NU
DE EEMLANDEU
G. BROUWER
Garage MOLENAAR
4000 EXEMPLAREN
L. J. LUYCX Z00H
Firma DUIM BURGER
Dinsdag 31 October 1933
Beiteoiaedsch
Overzicht
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 105
Buitenland
staat van beleg in
geheel palestina
Omtrek
Stadsnieuws
Succes
Tuin
KRU1SKAMP10'
AMERSFOORT
ZES-PERS00NS TAXI
TELEFOON 1210
Belangrijkste
Nieuws
Weerbericht
Licht
5 uur 2 min.
3RAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
TAXI 6 cent per St.M.
BELT U EVEN
GARAGE NIC. B0VÉE
=EE DAMES-MODE ZAAK jj==
ARNHEMSCHE WEG 26 55
AMERSFGORTStïï DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 ■Mndül vo°' Amtriloort 2.I0. per maand I 0.75. per
week (met gratis verzekering tegeo ongelukken) f 0.171/.
Binnenland Iranco per post per 3 maanden I i.-. Afzonderll|ke nummers f 0.05.
POSTREKENING 479tO TELEFOON 1NTERC 5»
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels l 1.05 met inbegrip van eeo bewijsaummcJ
elke regel meer f 0.25. Llefdadlghelds-advertentlën voor
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.—. Bewijsnummer extra I 0.05
Hevige beroering in Palestina.
De Joodsch-Arabische tegen.
stellingen.
Omtrent den gespannen toestand, die op
het oogenblik in het Heilige Land heerscht,
hebben een groote reeks telegrammen reeds
ingelicht. Anti-Joodsche betoogingen, op
touw gezet door de Arabieren, waren den
laatsten tijd in Palestina schering en in
slag. Zij hebben, zooals men weet, geleid
tot zeer bloodige botsingen zoowel te Jeru
zalem als te Jaffa, Haifa en andere ste
den* enkele tientallen personen zijn gedood
en het aantal gewonden loopt in de honder
den. Onvermeld mag niet blijven, dat deze
talrijke personen niet het slachtoffer zijn
geworden van rechtstrcekschc gevechten
tusschen ecnerzijds Joodsche, anderzijds
Arabische menigten, maar van het optre
den der politie, die een einde wilde maken
aan de steeds dreigender houding der Ara
bieren, die tegen elk betoogingsverbod in
op groote schaal demonstraties op touw zet
ten, teneinde uiting te geven aan hun hevig
misnoegen.
Wie of wat gold de ontstemming der Ara
bieren? Deze vraag valt gemakkelijk te be
antwoorden, daar de Arabische leiders zich
dienaangaande den laatsten tijd meermalen
hebben uitgelaten. De betoogingen der Ara
bieren, die reeds van 13 October dateeren
en dio georganiseerd zijn d mr het Ara
bische excutièvG comité, m. a. w. door de
kopstukken der Arabische nationale bewe
ging, waren niet louter gericht tegen de
Joden als zoodanig, maar in nop veel groo-
tcr mate tegen de Engclscbe regeering, wie
men voor de voeten wierp, dat zij hoe lan
ger hoe meer toden in de gelegenheid stel
de zich in Palestina te vestigen en voor
dezen bovendien uitgestrekte gebieden aan
kocht. Inderdaad vond den laatsten tijd een
aanmerkelijk verhoogde Joodsche immigra
tie plaats, waarvoor uit den aard der zaak
Engeland verantwoordelijk werd gesteld,
daar Palestina een JJritsch mandaatslancl
is, dat den Joden, gelijk men weet, op
grond der bekende Balfour-declaratie toe
gewezen werd als een z.g. Nationaal Te
huis.
De Joden hebben wel-is-waar nog kort.
geleden een oproep tot de Vrabiercn gepu
bliceerd, waarin getracht werd dezen 1c
kaïmeeren en ten overvloede duidelijk te
maken, dat de Joodsche immigratie het
economische leven van Palestina ten goede
kwam, maar de Arabieren wilden naar dit
betoog niet luisteren en uitten op zeer
krasse wijze hun verontwaardiging, wijl
rnct goedvinden der Engelscho regeering
opnieuw duizenden Joden liet land binnen
stroomden.
liet is een algemeen hekend feit, dat dc
verhouding tusschen dc Joden en Arabie
ren in Palestina steeds veel te wenschen
heeft overgelaten. Het zijn niet zoozeer
rasverschillen of economische tegcnstellin
geil, die de moeilijkheden in t leven roe
pen tusschen de beide bevolkingsgroepen
van Palestina. Eerder heeft men te maken
rnet een botsing tusschen twee culturen cn
twee religies, waarbij verder komt, dat, al
maken de Arabieren verre de meerderheid
dor bevolking uit (de verhouding is onge
veer 4 1), de Joden niettemin in econo
misch opzicht een dornineerende positie in
nemen, zoodat zij reeds tul van belangrijke
ondernemingen in handen hebben gekre
gen.
Ongetwijfeld bevindt de Kngelsche regee
ring zich in een uiterst moeilijk parket:
aan den ccncn kant is zij volkenrechtelijk
verplicht de Joodsche landverhuizing naar
Palestina toe te staan, aan den anderen
kant moet zij rekening houden met liet feit,
dat in 't Britsclic wereldrijk honderd mil-
liocn Mohammedanen wonen, menschen
derhalve, die denzelfden godsdienst belij
den als de Arabieren. Uit dezen lioofdo al
leen reeds kan dc regeering te Londen de
Arabieren niet als oen quantité négligcalile
beschouwen; zoowel om redenen van bil
lijkheid als uit tactische overwegingen is
zij genoodzaakt hen zooveel mogelijk te
ontzien. In verband met de grootte der
tegenstellingen tusschen Arabieren en
Joden is het nauwelijks aan tc nemen, dat
de Engelsche autoriteiten in staat zullen
zijn de meeningsverschillcn uit den weg tc
ruimen, maar wrel kunnen zij, wanneer er,
zooals in 1929, een openlijke burgeroorlog
dreigt, een regelende rol vervullen, dank zij
de militaire machtsmiddelen, waarover zij
beschikken. Zooals uit dc berichten blijkt,
doen de Engelschen reeds nu door een le
vendig militair vertoon al hun best om
excessen zooveel mogelijk te voorkomen.
M. a. w\: Engeland is in Palestina momen
teel do politic-agent, die in dc eerste plaats
tracht te bemiddelen, maar er aan den
anderen kant niet voor terugdeinst kras op
tc treden, wanneer één der bevolkingsgroe
pen uit den band springt.
De hooge commissaris bekleed met
vérstrekkende dictatoriale
volmachten
Jeruzalem, 31 Oct. (V.D.) De Britsphe
hooge commissaris, luitenant-generaal sir
Arthur Waucliope, heeft in verbond met
de jongste onlusten den staat van beleg
afgekondigd voor geheel Palestina, waar
door de hooge commissaris overeenkomstig
de noodverordening van 1931 met vér
strekkende dictatoriale volmachten op elk
gebied wordt bekleed. Hij heeft het recht
personen te arresteeren cn te verbannen,
controle uit te oefenen op het geheele vor
keer tc water, te land en in do lucht,
krijgsraden in te stellen yoor dc berech
ting van burgers, burgers tot verplichte
diensten te dwingen en particulier eigen
dom tc onteigenen of te vernietigen. Tege
lijkertijd is een scherpe censuur afgekon
digd zoowel op dc Arabische als op de En
gelsche en Joodsche bladen.
EINDE DER REBELLIE IN SIAM?
Londen, 30 Oct. (II/N\). Uit Bangkok
wordt, gemeld, dat een regèeringsvlicgtuig
een verkenningsvlucht heeft uitgevoerd
boyen hel gebied, waar de opstandelingen
zich bevonden. Daarbij werd vastgesteld,
dat boyen alle kazernes dc witte vlag
waaide. De opstandelingen schijnen in af
zonderlijke groepen de wijk te hebben ge
nomen
DRIE DOODEN BIJ VLIEGONGELUK.
P a r ij s, 30 Oct. (ILN.). In de buurt van
Avignon zijn twee vliegtuigen niet elkaar
in botsing gekomen cn neergestort, waarbij
drie personen 'om het leven zijn gekomen
OPENING STRAATWEG BARNEVELD—
SCHERPENZEEL.
Ba move ld, 2S October. De officiee-
le opening van den straatweg Barneveld—
Scherpenzecl, die aanvankelijk bepaald was
op 1 November, is, wegens enkele vertraag
do werkzaamheden, een weinig uitgesteld.
Deze nieuwe verbinding is zoowel voor het
doorgaand verkeer, als/ voor de bewoners
in deze omgeving, als een groote verbete
ring te beschouwen. Wilde men voorheen
van hier bijv. per auto naar Scherpenzecl,
of omgekeerd, dan was men verplicht via
Renswoudc, langs een bijzonder slcchlon
weg tc gaan, uit dankbaarheid waarvoor de
automobilisten dan nog tolgeld mogen offc
ren ook. Hieraan is thans echter een einde
gekomen. Een prachtige klinkerweg, waar
langs een IV: M. breed rijwielpad van ge
wapend beton is aangelegd, verbindt nu
ons dorp met Scherpenzecl, waardoor dc
afstand tusschen beide plaatsen tevens
aanmerkelijk is verkort.
Dc gemeentebesturen van Barneveld en
Scherpenzcel. die. met steun van de pro
vincie, voor dit mooie werk de noodigo gel
den hebben bijeengebracht, komt hiervoor
zeker een woord van dank toe.
INSLUIPING MET DIEFSTAL.
Hilversu m, 30 Oct. Zaterdagavond
had een insluiping plaats in de pastorie
van de St. Vitus kerk aan dc Emmastraat,
waarbij een bedrag var. 1 70.— alsook twee
gouden ringen, dito horloges en een ketting
uit de kast van een der dienstboden op de
bovenverdieping gestolen werden. Als ver
dacht van cén en ander beeft do politic
inmiddels een inwoner van deze gemeente
aangehouden.
GEMEENTERAAD VAN HILVERSUM
Hilversum, 30 October. Do heer J.
Dekker Azn., voorzitter van de plaatselijke
afdeeling van het Christelijk nationaal vak
verbond, is als gemeenteraadslid voor de C.
II.-fractie opvolger van wijlen den lieer C.
Vlaanderen K. Pzn.
EEN MOOIE GIFT.
Een bakkerij tc dezer stede heeft ter
eere van baar jubileum aan het Plaatse
lijk Crisis-comité duizend brooden ge
schonken
IN DEN
Nu half October achter den rug is, ne
men we ook in den moestuin onze voor
zorgsmaatregelen opdat nu te verwachten
nachtvorsten on* met meer kunnen verras
sen. Andijvie, v/elke volgroeid is wordt bi,
droog weer opgebonden, en wat niet groot
genoeg is om op te binden brengen we er
met kluit over in een bak, opdat we er zoo
noodig glas ovei kunnen leggen. De laatste
tomaten plukken we af, indien ze niet rijp
riio zijn leggen we ze voor ec-n zonnig ven
ster. waar ze Dog na zullen rijpen. De late
princesse-en snijboonen hebben geducht
geleden van der. wind; waar nog wat te
plukken valt, doen we dit geregeld, daar
boonen bij het eerste ns'-htvorstje al weg
zijn. Aan het einde van deze maand nemen
we ook het Brussclsch witlof op De wor
tels worden voorzichtig gerooid, waarbij
we de bladeren eenige c,M, boven den
wortelliais afsnijden. Ook het dunne uit
einde der wortels snijden we af. We kun
nen de wortels opkuilen waarbij we zor
gen dat ze tegen strenge vorst voldoende
gedekt worden met een laagje aarde of
ruigte. Ook kunnen we wortels direct op-
planten om ze te forceeren. Zoo kunnen we
opplanten in een niet te lagen bak. De
wortels op 4 c.M. onderlingen afstand, cn
met de kruinen gelijk, rechtstandig in den
bak gepoot. Daarna wordt een laag fijne
aarde, turfkolm of zaagsel, ter dikte van
20 15 c.M. aangebracht waarin de krop
jes zich kunnen ontwikkelen. Om den bak
brengen we een dubbelen wand aan met
een tusschenruimtè van 30 c.M. Deze ruim
te vullen we met dioog blad, turfmolm of
zaagsel. Met een dergelijke koude werende
ay omgeven wij ook de andere bakken,
die we vors' .ij willen houden. De wortels
van het Brus^<:lsch witlof mogen niet in
het water staan, daar dit de groei belang
rijk zou leg'-- houden Daarom mag de bak
niet le laag zijn. Ook in den vrijen grond
kunnen we witlof forceeren. We handelen
dan als in den bak. Om een snelle ontwik
keling der krooies te bevorderen kan men
over en om de bovenlaag nog een laag
\ersc'ne paardenmest. droog blad, of ander
broeiend materiaal aanbrengen. Tenslotte
kan men ook de wortels in een kist plan
ten en deze in een kelder, of andere don
kere, cn niet te droge of koude ruimte
plaatsen. Op deze wijze krijgen we geen
vaste kropjes n losse bladeren. die
echter even goed te gebruiken zijn. Alleen
in het donker blijven de bladeren witgeel
er. worden niet te bitter.
„Horse V/eide" voor Uw planten
V/at zij in haar branche offreert
Wordt vakkundig en tóch biilyk
En als 't best gegarandeerd.
MET DE DEUR BINNEN KOMEN
RIJDEN!
Cok g-sen licht!
Gisteravond reed ccn tweewielig motor
rijtuig door dc Lentestraat, zonder voor- cn
achterlicht. Toen twee agsiiten li irn zagen
aankomen, gaven zij dan ook een stoptee-
ken. waaraan de bestuurder echter geen ge
volg gaf.
Kort daarop hoorden de beide agenten
een geweldig glasgerinkel; bet bleek dat dc
motorrijder door de g?sloten deur bij Vroom
cn Dreesman was binnen gereden.
Lnkele voorwerpen en artikelen werden
beschadigd, terwijl dc deur dichtgespijkerd
mopst worden.
De bestuurder bleek onder invloed van
alcohol te zijn.
Hij was licht gewond. Proces-verbaal is
tegen hem opgemaakt.
ONVOORZICHTIGHEID GESTRAFT.
Bestuurder tusschen auto en
spoorboomerL
Terwijl gisteren ccn auto voor den geslo
ten spoorwegoverweg op den Soesterwcg
stond, sloeg dc motor af. Dc bestuurder
wilde haar weer aandraaien, maar vergat
daarbij de versnelling in den vrijloop te
zetten, zoodat de auto bij het aanslaan naar
voren schoot den bestuurder tegen dc
spoorboomen aandrukte. Dc man liep eenige
kneuzingen op. terwijl de spoorboomen en
de auto licht beschadigd werden. Tegen den
automobilist is proces-verbaal opgemaakt.
EEN NIEUWE VEREENIGING.
Tc dezer stede is opgericht de Amers-
foortschc Grossiersvereeniging van groen
ten- on fruit- en aardappelcnhandel. liet
bestuur bestaat uit de hecrcn M. van Praag
(voorzitter), A. Wagenaar (secretaris), R.
ten Hoeve (penningmeester), J. v. d. Klas-
horst en J C. v. d. Veer, leden.
HET ADRES VOOR EEN
BLIJFT
Tot 5 Nov. „Dc Potli." Amersfoortschc-
Kunstkring. Tentoonstelling van schilder
werk van Sara van Iljukelom en D.
Kom ter. 10—4 uur n.m
29, 30 cn 31 October. Cinema Amicitia.
Vertooning van „Madame Butterfly."
31 October. Volksgebouw. Inst. voor Ar-
beiders-Ontw. R. Breur spreekt over „De
sterrenwereld." 8 uur n.m.
1 November. Theosophische Loge. Genoot
schap NederlandFrankrijk. Ramon Fer
nandcz over „La signification de la civilisa
tion franqaise." 8 uur n.m.
2 November. Amicitia. Tooneelvoorstel
ling,, In ieder huwelijk" door bet Centraal
Theater. 8 uur n.m.
SCHILDERIJEN-TENTOONSTELLING
DE POTH
Ommegangen,
Naar wij vernemen ligt liet in het voor
nemen om deze week eenige ommegangen
te houden op de schilderijen-tentoonstelling
in de Path. Het aantal 'bezoekers dat in de
afgeloopcn weïk reeds is koin-ni kijken
was bevredigend, doch tevens werd de in
druk verkregen, dat er onder ben verschil
lenden zijn, die ook gaarne op een omme
gang nog eens liet oordeel wenschen tc hoo
ren van meer bevoegden, terwijl bet bleïk,
dat ook dc aanwijzingen van détails waar
op bij schilderijen is te letten, zeer op prijs
gesteld worden.
In onderling overleg hebben liot bestuur
van den Kunstkring ui van het Nut nu be
sloten tot het houden van drir' rondgnn
gen en wel cp Wo Misdag 1 November, Za
terdag 4 en Zondag (sluitingsdag) ,5 Novem
ber, telkens aanvangende om liaif 3 nam.
Die op Zaterdag gaal uit. van de Kunst
kring. die op Woensdag en Zondag gaan
uit van Ee< Nut Voor die van den Kunst
kring geldt de gewone regeling van toe
gang, voor die van het Nut is l cok vrij
voor leden van den Kunstkring'cn' voor
anderen naar eigen welstandsopgave.
De hoer Dr. X ie weg leidt op Woensdag
en Zaterdag, de heer Ir. Huygen op Zondag
Gehoopt wordt dat velen van dezo gele
genheid zullen gebruik maken
Men zie overigens onder de lOïitjcs
DE RNJWIELDIEFSTALLEN VOORT
GEZET.
Bessei ein Ehdc mil Sclirecken, als cin
Schrecken oline Ende, zou de Duitsclier zeg
gen. Er komt geen eind aan dc reeks fiet
sendiefstallen. Ook gisteren werd er wen*
een gestolen.
DE BERGREVUE
Ook dit jaar weer opvoeringen.
Evenals vorig jaar zullen ook dit sei
zoen weer opvoering?n worden gegeven
van de Bergrevuc. Verleden jaar zijn deze
opvoeringen zoo succesvol geweest, dat zij
zevenmaal moesten worden herhaald. Naar
rnou ons mededeelt is ook thans weer veel
zorg aan deze revue besteed. Wij verwijzen
voor verdere inlichtingen hieromtrent naai
de elders in dit. blad 'geplaatste advertentie
BURGERLIJKE STAND.
30 Oclcber.
Geboren: Maria, d.v. Jules Jcan Dcl-
forteric en Maria van de Klasliorst.
Overleden: Marlinus van dc Wil
denberg, oud 58 jaar, echtgenoot \an Marie
Quint; Picter Groencwoud. oud 1 jaar cn
3 weken; Jitskc de Jong, oud 47 jaar,
eclitgenoote van Jakob Dannncs
FRUIT- EN GROENTENVEILING
Veiling van 30 October.
Druiven 1518 et., Tomaten G7 cl., Bel
lefleur 612 et., Campagne zoet 9—10 et.,
Groninger Kroon 10—13 ct., Beurré Clair-
gcau 23—24 ct., Goudreinet 10—17 ct.. Win-
terjan 7—8 ct.. Maagdcpcrcn 13—15 ct.,
Bonne Louise 23—27 ct., Comlessc dc Paris
11 12 ct.. Sterappels 13—19 ct., Snijboo
nen 3G37 ct-, Sp.boonen 36—40 ctSpi
nazie 10—11 ct., Bloemkool 8—10 ct.,
Groene kool 24 ct., Boerenkool 12—16 ct.,
Witte kool 45 ct., Cliin.kool l3 ct„
Spruiten 1617 ct., Prei 7—12 ct.. Bieten
12—1G ct.. Andijvie 11 18 ct., Knblscldery
10—25 ct.. Wortelen 3—6 ct.
KAASMARKT.
Aangevoerd 42 wagens bevattende 11000
Kilo. Prijs 2123,50 per 50 Kilo. Handel
vlug.
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJ KSCHB
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
BUITENLAND.
Drukte in de wapenfabrieken.
(Tweede Blad, pag. 1
Dc brand in den rijksdag.
Tweede Blad, pag. 2.)
De onlusten in Palestina.
(Tweede Blad, pag. 2.)
BINNENLAND.
Een actualitcitstheator in Amsterdam.
(Tweede Blad, pag. 3).
STADSNIEUV/S.
De behandeling van dc gemcenlebegroo-
ting aangevangen.
(Eerste Blad, pag. 2 en 3 en
Tweede Blad, pag. 3).
Medegedeeld door het Kon. Ned. Met, Int
stituut te Dc Bilt.
Hoogste barometerstand. 7G7.0 te La Co-
run a.
Laagste barometerstand: 737.4 te Hcrnó-
sand.
Verwachting: Matige tot krachtige Zuid-
Oostelijke tot/Westelijken wind, betrokken
tot zwaar bewolkt, regenbuien, later iets
kouder.
Geseind van de Bilt hedenmorgen om
8.55 uur aan de posten van Ilock van Hol
land tot Xicuwersluis, ..Wecst op Uw
lioede".
Het buiige weer houdt aan.
De diepe depressie, dio gisteren zwaren
storm in de Oostzee bracht, trekt afne
mend Noordwaarts. Een volgende minder
diïpc trekt van IJsland naar de Noordzee.
Do hooge drukking in bet Zuid-Westen
hield stand en breidt zich Noordwaarts uit.
liet weer blijft regenachtig* en stormachtig
in een groot deel van Europa. In Zweden
en Frankrijk zijn hoeveelheden van 40 tot
20 m M, neerslag gïvailen. Alleen Zuid-
Duitschland hield droog weer. Do vorst in
Midden-Scandinavic btee' matig; plaatselijk
valt daar sneeuw. Stormachtige winden
waaien over do Oostzee, Noordzee, Kanaal
cn Brilsohe eilanden. In het Noorden van
Europa waait een krachtige, koude Oosten
wind. Bijna overal h dc lucht betrokken of
zwaar hïwolkt. Alleen de Oostkust van
Scnotlanheeft opklaring. De algemeene
toestand duidt op aanhouden van het
buiige weer.
RIJDT VEILIG!
Breng in bochten, weggebruikers,
Geen collega's in den nood.
Bocht naar rechts moei altijd
kort zijn.
Bocht naar links steeds ruim en
groot!
tANGESTRAAl 49-51
TELEFOON 190
Woensdag' 1 November GESLOTEN
wegens den feestdag van
Allerheiligen.
Donderdag EXTRA KOOPJES in de
Sto ff enaf deeling
Dinsdagavond tot SO uur geopend
6-7 PERS. AUTO MET CHAUFFEUR
Wollen Sjaals
Wollen Mutsen
Wollen Jasjes
Wollen Jumpers
Wollen Handschoenen
Wollen Kousen
