Jan van Riemsdijk Woensdag in „Amicitia"
J. A. SCHOTERMAN Zn.
ST. EMILION
1928
SN MASSA'S SLIJTERIJ
WIJNHANDEL
per flesch f 1.45, per anker f 58.
Mr. OUD BIJ DE VRIJZ.
DEM. JONGEREN
Ds ware democratie
NATUURSCHOONWET
Een uitgesloten categorie
van landgoederen
DE INDISCHE PENSIOEN
KORTING
Opbrengst geraamd op
7 millioen per jaar
PRESENTIEGELD VOOR
RAADSLEDEN
SENSATIONEELE JACHT OP
SMOKKELAUTO
Ernstige aanrijding
als gevolg
KUNSTSUBSIDIES TE
AMSTERDAM
TWINTIG JAAR DSCHTER-ZANSER.
Prijzen 0.60—1.50 alies inbegrepen. - Kaartverkoop dagelijks aan het Bureau van het Amersfoortsch Dagblad.
GEVESTIGD 1878 - UTR.STR. 17
TEL. 145
„Op een keerpunt van de
wereldgeschiedenis"
De vrflz. dem. jongeren organisatie beeft
haar ló-jarig bestaan te Haarlem gevierd
met een feestelijke bijeenkomst in den Stads
schouwburg, waarin de minister van Finan
ción rnr. P. J. Oud, het woord heeft gevoerd
Spr. onderschrijft de meening, dat deze
tijd zeker niet is aangewezen om feestrede
voeringen te houden, en velen zullen roee-
nen, dat vooral een minister van Financiën
weinig aangewezen i6 om als feestredenaar
op te treden. Maar er kan aanleiding zijn om
tot een feestelijkheid te besluiten; en als
spr. hier een rede wil houden, kan dit toch
ook zijn een ernstig woord.
Het is welhaast een gemeenplaats gewor
den, te zeggen dat wij leven in een mceilij
ken tijd. En toch is het zoo.
Niet altijd echter dringt het voldoende
door, dat we in een moeilijken tijd leven.
Wij zijn zonder twijfel r.p een keerpunt in
do wereldgeschiedenis. Ais wij alles rustri
bezien, is het niet zoo wonderlijk, dat wij op
een keerpunt zijn. Het is nog maar 20 jaar
geleden, dat wij stonden voor den geweldig
sten oorlog, dien de wereld ooit gekend
heeft.
Tengevolge van den oorlog hebben wij
allerlei veranderingen gezien in de wereld
geschiedenis. En wanneer wij al die dingen
zien, begrijpen wij dal het tot dezen kcei
moest kornen. Beschouwen wij alleen de
vorderingen der techniek, die naar spr.'s
meening ten slotte c en zege voor de
rnenschheid moeten worden, dan is hot te
begrijpen, dat er nu vraagstukken op te
lossen zijn, waarvoor wij tevoren nooit heb
ben gestaan. Vraagstukken als J>ijv. werk
onze plaats in de toekomst zijn? Men tracht
loosheidsbestrijcling. Het is dan ook bogrij
pelijk, dat de jeugd zich afvraagt: wat zal
velo jongeren afkeerig te maken van do
democratie door haar de schuld tc geven
van alle ellende. Maar als men do demo
cratie de schuld geeft van voel kwade ge
volgen in dezen tijd dan moet men zich
eerst afvragen: wat is democratie?
Er gebeuren in onze dagen veel dingen,
die niets met democratie te maken hebben.
Het is democratie, wann»cr wij het goede en
mooie dat verkregen is, willen behouden
door offers te brengen. De ware democratie
is het verantwoordelijkheidsbesef, dat wij
vooral mogen eischcn van hen, die leiding
willen geven.
En nu zijn er vele onverantwoordclijken.
die de jongeren trachten te trekken met
leuzen zonder inhoud. Het is gemakkelijk
in moeilijke omstandigheden jonge men-
scben tot zich te trokken door phrasen.
Maar gelakkig zijn zeer vele jonge men
schen voor een dergelijke leuze niet vat
baar.
WIJ moeten voor alles Nederlander blij
ven; wij moeten onszelf blijven. Wij hebben
gezien hoe zich in dit land heeft ontwik
keld de geest van volksvrijheid, en wij heb
ben gezien dat het in ons land altijd ver
keerd ging als ons volk zich grijpen liet
door geestelijke stroorningen van buiten.
Zulke buitenlandscho import is voor ons
niet geschikt.
Nederland is de samenwerking in moei
lijke dagen; leder van ons heeft ztjn eigen
beginsel en zijn eigen overtuiging. Wtj wen-
schen geen partljloo2en staat, geen gelijk
schakeling. Als iets on-Nedcrlandsch is. dan
is het do gelijkschakeling. Maar ondanks
het verschil van beginsol moet cr zijn
samenwerking; samenwerking om groot
werk to doen gezamenlijk. Zoo is het ook op
alle groote momenten in onze geschiedenis
geweest.
Sedert Mei van dit jaar hebben mannen
van verschillende richting do handen ineen
geslagen om een nationale regeering te vor
men. De taak van deze regeering zal óók
zijn de behartiging van de belangen onzer
jongeren; van hen die in de naaste toe
komst onze taak moeten overnemen.
Laten do jongeren zich samenvoegen In
de organisatie, die hen na staat, maar
laten zy nooit vergeten dat zij Nederlanders
zijn en dat zij er tegen hebben te waken,
dat in Nederland meeningen postvatten, die
niet Nederlandsch zijn.
MARGARINESMOKKELAAR.
Ven-lo, 23 Och Toen een auto, geladen
met smokkelwaar, vanaf de Belgisch© grens
langs hei kanaal in dc richting Eindhoven
reed, stonden daar commiezen gereed, om
den wagon te doen stoppen. Op de somma
tie om halt te houden, werd in volle vaar
doorgereden. Onder dc Noord-Brabantsche
gemeente Leende was echter do weg af
gezet en daar kon de smokkelauto niet
meer aan zijn belagers ontkomen. Bij on
derzoek bleek de auto echter geen smok
kol waar meer te bevatten. Naderhand wis
ten de commiezen to achterhalen, dat deze.
bestaande uit een groote hoeveelheid mar-
c-trine, onderweg in een woning te Bosho
en nabij Weert afgeladen was. De auto en
de margarine werden in beslag genomen
Dp smokkelaar is aan de marechaussee te
eert overaeleverd.
Adres der Vereenigin*,
„Het Grondbezit"
De vcreeniging „Het Grondbezit" heeft
aan den ministc-r van financiën een adres
gezonden, waarin wordt uiteengezet, dat
het te bejammeren Is. dat er nog oen cate
goric van landgoederen van de jaarlijksche
lastenverlichting der natuurschoonwet
uitgesloten, n.l. die, welke eigendom zij
van een naamlooze vennootschap. Adres
santé meent, dat het doel dor natuur
schoonwct t. a. v. genoemde landgoederen
slechts tol zijn recht komt, indien de aan
deelhoudcrs als bedoeld evenzeer van een
fiscale lastenverlaging zouden kunnen pro
fitceren als particuliere eigenaren van zoo
danige landgoederen.
In het adres wordt voorts de aandacht
gevestigd op het feit, dat de belastingdienst
art. G der Natuurschoonwet zoodanig Inter
proteert, dut de vermindering der perso
ncclo bc-lasting vooi perceelen bchoorende
tot een landgoed, vallende onder do bepa
ingen der natuurschoonwet, alleen word
toegelaten, indien de eigenaar het bedoelde
perceel persoonlijk bewoont. Het zon naar
adressante roeent. alle aandacht verdienen
indien in deze regeling mede werd betrok
ken de aandeelhouder in of de bestuurder
van een naamlooze vennootschap, welker
landgoed onder de natuurschoonwet valt.
indien hij een tot dat landgoed behoorend
perceel bewoont.
ONREDELIJKE OPZEGGING VAN
PACHTCONTRACTEN.
Adres von „Het Grondbezit.'
De vereoniglng „Het Grondbezit" heeft
aan den minister van Economische Zaken
een adres gezonden, waarin wordt' stelling
genomen tegen het verzoek, tot den minis
ter gericht door liet Kon. Ned. Landbouw-
comité, tot het nemen van maatregolen ter
oorkoming van onredelijke huuropzegging
door aan den pachter een recht op schade
loosstelling toe te kennen in geval van
onredelijke puehtopzegging.
Adressante zet uitvoerig uiteen, dat hier
een onderwerp wordt aangeroerd, dat tot
groote begripsverwarring kan aanleiding
geven. Het ligt voor de hand, aldus adres
sante, dat indien tot het toekennen van
een schadeloosstelling aan den pachter bij
onredelijke opzegging wordt besloten, een
overheidsorgaan zal dienen uit te maken,
at onder onredelijk moet worden ver
staan. Adressante vreest m zoo'n geval
voor groote ambtelijke willekeur. Alvorens
te overwegen of het toekenning van een
schadeloosstelling aan den pachter moet
orden noodzakelijk geacht, zal eerst ter
dege dienen vast te staan of er normen
zullen te vinden zijn, waaraan die onrede
lijkheid kan worden getoetst.
VLIEGONGEVAL TE NIJKER1L
N ij k e rk, 23 October. Een militair vlieg
tuig uit Soestcrberg, bemand door een ser
geant on een mindere, heeft hedenmiddag
de nabijheid van N Ij kerk op een wei
land, een noodlanding uitgevoerd. Het toe
stel kwam daarbij in een sloot terecht en
erd ernstig beschadigd. De inzittenden
bloven ongedeerd.
i7 voor de pensioenen van
2200 en hooger
Ingediend is een wetsontwerp tot tijde
lijke korting der pensioenen, onderstanden
en gagementen van gewezen Indische
landsdienaren, locale ambtenaren en bij
zondere leerkrachten.
De rampspoedige daling, aldus zegt de
toelichting, van de 1 andsmiddelen tot min
der dan dc helft van het peil vóór dc crisis
dwingt dc regeering zich rekenschap te gc
ven van het feil. dat de nog steeds zich in
stijgende lijn bewegende vaste lasten van
de pensioenen de draagkracht van het bud
get verre te boven gaan. Na stopzetting van
de uitkecringcn aan dc pensioenfondsen,
welke maatregel feitelijk neerkomt op een
verschuiving van lasten naar de toekomst,
vergen de directe pensioenverplichtingen in
1934 nog rond 51 mill loon op een middelen-
budget; dat na opvoering met 31 millioen
door nieuwe heffingen en verzwaring van
bestaande la6ten slechts 280 millioen be
reikt. Met inbegrip van de stortingen in de
fondsen zouden de pensioenlasten zelfs tut
72 millioen gestegen zijn of 25 der ont
vangsten. Dc regeoring ziet zich dan ook
verplicht de ernstige bezwaren, die tot dus
ver van dien reeds geruitnen tijd ovëwogen
stap hebben weerhouden, ter zijde le stel
len en thans ook van dc gepensionneerden
een rechtstreeksch offer te vragen. Het be
lang, dat ook de gepensionneerden hebben
bij het verhoeden van de ramp eerier finan
cieel© ineenstorting van den Staat moet
hier het zwaarst wegen.
De thans voorgestelde tijdelijke korting
blijft aanzienlijk achter bij de daling van
de indexcijfers der kosten van levonsonder
houd sedert 1920, terwijl zij ongeveer gclij
ken tred houdt met de prijsdaling, die zich
al6 gevolg van de huidige crisis hoeft vol
trokken.
Waar een zeer groot aantal van de Indi
sche gepensionneerden en gegageerden in
Nederland verblijf houdt, dient, ter voorko
ming van ongelijkheid van druk, rekening
te worden gehouden met het feit, dat d
draagkracht hier te lande veel geringer is
dan in Indic. Verder vordert de billijkheid
dat de lagere pensioenen en gagementen,
zooveel mogelijk gespaard worden.
Op deze overwegingen berust de in art. 1
an het wetsontwerp neergelegde kortings
regeling, waarbij do pensioenen en gage
menten met 2200 "s jaars in Nederland
olgens een andere, op hooger niveau be
ginnende, schaal worden verminderd dan
in Indië. ter\\tjl voor de pensioenen van
2200 en hooger dc korting algemeen op
17 Oct. is gesteld
Voor gepenéiófihfcerden, d:e kinderen te
hunnen laste hebben, voorzit-i het ontwerp
in een vermindering van de korting, welke
erband houdt met het aantal schoolgaande
inderen beneden 19 jaar. Ten deze maakt
het ontwerp geen onderscheid tüsschcn de
gepensionneerden in cn buiten Indië.
Om administratieve redenon is het jaar-
lijksch bedrag der korting tor volle gul
dens naar boven afgerond.
De opbrengsi der korfing kan globaal
worden geraamd op 7 millioen per jaar.
Voorgesteld wordt, den maatregel voo
loopig voor twee jaar van kracht te doen
zijn. Teneinde belanghebbenden gelegen
lieid te geven, zich op het verminderd in
komen in te stellen, zal gedurende de eer-
te drie maanden (l Jan. 19341 April 1934)
de korting slechts voor H worden toege
past
De regeering zet uiteen, waarom aan on
derscheidene wcnschcn van den Volksraad
niet kon worden voldaan. Ampele overwe
ging van de vraag, op welke wijze bij de
pensioenkorting rekening zou kunnen wor
den gehouden met de belangen van de
groep van oud-gepensionncerdc militairen
beneden den rang van officier, heeft de re
geering tot bet inzicht geleid, dat het niet
doenlijk is om voor deze groep een prac
tise!» uitvoerbare regeling te treffen, welke
onbillijkheden tegenover andere categorieën
•an oud-militairen zou vermijden. Daarom
ziet de regeering geen andere mogelijkheid
om de minimaal gepensionneerden te ont
zien, dan door aanvaarding van het in het
ontwerp neergelegd degressief stelsel met
rij lating van een pensioenbedrag van
200 in Indic en 500 in Nederland.
Intusschen is dc regeering bereid om ten
deze voor de oud-gedidenden nog een 6tap
order tc gaan, en wel door een verruiming
an de te hunnen behalve in 1921 in het
leven geroepen bijzondorc steunregeling.
op de kantoren een chaos. Lessenaars cn
kasten waren geopend cn de inhoud lag
over den grond verspreid, üp de derde ver
dieping was een brandkast opengebroken
Een bedrag van 600.— werd al6 buit mee
genomen. Een tweede brandkast werd wel
aangeboord, maar kon niet worden ge
opend.
Vervolgens zijn de nachtelijke bezoekers
qver het dak naar het naastgelegen perceel
no. 207 gegaan. Zij hebben daar een bezoek
gebracht bij de firma Bootz. Ook hier werd
alles overhoop gehaald, maar het resultaat
van de bezoekers was geringer. Uit een les
senaar wordt een bedrag vermist van circa
9.—. De daders zijn nog niet ontdekt.
INBREKERS AAN HET WERK.
Amsterdam, 23 Oct. In den nacht van
Zaterdag op Zondag hebben inbrekers door
orbreking van de voordeur een bezoek ge
bracht op de Prinsengracht 205. In dit ge
bouw drijft de firma Gebrs. Wetzlar in Ja
pai)6chc artikelen haar zaken. Toen gister
morgen de inbraak vvcrcl ontdekt was het
Ook wethouders hebben er
aanspraak op
Bij K.B. is vernietigd artikel 8, tweede
alinea van het bij besluit van den-raad der
gemeente Haarlem van 27 April 1932 vast
gestelde reglement van orde voor de ver
gaderingen van dien raad voor zooveel be
treft de In die bepaling oorkomend© woor
den „uitgezonderd de Wethouders".
Bij dit besluit waren de wethouders
zulks in tegenstelling mei het voorheen
geldende voorschrift uitgezonderd van
het genot van presentiegeld voor h?t bij
wonen van de raadsvergaderingen.
In verband hiermede heeft de Kroon
overwogen, dat, wanneer do raad, overeen
kometig art. 61 der gemeentew »t bepaalt,
dat do raadsleden voor liet bij vonm van
zijn vergaderingen een vergoeding zullen
genieten, hierin alle leden behooren te
dejlen, ten wore hun zulks bij de wet
mocht zijn verboden Zoodanig verbod be
staat voqr de wethouders echter niet. Im
rners ingevolge art. 100 derde l der ge
meentewet genieten dc wethouders behalve
hun jaarwedde als zoodanig, goen -rlei in
komen, onder welken naam ook, uit de
meentekas. dan hitgeen verbonden is aan
een ander©, hun opgedragen gemeen lebe-
diming. Volgens dc Kroon nu moet onder
openbare gemeentebcdieningen he' 'lidmaat
schap van den raad geacht worden te be
hooren, zoodat de wethouders, evenals de
andere leden van den raad der gemeente
Haarlem, ingevolge art. 8 tweede alinea
van bovengenoemd reglement, aanspraak
hebben op de vergoeding voor het bijwonen
van de vergaderingen van dien raad
LUXE BRANDWEERAUTO GESTOLEN.
A m s ter d a m, 23 October. Zondagavond
is van het Leidscheplein een luxe auto, toe-
bchoorende aan de brandweer, gestolen.
SUIKERSMOKKELARIJ.
V 111 o, 23 Ocl Als gevolg van de accijns
verhooging op suiker bedraagt het prijsver
schil tusschen Hollandschc cn Belgische
suiker thans 30 cent per K.G.
De smokkelaars aan do Brabantsch-Bel
gieclie grens maken hiervan gebruik door
groote hoeveelheden Belgische suiker frau
du leus over de Ncdcrlandsche grens tc
brengen en daar mei oen flinke winst te
verkoopen.
SLUITING VAN HET CASINO IN
ZANDVOORT.
Zand voort, 23 October. Uit zeer goede
bron vernemen wij, dai het Casino na mor
genavond gesloten zal worden'. Deze slui
ting houdt verband met den ministericelen
brief inzake het verbod van het Strapcrlo-
spel.
HET ONGELUK MET DE BLAUWE
TRAM TE DEN HAAG.
Dordrecht, 23 October. Onder zeer
rootc belangstelling vond hedenmiddag op
de begraafplaats tc Ilardinxvold de teraar
debestelling plaats van den artillerist L. A.
Egas von he.t 2c Regiment Veldartillerie die
j.l. Donderdag zoo noodlottig oni het leven
kwam, toen hij gegrepen werd door dc z.g.
blauwe tram" te Den Haag.
De Minister van Defensie was vertegen
woordigd door Overste Hasselman, die
woorden van waardeering cn troost aan de
open groeve sprak. Voorts waren aanwezig
de batterij-commandant, lc luitenant Valck
legerpredikant Ds. Nauta uit Leiden, ds.
Haring uit Hardinxveld en dc burgemees
ter van Hardinxveld, dc lieer van Aken.
E. A. ZEILINGA OVERLEDEN.
Oud president der Javaoclio
Bank.
Amsterdam. 23 Oct. Te Merano in
Zuid-Tirol waar hij de laatste jaren woon-
chtig was, is Zaterdag plotseling over
leden dr K A. Zeilinga oud president van
de Javasche bank.
JHR. MR. R. E. W. VAN WEEDE.f
Op 74-jarigcn leeftijd is overleden dc oud-
hofmaarschalk van de Koningin-Moeder,
jhr. mr. R E. W. v^n Weedc, eigenaar en
bewoner van het landgoed de Poll onder
Deventer.
zijn nog steeds verkrijgbaar
BOERENMEISJES
BOERENJONGENS
VOORBURGH
PRIMA ADVOCAAT
diverse merken „OUDE KLARE"
en het bekende S. H. M. „Schilletje''
HAVIK 41. Tel. 292.
Het voorwiel stukgeschoten. De
chauffeur weet te ontvluchten
Valkenburg, 23 October. Zondagmid
dag omstreeks twee uur werd Valkenburg
m beroering gebracht cloor een niet alle-
daagsohe smokkelaffa'ire. Een smokkelauto
merk Chrysler, inhoudende ongeveer 750 kg.
Duitsche margarine kwam uit de richting
Wylre aanrijden. De auto werd het eerst te
Epen gesignaleerd en werd door de com
miezen aldaar achtervolgd. Te Mechelen
werd een eg als versperring over den weg
gelogd, doch de automobilist reed door. De
Rijksveldwachter van Mechelen zette toen
per motor een achtervolging in. Onderweg
werd het rechter voorwiel van de auto to
taal stuk geschoten. Desondanks reed de
wagen, die een vaart had van ongeveer
65 K.M., door. In Wijl re schoot d© Rijks
veldwachter nogmaals. In Etenaken verloor
de smokkelauto de velling van het stuk
geschoten wiel. Zoo kwam de wagen Val
kenburg binnen. In de Muntstraat kwam
deze in botsing met een motorfietsrijder.
De man bekwam ernstige verwondingen en
is naar het ziekenhuis Calvarienborg te
Maastricht overgebracht.
Do bestuurder van de smokkelauto be
kommerde zich echter niet om het ongeluk
en reed gewoon door, nog steed.s achter
volgd cloor den Rijksveldwachter uit Meche
len. Op den Nieuwen Weg, onder de ge
meente Hulsberg, even voor do Marechaus
seekazerne. stopte de chauffeur en vluchtte
hij met zijn metgezel het veld, de auto in
d<ïh steek latende. De Rijksveldwachter los
te nog een drietal schoten, doch zonder re
sultaat. De smokkelauto is naar Hulsberg
gereden, waar zij in beslag werd genomen.
B. en W. van Amsterdam hebben thans
vastgesteld hoe het totaal der kunstsubsi
dies dat naar men weet van 258.000 tot
195.000 gld. gedaald is zal worden ver
deeld. Voor 1933— 31 zullen de volgende af
zonderlijke subsidies worden toegekend:
Aan de naaml. venn. Het Concertgebouw
ten hoogste 110 700; ten behoeve van de
concerten, te geven door het koor der afd.
Amsterdam van de Maatschappij tot bevor
dering dor Toonkunst, ten hoogste 3750;
aan de Koninklijke Oratoriumvereeniging,
dc Koninklijke Christelijke Oritoriumver-
aeniging, de R K. Oratoriumvereeniging en
aan de Vereeniging De Stem des Vo'ks on
derscheidenlijk ten hoogste 2500, 200,
1500 en 1200; aan de Vereeniging Schola
Contorum ten hoogste 650; aan de Ver
eeniging Volkszang ten hoogste 375; teil
behoeve van uitvoeringen van zang- en mu
ziekverenigingen, aangesloten bij den
Bond van Amsterdamse!)© Zangverenigin
gen, den Bond van Amsterdamsohe Chris
telijk© Zang- en Muziekverenigingen en
den Bond van Amsterdamsohe Dilettanten
Muziekverenigingen ten hoogste 10.000,
en voor hel honorarium der Commissie van
Deskundigen een bedrag van 750; aan de
Koninklijke Mannenzangverecniging Apollo
en aan do Vereeniging Bel Canto onder-
cheidenlljk ten hoogste 500 en 375; aan
de naaml. venn. ïtaliaanscbe Opera ten
hoogste 5000; aan de naaml venn. Wag-
nerverecniging ten hoogste 40»K) voor het
geven van populaire uitvoeringen, aan den
Amsterdamsclicn Kunstkring Voer Allen
ten hoogste 7000.
Een crediet van 45.000 zal ter beschik
king, van B. en W. worden gestold. Daaruit
zal een subsidie kunnen worden toegestaan
voor bijzondere voorstellingen op het ge
bied van tooifeel en muziekdramatische
kunst tot ten hoogste f 4000 per voorstel
ling, onder bepaling dat aan het toekennen
van een dergelijk subsidia o.m de voor
waarde zal worden verbonden, dat 't gezel
schap van het gesubsidieerde stuk, even
tueel van len ander stuk van zijn reper
toire, een door R. en W. te bepa'on aantal
volksvoorstellingen geeft; bij buit mgewone
gebeurtenissen op kunstgebied; en een be
drag van ten hoogste f 10 000 voor de or
ganisatie van bijzondere gebeurtenissen in
den zomer van 1934.
