KORTE JASJES BONT- LEER - PEAU DE SUÈDE
G. BROUWER
„HET WONDER VAN AMERSFOORT"
DË ËEMLANDEü
Buiten lainid
Bmiteelaedsch
Overzicht
Belangrijkste
Nieuws
L J. LUYCX ZOON
Weerbericht
Licht
Dinsdag 3 October 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 32e Jaargang No. 81
HEVIGE BEROERING
OP CUBA
DE KANSEN DER
ONTWAPENING
4000 EXEMPLAREN
KRUISKAMP10
AMERSFOORT
7 uur 2 min.
3RAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
TAXI 6 cent per K.M.
BELT U EVEN
GARAGE NIG. B0VÉE
Wandelt heden door de Utrechtschestraat.U ziet dan
U gaat naar binnen en koopt tegen
prijzen zoo laag als nimmer tevoren
Uw Radio - Electra - Stofzuiger - Rijwiel en
1000 en één huishoudelijke gereedschap-artikelen
ARNHEMSCHE WEG 26 EE=
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 »a"ndc1> vo°' Amcraloort 2.10. pc, maand 0.75. per
week (mei gratie verzekering legen ongelukken) I 0.17'
Binnenland Iranco per post per 3 maanden 1 1-. Afronderlllke nnmmera f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 511
PRIJS OER ADVERTENTIEN "**7 T T Dew"5D^f^
elke regel meer f0 25 Llefdadlgheida-advertentlëD voorat
helft van den pri|s- - Kleine Advertentltt» ..KEITJES bi} vooruitbetaling 1—5 regeU
50 cent elke pegeJ mee/ 10 cent, driemaal plaatsen f I.— Bewl|snummei extra S 0.05
De officieren geven zich over
Havana, 2 October. (V.D.) In de
buurt van het Hotel Nacional,
waarin zich nog steeds de Cubaau-
Bche officieren bevinden, is het tot
een ernstige schietpartij gekomen.
Zeven personen zijn gedood, 11 ge
wond. De bloedige strijd duurde 11
Uren.
Volgens mededeelingen der Cu-
baansche regeering zijn tot nu toe
reeds 20 dooden te betreuren bij
de schietpartij welke bij het Hotel
Nacional heeft plaats gevonden.
II a v a n n a, 2 Oct. (V.D.) Gisterochtend
werd het Vedado-kwartier te Havanna,
dicht bij het paleis van den president, op
geschrikt door eenige. salvo's geweervuur.
De wacht stormde onmiddellijk uit het pa
leis in de richting van dc scholen cn ook
de pofith was onmiddellijk ter plaatse, doch
nergens was een spoor van den dader to
vind/en, zoodat men vermoedt te doen te
hebben gehad met een valsch alarm, gege
ven door personen, die een poging wilden
do-en de siad in beroering to brengen.
X e w-Y o r k, 2 Oct. (H.N.) De toestand op
Cuba blijft zeer gespannen Het doortastend
optreden van de overheid heeft voorloopig
verhinderd, dat de communisten de macht
in handen kregen. Bij dc botsingen met dc
regeeringstroepen zijn te Havanna 12 com
munisten gedood en omstre»k.s 40 gewond.
Kolonel Batista heeft verklaard, dat hij met
ijzeren hand de orde en rust zal handhaven
en dat dc veiligheid van het land thans in
dc handen van het leger ligt. De hoofdcom
missaris van politie is gearresteerd, daar de
regeering de politic niet vertrouwt.
Havanna, 2 Oct. (V.D.). N'aar de Cu-
baansche chef van het leger, Batista, be
kend maakt, hebben do in hotel Nacional
verschanste officieren zich na een schiet
partij overgegeven. De schietpartij duurdo
den gihcelen dag. In Havanna zijn Maan
dag nog twee Amerikanen gewond.
Havanna, 2 Oct. (V.D.). In totaal heb
ben zich 100 officieren, nadat door de be
legeraars lichte artillerie te hulp was ge
roepen, overgegeven. Zij zijn op vracht
auto's, omstuwd door een joelende menigte,
naar de vesting Cubana overgebracht. Do
strijd heeft 20 dooden en 100 gewonden
gcèischt.
De onderhandelingen tusschen de regie
ring en de oppositiepartijen ov?r do vor
ming van een coalitiekabinet zijn tengevol
ge van dit incident verdaagd tot Woens
dag.
Havanna, 2 Oct, (V.D.). Do hevige
schietpartij tusschen militairen en bur
gers in de nabijheid van het hotel Nacional
duurdo ook na het overgeven der officieren
voort. Tot dusverre zijn daarbij 5 dooden
en 25 'gewonden gevallen.
Het H.N. meldt uit Ncw-York d.d. 2 Oct.
nog bet volgende:
Uit Havanna wordt gemeld, dat vanmor
gen vro^g een vuurgevecht is ontstaan tus
schen dc officieren, die zich in het hotel
Nacional bevinden en de troepen, die het
hotel bewaken. Ook de kanonneerboot Pa-
tria vertrok uit de haven, om de tro3pen
bij te staan. Het is nog niet zeker, wie het
vuur eigenlijk heeft geopend. liet gevecht
begon, nadat een trap in het hotel door een
granaat getroffen werd. Sommige officieren
trachtten uit het hotel te ontsnappen, door
in burgerklceding plaats te nemen op
vrachtauto's, die levensmiddelen aanvoer
den. Aan de beschieting na:n ook lichte ar
tillerie* deel. Vliegtuigen cirkelden boven
het hotel, terwijl de kanonneerboot Patria
haar kanonnen op het holél gericht hield.
De spanning te Havanna heeft haar hoogte
punt bereikt en talrijke oncontroleerbare
geruchten doen de rondo. O.a verluidt, dat
president Grau San Martin afgetreden en
door kolonel Batista vervangen zou zijn.
Er heeft zich een organisatie gevormd, die
evenals de Amerikaansche Ku-Klux-Klan
de bevolking aanspoort maatregelen te
treffen tegen het steeds driester wordende
optreden van do negers.
Verbitterde gevechten in de
Cnbaensche hoofdstad.
Havanna, 3 Oct. (V.D.) Sedert 10 uur
woeden in dc straten van Havanna verbit
terde gevechten, die tot nog toe 130 dooden
en 250 gewonden hebben geëischt Het lot
van de naar fort Cubana overgebrachte 500
officieren is volkomen onbekend.
Het aan een Amerikaansche maatschappij
behoorende hotel Nacional Is bij d: ge
vechten zwaar beschadigd. In alle deelen
van de stad wordt In het wildeweg gescho
ten. Men vreest, dat dc zooals bekend is,
communistisch georienteerde revolutionaire
studonten-organisatio A-B-C tezamen met
de revolutionair gezinde arbeiders een om
wentelingspoging zullen dien. Het Ameri
kaansche slagschip New-Mexico Is in ver
band met de jongste berichten uit Cuba
met spoed naar Havanna gezonden.
NIEUW JAPANSCH-RUSSISCH
CONFLICT.
Tokio, 3 October (V.D.) Drie Japansche
stoomvaartondernemingen, die tot nog toe
geregelde diensten onderhielden tusschen
Wladiwostok en Japansche havens cn zon
der loodsen de haven van Wladiwostok
mochten binnenloopon, hebben thans aan
zegging van de sovjetregeering gekregen,
dat hun schepen slechts onder geleide van
een loods de havens van Wladiwostok mo
gen binnenloopon. Deze zaak is tot oen di
plomatieke kwestie tusschen de sovjetre
geering en Japan geworden, waarbij Japan
afschaffing van de verplichte beloodsing
eisclit, desnoods als uitzondering voor de
geregelde Japansche lijndiensten. Dc sov
jetregeering schijnt echter niet geneigd
deze eischcn in te willigen
Redevoering van Paul
Boncour
Volgens den diplomatiekcn medewerker
van de Daily Telegraph is de atmosfeer te
Gcnëvo verbeterd. Bij aanvaarding van het
voorstel van een korten proeftijd zou het
oorlogsmateriaal, dat door het verdrag van
Versailles aan Duitschland wordt toege
staan. dus de lichte veldartillerie, de hou
witsers en de machinegeweren, verdubbeld
kunnen worden; Engeland maakt er ook
geen bezwaar tegen dat Duitschland geleide
lijk zich ook tanks en zware kannen aan
schaft. Echter willen de Duitschers ook nug
verkenningsvliegtuigen, afweerkanonnen en
het recht vestingen met zware artillerie
aan do Oostelijke grens te bouwen. De be
slissende vraag blijft echter, of Duitschland
bereid is een proeftijd to aanvaarden*
PAUL BONCOUR.
Londen, 2 October. (V.D.) Naar ver-
'uidt, is de Britsche minister van buitcn-
landsche zaken voornemens minister-pre
sident Macdonald zoo spoedig mogelijk in
te lichten over den stand der ontwape
ningsonderhandelingen cn dan het kabinet
dat waarschijnlijk Woensdag a.s. bijeen
komt, in te lichten over den toestand. Bc-
'angrijkc beslissingen zijn waarschijnlijk te
Londen niet to vcru achten, zoolang het
Duitsche standpunt ten aanzien van de te
Genève gedane voorstellen nog niet be
kend is.
G e n v e, 2 October. (V D De Franschc
minister van Buitenlandsche Zaken. Paul
Boncour. heeft Maandag in de plenaire bij
eenkomst van den Volkenbond een groote
redevoering gehouden, waarin hij aller
eerst het vierniogendhedenverdrag besprak
cn vervolgens wees op de belangrijkheid
van het pact van Locarno. Op gelijke lijn
ligt thans het nict-aanvalspacl tusschen
Polen, Perziö, Rusland en de nabuurstafen.
Het sluiten van het Viermogendheöenver-
drag is slechts het gevolg en de practische
ten uitvoerlegging van het pact van Locar
no, dat hierdoor in loven blijft cn zelfs
wordt versterkt. Mot is thans nog steeds de
waarborg voor den vrede in Europa. De
talrijke thans gesloten regionale verdragen
moeten evenwel door den Volkenbond wor
den gesanctionnecrd. Ten slotte beslist
steeds weer de Volkenbond. Paul Boncour
verzekerde den kleinen staten, dat Frank-
De moeilijkheden op hot gebied
der ontwapening. Hoe de
Manchester Guardian zich een
oplossing voorstelt.
De t—~prekingcn over dc ontwapening
hebben op 29 September, toen de vertegen
woordigers der vier groolc mogendheden
Engeland, Frankrijk. Italic en Duitsch
land voor den laatslen keer samenkwa
men, voorloopig haar beslag gekregen. Do
algemeenc verwachting is, dat men over on
geveer een week misschien al iets eerder
opnieuw contact met elkaar zal zoeken,
nadat dc gedelegeerden met hun regeerin
gen overleg hebben gepleegd.
Ofschoon de atmosfeer te Genövc niet
steeds bemoedigend was, meent Henderson,
de president der ontwapeningsconferentie
die indertijd In 't Labourkabinet van Mac
donald minister van buitenlandsche zaken
was, dat er geen aanleiding is om te wan
hopen; volgens hem heeft men bij de jong
ste besprekingen te Genèvc zoodanige vorde
ringen gemaakt, dat men binnen dc eerst
volgende twee of drie maanden in staat zal
zijn een ontwapeningsconventie op te stel
len.
Inmiddels houdt zich dc Manchester
Guardian bezig met het alternatief, waar
voor dc regccringcn der groote mogendhe
den zich thans zien geplaatst; het blad komt
ongeveer tot dezelfde gevolgtrekkingen als
de. Times, wanneer het opmerkt, dat thans
gekozen moet wokh-.i tusschen een convon
rie, die Duitschland iedere mogelijkheï J ont
neemt om bulten de bepalingen om zien te
bewapenen cn een misljkking der conferen
tie, die de zenuwachtigheid op het vaste
land zou doen toenemen en uit zou kunnen
loopen op een nieuwen oorlog. Dat deze
ramp tegen elkcri prijs voorkomen dient te
worden, acht het blad vanzelfsprekend; van
daar dat de conventie een controlestelsel in
t loven behoort te roepen, dat elke mogend
heid, die liet in 't hoofd zou halen zich te
onttrekken aan vrijwillig overeengekomen
bewapeningsverminderingen, in moeilijk
heden zou brengen. Concrete ontwapenings-
maatregclen zouden van kracht worden,
zoodra gebleken zou zijn, dat alle mogend
heden hun handtookening eerbiedigden
De Manchester Guardian beschouwt het
6chcppen van e^n sfeer van vertrouwen als
do belangrijkste, maar tevens moeilijkste
taak, die thans tot een go?d einde moet
worden gebracht. Het blad breekt een lans
voor een systeem van toezicht, waaraan
alle staten zich zoud?n moeten onderwer
pen. Ook Groot-Britanriië, zoo wordt be
toogd, kan zicli aan het contrólcstels?l niet
onttrekken en de redenen, die daarvoor wer
den aangevoerd, zijn voorwendsels om een
zoogenaamde bemoeiing met buitenlandsche
aangelcganheden van Engeland uit te scha
kelen; nu het er echter op dit oogenblik
op aankomt oen nieuw stadium der inter-
VROEGBLOEIENDE VASTE PLANTEN.
Het is nu een zeer geschikte tijd voor
het planten, scheuren en verplanten van
vroeg'oloeiende vaste planten. Hiertoe behpo-
ren de meeste rots- en alpenplanten. Wan
neer we deze soorten in het vroege voor
jaar gaan verplanten hebben ze, voor de
bloeitijd is aangebroken niet voldoende tijd
om zich te herstellen, zoodat de bloei dan
belangrijk minder is. Zoo planten we nu o.a.
Aubrietia-soorten, Saxifraga of sleenbreek-
soorten, Viola cornuta, Ajuga of zenegroen,
Armena of Engelsch gras, Cerastium of akker-
hoornbloem. Dianthus deltoides of steenan-
jer, de laagblijvende Iris pumila, en de hoo-
ger groeiende I. germanica, het kattenkruid
of Nepeta Mussinii, en de kruipend groeien
de Pholox subulata variëteiten. Ook tal van
Primula's kunnen zeer goed worden verplant,
sommige zullen in het najaar al met enkele
bloemen voor den dag komen. De verschil
lende lijmsoorten kunnen nu ook worden
verplant, maar denk er wel aan dat deze
gedurende den winter geen te natte stand
plaats mogen hebben; daarom planten we
deze liefst in stapelmuurtjes of aan den bo
venkant daarvan. Op een rotspartij zoeken
we er een hoog nlekje voor uit. Hetzelfde
geldt voor Hutchinsia alpina, en voor het
bekende Ed»Jweiss of Leontopodium alpi-
num. De meeste van deze rotsplanten ver
langen een goed doorlatende bodem. Zware
grond vermengen we daarom met wat fijn ge
klopt steengruis en scherp zand. Velen zijn
kalkminnaars, daarom is fijn geklopte kalk- I
puin ook voor grondvermenging aan te be
velen. Bij het scheuren der planten zorgen
we dat elk gedeelte voldoende wortels heeft,
zoodat ze direct kunnen doorgroeien. Soor
ten welke we niet of moeilijk kunnen scheu
ren, maar ook nu verplant kunnen worden,
zijn: Alyssun saxatile of schildzaad, Iberis
sempervirens of scheefbloem, Helianthemum
amabile of zonroosqje, Teucrium Chamae-
drys of Gamander, Santolina e. a. Wenscht
men van deze soorten meerdere of jonge
planten, dan kan men jonge scheuten tei
lengte van 8 tot 10 c M. stekken in potten
of kistjes, gevuld met zandige aarde. We
plaatsen deze in een gesloten bak. Na eeni-
ge weken, wanneer de stekken geworteld
zijn, luchten we bij gunstig weer, opdat de
stekplanten krachtig worden. We overwin
teren ze in den bak. welke niet bepaald
vorstvrij behoeft te zijn. De beste t':d van
stekken is de maand September. Boven
staande vroegbloeiers verleencn onzen tuin
tuin in het vroege voorjaar al een fleurig
aanzien. Daarom is het wenschelijk er
thans aandacht aan te schenken.
DIT BLAD HEEF7 EEN DAGELIJ KSCHB
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
BUITENLAND.
Ernstige onlusten te Havanna.
(Eerste Blad, pag. 1.)
Aardbeving in California.
(Eerste Blad, pag. 2).
BINNENLAND.
Bezwaren tegen de voorgestelde verEoo-
ging van den accijns op sigaren.
(Tweede blad pag. 1.)
OOST-INDIË
De Merapi werkt.
(Tweede blad pag. 2.)
nationale samenwerking te bereiken, zou
het onjuist zijn tc gewagen van inmenging
in Engclsche aangelegenheden Bovendien
di>nt de zekerheid te worden gcschapen.dat
de wereld niet dadeloos toe zou zien, wan
neer een mogendheid het erop aanstuurde,
om door een onwettige bewapening den
vrede in gevaar te brengen. Juist met be
trekking tot dit punt is het van zeer groot
belang, dat do Britsche regeering zoo dui
delijk mogelijk en rnet al haar invloed zich
opwerpt als kampioen voor dc onaantast
baarheid der conventie.
De Manchester Guardian stelt aan het
slot van haar artikel vast, dat, wat de waar
borging van den vrede aangaat, reeds heel
veel zou zijn bereikt, wanneer de Britsche
regeering er toe over mocht gaan een veel
duidelijker verklaring omtrent haar hou
ding bij een eventucelc schending der con
ventie af te leggen dan tot dusver is ge
schied. Ilct psychologisch moment voor een
dergelijke verklaring is thans ongetwijfeld
aangebroken, maar te oordeelen naar de tot
dusver beschikbare berichten, if? het in den
loop van de besprekingen tusschen Parijs
en Londen niet gelukt tot overeenstemming
tc komen over de z.g. sancticmaatrejelen:
strafmaatregelen derhalve, toe tc passen op
mogendheden, die buiten hun boekje gaan
en zich schuldig maken aan schending der
ontwapeningsconventie. Het is echter zeer
de vraag, of de Engdsche regeering er voor
te vinden zal zijn het standpunt van dc
Manchester Guardian inzake de sancties tot
het hare te maken.
Mevrouw! Kom eens naarHorse Weide"
Bewonder eens deez' kwsekerij
Het geeft U nimmer een verplichting
Doch 't schenkt genot aan U en mij.
16
rijk aan hun zijde staat. Vervolgens wend
de Boucour zich direct tot Oostenrijk cn hij
verklaarde, dat Frankrijk ook verder de
Oostenrijkscho regeering stcunm zal in
haar strijd om haar onafhankelijkheid en
dat ock Nederland in zijn grootsch initia
tief inzake de regeling der vluchtelingen-
kwestie zal kunnen rekenen op de hulp
van Frankrijk. Dc internationale veilig
heid wordt evenwel vooral gegarandeerd
door de nauwkeurige inachtneming van
het Volkcnbondspact cn thans moet een in
ternationale effectieve controle der bewa
peningen worden tot stand gebracht
LANGESTRAA1 49-51
TELEFOON 190
MANTELSTOFFEN
van f 2,25 tot f 7.50 per meter.
Uitgebreide keus in zwart, grijs,
marine, bruin, bordeau en prune.
Hoogste barometerstand: 773.3 te Black-
sod. Laagste barometerstand: 754.8 tc Jan
Mayen.
Verwachting: Matige Noord-Westelijke tot
Westelijke, later waarschijnlijk weer rui
mende wind, betrokken tot zwaar bewolkt,
later opklarend, waarschijnlijk eenige re
gen, weinig verandering in temperatuur.
De depressie, die gisteren over de Bothnl-
sche golf en Finland was gelegen, is verder
opgevuld. De koude-inval aan haar achter
kant heeft zich verder Zuidwaarts uitge
breid, zoodat thans over vrijwel het geheele
waarnemingsgebied de temperatuur is ge
daald. Slechts in IJsland, waar gisteren
onware barometer-dalingen passeerden, is
de temperatuur gestegen. Deze barometer-
dalingen hebben zich Zuid-Oostwaarts be
wogen, zoodat hedenmorgen op de Faroër
een 10 m.M. lagere luchtdruk werd waar
genomen dan gisteravond. Het hooge-druk-
gebied, dat gisteren met zijn kern tusschen
Schotland en IJsland was gelegen, is dan
ook aan zijn Noordzijde sterk in beteekc-
nis afgenomen. Het is waarschijnlijk, dat
de barometer ook ten onzent zal gaan da
len. De wind zal aanvankelijk krimpen. Er
bestaat eenige regenkans, terwijl de tem
peratuur gelijk zal blijven. In het hooge-
druk-gebied, dat zich thans nog over de
Britsche eilanden, Zuid-Scandinavië, ons
land, en bijna geheel Duitschland uitstrekt,
is het nog rustig weer. Over Finland en de
Baltische staten waait het flink uit het
Noorden. In Lapland en omgeving is we
derom sneeuw gevallen. De grootste hoe
veelheid regen viel te Reykjavik (29 m.M.),
terwijl Thorshavn op de Faroër 14 m.M. af
tapte.
RIJDT VEILIG!
't Verkeer \>an rechts gaat voor,
Dat is wel algemeen bekend.
IVie nu dit voorschrift nog negeert
Verwekt verkeerseUend!
6-7 PERS. AUTO MET CHAUFFEUR
