BEDSTELLEN
NATIONAAL DOCUMENT
VAN WAARDE
J.A. SCHOTERMAN Zn.
ST. EMILION mmmmEL
1928
N MASSA'S SLIJTERIJ
Beeld vol beweging
NUT VAN PARLEMENTAIREN ARBEID
MR. CUD OVER DS 0MZET-
BELASTINf.
GEVESTIGD 1878 - UTR.STR. 17
TEL. 145
per flesch f 1.45, per anker f 58.
BELANGSTELLING VOOR
DE „P0STJAGER"
Onze Postvliegers
onderweg
HUMORHOEKJE
De Willem van Oranje-film zal weldra in
het openbaar vertoond worden.Een vrijwel
zuiver Nederlandsch product op het gebied
der filmkunst.Van 15000 meter film is
slechts 2200 meter bruikbaar!
Binnenkort is het dan zoover. De
secretaris van het Comité van Ini
tiatief, dc heer Jan C \V. Polak,
heeft het ons een paar weken gele
den in zijn praatje voor de A.V.H.O.-
rnicrofoon reeds verteld: nog in doze
maand wordt de Oranjefilm aan dc
openbaarheid prijsgegeven, nadat
aan H. M. do Koningin een copie'
van de rolprent zal zijn aangeboden.
Het verschijnen van deze film is in twee
erléi opzicht van groot belang. In de eerste
plaats, omdat met deze film Is geschapen
een nationaal document van hooge waarde,
waarin do figuur van den grondvester onzer
onafhankelijkheid een historisch getrouwe
en door de filmische uitdrukking tot elkeen
sprekende afbeelding vindt. In de tweede
plaats, ómdat het hier betreft de eerste po
ging tot het scheppen van een zuiver Ne
derlandsch product op het gebied der film
kunst; idee, opzet, uitwerking, middelen, al
lés is te danken aan vadcrlanrlsch initiatief,
werkkracht en offervaardigheid. Regisseur
cn assistenten, adviseurs, componist en mu
sici. acteurs, figuranten, technici, arbeiders
allen waren Nederlanders; de film is ge
draaid in de studio's van een Nederlandsche
industrie met gebruikmaking van zooveel
mogelijk Nederlandsch product. Slechts
waar gebrek op de Nederlandsche markt
aan de noodigc apparatuur of aan de noo-
dige gespecialiseerde werkkrachten dit
noodzakelijk maakte, werd de hulp van het
buitenland ingeroepen.
De roïpreut
;uist.
Op de historische waarheid is van den be
ginne af bizonderen nadruk gelegd. Zal de
ze film de haar toegewezen taak, een va-
derlandsch document te zijn voor onzen
tijd en voor het nageslacht, inderdaad kun
nen vervullen, dan is historische getrouw
heid een eerste vereischte. Daarom is het
scenario voorgelegd aan eenlge Nederland
sche historici van naam, die ook bij dc aan
kleeding van de film adviseerend zijn opge
treden. Voor de requisieten kon dankbaar
gebruik gemaakt wórden van wat uit Ne
derlandsche musea en particuliere verza
melingen spontaan ter beschikking werd
gesteld. De costumes zijn zonder uitzonde
ring allen in ons land vervaardigd. Op deze
basis is de regisseur Teunissen gaan bou
wen. Zonder een oogenblik aan de historie
te kort te doen. heeft hij met filmisch oog
de scènes opgezet en dc beelden gecompo
neerd. Zoo werd dc „Willem van Oranje"-
film, naar den inhoud een historisch docu
ment, naar den vorm een kunstwerk.
Kort geleden nog bezochten wfj den heer
Teunissen in de Philips filmstudio's te
Eindhoven, terwijl hij bezig was met de
montage van de Oranje-film. De levendige
drukte, die tijdens het opnemen van de film
op de terreinen en in de gebouwen der stu
dio's heerschte, hel kleurig en fleurig be
wegen Vim acteurs en figuranten in hun
schilderachtige 16e eeuwsche kleedij, het
drukke gedoe der werklieden, belast met
het opzetten der décors, kortom alle bewe
ging. die de filmopname meebrengt, heeft
plaats gemaakt voor een ongekende en in
deze omgeving vreemd aandoende rust
lichter, deze kalmte i6 slechts een tijdelijke
In stilte wordt alles in gereedheid gebracht
voor nieuwe bedrijvigheid.
Den kijkje bij de montage dor
film.
IhtusSChen had Teunissen er het rijk al
leen en kon hij zich ongestoord wijden aan
het nauwkeurige en tijdroovende werk van
de filmmontage. Wio een vreemdeling is
in het Jeruzalem der rolprenttechniek be
seft niet de ontzaglijke waarde van het
monteeren van een film en de buitenge
wone zorg die hieraan moet worden be
steed. Wat er ook ten koste moge zijn ge
legd aan de aankleeding der scènes, hoe
fraai do fotografie ook moge zijn uitgeval
len, een verkeerde montage kan het effect
totaal bederven. Door de juiste montage
der film krijgt deze eerst het vereischte
tempo en rhythfne, komt er de gcwenschte
voortgang cn beweging in. Het monteeren
van do film beteekont dus kiezen uit het
voorhanden zijnde materiaal, het snijden
der scènes op de goede lengte, het plaatsen
der scènes in de juiste volgorde; zoodoen
de worden tegenstellingen en afwisseling
verkregen en krijgt de handeling do noo-
dige vaart, die den beschouwer het gebeu
ren geboeid doet volgen.
Op weg naar de kamer, waar Teunissen
bijgestaan door'een assistent, met dit werk
bezig was. passeerden wij de groote zaal
waar enkele weken tevoren nóg historische
tafepGPlen het oog gevangen hielden. In het
midden stonden nog enkele décors over
eind.
Dan bereikn-n wij de ons aangewezen ka
mer. waaruit luid gepraat, afgewisseld door
Verwurd rumoer en bet woedend blaffen van
een hond klinkt. Tennissen zat bij het raam
voor de draaitafel, waarop dc rollen beeld
en geluidsfilm worden gereproduceerd. In
gespannen tuurden wij naar de beelden, die
op een .matglas vóór hem verschenen, ter
wijl een luidspreker boven de tafel dc bij
behoorendo klanken weergaf. Wij hoorden
de woorden: „Houdt Leiden stand?" Na een
oogenblik een andere stem: „Nog steeds
Hoogheid" en dan de eersto 6tem weer: „Ge
duld... geduld". Wij herkenden deze stem*
Cor van der Lugt—Melsert. die do rol van
Willem den Zwijger In de film vervult.
Plotseling zette Teunissen den motor van
de draaitafel af; beeld en geluid waren
niet synchroon. En nu volgde er een terug
draaien en weer probeeren, een snijden cn
plakken en nog eens probeeren, totcfat Teu
nissen eindelijk een tevreden gebrom liet
hooren. De Iipbewcgingen van de sprekers
kwamen overeen met do woorden, dc zaak
was gezond. De rollen werden van de draai'
tafel genomen en terwijl de assistent voor
een volgend gedeelte de beeldro! en dc ge-
iuidsrol bij elkaar zocht, had Teunissen
even gelegenheid voor een praatje.
Ho« de film ontstond.
Hij vertelde ons, dat hij al iang het idee
had voor een documentaire rolprent, het
leven van Willem den Zwijger behandelen
de. Hij dacht zich deze als een korte film.
geschikt om in het bij programma te wor
den vertoond. Toen hij echter zijn plannen
mededeelde aan de hoeren Jan Wils en Jan
C. W. Polak, waren deze van meening, dat
een dergelijke film een beter lot moest be
schoren zijn dan als bijfilmpje te figuree-
ren naast een hoofdfilm van buitenlandse!)
maaksel. De film van het leven van den
Vader des Vaderlands moest als historisch
document al" hoofdfilm in de programma's
kunnen prijken, cn door het Comité van
Initiatief, waarin behalve de reeds genoem
de heeren ook nog jhr. Jan Feith als „drlt-
tcr im Bunde" zitting nam, werd van ver
schillende zijden die modewerking verkre
gen, welke noodig was voor de conceptie
van oen film van zulk een omvang. Zoo
zag Teunissen zijn plannen op een door
hemzelf niet gedroomde wijze verwezenlijkt
Na maandenlange voorbereidingen, gevuld
met het schrijven van het scenario en draai
boek, besprekingen, onderhandelingen, keu
ze van materiaal en requisieten. het enga
geeren van filmtechnici en acteurs hield
Teunissen met zijn staf zijn intocht in de
Filmstad Eindhoven voor een verblijf van
eenige weken, in welk tijdsverloop 15.000
meter beeld cn 12.000 meter geluid werden
opgenomen Hieruit moet thans een quin
tessence van 2200 meter worden gedestil
leerd, welke als „Willem van Oranje"-film
onder de oogen van het publiek wordt ge
bracht. Dit distillatieproces is de montage
waarover wij hierover spraken. Uit de ge
geven cijfers blijkt, wat het monteeren zeg
gen wil. 15 000 meter film moeten worden
bekeken en gekeurd, na een eerste selectie
geschiedt de vobrlöópige montage, een nieu
we strenge keuring volgt, weer wordt ge
sneden, verkort, omgezet, geplakt, daar
naast komt de geluidsband, ook zorgvuldig
geselecteerd, en synchroon gebracht cn dan
eerst volgt de definitieve montage van een
volledige positief-film, naar welk voorbeeld
het negatief zal worden gesneden en ge
plakt en vervolgens afgedrukt in het ver
cischte aantal exemplaren.
Intusschen waren do nieuwe róllen op de
draaitafel gezet, Teunissen ging naar zijn
plaats terug en zette den motor aan. Krijgs
rumoer klonk uit den luidspreker» Teunis
sen liet ons op het matglas zien: bestorming
van de muren van Haarlem door de Span
jaarden. Ladders worden opgezet, de Spaan
sche krijgsknechten klimmen naar boven,
maar op de muren staan de wakkere Haar-
Iemsche poorters gereed, steenon vliegen
door de lucht, kokende olie stort sis
send op de helmen en kurassen der aan
vallers, die bij tientallen van de ladders
tuimelen. Een beeld vol beweging, filmisch
uitmuntend gezien, uitstekend gefotogra
feerd en van perfecte geluidskwaliteit. Nog
andere deolen der film zagen wij en alle
bevestigden den indruk, die wij reeds bij de
opnamen gekregen hadden, n.l. dat hier is
gewerkt met geestdrift en toewijding en den
vasten wil, om met de ..Willem van Oranje"
film aan het Nederlandsche volk een docu
ment van gelijkelijke historische waardö en
kunstwaarde te schenken.
Memorie van antwoord aan
de Eerste Kamer
De positie van het groote gezin
Thans is verschenen de memorie" van
antwoord op het voorloopig verslag over
het wetsontwerp tol heffing eener omzet
belasting.
De Minister sluit zich van ganscher harte
aan bij de meening. dat uit de vruchtbare
samenwerking, die met betrekking tot -ie
omzetbelasting tussclicn regeering en volks
vertegenwoordiging heeft plaats gehad, ten
duidelijkst liet nuf van parlementairen
J iTeid is gebleken. Hij zet dc gebiedende
noodzakelijkheid dezer belasting uiteen cn
zegi. dat het geheel in de lijn daarvan ligt,
dat zij op den consument wordt afgewon-
télvï. Dat met dit voorstel de uiterste grens
voor dc verbruiksheffingen zou zijn be
reikt, kan do Minister in zijn algemeenheid
niet onderschrijven. Zij sluit niet uit. dat
ton aanzien van sommige artikelen, die
met toi de directe levensbehoeften benoo
ren. nog enkele nieuwe maatregelen zou
den kunnen worden genomen.
Deloden, dio doze belasting liever niet
zagen, beriepen zich in de eerste plaats op
het voornemen der regeering om op te tre
den tégen het misbruik, dat van den rechts
vorm der naamlooze vennootschap wordt
gemaakt. Met de aangokondigde maatrege
len kan geen opbrengst worden verkregen,
die het bedrag van 85 mtllioen ook maar
in de verte zou benaderen. Het ligt niet in
's ministers voornemen, te komen met voort
stellen, dc naamlooze vennootschappen
over de heele lijn aan een winstbelasting
te onderwerpen. Dit vraagstuk is och ter
niet zoo eenvoudig op te lossen, dat dc hoop
kan worden gekoesterd, dat de begrooting
voor 1931 de gunstige gevolgen der nieuwe
maatregelen reeds zol kunnen ondervin
den.
Dc opvatting, dat de groote bedragen, die
noodig zijn, zullen kunnen worden gevon
den door ccii verhooging van de heffingen
naar het inkomen en het vermogen, kan dn
Minister niet deelen. Hij durft het tarief
der inkomstenbelasting niet hooger op te
voeren, dan voorgesteld wordt bij het on
langs ingediende wetsontwerp tot herzie
ning van dat tarief. Een verder doorvoe
ren van dc progressie zou den prikkel tot
inkomsten vergrooting dreigen weg te ne
men.
Bij dit alles kom*, dat men zich dikwijls
een overdreven voorstelling maakt van de
bedragen, die door een nog zwaardere hef
fing van de groote inkomens zou kunnen
worden verkregen. Daarmee zou uien ten
hoogste een bedrag van 6 millioen kunnmi
verkrijgen.
Wanneer weer betere tijden mochten
aanbreken en de inkomsten belasting meer
Laten zal gaan opleveren, zal een verstan
dig beleid zeker mot zich brengen, dat die
meerdere baten niet worden aangewend
voor een uitzetting van onze uitgaven, doch
voor eon vermindering vau een belasting
als de omzetbelasting.
Dc Minister vertrouwt, dat een herzie
ning van dc tariefwet in den loop van 1934
haar beslag zal kunnen krijgen.
De Minister erkent volmondig, dat de
bedrijven die de weelde-artikelen voort
brengen de kans loopen. dat zij hun nr
ductie nog meer zullen moeten inkrimpen.
Toen hij echter voor de vraag stond wit
zou kunnen worden gedaan om de moe!
Ujkhedcn voor het bedrijfsleven te verllch
ten. is het hem voorgekomen, dat de be
drijven meer gebaat waren met een vrij
stelling voor hun hulpstoffen, dan met een
afschaffing der weeldebelasting.
De minister erkent, dat dc omzetbelas
ting de positie van het groote gezin zaï
verzwaren. Niets zal den Minister dan ook
aangenamer zijn, dan, zoodra het even
wicht in dc begrooting zal zijn hersteld,
maatregelen te overwegen waardoor ver
lichting van druk voor de groote gezinnen
kan worden aangebracht. In het bijzondei
denkt hij daarbij aan verruiming van den
kinderaftrek. Wellicht ware zulks mede te
bevorderen door een zwaardere belasting
voor de ongehuvvden. Daarnaast zal de
vraag, op welke wijze door maatregelen op
het stuk der woningvoorziening aan de
groote gezinnen kan worden tegemoet ge
komen, door de regeering onder het oog
worden gezien.
Voor een artikel als de thee zal de op
lossing moeten worden gevonden in een
vermindering van het invoerrecht. De Mi
nister is bereid de vermindering in ernsti
ge overweging te nemen zoodra dc herzie
ning van het tarief voor invoerrechten door
hem ter hand wordt genomen.
Inderdaad is dc mogelijkheid niet uitge
sleten dat getracht zal worden vóór 1 Janu
ari groote hoeveelheden goederen uit bet
buitenland in te voeren. Mocht dit zoo we
zen. dan zullen daartegen maatregelen wor
den beraamd.
Bij deze memorie zijn overgelegd.
een overzicht van hetgeen na do voorge
stelde technische herziening van het tarief
der inkomstenbelasting en bij verlaging van
de bestaande opccntenheffingen. in lotial
aan belastingen naar het inkomen ver
schuldigd zal zijn door een ongehuwde bij
inkomens van 10.000 en hooger indien dc
provincie 40 opcenten op de inkomsten
belasting heft, dc gemeente een aanslag
voor de gemeentefondsbelast.ing in de Sdc
klasse gerangschikt is en die gemeente 100
opcenten op die belasting heft;
een soortgelijk overzicht van den druk
der belastingen naar inkomen en vermogen
op ipkorpens van 5 10 000 en hooger. uit
sluitend verkregen uit vermogen, waarbij
ift aangenomen dat het vermogon 4 pet-
rente afwerpt.
4
In onderzoek bij den Rijks-
studiedienst voor de
Luchtvaart
Schiphol, 18 Oct De Pander-Postjagci
het toestel waarmede piloot Geysendorfer en
luitenant Asjes in drie cn een hal ven daj:
naar Indiê hopen te vliegen is thans onder
worpen aan liet onderzoek van den Rijks
studiedienst voor de Luchtvaart.
Reeds eenige dagen bevindt dr. ir. H. J
v. d. Maas zich met zijn staf op Schiphol
Met Geysendorffer als piloot is de postjagei
in de lucht geweest voor verschillende proe
ven. Ook Tieden is, gebruikmakende van hef
schitterende vliegweer, een vlucht gemaakt
Thans zijn verschillende opmetingen ver
richt. Het verkregen materiaal aldus
schrijft de Tel. wordt nu in lange tabel
Ion vastgelegd. De proeven zullen nog eeni
ge dagen worden voortgezet, alvorens de
Rijksstudiedienst gereed is met het onder
zoek.
Het landingsgestel, dat, naar men weet
bij dit toestel zoodanig is geconstrueerd, dat
het tijdens de vlucht ingetrokken kan wor
den ten einde den totalen weerstand der
machine in de lucht te verminderen, werkt
uitstekend en voldoet in de practijk aan dp
gestelde verwachting. Het ophalen en neer
laten van het landingsgestel verloopt vlo»
n vlug en blijkt een vinding, welke niet
weinig kan bijdragen tot verhooging van dp
snelheid. Wat de snelheid zelve betreft, acht
te men 't nog niet gcwenscht cijfers te pu
Dlicecren, alvorens dc Rijksstudiedienst deze
officieel had geconstateerd.
De constructeur, dc heer Slot, kon thans
reeds mededeelen, dat do kruissnelheid aan
ile gestelde verwachting beantwoordt.
Een vaste datum van vertrek voor de eerste
reis kon nog niet genoemd worden. Het ra
dioboricht dienaangaande uit Indic ontvan
gen, noemt men in dubbelen zin „uit de lucht
gegrepen".
1\Vij haastten ons piet" aldus de heer Slot
..Wij zullen eerst den vertrekdatum vaststel
Ion, wanneer wij er van overtuigd zijn, dat
alles in orde is en bot geheelc ingewikkelde
mechanisme voortreffelijk functionneert. Wij
hebben hier met iets nieuws te doen on vlieg
Tebied cn nemen geen enkel risico. Dat het
toestel einde van deze maand vertrekt is
waarschijnlijk, maar vast staat hot niet."
Overigens staat de Postjagei' nog steeds
in het middelpunt der belangstelling. Alle
militaire vliegers, die op Schiphol landen
begeven zich even naar de PH-OST en vra
gen belangstellend naar nieuws. Een fotn
graaf Aan het Fransche bind ..Intransigeant
as speciaal naar Schiphol gekomen om het
toestel te kieken. Dc „Orion" legde lieden
morgen de proeven van het vliegtuig in
klank cn beeld op den gevocligen band vast
Snip
Ijsvogel
Pdiklin
12—10
Amsterdam
Boe lupus.
18— iO
12—10
Belgrado
Athene
Mer-nniatruh
13—10
Cairo
17-10
Gdza
Rutbnwelle
14-10
Bagdad
16-10
Bncsliii
15-10
Diask
15—10
Karachi
16—10
Jixlpoei
14-10
Allahabad
17—10
Calcutta
P-10
18—10
Rangoon
12-10
liaiifciKok
Al«r Stai
Singapore
11-10
18-10
Mcdan
11-10
Batavia
Y
18-10
Vertrek van bet eerstvolgende
post
vliegtuig van Amsterdam 26 October.
zijn nou steeds verkrijgbaar
30ERENMEISJES
BOERENJONGENS
VOORBURGH
PRIMA AOVOCAAT
diverse merken „Ol'IJE KI.ARF"
cn het bekende S. H. M. „Sthilletie"
IA VIE It TeL 292
WAT ETEN WIJ MORGEN?
VOOR DE KOFFIETAFEL.
Piroggc».
Bereiding.
125 gr. bloem, d.L. water met zout, 1 ei,
25 gr. boter, wat vischragout, eiwit, De'f-
eche slaolie.
Klop het ei, voeg bier het water, wat zout,
het gezeefde meel en de gesmolten boter
bij. Roer dit deeg in een pan op het vuur
totdat het als een bal van den bodem los
laat, Laat het koud worden en rol het vgr
volgens op een met meel bestoven plaat
uit tot het ca een lh c.M. dik is. Snij hier
uit vierkante lapjes en bestrijk de randeu
met eiwit.
Log in het midden van leder lapje war
ragout, vouw de lapjes dubbel. Plak de ran.
den stevig op elkaar en bak ze bruin en
gaar in dampend heete slaolie.
VOOR DE MIDDAGTAFEL.
Gestoofde tong.
Botersaus.
Aardappelen-
Worteltjes.
Flensjes met marmelade.
OE 6EN00DIGDE VISCH even bestellen bi|
(JLASTRA'S VISCHHANDEL
UTRBCHTSCHESTRAAT it. Tela!. 92.
EEN GRAFMONUMENT VOOR MGR. Dr.
W. H. NOLENS.
Het in verband met de slechte tijdsomstan
digheden tot dusverre uitgestelde voornemen
op het graf van don overleden staatsman
mgr. dr. W. H. Nolens eene kapel te sticlv
ten, zal thans binnen afzienbaien tijd wor
den verwezenlijkt De eerste besprekingen
dienaangaande hebben Maandagavond op
het stadhuis te Venlo, onder leiding van den
burgemeester mr. Berger plaats gevonden.
Het voorstel om eene mgr. Nolens-kapel te
doen verrijzen op het graf vond algemeene
instemming. Een werkcomité werd opge
richt, hetwelk nader de voorgenomen plan
nen zal uitwerken.
uitsluitend met prima Java kapok gevuld
.1. H. Van N ieu'vherkN. V.Tel. 543
COMPLETE WONINGINRICHTING
IS MODELKAMERS
Beekeiistemschelaan lOOpger. 1900
Ja, maar mei «.e
spreek Ik au eigenlijk?
ju..»t j^.zgens
(Happy Mag
Hallo, lieveling ie ,pieeki met Albert.
Albert liefste: A van Adam L van Lode-
wljk S van Bernard E van Eduard, R
van Robert T van Tlnus.