SEIZOEN-OPENING
DÉ ÉÉMLANDEU
VOLKENBONDSASSEMBLEE WEER BIJEEN
4000 EXEMPLAREN
L. J. LUYCX ZOON
ABONNEMENTSPRIJS 3 ="»Ddco voo' Amtrstoon 2.10. per amend 0.75. per
PRIJS DER ADVERTENTIEN T '°b!a? T T
^Dinsdag 26 September 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 32e Jaargang No. 75
PESSIMISTISCHE REDE VAN
M0HWINCKEL
Te Water (Zuid-Afrika) de
nieuwe president
HEVIGE AARDBEVING IN
DE ABRUZZEN
CONCORDAAT MET
MOSKOU?
COLIJN SPREEKT
MET MACDONALD
DE ZEPPELINS OVER DEN
OCEAAN
7 uur 19 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
FLUWEEL
TAXI 6 cent per K.M.
BELT U EVEN 1093
GARAGE NIC. BOVÉE
6-7 PERS. AUTO MET CHAUFFEUR
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
weck (tnci gratis verzekering tegen ongelukken» t 0.17V»
Binoeolaod franco per oost per 3 maanden f 3.-. Afzondcrlllke oummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 511
elke regel meer 1025 Liefdadigheids-advertenties voordo
helft vu deo prijs. - Kleine Adverteotltn „KEIT1ES bö vooruitbetaling 1—5 regela
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I 1.—. Bewijsnummer extra t 0.05
Goebbels in 't middenplint
der aandacht
Genèvo, 25 Sept. (V.D.) Hedenmorgen
Is door den president van den volkenbonds
raad Mohwinckel in tegenwoordigheid van
delegaties uit alle bij den Volkenbond aan
gesloten landen, vertegenwoordigers van de
internationale pers en vele belangstellen
den de 14do algemeene vergadering van
den Volkenbond officie *1 geopend. De groot
ste aandacht vestigde dc aanwezige Duit-
6che minister Goebbels op zich en mït groo-
te belangstelling ziet men de door hem ai
te leggen verklaringen tegemoet.
Door talrijke gedelegeerden werd ook
Dollfuss met, opvallende hartelijkheid be
groet.
Nader wordt 'gemeld:
De tegen woord igc voorzitter van den Vol-
kenbondsraad, dc Noorsche minister van
buitcnlandsche zaken Mohwinckel, heeft he
denmorgen de lie Assemblée van den Vol
kenbond geopend met sen politieke rede,
waarin hij met klem wees op do misluk
king van alle tot nog toe gehouden inter
nationale conferenties en vooral op de ver
antwoordelijkheid der groote mogendheden
voor een spoedige regeling dor ontwape
ningskwestie. Men gelooft nauwelijks meer
aan ontwapening, vooral niet zoiiang de
mogendheden niet tot economische ontwa
pening hebben besloten De werkloosheid
en de algemeene economische ellende bren
gen steeds nieuwe politieke spanning tus-
6chcn de volken. Economische saneering
zou ongetwijfeld tot politieke/Ontspanning
en herstel der goede betrekkingen tusschen
de volken voeren. Het negatieve resultaat
der Londensche conferentip is zeer betreu
renswaardig. De heele wereld vraagt zich
af, waarom deza zorgvuldig voorbereide
conferentie ineen moest storten. De alge
meene indruk der tot nog toe door de ont
wapeningsconferentie gevoerde onderhande
lingen was voor het pvibliek zoo ontmoedi
gend, dat men zich afvraagt of deze confe
rentie het aanzien van den Volkenbond niet
eerder geschaad dan gebaat heelt. Het erg
ste is, dat de aan het hoofd der volken
6taande groote mogendheden thans reeds
besluiten tot positieve bewapening inplaats
van positieve ontwapeningsprograms.
Met warmte begroette Mohwinckel dc tot
standkoming van het vier mogendheden-
pact. De tegenstelling tusschen Duitschland
en Frankrijk had men steeds voorgesteld
ais de voornaamste oorzaak van alle kwaad
in de wereld. Daarom wekte het vier-mo-
gendhedenpact bijzondere hoop op verzoe
ning. misschien zelfs vriendschap. Het pact
wordt gedragen door een geest, die, wan
neer hij overeenstemt mei den geest van
Locarno, het verdeelde Europa weer bijeen
kan brengen. Uit dit Europa zijn thans de
woorden „gelijkheid en broederschap' ver
dwenen. Mohwinckel besloot zijn rede met
het woordelijk cileeren van de verklaringen
van Briand en Strpsemann in de Volken
bondsvergadering van 1929 inzake samen
werking en verzoening der volken.
Met 30 van de 53 uitgebrachte stemmen
koos de Volkenbonds-Assemblée heden den
Zuid-Afrikaanschen gedelegeerde Charles
Te Water, hooge commissaris der Zuid-
Afrikaansche Unie te Londen, tot president
van dc Mde Assemblée. Onder luid applaus
hield de jeugdige vertegenwoordiger der
Zuid Afrikaanscho Unie een korte rede,
waarin hij met nadruk wees op de nood
zakelijkheid van overeenstemming tusschen
de mogendheden.
Tijdens de pauze voor de verkiezing van
den president der Volkenbonds-Assemblée
vond hedenmorgen bij de openingszitting de
eerste ontmoeting plaats tusschen den Brit-
schen Minister van Buitcnlandscne Zaken
Sir John Simon en den Duitschen Rijks
minister voor de propaganda Dr. Josef
Goebbels. De beido ministers werden door
den Duitschen rijksminister van buitcn
landsche zaken Freiherr Von Ncurath aan
elkaar voorgesteld, waarna zij nog eenigen
tijd met elkander bleven praten.
De plenaire bijeenkomst van den Volken
bond heeft Maandagmiddag plaats gehad
om kennis te nemen van de vorming der
vijf groote commissies.
President van de eerste commissi! (die
voor juridische en constitutionnccle kwes
ties) is Motta (Zwitserland), van d* tweede
commissie (die voor economische en finan-
cieele kwesties) is Carton de Wiart (België);
van do vierde commissie (die voor hit fi-
nancieele beheer van den Volkenbond en
de reorganisatie van het secretariaat) is
Fotisch (Zuid-Slavië); president van de vijf
de commissie (die voor sociale aangelegen
heden) is mej Hesselgren (Zweden); presi
dent van de zesde commissie (politiek) is
pro'. Madariaga (Spanje).
De derde commissie, die voor de ontwape
ning, is ook dit jaar niet samengesteld in
verband met de ontwapeningsconferentie.
Bij geheime stemming werden tot vice-
presidenten gekozen, v. Neurath met 40
stemmen, Daladier met 42 stemmen, Sir
John Simon met 43 stemmen, de chef de
cabinet van Mussolini baron Aloi3i met 44
stemmen, de vertegenwoordigers van Mexi
co, Castillo Najera, en van Perzië, Foroughi
behaalden ieder 39 stemmen.
De volgende plenaire zitting zal Dinsdag
middag worden gehouden.
De algemeene beschouwingen zullen drie
A vier dagen duren.
Nederlandsch voorstel inzake
Duitsche vluchtelingen.
Genève, 25 September (V.D.) Do Neder
landsche regeering heeft bij het presidium
van de Volkcnbondsvergadering het voor
stel ingediend den Volkenbondsraad op te
dragen onverwijld de kwestie der Duitsche
vluchtelingen te behandelen in economisch,
financieel en sociaal opzicht De Nederland
schc'regeering wijst er in een kort voorstel
op, dat door de emigratie der Duitsche
vluchtHingen in de Neder.anden ien toe
stand is geschapen, welk* zekere maatregc
len vanwege den Volkenbond noodzakelijk
maken.
Thans wordt overwogen of het voorstel
der Nederlandscho regeering ter b-h inde
ling zal worden gegeven aan een dei groote
commissies van de Volkcnbondsvergadering
De Nederlandsche regeering heeft reeds
eenigen tijd geleden de regeeringen te Ber
lijn, Parijs, Brussel en Praag langs diplo-
matieken weg van haar voornemen op de
hoogte gesteld de kwestie der Duitsche
vluchtelingen in den Volkenbond ter behan
deling voor te stellen Zij heeft er evenwel
met nadruk op gewezen, dat zij deze kwes
tie wil laten behandelen onafhankelijk van
alle politieke overwegingen slechts van dc
technische zijde, aangezien juist met hel
oog op de groota werkloosheid de Duitscho
vluchtelingen voor de betreffende landen
een nieuwe ernstige belasting betcekenen.
Enkele tientallen
gewonden
R o m e, 26 Sept. (V.D.) Hedenmorgen tc
4.35 is een gedeelte van de Abruzzen ge
teisterd door een hevige aardbeving, welker
omvang nog niet te overzien is. Het cen
trum van de aardbeving ligt ongeveer tus
schen Solmona en Pcscara. Men vreest, dat
het aantal dooden en gewonden groot is.
Ook te Rome was dc aardbeving tamelijk
krachtig te voelen.
Rome, 26 Sept. (V.D.) Volgens do eersto
nadere berichten uit het aardbevingsgebied
in dc Abruzzen bedraagt het aantal gewon
den tc Solmona ongeveer 20. Dc schade is
aanzienlijk. Aangezien in het stadje, dat
het centrum van de aardbeving schijnt te
zijn geweest, geen dooden zijn gevallen,
hoopt men, dat ook in het overige deel van
het aardbevingsgebied, dat zich uitstrekt
tot Chieti, het aantal slachtoffers gering
zal zijn en dat er geen dooden zijn te be
treuren
Rome, 25 September (V.D.) In kringen
van het Vaticaan verluidt, dat het niet bui
tengesloten schijnt, dat binnenkort tusschen
het Vaticaan en Sovjet-Rusland onderhan
delingen zullen worden geëntameerd mei
het doel de wederzijdsche betrekkingen tc
\erbetercn, althans zulke betrekkingen tot
stand tc brengen. I!?t vaticaan zou er den
nadruk op leggen, dat het minder op den
staatsvorm aankomt, wanneer slechts do
kerk, althans haar vertegenwoordigers on
gehinderd kunnen werken.
Ten andere zou Sovjet-Rusland bereid
zijn, dit toe te laten op voorwaarde, dat de
kerkelijke vertegenwoordigers zich op geen
enkele wijze in dc politiek zouden mengen
De kabinetscrisis in Egypte.—
Moeilijke laveerkunst.
Op het oogenblik worden behalve dooi
de groote wereldproblemen, waarmee de
menschhcid opstaat en naar bed gaat, de
gedachten ecnigszins in beslag genomen
door de gebeurtenissen in Egypte, dat on
der dc staten van het Nabije Oosten een bi-
zondere positie inneemt.
Egypte maakt deel uit van den Volken
bond cn uit dit feit kan worden afgeleid,
dat het een onafhankelijke staat is. Deze
onafhankelijkheid, die dateert van na den
wereldoorlog, is door Engeland indertijd
plechtig geproclameerd, maar de Britten
beperkten de vrijheid der Egyptenarcn ech
ter door middel van een viertal voorbehou
den, waaromtrent al heel wat te doen is ge
weest cn len aanzien waarvan echter nog
nimmer, ondanks de vele conferenties, die
zich met de zaak bezig hielden, een defini
tieve regeling is getroffen.
Wij brengen in herinnering, dat de vier
reserves, waardoor Egypte eigenlijk al een
decennium lang in beroering wordt gehou
den, betrekking hebben op dc verdediging
van Egypte in geval van oorlog, dc be
scherming van het Suezkanaal, dc bescher
ming der buitenlanders cn dc minderheden
alsmede het bewind over den Soedan, die
Engeland zich alle nadrukkelijk voorbe
houdt.
Men ziet dus, dat de onafhankelijkheid
van Egypte een eenigszins beperkt karak
ter draagt en begrijpelijk is het, dat de vu
rige en heethoofdige Egyptische nationa
listen er bij voortduring op gehamerd heb
ben, dat er aan de Engcl6che voogdij een
einde diende te komen. Tusschen beide par
tijen is tallooze kceren geconfereerd, maar
de standpunten konden niet nader tot el
kaar worden gebracht, zoodat nimmer een
bevredigend compromis zijn belichaming
vond in een verdrag.
Onder deze omstandigheden bcnoeft het
geen betoog, dat de taak van geen
der Egyptische regecringen ooit bijster
aanlokkelijk was: aan den eenen Kant
moesten zij rekening houden met dc
machtspositie van Engeland, dat in Egypte
door een hoogen commissaris wordt ver
tegenwoordigd, aan den anderen kant ging
het evenmin aan dc eischen der Egyptische
nationalisten volkomen tc negecren.
De vorige maand nu heeft Engeland een
wijziging gebracht in het hooge commis
sariaat: sir Percy Loraine, dien de Britsche
regcering blijkbaar vrij wilde maken voor
een belangrijke post in 't Foreign Office,
werd namelijk vervangen door sir Miles
Lamp6on, tot dusver ambassadeur in China.
Sidky Pasja, dc enkele dagen geleden van
t tooncel verdwenen ministerpresident van
Egypte, heeft langen tijd geaarzeld of hij te
gelijk met Loraine, met wien hij vrij nauw
heeft samengewerkt, zou aftreden. Zooals
wij boven reeds noteerden, heeft hij voor
enkele dagen den beslissendcn stap gedaan
en zijn ontslag bij den koning ingediend.
Hij was nog maar korten tijd uit Frankrijk,
waar hij voor herstel van gezondheid zijn
vacantic had doorgebracht, in Egypte te
ruggekeerd en zal, naar dc Kölnische Zei
tung vermoedt, bij zijn besprekingen met
den koning cn dc partijen hebben vastge
steld, dat zijn positie, zonder den sterken
ruggesteun van den heengeganen hoogen
commissaris, onhoudbaar was geworden.
Sidky pasja, die een half dictatoriaal bc
wind voerde, werd niet alleen door de
Wafd, de groote Egyptische onafhankelijk
heidspartij, bestreden, maar was blijkbaar
cvenccnë de meer gematigde Ittehad-, dc
z.g. pasja-partij, die over grootcn invloed op
het hof beschikt, tc machtig geworden.
Tot zijn opvolger is than6 Jchia pasja, die
als minister van buitenlandsclic zaken deel
uitmaakte van Sidky pasja's kabinet, be
noemd; de nieuwe premier zal bovendien
de portefeuille, waaro\er hij tot dusver be
schikte, behouden.
Trouwens: de helft van het nieuwe ka
binet zal uit ministers bestaan, die reeds
leden der regeering-Sidky pasja waren.
Het zal de voornaamste taak der nieuw
regeering zijn krasse bezuinigingsmaat
regelen in Egypte te nemen, teneinde het
land een economische ineenstorting te be
sparen. De moeilijkheid voor den nieuwen
ministerpresident, die zich in een grooter
populariteit dan Sidky pasja moet verheu
gen, zal, evenals dit het geval was bij zijn
voorganger, hierin bestaan, dat hij van de
nationalistische Wafdpartij althans gedaan
krijgt, dat Hj hem tolereert. Wel-is-waar
zou het mogelijk zijn ook verder met dicta
torialc maatregelen te regecrcn, maar de
vijandschap van de Wafd, verreweg dc
sterkste partij, is gebleken een zeer ernstig
obstakel tc zijn.
Over hervatting der
wereldconferentie
Londen, 25 September (V.D.) Minister
president Dr. Colijn heeft een bezoek ge
bracht aan Macdonald met wicn hij be
raadslaagd heeft over kwesties welke de
wereldconferentie betreffen
De bespreking van Macdonald met mi
nister-president Dr. II. Colijn heeft twe*
uren geduurd.
Londen, 26 Sept. (V.D). Naar uit wel
ingelichte kringen te Londen verluidt, had
den de besprekingen van den Nederland-
schen minister-president met Macdonald
inderdaad in de eerste plaats betrekking
op verschillende technische vraagstukken,
die in verband staan met de economische
wereldconferentie, en zou er sprake zijn
van hervatting der conferentiewerkzaam
heden. Men meent te mogen concludeeren,
dat do kans groot is, dat binnenkort een
der commissies cn wel dc economische com
missie, waarvan dr. Colijn voorzitter is,
bijeen zal worden geroepen. De Morning
Post gelooft, dat Macdonald voornamelijk
do confercntiemachinc weer in werking
wil stellen.
om evcntueele storingen, die in het ccono
misch leven kunnen optreden ten gevolge
van do inflationistischc tendenzen in de
Vcrcenigde Staten, op te heffen. Dr. Colijn
heeft zijn terugkeer naar den Ilaag tot
Woensdag uitgesteld en zal vermoedelijk
daarna naar Genève vertrekken, teneinde
aldaar dc mogelijkheid van voortzetting
van dc werkzaamheden der economische
wereldconferentie eveneens met verschil
lende vooraanstaande staatslieden te be
spreken.
Een correspondent van het Handelsblad
heeft tc Londen een onderhoud gehad met
dr. Colijn Onder meer bracht de intervie
wer de in enkele financieele kringen her
haaldelijk opgedoken geruchten ter sprake,
waarin steeds maar weer werd beweerd,
dat Nederland ten slotte genoodzaakt zou
worden, den gouden standaard prijs tc ge
ven. Op dc vraag aan dr. Colijn, of hij
meende dat het hiertoe zou komen, ant
woordde deze: „Waarom zouden wij van
den gouden standaard afgaan, terwijl onze
bankbiljetten bijna voor 100 zijn gedekt?
In de troonrede, die verleden weck Din3-
lag ter gelegenheid van de heropening van
de Staten-GeneraaL werd gehouden, werd
op ondubbelzinnige wijze verklaard, dat
Nederland geen monetaire experimenten
zal ondernemen. Het is voor ons, aldus dr.
Colijn, niet noodig, den gouden standaard
prijs te geven."
Met betrekking tot den cconomisclien
toestand van Nederland verklaarde dc pre
mier, dat zijn land evenzeer van do crisis
heeft geleden als de andere landen. Hij
wees cr echter terstond op, dat de begroo
ting van Nederland voor 1934 in evenwicht
is Het economische herstel in Nederland
hangt in hooge mate van den algemeenen
wereldtoestand af cn in ecnige mate van
de politiek van Engeland."
„Tot voor kortaldus dr. Colijn, Jieb-
bcn wij geen stappen ondernomen om ons
tc verdedigen. Wij stonden liet langste op
de bres ter verdediging van het beginsel
van den vrijhandel, maar wij zijn uit onze
„loopgraven" gedreven en waren genoopt
tot actie over te gaan om ons nationaal
bedrijfsleven te beschermen. Maar stellig
zullen wij ten spoedigste een politiek van
vrijhandel gaan voeren."
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJKSCHE
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
Een geregelde dienst
Akron (Ohio), 24 Sept. (V.D.) Dr. Ecke-
ner heeft na een conferentie met de direc
tie der Good Year-fabrieken verklaard, dat
hij het ministerie van marine vergunning
zal verzoeken de Amerikaansche luchtha
ven Lakchurst als voorloopig einddoel voor
den in 1935 bcginnenden geregelden trans
antlantischen luchtschcpendicnst to gebrui
ken. Anders zou hij bij een groote 6tad tus
schen New-York en Washington een lan-
dingsmast doen oprichten. Do financieele
plannen cn die voor de organisatie zijn
reeds uitgewerkt. Des zomers zal men over
het Noordelijke deel van den Atlantischen
Oceaan vliegen, terwijl des winters dc route
waarschijnlijk over Miami zal gaan.
BUITENLAND.
Het proces te Leipzig.
(Eerste Blad, Pag. 1).
Mussolini over 't verdrag met Rusland.
(Eerste Blad, pag. 2).
Groote rede van Goebbels.
(Eersto Blad, pag. 2).
BINNENLAND.
Opening van den afsluitdijk.
(Tweede Blad, pag. cj.
De K.L.M.-piloten protesteeren tegen het
in dienst houden van eon Duitschen piloot.
(Tweede Blad, pag. 3).
Dc V.A.R.A. procedeert tegen den Staat»
(Tweede Blad, pag. 2).
Wijzigingen in den werkloozensteun.
(Tweede Blad, pag. 2).
Prof. Ehrcnfest overleden
(Tweede Blad, pag. 1).
STADSNIEUWS.
Dc nieuwe ijsbaan aan den Bisschops-
wcg. (Eerste Blad, pag. 3).
Medegedeeld door het K N.M.I. te de Bilt:
Hoogste barometerst. T72.3 te Stensele
Laagste barometerst. 751.0 te Isafford.
Verwachting: Zwakke tot matigen wind
uit Oostelijke richtingen, nevelig of licht
of half bewolkt, droog weer, weinig ver
andering in temperatuur.
Op het vaste land van Europa, op de
Britsche eilanden en in Scandinavië bleef
de luchtdruk ia het laatste etmaal regel
matig stijgende. Het gebied van hoogen
luchtdruk over Scandinaviö en Finland
breidt zich steeds meer uit en veroorzaakt
een luchtstroom uit het Oosten, die over
Engeland cn Ierland naar het Zuiden af
buigt. Ten Westen van Ierland en Schot
land, waaien Zuid-Westen winden. Aan de
Noord-Westzijde van den rug van hoogen
luchtdruk, die van Scandinavië tot de Azo-
ren reikt. Dc depressie bij IJsland werd
minder diep. De wijzigingen in de lucht
druk verdeelhig doen voor den eersten
tijd een toestand van droog weer verwach
ten met kans op ochtendnevels.
RIJDT VEILIG!
Rijdt op rijwielpaden achter eb
kander, tenzij het pad zeer breed
is
LANGESTRAA1 49-51
TELEFOON 190
90 cJfl. f 2.75 en f 3.75 por meter.
zal een groot artikel worden.
70 cJfl. I 1.45 en f 1.90.
COOMUNISTEN NAAR 'T CONCEN
TRATIEKAMP.
Worms, 23 Sept. (H.N.) Een politie-af-
decling uit Worms heeft gisteren in samen
werking met de SA. en S.S. huiszoekingen
bij communisten te Lampertheim verricht:
32 personen zijn in voorloopige hechtenis
genomen en naar een concentratiekamp
overgebracht
Officieel bericht:
- - ARNHEMSCHE WEG 26 E=
