STEUN NOODLIJDENDE GEMEENTEN
KORTING UITKEERING
GEMEENTEFONDS
DE BEGRAFENIS VAN
PROF. LIGTENBERG
OP OUD IJS VRIEST
HET LICHT
Eigenaardige dooi van
kort verloop
DE BRIEF AAN Ir. MUSSERT
BLIJFT ONBEANTWOORD
HUMORHOEKJE
De meening van de
Eerste Kamer
Verschenen is het Voorloopig Verslag der
I waarop de inkomsten van het gemeente
fonds over do gemeenten moeten worden
verdeeld, opnieuw onder de oogen moet
worden gezien, wenschten deze leden het
vertrouwen uit te spreken, dat de Regee-
ring er bij die verdeeling voor zal weten
to waken, dat de goed beheerde gemeenten
niet in een nadeelige positie worden ge
bracht tegenover de gemeenten, welker be
heer te wenschen overlaat en die mede
daardoor in financieele moeilijkheden zijn
I komen te verkeoren.
Ten slotte werd door enkele loden ver-
DE NEDERLANDSCHE ZIONISTEN.
Amsterdam, 7 Dec. Tusschen het be
stuur van den Noderlandschen Zionisten
Bond en het bestuur van. de Unie van Revi
sionistische Zioniston in Nederland is over
eenstemming bereikt ten aanzien van de
aansluiting van die Unie bij dien Bond.
Commissio van Rapporteurs uit de Eerste klaard, dat zij, alvorens hun stem te bepa-
Kamer over de wetsontwerpen tot steun aan
noodlijdcude gemeenten cn tot vermindering
der uitkeering, bedoeld in art, 3 onder b,
der wet van 15 Juli 1929 en wijziging dei-
wet van 18 Maart 1932.
Wij ontlcenen hieraan het volgende:
Sommige leden maakten de opmerking,
dat zij, hoewel vrijwel alle gemeenten door
aanneming van dit wetsontwerp voor schier
onoplosbare moeilijkheden zullen worden
geplaatst, zich nochtans niet daartegen zul
len verzetten, omdat h. i. al het mogelijke
moet worden gedaan om de financieele po
sitie des Rijks te handhaven. Zij wilden
daarom het vraagstuk van de gemeente
lijke autonomie buiten geding laten, aan
gezien het hier crisismaatregelen betreft en
mag worden aangenomen, dat zoo spoedig
mogelijk de normale verhoudingen zullen
worden hersteld.
De gemeentelijke autonomie.
Enkele andere leden achtten deze nieuwe
aan:asting van de gemeentelijke autonomie
zóó ernst.g, dat zij die niet buiten beschou
wing konden laten. Noch de noodzaak, noch
dc wenschciijklicid van de steeds verder
gaande centralisatie werd door deze leden
ingezien. Deze leden betoogden, dat de
schuld goeddeels bij het centraal gezag zelf
ligt; steeds worden meer uitgaven op de
schouders der gemeenten gelegd, met name
ten aanzien van de kosten, verbonden aan
de voorziening iu de gevolgen der werke
loosheid laadt do staat te \eel lasten op
de gemeenten; hierdoor worden de budget
ten van tal van gemeenten totaal ontwricht.
Weer andere leden meenden dat het stre
ven der Regeering wel degelijks gericht
schijnt te zijn op een blijvende centralisatie
van het gemeentelijk beheer, hetgeen zij ver
derfelijk achtten.
Icn, gaarne zouden vernemen, of de Rcgee-
I ring bereid is niet uitsluitend rekening te I
houden met de Rijksfinanciën maar ook
ernstig rekening zal houden met de finan
cieele moeilijkheden, waaraan verschillen
de gemeentebesturen buiten hun schuld ver-1
keeren.
Plechtigheid Ie Katwijk
aan den Rijn
Een oud spreekwoord dat door de
-teorologische gebeurtenissen
van deze week, opnieuw
werd bewaarheid
De werkeloosheidsvoorziening.
Hiertegenover erkenden vele leden, dat do
zorg voor de werkeloozen zwaar drukt,
maar de financieele moeilijkheden mogen
niet uitsluitend daaraan worden toegeschre
ven cn waar het leunen en steunen op
's Rijks kas steeds toeneemt en ook. voor den
staat het leeningsvermogen onder de tegen:
woordigc omstandigheden zeer beperkt is,
moeten aan deze soort steunverleening wel
nauwkeurig omlijnde voorwaarden worden
gesteld.
Deze leden achtten het wenschelijk, dat de
Regeering een wettelijke regeling in over
weging zou nemen betreffende het aandeel
door het Rijk te dragen in de geldelijke ge
volgen van de werkeloosheidsvoorziening.
Andere leden sloten zich hierbij aan. Zij
betoogden, dat in het bijzonder de we rik e
loozensteun meer voor rekening van 't Rijk
moet komen, dan voor die der gemeenten.
K a t w ij k a. d. R ij n, 7 Dec. Heden
morgen had onder groote belangstelling in
het seminarium te Katwijk a. d. Rijn de
plechtige uitvaartdienst plaats van prof. R
Ligtenberg O.S.M., oud hoogleeraar in de
geschiedenis der Kerkelijke Kunst aan de
rijksuniversiteit te Utrecht.
Te tien uur vingen in de kapel van het
St. Willibrordus-college de plechtige lauden
nan. welke geleid werden door pater B. de
Goede. Hierna volgde de requiem-mis, opge
dragen door pater Rcgalalus Hazebroek en
het verrichten van de absoute door pater
Walfrindus Blom. rector van het college
Om half twaalf had de teraardebestelling
plaats in den tuin var. het seminarium. In
den langen stoet, welke aan de baar voor
afging, liepen behalve de leerlingpn cn leer
aren van het seminarium, vele leden der
katholieke geestelijkheid mede, o.a. pater
d Helm, rector van het gymnasium te
Venray, dr. van Egmond secretaris van de
provincie van de Paters Franciscanen, pa
ter Rijnenberg uit Haarlem, pater Megen
nit Woerden cn nok de gardiaan van Woer
den, pater v. d. Snoek. Als afgevaardigde
van de universiteit van Utrecht was aan
jvézig prof dr. W. Vogelsang. Voorts merk
Onze weerkundige medewerker schrijft
ons
Het verloop der meteorologische gebeur
tenissen heeft dc juistheid van het oude
spreekwoord, dat hierboven staat, weer eens
t ewezen. Na de merkwaardige, zoo plotse
ling ingevallen dooi van Woensdag is het
toch weer gauw gaan opvriezen.
Het is met dien dooi heel eigenaardig
gegaan. Nadat Woensdag in den vooravond
de temperatuur normaal was gaan dalen en
feeds drie graden onder nul was geworden,
kwam er plotseling een stijging, die den
thermometer des nachts ongeveer vier gra
den boven nul bracht en die in den loop
van Donderdag weer werd gevolgd door een
langzame daling. Er was dus een soort
warmtegolf over ons heen getrokken. Daar
bij was de lucht reeds vroeg in den avond
van Wopnsdag betrokken geraakt. Later op
den avond en in den nacht was het opval
lend, dat de geluiden van verren afstand
zoo goed doorkwamen, waarin een aanwij
zing kon worden gezien, dat de temperatuur
vooral in de hoogere luchtlagen meer ge
stegen was dan aan den grond en dat dus
een zoogenaamde temperatuur-inversie was
ontstaan of versterkt was.
De \erklaring voor het plotseling invallen
van den dooi en voor het spoedig einde daar
van is de volgende
Woensdagmorgen lag een warme lucht
massa over de Oostzr-s, die in den loop van
den dag door den uit het Noorden door
komenden kouden luchtstroom in Zuidelijke
en Zuidwestelijke richting werd verdreven
en daarbij naar hoogere luchtlagen werd
opgetild. Dientengevolge ontstond over een
DE NIEUWE STUDEBAKERS
Bij Houvoliug's Handel Mij te
Bunschoten.
De Studebaker brengt momenteel een
nieuwe serie automobielen In den hinde',
n.l. de Dictator, Commander en President
De vertegenwoordiging voor Amersfoort
en omgeving is opgedragen aan de N.V.
Heuveling's Handel Maatschappij te Bun
schoten.
Bij een bezoek dat wij aan deze garage
brachten, bleek ons welk een groot be
drijf hier oqder den rook van Amersfoort
gevestigd is. Naast do groote garage met
ruime werkplaatsen voor reparatie, voor
zien van moderne hulpmiddelen, als hy
draulische hefbrug, e.a., zijn er boxengara
ges plaats biedehde aan 25 auto's. Ter
zijde is het kantoor gelegen, dat uitziot op
het voorplein, waar de Shell-tank is onder-
gefc.acht, welke 100.000 liter benzine kan
bevatten. De firma Heuveling is te Amers
foort vertegenwoordigd door do garage
N.V. Tap en Co., Korte Bergstraat 1. Hier
zijn de nieuwe modellen der Stutfcbakers
te bezichtigen en kan men rnet de bijzon-,
dero fraaio auto's een proefrit maken.
De drie nieuwe modellen zijn mooi van
carrosserie en fraai van lijn. Zij liggen
vast op den weg cn of men 10 of 100 K.\L
rijdt, maakt voor de inzittenden geen ver
schil. Het benzineverbruik is zuinig. I)q
Dictator is een zes, do Commander en Pre
sident zijn acht cylinders. Zij die met de
auto's gereden hebben zijn het eens met
de slagzin waarmede reclame gemaakt
wordt:
„Van de luchtvaart komt hun gratie,
Vari de racebaan hun prestatie
ten wij nog op- prof. A. K. M Noyons. uit gebied, dat geheel Noord- en Noordwest
Utrecht, prof. dr. G A. S. Snijders, hoog Duitschland en ons land omvatte, een be-
leeraar-te Amsterdam en dr. R. F. P. de I wol king, hier en daar gepaard met lichten
Beaufort, assistent "aan het kunst historisch I neerslag, ijzêt (vóörhl in N.W.-Duitschland
instituut te Utrecht. Ook het bestuur van delen in Nederland) en nevelvorming. Deze
R.K. studenten vereeniging Sanctus Virgi warme luchtmassa dreef ook over ons land
lius te Delft, van welke vereeniging prof
Ligtenberg eerelid was, was tegenwoordig
(Telegraaf).
Wat is „uitstooten" van deficit?
Eenige leden zouden gaarne vernemen
hoe de Regeering zich voorstelt, die gemeen
ten te helpen, welke een zeker bedrag van
de begrooting voor 1931 ongedekt zullen
moeten laten. Verscheidene leden zouden
mede gaarne worden ingelicht aangaande
de gedragslijn, welke de regeering zich
voorstelt te volgen tegenover gemeenten,
die zullen blijken door de voorgestelde kor-
tingon en verlagingen der uitkeering inzake
werkeloozcnsteun niet tot een sluitende be
grooting te kunnen komen. Do regeering
heeft medegedeeld, dat zij haar deficit zul
len mogen „uitstooten". Beteekent dit, zoo
werd gevraagd dat zij die uitgestooten be
dragen op hare kapitaaklienst zullen mogen
brengen? De Regcering hoeft dit in het al
gemeen wel afgewezen, doch geldt deze af
wijzing ook voor gemeenten, die geheel
buiten hun schuld noodlijdend zijn ge
worden? Of zal de Regeering, zoo vroegen
deze leden verder, de gemeenten voor die
uitgestooten bedragen subsidieeren?
De uitkeering alt het Gemeentefonds.
Tch aanzien van het tweede wetsontwerp
■werd met nadruk op den voorgrond gesteld,
dat dit een voor het Rijk te gemakkelijke
wi|?e van bezuinigen is. Ware het Gemeen
tefonds grootcr geworden, dan men in 192
vermoedde, dan zou naar hun meening, dc
Regeering zeker geen recht der gemeenten
erkend hebben op hoogoro uitkeering en
zou het surplus in het fonds zijn gebleven.
Neemt men in aanmerking dat de gemeen
ten voor tal van zware crisisuitgaven staan
en dat daartegenover haar vrijheid van
boweging op het gebied der belastingen zeer
is beperkt, dan zal bij het zoeken naar de
oorzaken van de financieele moeilijkheden,
waarin de gemeenten verkeeren, de Regee
ring bezwaarlijk vrijuit gaan.
Doze critick bleef anderzijds niet zonder
tegenspraak. Er werd op gewezen, dat mag
worden aangenomen, dat de gemeenten on
danks dc voorgestelde vermindering, er ten
gevolge van de wet van 1929 thans nog be
ter voorstaan, dan wanneer zij in hoofdzaak
op eigen belastingophrcngt waren aangewe
zen. Do wijze waarop de Regecring heeft
gemeend te moeten voorstellen de nadere
voorzieningen te treffen ontmoette bij ver
scheidene leden bezwaren.
Nog vestigden eenige leden er de aandacht
op, dat de gemeenten zich in 193-4 door dc
invoering van de Omzetbelasting voor nieu
we financieele moeilijkheden gesteld zien.
HET K.L.M. CONFLICT.
Onvoltallige commissie v. advies
brengt advies uit,
Amsterdam, 8 Dec. Zooals rnen zich
herinnert Ts de verkeersvlieger E. ven Dijk
begin September uit dc Commissie van Ad
vies getreden. Zoowel het bestuur der Ne-
derlandshce Vereeniging van Verkeersvlie
gers als de directie der K.L.M. waren van
raeoning, dat in de vacature moest worden
voorzien De commissie bleef echter tot he
den onvoltallig. In weerwil van deze on
voltalligheid bracht de commissie op
Sept. advies uit in de bekende kwestie, ge
rezen tusschen K.L.M.-piloten en directie
der K.L.M., hoewel het Reglement Vliegtuig-
bestuurders een commissie van 3 leden
voorschrijft.
De Nederlandsche Vereeniging van Ver
keersvliegers protesteerde tegen het op deze
wijze li (brengen van het advies.
Do K.L.M. directie berichtte echter on
langs, dat de commissie zich tot het uit
brengen van het advies volkomen bevoegd
acht. en zij niet kan medewerken om de
door do Vereeniging naar voren gebrachte
grieven door een andere commissie opnieuw grooten invloed op het temperatuurverloop
te laten onderzoeken.
Een der grieven van de piloten, het in
dienst houden van een Duitsohen vliegtuig
bestuurder, bestaat nog 9teeds. De Oceaan
vlieger, Evert van Dijk, is nog steeds niet
in dienst der K.L.M. teruggekeerd.
en bracht hier den dooi, maar toen zij
voorbijgedreven was, kwam er tegelijk een
einde aan den dooi.
Men kan aannemen, dat de warme lucht
hier in den namiddag voorbij was getrok
ken en dat het oogenblik, waarop de bewol
king verdween, ook het oogenblik was,
waarop de koude lucht de warme verving.
Deze dooi was dus niet tot stand geko
men door een algemeen invallenden warmen
luchtstroom uit liet Westen, zooals gewoon
lijk aan het einde van een vorstperiode. Er
is ook geen einde gekomen aan de periode
van vorst. De algemeene weerstoestand is
intusschen door stijging van den luchtdruk
over de Noordelijke helft van Europa en
door het opnieuw doorkomen van een
krachtigen Noordoostelijken luchtstroom
over de Oostzee weer heel gunstig geworden
voor de voortzetting van den kouden win
ter.
Van niet onbrlangrijken invloed op het
temperatuurverloop in ons land zijn do
meteorologische gebeurtenissen in het verre
Noordoosten van Europa. De diepe depres
sies, die uit de Noordelijke IJszee komende
over Finland naar Rusland trekken, wor
den telkens gevolgd door een warme ocea-
nischen luchtstroom, die over Skandinaviè
en de omgeving van de Bothnische Golf eri
de Oostzee dooiweer brengt voor enkele
dagen en die intermitteerend (met lange
tusschenpoozen) den toevoer van koude
lucht uit het Oosten afsnijdt. Dit heeft
I bij ons.
De algemeene tendenz is echtervorst-
weer en een stabiele weerstoestand over de
Noordelijke helft van Europa.
(Nadruk verboden).
GEVONDEN EFFECTEN VERDUISTERD.
Voor de verleiding bezweken.
Amsterdam, 8 Dec. Door een dame
werd do vorige weck aangifte gedaan bij
de politie van het bureau Leidscheplein,
BRAND IN EEN CONFECTIE-ATELIER.
Amsterdam, 8 Dec. Vanavond te ruim
I zeven uur werd de brandweer gewaar
schuwd voor een brand in een confectie
dat zij in een taxi een tasch had laten lig- atelier, de „Ipeco". gevestigd in een perceel
gen, waarin een viertal effecten ter waarde
van 3000.— waren.
Door de politie werd de chauffeur opge
spoord. Deze verklaarde, dat hij inderdaad
de dame had gereden, maar dat hij daarna
nog een rit had gemaakt met een jongen
man, wonende in de Const. Huygensstraat
bij de Helmersstraat. De ta6Ch had hij niei
gevonden.
Deze week werd een der effecten aange
boden bij de Ned. Handel Mij. Bij nader on-
in de Barnde6teeg bij de O.Z. Achterburg
wal. De brandweer van de hoofdwacht De
Ruyterkade was spoedig ter plaatse cn gaf
weldra water met twee stralen. De brand
was aanvankelijk moeilijk bereikbaar door
dat het vuur woedde in eon achterkamer
waar lingeriegoederen waren opgeslagen
Er werd water gegeven vanaf een muur die
een binnenplaats omsloot. Naderhand werd
echter een deur geforceerd, zoodat het vuur
met een tweede straal kon worden bestre-
derzoek bleek, dat het stuk gekomen was den. Na een half uur was het gevaar gevve
van de Geldersche Crediet Vereeniging te
Bussum. Het bleek daar, dat een jong
mensch het effect had aangeboden. Het
adres leidde ook naar do Const Huygens
straat. Het jonge mcnsch is daarop door de
politie gearresteerd en overgebracht naar
het bureau Leidscheplein. Hij heeft bekend
de effecten in de taxi te hebben gevonden
Aanvankelijk is hij voornemens geweest de
tasch te deponeeren bij de politie maar is
Nu door de. Bcgeering is medegedeeld. h^T^-AkAn voor de verleiding en heeft een
dat de zoo zeer gewijzigde omstandigheden Ljftr 6tUkken verkocht
een wijziging van bet stolsel der \vetvari r)e JQn?e man zal ter beschikking worden
1929 noodzakelijk maken, en dat <le wijze, J gesteld van de justitie»
ken. De opslagplaats, die tevens als slaap
kamer diende, is geheel uitgebrand De in
boedel is verzekerd. De eigenaar van het
perceel is de heer de Vries. De oorzaak van
den brand is onbekend, men vermoedt, dat
kortsluiting in het spel is. De politie stelt
een onderzoek in.
ZILVERMEEUW-SPELDJES.
De K L.M. heeft fraaie Zilvermeeuwspeld
jes laten vervaardigen, welke voor een
■kwartje bij de passagekantoren en vliegvel
den verkrijgbaar zijn.
De tijd moet gebruikt worden voor
den opbouw der Nat. Socia:
listische Beweging
In Volk en Vaderland antwoordt ir. Mus-
sert op den open brief, die hij ontving van
den heer W. Inden, algemeen voorzitter
van het Nationaal Jongeren Verbond, en
die ook in ons blad werd afgedrukt.
Het antwoord van ir. Musseri luidt:
Aan don heer W. Inden, Algemeen
Voorzitter van het Nationaal Jonge
ren Verbond.
Mijnheer,
Indien ik het de moeite waard zou vin
den om te weerleggen alle dwaasheden en
insinuaties, welke prof. Gerretson uitvindt
en gebruikt om de N.S.B. te bestrijden, zou
ik daarvoor iedere week eenige malen de
gelegenheid hebben. Het kan U bekend zijn,
dat ik er niet aan denk om dit te doen.
Wij N.S.B.-ei*6 hebben een fascistische be
weging van den grond af aan op te bou
wen, de bouw vordert voortreffelijk, vooral
ook daarom, omdat wij onze aandacht niet
laten afleiden door lieden, die, verborgen
achter het mom van fascisme, zich tot taak
gesteld hebben de eenige fascistische bewe
ging, die toekomst heeft, te bestrijden met
alle ten dienste staande middelen.
Üf prof. Gerretson nu zelf een open brief
schrijft, of dit laat doen door U, maakt
voor mij geen onderscheid. Gaat dus gerust
heen naar Uw lastgever en vertel hem, dat
ook deze brief onbeantwoord zal blijven,
ook al staat Uw naam er onder.
Ik wil U alleen één goeden raad geven.
Alvorens U nogmaals probeert den naam
van ons Vorstenhuis te misbiuiken om
zieltjes te winnen en politieke tegenstan
ders te lijf te gaan, bedenk dan hoezeer Gij
daardoor misbruik maakt van hetgeen aan
ons geheele volk toebehoort: Oranje. Leer
dit ééne van ons N.S.B.-ers: Het Huis van
Oranje staat boven den pohtieken partij
strijd en mag niet misbruikt worden ten
behoeve van dien strijd. Als U dit wilt in
zien, dan bent U al een heel eind gevorderd
op het pad van waarachtige nationale ge
zindheid.
(w.g.) MUSSERT.
EXPEDITIEKNECHT VERDRONKEN.
Amsterdam, 8 Dec. Hedenmiddag te
omstreeks vier uur had op de Prinsen
gracht bij de Elandsgracht een tragisch on
geluk plaats. Een 29-jarige expeditieknecht
in dienst bij de drukkerij Anderson in de
Kerkstraat, reed met zijn driewieler in de
Prinsengracht. Ilij zakte met het tamelijk
zware voertuig door het ijs, waar hij on
middellijk onder schoot. Onmiddellijk wer
den politie en brandweer gewaarschuwd,
doch de voorbijgangers, die het ongeluk uit
de verte hadden zien gebeuren, waren er
niet zeker van, dat de expeditieknecht nog
op de driewieler zat, toen deze in het water
reed. Aanvankelijk had het dreggen geen
succes, zoodat de assistentie van de politie-
boot werd ingeroepen. Ruim een uur na het
gebeurde werd het lichaam van den man
gevonden. Het slachtoffer is niet gehuwd.
BRANDEN.
Rotterdam, 7 Dec. Om half tien van
avond werden de bewoners van het Ooste
lijk gedeelte van Rotterdam opgeschrikt
door een feilen vuurgloed, die het vermoe
den deed rijzen, dat er aan de oostzijde van
de stad een zware brand moest woeden. Bij
onderzoek bleek, dat een groote schuur,
staande op een uitgebreid complex tuinde
rijen, liggende aan den 'sGravenweg, in
brand stond. Deze schuur behoorde toe aan
den heer B. Graafland. Er was een zeer
groote partij rietmatten cn gereedschap in
opgeslagen. Aangewakkerd door den fellèn
wind was de groote schuur in een mini
mum van tijd een laaiende vuurzee. De
brandweer werd door het personeel van den
eigenaar niet toegelaten op het terrein. Bo
vendien stond do schuur op ongeveer 700
meter afstand van den weg. De brandweer
moest dus onverrichterzake terugkeeren. De
schuur liet men afbranden. Dit duurde tot
in den nacht voort.
Boertange (Gr.), 7 Dec. Hedenavond zijn
alhier twee naast elkaar staande woningen,
resp. van de families Kampioen cn Othof,
tot den grond toe afgebrand. De oorzaak ia
onbekend. Verzekering dekt de schade.
HET DEPARTEMENT VAN ONDERWIJS.
Men verzoekt ons mede te deelen, dat de
verschillende afdeelingen van het Departe
ment van Onderwijs, K. en W. thans over
geplaatst zijn naar Oostduinlaan 2 te Den
Haag (telefoon 116390).
Maandag a.s. zullen ook de Minister en
de directeur-generaal van het onderwijs
hun intrek aldaar nemen, zoodat alsdan
het geheela Departement opnieuw gehuis"
vest zal zijn.
„Als Je nou verstandig bent. dan draaf je naar huls
„Ja. en
en zet dadelijk Je schaatsen ln het vet."
(Passing Show).
