JOOSS
BALLET;
P.v.d.BURG
OMZETBELASTING
DE AANKOMSTVAN DE PELIKAAN
„AMICITIA
STOOMWASSCKERiJ
TULLEKENSMOLEN
Genootschap Nederland-Frankrijk
„'T LICHT"
ZELDZAME GEESTDRIFT
Advertentiën
E. IDSINGA
BELLAMY
VRIJDAG 19 JANUARI
l:ÉN ENKELE
GALA-VOORSTELLING
ONDER AUSPICIËN
VAN HET
„AMERSFOORTSCH
DAGBLAD"
C. VALKHOFF
PRIJS F 1.25
Winkelhuis
BEEKBERGEN
bij Apeldoorn
Voor
hen
die
prijs
stellen
op de
goede
behandeling
HET AANGEWEZEN
ADRES
Vraagt Prijscourant
INDISCHE KRONIEK
Een best slot van een
bedenkelijk crisisjaar
Over do aankomst van do „Pelikaan" zal
nog jaren in Indfc worden gepraat en we
moeten terug tot liet dalen van liet pio
niersvliegtuig van Van der IIoop, om ons
een dergelijke geestdrift te herinneren.
Alle berichten over den Postjager hebben
bier niet meer belangstelling gehad dan
zij verdienden. Een Indischman voelt nu
eenmaal vrij zuiver aan, wat waarheid is
en waar do reclame begint. Het telkens
weer lezen van berichten over een toestel,
dat nog gebouwd moest worden, bracht
hem daarom tot de overtuiging, dat bet
r iet noodig was zich ernstig voor de vlucht
te interesseeren, voordat het zich in de
lucht zou bevinden. De eerste proefvlucht
vond hier belangstelling, maar het uitblij
ven van berichten, nadat bekend was ge
maakt dat er „eenigen tijd" gewacht moest
worden, deed den „Postjager" weer uit de
gedachten raken. In de „Zilvermeeuw" had
men meer vertrouwen, die werd ook niet
telkens aan den naam van een piloot ver
bonden en het bericht van den tegenslag
bij het vertrek, werd hier diep gevoeld.
Een Hollander vindt echter niets zoo sym
pathiek als het zich verzetten tegen een
soort noodlot. Het laten vertrekken van de
„Pelikaan", zonder voorafgaande voorbe
reiding, verhoosde dan ook op slag de toch
reeds groote sympathie voor de K.L.M. Die
liet zich niet kennen! De „Zilvermeeuw"
kon de vlucht niet maken, dan maar een
gewoon lijntoestel, doch de vlucht zou
.doorgaan!
Die botte Aveerstand aan wat bij anderen
mogelijk een toestand van verslagenheid
zou hebben gebracht, beeft de beste eigen
schappen van de Hollanders doen ontwa
ken. Geestdrift geven wij niet te kennen
door juichen of springen, door het maken
.Van Avat do Amerikanen zoo teekenend
„hot air" noemen. Maar de tocht werd ge
volgd door alles wat hier Hollandse!) is en
Hollandse!) voelt.
Tot Rome liep alles gewoon, dan een
'tamelijk lange rust. Aan een recordvlucht
denkt nog geen mensch. t Volgende bericht
is uit Cairo en er wordt uitgerekend, dat
'de „Pelikaan" Zondag of mogelijk ook
Zaterdag kan aankomen.
Het gaat echter zoo snel, dat de Zondag
losgelaten wordt en optimisten het al op
.Vrijdag gaan houden.
Heel Jndic raakt in spanning. Er is
sedert jaren niet zooveel op kaarten gekc
ken, afstand gemeten, gemiddelde snelheid
uitgerekend, als nu in enkele dagen
De telefoons van Aneta en van de cou
ranten hebben niet stilgestaan. Dat begon
reeds vroeg in don morgen. ,Kunt u ook
zeggen, Avaar de Pelikaan is?" En het zal
lia sluiting nog avcI zijn doorgegaan.
Aan het mislukken van de vlucht dacht
geen mensch. Waarom ook? Het toestel
Avas goed en de bezetting met Smirnoff en
Socr garandeerde, dat alles wat mcnsche-
lijk was, gedaan zou worden, om de Peli
kaan, mocht zij in een moessonbui of een
storm komen, toch naar het doel te bren
gen.
Er was bekend geworden, dat in Djask
Be bemanning één nacht rust zou nemen,
doch daar kwam niets van. Na 2 uur steeg
de Pelikaan al weer op. Donderdag kon als
zeker worden aangenomen, dat Batavia op
Vrijdag gehaald zou worden. Mogelijk laat
'cn Tjililitan heeft wel geen nachtverlich
ting, doch die is voor oen enkele keer Avel
'aan te brengen als piloten het veld ken-
ïicn.
Vrijdagmorgen bericht: .De Pelikaan
jbm 5 uur op Tjililitan".
Bulletins vliegen de stad door cn de be
langstelling slaat nog met golven omhoog.
Dan wordt het uur van aankomst half 5
en te rekenen naar het vertrek uit Singa
pore en de aankomst te Palcmbang, zou
bet zelfs 4 uur kunnen zijn. Dat hangt
echter van den wind af, die op 1000 meter
dikwijls tegengesteld aan den landwind is.
Tegen half 4 begon dan ook veeds een
Uittocht van auto's uit Batavia als in geen
'jaren gezien. Tjililitan ligt een U KM.
Aan Weltevreden of juister van Batavia-
Centrum, dicht bij den weg naar Buiten
zorg. Dio een 10 K M. rijden on dan af
slaan. De groote weg is goed, doch dit
stuk is het drukste van geheel West-Java
en het deel van den grooten weg naar
Tjililitan is wel uitstekend onderhouden,
'doch zoo smal, dat twee auto's elkaar net
passeeren kunnen. Van vlug opschieten,
iwas voor de slierten auto's dus geen
sprak o.
Op het vliegveld kunnen niet meer dan
'oen 30 auto's parkccren. wat in gewone
omstandigheden ruim voldoende is. zoodat
de Avagens langs den reeds toch zoo smal-
len Aveg moesten Avorden geplaatst, wat
moeilijkheden bij het vertrek voorspelde
Even na 4 uur was het reeds een volte
Op het veld, als zelf bij goedkoopere pas-
sagiersvlucliten nimmer is gezien. Er ont
brak nu werkelijk geen mensch. Van
boogsten in den lande tot den kleinen man,
dio zich op een fiets door het gewoel van
auto's had gewaagd, was iedereen aanwe
zig. Tjililitan is groot, doch nu was er
kerkelijk plaats te kort, althans op het
gedeelte, dat voor het publiek wordt open
gehouden.
De aandacht ging één richting uit cn
het was merkwaardig zulk een groote
menigte to zien staren naar denzelfden
kant, waar behalve enkel© breeduitstaande
kapokboomen nog niets te zien was.
Om 4 uur 21 plotseling een kreet! Dan
aa ijzen vele armen en komt er geroep en
'deining in de menigte. Er is een stipje
Zichtbaar! Tamelijk laag, vlak boven de
hoornen! Dc politie heeft nu reeds werk
om allen binnen dc perken te houden.
Snel komt de „Pelikaan" nader, bij hot
draaien om het veld heen met een donde
rend gejuich begroet, dat aanhield, toen
het toestel met een bocht tegen den Avind
kwam cn aan het einde den grond raakte,
om dan, na Aveer een bocht beschreven te
hebben, naar de loodsen te taxiën.
Op den betonnen vloer staat het stil,
maar dan is de menigte niet meer te hou
den. Wat do menschen wil tegenhouden,
wordt voorbijgeloopen, het is een ren van
hoog en laag, van dames en heeren, naar
bet toestel, dat plotseling te midden van
een enorme massa staat cn Smirnoff is niet
uit de cabine gekomen of van tal van kan
ten wordt spontaan het Wilhelmus ingezet,
ïn Indië wordt het volkslied beter gezon
gen dan in Holland, de schaamte om zijn
«tem te doen hooren, klemt hier minder en
zoo heeft de menigte van duizenden een
geluid ontwikkeld, dat lot op groote afstan
den gehoord is.
Tntusschen waren Smirnoff cn Soer beet
gepakt en werden zij naar de groote loods
zedragen. Dat dc officieele ontvangst hier
bij mis liep, daar bekommerde zich geen
mensch om.
Mr. van Buttingba Wichers, de president
van dc Javascbc Bank, zou de officieele
welkomstrede houden doch hij was bij de
ren naar het toestel leelijk in de achter
hoede geraakt cn kon, toen één blok men
schen de vliegers naar dc loods droeg, zich
onmogelijk weer bij het front voegen. Het
heeft lang geduurd, voordat de toejuichin
gen eindelijk wat bedaarden cn zoo is dc of
ficieele i ede tenslotte toch nog uitgespro
ken. Een van de bladen, die aan zijn re
dactie een jongen Rus verbonden heeft, liet
dezen met een Russische rede aan den Turk
een krans aanbieden.
In 73 vlieguren heeft de Pelikaan den af
stand afgelegd. In 4J4 dag hebben Smirnoff
en Socr het toestel van Schiphol naar Tjili
litan gebracht. Ulm heeft er ruim G dagen
over gedaan, in een maand, die voor snelle
vluchten veel geschikter Is dan December,
die juist tot de slechtste gerekend moet
worden. In Rome is een half etmaal stil
gestaan cn Smirnoff heeft dan ook de over
tuiging, dat dc terugvlucht in korteren tijd
volbracht zal worden. Hij vliegt dan met
het licht mee en hij heeft mail voor Nieuw
jaar aan boord. „Die moet toch op tijd bin
nen zijn"!
Nadat de bemanning zich in Hotel des
Indes wat vcrfrischt cn eenige rust had ge
nomen, hebben dc vliegers aan de pers van
hun wedervaren verteld en toen trof het in
hooge mate, op welke dóódsimpele wijze zij
over alle moeilijkheden spraken. Alles v
naar reclame zweemt.,was hier afwezig. Zij
waren in hooge male voldaan over hun
prestatie, waarvan zij de waarde zelf het
best kunnen beoordeelen. maar er zeer van
opgeven of zich zelf roemen, ze dachten er
niet aan. Indien iets getroffen heeft, dan
was het wel de wijze, waarop zij ook an
deren de eer gaven, die hun toekwam.
Zaterdag moest het laatste stukje naar
Bandoeng worden afgelegd. Daar was Vrij
dag geen behoefte aan, omdat het feitelijke
eindpunt van de verbinding Holland—Indic
lc Batavia ligt. Het toestel gaat alleen naar
Bandoeng door. omdat daar de reparatie
plaatsen gelegen zijn.
Dc 120 K.M. Avelke beide plaatsen scheidt,
was een akelig klein brokje tegenover de
14.000 K.M., welke waren afgelegd.
Het vertrek avüs bepaald om 8 uur en
een tiental militaire toestellen Avaren uit
Bandoeng gekomen om op hel allerlaatste
traject als ccre-cscorte te dienen. Alles Avas
klaar, toen de middelste motor van de Peli
kaan niet wilde. Op bet traject Schiphol
Tjililitan hebben de motoren vrijwel door
gedraaid. Dc mecanicien heeft niet het
moeilijkste werk op den tocht gehad
doch nu was de motor niet op gang te krij
gen. Het heeft niet minder dan 3 kwartier
geduurd, voordat aangeslagen kon worden,
waarna het korten tijd een zwaar geknal
cn gedaver in dc lucht was. toen Pelikaan
plus escorte koers zetten naar Bandoeng.
Het heeft hier groot genoegen gedaan uit
de telegrammen te vernemen, dat dc presta
tie van Smirnoff en Socr ook in Holland
zulk een belangstelling heeft gewekt. Lukt
het dc terugvlucht in nog korter tijd te vol
brengen, dan zal Schiphol wel te klein blij
ken, zooals hier Tjililitan niet alle men
schen heeft kunnen bevatten.
Tcckenend voor de stemming was, dat
toen de terugtocht van de menigte naar
Batavia moest worden aangevangen en het
in beweging brengen van de honderden
auto's op den smallcn weg naar het vlieg
veld ïngCAvikkelde knoopen van tegen
elkaar aangedraaide auto's heeft veroor
zaakt, geen wanklank werd vernomen. Nie
mand kon het iets schelen, of dc weg ver
sperd werd, of hij soms niet te zacht werd
aangereden of moest wachten op onhandig
manoeuvreeren van een prutschauffeur.
De -Pelikaan was er! De rest was minder
belangrijk l
22 December 1933 heeft een best slot ge
bracht van een bedenkelijk crisisjaar. De
goede eigenschappen van den Hollander
hebben zich dien dag in vollen omvang ge
toond.
cembcr 1931 zijn actie heeft hervat, dat hij
als bestuurslid van. dc Partai Indonesia
beeft geijverd om een massa-actie tot stand
te brengen, ten einde het staatsgezag ju de
handen van de raarhaens (volk) te bren
gen, ten eindo te komen tot dc oprichting
van een republiek Indonesia, dat de actie
in wezen neerkomt op een stelselmatige on
dermijning van het staatsgezag, haatzaaicn
tegen de regcering en overtreding van de
strafwet, dat hij, tegen den hem bekend
gemaaktcn wensch van do overheid In,
medio Februari in Midden-Java zeer krach
tige propaganda heeft gevoerd op vergade
ringen, welke voor het mecrcndcel door de
politie moesten worden ontbonden, dat in
April 1933 op bet congres van do Partai
Indonesia to Soorabaja als bijzonder pro
grammapunt was aangenomen het streven
naar dc oprichting van een republiek In
donesia cn hij schrijver is van het boek
Mentjapai Indonesia Mcrdika (streven naar
vrij Indonesia), dat aanspoort om liet
staatsgezag in handen tc nemen en dc be
staande maatschappij volkomen tc vernie
tigen.
DE WISSELING IN HET COMMANDO
DER ZEEMACHT IN NED.-INDIE.
Batavia, 8 Jan. (Aneta). Dc nieuwe
Commandant der Zeemacht in Nefl.-Indië
de Schout bij Nacht M. H. \an Duim, wordt
op 22 Februari a.s. per „Sibajak tc Tand
jong-Pr iok verwacht.
Do aftredende commandant der Zeemacht
de vice-Admiraal J. F. Oaten, is voornemens
op 28 Februari a.s. per „Johan dc Witt"
naar Holland terug tc keeren.
KAASMARKT
Aangevoerd 28 wagens, be\ aitende 6500
kilo. Prijs ƒ21.50—25 'per 50 kilo.
Handel vlug.
BURGERLIJKE STAND,
8 JanuarL
Geboren: Joseph Désiré, z. van Arend
Rijn cn Tonia Magdalena Wcrij. Evert Jo
han, z. van Gijsbertus Niebocr cn Aaltje
van de Beek.
Overleden: Cornclis Dirk Bavinck, 7G j„
weduwnaar van Johanna Catharina van
Brink. Wouter Klok, 32 j., echtgenoot van
Elisabeth Snijders. Christina Josepha van
den Berg, 2 dagen; Maurits Levison, 65 j.
OMREKENINGSKOERSEN.
Off
.A.
Londen
Berlijn r
Parijs
Brussel
Zurich
Kopenhagen
Oslo
Stockholm
New-York
Milaan
Praag
Medegedeeld door do
Nol
it
8 Jan,
Niet Oft.
9 Jan 12 uur
8.1214
—59.17
9.74-4
34.56
48.19
30 30
.40 95
42
1 59 Vi
13.12
7.40
8.13 ft
59.22
9.73'/2
34.60
48.16
36 30
40 85
41 90
loo-,,
13.11
7.40
Rottcrd. Bankvereen
DE NEDERLANDSCHE BANK.
Bcleening op effecten 3
Voorschotten in rekening-courant 3
DE INTERNEERING VAN
IR. SOEKARNO.
De gronden waarop de in-
terneering is geschied.
Aneta meldt uit Batavia:
De Javasche Courant (het officieele
Nieuwsblad Red.) bevat het gouverne
mentsbesluit tot interneering van ir. Soc-
karno, waarin o.a. wordt geconstateerd, dat
ir. Soekarno na zijn vrijlating op 31 De-
Geboren:
HARM
Zoon van
J. v. d. BUNT.
M. v. d. BUNT—BUTER.
Amersfoort, 8 Januari 1931.
Micrcvcldslraat 'S.
TANDARTS
Utr.weg 112 Tel. 1792
HEEFT DE PRAKTIJK
HERVAT.
Spreekuren
dagelijks van 9—12 v.m
2i n.m.
7§XA n.ni.
S p roek u re n minv ermogen -
den dagelijks bah. Zaterdags
\an 6—7 n.m.
Goed
Beter
„Bosch"
Met motor, of autopech naar
den „Bosch" dienst.
INTERNATIONALE VEREENIGING
Groep Amersfoort.
Secretariaat Borgerlaan li.
Openbare Voordracht
op Woensdag, 10 Januari
1934 's avonds 8 uur in het
Kerkgebouw der Luthersche
Gemeente, Langestraat al-
bier, te houden door den
WelEerw. Heer Ds. H. DE
JONGE van Bergen op
Zoom.
Onderwerp: Het middel om
uit de economische crisis te
geraken.
Toegang 25 cent.
Zoo juist verscheen de tweede, geheel bijge
werkte druk van:
voor Industrieelen, Handelaren, Neringdoenden
en Verbruikers van Goederen
verklaard en met voorbeelden toegelicht door
Inspecteur der Invoerrechten en Accijnzen te
's Gravenhage.
Een onmisbaar boekje voor ieder die met de
Omzetbelasting te maken heeft
Verkrijgbaar bjj den Boekhandel
UITGAVE: VALKHOFF Co. AMERSFOORT
ke«A9MACEUTIS(KE UNION - HILVERSUM
Het afdoende middel tegen
hoofdpijn, rheumatiichc pijnen en
alle verkoudheden. Door duizenden genees-
heeren voorgeschreven Verkrijgb bij apolh. en drog
IN 10 MINUTEN BEVRIJD VAN PIJN
Te huur gevraagd op be
slist eersten stand flink
liefst met veel etalage ruim
te. Br. onder no. 130 bur.
Amersf. Dagblad.
Govraagd per 15 Januari e.k.
GEMEUBILEERDE ZIT-
en SLAAPKAMER
(c.q. zit-slaapkamer) in rus
tige omgeving. Br inet prijs
opgave onder no. 132 Bar.
Ymersf Dagblad.
Tandheelkundige.
MUURHUIZEN 29.
TeL 970. Amersfoort
Spreekuur 912 cn l!£—
Zaterdags v. 3—4 uur.
Woensdag cn Vrijdag,
's avonds 7—9.
Afdeeling Amersfoort.
Gebouw Theosofische Vereeniging, Regentesselaan 21b
DONDERDAG 11 JANUARI 8 UUR:
Conférence illustrée dc projections
dc M. Robert Rey, professeur de l'Ecolc du Louvre, conserva-
tcur du musée national de Fontei n-eblcau.
„La Renaissance Classiquc a la fin du XlXe siècle et dans
les temps actucls: Gauguin, Cézanne, Renoir, Seurat et leur
influence."
Lidmaatschap v. h. Genootschap f G.— per jaai* inbegre
pen abonnement op het maandblad „Het Fransche Bock j.
Opgave van leden bij het secretariaat: Beekenstemschc-
laan tel. 931.
BIJ-CENTRUM AMERSFOORT WIJERSSTRAAT 12
v. d. UTRECHTSCHE KRING VAN SPIRITUALISTEN
gevestigd te Utrecht Lichtegaard 8.
CURSUS voor belangstellenden over de vraagstukken betref
fende het Spiritualisme en Magnetisme vangt aan Dinsdag,
23 Jan. a.s. des n.m. 8 uur, Aanm. op de spreekuren dagel,
van 2—3 n.m. beh. Zat. of Zond., of schriftelijk.