MAAKT MARIANNS SCHOON SCHIP? ERNSTIGE INCIDENTEN TE KLAGENRFURT NAAR GELIJKHEID VAN BEWAPENING? Vrijdag 12 Januari 1934 32 e Jaargang Ho. 164 FRANSCHE KAMER IS BIJEEN GRONDWETSHERZIENING IN OOSTENRIJK DERDE BLAD TROONREDE VAN ZWEDENS KONING TWEE D00DEN TE BETREUREN FRANKRIJK DOET EEN REEKS CONCESSIES De zaak'Stavisky aan de orde „Betaal jü eerst je kleermaker!" Parijs, 11 Januari (V.D.). De reeds da genlang met spanning verwachte Kaïnerzit ting, welke gewijd is aan het Stavisky- schandaal, is Donderdagmiddag om half vier begonnen. Do voor den tienden keer herkozen Kamerpresident, Bouisson, open de de zitting. Hij zeide o.m.: De Kamer is ongeduldig. Zij wil onver wijld overgaan tot de debatten. Zullen wij toelaten, dat de onrust nog langer voort duurt met betrekking tot h*t nog steeds be staand deficit op de begrooting, de onrust om den buitenlandse!» politicken toestand welke onbepaald 6chijnt te zijn, hoewel de I"ran6che politiek duidelijk is. Zal de Out wapeningsconferentie door een onhoudbare paradoxe, door een ontzettende ironie de inzet zijn voor een nieuwen bewapenings wedloop? De openbare meening is gealar meerd. Zij zal slechts door duidelijke taal kunnen worden gekalmeerd. Na voorlezing van de lange reeks van in terpellaties verklaarde de minister-president Chautemps, dat hij zou willen voorstellen de interpellaties over het spoorwegongeluk van Lagny vast te 6tellen op Vrijdag 19 Ja nuari en voor de debatten over de Stavisky- affaire de zitting van heden zou willen bc steden. De Fransche minister van Justitie heeft Donderdag in de Kamer een aantal wets ontwerpen ingediend, welke ten doel hebben een hervorming van het wetboek van straf recht voor de artikelen inzake omkooping en laster. Een dezer voorstellen voorziet in gelijke straffen voor den „omgekochte", zoo wel als voor den „omkooper", ongeacht of de beschuldigde particulier of ambtenaar i6. Een tweede artikel bepaalt, dat ieder per soon, die zijn invloed misbruikt om zich of dorden onverdiende voordeelen to verschaf fen of ook maar probeert te verschaffen kan worden veroordeeld tot gevangenisstraf van G maanden tot twee jaren en boeten van 200 lot 3000 franken. Wanneer de beschul digde een opeDbaar ambt bekleedt, afge vaardigde of senator is is de strafmaat van 1 jaar tot 5 jaren en van 1000 tot 10.000 franken. De tribunes vau de Kamer waren van avond lot op de laatste plaats bezet. Allo af gevaardigden zijn aanwezig en de regee ringsbank is bezet. De minister van Kolo niën Dalimicr is op zijn plaats als afgevaar digdo gaan zitten. De eerste spreker, de socialistische afge vaardigde Lagrand constateerde, dat Frank rijk sedert cenige jaren in een atmosfeer van schandalen leeft. Stavisky heeft zich doodgeschoten, maar de openbare meening heeft de bewering van zelfmoord verworpen en ziet er een politiemoord in. Togen deze opmerking protesteerde de minister-president. Tijdens de behandeling van de interpella tie van den rechts-georicnteerden afgevaar digde Dommanguc, verklaarde Daliraier, dat hij slechts een fout heeft begaan en wel dat hij niet heeft geweten, dat een ban diet die eigenlijk achter slot en grendel had hooren te zitten, vrij kon rondloopen. Toen afgevaardigde Bonnaure probeerde het woord te verkrijgen, moest deze zich dé interruptie laten welgevallen: Betaal jij eerst je klceremaker. In het verdere verloop der debatten nam Chautemps het woord. De premier sprak gedurende ongeveer een uur. Ilij bepleitte een streng onderzoek in de zaak Stavisky De redevoering werd door de socialisten en do radicaal-socialisten met stormachtigen bijval begroet. De debatten zullen Vrijdag ochtend om half tien worden voortgezet. Resolutie der radicalen in zake Stavisky. Parijs, 11 Januari (V.D.). In de fractie zitting der radicaal-6ocialistische partij werd met algemeene stemmen de tekst goed gekeurd van een resolutie strekkende tot het sluiten der debatten in de Stavisky- affaire. Deze resolutie luidt: „De Kamer stcU den eerbied voor recht schapenheid boven iedere andere overwe ging. Zij is van meening, dat het republi- keinschc regiem tot plicht heeft op ieder gebied te zorgen voor het her6tei van de publieke moraliteit. Zij is vastbesloten de cischen, dal schandalen, welke de publieke opinie verontrusten worden onderzocht Zij eischt een vrij en gestreng ingrijpen van wege de justitie. Zij vertrouwt, dat de re geering haar plicht volkomen nakomt, wijst ieder verder amendement van de hand en gaat over tot de orde van den dag". Beschuldigingen en dementi in het Stavlsky-schandaal. Parijs, 11 Januari (V.D.). De advocaat van den directeur der bank van leening te Bayonne heeft den rechter van instructie gesommeerd, vast te stellen of het in over eenstemming is met dc feiten, dat Stavisky in een verkiezingsfonds, dat bestemd was voor partijen van het centrum, die rechts van de radicaal-socialistische partij 6taan Vs millioen franken heeft gestort; voorts of Stavisky de radicaal socialistische partij voor propagandadoeleinden voor 15 millioen franken kassabons van de bank van lee ning van. Bayonne heeft ter beschikking gesteld, welke door een hooge persoonlijk heid in deze partij in omloop zijn gebracht. Paris Soir heeft deze vragen voorgelegd aan den voorzitter der radicaal-socialisti soho partij, Herriot, die dit gerucht, voor zoover het zijn eigen partij betreft, demen teerde. Ook de commissie voor verkiezings propaganda, welke 27a millioen franken zou hebben ontvangen, ontkentin Paris Soir deze gemchten. De politicpresident van Parijs, Chiappe, wien men verweet, dat hij in nauwe relaties met Stavisky zou hebben gestaan, verklaart met den bedrieger direct noch indirect in betrekking te hebben gestaan. Te Bayonne zijn nog drie gemeenteraads leden afgetreden. In totaal zijn thans 10 ge meenteraadsleden afgetreden. Opnieuw ongeregeldheden te Parijs. Parijs, 11 Januari (V.D.). Leden van de Action Francaise hebben vanavond opnieuw gemanifesteerd in de buurt van het Huis van Afgevaardigden, in het bizonder op den Boulevard Saint Germain. Groote groepen manifestanten hebben herhaalde malen ge probeerd door te dringen tot het Kamer gebouw, hetgeen icderen keer aanleiding gaf tot ernstige schermutselingen met de politie en garde te paard. De betoogers heb ben takken van de boomen afgerukt en kleine boompjes uitgerukt. Ook hebben zij een buisje van publieke werken vernield om met de brokstukken naar de politie te kunnen gooien en den weg te versperren aan de bereden troepen. Tal van ruiters vie len, doch ten slotte kon de politie de mani festanten in de aangrenzende straten teru*: drijven. Een groot aantal personen is ge wond, o.w. verschillende politiebeambten, terwijl een groot aantal arrestaties is ver richt. Federale staatskarak ter gehandhaafd We en en, 11 Jan. (V.D.) Volgcna de Neue Freie Prcs9e voorziet de door Ender ontworpen grondwetswijziging o.a. in een overdracht der wetgevende bevoegdheden, die thans behooren aan nationalen raad en bondsraad, aan den staatsraad, den landen raad, de cultuurkamer en de economische kamer. De staatsraad zal door den bonds president worden benoemd op voordracht van de regcering. De landenraad zal de vertegenwoordigers der landen omvatten en wel de Landeshauptleule of hun plaats vervangers en de financieele directeuren der landsregeeringen. In beid© lichamen heeft de bondsregeering adviseerende en medezeggende functies. Do economische kamer wordt gevormd door de hierto© aangewezen economische lichamen. De cultuurkamer omvat de ver tegenwoordigers van zes groepen, n.l. priesters, opvoeders (onderwijzers en ouders), juristen, geneeskundigen, kunste naars en zelfstandige geestelijke beroepen. Welke bevoegdheden deze vier lichamen precies kunnen krijgen, staat nog niet vast. In elk geval staat het vast, dat alle kwesties, die zich zullen voordoen op het gebied van cultuur, recht, onderwijs en opvoeding, naar de cultuurkamer zullen worden verwezen. De economische staats- kwesties, in het bijzonder betreffende de begrooting, handelsverdragen, tariefverdra gen enz., zullen voornamelijk behandeld worden door den staatsraad met medewer king van de economische kamer. De kwes ties, die de landen betreffen, zullen, voor zoover zij van economischen aard zijn, ge zamenlijk behandeld worden door landen raad en economische kamer, voozoover zij van politiekcn aard zijn door staatsraad en landenraad en wanneer zij van culturcelen aard zijn lusschen landenraad cn cultuur kamer. Zooals reeds gemeld werd, handhaaft ook het ontwerp van Ender het federale staats karakter van Oostenrijk. Wecnen zal als bondshoofdstad een zekere speciale positie innemen, doch de tegenwoordige positie als bondsland verliezen. BUITENGEWONE MAATREGELEN IN DENEMARKKEN. Kopenhagen, 11 Jan. (V.D.) De Decn- sche ministerpresident Stauning en de minister van justitie Zahle hebben den vertegenwoordigers der vier groote partijen mededeeling gedaan van de door de re geering voorgenomen maatregelen tot hand having van de rust en orde. Er zal een streng verbod worden uitge vaardigd tegen de vorming van en het deelnemen aan politieke groepeeringen, die militair georganiseerd zijn. Overtreding van dit gebod zal gestraft worden met een gevangenisstraf, die maximaal een jaar kan bedragen Voorts wordt de wapenwet verscherpt en zal beleediging van perso nen in openbare functies door de pers en in vergaderingen, het deelnemen aan straat onlusten enz. gerechtelijk vervolgd worden. ARABIEREN CONTRA JOODSCHE IMMIGRATIE. Londen, 11 Jan. (H.N.) De executieve commissi© der Arabieren te Jeruzalem heeft tegen 16 Januari een nieuwe protest- vergadering tegen de Joodsche immigratie aangekondigd. Dc overheid vreest, dat het dan tot een herhaling van de onlusten van October j.l. zal komen en heeft de bevol king gewaarschuwd geen deel te nemen aan betoogingen, waarvoor geen vergunning is verleend. Verhoogde belasting op de groote vermogens Stockholm, 11 Januari. (V.D.) Donder dagochtend werd na een plechtigen kerk dienst in dc kapel van het slot van den koning de gewone zittingsperiode van den Zweedschen Rijksdag geopend. Dc koning las in de troonzaal van den troon af de troonrede voor. waarin hij er op wees, dat dc betrekkingen van Zweden met de vreem de mogendheden goed zijn. Dc groote inter national© conferentie van liet laatste jaar hebben haar doel de bewapeningen te be perken en de economische gezondmaking der wereld te hevorderen, niet bereikt. KONING GUSTAAT. Als lid van den Volkenbond wil Zweden de samenwerking tusschen de staten dienen Ondanks een verbetering in ecnige takken van bedrijf cn een gunstigen handelsbalans door een vergrooting van den uitvoer zijn de moeilijkheden van het bedrijfsleven nog steeds aanzienlijk. De werkloosheid is groot en de staat moet ook in de toekomst deze energiek bestrijden. Belangrijke openbare werken, o.m. clectrificutiewcrkzaamhcden hij de staatsspoorwegep cn het uitgeven van grond aan werklöozen, worden over wogen. Do toestand van den landbouw maakt eveneens bizondere maatregelen noodzakelijk. Onder de nieuwe wetsontwer pen bevindt zich ook dat inzake de sterili seering. Ter dekking van het begrootingstckort wordt een verhoogde belasting op de groote vermogens voorgesteld. BELASTING OP ALCOHOL. Een amendement betreffen de de oorlogsschulden. Washington, 11 Jan. (V.D.) Do senaat beeft het wetsontwerp tot het heffen van belastingen op alcoholhoudende dranken en likeuren gisteren goedgekeurd, echter na met 40 tegen 39 stemmen te hebben be sloten tot het toevoegen van een door de regecring outraden amendement van senar tor Clark, inhoudende, dat een extra belas ting van drie dollars per gallon op wijn en vier dollar per gallon op spiritualiën zal worden geheven van die landen, die hun verplichtingen met betrekking tot de oorlogsschulden niet nakomen. Verwacht wordt, dat de nieuwe wet per jaar 500 millioen dollar zal opbrengen. Het door den senaat aangenomen amendement moet echter nog door het Iluis van Afge vaardigden worden goedgekeurd. De de mocratische leiders trachten in het Iluis van Afgevaardigden alle krachten te mobi- lisecren tegen het amendement, dat naar hun overtuiging do werking van do wet ten zeerste zou belemmeren cn een be moeilijking vormt van het streven naar uitbreiding van den buitenlandschen han del door het sluiten van handelsovereen komsten op den grondslag van wcderkce- righeid. HET ST. LAWRENCE-KANALEN- TRACTAAT. Washington, 11 Jan. (V.D.) President Roosevelt heeft gisteren den senaat ver zocht te willen overgaan tot ratificatie van het St. Lawrence-kanalentractaat, waardoor een overeenkomst met Canada tot stand komt inzake de kanalenverbinding via do meren en rivieren van Canada en Noord- Araerika. Roosevelt verklaarde er van over tuigd te zijn, dat de dan tot stand komen de verbindingen t© water de belangen der Amerikaansche spoorwegen niet zouden aantasten, evenmin als die van de scheep vaart op de Missouri en de Mississippi Daarentegen geloofde hij, dat het verdrag Chicago zou behoeden voor overstrooming van dit gedeelte, dat bij overvloedige wa terafvloeiing uit Canada thans meestal on der water komt Van dc zijde van senator Wagner uit New-York wordt getracht een oppositie te gen de ratificatie te organiseeren. DE HOOFDCOMMISSARIS VAN BRUSSEL WEER VRIJ. Brussel, 11 Januari (V.D.) De hoofd commissaris van politie van Brussel, An- gerhauscn, dio was gearresteerd onder be schuldiging steekpenningen in ontvangst te hebben genomen, is voorloopig weer vrij gelaten. Starhemberg wenscht de fascistische denkbeelden te zien verwerkelijkt W c e u e n, 10 Jan. (V. D.) Volgens een tegen middernacht gepubliceerd officieel communiqué is het tengevolge van een in structie van nationaal~60cialistiscbe zijde tot, deels ernstige, incidenten gekomen, uit gelokt door leden van verscheidene werk kampen. Tot bizonder ernstige incidenten is het gekomen in Klagcnfurt, waar zeventig tot tachtig personen uit het kamp Hollen burg voor het gebouw van de drukkerij van het christelijk-sociale Karntener Tageblatt betoogingen hebben gehouden. Verscheidene vensterruiten zijn ingeslagen en een bom is geworpen op de binnenplaats van het gebouw. De demonstranten hebben een voor het gebouw 6taand lid van de hulppolitie aangevallen, waarop deze uit noodweer drie scholen heeft gelost, waardoor twee demonstranten gedood en een derde gewond werden. Tal van demonstranten zijn gear resteerd. We en en, 10 Jan. (V. D.) De bondsleider van de Oostenrijksche Heimwehren, vorst Starhemberg, heeft een oproep uitgevaar digd tot de geheele Heimwehr, waarin hij zegt, dat hij hen oproept om de discipline te handhaven en te volharden in taaie vast beslotenheid. Dan zullen zij overwinnen. Ik beloof u, aldus de bondsleider, voor geen enkele consequentie terug te schrikken wanneer ik tot de overtuiging zou moeten komen, dat gij misbruikt wordt en dat wij misleid worden ter zake van onze doelein den. Het doel van onzen strijd is de on beperkte verwerkelijking der fascistische ideeënwereld op een met ons vaderland in overeenstemming zijnde wijze. Het doel van onzen strijd is de doortastende vernieuwing van Oostenrijk in ieder opzicht, de volko men overwinning van den corrupten par tijenstaat, de volkomen nederlaag van het Austro-bolsjewisme en de volslagen zuive ring van het openbare leven van iedere corruptie. De oproep keert zich 6chcrp tc gen de nationaal-socialistcn en besluit met de woorden: „Derhalve, op tot den strijd, kameraden, tegen de corruptie cn tegen hen, die daar profijt van trekken, op tot den strijd tegen dc saboteurs en de vijan den van de vernieuwing van Oostenrijk, op tot den strijd tegen moedeloosheid en lan derigheid, op tot den strijd voor liet nieu we, het fascistische Oostenrijk." De grondwetswijziging. We enen, 10 Jan. (V. D.) De met de uit werking der nieuwe Oostenrijksche grond wet belaste democratische minister dr. En-* der, tevens districtsleider van Vorarlberg, heeft zijn ontwerp voltooid en den bonds kanselier heden verslag uitgebracht over de beginselen van de door hem uitgewerkte constitutie. Volgens de tot nog toe geschie de publicaties wordt de Nationale Raad door de tegenwoordige parlementaire orga nen afgeschaft. In plaats daarvan komt een Kamer, waarin de vertegenwoordigers der vrije beroepen en in den een of anderen vorm ook dc gezinsvertegenwoordigers zit ting en 6tem zullen hebben. De rechten van bondspresident en regee ring worden zóó bepaald, dat de grondslag van een sterk staatsgezag verzekerd is. Daarbij blijft echter de federalistische op bouw van den staat behouden. Dollfuss leider der storm- scharen. We en en, 10 Jan. (V. D.) Bondskanselier Dollfuss heeft het opperbevel over dc storm* scharen op zich genomen en minister dr. Schuschnigg met zijn vertegenwoordiging belast. Arrestaties in Karinthië. Klagenfurt, 10 Jan. (V. D.) In ver band met een dynamietaanslag op het kan toor van het Chr.-socialo Karntener Tage blatt en op dc drukkerij Carinthia is het tot botsingen gekomen met ontslagen leden van den arbeidsdienst. Een persoon werd gedood, terwijl twee verwondingen oplie pen. In dc laatste dagen hebben in Karinthië weder ma66a-arrestatics plaats gehad. Do arrestanten zijn overgebracht naar het con centratiekamp Wöllersdorf. Te Villach zijn veertig ontslagen leden van den arbeids dienst gearresteerd. Elf nat-soc. naar hel concen tratiekamp. We enen, 10 Jan. (V. D.) In verband met dc door de regeering besloten energieke maatregelen tegen daden van terreur en to gen de aanstichters daarvan zijn, aldus een officieel communiqué, op bevel van den veiligheidsdirecteur elf Oostenrijksche na tionalisten overgebracht naar het concen tratiekamp te Wöllersdorf. Onder hen be vinden zich eenige advocaten, een notaris* cenige voormalige leden van den landdag, een gemeenteraadslid, alsmede gepension- neerdo ambtenaren cn zakenlieden. De Times brengt bizonderheden omtrent het Fransche memorandum Parjjs ging lot het uiterste Dc Times geeft een van zijn Parijschcn correspondent afkomstig overzicht van den inhoud van liet Fransche memorandum. Het doel der Fransche voorstellen zou zijn gelijkheid tc brengen binnen een systeem van veiligheid op grond van een overeen komst, waardoor in een daadwerkelijke contrólo en collectieve garantie van alle bij het verdrag betrokken troepen wordt voorzien. De schrijver acht dc voorstellen ten zeer ste geschikt orn te leiden tot algemeene Europeeschc ontwapening te land en in de lucht op den grondslag der Duilsche rechts gelijkheid en niettemin zonder verhooging van den Duitschen hcwapeningsstand. Met uitzondering van een enkel gedeelte zijn de voorstellen zoo goed als gelijkluidend met die, welk© Frankrijk te Gcnève heeft goedgekeurd, doch die echter nooit ten volle gepubliceerd zijn in verband met het ver trek van Duitschland. Dc voorstellen houden zich bezig met twee periodes. De eerste is de overgangs periode, terwijl door d© tweede volledige gelijkheid van ontwapening wordt verkre gen. De duur der eerste periode, aanvanke lijk vier jaar, zal afhangen van den lijd, die Duitschland noodig heeft om de rijks- weer in werkelijkheid tc veranderen in een leger van 200.000 man met een korten diensttijd. Het cijfer 300.000 is naar Fran sche opvatting onaanvaardbaar. Frankrijk verplicht zich gedurende deze periode zijn bewapening op geen enkele wijze uit te breiden en stap voor stap met do Duitsche reorganisatie soortgelijke reorganisaties in zijn eigen leger te verwezenlijken. Aange zien bet doel ontwapening is, behoort Duitschland zich te verplichten noch bewa peningsmateriaal te fabriceeren, noch te be zitten, dat het op het oogenblik verboden is. Natuurlijk zal het 't recht hebben zich wapens aan te schaffen voor de in dienst te nemen 100.000 man. De door Frankrijk gewenschte controlecommissie moet onmid dellijk ingesteld worden. Voorts zou niet de afschaffing, zooals aanvankelijk werd gemeld, doch de inkrimping van S.A., S.S., enz. worden verlangd. Ilct memorandum staat op het standpunt, dat het tegenwoordige régime in Duitsch land zoo stevig in den zadel zit, dat al thans een deel dezer formaties gemist kan worden, die door Frankrijk nog steeds als militair-bruikbaar worden beschouwd. De berichten, dat Frankrijk aanbiedt 50 van zijn militaire vliegtuigen buiten dienst te stellen, zijn juist. Het aanbod hangt ech ter hier van af, of de andere landen het zelfde doen. Do correspondent meent, dat deze echter niet geldt voor do luchtvloot van Groot-Britannié. In Frankrijk .geeft men n.l. toe, dat bij de Engclsche lucht macht de ontwapening reeds zeer ver is verwezenlijkt. Het is ook mogelijk, dat het voorstel tot afschaffing van alle bombar dementsvliegtuigen in het memorandum is herhaald, hoewel dit afhankelijk wordt ge maakt van de instelling ecner internatio nale controle op de burgerlijke luchtvaart. Aan het einde der eerste periode wordt de Fransche belofte, om stap voor stap tot het Duitsche peil to ontwapenen, van kracht. Men neemt aan, dat, wanneer de eerste periode op bevredigende wijze ver loopt, dit proces eveneens vrij snel en vlot zal verloopcn. De schrijver voegt hieraan toe, dat, wanneer besloten zou worden wa pens als lichte tanks in dc eerste periode tc handhaven, uit het memorandum blijkt, dat Duitschland dan eveneens het recht zal hebben tot het in dienst stellen van lichte tanks. ITct artilleriekaliber hoopt men tc kunnen beperken tot een maximum van 15 c.M. Dc schrijver in do Times acht het moge lijk, dat de Fransche regeering in den loop der onderhandelingen bereid zal blijken bepaalde onderdeelen tewijzigen. Er bestaai echter goede grond voor de veronderstel ling, dat de thans gedane voorstellen de uiterste grenzen zijn van wat Frankrijk be reid is toe te staan. Do duur der eerste pe riode hangt naar Fransche opvatting vol komen af van de energie, waarmee Duitsch land de reorganisatie van de rijksweer in een militieleger tot stand brengt, terwijl het in de tweede periode Duitschland in staat stelt te bereiken, dat de gelijkheid door ont wapening bespoedigd wordt, door zijn buren to overtuigen van zijn wcnsch tot vrede en goeden wil. In Frankrijk zelf Iioort men dan ook van nationalistische en ultra- rechtsche zijde een storm van protesten te gen deze voorstellen van de regeering- Chautemps. Dr. WILHELM LANGEWLESCHE OVERLEDEN. München, 11 Jan. (V.D.) Tc Ebenhau- scn in het Isar-dal is op 68-jarigcn leeftijd overleden de Duitsche schrijver en uitge ver dr. Wilhelm Langewiescho.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1934 | | pagina 9