DE PELIKAAN WEER IN HET NEST ENORME MENIGTE OP SCHIPHOL Dinsdag 2 Januari 1933 AMERSFOORTSCH DAGBLAD 32 e Jaargang No. 155 DE KRANIGE KERELS GERIDDERD LAAIENDE GEESTDRIFT PELIKAAN HULDE! OM DE VUURPOTTEN VAN SCHIPHOL Na ecu vlucht van 100 uur en 30 minuten, waarmee de Pelikaan haar eigen record verbeterde, voerde de bemanning onder moeilijke omstandigheden een van prachtige navigatiekunst getuigende landing uit üc vliegende Hollanders maken gebruik van het nieuwste middel: hel radiosbaken A m 6 t e r d a m, 30 Dcc. Het was ecu grootsch en machtig moment voor dc vele duizenden, die Zater dagavond in sneeuw en nevel op Schiphol stonden te wachten, en voor de honderdduizenden, die thuis aan hun radiotoestel gespan nen meeleefden, toen te 10.13 uur dc P.II.-A.I.P., het vliegtuig, dat onder den naam van „Pelikaan" een ecreplaats in dc geschiedenis der Nederlandsche luchtvaart zal blijven innemen, den grond van de Amsterdamse!]e luchthaven raakte, en daarmee het record, dat het ruim een week geleden vestigde, sloeg. Want het toestel met zijn kranige bemanning, dat de Kerstpost van Nederland naar" Indie had overge bracht in den schier fabelachtigen tijd van vier dagen, vier uur en 10 minuten, verbeterde op den terug weg van Indie naar Nederland met de Nieuw jaarspost aan boord dit record met nog een ruim kwartier, zoodat liet bijna 13.000 K.M. lange traject, werd afgelegd in ruim 100 uur. Geen wonder, dat de beman ning, aan wier onbaatzuchtige opoffe ringsgezindheid en groote vaardig heid dit resultaat in de eerste plaats te danken is, een grootsche, geestdriftige huldiging ten deel viel, die culmineerde in de hun door II.M. dc Koningin toegekende on derscheiding, n.l. hun benoeming tot Ridder in dc Orde van Oranje- Nassau, welke onderscheiding door dc vele duizenden luide werd toe gejuicht. En dc zilveren medaille van de Gemeente Amsterdam, die Burgemeester Dc Vlugt even later aan de vier mannen overhandigde, kon, gezien de zeldzaamheid van haar uitreiking, eveneens als een waardige hulde van do hoofdstad des lands, die dc „Pelikaan" in zoo wonderlijk korten tijd na zijn ver trek weer op de gemeentelijke luchthaven zag terugkceren, wor den beschouwd. Schiphol ln feeststemming. Reeds om vier uur kwamen de eerste belangstellenden. liet was een wonderlijke sfeer, die reeds vroeg in den avond op Schiphol heerschte. Duizenden en duizenden vonden langs al lerlei wegen hun weg naar bet vliegter rein. De hoofdstad leverde natuurlijk het grootele contingent deelnemers aan de hul diging, maar uit alle dcclcn des lands waren de enthousiasten gekomen. Een on onderbroken stroom van auto's voerde steeds weer nieuwe belangstellenden aan, en de verkeerspolitie had nabij Schiphol, niet assistentie van militaire politie en dc politie van Haarlemmermeer, handenvol werk om het verkeer in goede banen en de auto's naar de daarvoor beschikbaar gestelde parkeergelegenhedcn te leiden. Vele minder rijk bedeelden, die niet over auto's beschikten, geen auto's konden hu ren en in dezen tijd van crisis zelfs niet de middelen bezitten om gebruik te maken van dc autobussen, die reeds van 'a mid dags vier uur af een rcgelmatigen vijfmi- nutendicnst met steeds weer stampvolle bussen onderhielden, maakten gebruik van hun rijwiel, en zoo bewoog zich langs liet rijwielpad naast den weg naar Schiphol een lange file van fietsers, waarvan velen, die niet in 't bezit waren van een toegangs kaart voor het vliegterrein, zich aan de zijde van het militaire vliegveld langs den weg schaarden. Ecnige fietenstallingen, die waren ingericht voor degenen, die wel het vliegterrein betraden, borgen honderden fietsen. Op het voorterrein voor het 6tationsge bouw parkeerden de auto's van dc vele autoriteiten, die dit historische oogenblik in dc geschiedenis van liet Nederlandsche, ja. van het gehcele vliogwezen, wilden bij wonen. Hel stationsgebouw zelf bood een aanblik, die zelfs de herinnering aan de enthousiaste dagen van do eerste Indié- vluchten overtrof. De gehcele vestibule was als café ingericht, aangezien het restau rant dc ruimte niet bood om allo gasten te herbergen. Nabij de douane-hall was een ruimte gereserveerd voor de hoogste re- geermgs-autoriteiten. Het is in elk ver trek, in elke corridor van het stationsge bouw een gedrang van belang, en er heerscht een levendige, opgewekte, maar tegelijkertijd nerveuze en gespannen stem ming. Natuurlijk zijn er ook thans, in de drukte, enkele heiligdommen, die zorgvul dig voor het publiek gesloten blijven, eilan den van slilte in deze zee van opgewonden en vroolijke geluiden. liet zijn de vertrek ken van den Rijksradiodienst en de luis tertoren van Schiphol, waar de marconis ten in een slechts door de fluittonen der verschillende radio-toestellen verstoorde 6tilte in gespannen aandacht contact hou den met het in het middelpunt der belang stelling staande vliegtuig, waarmee men, nu het de Nedrelandscho grens nadert, voortdurend in verbinding blijft. En buiten, op het platvorm, is het ver tier niet minder groot, de drukte niet min der levendig, hoewel af en toe een neer slag, die het midden houdt tusschen sneeuw en regen, onaangenaam op de dui zenden neerkomt, waarvan velen hier al staan sedert vier uur vanmiddag. Een hou ten afrastering, bewaakt door Amsterdam- sche polilie-ruitcrs, vormt de scheiding van dat deel van het platform, waarop aanstonds de „Pelikaan" zal landen. Mid den op liet vrijgehouden gedeelte is een podium opgesteld, waarop aanstonds de bemanning zal worden gehuldigd en toe gesproken. De microfoons staan reeds ge reed, en ook de verschillende film-opera teurs hebben hun apparaten, geluids-instal- laties en lampen-batterijen reeds tijdig op gesteld. Er heerscht op het veld een soort kcr- mis-slemming, die aangewakkerd wordt door de muziek, die van lijd iot tijd wordt uitgezonden door dc luidsprekers, die te vens mededeeling doen van de berichten, die men van het vliegtuig binnenkrijgt. In dc groote hangar is een buffet ingericht en een druk bezocht café, dat geheel gevuld is met bezoekers van het vliegterrein, die'liicr even trachten te bekomen van de koude buiten. Het is ook hier tjokvol, en muzi kanten houden de stemming er in, terwijl dc belangstelling voor de berichten van buiten er niet minder om is. En gestadig nadert „De Pelikaan" het nest. Boven St. Qucntin, boven dc Fransch- Bclgische grens, ten Oo6len van Brussel Waalhaven gepasseerd... de groote hangar het restaurant en de gangen van het sta tionsgebouw zijn leeggestroomd en ieder een, die niet strikt binnenshuis moet blij ven voor de taak die hem wacht, heeft zich naar builen begeven. De autoriteiten be klimmen het podium, waarop zij aanstonds de bemanning moeten toespreken. Naast liet podium staan, keurig in gelid opge steld, dc gouniformdo leerlingen van dc Kweekschool voor dc Zeevaart. Spannende oogenblikken breken aan, als blijkt, dat een landing moeilijk, misschien onmogelijk zal zijn. De spanning is toegenomen en ligt merk baar over het veld, over de duizendkop pige menigte. Mede op verzoek van de lei ding der ontvangst onthoudt men zich van gejuich, om het den mannen in de Juister- kamcr niet moeilijk tc maken. Want thans wordt Jict iedereen duidelijk, wat ingewij den reeds ccnigcn tijd wisten: een landing op Schiphol als bekroning dezer zoo zeld zame vlucht zal niet meevallen, zal mis schien zelfs niet mogelijk zijn, ondanks de teleurstelling, die duizenden daardoor'zou den ondervinden. Immers hoewel liet zicht niet slecht lijkt ep men vrij duidelijk overal in den omtrek de roode bakenlichten rondom het vlieg veld onderscheiden kan, zien dc deskundi gen, dat slechls het grondzicht zooal niet goed. dan toch ook niet bepaald slecht is. Met het bovenzicht is het echter 6lcchter gesteld, en dc vraag is, of eenig toestel hier doorheen zal kunnen boren om een landing Ie maken. En hoe dicht de nevel is, blijkt weldra. Het vliegtuig is boven het vlieg veld, maar kan niet landen. Want te 9.10 uur hoort men plotseling uit Zuidelijke richting het geronk van moto ren, dat onder het gejuich van de menigte sterker en sterker wordt, cn eindelijk recht boven het "veld is. Het vliegtuig moet nu reeds vrij laag zijn... moet, want zien kan men het niet. Hoewel het toestel blijkens het geronk der motoren laag over het veld cirkelt, is geen der navigatielichten zicht baar cn blijft de „Pelikaan" in den nevel verborgen. Wakkere bemanning van dc Onvolprezen „Pelikaan", Wat gij deedt voor volk cn land, is Goed gezien en wèl-gcdaan. HollandIndie in vier dagen! Snelheid, moed en energie Deden U hier "promovccrcn In dc lucht-philosophie! Met z'n vieren naar de Oost toe En retour nog vóór Nieuwjaar... Kijk, hier drukken wij do handen Nog eens extra in elkaar. Pelikaan is zwemmend vogel Van een flink, zelfs groot formaat; Onze „Pelikaan" is grootcr, Is een „Pclikaan"-quadraat! Weet ge wat ze sfimcn hebben Pelikaan-dier cn -machien? Beiden zijn ze zinnebeelden Van het groot begrip: Ik Dien. Pelikaan-dier voedt zijn jongen Met zijn pelikanen-bloed, Wat dc èndcr met zijn pracht-vlucht Alle Nederlanders doet. Wakker viertal: allo hulde! Breng ik U met kracht en klem. Nederland is Irotsch op U en Niet het minst: de K.L.M.Ü piHLiA. Het geronk der motoren verzwakt en het is weldra voor iedereen duidelijk, dat het vliegtuig zich weer verwijderd heeft. Waar heen? Dat is de vraag, die iedereen in spanning houdt. Dc radio-kamer is voort durend in contact mot Beukering, dc kra nige marconist, die de schakel vormt, waardoor dc positie bepaald kan worden. Men wil zoo graag de duizenden wachten den niet teleurstellen, maar waarachtig, door dezen mist is niet been tc komen, en na een vlucht als deze mag men juist ook op het laatste oogenblik het beginsel „6afety first" niet opgeven. Allerlei ge ruchten doen de ronde, gevoed door de meldingen, die sommige ingewijden van den Radiodienst krijgen. Op De Kooy zou het zicht goed zijn, ook op de vliegvelden Eelde en Twcnthc. Maar de wecrberichtcndienst deelt mede, dat ook op Schiphol dc weers gesteldheid beterend is, dat binnen een half uur het zicht ongetwijfeld" iets beter zal zijn. En du „Pelikaan", die ondanks alles onweerstaanbaar wordt aangetrokken tot het eigen, vertrouwde nest, aarzelt, wil afwachten, blijft in de buurt van Schiphol, heeft immers to Marseille voldoende ben zine en olio getankt om desnoods den ge beden nacht in de lucht te kunnen blijven. Bovendien, als de nevel iets minder dicht wordt, willen Smirnof en Soer probceren gebruik te maken, van het nieuwste mid del, waarmee de baken, do ingenieuse radio-zendcv, die op eenigc kilometers af stand van Schiphol een radio-signaal zoo danig uitzendt, dat het vliegtuig al luiste rende naar een bepaalde toon van het signaal de koers naar het landingsterrein kan volgen. En weer hoort men in de verte het ge ronk der drie Wasp-motorcn, evenwel zon der ook maar een enkel licht van het vliegtuig te zien. En weer weet men, dat do bemanning een poging doet om een opening te vinden in den nevel, die laag boven liet veld hangt. De landing komt als een blijde verrassing voor de van geestdrift ontroerde menschenmenigtc. En dan komt de verrassing, hel wonder bijna Zonder dat men het toestel heeft gezien, zonder dat men het hoorde naderen cn zonder ccnig vermoeden dat het groote oogen blik gekomen is, ziet men plotse ling hoe het silhouet zich aftcekcnt tegen de felle landingslichtcn, komt het, buiten de pcilingsbaan van liet radio-baken, plotseling door den nevel heen als het ware uit de lucht vallen, en met een stoutmoedige doch tevens met prachtige naviga tiekunst uitgevoerde landing be sluit de „Pelikaan" zijn pioniers- vlucht. Onder daverend gejuich van de, menigte raken dc wielen te 10.13 uur den grond en taxiet het vlieg tuig in dc richting van het podium voor de ontvangst. Men schreeuwt zich dc keel hecsch, men juicht, wuift, schudt elkaar dc hand. cn velen heffen het Wilhelmus aan De ontvangst der bemanning. Do hoeren Plesman en Martin van d^ K. L M.. de lieer Guillonard van den tech nische» dienst der" K. L. M., en dc lieer Abler, chef van den vliegdienst, zijn het eerst hij liet toestel en openen dc deur van de cabine. Dan zijn het dc vrouwen, kin deren cn andere naaste verwanten der be manning, die dc cabine betreden cn in het vliegtuig hun vaders, mannen cn zonen verwelkomen. Ken schaduw valt op dezo ontvangst door hot feit, dat Smirnof s cch- genoote hierbij niet aanwezig is. Tijdens de afwezigheid van haar man heeft een acute ziekte een plotselinge cn ernstige operatie noodzakelijk gemaakt. Een delegatie van verpleegsters van liet Luthcrschc Diaco nessen Ziekenhuis aan den Koninginneweg te Amsterdam is aanwezig, om hem om trent den toestand van mevrouw Smirnof gerust te stellen. Onmiddellijk na afloop van dc huldiging zal hij per auto. vooraf gegaan door eenigc motorrijders der Ain- stcrdamsche Verkeerspolitie, naar het zie kcnliuis, waar mevrouw Smirnof ter ver pleging is opgenomen, worden gebracht. H. M. de Koningin heelt de vier mannen benoemd tot ridders in de orde van Oranje-Nassau Groszfeld, dc mécanicicn, is de eerste die met een zijner kinderen op den arm voor do deur der cabine verschijnt. Na hem slap pen Van Beukering, Smirnof cn Soer uit. en onder daverende toejuichingen begeven de mannen, vergezeld van hun familieleden en do officials der K. L. M„ zich naar'het podium, dat beschenen door schijnwerpers, doch onbeschut ligt in den wind cn de weer dichter dalende natte sneeuwjacht Als eerste spreker treedt naar voren <1p vertegenwoordiger van II. M. dc Koningin do ordonnans-offifcier jhr. Van K i n- schot, die namens de Koningin woorden van dank cn hulde sprak. Vervolgens werd dc bemanning verwelkomd door den president van den Raad van Beheer der K. L. M., Ir. W u r f b a i n, waarna het woord was aan den Minister van Waterstaat, Ir. Ka 1 i 1, die onder luid gejuich mededeeling deed van de onderscheiding, die II. M. dc Koningin den viermannen had toegekend door hun benoeming tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Ook de Minister van Binnenlandschp Zaken, ra r. d c W i 1 d e, huldigde de bp manning voor de verrichte prestatie, waar na het woord was aan burgemeester D p Vlugt, die mededeeling deed van do on derscheiding der gemeente Amsterdam, dip de bemanning ieder de zilveren medaille der stad Amsterdam overhandigde. De directeur-generaal van P. T. T., Ir. Da mme, verklaarde dat de bemanning het gehcele Nederlandsche volk een voor beeld van moed en offervaardigheid had gegeven, dat nu reeds doorwerkte, bijv. bij liet postpersonecl tc Den Holder, dat zich bereid had verklaard, tot elk uur in den avond of nacht dc post van „De Pelikaan" te bestellen. Generaal Snijders beloofde do bemanning namens het Comité Vlieg tocht NederlandIndiè dc eereteekenen, die bij de benoeming tot Ridder in de Oranje Nassau orde hooren, en verder spra ken nog op het koude podium de voorzitter van den Raad van Beheer van dc K. N. I L. M., de heer Enthoven, de chef van den Generalcn Staf gencralcn S c y f- f a r d t, de lieer W a 11 a e r t S a c r van de Ncd. Ver. voor de Luchtvaart cn de heer V a 11 i c r Kraanc als president van dc Fokker-fabrieken. En tenslotte dankten de vier kranige kerels, achtereenvolgens Smirnof, Soer, Groszfeld en Van Beukering, vermoeid en ondanks alles nerveus, voor de bewezen hulde, voor' de verleende onderscheidingen. In het restaurant kwamen zij voor het eerst in de warmte, werd hun een in kalfs leer gebonden pracht-exemplaar aüngebo den van het door hun collega-vlieger luit Virulv geschreven boek „Wij vlogen naar Indie". En hiermede was de huldiging ten einde, althans liet eerste gedeelte. Want een spp ciale bijeenkomst zal op ccn nader aan to geven tijdstip worden belegd, om dc dan in betere conditie verkeerendo bemanning uit voeriger dan thans mogelijk was tc toonen. hoe groote bewondering cn dankbaarheid in het Nederlandsche volk leven voor dc roemrijke prestatie, door hen verricht. Haar eigen record verbeterd. De afstand Batavia—Amsterdam werd afgelegd in 100 uur cn 30 mi nuten, zoodot dc Pelikaan haar eigen record heeft verbeterd, dam de heenreis werd volbracht in 100 uur cn 40 minuten. Huldeblijk voor Soer uit zijn geboorteplaats. I)c inwoners van Havelte, de geboorte plaats van Soer. hebben ieder ccn dubbeltje geofferd \oor het aanbieden van een bloem stuk aan hun oud plaats genoot. Delukv/enscL uit Zeeland. liet bestuur van dc Zeeuwsclic Yerccni- ging voor Luchtvaart hecirt het volgende telegram verzonden: Schiphpl-Amsterdam. Dc Zccuwscbc Vcreeniging voor Lucht vaart, gevestigd aan het einde van dc kort stc luchtlijn der wereld .brengt haar en thousiaste gelukwcnsch'en aan de mannen van de Pelikaan en aan dc Koninklijk? Luchtvaart Maatschappij \oor dc verba zing- en bewondering-wekkendet prestatie der bliksemsnelle retourvlucht op de lang stc luchtlijn Amsterdam—Batavia. Hoog i|p Nederlandsche luchtvaart! Van Woclderen. \oorzittcr. Smeding, scerclaiis. Dc aankomst van dc Pelikaan Naar wij vernemen heelt de firma Phi lips te Eindhoven bij monde van de dr Philips aan de leden tfer bemanning vau dc Pelikaan elk ccn Philips' Radiotoestel als aandenken aan hun glorieuze vlucht aan geboden. Een gelJikwcnsch van de Prinses. Prinses Juliana heeft Zaterdagavond langs telegrafische» weg haar gelukwcn- sclicn aangeboden aan de directie van dc K.L.M. na dc succesrijke tocht van de Pe likaan en aan de. directie verzocht haar warme hulde aan de.bemanning tc willen overbrengen De belangstelling in Den Haag. Ook dc Residentie heeft niet spanning de thuiskomst van dc Pelikaan gevolgd. Toen de radio dan eindelijk meldde, dat liet vliegtuig aangekomen was, werd hiervan in vele openbare gelegenheden mededeeling gedaan. Cór van der Lugt Melsert heeft in zijn Koningsrol van Ex Koning Peter inge- lascht: Wij hebben zoo juit ccn bericht ont vangen, dat dc Pelikaan op Schiphol is geland. Deze mededeeling werd met groote op getogenheid ontvangen. Spontaan hief he* publiek het Wilhelmus aan. Ook dc directie van het Passagetheater heeft het belangrijke feit medegedeeld. Pe muziek zette het „Wien Ncerlands Bloed' in. In liet Restaurant Royal en in Central is liet bericht met gejuich ontvangen cn met het Wilhelmus begroet. Het eerste welkom van Mevrouw Smirnof wordt door liefdes zusters gebracht Het was een vochtig-koude mistige avonê. Op dc terreinen van Schiphol waren vuur potten uitgezet. Ze konden slechts dienst doen als vreugde-vuren; dc warmte werd di rect door dc koude lucht opgeslokt, de vonk jes schoten knetterend op als lustig vuur werk, en het was geraden een kleinen af stand van de opcnluchlkacheltjcs in acht te nemen. Er waren driehonderd genoodigden in het K.L.M.-station in een gezellig onderonsje bijeen. En binnen zijn muren waren de gelukkige aanwezigcrj weer verdeeld in bijzonder uit- genoodigdo autoriteiten, die in dc restaura tie-zaal gescheiden troonden van-nict-uft- genoodigde anderen. Steeds enger werd de cirkel getrokken. Familie van de Indiö-vliegers, speciaal van de Pelikaan-bemanning, van Vader Beuke ring die met familie den vaardigen Peli kaan-marconist zal verwelkomen; de zwarte figuurtjes van ccn achttal liefdezusters, die komen namens mevrouw Smirnoff, die na het vertrek van haar man voor een operatic is opgenomen, een beetje verlegen naar vo ren schuifelend. Hoofdzuster houdt een brief omklemd: een welkom voor den moedigen eersten piloot van zijn vrouw! Ook grappige scènes spelen zich af voor dezen bijzonderen ingang. Levcn6tooneel in het klein. Persoonlijkhe den, die toch rapenden een lioogen sport op den maatschappelijke» ladder te hebben be reikt, voelden zich hier lievig geschokt, geen toegang te kunnen krijgen. Zelfs II.M. de Pers werd geweerd. Inlusschcn susten de waentdoende officie ren: „Dames en Ilccrcn, heusch, het is in het zaaltje tjokvol alles behalve een genoe gen. En u zult straks veel heter dc gelegen heid krijgen de landing te zien", en inpn her innerde zich weer, waarvoor men eigenlijk gekomen was: De Pelikaan. Negen uur acht en dertig: een licht geronk is hoorbaar! Duizenden oogen trachtten door den dichten mist te zien, speurend'naar de lichtjes. Hóllandschc harten kloppen snel ler! Het geronk klinkt over Schiphol, door den aether voor tieel de wereld hoorbaar, ook in Indiè! Miiliocncn beleven een span nend half uur: het geronk der Waép-moto- ren wordt sterker, verzwakt weer cn sterft wt:-. Minuten lang duurt dc stilte, sterk- gespannen stilte. De,Pelikaan vliegt op het Radio-baken! Dan plotseling, wanneer er juist is aange kondigd. dat dc mógelijkheid niet. uitgeslo ten is dat liet toestel op liet Twenlsche vliegveld zal moeten landen, omdat daar het zicht beter is, dan schuift vlak voor ons de Pelikaan uit het dichte mistgordijn naar voren. Je hart schiet vol! Je hoort jezelf hoera schreeuwen. De leerlingen van de Zeevaartschool, die al uren in de kou vóór het publick ccn le vende afsluiting vormden en nog uren voor den boeg hebben voor zij in kooi zullen lig gen, en een beetje branie-achtig, onverschil lig hadden gemopperd: „of-ic nooit komt!" hieven nu geestdriftig liet Wilhelmus aan, en wie dit na zijn schooljaren misschien nooit meer had gezongen, zong het nu mee. Schijnwerpers verlichtten vol de Pelikaan, zijn blauwen staart, gele vleugels. Voorin zit Smirnoff en wuift. Dan kruipen de vier kra nige kerels uit hun goeie ouwe kist, welke hen behouden thuis heeft gebracht.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1934 | | pagina 9