HITLER ZET ALLES OP EEN KAART
AR IIFORT
FAUTEUILS
DE PAPAVER
Firma J.W.vanACHTERBERGH
MEUBILEERING WESTSIKGEl 10-13
GEWELDIGE STRIJD TEGEN
HONGER EN KOUDE
LETTERKUNDIGE KRONIEK
M
Het speciaalhuis voor wol en
handwerken.
Komtesse
Een nieuw artikel voor
mutsen en hoedjes.
Buheltt
Een nieuwe koordwol
zacht geeft mooi brei
werk.
Wollen en chanlung blou
ses om te borduuren met
lange mouwen.
Ulrechtscheweg 85 Tel. 15
jwumtupui i i' i —w
10 JAAR
GARANTIE
ALLEENVERKOOP
BRIEVEN UIT BERLIJN
„De afgod Autarkie wordt ge
streeld door steeds niew
we offers"
Staat van beleg permanente toestand
(Van onzen correspondent).
Terwijl zich in de jaarmarktstad Leipzig
het groote proces afspeelt, dat als afreke
ning van het nieuwe Duitschland met de
bolsjewistische terreur bedoeld is, denkt
de politiek er natuurlijk niet over. intus
schen een pauze in te lasschen. ITet leven
gaat verder en laat zich door een Van der
Lubbe, een Dimitrof, een Popof, een Tanef
of een Torgler niet ophouden.
Do winter is in aantocht cn daarmede
de gevaarlijkste proef, die het Hitleriaan
sche Duitschland zal hebben door te ma
ken. Niemand weet dat beter, dan de nieu
we regeerders zelf. En hun strategische
plannen, om door dezen winter heen te
komen, zijn dan ook duidelijk zichtbaar ge
worden. Het gaat om den strijd tegen de
werkloosheid. Dit vraagstuk is zoo over
weldigend moeilijk, dat' eigenlijk alles
daarnaast verbleekt.
In wil u hier met cijfers niet lastig val
len en twijfel cr overigens aan. of do juiste
getallen, die de statistische bureaux de
laatste maanden gepubliceerd hebben, den
toestand wel volkomen objectief-juist weer
geven. Het is inderdaad een feit, dat, ver
geleken met vorige jaren, de werkloosheid
in deze zomermaanden veel sterker is
tcruggeloopen dan men den laatsten tijd
in vorige overeenkomstige periodes van het
jaar gewoon was. Men spreekt zelfs van een
vermindering van twee milliocn. Ik ben
overtuigd, dat zulke statistieken ge
schminkt zijn. De dictatuur, die tegenwoor
dig Duitschland bcheerscht. is er in ge
slaagd door een enorme moreelc cn hier
en daar ook daadwerkelijke pressie hon
derdduizenden wcrkloozen onder te bren
gen en zelfs geheelc rcgeeringsdistrictcn
en provincies volkomen van do werkloos
heid te bevrijden. Maar tot welken prijs?
Zullen wc dat ooit te weten komen? Dui
zenden werkgevers hebben met meer of ook
wel minder geestdrift werkkrachten aan
gesteld. die ze, normaal gezien, niet gebrui
ken kunnen en die zelfs hier en daar het
bedrijf straks aan don rand van den onder
gang zullen brengen, slaagt men er niet in,
de loonen zoozeer te verlagen, dat de be
drijfskosten niet al te gevaarlijk verhoogd
worden. Milliocnen worden bij honderden
tegelijk gestort in nieuwe rijkswerken, om
te beginnen al dadelijk een werkelijk groot-
schen aanleg van auto-straatwegen, werken
die pas na lange, lange jaren de enorme
kosten eeningszins zullen dekken; honder
den milliocnen ook zal 't plan kosten, in ge
heel Duitschland woningen, huizen, gebou
wen. die sinds 1911 vcrvaarloosd werden,
te restaurcercn of wel geheel nieuw op te
bouwen.
Iïct geld, dat daarvoor noodig is, bezit
bet Duitsche rijk weliswaar nog. maar niet
als overschot, waaruit normaal geput zou
kunnen worden. Men „teert van de sub
stantie" en daar men de geldcirculatie,
uit begrijpelijkcn angst voor een tweede in
flatie. die oproer zou betcekcnen, niet wil
vergrooten, neemt do nationale armoede
met den dag toe. doordat zij. die nog iets
bezitten, nu gedwongen worden van hun
bezit nog meer dan door normale directe
en indirecte belasting te offeren ten bate
van armen cn werkloozen, vooral in den
vorm van een winterhulp, dio zoocvcn dooi
de regeering georganiseerd is en die blijk
baar alles wil gaan overtreffen wat op dit
gebied in de wereld-gescliicdenis bekend is.
Het merkwaardige van de situatie in
Duitschland is, dat de ontevredenheid
eigenlijk nog veel grootcr is dan in vorige
jaren, maar dat van boven af een zoo
koortsachtige Coué-behandcling toegepast
wordt, dat de mossa's eenvoudig niet tot
rustig nadenken komen, maar vau het
eene volksfestijn in het andere, van de eene
patriottische demonstratie in do andere ge
jaagd worden. Bij een zeer belangrijk per
centage van bet volk is dit patriottisme
zeer zeker echt en is slechts twijfel gewet
tigd of het duurzaam zal blijken. Niet min
der talrijk zijn intusschen de Duitschers,
die over 'do ontwikkeling der dingen min
der gunstig denken, ja zelfs meenen, dat
Duitschland absoluut op den verkeerden
5*eg is. Maar deze menschen spelen voor-
loopig geen rol meer. Zij kunnen zich niet
organiseeren, niet uiten, hun wenschen niet
doorzetten. Ze hebben geen politieke par
tijen, geen pers, geen volksvertegenwoor
digers, geen vereenigingen, gcon meetings
tot hun beschikking. Willen ze zich niet
volkomen uitschakelen, dan blijft hun nog
slechts één mogelijkheid: aansluiting bij de
bcorschendo groepen, trachten daarin een
eigen vleugel to gaan vormen. Wat de
heerscbers natuurlijk ook inzien en beant
woorden met een voorloopig stopzetten van
do mogelijkheid, lid van do nationaal-so-
cialistischc Duitsche arbeiderspartij te wor
den.
De regeering heeft slochts één groot doel
voor oogen: overwinnen van alle moeilijk
heden door absolute eenheid binnen de na
tionale grenzen, liefst een natuurlijke,
maar als 't niet anders gaat dan een ge
dwongen eenheid. Bij zulk een gedwongen
eenheid zal het intusschen wel moeten
blijven. De Duitscher is bij allo neiging om
te gehoorzamen aan een storkon heerschcr,
in details een te onafhankelijk, tot voort
durende critiek geneigd mensch. Mag hij
die critiek niet meer luid ten gchoore bren
gen, dan zal hij ze fluisteren. Een regee
ring, hoe sterk ook, die zich daarvan niet
ten volle bewust is, gaat verkeerde wegen.
De Hitlcr-dictatuur echter is niet zoo
dom. Zij begrijpt, voorloopig genoeg bereikt
te hebben en slikt d» fluisterende critiek,
die zc met toenemende gestrengheid en
verder beknotten van staatsburgerlijke vrij
heid beantwoordt. Voor haar komt het er
op aan, een zoo groot mogelijk percentage
der bevolking, in do eerste plaats de kern
der eigen partijgenooten cn eerlijke aan
hangers, in een stemming van vertrouwen,
geestdrift en absolute gehoorzaamheid te
houden. Men rekent cr op, dat een geest
driftige kernmassa de weifelenden dan zal
mecsleepen en de stille oppositie nog mach
tiger zal maken. De absolute gehoorzaam
heid heeft men noodig om uit de impasse
te geraken, die ontstaan is, doordat de si
tuatie feitelijk in geenen decle gunstiger
is, de belasting voor don eenling echter nog
veel grootcr geworden is.
liet recept, dat men toegepast heeft, is,
als geheel gezien, kinderlijk eenvoudig.
Zulke eenvoudige oplossingen pleegt men
gaarne geniaal te noemen. In dit geval
heeft Hitier als volgt gedacht: wij maken
eerst een revolutie oftewel omwenteling,
zetten onze macht absoluut door, onder
drukken elke hoor- en zichtbare oppositie,
verzekeren dan de natie, dat zij baar vrij
heid en haar eer teruggekregen hcotf
kweeken oen stemming van gloeiend pa
triottisme en als dit alles bereikt is, ver
langen we veel grootere offers dan die, wel
ke we in de door ons bestreden vorige re
geering steeds verdoemd hebben en komen
op deze wijze snel en zonder schokken door
alle moeilijkheden heen.
De omwenteling is gelukt, de oppositie
zwijgt, het gloeiend patriottisme valt niet te
loochenen. En nu komt het offeren. Daar
van beleeft de Duitscher nog pas bet begin.
Nu is slechts de groote vraag, of de uil
der heerschers en hun tactisch talent ster
ker zal blijken dan een mogelijk verzet
van steeds grootcr massa's, als wegens de
vele offers de ontgoocheling begint te ko
men. Zulk een ontgoocheling begint te ko
men. Zulk een ontgoocheling kan er eerder
zijn dan men denkt. Ze kan reeds in het
verloop van dezen winter kornen. Daarvoor
zet de rcgecring alles op één kaart: op een
„vrijwillige" actie van het bezattende deel
der bevolking in een geweldigen strijd te
gen honger cn koude.
Natuurlijk is het mogelijk, op deze wijze
uit liet bedrijfsleven en uit de safe's der
gegoeden nog de noodigc honderd milliocn
of meer marken te persen, die in levens
middelen, in huisbrand, in kleercn voor
do werkloozen cn de allerarmsten kunnen
worden omgezet. Dat is een nobel sociaal
resultaat, maar slechts een pleister op de
wonde, geen genezing, geen oplossing. Dit
onttrekken van bezit aan de bezittenden is
al dadelijk een nieuwe vermindering van
koopkracht, maar ook een vermeerdering
van stil verzet bij allen, die door fanatis
me ten bate van den nieuwe staat be-
hccrscht blijven.
Wil men werkelijk over de moeilijkbeden
heenkomen, dan zal men afscheid moeten
nemen van de beruchte autarkie, die in het
nieuwe Duitschland tot in boogc regecrings
instanties dan ook meer vijanden heeft dan
men oppervlakkig zou aannemen. Men zal
weer moeten gaan invoeren om met succes
te kunnen uitvoeren cn buitenlandscbe
geldswaarden als overschot in handen te
krijgen, waarmede men dan weer zijn
schulden zal kunnen afdekken en tevens
millioenen raenschen, die van exnortpro-
ductie geleefd hebben, naar de stilgelegde
(abrieken terug zal kunnen brengen. Men
zal ten slotte zelfs, ondanks alle oogen-
blikkclijke verzekeringen van het tcgcndocl
zich met het internationale kapitaal moe
ten verzoenen cn tot de internationale con
gressen en conferenties moeten terugkcc-
rcn. wij men niet een arm land worden.
Zoover echter zijn wo in Duitschland op
het oogenblik nog lang niet. Do fanatici,
die do macht in handen hebben, staren
zich blind op hun eenzijdige idealen. Do af
god Autarkie wordt gestreeld door steeds
nieuwe offers. Tolerantie, internationale
samenwerking, zijn voorloopig gehate be
grippen. Vrijheid van drukpers, van vcr-
eeniging en vergadering zijn van geen
waarde meer. De staat van beleg is tot
permanente toestand geworden. En erva
ring cn rustige staatskundo worden afge
lost door energie, geestdrift cn vooral jeugd
Hot nationalisme en nationaal-socialismc
is een zaak voor jonge en jongste men-
schen. Daarin ligt zijn kracht, maar ook
zijn Achillespees. Er geschieden veel onbe
kookte dingen in het nieuwe Duitschland,
en er regeeren veel jonge lieden, die daar
van geen kaas gegeten hebben. Van boven
af wordt bovendien een eigenschap opge
kweekt, dio we buiten Duitschland nie
mand zullen kunnen bewonderen: de nei
ging om den mcdemensch als staatsburger
..in de gaten te houden" en waar gcwenscht
bij de overheid te verklikken. Daardoor is
een stemming van wederzijdscli wantrou
wen ontstaan, die met den dag toeneemt
en die een zwarte bladzijde in het bock
dor nationale opleving beteekent.
Misschien zullen wc. als deze dreigende
winter, dien men met enthousiasme be
strijden wil. achter ons ligt, de dingen
beter en anders zien. Voorloopig consta-
tceren wc naast veel goeds even veel, \%at
ons tot een sceptische beoordeeling der din
gen dwingt. Bij alle liefde en bewondering
voor Duitschland.
ROLAND.
Het boek van Spengler.
Het nieuwe geschrift van den auteur
„Untergong des Abcndlandcs" is daarom
van zoo groote beteekenis voor onzen tijd,
wijl het de verandering in denkwijze
formuleert, die overal bezig is, zich te vol
trekken. Het woord „reactie" dekt eigenlijk
het best hetgeen cr, overal om ons heen
aan het gebeuren is, waarbij wij opmer
ken, dat wij met „reactie" geen waardce-
ring in gunsligen of ongunstigen zin van
rlc nieuwe tijds-stroomingen bedoelen. Maar
wat cr in Duitschland cn elders geschiedt,
is alleen te begrijpen, indien men een an
der systeem van denken cn beoordeclcn
volgt, dan we ons tot dusver hebben aan
gewend. Ook voor hem, die kritisch of af
wijzend zich bevindt ten aanzien van Os
wald Spengler's gedachten, die tot uiting
komen ifl zijn: „Jakre der EnUcheidung"
is dit boek een boek van beteekenis, omdat
hij er door in dat andere „systeem" van
denken wordt ingewijd.
Boven de poort van Dante's hel stond
geschreven: „wie bier binnentreedt, late
allo hoop varen". Boven de poort nu Speng
ler's bock zou kunnen staan: „wie hier
binnentreedt, late allo democratie varen."
Hij. die nog vervuld is van geloof aan de
geleidelijke ontwikkeling zij moge dan
gestoord zijn door een crisis zonder weerga
in de geschiedenis van eene democrati
sche staatsgemecnschap, onderxindt dit
boek alleen als een ergernis. Een ergernis,
die hij zich echter zal moeten getroosten,
wil hij het eigen beginsel anti-tlietisch be
leven.
Alvorens Spengler ons zijn gedachten
openbaart over „de witte" en de „zwarte"
revolutie, revoluties die zich naar zijne
meening voor onze oogen aan het voltrck-
kcu zijn, geeft bij een overzicht der wereld
oorlogen cn der wereldmachten van het
lieden cn van het naast verleden. Hij con
stateert dat wij in een onheilspellend moei
lijken tijd leven, dat de ontzaglijkstc pe
riode der wereldgeschiedenis is aangebro
ken. een periode die verschrikkelijker ka
rakter heeft dan de tijd van Caesar of van
Napoleon.
De oorlog heeft geen beslissing gebracht.
'Niemand weet eigenlijk meer, wie over
winnaar is, en wie overwonncno. In wer
kelijkheid is cr een nieuwe vorm der we
reld ontstaan, als voorbereiding van toe
komstige beslissingen, die met ontzettend
geweld zich zullen openbaren. Rusland is
door Azië psychisch heroverd en van het
Engclsch imperium is het de vraag, of zijn
zwaartepunt nog in Europa ligt. De rest
van „Europa" bevindt zich tusschen Azië
en Amerika, tusschen Rusland en Japan
in het Oosten en Noord-Amerika en de
Engclschc dominions in het Westen en be
staat heden feitelijk nog slechts uit Duitsch
land, dat zijn ouden rang als grensmacht
tegen Azië weder inneemt, uit Italië, dat
eene macht is. zoolang Mussolini leeft, cn
misschien aan de Middellandscho zoo de
basis van een werkelijke wereldmarkt zal
verkrijgen, cn uit Frankrijk, dat zich nog
eenmaal als heerschcr van Europa be
schouwt en tot welks politieke „inrichtin
gen" dc Volkenbond in dc groep der Zuid-
Oostciijko Staten van Europa behooren.
Maar dat zijn allemaal maar vluchtige ver
schijningen. Dc verandering der politieke
vormen der wereld schrijdt snel verder cn
niemand kan \crmoedcn. hoe over eenige
tientallen van jaren dc wereldkaart er uit
zal zien.
Waar ziet Spengler de oorzaak liggen van
den ondergang van het huidig Europa? In
het verval der „Staatshoogheid". Volgens
hem is datgene, wat wij tegenwoordig „or
de" noemen, niet anders dan een tot ge
woonte geworden anarchie. Wij noemen
bet demokratie, parlementarisme, zelfre-
geering van het volk. maar hot is daad
werkelijk het niet voorhanden zijn van
eene, haar verantwoordelijkheid bewuste
autoriteit, van een Regeering dus. cn van
een werkclijken Staat. Die afwezigheid is
een gevolg, zoo betoogt dc schrijver dan
verder, van het rationalisme, dat onder „na
tie" verstaat dc vrijheid van cn den strijd
tegen elko orde. „Natie" is voor dat ratio
nalisme gelijk aan „massa", vormloos cn
zonder opbouw, zonder heerschcr en zon
der doel. Het vergeet dat wcrkelijko naties,
als alle levende lichamen een rijke, inner
lijke geleding hebben, het vergeet liet den
ken en gevoelen van den boerenstand cn
veracht zede en gebruik van het echte
volksleven. Onder ..volk' wordt verstaan
het proletariaat der groote steden", dat alle
cultuur en traditie hoeft vernietigd cn dc
kracht van de Staten, die gericht moet zijn
op de buitenlandscbe politiek, dat wil zeg
gen op het gelding komen van het geheelc
volk. heeft ondermijnd.
Met deze ontwikkeling van het prolcta
riant dor steden is een ander verschijnsel
gepaard gegaan, de vermenging van occo-
nomio en politiek. Zuivere Staatslieden wa
ren het, die Napoleon bestreden tot aan de
grenzen van den financieelcn ondergang,
omdat zij verder zagen dan dc balans van
het volgend jaar. Maar tegenwoordig
spreekt, tengevolge van de „belangeloos
heid" der leidende .Staatslieden, die voor
een groot deel zelf in privaat-ondernemin
gen geïnteresseerd zijn, dc occonoraie een
belangrijken invloed heeft op de beslissin
gen, de occonomie in baar vollen omvang,
niet nlleen dc banken en concerns, met of
zonder partij-masker, maar ook dc concerns
voor loonsverhooging en arbeidsverkorting,
die zich arbeiderspartijen noemen. De poli
tick is vervangen door dc occonomie. de
Staat door het kantoor, de diplomaat door
den vakvcrccnigingsleidcr. cn hier. niet in
do gevolgen van den wereldoorlog ziet
Spengler do kiemen liggen van dc huidige
oeconomische katastrofe. Zij is in haar gan
«che zwaarte niets dan een verval van de
staatkundige macht.
De schrijver ontwikkelt deze gedachte
naar twee zijden. Hij geeft als zijn inzicht
te kennen, dat dc normale waarde van het
„bezit" is afgestorven. Bezit, dat in zich
boval dc erfenis van vorige geslachten, de
verantwoordelijkheid om bet door arbeid
en door spaarzaamheid tc bewaren, dat sa
menhangt met dc familie-gedachte en fa
milie-zeden, is in dc moderne samenleving
vervangen door: winzucht. En dc schrijver
verwijt daarbij, zoowel aan de kapitalisten
als aan de arbeiders, dat zij door winzucht
werden gedreven en daardoor mèt een ge
zond staatsleven ook een gezond occono-
misch leven hebben gedood. Hier is hij ge
komen aan de tweede uitwerking van zijn
grond-idee. De vakvcrecnigingen. die zich
clo politieke macht in den staat hebben
veroverd, hebben dc loonen zoo omhoog
gejaagd, dat de industrie aan die jacht
naar hooger loonen alleen maar kon beant
woorden door een koorts-achtigo productie
en een uitbreiding van afzetgebieden, die
deze productie moesten verslinden.
Maar dc afzetgebieden werden verzadigd
en Europa kon het niet meer volhouden op
vreemde wcrelddeelen te parasitccren. Bo
xendien zag de kleurling de kunst af van
den Westerling cn hij verloor het ontzag
voor dc blanke volken, die hem in den
oorlog tegen elkaar te hulp hadden geroe
pen. Hetzelfde verschijnsel, dat tijdens den
ondergang van het Romcinsche Rijk te aan
schouwen viel, doet zich thans voor, de
onderdrukte volken krijgen belangrijken
invloed, zelfs hooge posities onder de hecr-
schersvolken en staan gereed hen te ver
nietigen. Ja, het is thans nog slimmer, om
dat de witte wereld de gekleurde omsluit
en dus van een innerlijk vernietigings-pro-
ces kon worden gesproken.
Hoe zal het nu gaan. wanneer de bewe
ging der kleurlingen zich voortzet. De
schrijver toont aan, hoe de macht der kleur
lingen (zie Japan en het onder gekleurde
volken overal onrust stokend Rusland) stij
gende is, en hoe het, met name in de Ver-
eenigde Staten voor de hand ligt, dat do
witte revolutie, do revolutie dus van bet
stedelijk proletariaat tegen do Staatsmacht
met de gekleurde revolutie, de revolutie der
kleurlingen tegen de blanken een verbond
zal sluiten. Dan is het met onzo beschaving
gedaan.
De geschiedenis, aldus Spengler. ontwik
kelt zich in de richting van bet Caesaris-
mc. Do fascistische bewegingen, die men in
verschillende landen van Europa aan
schouwt, ziin slechts (voor vormen) van dic
taturen, waarbij de Sterke Persoonlijkheid
zal heerschcn over de staten. Hot is de taak
van het Westen om zich krachtig te maken
voor den komenden strijd. Want dat dc
toekomst strijd beduidt, dat wederom zal
blijken, dat het leven niet anders is dan
strijd en gevaar, dat slaat voor den schrij
ver vast.
Aan Duitschland zal in dien strijd, vol
gens Spengler de leiding kunnen toevallen.
Het Noordelijke ras is het willende ras,
maar die wil moet op iets gericht zijn, hij
gaat onder, wanneer hij werkt in het
ledige. Welnu, de Duitscher heeft, zoo ver
zekert ons do schrijver, wat geen ander
landsman bezit. Hij heeft den Pruislschcn
geest, wat zeggen wil, bet vermogen zich
willend „vrijwillig" to onderwerpen. Dc
discipline is bier dc uiting van vrije ver
kiezing. Als men niets Ic offeren heelt,
don is het offer niets waard.
En zoo eindigt het boek dan in een apo
theose van den Duitschen mensch in den
komenden strijd.
De lezer, dio van bovenstaande, uiterst
summiere uiteenzetting van den hoofd
inhoud van Spengler's boek kennis nam,
begrijpt, dat het ver verwijderd ligt van do
domeinen van pacifisme, volkenbond en
demokratie. Het grondmotief dezer wereld
beschouwing is dat dc menscbhoid een ont
zettende meting van krachten to aanschou
wen geeft, waarbij de volken door zelftucht
door onderworpenheid aan den leider, door
handhaving van bun tradities, maar moeten
trachten zich omboog te houden.
Niemand, die dit boek leest, ontkomt
aan zijn ongeëvenaarde suggestiviteit Het
is spannend, meesleepend, van de eerste tot
do laatste letter.. En cr worden ons waar
heden in verteld, dio wij in don doezel van
den vooruitgangsdroom niet hebben gezien.
Toch vragen wij ons af, of niet een derge
lijke, op hoogen, gierenden toon uitgekreten
afstraffing cn voorspelling als Spengler
ons ook hier weer geeft, niet een „vorm
van literatuur" zal blijken, gelijkend op
die vormen van „literatoredom", waar de
schrijver zoo op scholdt.
En wat wij missen in dit boek, is de er
kenning van de christelijke traditie van
het Westen. Op schijnbaar goede maar to
ontzenuwen overwegingen verwart do
schrijver het demokratismc van sommige
geestelijken met de ware, christelijke barm
hartigheid. Tegenover een auteur, die zich
niet ontziet, om zelfs aan do medischo Zen
ding een veeg uit do pan te geven, nemen
wij reserve in acht.
En tenslotte komt het ons voor, dat dit
boek van een echten Duitschor, de ijzeren
wetmatigheid in de historie te veel accen
tueert. Voor wendingen, voor onverwachte
ontwikkelingen in de historie, die het sche
ma miskennen, dat wij ons van de historie
hebben gemaakt, is deze auteur volkomen
ontoegankelijk. Ten slotte blijft zijn leer
en zijn voorspelling, hoo meesterlijk hij
haar mag afleiden uit de voorhanden wer
kelijkheid, een hypothese, op een benaalde
groepccring van feiten geconstrueerd.
Gaan wij de balans opmaken, dan ko
men wij tot de conclusie, dat Spengler ons
in zijn geschrift een realiteit laat zien, die
wij, de jaren door hebben veronachtzaamd,
maar die wij toch moeten aanmerken als
een bepaalde „zijde" van het wereldpro
bleem.
Grafische Revue.
liet derd2 nummer van de Grafische Re
vue is gestoken in een zeer fijnen, door den
Belg C. Declercq ontworpen omslag, wslke
door een knappe kleurenkeuze en even
wichtige vlakverdeeling een apart, dit tijd
schrift waardig, cachet geeft aan dit
maandblad voor da grafische bedrijven.
Als zoodanig bevat het dan ook grafisch
allerlei en verschillende belangwekkende
artikelen als Het Boekbinden Het Boek
drukken Over het spatfëeren op de Mo
notype Portefeuilles verschillende
vraagstukken over papier, cllché'9 en inkt,
terwijl S. de Jongh ons wat vertelt over de
bekoring, welke van de ni?t te reproduce©-
ren kloosterhandschriften uitgaat