DE POLITIEKE SPANNINGEN
Cognac Vieux XXX
J. A. Schoterman Zn.
TEGEN EENZIJDIGE LUCHTONTWAPENING
JOH. BOTTINGA
Vrijdag 1 December 1933 AMERSFQQRTSCH DAGBLAD
32 e Jaargang No. 131
EEN CONFERENTIE
VAN ZEVEN?
VERKLARINGEN IN HET
HOOGERHUIS
PRESTO is gekozen
per flesch f3,75
FRANKRIJKS GRENZEN EEN
ONAANTASTBAAR BOLWERK
SUPINATOR
LANGESTRAAT28 - TEL. 59
888888888888888
Q M. H. van Raalte
8 St. Nico laas cadeaux j0
i
8
8
8
8
8
O
8
8
8
8
8
8
8
8
II
8
8
388888888888888
Italië zou ook Amerika, Rusland en
Japan nauwer bij de Europeesche
besprekingen willen betrekken
Engelsche-Italiaansch accoord?
Rome, 29' Nov. (V.D.). In zekere krin
gen in Rornc en in uit verschillende bron
nen komende berichten wordt in verband
met het a.s. bezoek van Litwinof aan Rome
melding gemaakt van een Ilaliaansch voor
nemen tot het houden van een conferentie
van zeven, ja zelfs van het sluiten van
een zeven mogend hedenpnet. Als deelne
mers van dit pact zouden dan in aanmer
king komen de onderteekenaars van het
viermogendhedenpact en verder Rusland,
Amerika en Japan.
In verband met deze berichten en ge
ruchten wordt verklaard, dat Italië er
steeds op heeft gewezen, dat juist de drie
bclangrijkou militaire groote mogendheden
als Amerika, nusland en Japan buiten den
Volkenbond staan. Italië begroet oprecht
iederen stap. die de genoemde mogendhe
den in de renting brengt van een nau
were samenwerking in het ontwapenings-
vraagstuk en andere internationale proble
men en zal zonder twijfel in dezen zin ook
met Litwinof spreken. 4an den anderen
kant wordt er hier steeds weer de nadruk
op gelegd, dat het er niet op aankomt con
ferenties van gropten omvang bij elkaar te
roepen, maar .stap voor stap moeten in
practisch werk feitelijke resultaten worden
bereikt. In verband hiermede beschouwt
Italië het viermogendhedenpact als één der
geschikte middelen, hetgeen geenszins een
medewerking der genoemde groote mo
gendheden op een geschikte wijze uitsluit.
Overigens is het volkomen voorbarig reeds
thans te spreken over conferenties, daar
de diplomatieke onderhandelingen nog nau
welijks begonnen zijn.
Londen, 29 Nov. (V.D.). Naar van En-
gelsche officieele zijde wordt bevestigd,
zijn Mussolini en de Engelsche ambassa
deur te Rome overeengekomen in do ont-
wapeningskwestie nauw voeling met el
kaar te houden. Van nieuwe étappes in de
ontwikkeling zal men elkander op de hoog
te houden. Engeland stemt toe in do door
Italië gevolgde ontwapcningspolitiek. Men
is het er ook over eens, dat niet in de
Duitsch-Franschc onderhandelingen moet
worden ingegrepen, vóór de Duitsche be
doelingen bekend zijn en rijp voor behan
deling. Berichten, volgens welke in de on
derhandelingen wordt gestreefd naar het
bijeenroepen van een viermogendhedcncon-
ferentie, zijn echter niet in overeenstem
ming met de feiten.
Hymans over de buitenlandsche
politiek.
Bruss.el, 29 .November (V.D.). De Bel
gische minister van buitenlandsche zaken,
Hymans, heeft tijdens de Kamerdebatten
een redevoering gehouden, waarin hij in
hoofdzaak de \erhouding tot Duitschland
besprak. In het bizonder gewaagde Hymans
van de in Duitschland bestaande, op mili-
tairo leest geschoeide, organisaties en het
peet van Locarno. België kan hiertegen
alleen niets doen. Iedere afzonderlijke actie
is onmogelijk. Daarom staat de regecring
in voortdurend contact met dc mogendhe
den, met name met Frankrijk, Engeland en
Italië. Een politiek van geweld, aldus de
minister, beteekent den preventieven oor
log en preventieve oorlog is oorlog. Welke
regeering kan het wagen een dergelijke
verantwoordelijkheid op zich te nemen? De
minister refereerde vervolgens aan dc de
batten in do Fransche kamer. liet ontwa-
peningsprobleem moet worden opgelost
door een conventie inzake wapeningsbe
perkingen, welke permanent moet worden
gecontroleerd. Voor de ontwapeningsconfe
rentie evenwel zal worden hervat, moet
langs diplömatieken weg de basis worden
geschapen voor een overeenkomst. België
eischt evenwel betrokken te worden bij de
besprekingen der grooto mogendheden,
wanneer aangelegenheden worden behan
deld, welkè België direct betreffen. Boven
dien heeft België den plicht voor zijn ver
dediging .te zorgen. De Volkenbond blijft
ondanks alles het eenige orgaan van inter
nationale samenwerking. liet geeft dan
kleinen staten het recht en de mogelijk
heid zich te laten hooren. Dc minister be
sprak den toestand met betrekking tot
Eupcn en Malmédy. Hij wees er op, dat dc
grenzen van deze districten volgens het
verdrag van Versailles de grenzen van Bel
gië zijn. Het Rijnpact heeft dezen toestand
nadrukkelijk erkend en gegarandeerd. In
geval van een flagrante schending zijn de
onderteekenaars van dit pact verplicht di
rect hulp te bieden. België en Frankrijk
rooeten elkander hulp verleenen en zij
hebben weer aanspraak op de. hulp van
Engeland en Italië. De minister zeide ook,
dat door hetzelfde pact de neutraliteits-
overeenkomsten zijn opgeheven en dat Bel
gië zijn volkomen souvereiniteit bezit Hy
mans besloot met de opwekking rust en
vastbeslotenheid in dezelfde mate te be-
toonen.
Heftige debatten in de Belgische
Kamer. „Duitschland is weer
aan het bewapenen".
Brussel, 29 Nov. (V.D.). Bij de debat
ten over de buitenlandsche politiek in de
Belgische Kamer verklaarde de socialist
Vandervelde, dat Duitschland weer aan het
bewapenen is. België inoet zich daarom
wenden tot den Volkcnbpnd en het Inter
nationale Hof, zelfs wanneer het dezen
stap alleen moet doen. Het verdrag van
Versailles voorziet bovendien in financiee-
lo en economische maatregelen tegen
Duitschland in een dergelijk geval. Vander
velde drong aan op verdedigingsmaatrege
len.
Dat katholieke Waal Singot betoogde
eveneens, dat Duitschland herbewapent,
maar hij acht het niet doelmatig, dat Bel
gië alleen protesteert. Het zou veel beier
zijn, wanneer een gemeenschappelijk front
der andere mogendheden tegen Duitsch
land zou worden gevormd. In ieder geval
moet België een energieke houding aanne
men.
HYMANS.
De nationalistische Vlaming Borginan
betoogde, dat de redevoeringen wel wat
heftig waren en dat zij in het land een pa
niekstemming zouden kunnen veroorzaken.
Hij oefende critiek uit op de regeering we
gens haar eenzijdige politiek, die hij louter
tegen Duitschland gericht noemde.
De liberale afgevaardigde Jaspar ver
klaarde, dat België zijn politiek tegen de
regeering-IIitler moet wijzigen en dat de
in de verdragen genoemde sancties moe
ten worden toegepast.
Berichten over de Duitsch-Fran-
scho onderhandelingen. Feiten
oi fantasieën?
B c r 1 ij n, 29 Nov. (V.D.). Dc Echangc
meldt uit Berlijn, dat bet onderhoud tus-
schen Hitler en Francois Poncct verder ge
gaan is don men aanvankelijk dacht. De
onderhandelingen zouden betrekking heb
ben gehad op de overgangsperiode, die men
Duitschland zou toestaan tot het verande
ren van zijn leger met langen diensttijd in
een militielegcr met korten diensttijd.
Frankrijk zou bereid zijn toe te stemmen
in een vergrooting van het Duitsche leger
van 100.000 tot 300.000 man; verder zou het
Duitschland monstcrwapcns willen toe
staan, alsmede eenige 15 c.M.-stukkcn ge
schut, een paar lichtere tanks, 200 vlieg
tuigen cn eenige vestingwerken aan de
Oostgrens.
Duitschland daarentegen zou bereid zijn
zijn luchtdicnst te internationalisceren,
wanneer de andere mogendheden hetzelfde
zouden doen cn wanneer de bombarde
mentsvliegtuigen afgeschaft zouden wor
den.
Van Duitsche zijde wordt medegedeeld,
dat het bij deze berichten combinaties'be
treft.
Fransche bezorgdheid voor
Saarbevolking.
de
Parijs, 29 Nov. (V.D.). De commissie
voor buitenlandsche zaken van de kamer
heeft heden, na een verslag van afgevaar
digde Fribourg te hebben aangehoord, een
motie aangenomen, waarin er bij de regee
ring op wordt aangedrongen invloed uit te
oefenen bij den Volkenbond, opdat de be
volking in het Saargebied do verdragsrech
ten en de volledige vrijheid voor dc volks
stemming worden gewaarborgd.
De publicaties van de Petit Pa-
risien. Geen Engelsche stap
pen.
Londen, 29 Nov. (V.D.). In verband met
de publicaties en onthullingen van de Petit
Parisien inzake Duitsche propaganda in
het buitenland werd heden in het Lager
huis door den liberalen afgevaardigde
Mander tot den minister van buitenland
sche zaken do vraag gericht, of hij in ver
band hiermede stappen wilde doen bij de
Duitsche regeering. Sir John Simon ant
woordde hierop, dat de rijksregeering de
echtheid der gepubliceerde documenten ge
dementeerd heeft, zoodat de vraag, of hij
stappen in dezen zou doen, ontkennend be
antwoord moet worden.
Engeland bezit 850 militaire
vliegtuigenFrankrijk
1650
Londen, 29 Nov. (V.D.) De Engelsche
minister van luchtvaart, lord Londonderry,
verklaarde heden in het Hoogerhuis op
nieuw, dat de regeer ing besloten is voort
te gaan op den weg van de bevordering
der ontwapening in de lucht. Hij voegde er
echter met nadruk aan toe, dat de regee
ring de tegenwoordige inferioriteit der En
gelsche luchtmacht niet langer kon dulden.
Dc minister legde deze verklaring af in
verband met een vraag van Sutherland,
die inlichtingen verzocht over de sterkte
der luchtmacht in vergelijking met die der
andere Europeesche mogendheden. London
derry zeide, dat het feit, dat de Engelsche
regeering steeds gestreefd had naar lucht-
ontwapening, voldoende bewees, dat zij het
probleem van vitale waarde achtte. De
wedloop der bewapening is een politiek, die
ten koste van alles moet worden verme
den en te Gcnève heeft de Engelsche regee
ring alle moeite gedaan om het in die
richting te drijven. Plet is wellicht, waar,
dat de ontwapeningsconferentie haar taak
heeft aangevat met een idealisme, dat in
de tegenwoordige wereldomstandighedcn
onvervulbaar is. Maar dat verdient geen
afkeuring en het zou een ramp van de
eerste grootte zijn, wanneer geen overeen
stemming zou worden bereikt over een dc-
linitieve beperking der bewapening tot een
sterkte, die voldoende is voor defensieve
doeleinden en die den machtigen aanvaller
de noodige middelen ontzegt. Na den oor
log was Engeland de eerste luchtrnogcnd-
heid ter wereld. Na den wapenstilstand
werd het grootste deel van de luchtvloot
afgedankt, zoodat Engeland op het oogen-
blik op de vijfde plaats komt. Niet nIIe
landen hebben de sterkte van hun lucht
macht gepubliceerd, maar cijfers inzake
Engeland en Frankrijk staan ter beschik
king. Engeland bezit ongeveer 850 vliegtui
gen, Frankrijk 1650. Volgens beschikbare
informaties is het cijfer voor sovjet-Rus
land tusschen ÜOO en 1500, voor de Ver-
eenigde Staten tusschen 1000 en 1100, even
als voor Italië. Het is duidelijk, dat het
Engelsche voorbeeld helaas niet tot navol
ging heeft uitgelokt.
Deze weg kan dus niet langer worden
gevolgd en de Engelsche regeering moet,
zij het ook met tegenzin, een einde maken
aan de politiek van eenzijdige ontwape
ning, die bij 'den tegen woord igen ongeluk-
kigen stand van zaken klaarblijkelijk niet
alleen nutteloos is, maar zelfs gevaarlijk.
Dat wil niet zeggen, dat dc regeering
thans een volkomen andere politiek zal
voeren, want in herhaalde verklaringen te
Genève heeft zii gezegd, dat zij de noodza
kelijkheid Inziet van een standaard voor
do luchtbewapening. De oprechtheid van
haar verlangen, om tot een effectieve ont
wapening te komen, is overvloedig bewe
zen door de ernstige bestudeering van het
probleem. De regeering heeft aangeboden
tot eiken stap over to gaan, als de andere
mogendheden hetzelfde zouden doen. Zij is
bereid geweest tot een volledigo afschaf
fing der luchtbewapening, onder de eenige
voorwaarde, dat er een schema zou worden
gemaakt voor de internationale controle
van de civiele luchtvaart, waardoor de mo
gelijkheid van misbruik der civiele lucht
vaart voor militaire doeleinden zou wor
den voorkomen.
Het js thans gebleken, dat sommige mo
gendheden niet bereid waren op een derge-
lijken maatregel in te gaan en men kan
niet ontkennen, dat er inderdaad groote
practischc moeilijkheden zijn bij een maat
regel van zoo wijde strekking. Maar het
voortduren van de tegenwoordige Engelsche
inferioriteit kan niet worden geduld. Wan
neer pariteit niet kan worden bereikt door
beperkingen elders, moet het omgekeerde
van het voorstel volgen en zal geen keuze
overblijven dan een aanvang te rnaken rnet
aanbouw, terwijl men intusschen voort zal
moeten gaan met er naar te streven een
internationale overeenkomst tc verkrijgen,
teneinde de pariteit vast te stellen op het
laagste niveau, waartoe de andere landen
hun toestemming zullen willen geven.
Bewapeningswedloop dient te
worden voorkomen.
Na nog gesproken te hebben over dc pro
gramma's betreffende vergrooting van
luchtstrijdkrachten in de Vereenigde Staten
Japan cn Rusland zeide lord Londonderry,
dat men moet hopen, dat het mogelijk zal
zijn voor de voornaamste luchtmogendhc
den een regeling tc treffen, die noch een
bedreiging voor den wereldvrede vormt
noch een ondragelijke financieele last be
teekent. Engeland en bet Britsche rijk in
zijn geheel moeten in de lucht beveiligd
wórden, maar een wedloop in luclUbownpe
ning moet tot iederen prijs worden verme
den. Do aandacht van dc regeering is op
het oogenblik gevestigd op het doen van
geschikte stappen, om deze politiek tc ver
werkelijken.
Een voorstel van den hertog van
Sutherland.
Londen, 29 Nov. (V. D.) Bij de lucht-
rnacktdebatten in het Hoogerhuis zeide de
hertog van Sutherland, dat vroeger het
Kanaal en dc zee de grenzen van Engeland
waren geweest, terwijl de grens thans in
de lucht ligt. „Als Londen vernietigd wordt,
wordt Engeland vernietigd". Sutherland
stolde voor. dat iedere groote Engelsche
stad een eigen luchteskader zou vormen
voor verdedigingsdoeleinden. Een sterke
Engelsche luchtvloot zou op de Europeesche
vredesconferentie het sterkste argument
zijn.
Lord Lloyd vroeg of het waar is, dat
Amerika een post van 3 milliocn pond voor
de versterking van zijn luchtvloot overweegt
en dat Rusland in de eerstvolgende twee
door tallooze hulsvrouwen die prijs stellen op
een prima zeeppoeder en toch in haar huishouding
willen besparen. De kwaliteit
in aanmerking ge-
nomen was de keuze
zeker niet moeilijk. Ook U
zult PRESTO kiezen.
^PER
PER PAK
Vraag Uw winkelier bijzon-
Jerheden omtrent den
PRESTO slagzinwedstrijd
met waardevolle prijzen
Bijzonder aanbevolen
Ut r. straat 17
Wijnhandel
Gevestigd 1878
Telefoon 145
of drie jaar de sterkste luchtmacht ter
wereld gaat bouwen.
Ook in hot Lagerhuis lucht
vaartdiscussies.
Londen, 29 Nov.'-(.V.D.). In het Lager
huis is de vraag gesteld, hoeveel tijd En
geland noodig zou hebben om de lucht
vloot met tien eskaders tcversterken. De
onderstaatssecretaris voor dc luchtvaart,
sir Philip Sassoon,antwoordde, dat het
moeilijk is hierop een nauwkeurig ant
woord te geVen. Alles hangt van de om
standigheden af. Een versterking, zooals
hier genoemd, zou in vier jaar kunnen
worden bereikt. Daarbij is ook de aanleg
van nieuwe vliegvelden cn dc opleiding
van vliegers noodig. In een noodtoe
stand, zooals in oorlogstijd, zou deze ter
mijn belangrijk kunnen worden verkort.
De Franschen hebben géén
imperialistische bedoe
lingen
Parijs, 30 November. (V.D.) De minis
ter van oorlog. Daladier, heeft een rede
voering gehouden aan het noenmaal, dat
vanmiddag is aangeboden door de verceni-
ging voor de militaire pers. Ilij zeide. dat
er eindelijk een einde moot kornen aan het
sprookje, dat Frankrijk imperialistische be
doelingen heeft. Evenzeer is liet ook noo
dig aan den anderen kant stelling to ne
men tegen dc geruchten, volgens welke
Frankrijk in geval van gevaar op dc knieën
zou vallen. Het Fransche. volk is zeer zeker
geen oorlogszuchtig volk, het is evenwel
bereid to allen tijde zijn grenzen te verde
digen, waarop het. een onaantastbaar bol
werk heeft gemaakt, dat van het Noorden
tot Nice met manschappen, munitie cn an
dere beschermingsmaatregelen is toegerust.
zijn het gevolg van een verkeerden
stand en de daaruit ontstaande vorm
verandering der voeten.
ondervangt deze euvels, zet d*
voeten weder recht en herstelt deni
normalen stand.
Kosteloos voetonderzoek op ons ge-
pat. May voefspiegel apparaat. Meeste
moderne PEDICURE en MASSAGE
inrichting. Wij toonen U alle voet
hulpmiddelen zonder verplichting,
DALADIER.
Zeer lovend liet Daladier zich uit over den
groolen generalcn staf. die de beste is, wel
ke Frankrijk ooit heeft gehad. Het leger
onttrekt zich aan alle discussies. Zijn eigen
taak bestaat in de handhaving cn dc be-
scherihing van Frankrijk. Frankrijk weet
wat liet kost tc worden overvallen cn daar
om doet het allo pogingen opdat een der
gelijke mogelijkheid zich niet meer zal
kunnen voordo.en. Er bestaat geen gerech
tigdheid. wanneer men zich niet in het vol
ledigo bezit van zijn krachten bevindt.
FIRMA
Afd. Witte Goederen.
8
j0 Practische Q
RUSLAND BOUWT LUCHTSCHEPEN.
Moskou. 30 Nov. (V. D.) De sovjetre-
geering heeft besloten een bedrag van ne
gen millioen roebel beschikbaar te 6tellen
voor den bouw van luchtschepen*
Pyramid Dames zakdoeken J 1.65 per 6
Heer en f 2.75 6
Zuiver zijde f 0.90 en f 1.75 per stuk
Prachtige kleuren en dessins, verpakt in
aardige doosjes
Tafelkleedjes
Ontbijt stellen
Handgewerkte kleedjes
Zuiver zijden kousen
Zuiver zijd:n Heerensokken
Pyama's
Onderjurken
Geborduurde lakens en sloopen
Brabantsch linnen per garnituur
FIRMA
H. van Raalte
LASGESTRAAT 37
