DE EEMLANDEU TREEDT HENDERSON AF? 4000 EXEMPLAREN L. J. LUYCX ZOON Woensdag 15 November 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 32 e Jaargang No. 118 BRITSCHE ARBEIDERS STELLEN EISCHEN Mac Donald verweert zich tegen de critici TAXI TAXI TELEFOON 1210 1211 DE BRANDSTICHTING IN DEN RIJKSDAG IBACH PIANO'S min. BRAND MELDE MEN AAN DE TELEFONISTE TAXI TAXI ook 's nachts geopend 1093 Tel. 1830 GARAGE NIC. BOVÉE KAMP 41 AMERSFOORBCR DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS per maanden voor Amersfoort 2.10, per maand I 0.75, per week (met gratis verrekering tegeo ongelukken) f 0.171/» Binnenland franco per pott per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummert f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 511 PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummw elke regel meer f 0-25 Llefdadighetds-advertentiën voor dn helft van den prlja. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regela 50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05 De oniwapeningspolitiek der EngeU sche regeering gegispt Genève, 13 Nov. (V. D.) Henderson he.fi bekend gemaakt, dat hij als voorzitter van de ontwapeningsconferentie zou aftreden, wanneer er niet spoedig verbetering koml in den toestand. Hij heeft hieraan toete* voegd, dat deze toestand in het bizon 1er zoo onbevredigend was door het falen Jet regeeringen in het voortzetten der vei k zaamheden en de afwezigheid van de voor naamste gedelegeerden van de laatste bij eenkomsten. ITet heeft geen nut, aldus ver klaarde Henderson, mijn teleurstelling tv verbergen. Ik verlang een werkelijke he slissing, doch ben niet in staat die te vin den. Londen, 13 Nov. (V. D.) In de avondzit- ting van het lagerhuis .werd opnieuw ge le batleerd over ontwapeningskwesties. 'Je discussie had plaats in verband met de d -o; de oppositie ingediende motie van wantrou wen. De motie werd ingediend door Morgan Jones, die verklaarde, dat de politiek ler Engelschc regccring clen krachtjgen weii.-cb van het Engelsche volk naar een ontwape ningsovereenkomst niet weergeeft. Met het oog op de toenemende openbare stemming voor een volkomen ontwapening van ahv staten wordt geeisclit; dat de regeering-Mac- donald Genève de volgende ontwape ningsvoorstellen zal indienen: •Volledig terbod Van bombardement uit de lucht, algcniccTio afschaffing der Dufts^h- land bij het verdrag van Versailles verbo den uapefls. directe vei mindering der wa peningsuitgaven door allo staten, verbod van particuliere wapenfabricatie en van den wapenhandel international wapen controle in alle landen, instelling van etn internationale politiemacht en een inter nationale contróle op de burgerluchtvaart Morgan Jonc6 gispte namens de Laboui Party de regeering vooral wegens haar prijsgeven van het oorspronkelijke plan Macdonald. Do minister-president, die opmerkte, dal de halve inhoud van de motie van wan trouwen ontleend was aan de 'ontwerpc.in ventie, zeidc, dat de conventie niet was prijsgegeven en de grondslag bleef vjoi* de beraadslagingen te Genève. Indien ontwa pening wi! worden bereikt, moet er inter nationale overeenstemming zijn, mot inbe grip van Duitschland. Ten slotte zou zuih een overeenstemming moeten worden be reikt. De Britsche regeering is in hech; con tact met andere naties, in liet bizonder niet Frankrijk, Italië en de Vercenigde Staten. Wij willen, dat Duitschland zijn eigen vertegenwoordiger is en zijn eigen woord voerder. Gedachtenw'isselingcn, bespreKin gen, waaraan ik heb gerefereerd zijn mei anti-Duitsch, maar pro-Europecsch. Zij zijn er niet om te straffen, maar om clen vrt-de te vestigen. Het probleem, dat wij probee- ren op te lossen, hebben wij ter hand geno men om den vrede in Europa tc vestigen In welken vorm deze besprekingen ook wor den gevoerd, het kan onze loyaliteit jegens den Volkenbond niet verzwakken, noch je gens zijn positie of zijn aanzien. Mochl iemand eischen, dal Engeland zich na de afwikkeling der tegenwoordige moeilijkhe den zal aansluiten bij een beweging tot Vt-r- nieling der eenig bestaande machinerie van internationale samenwerking, dan is net antwoord der Engelschc rcgecring: Ne°n! Het ontwapeningsontwel p der Engelsen? legeering blijft de basis voor de onderhan delingen te Genève. Het is niet opgegeven Het uittreden van Duitschland heeft ie werkzaamheden der conferentie gecompli ceerd gemaakt; het is onredelijk de regee ring thans haar uiteindelijke meening over al deze kwesties te vragen. Geen enke'e re geering, voegde de minister-president ei aan toe, kan eenige andere regeering dw in- gen risico's te aanvaarden, welke zij to groot acht. In het verdere verloop van zijn verkla ring verdedigde Macdonald het Eng-lsehe voorbehoud, dat liet recht van bombarde ment uit de lucht in de Engelsche kolome- moet worden gehandhaafd. Nopens hel voorstel der Labour Party, een internal 10 nale politiemacht to organiseeren, zeule -Macdonald, dat de tenuitvoerlegging van dit voorstel zeer moeilijk en langdurig zou zijn. Hoe zal de politiemacht moeten vv »r- den? F.cn Fransche generaal, een Italiaan eche vlieger, een Duitsche zee-officier, een Engelsche soldaat of chef van den genera- len staf? Zal de internationale politiemacht juist worden opgeleid en geleid door hen. die in ieder land juist het meest nationaa' gezind zijn? Napens het voorstel inzake een internationalecontróle der burgerlucht vaart verklaarde Macdonald, dat de Engel sche regeering zooals tot nu toe wijzigingen in de kwestie van het luchtbombardement afhankelijk 6tclt van de voorwaard*-, cUt de luchtvaart internationaal zal worden ge controleerd. Een civiele luchtvaart te ver nietigen, welke zich met succes heeft ont wikkeld, zou niet alleen waanzin, maar en misdaad zijn van iedere regeering. Oük het systeem der contróle der internationale luchtvaart zou wederom zeer moeilijk zijn uit te werken. Contrdle-comité bijeen. Genève, 13 Nov. (V. D.) De commissie, dio door de ontwapeningsconferentie belesi is met het bestudeeren van het contróle- problcem, is heden bijeengekomen onder voorzitterschap van den Belgischen gedele geerde Bourquin, die ter inleiding een over zicht gaf van het vraagstuk, waarbij bij de artikelen van het Engelsche ontwapenings ontwerp als aanvaard beschouwde en voor stelde de beraadslagingen to beperken tot de amendementen. De Russische gedelegeerde zette uiteen, dat de contróle eën internationaal karakter moest hebben. Rusland hecht er bizundor veel belang aan, dat geen enkele nabuur van deze contróle wordt uitgezonderd De Japansche gedelegeerde Salo zette uiteen, dat. gezien den bizonderen toestand van Ja pan, een toepassing van de éontrólc 'n Ja pan al bizonder veel moeilijkheden met zich mede zou brengen, vooral wat betreft het onderzoek ter plaatse. Spreker benield zich voor op deze kwestie terug te kumpn wanneer de amendementen ter sprake zou den komen. De Italiaansche gedelegeerde deelde mede, dat zijn delegatio zien zou onthouden van het innemen van een stand punt ten opzichte van ieder voorstel, dai na het dcponecren van het Britsche voor stel mocht worden ingediend. Sir John Simon hoopt nog steeds op een ontwapeningsovereenkomst Londen, 14 Nov. (V. D.) In het verder verloop van het ontwapeningsdebat iu het lagerhuis verklaarde de liberale leider sir Henry Samuel, dat het van belang was dat de-staten een-aanbod aan -ÖuitscnlnnJ zouden doen. waarvan Tnérf 'vVer-keMjk^fcod kunnen verwachten, dat Duitschland h^t kon aanvaarden. De conservatieve lord Wiriterlon vei klaarde zich voor 'n Duitscji Fransche overeenstemming^ dc w,oordvoer der van dó Labourfractie StaffQrff. v.r]'pri verklaarde, dat.de bewering der Engeischo regcering, dat Engeland sedert den "oorlóg ontwapend had, onjuist was. Integendeel waren tfe Engelsche uitgaven voor bewa pening sedert den oorlog met rond üR toegenoihen, waardoor de aanvalsKrach' van het Engcisclie leger was verhoogd. De politiek der Engelschc regeering móaf-'up den duur tot oórlog en niet tot vrede lei den. De debatten werden besloten met een re» de van sir John Simon, die zich voorname lijk keerde tQgen de verklaring van sir Crips. Sir John Simon gaf toe, dat d-=» En gelsche bewapeningsuitgaven in 1933, uiige drukt in cijfers, grooter waren dan in 191 i. doch hierbij diende rekening te worden ge houden met de depreciatie van het g ±ld eh met de verschillen in den prijzenindex. De ontwapcningsconventie, die de Engg'ische regeering trachtte te bereiken, was een der gecompliceerdste dingen ter wereld, nange zien zij voor vijf-en-zestig 6taten aanvaard baar moest zijn. Het is onjuist tc vorkla ren, dat Engeland probeert Duitschland ccn z.g. proeftijd op te dringen. Alle andere staten zouden eveneens door de Duitsch land aangeboden voorwaarden gebonden zijn. Wij hopen nog steeds, aldus eindigde sir John Siinon, door overeenstemming tc komen tot een vermindering der bewape ning tot op den 6tand van Duitschland en ik hoop. dat deze toenadering zeer dicht bij het Duitsche peil zal komen. Motie van wantrouwen verworpen. Londen, 13 Nov. (V. D.) De motie van wantrouwen, ingediend door de Labour Party, is verworpen met 409 tegen 54 stem men. Is het Henderson toch ernst? Genève, 14 Nov. (V. D.) Arthur Hender son is heden te Gcnèvo aangekomen cn be vestigde zijn voornemen, waaromtrent reeds tal van geruchten de ronde deden, om af te treden als voorzitter der ontwapenings conferentie. Naar verluidt, zal Henderson in persoon lijke besprekingen dit voornemen aldus hebben gemotiveerd, dat de groote in gendheden naar de commissievergaderingen slechts niet-verantwoordclijkc ambtenarch hebben gezonden. Volgens andere me iedeé lingen zou Henderson echter zijn besluit hebben genomen naar aanleiding van de zijns inziens hopclooze positie, waarin de ontwapeningsconferentie is geraakt. Men beschouwt Henderson's voornemen als een poging om druk op de groote mogendheden uit te oefenen. Men legt ook verband tusschen Hender son's aftreden en zijn persoonlijke betrek kingen met Macdonald, die zeer gespannen Deze 6 persoons auto's met tusschenruit worden geregeld gekeurd en staan onder toezicht van onze gemeente en pojltje Rijdt veilig voor minimam 40 cenl per rit. zijn. In een offitüieele verklaring "stél: Hen derson vooral dc Italiaansche regeering verantwoordelijk voor den tegep woord igon stilstand der onderhandelingen. Het a.s. af treden van Henderson vormt te'Genève de sensatie van den dag. - Berlijn, 14 Nov. (H. JN.) 'In hét brand slichtingsproces stelde advocaat dr. Sack heden voor, nog" yerschiljende getuigen te hooren omtrejrit de redevoeringen van Torgler, in het bizonder wat zijn woorden over het verslaan of dood slaan van de fascisten betreft. Van der Lubbe was van morgen weder opgewekt, en drpeg het hoofd weder hoc/g, terwijl zijn belangstel ling voor hetgeen er in de zaal geschiedde klaarblijkelijk weer gewekt was. Berlijn,' 4 NoV. (V. D.) Vandaag worden personen gehoord, dievroeger vooraan staande plaatsen hadden in de communis tische partij, onder wie' de rijksdagafgè vaardigde Kaspeiv het voormalige lid van den Pruisischen landdag Kerff. Bernstein, oud-redacteur van de Rote Fahne, dr. Neu- bauor en de vroegere, Communistische functionaris Kiimpfcr. Uit Praag is ver schenen de journalist Rasner Kampfer, vroeger cellerder der K. P. D en functionaris van de internationale roode hulp, verklaart, dal een partijgenoot van hem in het begin van Klei een emigrant bracht met dc opdracht van de partij dezen in zijn woning op te netnen. Getuige hei- kent in hem Popof. Gedurende hi?t verblijf van hem in Mei werd hij door een ander bezocht, door Tanef. Volgende getuige is de vrouw van Kampfer. Haar verhoor brengt nogal wat 'moeilijkheden mee, waht da- vrouw is, naar zij zelf verklaart, .zenuwziek vn schreit en snfkt voortdurend Dr. Teichert verzoekt den senaat te willen nagaan of hier para graaf 55 van de procesorde toegepast kan Wórden. Om getuige ecnigszins tot kalmte te'brengen, besluit de senaat eerst tc pau- zeèren. Een correspondent van De Telegraaf te Berlijn verneemt in verband mot het brand stichtingsproces, dat aan dc Duitsclie bla den instructies verstrekt zijn, dagelijks höbgatens 50 tot 60 regels te geven en zich te onthouden van weergave in dialoogvorm In; het algemeen mogen geen détails ge geven wprclen en geen bijzonderheden om trent tijdopgaven van getuigen. Als motief voor deze opvallende maat regelen zou gelden, dat de belangstelling vgii het Duitsche publick gedaald is. Het Duitsche propagandaministerie heeft zich waarschijnlijk niet alleen vergist in den gdaad dor publieke belangstelling voor het proces, die in Duitschland zeer hoog is, dcjcli ook. in den indruk, die dit verbod in hei buitenland zal maken, waar men te recht zal opmerken, dat de instructies aan de Duitsche pers precies gekomen zijn op het oogenblik, dat de getuigen decharge zullen .worden gehóórd. Voor den indruk an onpartijdigheid is deze maatregel niet zeer gunstig en men kan met leedwezen den zooveelsten officieélcn blunder in dit pro ces, notecrcn, vooral nu dc interesse en de spanning door de wederopleving van v. d. Lubbc zoowel in binnen- als buitenland ges.tegen zijn. De Duitsche bladen doen, naar dc correspondent verneemt, alle moeite an deze beperkende maatregelen de op heffing tc verkrijgen. B er lijn, 15 Nov. (V. D.) Na dc pauze werd gisteren Diraitrof, die opnieuw op agitatorische wijze uitlatingen lanceerde aan het adres van de politie en den procu reur-gcneraal, hetwoord ontnomen. Er werden nog verschillende getuigen gehoord, ■waarna de zitting werd verdaagd tot heden. Vandaag w;orden groolcndeels communis tische afgevaardigden en functionarissen als getuige gehoord, die uit het concen tratiekamp Sönnenburg of uit de gevange nis te Brandenburg voor dit doel naar Berlijn zijn overgebracht. Bovendien wor den gehoord ccn chauffeur. Singer cn een koopman, Kemper, die belangrijke verkla ringen zouden hebben te doen. Aan 'het begin van d zitting deelt dr. Blinger mede, dat het verzoek van ds. Sack, om de .rede voor te lezen, die Torgler in Februari in den Pruisischen staatsraad beeft gehóuden, is ingewilligd en dat de oorlezing zal geschieden hij de. behande ling van het politieke gedeelte van het proces. Eerste getuige is landdagafgevaardigde Kerff. In tegenstelling tot dc verklaring van Kuntschak over een geheime vergade ring van communistische functionarissen te -fi!HS£Êl(LQ£f, waar Van der Lubbe uanwezig zou zijn geweest, verklaart Kerff Van der Lubbe gisteren voor het cer6t te hebben ge zien. DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJ KSCHB GECONTROLEERDE OPLAAG VAN BUITENLAND. '1 Zal Henderson als voorzitter der ontwa peningsconferentie aftreden? (Eerste Blad, pag. 1). Diefstal holm. van een Rembrandt te Siock- (Tweedc Blad, pag. 1.), BINNENLAND. Zitting der Tweede Kamer. (Tweede Blad, pag. 2). Felle brand tc Botterdam. (Tweede Blad, pag. 2). Roofoverval tc Oss. (Tweede Blad, pag. 2). STADSNIEUWS. Onze oudste actieve tooncelspeelster. (Eerste Blad, pag. 3.) Zanguitvoering van Jubal. (Eerste Blad, pag. 3). Vertegenwoordiger: Fa. R. VAN DEN BURG, Arnh.straat. Gevestigd sedert 1837. Eén gerucht, dat gelukkig geen waarheid bleek te bevatten. Onjuist bericht over een dcode- lijken val van Lindbergh. Dc redactie van dc Ncuc Zürcher Zeitung heeft, naar zij schrijft, een opwmdend uurtje achter den rug en dit behoeft waar lijk niet te verbazen. Maandagavond toch kwam tegen zeven uur het bericht binnen, dat het Amerikaatische vliegerechtpaar Lindbergh-Morrow, dat, gelijk men weet. zich per watervliegtuigy.rn Genève nkar Spanje en Portugal had begeven, om Maandagavond \an Vigo -uit per schip naar Amerika terug te keëren, tengevolge van den nevel was neergestort en- hierbij om liet leven was gekomen. Binnen ongeveer een Uur tijds bereikten de redactie drie telegrammen met bizon- (lerheden over het ongeluk, dat bij Cal.de- las de Tuy aan de rivier Minho zou hebben plaats gehad. Volgens dc berichten uit Madrid had men daar de overblijfselen ge vonden van een neergestort vliegtuig, waarvan rnen aannam, dat het afkomstig was van Lindbergh, die des Maandagoch tends om kwart voor elf, in gezelschap van zijn vrouw, die zelf pilote is, te Santona aan de golf van Biscaya opsteeg. Het vliegtuig werd, aldus wérd eraan toege voegd, ongeveer twee uren later waarge nomen te Gijon, waar liet, naar 't scheen, koers nam naar het binnenland, daar de weersomstandigheden aan de kust zeer on gunstig waren. Bovendien werd nog ge meld, dat onmiddellijk een Spaansche ka nonneerboot vertrokken was naar Caldelas de Tuy om inlichtingen te verkrijgen over het ongeluk'cn, zoo noodig, om hulp te ver leenen. Gelukkig werden deze onheilsmaren on geveer een uur later tegengesproken. Van do aanvankelijke geruchten bleek niet het minste waar te zijn, zoodat de conclusie op haar plaats is, dat er ook in het Zuid-Wes ten van Europa al te ijverige reportqrs^ schijnen te bestaan, die de kunst verstaan om in allerijl een gerucht op te blazen tot een sensatiebericht. Het Spaansche mini sterie van binnenlandsche zaken ontving even later van den civielen gouverneur der provincie Ponte Vedra de mededeeling, dat Lindbergh op normale wijze te Caldelas de Tuy geland was en zijn vlucht daar slechts wegens den nevel had onderbroken. Er viel de redactie, toen het démenti binnenkwam, zooals te begrijpen is, een pak van het hart, want liet zou wel pijn lijk zijn geweest een necrologie te moeten Schrijven ovpr den moedigen, wereldbe roemden vlieger, die zich overal sympathie heeft wetpn te verwerven, den jongen piloot, die nog maar 31 jaar oud is en die op 20 Mei JÓ27 als eerste den Oceaan overvloog van New-York naar Parijs. Men weet, dat Lindbergh zijn tocht geheel op zijn eentje oiidcrnam en voor zijn reis, die zich uitstrekte over een afstand van 6000 K.M., 38'4 uur noodig had. Hij bereikte een gemiddelde uursnelheid van 180 K.M. Het weer was zeer ongunstig en hij vertrouwde sléchts op den naald van zijn kompas. Toen hij zijn waagstuk ondernam, was hij gekleed in een gewoon colbertje met een stroohocd. Hij had vijf sandwiches en vijf liter water meegenomen, zoodat het hem niet veel moeite zal hebben gekost deze zaken in zijn R>an-cendekker met een motor van 200 P K. op te bergen. Lindbergh, wiens familie uit Zweden af komstig is, werd ruim zes jaar geleden zoo wel in de Oude als dc Nieuwe Wereld geestdriftig gehuldigd; aan de ovaties ir zijn vaderland kon hij tenslotte slechts ont komen door zich weken lang in een sana torium verborgen te houden. De toenmalige kapitein Lindbergh werd wegens deze eer ste vlucht over den Oceaan, die te allen tijde op dit gebied als een meesterlijke prestatie za.1 worden beschouwd, tot kolonel be noemd en spoedig daarop tot voorzitter van de technische commissie dor transcon tinentale luchtvaartmaatschappij gekozen. Als bestuurder was Lindbergh steeds een gelukskind; hij is wel meermalen naar be neden getuimeld, doch hij is er steeds goed afgekomen. Niettemin bleef het leed het echtpaar op een andere vdjze geenszins bespaard: wij behoeven slechts in herin nering te brengen, dat liet oudste kind der Lindbergh's door misdadigers werd ont voerd en naderhand gedood. Enkele maanden geleden vloog Lind bergh met zijn vróuw voor dc tweede rnaa) van Labrador uit over de Noordelijke route van den Oceaan en landde op Groenland om daar en in dc verdere gebieden van het hooge Noorden onderzoek igen in te stel len in verband met de plannen nopens de instelling van een regclmatigen vliegdienst iusschen Amerika cn Europa^ Hoogste barometerstand 772.5 tc ITapa- rando. Laagste barometerstand 737.1 te Blacksod. Verwachting: Zwakke tot matige, later* wellicht toenemende Zuid-Oostelijke tot Noord-Oostelijke wind, nevelig tot zwaar of half bewolkt, weinig of geen regen, wei nig \crandering in temperatuur. Kans op nevelachtig, windzwak weer. Dc hooge druk in Scandinavië nam iets i omvang toe, die in het Zuid-Westen werd toruggedrongen door de daalgebieden van den luchtdruk, die in Zuid-Oostelijke richting over dc Britsohe eilanden, het Kanaal en West-Frankrijk naar de Middel- landsche zee trekken als voorloopers van een diepe depressiekern, die zich langzaam in dezelfde richting beweegt. Op IJsland begon dc barometer gisteren sterk te stij gen en gaat daarmee nog doo'-, zoodat het geheele Noorden thans onder invloed is van een gebied van lioogen luchtdruk boven do Poolzce cn Groenland. De luchtstroom uit het Oosten tusschen 65° en 70° breedte, heeft echter geen arctisch karakter. In het Wecten op den Oceaan waaien stormen uit het Noorden, die echter geen polaire koudo aanvoeren Vorst wordt alleen in midden* en Noord-Scandnavic en in Finland gevon den, behoudens een klein gebied van onbe- teekenende vorst in centraal-Europa. In Engeland en Schotland zijn de ochtendtem- peraturen hooger dan gisteren. Voor ons land is te verwachten, dat de wind meer en meer naar het Oosten zal draaien, met aanhouden van het nevelachtige, windzwak* ke weer. RIJDT VEILIG! Rijdt bezadigd en verstandig, Als ge tuft door 'n drukke slraatf Als ge al te bard gaat rijden, Komt ge absoluut te laat! LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 VOORDEELIGE AANBIEDING MANTELSTOFFEN en Voering. Slechts enkele dagen. BUITEN-RITTEN 6 ct. per K.M. 6 a 7 pers. auto met chauffeur

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1933 | | pagina 1