WELKOM IN 'T VADERLAND
BERICHT
DANKBAARHEID
DER REGEERING
Een overzicht van de
gebeurt enissen
LAATSTE BERICHTEN
HUMORHOEKJE
Dr. Cannegieter draagt de leden der
IJsland-expeditie officieel over
aan den commandant van
de luchtvaart af deeling
(Van onzen provincialen redacteur).
F.en zonnige morgen.
Op het vliegkamp Socstcrberg hêérscht
een bijzondere bedrijvigheid. Ditmaal zij
liet geen af- cn aanronkende vliegtuigen,
die dc drukte veroorzaken.
De uit IJsland teruggekomen manschap
pen zullen door den voorzitter van het
Comité-aërclogisch station IJsland uit den
dienst van het Comité worden ontslagen cn
overgedragen aan den commandant van dc
Luchtvaartafdeeling.
De helderrood en -groen geverfde loods 22
vormt een vroolijkc achtergrond voor het
schouwspel; dat zich voor onze oogen gaat
ontrollen. Het stemmigo veldgrijs der
uniformen vormt een prettige omlijsting
voor de fleurige damestoiletten.
Drie zijden van een carré zijn ingenomen
door soldaten en onderofficieren, de vierde
vormen officieren cn genoodigden.
Precies op tijd verschijnt de commandant
van de luchtvaartafdeeling, vergezeld van
Dr. Cannegieter en prof. van Everdingcn
do expeditieleden bevinden zich ook in het
gezelschap.
Als allen zich hebben opgesteld, geeft
Overste van Santen het woord aan Dr
Cannegieter.
Rede Dr. Cannegieter.
Mijnheer dc commandant der luchtvaart
afdeeling, Bemanning van het Aerologisch
Station te Reykjavik, Mijne heeren,
Hot toeval heeft gewild, dat luit. Van
Giessen drie jaar achtereen zijn verjaar
dag vierde te Reykjavik. Deae 3 verjaarda
gen hadden elk hun eigen beteekenis. De
eerste sloot een verblijf af van slechts en
kele dagen, waarin echter dc grondslag
werd gelegd voor de onderneming, die
thans met goed succes is ten einde gebracht.
De tweede viel in het begin van een nieuwe
taak, die de bemanning van het aerolo
gisch station op IJsland op zich had geno
men. Op dien dag kon hij met voldoening
terugzien op het resultaat van het voorbe
leidende werk om van het terrein met zijn
bulten en gaten en greppels een bruikbaar
vliegterrein te maken en een hangar te
bouwen, die het geweld der elementen zou
kunnen trotseeren. De derdo verjaardag
was de dag voorafgaande aan dien, waar
op de bemanning na succesvol volbrachte
taak de terugreis naar het vaderland zou
ondernemen. Voorwaar, er was een climax
in (1. ze 3 verjaardagen en de laatste sloot
een belangrijke periode in het leven van de
zen luitenant-vlieger af.
liet verblijf te Reykjavik is niet altijd een
onverdeeld genot geweest. Het werk was
zwaar in het ruwe klimaat daar aan den
rand van het Poolgebied. Met de winter
stormen valt niet te spotten cn bij het
schaarsche licht der korte dagen van den
Poolwinter waren de hoogtevluchtcn moei
lijk en viel de tijd wel eens lang. Wél werd
met het voorjaar het weer beter, doch de
zomer bracht tegen verwachting geen gun
stige wcerstoestanden. In dit jaargetijde
bleef de hemel in het Westen van IJsland
soms dagen achtereen betrokken met laag
hangende wolken, met slechts hier en daar
een opklaringsgat, dat bij de hoogtcvlucliten
(.enigermate orienteering toeliet. Het was
van te voren n t te verwachten, dat het
weer op alle dagen vluchten zou toestaan.
Het feit echter, dat in Februari 6lechts 4
en in Juni de maand met dagen van 24
uur daglicht 10 dagen uitvielen, bewijst,
dat de moeilijkheden in den zomer niet
minder groot waren dan in den winter,
In mijn laatste medcdeeling aan de pers
vermeldde ik de cijfers van het totaal aan
tal hoogtevluchtcn, zijnde 330 op 261 da
gen. Het cijfer van 5605 M. der gemiddelde
bereikte hoogte durf ik haast niet herha
len, uit vrees voor den strengen blik van
den chef van den vlicgmedi6chen dienst.
Ik roep zijn clementie in voor mogelijke
overtredingen van zijn voorschriften m den
afgcloopcn zorner. Dit tijdvak toch stond
in het teeken van het stratosfeeronJvrzoek
in dc Poolstreken, waaraan ik zelf een ac
tief aandeel kon nemen. Do vliegers wisten
dat het met het oog op deze omstandigheid
van de grootste waarde was, dat de onder
zoekingen in het onderste atmosfeergedeelte
tot zoo dicht mogelijk tot dc stratosfeer
grens zouden worden voortgezet, en han
dcldcn dienovereenkomstig.
Het is mij gegeven geweest in den afet?-
loopen zomer gedurende bijna 4 weken da
gelijks het werk op het vliegveld te Rcyli
javik te mogen gadeslaan. Dit stelt mij in
stuat te getuigen, met hoe volkomen too
wijding er té Reykjavik werd gewerkt O
vele dagen waren de hoogievluchtéü uiterst
inspannend cn was alle beleid noodlg om
ze tot een goed einde te brengen Ik heb
mij verwonderd en verheugd over dc b>
sliste zekerheid, waarm.sde steens gehan
deld werd. Nimmer werden er rookcluoze
dingen gedaan. Vele malen was de spar.
ning van de wachtenden op den grond even
groot als die van den vlieger in de lucht
Gelukkig, dat de moeilijke dagen werden
afgewisseld door dagen met een rustigo en
heldere atmosfeer als alleen in de Pool
streken wordt gevonden dagen, waarop
de vliegers beneden kwamen, verrukt over
het wijde uitzicht op het eiland met zijn
grillige kustlijnen cn zijn gletscherplatcau':
ver in het binnenland.
Ik heb mij er ernstig bezorgd over gc
maakt of het regelmatig op vaste tijden af
lezen der instrumenten, het verzorgen van
registreerinstrurnentcn en verder het voort
durend observeeren van wind en wolken
niet nu en dan als een drukkende last zou
worden ondervonden. Het verheugt mij te
kunnen constateeren, dat deze taak met
ijver en opgewektheid is vervuld. Een bij
zonder woord van hulde past hier aan
Van der Leden voor zijn accuratesse bij
alle instrument-aflezingen cn voor zijn
juiste aflezingen van den wolkentrek, die
steeds zoo nauwkeurig als dit mogelijk
overeenstemden inet dc opgaven der vlie
gers en met de uitkomsten der loodsballon-
waarnemingen. Geen enkele vlucht misluk
te door weigeren van den meteorograaf in
het vliegtuig. Voorwaar, onder zijn zorj
hebben deze instrumenten de motoren in
betrouwbaarheid geëvenaard.
Ik kan mij voorstellen, dat de vliegers
nu een vermoeiende vlucht niet direct ge
disponeerd moeten zijn geweest om onmid
dellijk te beginnen met het uitmeten van
het diagram en het uitwerken der rcsul
taten. Toch is dit steeds onmiddellijk ge
schied, en de weerberichten eerst van
Noorwegen cn later van Londen bevat
ten dagelijks de gegevens van Reykjavik
met dezelfde regelmaat als die der ons om
ringende landen. Dit feit is door de meteo
rologische diensten van Europa zeer geap
precieerd.
Het is niet aan gebrek aan ijver der be
manning tc wijten, dat het aantal dagen
met loodsballonwaarnemingen tot boven
1000 M. niet grooter was dan 157. dus nog
geen 50 van het totaal aantal dagen,
aarop op IJsland gewerkt werd. Dat meer
dan 10 der ruim 200 waarnemingen tot
boven 10 K.M. reikte, pleit echter voor de
buitengewoon goedé waarnemingscondities
op dc dagen met mooi weer.
Het werk voor liet klimatologisch rapport
voor de luchtvaart was meer van admini
stratieven aard en heeft een welkome tijd-
ulling gebracht gedurende de lange win
teravonden, die in December en Januari
eeds te half 3 \s middags begonnen. Met
dit werk, dat minder tot de verbeelding
spreekt, werden hoogst belangrijke gege
vens gerangschikt in een zoodanigen vorm,
dat het luchtverkeer langs dc Noordelijke
route daarvan het meeste nut zal kunnen
ïebben.
Xa dit overzicht der werkzaamheden ten
diénste van het Pooljaar 6taan wij een
oogenblik stil bij de daden, die door onze
liegers verricht zijn in dienst der lijden
de menschheid. Helaas cischt het ruwe
interklimaat van IJsland elk jaar slacht
offers. Een eeresaluut past aan Van Gies-
sen en Bosch, die geen oogenblik geaarzeld
hebben toen hun medewerking werd ge
raagd bij het zoeken naar schipbreuke
lingen. De vluchten langs dc onherberg
zame kusten van IJsland, waar een nood
landing een zekere lucht-schipbreuk zou
beteekend hebben, waren bewijzen van
moed cn beleid, en trouw aan hun mede-
mensclien.
Ik mag hier verder twee belangrijke fei
ten van het afgcloopcn jaar niet stilzwij
gend voorbijgaan. Het eerste was het be
zoek van H. M.'s Hcemskorck in Mei, dat
een welkome afleiding bracht in den allc-
daagschcn sleur. Het tweede de medewer
king van ons station bij hel bezoek van
het eskader van generaal Balbo. Het doet
ons genoegen, dat ons station nuttige dien
sten heeft kunnen bewijzen aan deze groot-
schc onderneming.
Hierboven een overzichtsfoto, op het moment dat Dr. Cannegieter de vliegeniers wederom overdraagt aan overste
v. Santen (rechts op de foto).
Groot is mijn vreugde geweest toen het
mij gegeven was dc bcmunning de konink
lijke besluiten te kunnen mcdedcelcn, die
getuigden van do erkenning onzer regee
ring van hun verdiensten bij het werk op
IJsland. Het deed mij genoegen tc hooren,
met hoe grooten luister de vertegenwoor
diger van ons gezag op IJsland, dc Neder-
landscho consul te Reykjavik, de versier
selen der orden, die het H. M. de Koningin
behaagd heeft hun te verlecnen, wel heeft
willen uitreiken.
Thans is onze expeditie ten einde gc
bracht. Bij dezen terugblik op het verleden
gaan onze gedachten allereerst naar den
persoon, wiens warme sympathie met onze
plannen ons steeds heeft aangemoedigd in
ons streven, Z.Exc. den minister van de
fensie. Met zijn hulp zijn vele gevaarlijke
klippen omzeild,.waarop onze zaak dreigde
te zullen stranden. In het bureau van den
gcnerulen staf Vonden wij steeds de meest
mogelijke medewerking. Het is ons alleen
mogelijk geweest met onze uiterst beschei
den geldmiddelen onze onderneming tot een
goed einde te brengen dank zij de groote
bereidwilligheid en steun, die wij 6tceds
an den commandant der luchtvaartafdee
ling hebben mogen ondervinden en dank
zij de vérgaande, hulp cn activiteit van de
zijde van het luchtvaartbedrijf.
Bemanning van het aerologisch station
tc Reykjavik, ons comité dechargeert u
thans van de u opgedragen taak. Het doet
dit met groote dankbaarheid. Ge neemt
thans uw plaats weer in te midden uwer
kameraden. Ge hebt een jaar van moeilijk
inspannend werk achter den rug, een
jaar, waarin dc detachementscommandant
dikwijls voor groote verantwoording beeft
gestaan. Gij hebt de groote reputatie der
luchtvaartafdeeling, waar het geldt het ver-
cenen van medewerking bij wetenschap
pelijk onderzoek, tegenover de internatio
nale wetenschap hoog gehouden cn verder
uitgebreid. Het Internationaal Pooljaar ls
voor u een episode,.Sni uw, leven geweest,
waarvan de 6c.hoone herinneringen met den
tijd zullen worden geidealiseerd cn dc
slechte zullen vervagen. Dat het succes van
werk zoo groot- is geweest, daarvoor
komt der geheele- luchtvaartafdeeling een
hartelijke gclukwensch toe.
Mijnheer de commandant der luchtvaart
afdeeling, de luitenant van Giessen, dc
achtmeester Bosch en dc sergeant Van
der Leden staan thans weer onder uw be
velen. Ik hoop, dat ook gij tevreden zijt over
de wijze, waarop zij in het verre buitenland
den naam der L. V. A. tegenover de inter
nationale wetenschap hebben hooggehou
den.
dank voor wat ook zij gedaan hebben. Zij
hebben liet moeilijk gehad in dit ruwe kli
maat. waar zij a.h.w. hun gezin opnieuw
moesten vestigen onder geheel andere om
standigheden. Zij zijn haar echtgcnooten
tot grooten steun geweest.
Tot slot begeeft Oversto van Santen zich
naar de manschappen, die hij de hand
drukt met do woorden: „Wij kameraden
zijn trotsch op jullie". Hij leest daarna een
telegram voor van den chef van den gene-
ralen staf, generaal Seyffert, dat luidt als
volgt:
Wil ook namens mij de uit IJsland terug-
gekomenen met hun behouden thuiskomst
en succcsvollen arbeid in dienst der weten
schap, geluk wenschen.
De compagnieën krijgen vervolgens bevel
tot afmarcheeren en er bestaat gelegenheid
de weergekccrden geluk te wenschen en te
begroeten. Waarop men nog eenigen tijd
gezellig bijeen bleef, om ook deze zeer go
slaagde samenwerking van wetenschap en
militaire luchtvaart te herdenken.
Zij, die zich met ingang van
1 October als kwartaal-abonné op
iiet Amersfoortsch Dagblad abon-
ïeeren, zullen de tot dien datum
■erschijncnde nummers
GRATIS ONTVANGEN.
DIRECTIE A. D.
463e STAATSLOTERIJ
(Niet officieel)
5e Klasse, 5e Lijst
Trekking van Maandag: 25 September 1933
Hooge Prijzen
15C0.16685 i
1C00.— 10750 12897 14149 16626
400.— 14214 14627 15630
f 200.— 17192
100.— 119 979 1224 3431 6172 9376 10078
10464 10825 12943 13929 15708 16809 17142 18577
547
813
1062
1266
1454
1714
1834
2C55
2323
2509
2724
3054
3439
3567
3979
4098
4344
4493
4755
5072
5329
5494
5668
5866
6072
6427
6633
6871
7479
7848
8031
8375
8645
8879
9098
54
274
610
817
1073
1279
1455
1737
1854
2121
2361
2568
2765
3061
3453
3640
3992
4108
4356
4499
4788
5157
5346
5519
5682
59C2
6105
6458
6682
6997
7635
7874
8041
8435
8651
122
307
612
823
1109
1295
1534
1746
1859
2156
2397
2580
2799
3072
3479
3641
4005
4161
4374
4574
4388
5162
5357
5541
5699
5941
6124
6470
6701
Nieten
136 163
335
635
841
1126
1351
1553
1751
1899
2166
2404
2588
2880
3126
3499
3663
4008
4171
4391
4533
4939
5170
5378
5555
5720
5964
6131
6473
6732
219
389
765
007
1172
1403
1569
1780
1921
1128
1303
1568
1766
1916
2173 2294 2297
2405 2434 2490
2613 2654 2707
2926 2945 2977
226
445
772
1052
1206
1438
1597
1816
1978
245
514
807
1056
1233
1441
1602
1824
2020
2320
2499
2717
2992
7160 7257
7639 7666
7905 7914
8070 8122
8440 8535
8691 8708
Hierna richtte Overste van Santen zich
tot do heeren van Giessen, Bosch en van
der Leden. Hij dankt hen voor wat ze ge
daan hebben voor dc wetenschap, maar
vooral voor de reputatie van het corps, dal
trotsch op hen is. Voorts brengt hij dank
an den directeur van het K.N.M.I., prof.
an Evcrdingen, cn aan den voorzitter van
het IJsland-comité, Dr. Cannegieter. voor
dc zorg en toewijding, waarmee hij heeft
gewaakt voor liet Wél en weo der man
schappen.
Zich daarna weer tot dezen wendend,
spreekt hij er zijn vreugde over uit. dat zij
steeds met bezinning gehandeld hebben,
nooit onnoodig risico namen, ondanks het
feit, dat de oogen der gansche wereld op
hen gevestigd waren. Daaraan hebben zij
het waarschijnlijk te danken, dat ze heel
huids terug gekomen zijn.
Vervolgens memoreert hij do dankbaar
heid der regccring, die tot uiting gekomen
is in de hooge onderscheidingen, die hun
te beurt vielen, (dc beide vliegers werden
idder in dc orde van Oranje Nassau, dc
mecanicien van der Leden ontving dc gou
den medaille van die orde).
Zich richtend tot de echtgcnooten der
expcditic-leden brengt hij ook dezen dames
18600 20328
Prijzen van f70.
254
378
398
539
628
698
794
849
852
962
1135
1141
1151
1221
1297
1314
1344
1409
1429
1769
1814
1938
2070
2117
2174
2179
2215
2352
2424
2443
2520
2617
2779
2797
3018
3152
3312
3355
3436
3459
3461
3474
3503
3610
3819
3903
4059
4194
4731
5164
5219
5351
5487
5509
5512
5529
5565
5663
5803
581b
5965
6032
6069
6182
6218
6283
6357
6177
6498
6730
6787
6804
6845
6855
6864
6985
7104
7122
7192
7229
7253
7290
7367
7446
7480
7643
7683
7772
7782
7897
809G
8385
8449
8469
8629
8683
8710
8831
8904
8939
9016
9063
9093
9107
9201
9503
9569
9740
10115
10230
10241
10550
10610
10676
10677
10729
10745
10758
10835
10875
10913
10965
11301
11423
11480
11614
11661
11707
11744
11878
11905
11927
11961
11989
12011
12111
12142
12265
12298
12348
12393
12396
12699
12800
12865
12884
13028
13051
13052
13379
13389
13530
13550
13754
13769
13771
13793
13835
14165
14209
14267
14361
14380
14383
14400
14550
14617
14674
14710
14753
14821
14888
15042
15063
15084
15391
15521
15763
15784
15807
15831
15847
35963
16006
16022
16035
16112
16366
16702
16816
i6828
16934
17086
17200
17372
17429
17433
17526
17662
17980
17996
18043
18106
18112
18279
18528
18697
18724
18962
19048
19049
19070
19112
19194
.9498
19651
19704
19733
19780
19790
19837
20077 20256 20297
20338 20499
20521
20595 20757
20794 20938
20971
3228 3378 3381 3433
3525 3532 3552 3564
3692 3796 3833 3835
4009 4030 4081 4034
4271 4277 4315 4318
4412 4461 4469 4482
4583 4642 4710 4724
4996 4981 5003 5032
5226 5228 5253 5280
5390 5411 5428 5462
5573 5W4 5646 5653
5733 5757 5832 5842
5979 6013 6054 6051
6228 6311 6£53 €377
6499 6534 6575 6576
6784 6810 6818 6869
7305 7352 7433 7462
7761 7814 7818 7819
7916 7945 7967
8140 8228 8272 8323
8541 8548 8554 8610
8767 8768 8780 8846
8048 9065 9083 9089
9203 9207 9240 9247 9321 9327 9335
9339 9351 9367 9402 8410 9424 9613 9631
9638 9705 9719 9725 9774 9787 9372 9900
9951 9969 10002 10120 10126 10148 10173 10206
10211 10216 10246 10276 10280 10312 10323 10340
10366 10404 10429 10438 10501 10,523 10557 10566
10592 10594 10604 10634 10647 10618 10650 10653
10732 10829 10879 10882 10918 109L9 10835 11003
11025 11070 11076 11081 11087 11197 11211 11224
11288 11322 11327 11328 11365 11415 11449 11462
11500 11501 11504 11518 11521 11525 11562 11595
11607 11641 11673 11690 11709 11738 118^0 11830
11842 11864 11870 11911 11995 12101 12117 12136
12156 12233 12248 12258 12335 12376 12397 12403
12404 12436 12447 12456 12477 12481 12484 l£521
12532 12578 12583 12631 12656 12667 12750 12756
12785 12789 12793 12887 12895 12924 12941 129&3
13038 13054 13074 13090 13109 13164 13200 13227
13243 13310 13315 13360 13451 13481 13490 13497
13519 13533 13541 13557 13616 13628 13644 13656
13692 13737 13760 13788 13823 13841 13858 13862
13924 13945 14053 140C5 14095 14110 14178 14223
14230 14234 14315 14373 14378 14414 14447 14463
14491 14523 14570 14585 14598 14729 14749 14839
14843 14845 14898 14940 14957 15000 15001 15012
15077 15115 15145 15183 15185 15224 15229 15264
15276 15281 15395 15453 15492 15533 15541 1554G
15548 15573 15595 15600 15S19 15638 15639 15646
15663 15682 15734 15747 15765 15779 15816 15894
15965 15984 15995 16010 16015 16041 16060 16072
16073 16100 16131 16158 16186 16202 16215 16227
16231 16254 16258 16267 16278 16296 16303 16338
16344 16351 16391 16410 16512 16319 16525 16564
16632 16639 16670 16703 16725 16726 16746 16752
16755 16775 16304 16830 16847 16872 16839 16941
17021 17104 17126 17143 17189 17228 17230 17240
17265 17401 17403 17409 17418 17444 17450 17456
17545 17569 17610 17639 17707 17710 17750 17762
17796 17813 17922 17962 17967 17973 17987 17992
18015 18037 18052 18177 18222 18229 18243 18273
18302 18308 18379 18383 18475 18514 18570 18574
18596 18695 18699 18727 18750 18795 18834 18847
18848 18907 18918 19003 19021 19039 19053 19082
19084 19121 19169 19207 19220 19279 19284 19350
19382 19419 19441 19461 19486 19490 19491 19512
19547 19584 19603 19638 19642 19729 19747 19783
19829 19893 19900 19922 19944 19952 19965 19967
20009 20038 20059 20065 20084 20094 20101 20102
20263 20274 20282 20378 20381 20448 20458 20509
20572 20603 20625 20643 20696 20725.20.734 20754
20788 20839 20886 20943 20996
EEN DERDE BALLON GEDAALD.
L e c u w a r d c n, 2i September. Zaterdag
avond tc 12 uur is ook te Goulum bij
Leeuwarden een Duilschc ballon uit Düssel-
dorf geland. Er zaten vier personen in den
gondel.
De drie IJslandvlissers. Van links naar rechts: Luit. van Giessen, Wachtmeester Bosch en Sefg. v. d. Leden,
Ben ik de eerste man die Je ooit gekust hebt?
Waarom steken lulllc Jongens toch allemaal die
dwaze vraag? Natuurlijk ben je liet, liefste
(Humorist.)