4000
DE EEMLANDEU
Woensdag 20 December 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32e Jaargang No. 147
IJSDAM BIJ OBERWESEL
VERBROKEN
FRANSCHE REGEERING
KRIJGT MEERDERHEID
DE LINDBERGHS WEER
THUIS
TAXI TAXI
TELEFOON
1210 1211
Het MEEST VERTROUWD
en GOEDKOOPSTE
adres voor TAXI'S
NOG VOOR DEN ZONDAG GEREED
HEERENCOSTUUMS
ACTIEF
PIANO'S
EEN GEHEIMZINNIG
ZEEMONSTER
GOED ZWITSERSCH
VOORBEELD
HET VLIEGTUIG ALS
BOMMENWERPER
HET NIEUWE BEWIND
IN SPANJE
EXEMPLAREN
4 uur 15 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
TAXI TAXI
ook 's nachts geopend
1093 Te3. 1830
GARAGE NIC. B0VÉE
KAMP 41
KERSTCBOIMI
Luvcx*zn
AMERSFÖORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pei 3 maanden voor Amersfoort 2.10» per maand f 0.75» per
1 *eek (mei gr.tn vereekerlng legen ongelukken) f 0.I71/»
SI n n e d I a n d franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderll)ke nummert f 0.03.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 311
PRIJS DER AOVERTENTIEN van 1—4 regel» t 1.05 met inbegrip van een bewijsaummtf
elke regel meer f0.25. Llefdadlghelds-advertentien vcor dt
helft van den prija. Kleine Advertentl&n „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regelt
50 cent. elke regel mee/r 10 cent» driemaal plaatsen f 1.—Bewijsnummer extra 1 0.0S
De toekomst van de Philip
pijnen. De kwestie der
onafhankelijkheid.
Het parlement der Philippjjnen heeft
cenigen tijd geleden de onafhankelijkheid,
die de Vereenigdc Staten hadden aangebo
den. met een groote meerderheid van de
band gewezen, vooral wegens dc bizondere
voorwaarden, die belichaamd waren in de
onafhankehjkheidswet, welke door het
Amcrikaansche congres werd aangenomeji
en dio het Philippijnsche parlement ondra
gelijk voorkwamen. De meerderheid teeken-
de minder verzet aan tegen de voorgeno
men handhaving der Amerikaan6chc mili
taire soevereiniteit over de eilanden dan
wel legen liet opheffen der Amerikaansch-
Pliilippijnschc economische unie.
Een nauwkeuriger uiteenzetting en moli-
veering dezer opvatting heeft blijkens
een United Press-telcgram in de N.Z.Z.
onlangs dc president van den Philippijn-
ecllen senaat. Manuel Quezon te Tokio ge
geven, toen hij aldaar enkele dagen ver
toefde op weg naar Washington, waar hij
mot president Roosevelt den toestand wilde
bespreken. Quezon is niet voorstander eener
onmiddellijke en algchcelc onafhankelijk
heid der Philippijnen, lïoc graag dc Japan
ners dit ook zouden willen gelooven. Prin
cipieel is hij wel van opvatting, dat een
bevrijding van zijn land volkomen moet zijp
en dat den Philippijnen derhalve de vol
ledige rechten cn functies van een onafhan-
kelijkcn staat, met inbegrip der eigen ver
dediging, moeten worden toegekend, doch
Quezon betwijfelt klaarblijkelijk of zijn
land op het oogenblik wel bij machte is
deze taak cri rechten op zich te nemen.
Voor hem hestaan er in de gegeven om
standigheden maar twee mogelijkheden om
aan dc betrekkingen der Philippijnen met
de wereld een nieuwen grondslag te geven:
of dc Verecnigde Stalen vcrlecncn den ei
landen oen beperkt zelfbeschikkingsrecht en
laten ze ook in 't vervolg deel uitmaken
van het Amcrikaansche economische rijk,
y.oodat zij dan de natuurlijke economische
basis der Unie in 't Verre Oosten vormen,
óf Uc Philippijnen onderhouden als een for
meel onafhankelijke staat nauwe betrekkin
gen met Japan, dat reeds door de nabije
ligging en tevens door dc lage prijzen fcijner
industrieelc voortbrengselen een geschikt
partner zou zijn, wat het sluiten' van eert
economisch verdrag betreft. Gedachtig aan
de decennia oude betrekkingen tusschen de
Philippijnen on Amerika, houdt Quezon niet
in allen ernst rekening met deze tweede
mogelijkheid, maar hij wijst er niettemin
op, teneinde te Washington gemakkelijker
een Schikking tot stand te brengen, die be
antwoordt aan dc wcnschen der Philip
pijnen.
Het gaat hierbij vooral om vraagstukken
op het gebied der economische politiek. Men
mag niet over het hoofd zien, dat de bizon
dere vorm der van de hand gewezen onaf-
hankelijkswct te danken is aan de actie
van bepaalde Amcrikaansche economische
kringen, vooral van de beetwortelproducen-
len uit de 6taten van het Midden-Westen,
die te Washington grooten invloed hebben.
Dc wet was gericht tegen den vrijen invoer
van Philippijnsche suiker en maskeerde
leze bedoeling maar heel poovertjes doQi*
in schijn de Philippijnsche onafhankelijk-
licidseischen in te willigen.
Quezon hoopt nu Roosevelt ervan te over
tuigen, dat de Philippijnsche. economische
]bclangen, zonder dat die der Amerikanen
worden geschaad, kunnen worden behar-
ligd. Wel-is-waar dient Amerika, wanneer
liet zijn industrieelc voortbrengselen aan
lie Philippijnen wil verkoopen, ook van dc-
11c het een en ander te koopen, maar ten
eerste behoeft het quantitaticf en, wat de
Iwaarde ervan betreft, niet evenveel tc zijn,
daar de Philippijnen met andere landen
een actieve handelsbalans hebben, en ten
tweede behoeft het niet absoluut suiker te
zijn. De Philippijnen kunnen een groot aan
tal producten leveren, die met geen enkel
Amerikaansch voortbrengsel concurrecrcn,
b.v. copra cn caoutchouc. Wanneer zij deze,
zonder last to hebben van Amcrikaansche
douanerechten, tegen Amerikasncehe auto's
|zoudëh kunnen ruilen, dan zou dit, naar
Quezon van gevoelen is, voor beide partijen
geen onvoordeelig zaakje zijn Quezon hoopt
liet te dezer zake met Roosevelt eens te
kunqen worden. De regeling der socvereini-
leitskwestic. zou dan niet moeilijk vallen,
daar de Philippijnen vermoedelijk geen vol
ledige onafhankelijkheid wcnschen in ver
band met. het gevaar, dat van Japansche
zijde dreigt.
GEWELDIGE OVERSTROOMING IN
ZUID-AFRIKA.
Kaapstad, 19 Dec. (V.D.) De langduri
ge droogte is thans gevolgd door geweldige
overstroomingen. De rivieren sleuren alles
iu haar stroom mee. In alle dcelen van het
land woeden hagelstormen en wolkbreu
ken.
Volgens een mededccling van den minis
ter van landbouw van Zukl-Afrlka zijn in
de periode van droogte in het geheel drie
niillioen schapen omgekomen.
Talrijke schepen beschadigd
K e u 1 e li, 19 Dec. (11. N.) In den afgeloo
pen nacht werden de bewoners van Ober-
wescl door een ontzaggelijk gebraak ge
wekt. Bij de Loreley werd de ijsdam, die
zich daar gevormd had, door het opgestuw
de water verbroken. Groote ijsmassa's wer
den op den oever geworpen, wat een ont
zaggelijk Inwaai veroorzaakte. Enkele sche
pen sloegen door den druk van het ijs van
hun kabels los cn werden op het land ge
worpen, waarbij verscheidene schepen
zwaar beschadigd zijn. Voor de volgende
nachten is een wacht ingesteld, daar het
gevaar bestaat, dat bij verder wassen van
het water de stad overstroomd zal worden.
De brandweer en do geheele S.A. is gealar
meerd. Groote stapels hout, die aan den
oever van de haven waren opgeslagen, zijn
door de ijsmassa's schots cn scheef door
elkaar geworpen. Bij eventueel gevaar zul
len do bewoners door kanonschoten gewaar
schuwd worden.
Financieele voorstellen in den
Senaat aangenomen
Parijs, 19 Dcc. (V.D) De Franschc se
naat heeft heden do beraadslagingen over
het financieele programma voortgezet cn de
beide veelomstreden artikelen 6 en 12 aan
genomen in den door de Kamer aanvaar
den vorm.
Een radicaal-socialistisch, senator stelde
voor, art. 6 aan le nemen in denzelfden
tekst, waarin het artikel door de Kamer
was goedgekeurd. De regeering sloot zich
hierbij aan en stélde de kwestie van ver
trouwen, waarna art. (i werd aangenomen
met 201 tegen 58 stemmen,
Art. 12 werd aangenomen bij hand-opste
ken. De 6enaat werd verdaagd tot Woens
dag.
N e w-Y o r k, 19 December (V.D.) Op het
vliegveld van New-York is Dinsdagavond
om 7 uur 50 A.T. het echtpaar Lindbergh
gearriveerd. De familie heeft sinds haar
vertrek meer dan 47.000 K.M. afgelegd. De
moeder van Lindbergh was met haar klein
zoontje John bij dc daling tegenwoordig.
POLITIEKE EXCESSEN ZWAAR
GESTRAFT.
A 11 o n a 19 Dcc. (V.D.) In het proces naar
aanleiding van den overval op het S.S.-
lokaal tc Altona. heeft dc bizondere recht
bank tc Altona Dinsdagmiddag vonnis ge
wezen -De drie hoofdbeschuld-igden werden
ieder tot 7 jaren, één beschuldigde tot zes,
twee ieder tot vijf, vijf ieder tot vier jaren,
één tot drie, en drie ieder tot vier jaren
tuchthuis veroordeeld. Voor een jongenman
luidde het vonnis drie jaren gevangenis
straf.
Wegens medeplichtigheid aan poging tot
moord werden twee besohuldigdcn ieder tot
drie jaren tuchthuisstraf veroordeeld. Alle
beschuldigden, die tot tuchthuisstraffen zijn
veroordeeld, zijn voor den duur hunner
straffen hun burgerlijke en eererechten ont
nomen. Vijf beschuldigden zijn vrij gespro
ker.
TWAALF MIJNWERKERS
VERONGELUKT.
Kaapstad, 19 Dec. (V.D.) Door een ern
stig ongeluk in de Crown-mijn hij Johan
nesburg, zijn Dinsdag 12 mijnwerkers, o.w.
twee Europeanen, om het leven gekomen.
Een platform, waarop 13 mijnwerkers be
zig waren, stortte plotseling 1100 M. diep.
Slechts één arbeider kon zich redden; dc
andere, 12 zijn gedood.
HET VERONGELUKTE FRANSCHE
VLIEGTUIG.
Be bemaning veilig.
liet wu.ervliegtuig op de lijn Algiers-
Marseille, dat Zondagochtend op de Middel-
landsche zee een noodlanding moest ma
ken en tot in den nacht S.O.S.-signalcn uit
zond. is veilig geborgen. Het stoomschip
St. Marguerite seinde gisterochtend om G
uur draadloos, dat het dc op het water
drijvende machine gevonden had. Dc op
varenden waren ongedeerd cn de post was
onbeschadigd.
De bemanning, die door een hulpvaartuig
werd overgenomen, is te Bizerta aangeko
men. Het vliegtuig moest in verband met
het stormachtig© weer aan de golven wor
den prijs gegeven.
Model oppersen
Ontvlekken oppersen
Chem. reinigen oppersen
f 0.80
1.75
2.40
ff
ff
LANGESTRAAT 117.
Tel. 1717.
i BESESTEIN - BLüTHNER - IBACH
GROTRIAN STErNWEG
Ta. R. VAN DEN BURG
Arnh.straat.
Gevestigd sedert 1887.
Interessant relaas van een
duikbootkapitein
B e r 1 ij n, 19 Dcc. (V. D.) Naar aanlei
ding van de publieke belangstelling in En
geland voor het geheimzinnige zeemonster
dat in het Schotsche meer Locli Ness in
Inverness zou zijn waargenomen, publi
ceert dc „Deutsche Allgelbeine Zeitung" het
verhaal van den in den oorlog bekenden
duikbootcommandanfc Freiherr vqn Forst-
ncr, die indertijd het bevel voerde over de
duikboot „U. 28". ^Forstner schrijft o. a.:
„Op 30 Juli 191*5 brachten wij met onze
„U. 2S" in den Atlantischen Oceaan het En-
gclsche stoomschip „ïberian", metende 5223
bruto registerton met een kostbare lading
stukgoéderen tót zinken. Het ongeveer 180
M. lange schip begon aan den achterkant
snel te zinken en met den voorsteven bijna
loodrecht in de lucht zonk het naar bene
den op een plaats, die eenigc duizenden
meters diep is. Het schip was ongeveer
25 seconden geheel verdwenen, toen wij op
een diepte, die wij natuurlijk niet konden
vaststellen, een hevige ontploffing hoorden.
Misschien was het schip toen reeds dui
zend meter onder dc wateroppervlakte.
Kort daarop werd tegelijk met ecnige
wrakstukken een reusachtig zeemonster
hevig kronkelend cn om zich heen slaand
twintig ii dertig meter de lucht in geslin
gerd.
Op den commando-toren stonden op dat
oogenblik mijn beide officieren van de
wacht naast mij, alsmede de dienstdoende
machinist, een stuurman en een roergan
ger. Onmiddellijk maakten wij elkaar op
het zeemonster opmerkzaam, en een po
ging om het tc fotografeeren mislukte, om
dat het dier na tien k vijftien seconden
weer in het water verdwenen was.
Het \crschijnscl was ongeveer 20 M. lang
en had conigszins den vorm van een kroko
dil, twee voor- en twee achterpooten met
stevige zwemvliezen en een lapgen, naar
voren spits toeloopenden kop.
Dat het dier van zoo groote diepte uit
het water werd geslingerd, lijkt mij vol
komen begrijpelijk. Door de ondcrzccschc
explosie werd de in de omgeving zwem
mende of nestelende „waterkrokodil',
zooals wij het noemden, met groote kracht,
naar boven gedrukt, waardoor liet plotse
ling in de lucht terecht kwam."
GEWELDIGE AARDVERSCHUIVING BIJ
PISTORIA.
Rome, 19 December (V.D.) Door een
aardverschuiving van buitengewonen om
vang is de spoorlijn Pi9a, Abetone, Brenner
voorloopig versperd. In de buurt van Pisio-
ria is een aardmassa van 500 M. lengte,
800 M. hoogte en een groote dikte losge
raakt, waarbij een huis dat door straatma
kers werd bewoond, i6 vernield. Men vreest,
dat de rivier Lima buiten haar oevers zal
treden, aangezien de massa in het stroom
bed is terecht gekomen
JODEN BOYCOTTEN DUITSCHE VOORT
BRENGSELEN.
Londen, 18 Dec. (H.N.). De Joodsche
raad voor den boycot van Duitsche goede
ren heeft in een vergadering, welko door
1500 Joden werd bijgewoond, besloten, dat
in de weck van 15 tot Ï1 Januari geen Duit
sche producten zullen worden gekocht.
Rentebetaling en aflossing
in goudwaarde
Bern, 19 Dec. (V.D.) Officieel wordt me
degedeeld: De Financieele Commissie van
den Nationalcn Raad heeft de betaling der
coupons cn de aflossing van dc bl/s dol-
larleening van 1924 ten bedrage van 30 mil-
liocn dollar besproken en heeft zich een6
verklaard met de opvatting van den Bonds
raad, volgens welken de rentebetaling en
aflossing legen goudwaarde moet geschie
den.
Deze leening is uitgegeven tegen goud-
dollare volgens een gehalte, overeenkomen
de met den Amerikaanschen wisselkoers op
1 April 1924. Dc vraag was thans of de ver
plichting tot oflossing in goud na de Amc
rikaansche wet van 29 Mei 1933 inzake de
opheffing van de goudclausule als verval
len kon worden beschouwd. Deze vraag
werd ontkennend beantwoord, zoodat de
verplichting tot aflossing in goud blijft be
staan.
Tot deze conclusie hebben mede geleid
de beginselen, wélke ten grondslag liggen
aan do beslissingen van liet Permantente
Hof van Internationale Justitie te Den Haag
van 12 Juli 1929 inzake de Servische en
Braziliaansche leeningen, evenals de over
weging. dat de Amcrikaansche wet tot op
heffing van de, goudclausule niet kan wor
den toegepast op lecningcn van den Zwit-
serschen Staat.
Captain Eden beantwoordt een
vraag in 't Lagerhuis
Londen, 18 December (V.D.). In ant
woord op de in het Lagerhuis aan den on
derstaatssecretaris van buitcnlandsche za
ken, captain Anthony Eden, gestelde vraag,
zeide deze, dat vóór zoover hem bekend
was het geen feit is, dat in dc meeste
Europeeschc staten de luchtstrijdkrachten,
in het bizonder die voor het bombardement
worden uitgebreid. Hij weet, dat alle types
vliegtuig tot op zekére hoogte voor bom
bardementen worden gebruikt. O'm aan deze
moeilijkheid tegemoet te tornen, zijn de
artikelen 34 en 35 in.de Engelsche ontwerp-
conventie opgenomen. Do voorstellen, wel
ke in deze artikelen zijn vervat, vormen
•nog steeds dc grondslagen voor de Brit-
sche politiek. Naar de meening der regee
ring is het geheele probleem der ontwape
ning urgent en alle mogelijke pogingen
worden gedaan om 'algcmccnc overeen
stemming tc verkrijgen.
Een toelichting van Lerroux
Madrid, 18 Dec. (V.D.). Lerroux heeft
heden een verklaring afgelegd, waarin hij
zeide, dat de regecring samengesteld is op
een zoodanige basis, dat de parlementaire
krachten in evenwicht wórden gehouden,
waarbij rekening is gehouden met hét feit,
dat het land een regeering yvenscht met
een centrum-karakter. De medewerking
der Agrariërs verheugde Lerroux ten zeer
ste. In verband met verlangens, om een
meer links gerichte regeering aan het be
wind tc zien, wees Lerroux er op, dat niet
vergeten mag worden, dat de verkiezings
overwinning behaald is door rechts cn dat
men in overeenstemming daarmede moet
regeeren.
TWEE NEDERLANDERS GEKWETST BIJ
AUTO-ONGELUK.
A n t w e r p e n, 19 December (V.D.). Op
den grooten weg tc Wustwezel is een auto
ten gevolge van den ijzel geslipt cn terecht
gekomen tegen een b.»om. In den wagen
waren gezeten twee Nederlanders, A. Quaem
e-n D. Hogerwerf, beiden wonende Ivetelweg
te Vlaardingen.
Quaem werd met een schedelbreuk op
genomen. Zijn toestand is hopeloos. De an
dere inzittende werd aan hoofd cn beencn
gewond. Beiden werden naar het ziekenhuis
vervoerd.
DE ARRESTATIES BIJ DE DUITSCHE
AMBASSADE.
Londen, 18 December (V.D.). Vandaag
hebben vier jongelieden terecht gestaan
voor den politierechter van Bowstreet in
verband met de demonstratie welko gis
teravond in de buurt van de Duitsche am
bassade heeft plaats gehad Drie hunner
zullen zich gedurende zes maanden van
iedere demonstratie moeten onthouden, ter
wijl dc vierde, die verzet had gepleegd bij
zijn arrestatie, veroordeeld is tot een boete
van 10 shilling, subs, zes dagen hechtenis.
[DIT BLAD HEEFT EEN DAGELU KSCHë
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
BUITENLAND.
Het Brusselsche politicschandaal.
(Eerste Blad, pag. 2).
STADSNIEUWS.
Verboden opschriften; O. S. P.-crs in hoo-
ger beroep.
(Eerste Blad, pag. 3).
Vocdscluitreiking van het Leger des I-Ieils.
(Eerste Blad, pag. 3).
Dc opheffing van dc Hoogerc Handels»
school.
(Eerste Blad, pag. 3).
Medegedeeld door het K.N.M.I. te de Bilt,
Hoogste barometerstand 776.4 tc Scilly.
Laagste barometerstand 744.7 tc 'Isafjord.
Verwachting: Zwakke winden uit Noor
delijke richtingen, nevelig tot half of licht
bewolkt, wéinig of geen neerslag, tempera
tuur om het vriespunt tot lichte dooi.
De hooge drukking heeft zich vooral over
Scandinavië uitgebreid, maar de kern breid
de zich ook zuidwaarts uit, zoodat de wind
bij ons nog uit het Noord-Westen waait. Dc
depressie op den Oceaan is naar IJsland
getrokken, alleen een kleine uiflooper ver
toont zich in Zuid-Noorwegen. De Brits ohe
eilanden hadden nevcljg weer met tempe
raturen weinig boven het vriespunt in En
geland en zacht weeft in Ierland on Noord-
Schotland. Over dc Alpen cn in Hongarije
is de vorst nog matig tot streng gebleven,
elders op het vast© land afgenomen, maar
in Noörd-ScGndindvië kwam weer 30 gr.
Celsius vorst voor cn in do bovenlucht
waaic een zeer koude Noordelijke lucht
stroom. Terwijl in Dultschland cenige uit
breiding van het vorst gebied tc wachten is,
zal in.onze omgeying nog licht dooi weer
aanhouden met lichte vorst gedurende dc
opklaring in den nacht.
RIJDT VEILIG!
Maak een bocht naar rechts met
kleinen straal, een bocht naar
links met grooten straal; blijft
steeds op de rechler weghelft.
BUITEN-RITTEN 6 ct. per K.M.
6 a 7 pers. auto met chauffeur
Vaste standplaats ter linl&fzüda
van Hotel Monop<4ö
slobkousen
I hand/choenui
PnEP5POODT
