G. BROUWER
CABARET-REVUE 1933-'34
Wachten tot St. Juttemis
Fa. R. v. d. BURG - Arnh str.
4000 EXEMPLAREN
DE EÊMLANDEü
Dinsdag 17 October 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 93
Von Neurath spreekt
zich uit
Het woord nu aan
„de anderen"
Tuin
Garage MOLENAAR
TELEFOON 1210
HET ANTWOORD
VAN GENEVE
MIJNWERKERSSTAKING IN
BELGIE
TWINTIG JAAR DICHTER-ZANGER
JAN VAN RIEMSDIJK
Belangrijkste
Nieuws
Weerbericht
5 uur 31 min.
TAXI 6 cent per K.M.
belt u even
GARAGE NIC. B0VÉE
L. J. LUVOX Z0QN
Opruiming Gramofoons
Firma DUIM BURGER
AMERSFÖORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS f*r 3 maanden voor Amersfoort 2.10. p« maand l 0.75. per
wee®t ^rnel flratis verzekering tegen ongelukken» f 0.17Vr
POSTRE'KEN.NG™79K[ B°" - '005
TELEFOON INTERC 51Ï
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met tnbegrlp van een bewijsnummer
elke regel meer f0 25 Llefdadlgheldx-adverteoUëa voor dt
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES bij vooruitbetaling 1—5 regel*
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra i 0.0S
Het nieuwe Duitschland brengt
den vrede niet in gevaar
Berlijn, 16 October. (V.D.) De njksmi-
uister van buitenlandsche zaken, Freiherr
v. Neurath, heeft Maandagavond tegenover
vertegenwoordigers der buitenlandsche
pers het uittreden van Duitschland uit den
Volkenbond en hel verlaten der ontwape*
ningsconferentie toegelicht, refereerende
aan de Zaterdag door hem uitgesproken
woorden, dat Duitschland een vereeuwiging
der discrimineering onverdraaglijk vindt
Zaterdag is te Genève duidelijk gebleken,
dat men het Duitsche volk in een van zijn
belangrijkste bestaanskvvesties, in de kwes
tie van zijn nationale veiligheid, de rechts
gelijkheid ontzegt. Hiermede hebben de
mogendheden het fundament vernietigd,
waarop alleen oen eerlijke en vruchtbare
samenwerking der volken denkbaar is.
De eiscli tot rechtsgelijkheid heeft
Duitschland doen golden sedert zijn toetre
den tot don Volkenbond voor het eerst in
bespreking kwam. De met algemeene stem
men goedgekeurde toelating van Duitsch
land in het najaar fan 192(1 kon met het
oog op de daaraan voorafgaande officieele
mededceling van den raad in zake de Duit
sche rechtsgelijkheid politiek niet anders
worden beschouwd dan als de plechtige
toezegging van alle in den Volkenbond
vertegenwoordigde regeeringen, dat zij van
toen uf aan, in het bizonder hun politiek
in de ontw^poningskwestie zouden opbou-
wen op de har der Duitsche rechtsgelijk
heid
Nadat de ontv.-cncningr«.onfcrcntie het
Giitwerp-Macdonnld l3 ee ite lezing had
ft*$proken en toen op 9 0 tober de tweede
lezing zou beginnen, trad oen keer in,
welke leidde tot de verklaring van den
Britschcn minister van buitenlandsche za
ken op Zaterdag j I. De basis voor dezen
keer is geschapen bij de Parijsche bespre
kingen tusschen de Fransche, Engelsche en
Amerikaansche regeering. Toen wij na deze
onderhandelingen weer werden betrokken
bij de diplomatieke besprekingen moesten
wij tot onze teleurstelling en bevreemding
constatecren, dat de voormalige basis der
conferentie-onderhandelingen niet meer be
stond. Het bleek, dat het Engelsche plan
door zijn opstellers zelf niet meer werd er
kend en dat men het grondig wilde wijzi
gen. Tegenover dit besluit de met zooveel
moeite opgezette basis voor een bevredi
gend ontwapeningsverdrag eenzijdig ten
nadeele van Duitschland weer op te hef
fen en daarmede de Decemberovereen-
komst te niet te doen, bestond voor ons
nog slechts een antwoord: de conferentie
te verlaten.
Tegenover pogingen ons voor te stellen
als vredesversloorder moet ik met alle
beslistheid wijzen op het doel der ontwa
peningsconferentie. Het doel is in de eer
ste plaats een zoo ver mogelijke verminde
ling van het ontwapeningsniveau der we
reld en een duidelijke in een verdrag vast
te leggen omschrijving van dit niveau. Het
doel is in de tweede plaats het bewape
ningseven wicht tusschen dc reeds ontwa
pende staten. Ik behoef de ondraaglijke on
veiligheid, waarin Duitschland zich be
vindt, niet te noemen. Het is voldoende
een voorbeeld te geven, n I. het feit, dat
Frankrijk alleen meer stukken geschut be
zit dan Duitschland machinegeweren, meer
machinegeweren dan Duitschland geweren
en dat Duitschland ondanks zijn centrale
ligging over geen enkel middel beschikt
orn zich te verdedigen tegen de in Frank
rijk en de landen van zijn bondgenooten
bij duizenden gereedstaande tanks en bom
bardementsvliegtuigen.
Wij zijn bereid de wijziging van de rijks-
weer in een leger met korten diensttijd di
rect ter hand te nemen. Welke bewapening
dit leger zal moeten hebben, zal evenwel
pas kunnen worden vastgesteld wanneer
bekend is, welke concrete ontwapenings-
maatregclen ten aanzien van het oorlogs
materiaal door de sterkst bewapende sta
ten zullen worden genomen. Wij hebben
geen enkel verbod van wapens als te in
grijpend van de hand gewezen, indien
slechts alles op dezelfde wijze zal worden
toegepast. Wij zijn zelfs bereid af te zien
van andere wapens, welker vernietiging
binnen een bepaalden termijn de sterkst
bewapende staten op zich nemen en waar
van de verdere toepassing internationaal
wordt verboden. Wij stellen er prijs op
spoedig tc vernemen, welke soorten wapens
zullen worden verboden cn vernietigd. Ten
aanzien van de te beperken wapens achten
wij een opheldering noodig van de bcgrips
bepalingen voor de sterkbewapendo staten
Uit het principe der rechtsgelijkheid volgt,
dat de.wapens, welke allen landen worden
toegestaan, doch die numeriek worden ge
reduceerd, ook voor Duitschland reeds van
het begin der conventie af moeten worden
toegelaten, waarbij wij bereid zijn met ons
to laten praten over de hoeveelheid dezer
wapens. Met beslistheid wenscht v. Neu
rath te constateeren, dat dit geen nieuwe
eischen zijn.
Neurath schetste vervolgens, dat het door
Simon Zaterdag te Genève voorgestelde
nieuwe plan beteekent: De ontwapening
der krachtigst bewapende staten zal nog
vier jaren worden uitgesteld, doch zal ook
voor de latere periode geenszins bindend
zijn, aangezien dit afhankelijk wordt ge
steld van het welslagen van het controle
systeem.
Het standpunt der mogendheden komt
derhalve hierop neer, aldus v. Neurath. dat
zij hun eigen ontwapening tot Sint Jutte
mis verdagen, doch Duitschland het be
wapeningseven wicht ontzeggen.
En wat voert men ter motiveering van
deze onmogelijke plannen aan?
Het is de z.g. in gevaar brenging van
den vrede in Europa door het nieuwe
^Cucces^
--INDEN
VON NEURATH.
Duitschland Het wordt werkelijk moeilijk
thans nog in to gaan op dit ongehoorde
verwijt. Welke houding der Duitsche re
geering doet zoo iets onderstellen? Wie
kan zich verstouten de herhaalde door
zeer grooten ernst en zeer diep verant
woordelijkheidsgevoel gedragen vredesma-
nifestaties van onzen kanselier Adolf Hit
ler in twijfel te trekken?
Het antwoord op de vraag, wat rnoet nu
gebeuren, is niet aan Duitschland, doch
aan de andere mogendheden. Deze hebben
thans het woord. Dc anderen hebben het
toekomstige lot van den Volkenbond in
handen. De hoogstbcwapendc staten heb
ben een hunner elementaire bondsverplich-
lingen geschonden. Duitschland zal natuur-
iijk op ieder oogenblik ernstige ontwape
ningsvoorstellen bestudeeren en ook ver
der bereid blijven op de basis van rechts
gelijkheid te onderhandelen over zijn toe
komstig wapcningsrcgicm.
5000 JAPANSCHE SOLDATEN
VERDANKEN?
Londen, 16 October. (V.D.) Volgens een
bericht uit Sjanghai zijn 5000 soldaten bij
het overtrekken van een rivier verdronken
Zij wilden tijdens een gevecht met vijande
lijke Chineosche troepen mét eigen ge
bouwde booten de rivier oversteken. De
booten werden evenwel door den stroom
medegesleurd en vernield.
VIJFTIEN ZWAARGEWONDEN
BIJ AUTO-ONGELUK,
München, 16 Oct. (V.D.) Een vracht
auto met 25 S.A.-lieden kwam bij Stam-
bach in een greppel terecht cn sloeg om;
15 personen werden zwaar gewond. Eén
hunner is aan de gevolgen van zijn ver
wondingen overleden.
HET NAJAAR IN DEN GROENTENTUIN.
In den moestuin zaaien we r.u veldsla,
weike we gedurende den winter kunnen
oogsten. Iri Augustus zaaiden we reeds voor
najaarsgebruik en omstreeks begm Uctooer
zaaiden we nog eens voor wintergeoru-k.
Uok kunnen we nog winlerspinazie zaaien.
Deze groentensoorten zaaien we liefst daar.
waar we er bij het verrichten van winter-
weikzaamheden weinig of geen last van heb
ben. Ook zaaien we zoo mogelijk op een
beschu' l liggend plekje, want bij een streD-
gen winter heeft ook deze wintergroente
vaak veel te lijden. We zorgen voor een
flinke bemesting, opdat een krachtige groei
mogelijk is. Volgroeide andijvie wordt naar
behoefte opgebonden; door telkens een aan
tal planten op te binden en deze te merken,
heboen we steeds de beschikking over ge
bleekte andijvie. De planten moeien bij bet
opbindeu droog zijn, anders gaan ze spoe
dig rotten. Nog planten we voor laat ge
bruik andijvie, waarover we bij invallende
vorst een glasbedekking aanbrengen. We
kunnen deze in een leege bak planten of
wel de planten, wanneer de nachten kouder
worden, met kluit opnemen en daarin plaat
sen. Van de vollegronds tomaten worden
de bladeren gehalveerd, opdat de vruch
ten door de zon kunnen worden geraakt.
Sluilkool, welke begint te bersten, draaien
we een ha'vcn slag om. Daardoor wordt een
gedeelte der wortels gebroken en is d~
grootste voedselooname afgeloopen, zoodat
de groei vrijwel stilstaat. Over late kropsla,
welke we in een leege bak zaaiden, kunnen
we nu glas leggen De ramen worden hoog
gelucht. In de koude bak kunnen wc bloem
kool zaaien, welke na verspeend te zijn on
der glas wordt overwinterd. In het vroege
voorjaar hebben we dan de beschikking
over planten, die ons van den vrijen grond
of uit de bakken den eersten oogst leveren.
Omstreeks half October zaaien we met het
zelfde doel kropsla onder glas. Deze plan
ten worden dicht bij het g'as geteeld en
veel gelucht ondat ze krachtig bli;ven. Nu
het najaar wordt cn de kans op veel regen
val grooter, kijken we ook onze greppels
en slootkanten na, opdat bij zwaren regen
val het water spoedig weg kan. Ook 1 ouden
v/e no<* er lerd^^e opruiming order nel
onkruid. Bi, „vinnig, droog weer gebni'keo
we schoffel en hark, waarmedo we ook het
fijne onkru'd kunnen vernietigen. Straks
komt de lijd. waarin we aan deze gereed
schappen weinig meer hebben en alles
.noet worden uitgap'ukt. Vooral het leegge
komen land, wat niet meer wordt beteeld,
moet terdege schoongemaakt worden.
HET ADRES VOOR EEN
ZES-PERSOONS TAXI
BLIJFT
Genève, 16 October. (V.D.) Het presi
dium der Ontwapeningsconferentie heeft in
een zitting die ongeveer een uur duurde,
hedenmiddag den tekst goedgekeurd van
de antwoordnota, die dc Duitsche regeering
zal worden gezonden naar aanleiding van
de Zaterdag door haar overhandigde me-
öedeeling van haar uittreden uit de Onl-
wapeninesconferentiq. De door President
Henderson ondertcekcnde nota is gericht
aan den Duitschen Rijksminister van Bui
tenlandsche Zaken Von Neurath en luidt
als volgt:
„Ik heb de hoofdcommissie het te
legram van Uw Excellentie van 14
October, waarin het besluit der Duit
sche regeering wordt medegedeeld, om
af te zien van elke verdere deelne
ming aan de werkzaamheden der Ont
wapeningsconferentie en waarin de
aanleiding tot dezo beslissing wordt
uiteengezet, doen toekomen. De Duit
sche regeering heeft dezen maatregel
genomen op een. oogenblik, waarin het
presidium cn de hoofdcommissie zich
„Horse Weide" voor Uw planten
Wat zy in haar branche offreert
Wordt vakkundig en toch billijk
En als 't best gegarandeerd.
KRUISKAÜP10» AMERSFOORT
Brussel. 16 October. (V.D.) Het referen
dum der Belgische mijnwerkers inzake een
algemeene staking voor het geval de loon-
overeenkomst zou worden ogezegd, heeft tot
resultaat gehad, dat in de industriegebieden
van Bergen en Charleroi een meerderheid
van 80 tot 90 zich voor staking heeft uit
gesproken.
HENDERSON.
juist met een vast omlijnde ontwape
ningsovereenkomst bezig hielden Dit
program, dat binnen een vastgestelde
periode uitgevoerd zou worden, zou op
progressieve wijze overeenkomstig de
door de conferentie met deelneming
van Duitschland aangenomen beslui
ten de uitvoering van de vermindering
der bewapeningen mogelijk maken op
een wijze, als was voorzien in het aan
de hoofdcommissie voorgestelde ont
werp. Dit program werd tevens verge
zeld van voldoende vciligheidsmaat
regelen, die de verwezenlijking der
gelijkberechtigdheid waarborgen. die
de Duitsche regeering steeds bij haar
eischen op den voorgrond heeft ge
steld. Onder deze omstandigheden be
treur ik het, dat uw rcgecring deze
belangrijke bes!uilen heeft genomen
uit overwegingen, die ik niet als ge
grond kan beschouwen",
(w.g.) ARTHUR HENDERSON
Het presidium heeft voorts besloten dc
hoofdcommissie voor te stellen de confe
rentiewerkzaamheden te verdagen tot 26
October. Het presidium zou reeds op 25
October bijeenkomen. Beide voorstellen ko
men in de onmiddelijk hierop aansluiten
de zitting van dc hoofdcommissie in be
handeling.
DE VELUWSCHE ZANGER
BRENGT MET ZIJN ENSEMBLE DE
IN AMICITIA OP WOENSDAG 25 OCT.
8 UUR -
ZIE VOOR BIJZONDERHEDEN DE GROOTE ADVERTENTIE IN HET
AMERSFOORTSCH DAGBLAD VAN MORGEN
DlT BLAD HEEF7 EE/V DAGELIJEiCHB
GECONTROLEERDE OPLAAG IMN
BUITENLAND.
Genèvc's antwoord aan Duitschland.
(Eerste Blad, pag. 1.)
Von Neurath spreekt zich uit,
(Eerste Blad, pag. 1.)
liet proces inzake dc Rijksdagbrand.
(Derde Blad, pag. 1.)
BINNENLAND.
Het gouden jubileum van den Ned. Jouri
nalistcnkring.
(Tweede Blad, pag. 1.)
De R K. Staatspartij tegen dictatuur.
(Tweede Blad, pag. 3.)
Doodelijk geval van phosphorvergiftiging
te den Haag.
(Tweede Blad. pag. 3).
LUCHTVAART.
Begrafenis van de slachtoffers der vliegt
ramp te Licndcn.
(Tweede Blad, pag. 2 en pag. 3).
STADSNIEUWS.
Subsidie-voorstellen in de raadsafdeelin-
gon behandeld.
(Eerste Blad, pag. 3.)
Hoogste barometerstand: 766.0 te La
Coruna.
Laagste barometerstand: 744.6 te Vest-
manör.
Verwachting: Afnemende Xoord-WeslG*
lijke tot Zuid-Westelijke wind, aai vanh>
lijk nog zwaar bewolkt met regenbuien,
later opklarend en iets zachter.
De depressie bij Schotland is, in cNïpt«
afnemend, i?aar Noorse he kust gef.vik-
ken en brengt in verband met den rug van
hoogen druk over de Brjtsche eilanden*
nog zeer buiig weer in onze omgeving.
Bij IJsland is echter snel een diepo
nieuwe depressie verschenen, die ook Zuid
waarts haar invloed doet gelden, maar
hoofdzakelijk Noord-Oostwaants schijnt te
trekken. Op de Britsche eilanden is do
temperatuur plaatselijk tot meer dan 5 gr.
Celsius onder normaal gedaald, maar zal
de temperatuur nu weer gaan stijgen. Ook
op het vaste land is dc temperatuur onder
normaal en valt veel regen, terwijl in
Duitschland ook onweer tc wachten is.
Scandinavië heeft betrokken weer met
plaatselijk regen. In bet Noorden is de
temperatuur gestegen. Op IJsland waait
een Zuid-Oostelijke storm, op do Noordzee
waaien stormachtige Noordwesten-winden.
Bij het Oostwaarts trekken van den rug
van hooge drukking is voor onze omgeving
tijdelijke opklaring, later met eenigo stij
ging van temperatuur, te wachten.
6-7 PERS. AUTO MET CHAUFFEUR
LANGESTRAA1 49-51
TELEFOON 190
WOLLEN MUTSEN
met bijpassende SHAWL ook in
chenille alleraardigst goed.
H.M. VOICE - EDISON. - ULTRA-
PHONE ENZ.
KORTINGEN 80%-EO
ill
Wollen Sjaals
Wollen Mutsen
Wollen Jasjes
Wollen Jumpers
Wollen Handschoenen
Wollen Kousen
DAMES-MODE ZAAK
E5 ARNHEMSCHE WEG 26