K. DIKKESCHEY
DAMESKAPPER
THE BIG BROADCAST"
u VONK het om zijn
GEZONDHEID
ONJUISTHEDEN OMTRENT HOLLYWOOD
LETTERKUNDIGE KRONIEK
CARBON
Fa. H. ELZENAAR
LETTERBANKET en
BORSTPLAAT
J. VONK
Koek- en Banketwinkel
W. VONK
Concertgebouw
„DE VALK"
ZALEN TE HUUR
voor alle doeleinden
Voor één cent per dag
ZIE ÉTALAGE
H. v. VIANDENSTRAAT 20
Drogisterij „De Aspirin"
Vicks Vaporub
FILMRUBRIEK
")1
THANS IS IEDER IN DE GELEGENHEID EEN
AANTAL RADIO; EN GRAMOFOON.-FA VORIE:
TEN NIET ALLEEN TE FIOORENMAAR OOK
TE ZIEN.
De Paramount heeft het
denkbeeld opgevat en uitge
werkt, ora in een film vast te
leggen de nieuwe wereld van
den radio omroep, die zich
evenals in Europa ook in de
Nieuwe Wereld aan de ande
ro zijde van den Oceaan
gaandeweg heeft gevormd;
een wereld met plotselinge f*
beroemdheden, sterren die j
even snel opkomen als zo j
verdwijnen; een wereld, die
tot nog toe, voor do luiste-
raars alléén hoorbaar is on I
die nu door deze film ook I
zichtbaar wordt gemaakt
Het is volmaakt begrljpo
lijk, dat de radio-luisteraars. I
die dag aan dag bepaalde j
stemmen hooren. naar popu
laire of vervelende, pedante l
of bescheiden omroepen luis-
teren, langere of kortere pro-
gramma's van orkesten en
bands krijgen te verwerken,
wel eens willen weten hop
deze „verre Intimi", deze al
leen van uit hun portret be
kende vrienden reilen en zei
len in het dagelijksch leven.
Ten onzent wordt die ver
klaarbare nieuwsgierigheid
bevredigd, doordat de om-
roepvereenigingen elk op hun
beurt avonden organ iseeren
in stad en land, waar do om- j
roeporkesten, de omroepers
en do verdere afgoden van
het radio-publiek in lovende
lijve op het podium verschij
nen.
In Amerika heeft men het
middel van do film gebezigd
om aan deze nieuwsgierigheid en belang
stelling tegemoet te komen. Zoo is dan „The
Big Broadcast" ontstaan, de film, die door
den regisseur Frank Tuttlo vervaardigd is
naar het tooneelstuk „Wild Waves" van
William Ford Manley; en die onder den ti
tel „Hallo hier Amerika" thans hier te lan
de wordt vertoond. De radio-zanger Bing
Crosby, die door den befaamden jazz-koning
Paul Whiteman werd „ontdekt", speelt in
deze film zichzelf. Natuurlijk wordt hij
evenals in de werkelijkheid door eefi onnoe
me lijk aantal vrouwen bewonderd, on deze
bewondering is voor een deel zijn noodlot,
daar zij oorzaak is, dat hij herhaaldelijk te
laat in de studio verschijnt, en don eigenaar
van het omroepstation tot wanhoop brengt.
Deze „bewondering" is natuurlijk ook het
uitgangspunt van het liefdesavontuur, zon
der het welk een speelfilm in 't algemeen
en een Amerikaansche film in t bijzonder
onbestaanbaar is. Wo zien ook hoe de ra
dio-vereeniging, waaraan Bing Crosby ver
bonden, haar schulden niet meer betalen
kan, met het gevolg, dat wanneer de radio
zanger bezig is voor de microfoon zijn tra
nenrijkste liedjes te zingen, de deurwaarder
verschijnt en geleidelijk het gansche studio
meubilair doet verdwijnen Zon krijgen we
een kijkje, zij 't een zeer ongewoon kijkje,
in de cuisine van het radio-bed "ijf. Maar
dan, om de failliete organisatie weer op de
been te helpen, wordt de sensationeelste uit
zending op touw gezet, die er ooit geweest
is; een programma rnet de beroemdste ra
dio-artiesten. En hier zien we do in Ameri
ka maar ook elders geliefde figuren als do
Boswell Sisters, dc Mills Brothers, Vincent
Lopez met zijn orkest, Cab Calloway cn zijn
band, en het spreekt vanzelf dat deze ster
ren van den muzikalen vermaakshemel ook
ten onzent even gaarne als in Amerika wor
den gehoord en gezien.
Natuurlijk wordt door do verwikkeling die
om de hoofdfiguren gespannen is, een nóg
sensationeeler slot gewaarborgd, maar
kan 't anders? met een happy end, zoo
als het aan deze lachende historie met niet
al te serieuze angsten en gejaagdheden, be
dreigde reputaties etc post
Wij vermoeden dat er wel eens films zijn
vertoond, wier onderwerp in minder aan
trekkelijke milieus speelt.
PROMINENTE FIGUREN UIT
„THE BIG BROADCAST".
Loila Hyams.
Zij is de dochter
van John Hyams
en Leila Mc In-
tyre, een bekend
variété artisten-
paar. Ze werd
I geboren in New-
York, en bracht
baar jeugd groo-
tendeels door
met reizen in
gezelschap van
hoar ouders. Vijf
jaar lang maak
te zij zelfs deel
uit van hun
nummer. Haar
eerste optreden
op het dramati
sche tooneel was
met William Collier Sr., met w:en zij gedu
rende een jaar optrad. Daarna volgde een
periode waarin alles baar tegenliep en zij
genoodzaakt was op zeer bescheiden voet
te leven en haar leventje in goedkoop©
Broadway hotels te slijten. Eindelijk wist
ze zich langzamerhand weer uit de geldzor
gen tc werken, doordat zij een baan kreer
als model van een fotograaf, die haar beel
tenis voor advertentie doeleinden noodig
had. Hierdoor kwam zij op het idee een
filmtoct tr» Inten maker» en deze vie! rier-
Leila Hyams.
DE MILLS BROTHERS.
mate uit, dat zij geregeld werk in dc stu
dio's to doen kreeg. Zij is nu opgeklommen
tot een van de meest vooraanstaande jon
gere filmactriccs in Hollywood.
Bing Crosby,
dio de hoofdrol speelt in „The Big Broad
cast", is geboren cn opgevoed in Spokane,,
Washington.
Zijn debuut als zanger maakte hij in
the Glee Club der Gonzaga Universiteit en
hij deed het zoo goed, dar hij het plan op
vatte beroepszanger te worden Tezamen
tnet een kiassegenoot richtte .hij een dans
band van 7 man op, die zoo'n succes had,
dat de engagementen voor dancings en ca
barets als het ware binnenstroomden. Op
hun tournee langs de kust ontmoetten zij
op zekeren dag te Los Angeles Paul Whi
teman, die hen in een Variété-theater ging
hooren.
Paul Whiteman was enthousiast over
hun prestaties en engageerde Je twee lei
ders om voor hem te zingen Een derde
man werd geëngageerd en zoo ontstonden
Paul Whiteman's beroemde Rhythm Boys,
waarvan Bing Crosby er dus eon was
Drie jaar lang maakten zij 1eel uit van
de band van „The King of Jazz" en toen er
een film van den grooten bandleider ge
maakt werd, die dezelfde titel droes, was
Bing Crosby's carrière gemaakt. Para
mount maakte talrijke twee-acters met
Bing in de hoofdrol. Daarna ging Crosby
weer Oostwaarts, waar hij als radiozanger
voor the Co'umbia Broadcasting System een
sensötie werd.
Hij beeft nu een langdurig contract met
Paramount gesloten en zijn nieuwste film
voor die maatschappij i6 College Humor".
Stuart Erwin.
Stuart Erwln's
geboorteplaats is
'n boerderij plus
minus 90 kilo
meter van Frcs
no, Californiö.
Op dc Universi
teit van Califor
niö, waar hij
student was ver
leende hij zijn
medewerking
aan do tooneel-
club. Toen hij
tweedejaars was
besloot hij voor
goed aan het
tooneel te gaan.
Van liet tooneel
kwam hij in dc
filmstudio's en begon daar langzamerhand
carrière te maken. Na in twee Hal Roach
comedies gespeeld te hebben, kreeg hij een
contract voor groote films. Zijn succes met
Fredric March in „Strangers in Lovc" be
zorgde hern de hoofdrol in „Make me a
Star", waarin hij zoo'n mooie creatie gaf,
dat Paramount hom een ster-contract aan
bood. Stuart Erwin bedankte echter hier
voor, daar hij liever niet do verplichtingen
an een dergelijk contract op zich wilde
hemen.
Zijn nieuwste Paramountfilms zijn- „The
Big Broadcast', „The Crime of the Century"
cn ..International House".
Stuart Erwin*
ONJUISTE GERUCHTEN.
Het is geen overdreven luxe met een en
kel woord melding te maken van de ver
schillende geruchten, welke betreffende de
Amerikaansche filmindustrie in een gedeel
te van de buitenlandsche vakpers verschij
nen. Wij zouden hiervan zeker niet mel
ding rnaken, ware het gevaar niet dreigend,
dn» d07.fi crernrhten worden overgenomen
door journalisten, die de mogelijkheid van
de waarheid voor de waarheid zelve hou
den.
Om met dc deur in huis te vallen: er
zijn schrijvers over film cn film-industrie
(hoe vaak worden deze begrippen niet met
elkaar verward?), die, met het sombere ge
waad van de Nemesis bekleed, voorspellen,
dat het met de Amerikaansche filmindus
trie eigenlijk afgejoopen is, dat men den
val van Hollywoodeiken, dag verwachten
kan cn dat de hier en daar opduikende
nationale filmindustrieën als 'net ware ge
reed staan om Amerika's taak in dezen
voort te zetten.
W(j zouden geneigd zyn een zakdoek tc
nemen en tranen met tuiten te huilen,
wanneer hiervan maar dan ook slechts één
enkel woord waar was. Men versta ons
welwij releveeren alleen feiten, dio
juist zijn. En waarvan de juistheid door
een ieder erkend kin en zél worden, die
het begrip „waarheid-op-afbetaling", niet
kent.
Dat de Amerikaansche filmindustrie ccn
ernstige, zelfs tot bezorgdheid aanleiding
gevende periode achter zich heeft, is waar.
Dc baisse-periode is voorbij, voor zooverre
deze de filmindustrie betreft. Tal van lie
den, dio dachten het beter to weten dan
do met de moeilijkheden der filmindustrie
vertrouwde veteranen, die jaar in, jaar uit
niet anders deden dar» deze moeilijkheden
bestrijden en overwinnen, werden, na kor
ten tijd een min of meer verantwoordelijke
positie te hebben bekleed, naar minder
riskante posities overgeheveld, of verlieten
de organisaties geheel en al. Het heeft
geen doel in dezen namen te noemen; zij
die jaren lang het „Tun und Treiben" van
do groote Amerikaansche filmondernemin
gen hebben gevolgd, weten heel goed wie
wij bedoelen.
Het saneeringsproces, dat noodzakelijk is
geworden, kan als ten einde gebracht be
schouwd worden. Met energie is het roer
weer aangepakt, stevent het schip van de
Amerikaansche filmindustrie weer over de
wereldzeeën.
Deze omstaudigheid heeft ten gevolge ge
had, dat hier en daar droomen verstoord
werden Deze droomen werden ge iroomd
door menschen, die inderdaad reeds met de
doodstijdmg van de toonaangevende organi
saties rekening hielden. Zij verdeelden in
gedachten bij voorbaat de erfenis om
op zekeren dag lot de pijnlijke ontdekking
te moeten komen, dat de doodgewaande
niet alleen levendiger was dan ooit. maar
bovendien een activiteit ten toon spreidde,
die zelfs insiders met de grootst mogelijke
verbazing vervulde.
Het >s voor een ieder altijd pijnlijk te
moeten erkennen, zicb vergist te hebben.
Dat verschillende buitenlandsche persorga
nen, die, om redenen welke met de indus
trie als zoodanig niets, met politiek alles
te maken hebben, niet onmiddellijk terug
namen wat eens door hen gepubliceerd
werd, Is vergeeflijk. Dat er naar een uit
weg gezocht werd, die ais een soort ver
zachtend middel op de waarheid moest
voorbereiden, is verklaarbaar. Maar dat nu
nog, terwijl alle studio's meer dan bezet
zijn, terwijl er te Hollywood' een activiteit
heerscht als bijna ftirtimei te voren, vast
gehouden wordt aaiv het al te Jéndontieuze
sprookje, dat van een spoedig te verwach
ten ineenstorting Van de groote organisa
ties gewaagt dat is te -gek om los
to loopen.
WAT ARCHEOLOGEN DER TOEKOMST
OPGRAVEN ZULLEN.
Overblijfselen van geweldige film-decore,
than.- reeds bijna vergeten, liggen begraven
in du woestijnen van het Wilde Westen en
zullen misschien een? opgegraven worden
door de archeologm van een verre toe
komst die met verbazing fragmenten van
Griekenland, Engeland Frankrijk en Span
je zul'en vindeD. Het zijn de resten vati
filmsets, ver buiten Hollywood opgebouwd,
die na gebruik door de filmmaatschappijen
achtergelaten worden, daar de transportkos
ten de moeite van het afbreken niet recht
vaardigen.
Gewoonlijk is de onderneming contrac
tueel verplicht de overblijfselen van het ge
huurde land te verwijderen, en meestal
roept men dan dc hulp in van omwonende
boeren, om do decoraties te plunderen, te
erbranden, te begraven of met dynamiet
op te blazen
Een Egyptische stad van honderd meter
lang, dertig meter hoog, met zes steenen
Sphinxen, die gebruikt werd in Cecil de
Mille's „Tien Geboden', werd eenvoudig in
een afgrond in de onmiddellijke nabijheid
gestort Dat is nu acht jaar geleden, cn
reeds zijn de overblijfselen goeddeels met
woestijnzand bedekt.
Als een décor grootendeels uit hout be
staat, organiseeren de omwonenden een
groote roofexpeditle, en vertrekken met
karren vol brandhout, zoodra do opnamen
beëindigd zijn.
Een stationsdecoratie, gebouwd voor Syl-
ia Sidney's „Jennie Gerhardt' bleek eiken
morgen, als de opnamestef terugkwam, ge
deeltelijk verdwenen to zijn. Paramount
ötelde wakers aan, die ten slotte ontdekten,
dat landloopers de décors als brandhout
voor hun vuurtjes gebruikten.
Ilya Ehrenburg. „Ons dagelijksch
Broed" Wereldbibliotheek 1933.
Het zul voor velen niet dan met moeite
mogelijk zijn, dit boek onpartijdig te lezen,
ant is niet voor menigeen den naam
Ehrenburg, van welken schrijver hij wel
niets gelezen heeft, maar dien hij kent
van-hooren-z eggen", verbonden aan een
eenigszlns onduidelijke voorstelling van
Bolsjewisme"? Of heeft hem de vaak
luchtige lezing van een der boeken van
dien schrijver niet de bevestiging schijnen
te geven van zijn bevooroordeelde meening?
En toch zou ik gaarne zien, dat iedereen
dit werk ias, unidat het do aanklacht is van
een grooten mensch, tegen dc huidige we
reldverwording.
Ilya Ehrenburg scheldt niet cn schreouwt
niet, hij is geen pamflettenschrijver en ook
geen fantast die zijn onrijpe geeste6-vruch
ten komt aanbieden. Neen, hier is een
mensch aan liet woord, die geleden heeft
door de ellende van anderen. En die ellen-
do heeft hem gerijpt, heeft hem gemaakt
tot een ziener, tot eon die dc ellende mis
schien nog sterker heeft gevoeld dan de
genen die haar werkelijk ondergingen.
In de pakhuizen der geheclo wereld lig
gen 530 millioen bushel graan to rotten
maar de broodprijzen gaan omhoog on het
brood zelf is schaarech. De een eet geen
bróód, omdat het te duur is, de ander eet
geen brood omdat het te goedkoop is. Dit is
de tegenstelling tusschen de beide menscb
soorten waarin de wereld langzaam maar
zeker wordt verdeeld: zij dio tc veel heb
ben, en met dat te-veel geen raad weten
en zij die niet genoeg hebben, terwijl de
kleinere groep daartus6chenin uitsterft door
vrees voor het onbekende komende, pf op
gelost wordt in de groep dergenen die maat
schappelijk tekort komen.
„Vóór den oorlog leverde Rusland het
graan. De Russische grondbezitters reis
den na den oogst naar Baden-Baden of
Ems: ze zochten God, lazen Hertzen of
Paul de Koek, omhelsden zangressen en
stierven aan een slecht geweten en een
nog slechtere lever. Do Russische boe
ren gebouwden het land, aten brood
rnet kaf en stierven aan typhus of cho
lera. Rusland leverde de beste soorten
graan. Van het Russische graan werden
Fransche stokjes en Weensche broodjes
gebakken en Italiaansche macaroni ge
fabriceerd."
Als een zwaardreunenden drom reien zich
de woorden van dezen kunstenaar tot een
massalo klacht; zonder haat, zonder dema
gogisch woord-gespeel; de dorre feiten, zoo
als zij zich voordoen in alle landen, somt
hij op en schakelt ze aanoen tot een rhap
sodic van ellende-beelden. Bijna objectief
geeft hij telkens een korte episode uit hot
menschenleven of het wereldgebeuren, al6
een tableau-vivant onder felle belichting:
„Indertijd trokken do mcnschon naar
het Westen, om goud te graven, daarna
werden ze gek door de petroleurabron
nen. Maar nu kwamen uit Europa be
lichten van gevechten en overwinnin
gen. Er werden verheffende redevoe
ringen gehouden. Roodo potlooden ma
ken aanteekoningen op landkaarten. In
Versailles volgt het eenc banket het
andere. In Rusland is er revolutie
Europa is vol vlaggen en wanhoop
Maar brood hebben ze in Europa niet
Noch do overwonnenen, noch do over
winnaars."
„Het leek wel een sprookjo, maar au
fond was het een heel eenvoudige zaak
de fabrieken van landbouwmachines le
verden op credict. De aandeelhouders
van de fabrieken werden rijk. De boe
ren ook. Ze kochten eleganto kleorcn
voor hun vrouwen, gramofoons van het
nieuwste model, electrischc ijskasten
Dc graanprijzen stonden even hoog als
de zon aan den hemel."
.Als de prijzen op de graanbeurs te Chi
cago gaan dalen, geraakt men in de war.
„Mister Smith maakte ccn wanhopige
handbeweging alsof hij zijn geloof of
zijn vrouw verloren had. Hij was een
doodgewone makelaar en had geen
flauw benul van economie. Hij wa6 van
plan om in het najaar zijn Chevrolet
te verkoopen en een mooien Buickwa
gen aan te schaffen, 't Leven was niet
kwaad."
en als de daling aanhoudt:
„Dc Canadeesche boeren hebben geen
moestuinen, geen varkens (die het over
tolligc graan zouden moeten opeten)
1 geen dollars. De ijskasten en de auto's
zijn allang verkocht, de elegante klee
ren versleten. De gramofoon 6taat in
een hoek; niemand windt hem op. De
gramofoon kan nog 6teeds foxtrots spe
len, maar het gemoed van den boer is
somber."
„Mister Smith verkocht gisteren zijn
oude Chevrolet, maar kocht er geen
Buick voor in de plaats."
Niemand ziet eigenlijk waar de crisis
vandaan komt, alleen weten ze dat er een
verandering ten kwade kwam, en ieder
geeft den ander de schuld; hot eene land
verwijt het andere, dat daar dc productie
van graan te groot is en de voorraden ne
men nog steeds toe.
En dan vindt iemand uit, dat eigenlijk
Rusland de schuld is van het kwaad, en
dit artikel vindt levendig aftrek, veel meer
dan het graan. En alle kranten slaan vol
van berichten over Russische „Dumping"
Zonder eenlg commentaar, zonder opge
smuktheid toont Ilya Ehrenburg hoe de
lijdende massa wordt bedrogen, waarvan
het volgende één der meest typeerende beel
den is:
„Sir Henry Deterding vocht tegen de
Amerikanen. Er was veel napbta; de
pctroleumprljzen zakten. Sir Henry wou
zc in Rusland koopen en aan de Ame
rikanen overdoen. Toen hij begreep, dat
de sovjet-naphta niet voor hem was be
gon hij lawaai te maken over de dum
ping van sovjet-Rusland. Waarvoor
wordt er in Bakoe napbta gewonnen?
Alleen maar om sir Henry te ruïneeren!
Ivar Kreuger wou populieren in sov
jet-Rusland koopen. Maar sovjet-Rus
land fabriceerde lucifers uit populie
renhout en wou zich niet aan de con
ditles van den luciferkoning onderwer
pen. Toen werd Ivar Kreuger kwaad-
De Lucifers van Sovjet-Rusland; „dum
ping"! De vertegenwoordigers van sov
jet-Rusland: bedriegers!
SCHRIJFMACHINELINTEN
Steeds het beste
KANTOORBOEKHANDEL
Laagestraat 81 Teletoon 52»
LANGESTRAAT 87 TEL. 50
Zooals Amersfoort bekend is om
zün omstreken,
AMERSFOORTSCHE JAN HAGEL
ONTBIJT- en SUCADEKOEK
GROVE DIRK en KEESJES
(dik St Nicolaas)
Uit de van ouds en overal be
kende ouderwetsche
Langestraat 97
feletoon 281
DROGISTERIJ „DE GAPER"
JULIAN APLEIN 3, Amersfoort.
TELEFOON 1681
Leusderweg 93-95
Woestijgerweg 143
Tel. 615
Tel. 1012
bet beste middel tegen verkoudheid
Vicks f 1.25 en f 0.85
Vicks Medicinale Hoestbonbons
f 0.35 per pakje.
Gratis monster voor cliënten.
Tusschen twee verwenschingeu van
de sovjet-6churken vond Ivar Kreuger
den tijd om de handteekenmg van den
kassier na te bootsen cn de nullen van
dc balans uit tc vlakken."
En dan beschrijft. Ilya Ehrenburg in oen
stuk grootschc tragiek, hoe dc boer in Ame
rika, die eerst zijn paarden h**ft ingeri Md
oor tractors, die al maar benzine vrag n,
u zijn tractors weer probeert in te ruiien
oor paarden en hoe hij, arm en ontgoo
cheld weer moeizaam achter den ploeg
loopt. Maar in Rusland werkt de boer
lachend met zijn nieuwen tractor, want:
„Hij is vroolljk omdat hij graan oogst,
niet voor den makelaar, niet voor de
rijken en niet voor de kooplui van de
markt met. hun plechtige baarden en
duistere zielen: Hij oogst koren voor
allen!
Er zou over dit boek nog zeer veel te
zeggen zijn, doch het zou mij t« ver voeren
en ook op het terrein dat niet behoort bij
dit boek, dat der politiek. Want niet ge
schreven is dit boek met politieke oogmer
ken. doch als uiting van een mensch die
schreit omdat de aarde is vervloekt.
F. J. S., ad. int*
