N.V. COMPAGNIE LYONNAISE JBïjrjoeoiand i OPENING VAN HET NAJAARSSEIZOEN i Zaterdag 16 September 1933 32e Jaargang Ha. 67 TWEEDE BLAD HET UNIFORMVERBOD AANVAARD VREEMDE ARBEIDERS IN ONS LAND REGEERING WIL ER PAAL EN PERK AAN STELLEN Eedri.'fsgewijze toepassing en vergunningsstelsel ACTxE VOOR 'T OPENBAAR ONDERWIJS Een comUé opgericht UTRECHTSCHEWEG ÏO TELEFOON 179 AMERSFOORT FEUILLETON MOORD OP ABBOTSHALL EERSTE KAMER Aan de orde is hei wetsontwerp inzake aanvulling van de Hooper Onderwijswet De heer Van der Hoeven (chr.-h'«t «egt dat niemand het ontwerp met «eest drift begroet. Doch deze minister wil niets ■nntlers dan voorkomen, dat hij achter de f.-.h'n aanloopt. Spreker hoopt dat de wet 2«»o min mogelijk zal moeten worden toege pust. De heer Kranenburg (V-D), Is even min geestdriftig voor dit ontwerp Do dele gatie van bevoegdheid aan den mitiis'er gaat rechtelijk wel wat ver. Spreker zal echter niet tegenstemmen. De heer NV i ba ut (S Dacht het ont werp nn-t noodzakelijk Het ruimtebezwaar kan worden ondervangen door het doublce- ren van de colleges. Spreker zou niet voor kunnen stemmen. De heer F o c k (Lib.) zou zich bij dit anti pathieke ontwerp moeten neerleggen. Het berust niet op positieve gegevens. De ware strekking van het ontwerp is Nederlanders slechts te laten voorgaan, worde in het bui tenland goed bekend gemaakt. De heer M e n d e I s (s. d.) betoogt, dat de minister een eventueel initiatief voor ren maatregel als dezen aan curatoren had moeten overlaten. Minister Marchant dankt voor den door de Kamer betoonden spoed waardoor na aanneming van het ontwerp morgen de noodige aanschrijvingen kunnen uitgaan. Spr. betoogt opnieuw dat het ontwerp met asylrecht niet te maken heeft, alleen aan Nederlanders voorkeur wil geven De wet zal voor wie als Nederlanders zijn te beschouwen, geen gevaar brengen De Forste Kamer heeft met 25 teg»n 9 stemmen aangenomen het wetsontwerp tot wijziging van de Hoog er Onderwijswet, strekkende tot beperking van de toelating van buitenlanders tot onze Universiteiten. De sociaal-democratin stemden tegen. Aan de orde het wetsontwerp In zake het uniform verbod. De heer de Savornln Lohman (c.h.) waarschuwt tegen het maken van verschil tusschen demonstraties; velen die met fascisme niets te maken hebben, voelen daarvan de onbillijkheid. Anderzijds had soreker het ontwerp scherper gewenscht. Het is slechts als een eerste «tan te beschouwen. Spr. betoogt dat de A J. C. geenszins zoo onschuldig Is, als wel eens wordt voorge steld. De heer W i b a u t (s. dzegt dat het verbod van roode vlaggen in optochten het ontwerp voor sprekers fractie onaanneme lijk maakt De heer van Sasse van Ysselt (r.k.) bet< ogt dat de wet niet duidelijk Js cn met tact moot worden toegepast. Minister van Scha ik herhaalt dat vorming van militair georganiseerde vrij corpsen moet worden tegengegaan, evenals het dragen van bepaalde uniformen. Het buitenland verschafte dienaangaande lee ring. Het ontwern richt zich geenszins tegen politieke vrijheid. Het moet voorzichtig worden toegepast Het wetsontwerp wordt aangenomen z. b. st. (Aantcekening der soc. dem. tegen). De vergadering wordt hierna gesloten. Wetsontwerp ingediend, houdende regeling van den arbeid in loondienst door vreemde lingen' Ingediend is een wetsontwerp houden Ie regeling van het verrichten van arbe.d in loondienst door vreemdelingen In de Memorie van Toelichting zfgt de re geering o.m dat onderdanen van de west cn midden-Furopee6che landen vrij op «le Ncderlandsche arbeidsmarkt kunnen k'.iner en hier te lande arbeid kunnen verrichten Daarentegen kan thans een Neder - land6ch onderdaan in geen erkel land in Europa arbeid verrichten zonder in het be zit te zijn van een vergunning va»» het he voegde overheidsorgaan In sommige lan den wordt het verrichten van arbeid zelf* afhankelijk eeinaakt van een vestigin^ver gunning. In het eene zoowel al* in hel an dere geval wordt de vergunning niel ver leend. indien voldoende inheemsche arbeid" krachten beschikbaar zijn Het gevolg van die regelingen in h«-t bu' tonland is. dat Nederlandschc arbeiden» in sommige landen in hot geheel niet in an dere landpn slechte moeilijk werk kunnen aanvaarden De vrije trek van N Ierland sche arbeiders naar het buitenland heeft vrijwel opgehouden. Ofschoon de toestand op de Nedor'and- sche arbeidsmarkt In de laatste jan-n steed- ongunstiger werd, zoodat «le omvang «Ie» werkloosheid een afmeting heeft aangeno men zooals nog nooit werd gereg'Sneerl heeft Nederland lot n«»g toe zijn aloude vrij heid op het gebied der arbcid6inarki zoo veel mogelijk gehandhaafd In den loop der laatste jaren werd van verschillende zijden der regeering de vraag gesteld of door de internationale artèi |-\o lltiek geen gevaar dreigt voor onze eigen arbeidsmarkt cn of de positie van onze ar beider* ten aanzien van het werken in an de re landen niet sterker zou worden, als de vrijheid, die vreemde arbeiders op de Ne derlandsche arbeidsmarkt genieten, slechts voorwaardelijk wordt verleend. Deze vraag heeft om. geleid tot instelling van een infenlepartemnnta'e commissie van onderzoek omtrent het werken van niet- Nederlandsche arbeiders in Nederland Het resultaat van het onderzoek dezer commissie heeft mede geleid tot do indie ning van lit wetsontwerp. De economische toestand in naburige, zoowel als in verder afgelegen landen, drijf! meer dan vroeger vreemdelingen er toe in Nederland werk te zoeken Behalve in dc grensstreken Is het aantal arbeiders van vreemde nationaliteit in de 'aatste jaren toegenomen in een aantal be roepen elder in het land, met name in de groote 6teden. Volgens de voorloopige uitkomsten van de beroepstelling 1931) waren op 31 December van dat jaar 13.148 mannen en 42.852 vrou wen van niet-Nederlandsche nationaliteit •n Nederland als arbeiders in loondienst werkzaam, tegen 29.179 en 17.217 m 1920 Bovendien waren in 1930 in ons land 2228 mannen en 200 vrouwen van niet-Ncdcrland ache nationaliteit in betrekkingen, met toe zicht belast, in loondienst werkzaam, tegen 1459 en 93 in 1920. Het schijnt tl irt ofüfW enkel Ijk, dat het aantal vreemde arbeiders in de laatste ja ren is toegenomen niettegenstaande de werkgelegenheid in Nederland belangrijk is ingekrompen. F.en verdere ontwkcling vin den toe stand in deze richting zou cr toe kunnen leiden, dat de werkloosheid in andere lan den voor oen deel wordt afgewenteld op de Xederlandsche arbeidsmarkt. Fr zal tegen gewaakt dienen te worden, dat de vrijheid, die Nederland den vreem den arbeiders biedt, geen oorzaak wordt dat de Nedcrlandsche arbeider, nadat zij reeds grootendeels van de uithecmsche ar beidsmarkt zijn verdrongen, ook op de in heemsche hun plaatsen zien ingenomen door vreemdelingen. Daarom dient de regeering te beschikken iver ei-n middel, ten einde in het huidig mneiüjk tijdsgewricht, indien de omstandig heden hpt noodzakelijk maken, regelend te kunnen optreden ten aanzien van het wer ken van niet-Nederlandsche arbeiders in Nederland. Dc regeling biedt tegelijk ruimte voor overeenkomsten met andere landen, waar door voor de onderdanen van die landen een gunstige behandeling wordt gewaar borgd voor zoover ook omgekeerd Neder landers aldaar een gun«t'ge behandeling ecnioten. In zooverre kan de thans voorge stelde regeling tevens dienen om den Np- derlnndsehen arbeidprs zooveel mogelijk vrijheid Ip verzekeren tot het verrichten van arbeid in andere 'nnden. In dit velband zij ongemerkt, dat dp regeering voor alles streeft naar onheffing van belemmeringen op de international? arhe'dsmai'kt en dus eaarno het mogeliike zal doen de totstand koming van zoodanige overeenkomsten te bevorderen. Ten -lotte Is een wettelijke regeling als de regeering voorstelt wenschelijk ter ver vanging van de bestaande instructie inzake de verleening van pasvisa nan vreemde arbeidskrachten. Ken regeling als hiervoren werd verde digd, kan men zich op verschillende wijze drnken. De regeering meent, «lat een regeling "nl8 zij beoogt, moet voldoen, nan deze twee hoofdvoorwaarden Tn de eerste plaats moet de rezelins zoodanig werken, dat Nederland sche bedrijven of ondernemingen niet wor- len belemmerd bij het in dienst nemen van vrpemde arbeidskrachten, die voor pen goeden gang van het bedrijf noodfg zijn. Danrnaast moet dc mogelijkheid bestaan een dergelijke regeling beroeps- of bedrijfs- wijze toe te passen. De regeering geeft de voorkeur aan oen regeling, die het mogplijk maakt te verbie den lat in Nederland gevestigde werkge vers arbeid in loondienst doen verrichten door vreemdelingen zonder vergunning van «le Overheid Fen dergelijke regeling vold«iet aan de primaire voorwaarden hierboven ge ste'd. Fen voordeel van deze reveling is ook. dat zij met weinig admirnslrntieven omsla» en met geringe kosten kan worden uitge voerd De Rijksdienst der werkloosheids verzekering en Arbeidsbemiddeling, die thans de regeling uitvoert ten aanzien van het verleenen van pasvisa aan vreemde ar beidskrachten met liet oog op dc arbeids markt, zal de uitvoering dezer regeling op zich kunnen nemen. De voorgestelde regeling geeft slechts de hoofdlijnen aan, die nadere ujtwerking ovei 'ati-nd aan een algemecncn maatregel van bestuur en den met do uitvoering belasten Minister. Het wetsontwerp gaat uit van den ge laehtengang. dat door dc Kroon kan wor den bepaald, dat werkgevers geen arbeid door vreemdelingen in loondienst mogen doen verrichten zonder vergunning van ol vanwege rjen Minister, inct de uitvoering van dc wet belast. Ken dergelijke bepaling is van tijdelljken aard: daarom behelst zij den termijn waarvoor zij zal gelden; zij kan ook tue6clientljds worden ingetrokken. Dc mogelijkheid Is opengelaten om een dergelijk vergunningsstelsel in te voeren voor bepaalde groepen of bedrijven; de be doeling hiervan is slechts een verbodsbepa ling int te vaardigen, indien de noodzake lijkheid daarvan voor een bepaald beroep of bedrijf is gebleken. Zoodoende wordt het be drijfsleven in het algemeen zoo weinig rno gelijk last veroorzaakt. De toepassing van het vergunningstelsel denkt de regeering zich zoodanig, dat de vergunning in den regel wordt verleend, in dien niet is gebleken, dat er geschikte Ne- derlandsche arbeiders beschikbaar zijn, di& in staat zijn, om den arbeid te verrichten Voor zooveel noodig kunnen commissièn uit het betrokken bedrijf of beroep worden In gesteld om over het verleenen van vergun ningen te adviseeren. Gelijk de ervaring met het verleenen van pasvisa aan vreemde arbeiders, iD verband met de arbeidsmarkt, in de laatste jaren heeft aangetoond, is het mogelijk een derge lijke regeling toe le passen, zonder belem mering van het bedrijfsleven. Vreemde ar beidskrachten, die voor het bedrijf noodig zijn. kunnen evenals voorheen in dienst worden genomen. Als controlemaatregel behoeft slechts de formaliteit te worden vervuld van voorafgaande aanvraag om een vergunning. De positie van het Nedcrland sche bedrijfsleven zal derhalve, niet worden bemoeilijkt. ZIJ zal kunnen blijven beschik ken over buitcnlandsche technici cn vakkun dige arbeiders, indien do omstandigheden daartoe aanleiding geven De voorgestelde regeling zal. naar de re geering meent, niet tot gevolg hebben e«-n kunstmatig steunen van het loonpeil in Ne derland. door het uitschakelen van looncon eurrentie van buitcnlandsche werkkrach ten. daar. z.ooals uiteengezet, de bedoeling voorzit, slechts indien de omstandigheden in een bepaald bedrijf of beroep zulks nood zakelijk maken, tot Invoering van een ver gunningstelsel over «e gaan. De regeering beschikt trouwens over middelen In die gé vallen, waarin prljsverhooging het gevolg zou zijn van toepassing der regeling, deze tegen te gaan. DS CORPORATIEVE CONCENTRATIE. Prol. Gerretson als spreker. De Corporatieve concentratie, van wier oprichting wij gisteren melding maakten, zal Dinsdag a.s. een openbare vergadering in het gebonuw van den Dierentuin te '3 Gravonhage beleggen. Naar men ons mededeelt zal het hoofd onderwerp het volgende zijn; Het charter van het Nederlandscb fascis me. Onder meer zal als 6preker optre l«»n Prof. Dr. C. Gerrctson in zijn kwaliteit van voorzitter der Nationale Unie. Gedelegeerden van verschillende organisaties houden een bijeenkomst Op Woensdag 13 September j 1. werd op initiatief ven het Hoofdbestuur van „Volks onderwijs' ti Amsterdam een vergadering gehouden van gedelegeerden van verschil lende organisaties, d.c voorstanders zijn van het openbaar onderwijs Vertegenwoordigd waren behalve Volksonderwijs bet N *d. Onderw ijzers Genootschap, de Bond van Ncd. Qnderw ij zers, de Verceniging voor M.U.LO., dc Ned. Ouderroad, het Landelijk Comité voor de Openbare School, het Ned. Verbond van Vakvereenigingen (N.V.V.) cn dc Ned. Vak centiale (N.V.C.). Unaniem waren de aanwezigen van mee ning, dat tegen de rcgeeringsmaatregelen, dii het onderwijs bedreigen, gemeenschap pelijk opgetreden diende te worden; in het bijzonder t«;gcn het wetsontwerp, bedoelen de de vervroegde invoering van de verhoog de Icerlingcnschaal en de opheffing ven honderden openbare scholen F.en Comité van Actie werd opgericht, waarin door elk der genoemde organisaties een vertegenwoordiger werd aangewezen. In groote lijnen werd de te voeren actie vastgesteld; zoo zuilen o.a. op 30 September provinciale meetings worden gehouden Tot leden van h.'t DageHjkscl) Bestuur werden aangewezen de heer»*n Klaas de Vries (Volksonderwijs), voorzitter; J. P. W. v. d. Sluys (Bond v. Ned. Onderwijzers), se cretaris penningmeester; S. dc Vries Jzn. (NYd. Onderwijzers Genootschap) en Wm. van Diescn (administrateur Volksonder wijs), 2e socretaris^pcnningra. CRISISHEFFING OP OLIËN EN VETTEN? Ook oen helling op suiker ver wacht o Naar het „Weekblad voor Kruidenierswa ren'' verneemt kan spoedig een crisisheffing voorolién en vetten worden tegemoet gezien. De hoegrootheid dezer heffing is nog niet bekend. Allen kan het blad recd3 medede len, dat het gen doel heeft voorraden van deze artikelen op te doen, daar ook deze onder de heffing zullen vallen cn op ontdui king van niet aangegeven voorraden strenge 9traffen zullen worden gesteld. Het blad verneemt ook met vrij grade zekerheid, dat met ingang van 1 October o »n crisisheffing op suiker te verwachten is. lïet bedrng ligt vermoedelijk tusschen 5 en V 7 per 100 k g. Kvenals hij vroegere regelingen zullen voorraden tot 500 k.g. van navorde ring worden vrijgesteld. VIER HOOIMIJTEN VERBRAND. V e n 1 o, 15 Sept. In het nabij Venlo gele gen greii8plaatsje Wochtcndonk ontstond door onbekende oorzaak brand in de nabij do boerderij von don lanlbouwer Peuten gelegen oogstmljten. Vier mijten, het was de oogst van ongeveer 20 II.A. werden een prooi der vlammen. Dc schade wordt op en kele duizenden guldens geschat. j Wl MH" J-f Een detective-verhaal door PHILIP MAC DONALD Geautoriseerde vertaling door II. A. C. S. 56 Bleef over de gast een enthousiaste amateur en hij de man, die van het be gin af die nevelachtige verdenkingen had opgewekt, die ik vermeld heb. Hij was in bet huis, toen do moord werd gepleegd. Hij was. volgens zijn eigen verklaring, een arua teur-timmerman van ervaring en met enthousiasme. (Kerst deed hij 't voorkomen of hij den naam van een houtvijl niet ken de. Later toonde hij door zijn eigen verkla ring. dat hij niet onbekend er mee kon ge weest zijn. Dit was do eenige fout, die hij maakte, toen hij met mij sprak). Voor ik de gelegenheid kreeg Deacon die allerbelangrijkste vraag te doen, deed ik meer. en overdacht meer. Op één uit zondering na. behooren deze gedachten en maatregelen bij het volgend deel van hpt rapport, cn zullen daar worden vermeld. De uitzondering is deze: Ik had. na onderzoek, zekerheid gekre gen. dat de moordenaar moest zijn geko men uit het meest oostelijke van de twee ramen op de eerste verdieping, die boven het raam zijn» door hetwelk hij de studeer kamer binnenkwam. Ik was over mij zelf ontevreden, dat ik 'dit niet eerder had ont dekt. Dit raam is van dc kamer, die ale zitkamer gebruikt wordt door sir Arthur Digby-Coates. Mijn verdachte amateur-timmerman wae 6ir Arthur Digby-Coates. Toen ik tenslotte Deacon mijn vraag stel de. wie hem een werktuig had laten vast houden met houten handvat, was het ant woord; sir Arthur Digby-Contc®. Op den morgen van den dag van den moord passeerde Deacon de zitkamer van Digby-Coates. De deur was open. Digby- Coatss riep hem binnen. Hij ging binnen en vond, evenals bij verschillende voorafgaand» gelegenheden. Digby-Coates bezig met het afmaken van een gebeeldhouwd kabinet waar hij vele weken aan bezig geweest was Digby-Coates was in moeilijkheid, omria? hij. zoo legde hij 't uit. te weinig handen had Deacon werd gevraagd te helpen. Hij «leed het, en hielp den enthousiast door van de timmermanstafcl bij het raam hei epne werktuig na het andere aan te geven Daaronder was een, herinnerde hij zich nu met een handvat zooale ik beschreven heb en zooals hij zich het handvat van de-hout- vijl herinnerde, nu hij er over ging denken. III. Ik moet mijn zaak sterk maken. Want de waarheid is, dat dit bewijs, verkregen uit wat men zou kunnen noemen „onbe duidendheden", goed is, maar niet goed genoeg. Het moet een .steun" hebben. Nu is er, als ge er op let. een volkomen ontbreken van eenigen „steun" voor dc zaak tegen Deacon. „Het gold7" zegt ge. ..Die honderd pond van H.»ode? Dat is een motief!" „Nonsens!" zeg ik. Deacon kreeg zeshonderd pond per jaar. Hij had ook een toelage van zijn eenigen in leven zijnden bloedverwant. Hij was, dat is waar, een beetje krap in zijn geld geweest den laat- sten lijd. maar te veronderstellen, dat hij een moord zou plegen voor een honderd pond. is absurd. Fen man van zijn positie kon het geld op een duizendmaal veiliger en minder krachtdadige manier verkregen hebben. Neen, Deacon's verhaal, dat het geld een verjaarscadeau van Hoode is, be halve dat het waarschijnlijk is. is waar. Verder is gemakkelijk te bewijzen, dat Deacon on Hood? op den besten voet met elkaar stonden. Let verder nog op Deacon's antecedenten en merk on. hoe overhaast het is om hem voor moordenaar uit te maken op niet meer gronden, dan die te prachtige vingernf drukken en een paar flarden van toevallig bewijs, waarvan de twee beste verschaft werden o zoo vernuftig! door sir Ar thur Digby-Coates. Want 't was van hem. dat de politie het eerst te weten kwam. dat Hoode een honderd pond van de hank had gehaald. F.n 't was door hem. dat 't be kend werd. dat Deacon hem had gevraagd hoe Iaat 't was om 10 45 op den avond van den moord, het uur. waarop de wijzers van dc studeerkamerklok gezet waren door den moordenaar. Waar er geen „steun" was voor de zaak van de politie fecen Deacon, zag ik in. dat. als ik een flinken kon vinden voor de mijne tegen Digby-Coates, ik een groot voordeel zou hebben. Het eerst wat gevonden moest worden, was een motief. Wat kon het zijn? vroeg ik mijzelf af. Geld? Neen Digby-Coates is rijker zelfs dan Hoode was Wraak over een particuliere geraeene daad? Onwaarschijn lijk, daar Hoode, hoewel een politicus, zijn gehcclo leven het stempel droeg van eer lijkheid en recht-door-zce. Fen vrouw? Ik was niet er op ingesteld om hoar te aan vaarden als de eenige oorzaak Zij kon na tuurlijk er bij komen, maar ik had iets meer waarschijnlijks noodig. Mannen op middelbaren leeftijd van de intcllectucele en sociale standing van dezo twee gaan niet, in deze eeuw van voorwaardelijke be slissingen cn koele liefde, elkaar dooden om oen vrouw, als zij de eerste vlek ls op een mooie vriendschap. In dit zoeken naar een motief werd ik teruggedreven naar de gevolgtrekkingen, die ik gemaakt had uit die kleine mate- riecle gegevens, en herinnerde mij, dat ik vastgesteld had, voor ik ook maar er aan dacht om den moordenaar een naam te ge ven. dat John Hoode gedood was door <»en krankzinnig man; niet krankzinnig in den doodgewonen zin van het woord, maar geestelijk uit zijn evenwicht door een soort van groeiende, zichzelf-vocdcnde haat. Ik nam dit als uitgangspunt, en vroeg mijzelf af, hoe ik bevestiging van een reden voor dezen haat kon vinden, die geweest was in het hart van een man. die uitwen dig de beste vriend van zijn slachtoffer was. Het antwoord was: zoek in do geschiede nis van hun verleden, zooveel als beschik baar is Id de boeken. Ik deed zoo, en raad pleegde Hoode's eigen boeken. Ik vond spoedig genoeg reden voor den haat On derzoek. zooals Ik onderzocht. Ge zult zien, dat altijd, altijd, altijd Digbv-Contes gesta gen werd door den man, die hij doodde. Was de wedstrijd er een op school. In sport, in politick, in maatscbanpelijk succes, in eerbewijzen, het resultaat was hetzelfde. Iloode nummer één, Digby-Coates twee. Kijk het na in „Who's who In een ency clopaedic; in de Verslagen van l'plaester school en Magdalen, in de registers van onderscheidingen. Luister naar de herin neringen van dc collega's en tijdgenooten van de mannen. Altijd zult ge dezelfde ge schiedenis vinden. Hoode dc winnaar, Digbv-Coates de tweede. Tenslotte kwam do strijd om de Vrouw de strijd, waardoor bij den verliezer het laatste overblijfsel van gezond verstand zoek raakte. Ik ontdekte het bestaan van de vrouw op dezj manier; ik doorzocht Hoode's schrijftafel, daar ik een gehoimo la ver moedde. Ik vond er eene, en daarin een dag boek, cn een pok krantenuitknipsels. Maar ik wist hoe? doet er niet toe dat er Iets gemist werd uit dij la. Wat dat lets was. wist ik niet. Ik wist alleen, dat het Iets belangrijks wma Daarom doorzocht Ik het huis en vond het. Fen pak brieven van de vrouw! Daar ik toen vlak bij het einde von mijn onaangename werk van particulier detective was, las ik za. Wie de vrouw is. zal hier niet gezegd worden. Ik heb dc hoop, dat zelfs voor de rechtbank ik haar naam niet behoef te noe men. „Who's who", een bock. dat inlichtin gen geeft over bekende personen. (Wordt vervolgd). -\

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1933 | | pagina 5