SEIZOEN-OPENING DÉ EEMLANDEU HET GROOTE PROCES TE LEIPZIG L. J. LUYCX Z00H Donderdag 21 September 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 32 e Jaargang No. 71 VERKLARINGEN VAN Dr. FRANK LAGE KOERS VAN DEN DOLLAR Licht op 7 uur 31 min. BRAND MELDE MEN AAN DE TELEFONISTE FLUWEEL TAXI 6 cent per K.M. BELT U EVEN GARAGE NIC. B0VÉE 6-7 PERS. AUTO MET CHAUFFEUR AMERSFÜORTSCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS pef 3 «««nden vooi Amersfoort 2.10. per maand 0.75, per w«k (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17*/* Binnealaod franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 515 PRIJS DER AOVERTENTIEN van regels f l .05 met inbegrip van een bewijsnummtf elke regel meer f0 25 Llefdadighelds-advertentlto VOOT dê helft van den prijs. Kleine AdvertentiCn ..KEITJES" bi) vooruitbetaling 15 regel* 50 cent elke regel meer 10 cent. driemaal plaatsen f I.—. Bewijsnummer extra f 0.05 Leipzig aan den vooravond van het proces. Overwel digende belangstelling. Uit Leipzig wordt d.d. 20 September o.m. aan De Maasbode gemeld: a Het proces-van der Lubbe i6 vandaag om koo te zeggen, ingezet geworden. Persmcnschcn uit alle hoeken der aarde kwamen in den loop van den middag in dc Mesaestad samengestroomd, waar zij zirh, dank zij de goede zorgen van het ministe rie van propaganda, over de twee hoofd kwartieren. die hun aangewezen werden, verdeelden, n.l. over dc hotels „Astoria" en „Kaieerhof". In samenwerking met bet rijksgerecht heeft het ministerie van propaganda ook alle technische middelen, waarover wij te genwoordig de beschikking hebben, te hulp geroepen, om do deelneming aan de verhandelingen zoo makkelijk en zoo dui delijk mogelijk te maken Speciale post- en telegraafkantoren zijn in het gerechtsgebouw ingericht, dertig te lefooncellen staan ter beschikking, special© brievenbussen cn verbindingen met het vliegterrein rijn aangebracht en de verhan delingen zullen telkens onderbroken wor den, om de persvertegenwoordigers in de gelegenheid te stellen, bun werk naar be- hooren te verrichten. De verhandelingen worden op wasplaten vastgelegd en des avonds per radio doorge geven. Twee cn tachtig buitenlandsche en éÓD cn veertig Duitscbo journalisten worden toegelaten en dezen zullen hier tot 15 19 October to vertoeven hebben, want zoolang zal het eerste deel van het proces waar schijnlijk duren. Dan wordt er een pauze van een paar dagen ingeschakeld en ver volgens beginnen de verhooren in Berlijn, welke eveneens drie 4 vier woken in bc6lag zullen nemen. Vervolgens komen de ploi- dooicn in Berlijn en tenslotte hot vonnis. De Duitsche pers behandelt de aange legenheid met veel reserve, maar is er tooh niet in geslaagd, dc enorme belangstelling, welke in het geheel© land voor deze aange legenheid hoe recht, te 6moren. Hedenavond had voor do pers een uit eenzetting plaats over het Duitsche straf recht, waar duidelijk werd gemaakt, dat de beschuldiging van hoogverraad daarop be rust, dat Van der Lubbe in de hoop geleefd heeft, heel Duitscnlaod in >rep en roer te brengen en een communistische» revolutie te ontketenen met den brandfakkel.iir het rijkedaggebouw te worpen. Mr. Stomps' tocht heeft geen succes! Uit Berlijn wordt d.d. gisteren aan Het Volk bericht: Volgens hem zal den beklaagden werkelijk recht geschieden Dc laatste poging, om Van der Lubbe een Hollandschen advocaat te bezorgen, is mis lukt. De tocht van mr. Stomps is vergecfsch gebleven, hij heeft Van dor Lubbe niet te spreken kunnen krijgen. Hij is niet verder gekomen dan den officier van justitie die hem heeft medegedeeld, dat hij niet kon toestaan, dat hij bij Van der Lubbe werd toegelaten en evenmin maar zoo toeslaan, dat hij de verdediging op zich nam. Dat kon pas gebeuren, verklaarde hij, als Van der Lubbe daar zelf om vroeg. En dat had Van der Lubbe tot dusver niet gedaan. Wat'de brieven aan Van der Lubbe betreft, zoo deelde de officier van justitie aan mr. Stomps mede, dat Van der Lubbe was me degedeeld, dat mr. Stomps hem wilde ver dedigen. Anderzijds wordt verklaard, dat Van der Lubbe een schriftelijke mededeo- Iing zou hebben afgegeven, waarin bij zegt, geen anderen verdediger te willen hebben dan dengene, die hem door den officier is toegelaten. Deze zonderlinge zelfkastijding wordt een van de mysteries van dit proces. Leipzig, 20 Sept. (V. D.) Oberrcgicrings- rat Bade van bet rijksministerie voor volks voorlichting en propaganda heeft heden avond de buitenlandsche journalisten uit- genoodigd, die zorg dragen voor do be richtgeving over 't proces inzake den brand in den rijksdag. Nadat de Landgerichts» direktor Parisius in een uitvoerige lezing een inleiding had gegeven op de vormen van het Duitsche strafrecht, narn dc rijks commissaris van justitie dr. Frank liet woord. Ik heb de taak aldus zette hij uiteen in den loop van dit proces hier aanwezig te zijn als vertegenwoordiger der rogec- ringsinstanties. Ik sta echter even vreemd tegenover het proces ais gij on wij zullen beiden volkomen gelijkgerechtigd zijn. Nie mand zal een voordeel hebben boven een ander. Wij zijn zeer gelukkig over dc bui tengewoon belangstellende deelneming in dit proces, waaruit duidelijk blijkt hoezeer het geloof aan het recht belangrijker is dan alles ter wereld. In dit geloof aan hot recht ontmoeten elkander alle waardevolle 6taats- HET OPZIENBAREND PROCES TE LEIPZIG. Boven links: het rijksgerechtshof te Leipzig. In 't midden: dr. Büngor, de senaats president, die 't proces zal leiden. Rechts: de Nederlander Marines van der Lubbe, de voornaamste beschuldigde in 't proces. Midden links: de Duitsche communist Torgler, die beschuldigd wordt de hand te hebben gehad in den rijks dagbrand. Daaronder: de drie beschuldigde Bulgarem Tancf, Dimitrof en Popof. Beneden-midden: een kijkje in de zittingzaal van den rijksdag op den morgen na aen brand. Beneden rechts: Oberreiclisanwalt dr. Werner, de vertegenwoor diger van het Openbaar Ministerie. Wij brengen in herinnering, dat het proces tegen de stichtars van don rijksdagbrand, die op 27 Februari geschiedde, heden aanvangt. Honderden binnen- en buitenlandsche persvertegenwoordigers zullen het proces bijwonen. vormen cn volkeren der aarde. Het was in de laatste weken en maanden voor een fat soenlijk Duitsch jurist nauwelijks te ver dragen wat er allemaal aan opruiing en verdraaiing in het buitenland werd bedre ven. Het verwijt, dat eenigerlei beïnvloe ding op dc behandeling van het proces zou zijn uitgeoefend, was een buitengewoon af schuwelijk verwijt, gcricht^ot de verant woordelijke instanties van het Duitsche volk. Gij moogt komen, waarvandaan gjj wilt, wij hebben als Duitsch volk er reclït op, dat men ons bij de waardcering van onze cultuur zoo behandelt als wij volgens de prestaties van ons volk mogen verlan gen. Meer wcnschen heb ik niet voor u. Gij zult van dc verantwoordelijke instanties allen slechts denkbaren steun krijgen. Gij zijt gasten in deze stad cn ik ben als leider van den nat.-soc. Duit6chen juristenbond ook verplicht u uit te noodigen voor dc bijeenkomst van dezen bond op 29 Septem ber a.s. L.c i p z i g, 20 Sept. (V. D.) Voor het pro ces inzake den brand in den rijksdag zijn 123 perskaarten uitgegeven. Onder de toe gelaten persvertegenwoordigers bevinden zich 82 buitenlandsche en 41 Duitsche jour nalisten. Belangrijke passages van liet pro ces zullen op gramofoonplaten worden op genomen cn voor de Duitsche radio worden uitgezonden. Het proces zal ook worden bijgewoond door de vrouw \an Torgler cn door twee stiefbroers van Van der Lubbe. Strenge visitatie der bezoekers. De aankomst der beklaagden. Leipzig, 21 Sept. (V. D.) Het-groote gebouw van het rijksgerechtshof, waar hedenmorgen te 9 uur het door dc gcheelc wereld met spanning verwachte proces in zake den brand in het Rijksdaggebouw zal aanvangen, bood in den vroegen ochtend nauwelijks een ander beeld dan bij vroe gere groote politieke processen. Wel valt het op, dat dc bewaklngs-maatrcgclen veel scherper zijn. Op het ruime plein voor het gebouw wandelden reeds in don vroegen ochtend kleine troepen personen, die be langstelling tooncn vóór ben, die zich naar het gebouw begeven en in bet bijzonder wachten op dc komst van dc beklaagden. In dc omgeving van liet gebouw wordt druk gepatrouilleerd, volgens de officieele mededeeling tot het handhaven van de orde en het verminderen van een te grooten toeloop van nieuwsgierigen. In het rijks gerechtshof zelf zijn tal van maatregelen genomen Dc visitatie van bezoekers is zeer streng. Vooral wordt naar wapenen gezocht. Uit gebreide maatregelen zijn genomen ten be hoeve van de berichtgeving. Ongeveer 30 telefooncellen zijn naar deze zittingzaal voor dc pers ingericht. Voorbereidingen zijn getroffen voor filmopnamen en uit zending van gedeelten van het proces per radio. De aankomst van beklaagden had zonder incident plaats. Drie maal rocd een gevan geniswagen, gevolgd door een met gewapen de politiebeambten bezette auto, de bin nenplaats voor het gerechtsgebouw binnen. Het binnenbrengen der beklaagden stond onder leiding van den ommandant van dc Lcipziger Schutzpolizci overste Iloevcr. Dc groote zittingszaal loopt slechts lang zaam vol, daar dc toelating der personen, die kaarten bezitten, zeer veel tijd kost. Pre cies te negen uur werden dc beklaagden binnengeleid. Op dc eerste bank neemt, ge boeid en geflankeerd door twee politie beambten, de hoofdbeklaagdo, de Neder- landscbe jongeman Marinus van der Lubbe plaats. In zijn blauwe gevangeniskleding ziet hij er bleek uit. Na hem volgen in gewone klceding de mede-beschuldigde Bulgaren, de journalist G. Dimitrof, dc student Blagoi Popof cn de schoenmaker Wasil Tanef Als laatste ver schijnt, eveneens in gewone kleeding, de vroegere communistische rijksdagafgevaar digde Ernst Torgler. Tegelijkertijd zijn ook de deskundigen, evenals de verdediger van Torgler, dr. Sack, en dc toegewezen ver dediger van Van der Lubbe, dr. Scuffcrt, de zaal binnengekomen. Van der Lubbe maakt een totaal afwezigen, onverschilligen in druk. Hij zit in elkaar gedoken en staart in de ruimte. Op dc banken voor dc rcgecringsvertc- cnwoordigers bevindt zich o. a. de rijks minister van justitie dr. Frank. Achter de beklaagden zitten de tolken voor de buiten landsche beklaagden. Te kwart over negen treden de leden van het gerechtshof, met den senaatspresident dr. Büngcr aan het hoofd, (je zaai binnen. Zij worden met den „Duitschen groet" door de aanwezigen ontvangen. Onmiddellijk bij den aanvang legt dc president dr. Bünger dc volgende verklaringen af: „De strijd der meeningen heeft geen invloed op de beslissing van het gerecht." „Ik open de zaak togen den metselaar Marinus van der Lubbe en medcbcklaag- dcn. De buitengewone beteekenis van de ge beurtenissen, die den achtergrond van dit proces vormen, heeft er toe geleid, dat de kwestie van het onderzoek in de pers van alle landen hartstochtelijk cn diepgaand is besproken. Men heeft meermalen getracht het resultaat van het nog hangende pro ces van te voren reeds vast te stellen. Het past echter niet, dat men met een voorop gezette meening in een dergelijk proces in grijpt. Dit was tot dusver nooit de ge woonte in de Duitsche pers en ook nooit in dc pers van andere landen. De strijd der mceningen heeft echter geen invloed op de beslissing van het gerecht Een vcr- oordceling zal alleen plaats vinden op grond van de resultaten van het onder zoek. Slechts wat in deze zaal in behan deling komt, heeft beteekenis voor de be slissing van het recht. Niet alleen de open bare mcening van allo landen is zonder beperking toegelaten, ook de verdediging der beklaagden is onvoorwaardelijk vrij. Wanneer de toelating van een buitenland sche verdediging niet heeft plaats gehad, dan moet met betrekking hiertoe worden opgemerkt, dat volgens do wet slechts in uitzonderingsgevallen een dergelijk© toe lating zal (soil) plaats hebben en het hof heeft in deze zaak geen aanleiding gezien tot toelating te beslissen, want in dit bij zondere geval moet naar de overtuiging van het hof niet uitsluitend het belang van de beklaagden gediend worden." Nadat deze verklaring onder doodsche stilte was aangehoord, volgde het afroepen der beklaagden, uitsluitend door het noe men van hun namen. Gevolg van 't gebvek aan vertrouwen N c w-V o r k, 20 Sept. (V.D.) De noteering van den dollar heeft het laagtcpunt, welke in de afgoloopen vijftig jaar ooit is be reikt, overschreden. Dit wordt het gevolg geacht van een gebrek aan vertrouwen, dat zijn uitdrukking vindt in verkoopen op groote schaal en in sommige kringen ver wacht men, dat de regecring genoodzaakt zal zijn nndden-Octobor inflaliemaatregelcn te nemen In ieder geval wordt het vrij ze ker geacht, dat zulks met Januari zal ge schieden, wanneer het congres bijeenkomt, welks meerderheid er voor zou zijn. In financieelc kringen wordt de hoop uit gesproken, dat de onderhandelingen over de oorlogsschulden tot resultaten zullen leiden, waarna Amerika, Frankrijk cn Groot-Britannie zouden kunnen overgaan tot de stabiliseering van hun munteenhe den. Dc herstelactie wordt meer cn meer belemmerd door stakingen, welke thans omvatten 25.000 werklieden in de tcxticlin dustrie, 15.000 decoratieschilders, terwijl 5000 taxi-chauffeurs dreigen het werk neer te leggen. In Pennsylvanie dreigt een conflict met 3000 arbeiders, terwijl te Philadelphia een staking dreigt, welke eveneens de gemeen schap veel geld zal kosten. De credietverleening. Washington, 20 Sept. (V.DDc presi dent van den federalen raad van advies, Waller Smith, verklaarde na een confe rentie in de Federal Reserve Bank, dat de banken in de Vereenigde Staten in de toe komst geen gpldcn meer zouden kunnen uitleenen, wanneer deze niet bij een dei- twaalf Federal Reserve Banks herdiscon- teerbaar zijn. In regeeringskringen wordt rnen door deze verklaring zeer verrast 'en men ziet hierin een verwerping van de door presi dent Roosevelt voorgenomen credietinflatie door de conservatieve bankwereld. Ge vreesd wordt, dat de verhooging van de grondstofprijzpn zal leiden tot een inflatie van den dollar. BUITENLAND. 'I Groote proces te Leipzig. (Eerste Blad, pag. Dr. Annie Bcsant overleden. (Derde Blad. Pag. I?* BINNENLAND. Wat op Onderwijs bezuinigd wordt (Tweede Blad, pag. 2.) STADSNIEUWS. Centrale Diaconale Conferentie van Geref, Kerken. (Eerste Blad. pag. i) Medegedeeld door het K. N. M. I. De Bilt Hoogste Barometerstand 772.3 te Abisko-» Ilaparanda. Laagste Barometerstand 750.5 te Scillyi en Rennes. Verwachting: Zwakke tot ruatlge* Oostelijke tot Noordelijke wind, half tot zwaar bewolkt, later opklarend, nog kans op regen of onweersbuien, weinig ver an do-» ring in temperatuur. Een uitgebreide vlakke depressie omval tlians het geheele Zuidelijke en -Oostelijks doel van het waarnemingsgebied met mi* nima in Brctagne, België en dc Oostelijk© Oostzee. Een rug van hoogen luchtdruk reikt van Lapland tot tusschen IJsland en Schotland. In Ierland en Schotland blijft de barometer stijgende. Op liet geheel© vaste land is het wcor onbetrouwbaar cn onweersachtig. Vooral in het Kanaal, in ons land cn in België vielen zware onweer regens (tc Vlisslngen 21, te Luik 36 m.M.). Het is tc verwachten, dat deze toestand van onbetrouwbaar weer zich nog ten minste één etmaal zal handhaven, waarna de kans op buien geleidelijk zal Vermin deren. i RIJDT VEILIG! Wielrijders, rijdt nimmer mei meer dan twee naast elkander. LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 90 c.M. f 2.75 en f 3.75 per meter. zal een groot artikel worden. 70 c.M. f 1.45 en f 1.90. ENG ELSCH-AME RIKA ANSCHE SCHULDBESPREKINGEN. Londen, 20 Sept. (V.D.) Op 5 October zullen te Washington Engelsch-Amerikaau- sclio besprekingen aanvangen inzake de oorlogsschulden. Sir Ronald Lindsay die inct verlof in Engeland heeft vertoefd, zal aan de bespre kingen deelnemen als Britsch ambassadeur in de Verecnigdo Staten. Op 27 September zal hij van Southampton vertrekken. Sir Frederic Leith Ross. de eerste adviseur in economische aangelegenheden der Britscbe regecring zal worden belast met dc voorbe reidende besprekingen. Officieel bericht: ARNHEMSCHE WEG 26 EE

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1933 | | pagina 1