G. BROUWER
DÉ ÉÊMLANDÉQ
Bulten laodsdh
Overzicht
Buitenland
4000 EXEMPLAREN
Belangrijkste
Nieuws
Weerbericht
L J. LUYCX ZOON
Groote Balans-Uitverkoop
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/*
Slctenland franco per poat per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERG 511
Donderdag 28 December 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 152
PRESIDENT MACIA
OVERLEDEN
TAXI TAXI
TELEFOON
1210 1211
Het MEEST VERTROUWD
en GOEDKOOPSTE
adres voor TAXI'S
Cucces
KRÜISKAMP10'
AMERSFOORT
NA DE TREINRAMP
BIJ LAGNY
HITLER'S VOORSTELLEN
ONAANVAARDBAAR
TAXI TAXI
1093 Tel. 1830
GARAGE NIC. BOVÉE
4 uur 21 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
„ACTIEF'
AMERSFOORTSO-i DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN vao 1-05 met inbegrip van een bewijsaunimrt
1 elke regel meer f0.25. Llefdadlghelds-adverteotlëa vcor da
helft van den prijs. Kleine Advertentlèn „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regel»
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra t 0.05
Albanië tracht de banden niet
Italië lesser te ruiken.
Laatstgenoemd land onthoudt
Tirana verderen üncncieslen
steun.
-.amlacht trekt in de buitcnlanrischc pers
liet bericht uit Rome, volgens hetwelk Ita
lië liet decreet van 21 Juli 1931 huiten
werking heeft gesteld; bij dit decreet had
het zich verplicht Albanië honderd mil-
lioen goudfranken in tien annuïteiten te
betalen, die-pas dan rryito. zouden dragen,
wanneer de Albaneesclic begrooting lot. 50
inilliocn goudfranken zou zijn gestegen
(thans bedraagt zij 30 millioen).
Uit dit feit zou zijn af te leiden, dat de
betrekkingen tusschen Albanië en Italië
minder nauw en hartelijk zijn geworden,
maar tot een definilievo breuk is het nog
niet gekomen en nog steeds blijft In t
vriendschapsverdrag van November 1926
cn de defensieve overeenkomst van No
vember 1927 van kracht. Do strekking de
zer verdragen was, dat beide landen elkaar
toezegden steeds samen te werken cn el
kaar te steunen, terwijl zij tegelijkertijd
overeenkwamen geen accoorden van poli-
ticken of militairen aard te sluiten, waar
bij do belangen van één dei' contrnctccren-
de partijen in het gedrang zouden raken.
Tevens nam Italie op zich ervoor te wa
ken, dat de status quo van Albanië in po
litiek, juridisch cn territoriaal opzicht niet
zou worden aangetast.
Bovengenoemde lccning, waaraan reeds
een andere leening was voorafgegaan cn
waardoor Albanië in financieel opzicht
meer of minder van Italië afhankelijk
werd, leidde in de praktijk tot een Ita-
liaansche voogdij, die do Albaneesclic zelf
standigheid tot iets illusoirs maakte.
Dat dit niet naar den zin was van de
Albaneesclic nationalisten, behoeft niet uit
voerig uiteen te worden gezet. Strubbelin
gen waren den laatsten tijd dan ook sche
ring en. inslag, daar de vrijheidszin der
Albarieezon niet vcrccnigbaar was met de
bemoeizucht der Italianen, die van Alba
nië gaarno een'soort kolonie hadden ge
maakt. Zoo is het dan ook verklaarbaar,
dat er in 1932 zich in Albanië ccn soort
omwenteling voltrok, die tegen koning Ach-
med Zogoe was gericht en wel, naar inen
mag aannemen, wijl deze zich niet krach
tig genoeg verzette tegen de. steeds sterker
wordende Italiaansclic invloeden.
Vooral den laatsten tijd namen de loc-
kenen toe, dat Albanië de breuk met Ita
lië tracht te verhaasten of althans poogt
een einde te maken aan de eenzijdige re
laties met Rome. Het heeft namelijk be
trekkingen aangeknoopt met Jocgo-Slaviö,
hetzelfde land, dat ertoe bijdroeg, dat Acli-
rned Zogoe indertijd aan het bew ind kwam.
Op 24 Dcc. j.l. hebben n.l. do Albancesch-
Joego-Slavischc handelsbesprekingen haar
beslag gekregen, waarbij Belgrado blijk
baar verschillende concessies heeft gedaan.
Ook schijnen Albaneesclic economische
kringen den wcnsch tc koesteren, dat .Toc-
go-Slaviö bankfilialen in Albanië vestigt;
tot dusver bestaat er in Albanië n.l. maar
ecu financieclc instelling, de Albaneesche
Nationale Bank, die zich echter in Ila-
liaansche handen bevindt, zoodat een te
genwicht stellig noodzakelijk is.
Cii. -'i
Naar wij verder in do buitenlandsehc
pers lezen, heeft Albanië eveneens met
Griekenland een overeenkomst gesloten
voor den duur van zes maanden, terwijl
ook reeds niet Tsjecho-Slowakijo onderhan
delingen zijn ingeleid. Daar staat tegen
over, dat do politieke cn economische on
derhandelingen met Italië den laatsten tijd
gekenmerkt worden door zeer ernstige
moeilijkheden, zoodat in sommige kringen
dan ook reeds do mogelijkheid wordt geop
perd, dat, als uitvloeisel van de koerswij
ziging te Tirana, de besprekingen tenslotte
op niets zullen uilloopcn.
Barcelona, 25 Dcc. (V.D.) President
kolonel Francesco Macia is overleden.
Macia, die 7i jaar oud werd, was de ccr-
sle president van den nieuwen Catalaan-
schon staat. Zij li overlijden volgde op een
blindedarm-operatie.
Ilet II X meldt o a. nog
De begrafenis zal Woensdag plaats heb
ben en zal vermoedelijk dc grootste trouw
plechtigheid worden-, welke Barcelona ooit
heeft gezien. Macia w as in 1S59 geboren. Na
de ontbinding van de Cortes en dc invoe
ring van de dictatuur von Primo de Rivera
verliet Maoia Spanje, om als balling in
België te gaan leven. Pas in 1931 keerde hij,
nadat de amnestie was afgekondigd, naar
Spanje terug, w aai bij te Barcelona dc on
afhankelijke Calalaansche republiek uit
riep. In 1932 werd hij tot president dezer
republiek gekozen. Dc Spaansohe regeering
zal zich bij de begrafenis officieel laten
vertegenwoordigen. Men acht liet waar
schijnlijk, dal het heengaan van Macia
grootcn invloed op de toekomstige ontwik
keling. tusschen Spanje en Catalonié zal
oefenen.
MACIA f
Binnen acht dogen zal liet Calalaansche
parlement een nieuwen president kiezen. In
politieke Kringen spreekt men van de
mogelijkheid, «Int de Spaanschc ambassa
deur to Brussel, SaJvator Albert, opvolger
van Macia zal worden.
51 ad rid, 26 Dcc. (V.D.) lieden werd on
der voorzitterschap van Lcrroux een mi
nisterraad gehouden in verband met het
overlijden van kolonel Macia. Besloten is,
dat de regeering bij de begrafenis te Bar
celona vertegen woonljgd zal worden door
den minister van arbeid, die vergezeld zal
woFden door den minister van marine.
Défilé langs de baar.
Barcelona, 26 Dcc. (V.D) liet défilé
langs dc baar van wijlen Macia heeft den
geheelen dag voortgeduurd. Uit geheel Ca
talonié zijn deputaties aangekomen, die bij
dc begrafenis, welke ccn civiel karakter zal
dragen, aanwezig zullen zijn.
Talrijke telegrammen van condolcantic
zijn ontvangen, ook uit het buitenland,
vooral uit de Spaansclie koloniën, Parijs
en Amerika.
TERECHTSTELLINGEN TE KABOEL.
Londen, 27 Dec. (II. X.) Volgens berich
ten uit Kaboel licbbcn in de laatste dagen
15 terechtstellingen plaats gehad wegens
hoogverraad. Onder dc ter dood gcbrachten
bevond zich ook dc moordenaar van Nadir
Kalm.
OUDE AUTO'S WORDEN TOT PANTSERPLATEN.
Gezicht op een groot .auto-kerkhof" in California waar gebruikte auto's worden
verzameld. Vooral de stalen onderdeelen worden zorgvuldig bijeengezocht cn aan
0e oxogte scheepswerven verkocht die daaruit pantserplalcn vcor oorlogschensn rieten.
m
tN DEN
J Tuin
TUINIEREN BIJ DE KACHEL.
Nu wc buiten tengevolge van de vorst niet
kunnen werken is het een aangename bezig
heid om bij de Warme kachel plannen te
maken en vast tc stellen hoe we onzen tuin
een volgend |aar zullen inrichten. Natuurlijk
zullen we ons eerst moeten voorzien van
een platte-grond welke we aan de hand van
een eenvoudige opmeting maken. Aldus toe
gerust hebben we een juist overzicht over
oc beschikbare ruimte cn kunnen we de
plaats voor de verschillende soorten bepalen.
Waar het hier voornamelijk gaat over kleine
lerreintjes teek'erien we op niet te kleine
schaal: b.v. 1 op 25, of 1 op 50, opdat er
eenige ruinile is voor aanteekeningen. V/aar
het den bloementuin betreft moeten we
vooral goed rekening houden met de aan
wezige overblijvende planten, cn hun stand
plaats zoowel houtachtige als vaste planten.
Lel ook bij de plaatsbepaling voor de ver
schillende zomerbloemen op den zonnestand,
immers zijn dc meeste soorten echte zonne
kinderen. Nu hebben wc ook mooi tijd om
Onze kennis van bloerhen en planten wat te
verrijken. Door aandachtig de beschrijving
der aangeboden soorten in ccn goede prijs
courant te lezen kan menigeen zijn of haar
kennis al uubreiden- Natuurlijk zijn beknopte
werkjes over onderdeden van den tuinbouw
b.v. uit de bekende serie „Weten en kunnen"
daarvoor zeer bevorderlijk. Alleen wanneer
wc iets weten van de planten kunnen we ze
ecnigszins naar behooren rangschikken. Aan
de hand van de gemaakte plannen kunnen
we dan berekenen hoeveel zaad cn planten
wc zullen moeten bestellen, Dit betreft zoo
wel den groenten- als den bloementuin. Bij
het maken van een teeltplan voor den grocn-
lentuin houden we rckenh.Af raet wisselbouw.
Dit is noodig omdat niet a'le planten de
zelfde voedingstoffen in gelijke verhouding
uit den bodem opnemen, en ook omdat be
paalde plantenziekten daardoor minder kans
krijgen de teelt van sommige gewassen on
mogelijk te maken. In het algemeen doen we
verstandig met het verwisselen van de teelt
van bladgroenten met die van peulvruchten
of wortel- cn knolgewassen, en omgekeerd.
Wanneer v/e zoo ons lecltplan hebben vast
gesteld, gaan we ook bepalen welk soort,
en hoeveel mest we zullen gebruiken. Het
zal mede afhangen van de grondsoort en de
te leclcn gewassen of we de voorkeur zullen
geven aan stalmest of kunstmest. In de
meeste gevallen verdiend het aanbeve'ing
om bij het spitten een flinke laay stalmest
onder te werken; waar dit noodig is gebiui-
ken we dan vcor aanvulling kunstmest.
„Horse Weide" voor Uw planten
Wat zij in haar branche offreert
Wordt vakkundig en toch billijk
En als 't best gegarandeerd.
CHEF DER DUJTSCHE LEGERLEIDING
TREEDT AF.
Perscommentaar verboden.
B e v 1 ij n, 27 Dec. V. D Dc chef van dc
Duitschc legerleiding, dc generaal der in
fanterie baron von llnmmcrstcin, heeft in
volledige overeenstemming met de rijksre-
gcering besloten op 1 Fcbr. 1931 zijn ontslag
aan te bieden. Dc rijkspresident heeft dc
ontslagaanvrage ingewilligd cn baron von
llammerstcin inct den dag van zijn ontslag
neming bevorderd tol gcncraal-ovcrste. liet
is den Duitschcn bladen verboden commen
taar tc leveren op dit ontslag of op du be
noeming van zijn opvolger.
LGENATSJARSKI OVERLEDEN.
Moskou, 27 Dec. (V. D.) Met officieeje
sovjettelegraafagentschap meldt uit Parijs,
dat tijdens ccn verblijf in Frankrijk aldaar
is overleden de oud-volkscommissaris voor
onderwijs cn kunsten Anatoli Wusslcwitsj
Loenatsjarski, die behalve op politiek ge
bied ook een vooraanstaande plaats innam
in bet internationale cullurcclc leven.
Loenatsjarski is 58 jaar geworden.
SLACHTOFFERS VAN GAS
VERGIFTIGING.
Te Gotha zijn de 35-jarige Walter Knauer,
zijn vrouw cn beide dochters in hun wo
ning gevonden, gestikt door gasvergiftiging.
Knauer was juist wegens oneerlijkheid ont
slagen door den directeur van het waren
huis. waar hij werkzaam was.
Een minutieus onderzoek
(Vervolg van liet Derde Blad).
Alle slachtoffers geïdentificeerd.
Ernstige kritiek op de spoor
wegleiding.
P a r ij s, 28 Dcc. (V.D.). Twee hij het
spoorwegongeluk tc Lagny zwaar gewon
den zijn gistermiddag in een Parijsch zie
kenhuis overleden, waardoor het aantal
dooden is gestegen tot 203. Men is er in
middels in geslaagd allo slachtoffers tc
idcntificecreii. In de verschillende Parij-
schc ziekenhuizen zijn 68 gewonden ojigc-
nomen, terwijl een aantal andere te Lagny
wordt verpleegd. Er vcrkccron in totaal
nog elf personen in levensgevaar, waarbij
de crisis binnen 48 uur wordt verwacht.
De Oeuvre van hedenmorgen bevat ern
stige beschuldigingen aan het adres van
dc leiding der Chcmins de fcr de l'est, de
spoorwegmaatschappij, die do lijnen tus
schen Parijs en Klzas-Lotharingon exploi
teert en die het blad verantwoordelijk stelt
voor dc noodlottige ramp bij Lagny. Het
•blad verwijl 'de onderneming lal van ge
breken in dc bedrijfsleiding, waarvoor zij
het locomoticfporsoncel van den sneltrein
naar Straatsburg verantwoordelijk wil
stellen, terwijl liet onderzoek duidelijk
heeft aangetoond, dat er grove fouten zijn
begaan, waarvoor heel wat hoogcr ge
plaatste personen, cn functionarissen dan
een stoker en een machinist verantwoor
delijk waren.
Ondanks den dichten' mist liccft dc
maatschappij Zaterdagavond vóór- cn na-
Ircincn lalcn loopen, lenVijl b.v. dc Chc
mins do fcr du Nord om dezelfde reden
integendeel verscheidene treinen heelt la
ten uitvallen, liet vertraagde vertrek der
tremen van het Gare de l'est tc Parijs was
niet veroorzaakt door den mist, doch door
den slechten toestand der locomotieven,
waarvan verscheidene toevoerbuizen wa
ren bevroren. Uit bezuinigingsoverwcgin-
gen had inen vele arbeiders uit de loco-
moticven werkplaats onlslugen, waardoor
dit mogelijk werd. liet heeft op do publie
ke opinio tc Parijs bovendien een zeer
cigenaardigen indruk gemaakt, dat het be
richt van het ernstige ongeluk pas laat in
den nacht bekend werd, terwijl do ramp
reeds tegen 8 uur 's avonds was geschied.
Dc Parijscho politieprcfcct Chiappc ver
klaarde tegenover een verslaggever van de
Oeuvre, dal hij pas legen half 12 "s avonds
van liet ongeluk op dc hoogte werd gesteld.
De maatschappij liad niettemin geen as
sistentie gevraagd. Chiappc acht het van
zelfsprekend, dat hij dezelfde maatregelen
reeds eerder zou hebben genomen, indien
hij tijdig van den omvang cn dc gevolgen
van do ramp op dc hoogte zou zijii gesteld.
Parijs, 27 Dcc. (II. N.) Gisteravond licb
bcn de ministers van de nationale verdedi
ging ccn conferentie onder voorzitterschap
van minister-president Chautemps gehad,
welke drie uren duurde. Vandaag wordt een
ministerraad onder voorzitterschap van
president Lebrun gehouden. Volgens de
Echo de Paris hebben dc beraadslagingen
betrekking op liet ontwapeningsvraagsluk
naar aanleiding van het rapj>ort, dat dc
Fransche gezant over zijn besprekingen met
rijkskanselier Hitler heeft gezonden. De
voorstellen van rijkskanselier Hitler worden
niet aanvaardbaar geacht. Er kan geen
sprake zijn van directe onderhandelingen
buiten het kader van den Volkenbond.
RIDDERGOED PROOI DER VLAMMEN.
Op het. riddergoed Sollschwitz bij Prisch
witz heeft een hevige brand gewoed De
brand brak uit in liet hoerenhuis. Het vuur
breidde zloh zoo snel uit, dat aan blusschen
niet te denken viel. liet heerenhuis is dan
ook geheel uitgebrand, zoodat alleen de
muren nog zijn blijven staan. Dc brand ont
stond op de dak verdieping bij het ontdooien
van de waterleiding.
ook 's nachts geopend
BUITEN-RITTEN 6 cl. per K.M.
6 a 7 per;, auto rast chauffeur
kamp 41
Vasts standplaats ter linlcerzü'Je
van Hotel Monopole
DIT BLAD HEEF! EEN DAGEL/JKSCHI
CECONTROLEERDE OPLAAG VAN
BUITENLAND.
Scherpe kritiek der nazi's op liet. Lcip-
zigsehc vonnis.
(Derde blad. pag.
Schonding van den wapenstilstand in
den Gran Chaco?
(Derde blad, pag. 1).
De treinramp in Frankrijk.
(Derde blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Dc brand in dc Amsterdamschc telefoon
centrale.
(Tweede Blad, pag 1.)
Stemmingen in den Rottcrdumschen raad
over dc voorgestelde salariskortingcn.
(Tweede blad, pag 1).
Overleden gej). vlce-adniiruul G. P. van
Decking Colcnbrandor.
(Tweede Blad, pag. 2).
STADSNIEUWS.
liet afscheid van Jhr. MollcruS.
(Eerste Blad, pag. 3.)
Medegedeeld door het Kon. Xcd. Met. In
stituut le De Bilt.
Hoogste barometerstand: 780.8 te .Vardü.
Laagste barometerstand: 734.5 te Scilly.
Verwachting: Meest matige wind uit Wes
telijke richting, nevelig tot betrokken of
zwaar bewolkt, waarschijnlijk nog eenige
sneeuw of regen, temperatuur om het vries
punt, tot lichte, later wellicht matige,
vorst.
Verst en sneeuw in 't vooruitzicht.
Terwijl hel gebied van hoogen luchtdruk
iu liet Noord-Oosten in beteékenis toenam
o in liet gehcelc Noorden dc luchtdruk-
stijging is toegenomen, werd dc depressie
in het. Westen -\eel dieper en breidde zij
zich over geheel Zuid- en Cëntraal-Europa
uil. Een strooming van zeer koude lucht
wordt, door het nog groeiende luoljtdrukver-
val over Finland en het Oostzeegebied van
uit Rusland, waar het zeer koud is, 25°
Celsius lot 40° Celsius) naar Scandinavië
gevoerd. De vorst verdween uit Frankrijk.
In ons land en in Zuid- cn Oost-Duitsch-
land steeg de temperatuur tot om of boven
het vriespunt. Het is 1c verwachten, dat
liet gebied van matige tot strenge vorst zioh
in de volgende dagen geleidelijk naar het
Zuid-Oosten zal verplaatsen, wat terugkeer
van dc vorst tengevolge zal hebben Deze
nieuwe vorst-in val zal waarschijnlijk ge
paard 'gaan met een sneeuwval
Op
RIJDT VEILIG!
Trams en mililaire colonnes gaan
steeds voor, ook al komen ze van
links; heizelfde geldt voor begra
fenissen, optochten en dergelijke
stoeten.
LANGESTRAAT 49-51
TELEFOON 190
ZATERDAG 30 DECEMBER BEGINT DE
NOG VOOR DEN ZONDAG GEREED
HEERENCOSTUUMS
Model oppersen
Onfvlekkcn oppersen
Chem. reinigen oppersen
f 0.80
- 1.75
2.40
LANGESTRAAT 117. Tel. 1711,
