SPORTVLIEGTUIG VERONGELUKT
DE PREMIER OVER DEN LANDSTOESTAND
FEUILLETON
Dinsdag 2 Januari 1933
32 e Jaargang No. 155
ONZE GEZANT TE BRUSSEL
OP WEG NAAR SCHIPHOL
DE BENZINEPRIJS
VERHOOGD
DELFTSCHE SLAOLIE
DELFR1TE 40 ct. 17'/2 ct. accijns p. kg.
DELFIA 40 +17'/,
MAYONNAISE-.N.POTJES
VEILIGE HAVENS
„ELECTRO FORT"
3 JAAR GARANTIE
HET WONDER VAN AMERSFOORT
L. NIEWEG
De vooruitzichten voor 1934. Versterking door aanpassing.
1 ereende krachten en vergroot weerstandsvermogen
Een vertegenwoordiger van het Han
delsblad heeft een onderhoud gehad
met den minister-president, dr. II. Colijn.
Wy ontleencn daaraan het volgende:
Wat zijn de vooruitzichten voor het
jaar 1934? Hos fee-kent zich ons volkska
rakter in de crisis? In welk lioht moet de
nationale samenwerking worden ge
zien? was orze eerste reeks van vragen
Er zijn heel weinig lichtpunten naai
mijn oordeel die reolit geven om te ver
trouwen, dat er in het jaar 1931 merkbare
verbetering in den cconomisciien toestand
zal intreden. De oorzaken daarvan liggen
voor de hand, omdat er nog zoo weinig uit
zicht is, dat liet goederen-verkeer zich op
vrijcren voet zal gaan ontwikkelen. Eer
der moet men vreezen, dat de autarkische
strevingen in verschillende landen hun
eindpunt nog niet hebben bereikt. Wat Ne
derland in het bijzonder betreft, mag wor
den gehoopt, dat de toestand niet slechter
worden zal, omdat wc langzamerhand ln
ons productie-systeem wat meer aanpassing
iiebben gekregen bij de mogelijkheden van
afzet cn de verwarring in het productie
proces daardoor allicht iets minder groot
zal zijn dan ze geweest is.
In hat algemeen kan worden gezegd
dat, ook al is er op meer dan één terrein
gemis aan tevredenheid, ons volk in do cri
sis toch blijk geeft, dat het niet spoedig uit
het lood wordt geslagen. En zijn natuurlijk
wel enkele verschijnselen, zooals bijvoor
beeld in het optreden van verschillende
fascistische organisaties tot uiting komt, die
wijzen op gemis aan evenwichtig oordeel.
Maar wanneer we dit vergelijken met soort
gelijke verschijnselen in andere landen,
dan kan men toch over het algemeen zeg
gen, dat ons volk zijn gezond verstand zelfs
temidden van zeer drukkende omstandig
heden niet verloren heeft. En dat geeft ver
trouwen ook voor de toekomst. Hoewel dit
eenigszins cynisch klinkt: Men moet ook
wennen aan do nieuwe toestanden. Maar al
te lang is van sommige zijden gesproken
van een voorbijgaande crisis cn veel te
weinig is gerealiseerd, wat ik reeds in Oc
tober 1921 uitgesproken heb, dat men re
kenen moet met liet neerploffen op een
veel lager stabilisatie-vlak. Het niet tijdig
inzien van de werkelijkheid heeft er toe
bijgedragen en nu wijs ik op een ern
stige schaduwzijde in ons volksleven dat
de vraag om hulp van den Staat veel ster
ker is geworden dan anders het 'geval zou
zijn geweest. Wie de crisis-verschijnselen
ziet als van voorbijgaan-den aard, komt er
natuurlijk lichter toe te roepen om steun,
dan wie zich realiseert, dat wc met blij
vende toestanden tc maken hebben. Immens
de normale Nederlander begrijpt wel, dot
staatssteun aan het bedrijfsleven bezwaar
lijk een blijvend karakter dragen kan. Hoe
eerder men zich realiseert, dat men weer
op eigen becnen moet staan, hoe beter het
voor ons volk cn zeker voor ons volkska-
akter zijn zal. Dat daarbij ook bet begrip
van samenwerking Aan alle groepen der
maatschappij versterkt zal moeten worden,
ligt voor de hand.
Gelooft li niet, dat ook onze staats
instellingen do proef van deze tijden zul
len doorstaan? was onze volgende vraag.
Ik ben stellig van oordeel, dat cr
geen enkele reden is om tc mccnen, dal
onze staatsinstellingen die proef niet zou
den kunnen doorstaan. De samenwerking
tusschcn de regeering ecnerzijds cn de ove
rige door de Grondwet aangewezen in
stanties, die lot medewerking aan liet Rc-
geeringsbcleld geroepen zijn dat zijn de
Raad van State cn do Eerste cn Tweede
Kamer der Staten-Gcneraal heeft niet
slechts niets te wensehen overgelaten, maar
is boven mijn lof verheven. Afgezien van
enkelen is er een algemeen besef, dat deze
lijd roept om een zeer bijzondere opoffe
ringsgezindheid. Zcifs de S.D.A.P., die niet
in liet Kabinet vertegenwoordigd Js, heeft
bij menige gelegenheid blijk gegoven de
noodzakelijkheid van medewerking in te
zien, bij onderwerpen, waarbij voorheen "die
medewerking nimmer werd verleend. Een
zwak punt is hier cn daar nog de onvol
doende bereidwilligheid van Gemeentera
den om te doen wat de nood van den tijd
cisoht. Maar ook hierbij valt verbetering
waar tc nemen. Amsterdam b.v. gaf een
loffelijk voorbeeld. En voor het overige
heeft de Regcering zich gewapend met vol
machten, die haar in staat stellen in te
grijpen, waar dit noodig is. Wanneer de
toestanden zich blijven ontwikkelen zooals
zulks in de Iaatsto maanden het geval is
geweest, zal cr naar mijn meening geen
enkel bezwaar bestaan voor een groeiende
volksbeweging, die ouzo beproefde staats
instellingen onder den voet zou loopen.
Men inoct bovendien niet vergeten, dat,
waar zulks wel geschied is, dit plaats vond
in landen, waar de volken nog maar zeer
kort hadden geleerd deel te nemen aan de
behartiging van hun eigen belangen. In
Nederland is dat anders. Van den Bour-
gondischen tijd af, is het Ncderlandsche
volk gewoon geweest in één of anderen
vorm zelf deel te nemen aan do verzorging
van eigen behoeften.
Hoe oordeelt Uwe Excellentie over de
saamhoorighcid met Indië, de eenheid van
ons Rijk?
Dc Regeering staat op het standpunt,
dat de eenheid van het Rijk een primair
belang is voor ieder van de deelen op zich
zelf en haar beleid wordt daard(kjr be
paald. Ook hier hebben we met historische
banden te doen. Het is meer dan drie eeu
wen geleden, sinds we ons in den Indischen
Archipel vestigden en Curagao zal bet vol
gend jaar herdenken, dat het 300 jaar deel
uitmaakt van Groot Nederland. Die kost
bare erfenis willen wc ongerept aan bet na
geslacht overdragen, ook al zijn de moei
lijkheden financieel cn economisch in Ne-
derlandsch-Indië heel 'groot. Maar wie op
praestatics let als nog dezer dagen door de
bemanning van do „Pelikaan" verricht
werd, die geeft bet geloof in Ncderland
sche volkskracht, volharding cn toewijding
niet prijs.
Ten 6lolte: Iloe ziet u Nederland ten
opzichte van andere mogendheden? Iloe be
oordeelt u de „internationale samenwer
king"? Is er kans op terugkeer tot een
vrijer handelsverkeer?
De plaats van Nederland temidden der
andere mogendheden behoort naar mijn
oordeel te blijven, wat zij altijd geweest is,
d. i. handhaving van ongerepte zelfstandig
heid en ons dus afzijdig houden van elke
verbintenis met anderen, die aan onze te
recht geroemde zelfstandighcidspolitick af-
[3@0@0@@0000E[°)(£]0[5]0S0[2)[Ö]E0[2][2]0[2]0@[2]
EEN NIEUW GELUID
BJJ •T NIEUW BEGIN
DE CRISIS UIT!
DEN ARBEID IN!
EEaaaaEaEEaaasEsaaEaESEEsaaaa a
breuk zou doen. En dat geldt niet alleen in
den cngcrcn politieken zin, maar ook op
liet terrein van de handelspolitiek. Stellig
zijn de vooruitzichten op het oogenblik
vooral op handel6-politiek gebied niet gun
stig, maar het is niet aan te nomen, dal
een Richard Cobden slechte éénmaal ge
boren zou worden. Er komt een tijd, dat
de autarkische strevingen tot een zooda
nige inschrompeling van welvaart en cul
tuurleven zullen leiden, dat men eenmaal
weer de boeien, die nu geslagen zijn, zal
verbreken.
En het moet Nederlands eer zijn, altijd
door daartoe te blijven opwakkeü.
Heeft hij het Nederlandsch
al verleerd?
De Dietsche Gedachte heeft in zijn jongste
nummer een vinnig stukje tegen.onze nieu
wen gezant te Brussel, omdat hij bloemen
met een Fransch opschrift heeft neergelegd
op het graf van den Onbekenden Soldaat.
Wij hebben ook niet begrepen zoo tec-
kent het Vaderland hierbij aan waar
om dit opschrift niet in de taal van het land
mocht zijn, dat dc gezant vertegenwoordigt
cn die ook een officieele taal is van België
cn tevens de taal van dc meerderheid van
dc Belgen. Maar om zoo n enkele onbegrijpe
lijkheid heeft men iemand nog niet lastig te
vallen, meenden wij: de nieuwe gezant heeft
immers de reputatie van een rustige cn ster
ke persoonlijkheid te zijn?
Maar blijkbaar is het geen vergissing ge
weest: cr zit systeem in het verloochenen
van de eigen taal, en in het ignoreeren van
een der beide Belgische staatstalen. De Nc
derlandsche gezant te Brussel kent uitslui
tend Fransch. Aan het Ilof te Brussel heeft
men zich daarover ten zeerste verbaasd. Bij
dc overhandiging van de geloofsbrieven was
alles voorbereid op X e d c r 1 a n d s c h c af
doening der zaken, zooals dit onder jhr. Var
Nispen tot Sevenacr gewoonte geworden
was. De nieuwe gezant bleek echter terugge
keerd te zijn tot dc tradities der achttiende
eeuw.
Ook bij een ontvangst te Antwerpen was
vrijwel alles Fransch.
De Walen en franskiljons vonden het ge
val nogal grappig.
Dat de Nederlandsch gezinde Vlamingen
teleurgesteld zijn, is gemakkelijk tc begrij
pen.
Dc anti-Nederlandsche Vlamingen, die nog
graag spreken over het verdrag van Mun
ster, juichen cn zeggen vol leedvermaak; zie
je nu wel, wat jc van.die Hollanders tc ver
wachten hebt; als 't niet om Rotterdam gaat
tegen Antwerpen, zijn 't franskiljons!
Was het nu heusehnoodig, zoo tot dc oude
tijden terug tc kceren?
Twee inzittenden gewond
M ij d r e c h t, 30 December. Zaterdag
middag te omstreeks 4 uur is in den polder
Groot-Mijdrecht in dc nabijheid van de ge
meente Mijdrecht neergevallen en totaal
vernield een sporlvliegtuig van de City-Ga
rage te Eindhoven .Het toestel was op weg
naar Schiphol, en het schijnt, dat dc be
stuurder tengevolge van den mist den weg
te kwijtgeraakt. Hij trachtte een noodlan
ding te maken, waarbij het toestel tegen
den hoogen polderdijk terecht kwam cn to
taal werd vernield. Van de beide inzitten
den is de heer Bazclmans uit Eindhoven
tamelijk ernstig gewond, hij werd naar het
St. Antlionius-ziekenhuis te Utrecht over
gebracht. De tweede inzittende, do heer
Staals, kwam cr met eenigc zeer lichte
kwetsuren af.
In een onderhoud, dat wij met den heer
Staals hadden, dien wij eveneens in bet St.
Anthonius-ziskenliuis aantroffen, vertelde
deze ons, dat te half twee ln Eindhoven
wa§ opgestegen. liet doel was Schiphol om
daar de feestelijke ontvangst van de „Pe
likaan" bij te wonen. Alles ging uitstekend,
tot in de nabijheid van Mijdrecht. I-Iier was
alles dicht van den mist, zoodat de be
stuurder den koers kwijt raakte. Hij pro
beerde een noodlanding te maken, waarbij
het toestel, een Clienet, met den kop in den
grond boorde. Het toestel werd bijna geheel
vernield. De heer Staals vertelde, dat hij
Het deerlijk gehavende toestel dat biy
Mijdrecht neerkwam.
er goed was afgekomen, en voor zoover hij
het op dit oogenblik wist, wae ook do ver
wonding van den heer Bazelmans niet zoo
erg als deze zich aanvankelijk liet aanzien.
Naar wij vernemen !s medic ln verbond
met de omzetbelasting de prijs van dc „Shcll-
Motorbenzinc" met ingang van Dinsdag "2
Januari 1934 vastgesteld op 1.35 per 10 li
ter aan dc benzinepompen cn 1.45 per 10
liter in bussen.
Ook dc Texas-Corryiany deelt mede, dat
met ingang van 2 Januari 1934 de officieele
verkoopprijs van Texaco Gasoline voor par
ticulieren bedraagt 1.45 per 10 liter, bij
afname in bussen cn 1.35 per 10 liter bij
afname aan Texaco pomp.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK
Een zwaar, twee lichtgewonden.
Roermond, 1 Januari. Hedennacht om
streeks half twee had op den hoek Schuiten-
bergBakkerstraat cn Kloostcnvandstraat
een botsing plaats tusschcn een taxi cn een.
luzc auto, bestuurd door den heer II. uit
Roermond. Dc taxi kwam op liet trottoir te
recht en reed daar den heer Woltcrs aan, rij
wielhandelaar hier ter stede. Deze werd
zwaar gewond. Ilij is in ernstigen toestand
naar het ziekenhuis overgebracht. Dc be
stuurder van dc taxi cn een der inzittenden
van de luxe auto, liepen lichte verwondin
gen aan hoofd cn gelaat op. Beide wagens
werden zwaar beschadigd.
V
EXTRA 90 en 60 ct. (1/1 en 1/2 flesch)
SUPRA 70 45
PRIMA 55 35
(inclusief flesch)
Onze artikelen worden thans
zonder bons afgeleverd
De prijsverlaging van de plantenvetlen Dellrite en Deltia
heelt eenvoudiger verpakking noodzakelijk gemaakt
60 ct. en 35 ct. (1/1 en 1/2 potje)
Natuurlijk blijft de superieuro
Calvé-kwaliteit onveranderd
O L'
door
BASIL KING.
(Uit bet Engelsch)
96
Tom deed zooals hem was geraden cn
kwam na eenigen tijd uit het bankgebouw
met zijn spaarbankboekje in zijn binnen
zak en bovendien met een gevoel von ver
meerderden levensernst.
„En nu", stelde Honeybun voor, „gaan we
naar Papa om 1e eten".
Honeybun betaalde voor hen beiden,
waartegen Tom protesteerde, o idat hij zelf
geld had, maar zijn gastheer verweerde
zich vriendelijk.
„Maar jongen, ben ik dan niet je naaste
bloedverwant, zoolang j'i vader er niet is
't Is dus niet meer dan natuurlijk, dat ik
je middageten betaal".
Jongens van Tom's leeftijd krijgen graag
iels cadeau. Evenals Romulus cn Rcmus
hun voedsel kregen van een wolvin, omdat
cr niemand anders was, die liet hun kon ge
ven, zoo vond Tom Quidmorc bet heel ge
woon eerst gevoed tc zijn geworden door
een moordenaar, cn nu door ccn dief. Hij
stond er ecnige jaren later zelf verbaasd
over. maar voor het oogenblik waren moor-
dc naar cn dief niet de woorden, waarmede
hij in gedachte twee mensclien, die goed
voor hem waren geweest, kon betitelen.
Toen zijn „naaste bloedverwant" weer
naar zijn werk op dc Gansevoort Markt,
waar liij sjouwer was, gegaan was, begaf
Tom zich naar de leege kamer. 1-Iet was de
eerste maal, dat hij daar alleen kwam, want
na het ontbijt in het restaurant hadden
Goodsir en Honeybun hem daarheen verge
zeld. Nu boezemde de leegheid hem ontzag
cn iets onheilspellends in.
Den afgeloopen nacht had hij cr geslapen,
maar heel onrustig. Om het half uur was
hij wakker, en luisterde of hij den schuife-
lenden gang ook hoorde. Maar hij hoorde
andere voetstappen, die steeds naar de bo
venverdieping gingen, telkens gevolgd door
het geluid van zware laarzen, die op den
\locr werden geworpen. Nu en dan hoorde
hij vloeken, kibbelende mannenstemmen, of
een gedeelte van een dronkemansliedje.
Gedurende de eerste nachten van zijn '"er-
blijf in dit logement had hij door al die ge
luiden heen geslapen, of. «als hij er even door
wakker was geworden, had hij zich toch
veilig gevoeld, wetende dat er in het andere
bed ccn volwassen man sliep. Maar toen hij
cr alleen lag. lag hij tc huiveren totdal d<"
geluiden opbieden. Dc stilte, die dan intra J,
gaf hem ccn gevoel van veiligheid. Ilij deed
zijn best om wakker tc blijven, om, zoodra
hij hoorde, kloppen, de deur open te doen,
maar trots zijn pogingen, sliep hij in.
Deze terugkeer na het middageten bracht
hem voor de eerste maal van aangezicht tol
aangezicht tegenover den wcrkelijken toe
stand, waarin hij verkeerde. Ilier in New.
York had hij niemand. Ging hij naar Rere
terug, dan zou hij daar evenmin iemand
vinden, die hem kon helpen. Maar liever
zou hij zich als slaaf verkoopen, dan weer
door de Tollivants als pupil van den Staat
opgenomen tc worden.
liet eerst, waarop zijn oog viel, wat het
open liggende valies van zijn vader naast
diens bed. Alles er in log door elkaar, want
als Quidmorc een overhemd of een boord
noodig bad, dan vischte hij dat cr uit, on-
verschilig waar het lag. Het eigenaardige
gevoel van verdriet, veroorzaakt door het in
handen nemen voorwerpen van dagelijkse!)
gebruik, die toebcboorcnd hadden aan
iemand, die ze nu nooit meer noodig zou
hebben, was nieuw voor hem. Ilij had nooit
gedacht, dat cr zóóveel verdriet kon opge
hoopt zijn in een gebruikten zakdoek. Hij
had, terwijl hij zich over het valies heen
boog, cr toevallig een uitgehaald, en brak
toen plotseling in tranen uit. Het waren de
eerste, die hij stortte nadat hij bij dc Tolli
vants zoo dikwijls, zonder dat iemand het
zag, gebuid had om zijn vrccsclijkc een
zaamheid daar.
Het viel hem nu in de gedachte, dat hij
niet gehuild had toen zijn pleegmoeder uit
zijn leven was verdwenen. Ilij had niet be
paald om haar getreurd. Zoolang zij er
was en hij haar dagelijks zag, had hij van
haar gehouden op de manier, waarop hem
dat zoo gemakkelijk afging, zoodra hij voel
de, dat iemands hart warm voor hem klopte.
Maar zij was geen deel geweest van zijn
innerlijk leven. Zij was dc wolk cn dc
zonneschijn geweest van een dag, die uit de
herinnering verdween door de wolk en dc
zonneschijn van tien volgenden dag. Van
die twee mensclien betreurde hij den man
het meest, cn die was een moordenaar
cn waarschijnlijk een zelfmoordenaar.
Op den rand van zijn bed zittend, her
haalde hij die beide woeden om tc trachten
verontwaardigd te worden. Hij noemde
Honeybun toen ook een dief, en wilde zich
losmaken van den omgang met zulke mis
dadigers. Hij moest op eigen beenen lecrcn
staan cn was dan ook volstrekt niet bang
zelf zijn brood tc vordienen. Hij had ge
hoord van jongens, die nog geen dertien
jaar oud zijnde, dat ook hadden gedaan, cn
tenslotte mill ionairs waren geworden. Maar
die stonden, voor zoover hij wist, op de een
of andere wijze in verbinding met de maat
schappij, hadden den steun van familie
leden, mcnschcn, die van hen hielden, had
den een achtergrond. Zij dobberden niet
rond, zooals dat spookschip, dat nooit ccn
haven mocht aandoen cn dat alleen maai
den God der Zee had om tc voorkomen dat
het naar den kelder ging. Hij zou bijna aan
dien God der Zee gaan gcloovcn. Was cr
maar zoo n God Maar dc God. die cr was,
de God, die in kerken was opgesloten cn die
alleen op Zondagen werd gebruikt, hielp
hem niet veel. Ilij moest zich zelf helpen
en vóór alles breken met die allergemeenste
kerels, waarmee hij in aanraking was ge
komen.
En juist toen hij, na ccn paar uur cr over
tc hebben gepeinsd, tot dit besluit was ge
komen, werd hij opgeschrikt door een klop
op de deur. Dat was zeker zijn vader
Maar nog voordat hij bij de deur was, werd
deze zachtjes opengeduwd, cn hij zag den
zwarten lap over het linker oog.
,.Ik ben maar wat vroeger van 't werk
gegaan, want we moeten nu voor dat werk
pak gaan zorgen."
Dc jongen begreep cr niets van. „Wat voor
werkpak
„Wel, voor je baantje, morgen. Jc kunt
toch niet in jc goeie kleeren werken. Die
zouden immers vuil worden."
In een twcedchandsch k loeren win kei. die
Honeybun bekend was in de Charles Street,
vonden zij een niet tc erg versleten werk
pak voor een jongen. Honeybun betaalde
liet.
„Maar ik heb zelf geld, mijnheer Honey
bun."
„Plicht van je naaste familielid, jongen
Je zult je geld voor je opvoeding noodig
hebben; dat moet je niet vergeten.
Door dat werkpak waren dc banden lus-
r.chen hem en den misdadiger, van wicn hij
zich trachtte los te maken, hechter gewor
den, cn nog hechter werden zij door hel
gesprek tusschen Honeybun cn Goodsir,
dat hij dien avond broksgewijze opving. Do
twee gauwdieven zaten op dc onderste tredo
van dc trap, dio naar liet restaurant leidde,
waar zij roet hun drieën hadden gegeten.
Tom stond boven aan dc trap, op zij, zóó,
dat hij niet gezien kon worden, maar waar
hij voldoende kon hooren.
„Ik zeg jc, Goodsir, dat ik 't niet kan
doen", zei Honeybun, „zoolang ik de naaste
bloedverwant van dien jongen ben. liet
zou tegenover hem niet eerlijk van mij zijn
Goodsir bracht hiertegen iets in het mid
den, waarvan hij de bedoeling alleen kon
afleiden uit het antwoord, dat Iloncybun
cr op gaf.
(Wordt vervoled).
2 jaar schuld is hopeloos.
Het beroemde zuigwonder
100 \cd. l'abr. Werkt onafgebroken
reeds G200 uren. f 27.50, f 35.—. f 42.50. f 50-
Onbeperkte levensduur. Geruischloos ra<¥io-
storingvrij, onverwoestbaar. Vraagt neu
traal advies of vrijblijvend demonstratie.
Utr.straat 3S. Te-lef. 1S25. Hoofdvcrtcgcnw.
Stofzuigcrliuis „Elctro Fort",
