XXX Cognac Vieux J. A. Schoterman Zn. „DIT PROCES IS EEN RAADSEL" „GENEEFSCHE FRASEOLOGIE" QI- per flesch f3,75 ZAL HET TENSLOTTE OP NIETS UITLOOPEN Men stuurt te veel aan op „schuld van 't communisme SIERKUNST N.V. HET HAAGSCHE HOF NIET ONPARTIJDIG? Een eerlijk aanbod van Duitschland DE LINDBERGH-BABY IN BELGIE BOYCOT VAN DUITSCHE GOEDEREN HUMORHOEKJE Bijzonder aanbevolen Wijnhandel Utr.straat 17 Gevestigd 1878 Telefoon 145 DE BRAND IN DEN RIJKSDAG De verklaringen onder eede, die de beklaagden belasten, zijn nog steeds niet overtuigend B ij zonderc correspondent). •la, het zijn werkelijk bijna zes weken, sinds de waardige president van den vier den strafsenaat van het hoogste Duitsche gerechtshof de eerste zitting van het zoo genaamde proces-v. d. Lubbe opende. En het ziet er naar uit, dat zeker nog vier we ken verloopen zullen, alvorens hij met het voorlezen van het vonnis deze groote poli lickc gebeurtenis zal afsluiten. En legt men thans zijn oor in Duitschland te luisteren, dan hoort men reeds allerwege verkondigen dat dit geweldige proces tenslotte „op niets zal uitloopen." Wat bedoelt men met die uitdrukking Wat is in dit 'geval: niets? Met „niets" wil men zeggen, dat de bloot h'gging van een reusachtig communistisch complot tegen den staat Duitschland waar voor de brand van het gebouw van den Duitschen rijksdag het startsignaal zou moeten worden, der regeering niet gelukken zaL Dat het proces, hoe minitieus ook ge leid, het daartoe noodige over ligende bc wijsmateriaal niet brengen zal. Ja, is dit proces dan werkelijk in hoofd zaak ddarom begonnen? Men kan deze \raaz nauwelijks met. „neen" beantwoorden. Immers, de beschul «liging beperkt zich niet tot brandstichting, maar omvat ook zeer nadrukkelijk en on dubbelzinnig liet begaan van hoogverraad, Dat wil du-s zeggen, 'dat de officiecle aan klager, in «lit geval de procureur-generaal, gemeend heeft over voldoende materiaal te beschikken orn niet alleen Marinus van der Liibbc, den op heeterdaad betrapten en tot p zekere hoogte zijn schuld oor bekennen- den brandstichter voor zijn aardsche rech ters ^c brengen, maar ook \icr andere be klaagden, onder wie de commun 6tische lei- dors Torgler en Dimitrof, en wel omdat ge gronde reden bestaat aan te nemen, dat zij van dc daden van v. d. Lubbe geweten cn «iie zelfs voorbereid en ondersteund hebben, Het is wij hebben er reeds vroeger op gewezen daardoor een lioog-politiek pro ces van den allcrcersten rang geworden; cn den rechters :s niet meer of minder dan de volgende taak gesteld, onderzoekt cn brengt zoo mogelijk aan liet daglicht of het juist is, dat in Januari en Februari 1933 de derde Internationale en haar scctie-Duitscb- land gereed stonden om binnen de grenzen van het Duitsche rijk een bolsjewistische revolutie te ontketenen, die dan wellicht tot soortgelijke revolutionnaire omwentelingen in andere Europeeschc landen zou hebben geleid! Men begrijpt, welke waarde in niet-mar- xistische Duitsche kringen, dus bij onge veer 00 pet. van de bevolking, aan liet eind resultaat van dit proces gehecht wordt. Men begrijpt ook de enorme belangstelling van de overige 40 pet. in het bijzonder de com munisten, die in gespannen verwachting zijn, of sensationeele onthullingen een nog sterkere anti-bolsjewistische actie over de gcheele wereld ten gevolge zullen hebben. Nemen we aan, dat 3/5 deel van dit pro ces thans achter ons ligt. Hebben we dan il een deel van de verwachte sensaties be leefd? Het wil ons voorkomen, dat d»t niet liet geval is. We hebben liet een en ander geboord over de besprekingen tusschcn Duitsche communisten en Duitsche sociaal democraten over pogingen om den ouden strijdbijl te begraven, teneinde alle marxis tische arbeiders in Februari j.l. te verecnl- gen in oen massale poging om den in tus schcn nationaal-socialistiscli geworden staat omver te werpen. Hadden wc voor deze ont dekking dit proces noodig? Ach wat. Dat wisten \vo hier in Berlijn even goed zonder een v. d. Lubbe-proces! We wisten van tal van pogingen om die fusie, of althans die samenwerking, tol stand tc brengen. Heel cis wereld wist dat. fa clc hoofdorganen der beide par uien. u»> Vorwarta en de Rote Fahne, was er al maanden te voren uitvoerig over ge schreven. Dc hoofdredacteur van de Vor- xviirts, Stampfer, had hartstochtelijk voor zulk een samenwerking gepleit en in een bespreking met buitenlandsche journalis ten nog midden Februari deze mogelijk heid als groote waarschijnlijkheid onder liet oog gezien. Men gaf eerlijk toe, dat men aan algemeene werkstaking dacht en zeker zou die ook gevolgd zijn, indien de sociaal-democraten niet zoo slap cn be sluiteloos geweest warej> Nu hooren we in dit proces, dat de com nunisten een gemeenschappelijk begonnen algemeene werkstaking als uitdrukkelijke voorwaarde voor een samengaan gesteld hadden. Ook dat was geen nieuws voor ons. We wisten ook, dat de socialisten vooral niet tot een besluit konden komen, omdat bij hen de eeuwige vrees over- heerschte, dat bij een gemeenschappelijke actie de veel actiever communistische lei ders de socialistische massa's zouden dicaliseeren en naar zich overhalen. Het is juist deze partij-egoïstische vrees weest, waarvan de vijanden van het mar xistische Duitschland, die door het abso luut ontbreken van eiken tegenweer zoo aangenaam verrast werden, oneindig veel voordeel hebben kunnen trokken. Het is wel als vaststaand feit aan te ne men, dat einde 1932 en begin 1933 de Duit sche marxisten cn de communistische wc reldcentrale in Moskou alles voorbereid hadden voor een omwenteling om te voor komen, dat de Hitler-beweging aan de macht kwam en dit régime, mocht het toch komen, zoo spoedig mogelijk door al gemeene werkstaking cn daarop volgen den burgeroorlog onschadelijk te maken, Het proces zou nu het bewijs moeten le veren, dat Marinus v. d. Lubbe aangewor ven is om door een aantal brandstichtin gen de wankelmoedige sociaal-democraten een ribbestoot te geven en de door de com munistcn gewenschte fusie, levens verove ring van de socialistische massa's te pro voceercn. Bezien wij deze mogelijkheid er zijn natuurlijk nog andere bypothese's, die ech ter steeds onwaarschijnlijker geworden zijn dan vragen we ons af. wat in dit op zicht liet proces tot op den dag van giste ren heeft opgeleverd Het resultaat is neg al mager. Er zijn getuigen opgetreden en wel in noofdzuak nationaal-socialistische politici dan wel reeds zwaar bestrafte mis dadigers of politieke overloopers die de beklaagden inderdaad zwaar belast hebben, maar wier getuigenis tekens weer ou den jnzijdigen toehoorder geen bijzonderch indruk vermocht tc maken. Volgens deze geuigen hebben Torgler, van der Lub be. Popof, Tanef cn Dimitrof elkaar wel degelijk gekend en gesproken. En nog wel iu dén rijksdag zelf! Wat voor ons, neutralen, een uiterst onwaarschijnlijke plaats van samenwerking schijnt. Wie zulke enorme misdaden voorbereidt, wie oi» zoo hoog verraderlijke wijze tegen den staat samenspant, zoekt tocli niei zalen en drukbezochte corridors van den rijksdag op om samen te zweren. Torgler was on- cphouderlijk in dat gebouw en Js ook door tientallen getuigen gezien. Wa*. hij ook een oogenblik ontkent, of ooit heeft ge tracht te ontkennen. Maar houdt men hem oor zoo'n sukkel, dat hij met een opval lenden landlo>pcr in lompen, uls v. d. Lubbe toen reeds was, door den rijksdag wandelt, met den Bulgaar Popof, die naar het heet mede-brandstichter moet geweest zijn en in dat geval toch groote kansen liep ook op heeterdaad betrapt to worden, rustig op een sofa in een voortdurend beganen corridor aat zitten fluisteren? Als 't ware er voor zorgend, dat hij toch in hemelsnaam later als medeplichtige gearresteerd kan wor den? Het is alles van een sprookjesachtige on waarschijnlijkheid. Verdacht is ook, dat alle gptuigen, die tegen Torgler en de Bulgaren optreden, over een geheugen blijken te beschikken en een gave van opmerken blijken te bezitten, waarvoor een Sherlock Holmes gaarne zijn hoed zou hebben afgenomen. Al deze men- schen hebben Torgler met v d Lubbe, met Popof of met Dimitrof, en dan weer Ta nef met v. d. Lubbe waargenomen, in t oorbijgaan, vaak in vrijwel donkere gan gen cn weten zelfs dc kleinste bijzonder heden van kleeding en uiterlijk te schilde ren, ofschoon toch bij die waareming slechts wonder-voorspellers hadden kunnen welen, dat deze mannen eens van brand- tichting beschuldigd zouden worden cn dus de moeite loonden om eens extra op hen te letten. Neen, wij geloovcn niet veel van de juist heid van een zeer groot deel dezer belas tende verklaringcn-ondcr-eedc. Zijn ze in olie oprechtheid gedaan, dan zal dc haat, de politieke vijandschap, de wensch, deze communister en hun beweging een dood steek te geven, stellig zij 't onbewust een rol van beteekenis gespeeld hebben. Ons lijkt nog niets bewezen, dan dat, wat e reeds wisten; het proces heeft ons slechts tal van détaiis gebracht, op zichzelf belangwekkend, maar allesbehalve sensa ties. Het kom' ons ook voor, dat van geen en kele zijde de opzienbarende beschuldigin gen. dio in het zoogenaamde „bruinboek" samengevat zijn, door bet verloop van dit proces ook maar een schijn van waarheid gekregen hebben. Zeker, de waarschijnlijkheid is toegeno men, dat v. d. Lubbe niet de geheel e brandstichting alleen heef' uitgevoerd. Hij heeft zelf eigenlijk ook niet beweerd, dat dit het geval is. Tenminste niet altijd. Her haaldelijk heeft bij op een desbetreffende vraag geantwoord: „Dat kan ik niet zeg gen of „dat kan ik niet vertellen". De des kundigen zijn het er over eens, dat ten minste één andere mm of vrouw in de groote zittingszaal de vloeistof phosphor- zwavel-oplossing moet hebben -gespren keld, die later een zoo groote gasontwik- keltng met ontploffing en enorme vlam men binnen zeer korten tijd veroorzaakte. Het is mogelijk cn zelfs waarschijnlijk, dat v. d Lubbe dien kameraad niet noemen wil. Maar zelfs al deed hij dit straks, is daarmede dan bewezen, dat het om c-cn brandstichting 'gegaan is, die door een politieke partij of door machtige leiders van zulk een partij voorbereid is? Is er op de wereld maar één v. d. Lubbe, maar één actief syndicalist of anarchist denk baar? Wo weten nog altijd niet, wat zich dc laatste 21 uren voor den brand met v. d. Lubbe afgespeeld heeft. Aan de activiteit van Dimitrof, niet aan dia van v. d. Lub bes verdediger, hebben we te danken, dat nog getracht zal worden hieromtrent wat licht in de duisternis te brengen. Waarom overnachtte v. d. Lubbe van 2G op 27 Fe bruari in Berlin-IIcnningsdorf, in een ge heel andere, ver van zijn vroegere verblijf plaatsen en van den rijksdag gelegen boek? Zaten daar mede-anarchisten, van wie er éen ten slotte bereid bleek mede te doen om do vloeistof naar binnen te smokke len? Het komt ons voor, dat de procureur-ge neraal en het \oorloopig onderzoek zich de zaak te gemakkelijk gemaakt hebben. Zui ver criminalistisch gezien zijn er te vele hiaten in vooronderzoek en acte vi n be schuldiging. Men stuurde ie veel aan op „schuld van het communisme". Gelijk liet „bruinbook" oneindig oppervlakker, zonder werkelijk bewijzen eenvoudig tipte op: „schuld van de Duitsche regeering of van de nationuul-soclalisten". Het proces leert ons tot heden heel an dere dingen, cr schijnt één, of cr schijnen eenigo medeplichtigen van v. d. Lubbe tc zijn. Die hij echter voorloopig niet noemen uil cn wier sporen nog niet gevonden zijn. Het is zeer goed mogelijk, dut deze mede schuldigen dezelfde beginselen toe,cdaan waren als v. d. Lubbe; dat zij activisten. bolsjewisten van-de-revolutionaire-dnad, terroristen waren, die meenden, dat Liet aar zelen van de beide roode partijen verraad aan de zaak der arbeidersklasse beteekende en dat zij daarom het werk der brandstich ting onder elkaar verdeelden. We weten uit dit proces, dat vijf tot acht liter zelfontbrandcnde vloeistof voldoende waren. Die in actetasschen binnen te smok kelen. was een kleinigheid. De rijksdag is steeds hoogst voldoende bewaakt geweest, wat het binnenlaten en onderzoeken van bezoekers betreft. Men kon zich bij een groep ..toeristen" aansluiten en zijn slag slaan. Men kon afgevaardigden te spreken vragen en een tasch wegmoffelen. Wij beweren niet, dat deze cplossing de juiste zal blijken. Andere blijven mogelijk. Geen enkele bewezen oplossing is zelfs het meest waarschijnlijk. Dit proces is een raadsel. En juist daar om zoo spannend. II. KUNSTNIJVERHEIDSGLAS LEERDAM EN ORREFORS OOK G0EDK00PE SERIE. ETSEN, LITHO'S, REPRODUCTIE'S MODERNE ENCADREMENTEN. MODERNE RUITSTOFFEN, ZUIVER WOL, f 3.25 p. M. 140 c.M. BREED HANDWEEFWERK IN ALLE PRIJZEN. UTRECHTSCHEWEG 90a HOEK ST-. VAN DER HAGENLAAN Rede van Von Neurath over de buitenlandsche politieke situatie Berlijn, November (V.D.i In de Deut scjie Klub heeft de Rijksminister van Bui tcnlandsche Zaken, baron v. Neurath, een uiteenzetting gegeven van de buitenlandsche politieke situaiic. waarin hij o.m. zeide: Dc oproep der Duitsche regecring van li October toont aan, d.it lief de principes van ónze algemeenbuitenlandsche politiek zijn, waarover thans moet worden beslist. De fase der politieke ontwikkeling, waarin wij thans staan, is van zulk een beteekenis, dat iedere gelegenheid, welke zich voordoet moet worden te baut genomen om dc open bare meening over dc werkelijk toonaange- endc politieke factoren volledige klaarheid te verschaffen en alle misvattingen te voor komen. Wij hooren stemmen ui' het bui tenland. die beweivii, dat het zekere ge beurtenissen ter recente V-semblée zijn ge weest, welke d n sló-it hebben gegeven lot ons uittreden. Maar de poging ons besluit oor te stcl!"H als 'een politiek van verbit tering of van vrees voor Gcneefsche critiek tc belachelijk, dan dat het noodig zou zijn, dat ik haar in liet bizonder zou ont zenuwen. Het komt er thans op aan te toonen, dat het mislukken der ontwapeningsonderhan delingen slechts een -- zij het beslissende Jaatóte punt beteekent van een 14-jarige ontwikkeling van de Volkenbondspolitick cn dat de politieke gebeurtenissen binnen het kader van die ontwikkeling gedurende li jaren moeten worden beschouwd, wan neer men voor de volgende maanden een behandeling der internationale problemen il voorbereiden, welke meer kans op uit zicht z.il hebben. Dc Volkenbond is 6lechts dc executeur m den wil der overwinnende staten ge bleven. Niet veel beter staat het met het den liet veel olkenbond opgedragen toezicht op systeem der mandaten voor zoover liet dc roegcre Duitsche 'gebieden betreft. In plaats dat dit systeem leidt tot nieuwe vor- raen, tot een vruchtbare samenwerking tus- schen Europa en die gebieden, schijnt het steeds meer terug te ontwikkelen tot het oude koloniale systeem. Daarmede dreigt de schijnbare zoo nieuwe regeling Nan Ver sailles op liet. gebied der koloniën, zich definitief te onthullen, tot datgene wat ve len cr van te voren in hebben gezien: als een verkapten vorm van annexatie. Het Haagsche Hof. Alleen liet Haagsche wereldge- rechtshof scheen zich eerst te zullen ontwikkelen volgens het principe der onpartijdige rechtspraak Na tal van ondervindingen in de Uatste jaren opgedaan, ben ik er intus- schen niet meer zeker van of toch niet zij 'gelijk hebben, die beweer den, da; de geest van Gcnève ook in Den Haag uitwerkt. Juist de door innerlijke tweespalt er- vulde debatten over de kwestie der alge meene verzekering van den vrede, \erbon- den met het streven reëele problemen in woordrijke redevoeringen te behandelen, hebben die Geneefscbe atmosfeer en fra seologie gesohapen, welkov, Neurath bij na spreekwoordelijk noemt. Op den achter grond der Geneefsche fraseologie moet het falen van den Volkenbond, zooals het con flict in het Verre Oosten, des te éclatönter werken. De politiek der tegenover ons slaande groote mogendheden, aldus vervolgde v. Neurath, is liet welke bij iedere bespreking van Volkenbondskwcsties aan de orde wordt gesteld, liet doel, dat do regecring der na tionale verheffing met haar besluit om Volkenbond cn Ontwapeningsconferentie te verlaten nastreeft is niet dc polilick van vrede den rug toe Ie keeren, maar integen deel een ware cn vruchtbare politiek van vrede een nieuwe impuls te geven. Zij hoopt met dezen stap, zooal niet den Gc- neefschcn Volkenbond, dan toch de ware Volkenbondsgedachtc een dienst te bewij zen. Zij deed door den beslaandcn Volken bond een beroep op een bctcicn Volken bond. Dc ondervinding dwingt ei* tóe en moet cr toe leiden, dat thans andere metho den worden toegepast. Pas wanneer het ge lukt zal zijn de vooraanstaande mogendhe den op werkelijk principieel gelijken voel tegenover zich te krijgen, zal met kans op succes do poging, weer worden ondernomen binnen het kader van een organisatie dc gemeenschappelijke taak van den Vólken- bond ter hand lo nemen. Dil is de betee kenis van den oproep. Opnieuw eu op dc scherpste wijze verwerpen wij de kwaad aardige verdachtmaking; dat het voor Duitschland om niet. anders gaat dan om zoo cn zoo veel kanonnen, vliegtuigen cn tanks te verkrijgen. Wat wij willen, is iets heel anders. V ij willen, dat de toestand ophoudt, welke men een voortzetting van den oorlog met andere middelen kan noe men. Het is een eerlijke cn vertrouwelijke aanbieding, welke wij dc andere mogend heden doen met de opwekking op andere wijze dan tot nu toe de problemen ter hand te nemen. Het is een ernstig keerpunt. Dat de regeeringen in liet bewustzijn van haar verantwoordelijkheid de band nemen, wel- ko wij haar toesteken, is onze oprechte wcnscli. ken geheimzinnig verhaal Door een paar Brusselsclie bladen wordt op sensationeclo wijze gewag gemaakt van een gerucht, volgons hetwelk het zoontje van Lindbergh niet dood zou zijn, maai* zich in levenden lijve te Maleves St. Marie, een dorp in het Zuiden van Waalseh Bra bant zou bevinden. Ongeveer twee maanden geleden werd aldaar door oen priester uit de gemeente Amblève bij Malmedy, pastoor Lamberts, een knaapje bij het landbouwers gezin v. d. Bosch, dal reeds vroeger een Franscli oorlogswccsjo had aangenomen, 'ilbesteed. Volgens dc verklaring van den priester zou het knaapje een onecht kind zijn van een edclmun cn een dienstmeisje. Hij gaf het landbouwersgezin de verzeke ring, dat het zeer rijkelijk vooi> dc aan vaarding van liet kind zou worden be loond. Toen echter na cenige weken geen geld kwam, gingen dc cchtgenooten v. d. Bosch op informatie uit. De gendarmerie bemoeide zich met de zaak. Een - privé detective uit Brussel mengde zich in het geval on toen bij een nader onderzoek bleek, dat het kleine ventje niet alleen het Waalscli dialect uit Malmedy cn eenige woorden Duitsch, maar vooroJ Engelscli verstond, hlcef dc gevolgtrekkii^ niet lang uil: het moest het zoontje van Lindbergh zijn. Naar de detective aan een Brussel- schen journalist verklaarde, zouden wel degelijk sommige punten van overeenkomst bestuan tusschcn de beschrijving cn dc fotos van den kleinen Lindbergh cn het geheimzinnige knaapje. Alleen beeft het jongetje uit Maleves zwart haar, terwijl do kleine Lindbergh blond was. liet echtpaar v. d. Bosch zou aan Lind bergh hebben getelegrafeerd eu bericht hebben ontvangen, dat hij tc Maleves.pver- koiïit. Andere bijzonderheden', nog 'worden verteld, die allo vrij onwaarschijnlijk zijn, maar dip toch door, het parkcl, dat evenwel zeer sceptisch tegenover deze zaak staat, worden gecontroleerd. HET WRAK VAN DE DIXMUDE ONTDEKT? Rome, 5 Nov. (V. D.) Naar uit Paler mo verluidt, hebben Italiaansche vissclïérs aan de Siciliaansche kust bij Menfi in zee ój» meer dan veertig nieter diepte het wrak gevonden van dc Dixmude, bet luchtschip, dat na den oorlog door Duitschland aan Frankrijk is uitgeleverd, liet was in het jaar 1923 bij een vlucht boven'de Middel- la ndschc Zee met 50 personen aan boord spoorloos verdwenen. De visschérs hebb'cn het wrak ontdekt, doordat wrakstukken werden opgcvischl. ci-schillende metalen deelcn zouden zijn herkend als behoord hebbende lot het vergane luchtschip. AUTOBUS MET VOETBAL ENTHOUSIASTEN VERONGELUKT. K e u 1 e n, G November. (H.N.) In liet Rijn land is een autobus verongelukt, waarmede voetballiefhebbers uit Lennep van éen voetbalwedstrijd terugkeerden. Achttien personen werden gewond. Heden geëtaleerd (Etalage Korte Beekstr.) Nieuwste uitvoering Eiken Huiskamer bestaande uit: 2 Fauteuils, i stoelen, Dressoir, Schuiftafel, Spiegel. Compleet f 127.25. .1.11. VanNieuwkerkN. V.Tel.543 COMPLETE WONINGINRICHTING IS MODELKAMERS Bcekensteinschetaan lOOpger. 1900 Londen. 5 No\. tV. D.) Ruim 500 gede legeerden, die 150,000 Joden van alle par tijen vertegenwoordigden, hebben heden tij dens een conferentie tc Londen besloten een officiecle boycotbeweging van Duitsche goe deren in te stellen, waarbij zij een beroep deden op de Joden in alle deelcn van het Britsche rijk om geen Duitsche warén te koopen, zoolang de Joden in Duitschland geen volledige gelijkheid van status en bur gerschap hebben gekregen. GEEN FRANSCH-SPAANSCHE SAMENWERKING IN MAROKKO. Madrid. G Nov. (V.D.) Het Spaansche ministerie van buitenlandsche zaken de menteert officieel de Fransche berichten over een Spaansch-Fransche-Marokko-over- eenkomst. Uitdrukkelijk wordt verklaard, dat de regeering geen militaire samenwer king met Frankrijk in Marokko voorne mens is. /i, - Jultrouw bet: Heesch Na' Hjfe ben It heesch. JU zou oot heesci, zijn. als |e een man had die schoorsteen veger was en die lederen teer als Je hem eens wou zeggen wat je van hem dacht, boven In die boom kloml (Humorist),,

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1933 | | pagina 2