4000
L. J. LUVOX ZOON
DË EEMLANDEU
Donderdag30November 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 130
SMOKKELBENDE
ONTMASKERD
DE NEGERHAAT IN
AMERIKA
MIJNWERKERS IN EEN
MOEILIJKE POSITIE
TAXI TAXI
TELEFOON
1210 1211
E-let MEEST VERTROUWD»
en GOEDKOOPSTE
adres voor TAXI7?.
DEMONSTRATIES VOOR EEN
DUITSCHE AMBASSADE
ZEVEN DOODEN
TE SPIERS
HET VRAAGSTUK DER
BEWAPENINGSCONTROLE
TEGEN 'T SEPARATISME
IN FOEKIEN
EXEMPLAREN
4 uur 20 min.
3RAND "ËSELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
TAX8 TAXI
ook 's nachts geopend
1033 Tel. 1830
BUITEN-RITTEN 6 ct. per K.M.
6 a 7 pers. auto met chauffeur
GARAGE NIC. B0VÉE
KAMP 41
Vaste standplaats ter linkerzijde
van Hotel Monopole
AMERSF00RT5CH
ABONNEMENTSPRIJS pc/ 3 maanden voor Amersfoort 2.10. per maand 0.75, per
V week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.I71/»
Binnenland franco per oost per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 519
PRIJS OER ADVERTENTIEN van ,"^rc9e,s **05 «net inbegrip van een bevzijsnummea
elke regel meer f0.25 Ltefdadlghelds-advertentiën voord*
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES' bij vooruitbetaling 1—5 regela
50 cent elke regel mee/ 10 cent, driemaal plaatsen f I.— Bewijsnummer extra f 0.0S
Groot proces te Berlijn. Neder
landsche beklaagden
Berlijn, 29 Nov. (V.D.) Voor de eerste
groote strafkamer van de Pruisische recht
bank te Berlijn werd heden behandeld hei
proces tegen een wijd vertakto internatio
nale smokkelbende. Het betreft liier een uit
gebreide organisatie, die zich erop toelegde
om'groote hoeveelheden tabak uit Nederland
en Zwitserland naar Duitschland te smok
kelen, waardoor de DuitsGhe tabaksiiaridel
ernstig werd benadeeld. Alleen reeds het
Duitsche rijk werd door het derven van in
voerrechtcn voor meer: dan honderd dui
zend mark benadeeld.
In verband met het smokkelen over di
Nederlandsch-Duitschc grens was door de
justitie een vervolging ingesteld tegen en
stond heden terécht dc 41-jarige Nederland
sche koopman Paul Kousen, eon recidivist.
Als tweede Nederlandsche beklaagde wordt
gezocht een zekere Theo Loven, die tot dus
ver echter uit handen van de Duitsche jus
titie wist te blijven.
De hoofdbeklaagde voor het smokkelen
over de Zwitéerscli Duitsche grens was de
56-jarige koopman Fricdrich Bode.
Een uitgebreide internationale organisa-
te was belast met het transport van de
tabak. In Duitschland berustte dc leiding bij
den in Hongarijp geboren Alexander Var-
sa by i.
Verder staan terecht de '55-jarige Erns»
Froelhlich, de 4fi-jorigc koopman .Tohnnn
Hoppmnnn, de 4G-jarige in Rusland gebo
ren Dr. Semschuschin, de 51 jarige caféhou
der Kluggcs en do 46 jarige mevrouw Mag
dalcna Loven. Ken groot aantal getuieen.
onder wie tal van douanebeambten uit het
Westen, wordt in dil proces, dat eenigo
dagen zal duren, gehoord.
Belhamelsbetrokken bij een lynch
partij,op vrije t oeten gesteld
New-York, 29 Nov. (V.D.) De spanning
in Princess Anne in Marykuid, waar Dins
dag vier belhamels van oen lynchpartij
gearresteerd zijn, is intusschen nog toege
nomen.
Een duizendtal inwoners van de stad dre
ven 300 negers do stad uit cn een ontzag
gelijke monschenmonigte belegert de plaat
selijke gevangenis, waar de belhamels na
hun verhor r in Baltimore voor het afnemen
van verdere verhooren zijn ondergebracht.
Men meent, dat dc menigte de gearresteer
den met geweld /.al nachten uit de gevan
genis te bevrijden.
New-York. 29 Nov. Dj Dc plaatse
lijke politie van Princess Anne in Mary
land heeft de vier in verband met de
lynchpartij gearresteerden in vrijheid ge
steld, toen de voor de gevangenis samen
geschoolde menigte oen steeds dreigender
houding aannam.
ZES COMMUNISTEN TERECHT.
GESTELD.
Keulen, 30 Nov. V.D.) Vanmorgen zijn
te Keulen dc op 22 Juli 1933 ter dood' ver
oordeelde communistische arbeiders Her
mann Hamacher, Otto Waser, Bernard
Willms, Ileinrich Ilorsch, Matthias Joseph
Móritz en Joseph Engel terechtgesteld. Zij
waren betrokken bij een politieke botsing
up 21 Februari j.l. te Keulen tusschen le
den van den rooden frontstrijdersbond en
van dc nationaal-socialistischc vergadering
tcrugkeerende S.A.- en S.S.-lieden, waarbij
twee S.A.-lieden werden gedood. Minister
president Goering heeft gratie geweigerd,
omdat het hier een georganiseerden over
val van de communistische onderwereld op
onschuldige nationaal-socialisten gold. De
overval zou zijn geschied op uitdrukkelijk
schriftelijk bevel van de plaatselijke K.P.D.
Gewapende. communistische patrouilles
zouden opdracht, hebben gehad de natio-
naal-socialisten op wapenen te fouilleeren
en bij weigering neer te leggen.
NIEUWE RUSSISCHE STRATOSFEER-
VLUCHT.
Moskou, 29 Nov. (V. D. Op 8 of 10
December a.s. zal de Russische luchtbal
lon Ossoaviachim voor ceu vlucht naar dc
stratosfeer starten. Aangezien men gedu
rende de eerste 10.000 Meter met groote
koude zal hebben te kampen, zijn bijzon
dere maatregelen getroffen, om ijsvorming
op het ballonomhulsel tc voorkomen.
GROOTE FRANSCHE LEENING
TE VERWACHTEN.
Parijs, 2 9 Nov. (H. N.) De berichten,
volgens welke Engelsche banken de Bank
van Frankrijk een leening van 40 mil
Hoen aangeboden zouden hebben, om den
koers van den frank te steunen, worden of
ficieel tegengesproken. Daarentegen wordt
gemeld, dat Bonnet, de minister van finan
cien, terstond na afdoening van de finan-
cieele voorstellen een voorstel wil indie
nen voor de uitgifte van een lecning van
VA milliard francs ter voorziening in dc
in December vervallende verplichtingen
van de schatkist. De lecning zal 5 of 5K>
pet. rente dragen.
Gelukkig allen gered
A ken,.29 November (V.D). Met betrek
king tot een mijnongeluk op de Carolus
Magnus tc Palcnberg wordt officieel mede
gedeeld, flat in het geheel 18 mijnwerkers
zijn ingesloten tengevolge va ij een instor
ting. Voor zoover men heeft kunnen na
jftcMi, zijn allen nog in leven. De bergings
werkzaamheden hebben tot nu toe een vlot
verloop Men hoopt dc mijnwerkers spoe
dig te kunnen bevrijden
Alle icccslotencn ongedeerd
nered.
Aken, 29 Nov. (V.D.), De 18 mijnwerkers,
die waren ingesloten in de mijn „Carolus
Magnus", zijn hedenavond tegen 9 uur on
gedeerd naar boven gebracht.
Inzake de redding wonlt nog het volgen
de. bekend
Hét ongeluk gebeurde héden enkele minu
ten voor achten in één dei grootste nfdeê-
lingen van de mijn, waar een zeventigtal
mijnwerkers aan het werk zijn. De breuk
kondigde zich aan door gerilisch in het ge
bergte cn di; mijnwerkers, die juist op hun
plaatsen waren gearriveerd, vluchtten naar
twee kanten. Het grootste aantal hunner
slaagde er in zich in veiligheid t>. brengen!
achttien in ui échter liepen cèn zijaang in en
hadden juist bc» vaststaande gebergte-he-"
reikt, .toen de breuk met groot geweld ge
schiedde.
Het reddingswerk werd van verschillende
kanten tegelijk aangepakt.
Tegen 21 uur slaagde men er eindelijk in
do mijnwerkers weer naai het daglicht te
brengen.
PRINS NAAR EEN OOSTENRIJXSCH
CONCENTRATIEKAMP.
W oenen, 29 Nov. (V. D.j Volgens een
bericht uil Klagenfurth zal prins Bernhard
von Sachsen-Mein'mgen, die over enkele
dagen een arrest van zes weken in het
huis van bewaring van liet Landgericht te
Klagenfurth zal hebben uitgezeten hij
was veroordeeld wegens popaganda voor
de nat.-soe. partij worden overgebracht
naar het concentratiekamp te Wocllers
dorf.
Volgens een bericht uil Innsbruck zijn in
Tirol tot dusverre G20 aanhangers der nat.-
soc. partij van hun Oosten rijk sell staats
burgerschap vervallen verklaard
P a r ij s, 29 November VI) In den af-
geloopen nacht hebben Parijscho commu
nisten een poging gedaan om te demon
slreeren voor ile Duitsche ambassade te
Runjs Reeds gisteravond legen !1 uui had-
don ongeveer lót) personen die uit het
dichtbij gelegen Métrostuioü kwamen, ge
probeerd de ruo de LilJe le bereiken. Zij
werden echter door de politie uiieeng dre
ven Er wer Jen eenige flessclien en sleenen
in de richting van de ambassade gewor
pen, doch deze werd niet bereikt. Later in
den nacht trachtten da b'loogers opnieuw
de rue de Lillc binnen Ie dringen onder
liet roepen van „Weg met liet fascisme
„Benijd Dimilrof". Tien personen; w.o.
twee Bulgaren en een Italiaan, werden ge
arresteerd
Noodlottige gevolgen eener
reeks ontploffingen
Spiets 29 -Nov. (V.D.) Omtrent den
brand alhier worden thans nadere bijzon
derheden bekend. Kort na 1 uur vond gis
teren in do cellulóiJfabriek een ontploffing
plaats. Een reusachtige steekvlam sloeg
door de ramen van het fabrieksgebouw en
sloeg over op een op ongeveer 20 M afstand
liggend ander fabrieksgebouw. Een andere
steekvlam sloeg door den muur naar het
belendende nafta-drooglokaal. Hier geraak
ten verschil'ende stoffen in brand,-die een
nieuwe ontploffing veroorzaakten, .vaar
door een deel van den muur werd inge
drukt en het dak in brand raakte. In de
bereiclingsafdeeliug volgde toen een den'*
ontploffing, waarbij een mengkelel in de
lucht vloog. In deze afcleeling zijn drie ar
beiders dood gevonden. Vier andere zijn om
het leven gekomen, doch de lijken konden
nog niet ontdekt worden. Do oorzaak van
het ongeluk is nog niet bekend.
Genève, 28 Nov. (V. D.) Het comité der
ontwapeningsconferentie, dat zich bezig
houdt met dc algomcene regeling van dc te
sluiten ontwapeningsovereenkorastis he
denavond begonnen met het onderzoek van
de Fransche voorstellen inzake de organi
satie van dc'contróle.
Van Fransche zijde werd gewezen op hel
niet-lastige karakter van hét contrólestcl
scl, dat door de Fransche afvaardiging
wordt voorgestaan, terwijl tevens naar
voren werd gebracht de wil van Frankrijk
om het controlesysteem, dal effectief, per
manent en automatisch mbct werken, te be
schouwen als inhncrei ami iedere ontwa
pen i ngsovereen komst.
Verder werd gewezen op het feil, dat tie
diplomatieke besprekingen buiten Genève
vergemakkelijkt zouden Wonden, wanneer
het eontróleproblccm technisch van allo ge
zichtspunten uit bestudeerd was.
JAPAN WIL HET COMMUNISME
UITROEIEN.
Driejarenplan epgestcid
Tokio, 28 Nov. (Y D.J Ilci dagblad
Yomoen deelt mede, dat liet Japansche rui
Historic van binncnlandsche zaken een plan
heeft opgesteld, om in drie. jaar tijd het
communisme in Japan volledig uit te
roeien. In totaal zijn in Japan meer dan
GO.UUl) personen gearresteerd, van-wie lö.O.'JO
bijzonder gevaarlijke communisten zijn, die
naar dc meening der regecring niet meer
in nationalen zin kunnen worden opge
voed. liet Japansche ministerie zou der
halve besloten hebben deze elementen var.
de andere volkslagen le scheiden en te
intcifne.or.cn op een zeer dun bevolkt alge
legen eiland.
Sjanghai, 28 Nov. (V. I).) Tsjaiig Kai
Tsjek heeft bevel gegeven, dat op 5 Decem
ber dc troepenconcentraties en alle verdere
voorbereidingen voor den oorlog aan de
grenzen van dc provincies Tsjenkien en
Fookien gereed moeten zijn. Het overbren
gen van Nankingsche troepen naar de gren
zen van genoemde twee provincies gaat
voort, de vliegvelden, die in dc nabijheid
liggen, worden vergroot.
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJ KSCHM
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
BUITENLAND.
liet proces inzake den Rijksdagbrand.
(Derde Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Brand op het motorschip Indrapoera te
Rotterdam. (Tweede Blad, pag. 1.)
Wetsontwerp ingediend ter meerdere bc*
scherming van de openbare orde.
(Tweede Blad, pag. 2.)
SPORT.
Ilct N'cclerl. Elftal tegen Oostenrijk.
(Eerste Blad, pag. 2.)
STADSNIEUWS.
Tuinbouwvcrceniging Amersfoort ifi moei-,
lijke omstandigheden.
(Eerste Blad, pag. 3.}
Zanguitvoering in dc Nieuwe Kerk.
(Eerste Blad, pag. 3.)
Oranje-avond in Amicitia.
(Eerste Blad, pag. 3.)
MISDADIGHEID IN HET „WILDE
WESTEN".
New-York, 27 Nov. (V. D.) Volgens de
beschikbare gegevens is liet voormalige
„Wilde Westen'' der Vcrcrnigde Staten nog
steeds het wildste gedeelte van liet land.
In Nevada. Arizona en Nieuw Mexico, de
drie westelijke burgsloten. zijn percentsge
wijze meer moorden dan ergens ander.- in
de* Vorcenïgdo Staten voorgekomen: liet
hoogste moord-pcrcentage wordt gevouden
in den slaat Nevada en wel in de jaren
1929 tot 1331 1G.5 moorden per '109.000
zielen.
Ilct laagste is het aantal moorden in de
staten 'New York. New Jersey en Rennsyl
vania. Het laagte record komt op naam van
Vermont in Nieuw Engeland, waar per
100.000 zielen slechts 1.3 moord voorkomt.
AMERIKAANSCH LUCHTESKADER
NAAR RUSLAND?
Moskou, 27 Nov. (V.D.) Volgens alhier
uit Washington ontvangen berichten, zou
een groep vliegers een lochl willen maken
naai- Moskou via New-York. Bermuda
eilanden. Azuren, Berlijn. Deze tocht is be
doeld als een vriendschappelijk gebaar je
gens Rusland bij gelegenheid \an de her
vatting der diplomatieke betrekkingen. De
organisatoren van dezen tocht zullen aan
1 oord van de vliegtuigen monsters meezeil
den van Ameriknunschc koopwaren, be
stemd om in Moskou ten toon te worden
gesteld.
De verzoening tusschen de Ver-
eenigde Stalen cn de sovjet-
unie. Beduchtheden in de La-
tijnsch-Amerikaansche staten.
De erkenning der sovjetregeering door
Washington is, wat den politieken kant
ervan betreft, in de eerste plaats te begrij
pen, wanneer men bedenkt, dat Amerika,
dc Japansche invasie in China zich reali-
seerend, daarvoor een stokje wilde steken,
terwijl tegelijkertijd de sovjetunie ten aan
zien van dc Stille Zuidzee een (lekking in
den rug welkom zal zijn. Bovendien zijn
groote Xoord-Amorikaansche belangen be
trokken bij Mandsjocrije en den Mandsjoc-
rijschen spoorweg. Men vindt daar «le
Standard Oil Company, de American Sugar
Refining Co., Edward H. I-Iarriman cn Kulin
Loeb en Cos.; verder zijn bij dc Chinee-
sche leeningen geïnteresseerd de First Na
tional Bank, de National City Bank, de
Chase National Bank, de Guaranty Trust
Co. of New- York, dc Continental en Com
mercial Trust cn Savings Bank Chicago,
Leo lligginson en Co. en de „almachtige'
John P. Morgan. Verder duiken thans de
Russische schulden aan de Amerikaan sche
haute finance ten bedrag van 500 millïoen
dollar op. Daarbij komen de nieuwe plan
nen inzake rondvluchten om de aarde der
Pan American Airways Co.
In economisch' opzicht is het doel van' de
erkenning der sovjetunie dc Russische
markt te openen voor Noord-Amerikaan-
schc voortbrengselen: tarwe, katoen, ma
chines, tractors, fabrikaten. In dc zestien
jaar. lie verstreken zijn. is do Noord Ameri-
kaansche uitvoer naar Rusland met 99 pro
cent verminderd en men hoopt dit verlies
weer ongedaan le maken. Reeds heeft men
rcconstructicgelden toegestaan om koren en
katoen van de farmers on te koopen en
aan de regeering te Moskou op credict tc
leveren. Daarbij blijkt, dat. de vriendschap
met Rusland dateert van de economische
conferentie tc Londen, waar de recons'.ruc-
ticpröfcssor Molcy met Litwinof de eerste
besprekingen heeft gevoerd. Maar deze
p.blitiek-econornisclie aangelegenheid ven
«le erkenning der sovjetunie door Washing
ton, die an sieh een zuiver Noord Ameri-
kaansche zaak zou zijn, ook, wanneer liet
er slechts om zou gaan Amerikaansche mil
lioenen te redden en Amerikaansche katoen
af te zetten, heeft nog een anderen kant,
w aaraan in Noord-Amerika óf nog niemand
denkt, óf die wat waarschijnlijker is
door dc belanghebbenden met opzet wordt
verzwegen: een sociaal-politieke zijde.
Dienaangaande merkt een medewerker
uit Guatemala in de Kölnische Zeitung op,
dat de Amerikaansche regeering een ver
antwoordelijkheid op zich heeft genomen,
waarvan de ernst niet mag worden onder
schat. Wat de Moskousche Internationale
zco lang tevergeefs heeft nagestreefd
een aanval op het 6terkstc bolwerk van i
kapitalisme is haar nu, zonderdat zij er
moeite voor hoefde tc doen, vanzelf in den
schoot gevallen, Roosevelt zelf opent de
deur voor de communistische propaganda.
Dit echter is niet alleen een aangelegen
heid der Vcreenigde Staten, maar zal on
voorziene gevolgen hebben voor Latijnsch
Amerika, waaraan, behalve de Latijnsch-
Amerikaansche regeeringen, nog niemand
denkt. Inmiddels is het een feit, dat Roose
velt in buitengewone mate de invasie van
het communisme in deze landen begun
stig W
Tot dusver was het gewoonte, dat uit deze
landen op verlangen der Noord-Amerikaan
sche consuls, die geheime lijsten van ver
dachte personen uitwisselden, lieden, die-
van communisme werden verdacht, niet al
leen niet naar de Vcreenigde Staten konden
reizen, maar ook door dc betrokken lands
regeer in gen als communistische propagan
disten over de grens werden gezet. Thans,
zullen vermoedelijk dé communistische
agitatoren,' beschermd door de overeenkom
sten met dc sovjetunie, onder Amerikaan
sche vlag door Latynscli Amerika reizen. Dt
Latijnsch-Amerikaanse!) stalen. vaiiGualej
mala tot Chili, die tot dusver nog niet door
liet communisme werden „besmet", zien
zich thans voor een moeilijke taak ge
plaatst, nu de leidende natie in hel Noor
den het bolwerk heeft geslecht.
Wie de gebeurtenissen der laatste jaren
in Mexico, San Salvador, Clnli en Peru heeft
gevolgd, wie thans de revolutie op Cuba
gadeslaat, zal vaststellen, dat overal sterk
communistische tendenzen verschijnselen in
*'t leven hebben geroepen, die niet liet Rus
si sche bolsjewisme verwantschap vertonnen.
Do opstanden der landarbeiders in Mexico,
de roode weck, een jaar geleden, in San
Salvador, de soldaten raden .en communisti
sche betoogingen op Cuba in de laatste
maanden, het optreden van studenten als
dragers der communistische infectie op
Cuba. in Mexico en Costa Rica, w ijken vol
komen af van dc vroegere revoluties, die
door afzonderlijke, op den voorgrond tre
dende po.itici werden geleid cn wijzen dui
delijk op invloeden van buiten. Door den
stap der Wushingtonscho regeering wordt
de deur geopend voor de communistische
propaganda, die het erop aanstuurt de
hegemonie van 't Noord-Amerikaansclie
kapitaal te breken, gelijk thans ook blijkt
op Cuba. "Wanneer vroeger, zou het moge
lijk zijn geweest, dat communistische negers
Amerikaansche burgers op suikerplantages
van Rockefeller gevangen houd m. zonder
dal de Amerikanen troepen landen?
Medegedeeld door het K.N.M.I. te Do Bilt,
Hoogste barometerstaud 775.6 te Riga.
Laagste barometerstand 744.3 te Isafjord.
Verwachting: Zwakke tot matige wind
uit Oostelijke richtingen, nevelig tot zwaar
bewolkt, weinig of geen neerslag, tempe
ratuur om liet vriespunt.
Kans op vorst*
Het hooge drukgebied neemt bij de Oost
zee af, maar breidde zich ZuicJ-Oostwaarts
uit en herstelt, zich in Noord-Scandinavie.
De depressie op den Oceaan doet den ba
rometer in Ierland merkbaar dalen, In
Midderi-Duitschland vormde zich een zeer
ondiepe depressie, die in West-Duitsch-
land, sneeuw brengt. Het vorstgebied heeft
zich o\ er- geheel Nöord Duitschland uitge
breid en nam in Opst-Duitschland en Mid-
den-Scandinavié toe, in Zuid-Duitschland
en Frankrijk af, terwijl in Zuid-Oost-
Du itschland de temperatuur weer is geste
gen. Over Ierland waait een krachtige
Zuid-Oostelijke wind, in Schotland een
stormachtige zuidelijke wind. Frankrijk
heeft windstil weer mot grootèndcels be
dekte lucht. Alleen Parijs meldde heldere
lucht en lichte vorst. Ofschoon de nieuwe
toevoer van vochtige lucht uit het Zuiden
in Duitschland het toenemen van dc vorst
verhindert, blijft de algemeenc toestand
toch op vorst wijzen.
RIJDT VEILIG!
Breng in bochten, weggebruikers,
Geen collega's in den nood.
Bocht naar rechts moet altijd
kort zijn.
Bocht naar links steeds ruim en
grootI
LANGESTRAAT 49-51
TELEFOON 190
MOFFEN zijn weer in da mode.
Vt'ij hebben van d)e leuke kleine
ronde mofjes, tegelijk tasch.
Ze kosten niet vee) en ze ziln
practisch.