Fa. C. J. v. d. HEUVEL
„De Jantjes" een blijde belofte
fa. M. RN. OOSTERVEEN
PRIMA TUINSPADEN
Langestraat 42 - Tel. 77
Bismarck Haring 10 filets
Wij kunnen óók speel
films maken
NIEUWE SEINEN BIJ DE
SPOORWEGEN.
Wit en groen worden vervangen
resp. door groen en geeL
Dczon zomer zullen bij de Nederlandfiche
Spoorwegen cnkclo nieuwe seinlichten wor
den ingevoerd. Ir. Th. W. L. baron van
Heemstra, ingenieur van hot scinwczcn al
hier, deelde ons in een onderhoud, dat wij
gisteren over de verandering van seinlich
ten met hem hadden, mede, dat het sein
wit voor „veilig" zal worden opgeheven en
vervangen zal worden door groen. Het sein
groen, dat thans den machinisten aungeeft,
dat zij langzaam moeten rijden, zal dan
vervangen worden door geel. Het sein rood
voor onveilig zal worden gehandhaafd, daar
dit zeer goed voldoet. Men had met wit als
toeken van „veilig" liet bezwaar, dat, als
een ruit van een groen of rood seinlicht
defect was, de machinist het geelachtig
witte licht uil den lantaarn zag en daar
door den indruk kreeg, dat het sein op
veilig stond.
Bovendien heeft deze verandoring in do
seinen het voordeel, dat zij volgens de nieu
we regeling overeenkomen met de vrijwel
in alle landen vastgestelde soinen. Tot he
den was ons land een van de weinige lan
den in Europa, welke het sein wit als veilig
beschouwden.
Deze verandering in de seinlichten zal in
werking treden ongeveer omstreeks den
langsten dag in den komenden zomer. Dit
in verband met liet feit, dat alles in één
enkelen dag over het geheele spoorwegnet
in ons land veranderd moet zijn.
REMONSTRANTSCHE GEMEENTE
Wijdingsuren
Op Zondagmiddag a.s. zal in het kerkgc
bouw der Rcmonetrantsche gemeente door
Dr. R. Miedcma een wijdingsuur worden ge
leid, met medewerking van klein vrouwen
koor en enkele tot de jongeren behoorende
solisten. Op 25 Maart wordt wederom een
dergelijk uur gehouden.
De bedoeling van deze samenkomsten is
om ook op deze wijze gelegenheid tc schen
ken tot stilte en vertroosting en tot mede
werking daaraan door krachten uit de re
ligieuze gemeenschap, die deze samenkom
sten organiseert
Op Dinsdagavond 13 Maart wordt een wij
dingeavond gehouden, waarbij het Draper-
kwartet uit Enschedé „de Zeven Kruiswoor
den" van Joseph Haydn zal uitvoeren. Voor
verdere bijzonderheden verwijzen wij naai
de elders in dit blad geplaatste advertentie.
VEILING.
Ten overslaan van notaris A. P. Schroder
werd gisteravond in „dc Zwaan" geveild bet
woonhuis Puntcnburgcrlaan nos. 38a en b.
Het perceel word toegewezen aan notaris
J. G. vaYi Rhijn voor J 4500.
BEDRIJFSLEVEN.
Blijkens een elders in dit blud geplaatste
advertentie is de behangerij en stoffcerderij
van den heer J. J. van Nijkerk verplaatst
van Arnhemflchcweg 130 naar Vermeer
straat 30 alhier.
BURGERLIKE STAND
Gemeente Amersfoort
27 Februari.
Geboren: Johannes, z. v. Ilcin Vos en
Gijsberta Clasina Paschcdag.
Adrianus, z. v. Adrianus Mcskcs en Jo
hanna Geertruida Pot.
Overleden: Anna Cornelia Boonzaaijcr,
oud 77 jaar.
Maria van Schaik. oud 56 jaar, ongehuwd.
Dagelij ks:
City Theater. Vertooning van Raspoetiri
en dc Keizerin.
Museum FIébitC, Westsingel. (Uitgezon
derd des Zondags).
Theosofische Bibliotheek. Gebouw Theos
Vereeniging. Regentesselaan. lederen dag
van 68 uur.
Openbare Leeszaal met Jeugdleeszaal cn
Bibliotheek. Muurhuizen 9.
R K Leeszaal. Nleuwstraat 24.
Leeszaal Handelsregister. Arnh. weg 23.
Vrcdesbibliotheek, Arnhemscheweg 50.
Tot en rnct 17 Maart. (Uitgezonderd des
Zondags). Toonzaal Sierkunst. Tentoonstel
ling van foto's door Eva Bosnyö." Van
1017 uur.
28 Pebr. Amicitia. Cbr Gymnastiekvcr.
..Jahn." 6e uitvoering. 7.30 uur n.ra.
28 Febr. De Valk. Ver. tot bevordering der
bijenteelt. Vertooning van do film „do Bijen
wereld."
28 Februari. Vrijo Religicuse Gemeen
schap. Ds. A. P. van de Water over „Vragen
en Problemen bij de waardeering van den
mensch." 8.15 uur n.m.
1 Maart. Volksgebouw'. Ver. voor Soc.
Ontwikkeling. Ds. v. cl. Wissel over „Brilsch
Indffi. 8 uur
1 Maart. Concordia. Ned. Reis Vereeniging.
Ledenvergadering 8 uur n.m.
3 Maart. De Valk. Schippersvcr. „Schutte
vaer." Lozing van den heer T. P. Keyzer
over „De evenredige vrachtverdeeling in de
binnenvaart." 8 uur n.m.
4 Maart. Volksgebouw. Instituut voor
Arbeidersontw lelie Troelstra spreekt over
Nieuwere schilderkunst.
4 Maart. De Valk. Joodscho Vereeniging
Nut en Genoegen. Feestavond Opvoering
van „In 'tGouden Haantje." 8 uur n.m
i Maart. Remonstrantschc Kerk. Wijdings
uur. 3 uur n.m.
6 Maart. Volksgebouw Instituut voor Ar
bcidorsontw. Mevrouw Hamel over ..Groote
figuren." S uur n.m.
7 Maart. Vrijo Religieuse Gemeenschap
Prof. Dr J. B. Kors over „De waardeering
van don mensch in het Katholicisme."
8.15 uur n.m.
f 1.40 per stuk
onder volle garantie.
VALKESTRAAT. Tel. 352.
7 Maart. Het Boompje. Chr. Dern. Unie.
De heer H. S. van Houten over„Naar een
betere maatschappij maar niet door dwang'!"
8 uur.
7 Maart Do Valk. Chr. Gymnastiekvcr-
eeniging „Wilhelmina." Propaganda-avond.
V/z uur n.m.
10 Maart Restaurant Princess. Alge-
meeno vergadering van het Algemeen Neder-
landsch Verbond.
11 Maart. Amsvojde. De Dageraad. Do
heer J. dc Haas spreekt over: „Wat is God?''
waar komt Hij vandaan?" 10 uur v.m
13 Maart Rem. Gemeente. Wij dings
avond. Draper kwartet voert uit do 7 Kruis
woorden van Handel. 8 uur n.ra.
13 Maart Eben Haëzer. Ned. Werklieden
Verbond Patrimonium. Lezing van Dr. J.
Scheurer.
14 Maart. Vrije Religieuse Gemeenschap.
Dr. J. G. Geelkerken over „De waardeering
van den mensch in het Calvinisme."
uur n.m.
14 Maart. Markthal. Amersfocrtsche
Muziekverceniging. Jubileumconcert 8
uur n.m.
14 Maart. Princess-room. Ver. v. Vrou-
wenbelangen en gelijk Staatsburgerschap.
Dr. J. J. v. Dullemen over „De nood der aan
komende generatic." 8 uur n m.
15 Maart Amicitia. Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen. De heer H. G Dorhout
over „Wrakhout uit do branding van het
leven." 8 uur n.m.
16 Maart Amicitia. Propagandavergado-
ring der S.D.A.P. Spreker Ds. Banning.
8 uur n.m.
10 Maart Restaurant Princess. R.K. Bond
van Hanfels Kantoor en Winkelbedienden.
Inleiding van Pastoor P Sandkuyl over
„Liturgie van den Passietijd." 8.15 uur
n.m.
17 Maart. Amicitia. Het Schouwspel. Op
voering van Mademoiselle door het Cen
traal Tooneel. $l4 uur n.ra.
21 tot en met 23 Maart. Rcizendo Ten
toonstelling Nederlandsch Fabrikaat
21 Maart. Vrije Religicuse Gemeenschap.
A. R. dc Jong over „De waardcering van den
mensch in een vrij religicuse levens- en
wereldbeschouwing." 8.15 uur n.m
23 Maart. Amicitia. Laatste abonnements
concert Amersfoortsche Kunstkring. Concert
dc la Société des Instruments Anciens.
25 Maart Remonstrantschc Kerk. Wij
dingsuur. 3 uur am.
28 Maart Hotel de Zvyaan Ver. tot bev.
van het Vreemdelingenverkeer. Alg. Ver
gadering. 8# uur n.ra.
28 Maart. Vrije Religieuse Gemeenschap
Mevrouw Dr. A. Mankes Zernike over „De
waardeering van den mensch in het Vrijzin
nig Protestantisme." 8.15 uur n.m.
De Hollandsche Revue.
In de Hollandsche Revue no. 2 Uitgave
Drukkerij W. Gaadc. Delft wordt in de
rubriek Perspectieven geconstateerd, dal,
alhoewel wij over het laagste punt heen
zijn, do menschhcid in de naaste toekomst
aan de crisis-psycliosc zal blijven lijden.
Onder „Waarover ieder spreekt", dat vol
gens de redactie beier vervangen kan wor
den door „Waarover ieder zwijgt" omdat
door dc op cen volgende verboden op het
gebied van het vrije woord, hetgeen gezegd
wordt, minder beteckcnis krijgt dan het
geen men verzwijgt zijn verschillende
agressieve uitlatingen opgenomen.
Ook dc rubriek Onze nationale en Inter
nationale Gemeenschap is weer zeer uitge
breid. Men treft er o.a. cen opstel van prof.
ir. W. Schermerhorn aan over de boeren
bevolking in onzo volksgemeenschap.
Van Dal sum's opvatting over de betrek
king tusschen film enloóneel in de Film
liga is vanzelfsprekend onder Spiegel -der
Kunsten opgenomen.
C.oby Voorhoeve schreef suerfaal voor de
Hollandsche Revue onder Toerisme. Sport
cn Natuurleven, terwijl ook gedichten niet
ontbreken in dit waardige nummer
KON. NED. JACHTVEREENIGING
SLIP JACHT BIJ AMERSFOORT
Gisteren Icon nogmaals eeii sjipjacht in de
omgeving van onze stad worden gereden.
Wel dreigde het weer op liet laatste moment
als spelbreker (e «uilen optreden, doch dc
zon kon gelukkig weer goed maken wat de
onverwachte nachtvorst had bedorven, ter
wijl een sneeuw- en hagelbuitje bij het rij
den naar de meet dc ware liefhebbers niet
kon afschrikken.
Huize Schothorst aan den weg van Amers
foort naar Hooglund Was ditmaal de plaats
van samenkomst, waar zich tegen 2 uur
n.m. cen niet zeer talrijk gezelschap verza
melde. Het parcours voerde over dc mooie
weilanden rondom de Ziclhorst, Iloeflust en
Dc Hoef, waar herhaaldelijk aardige hinder
nissen, mecrendcels slootcn en wallen, over
wonnen moesten worden.
Voor Zaterdag 3 Maart a.s. staat een
slipjacht in Twente, op liet programma.
Door den lieer II. J. van Hoek is hiervoor
een parcours uitgezocht in de omgeving
van Enschede: Meet ten 2.15 nam. op huize
„Teesink" tc Bockelo.
ONDEROFFICIERS JACHTVEREENI
GING VAN 5e R. V. A.
Morgen zul de Artillerie Onderofficiers-'
jachtverocniging 5c R. V. A. alhier cen jacht
houden in het landgoed De Treek. Dc meet
vindt pluats bij den Doodenweg, terwijl de
Ivill bij boerderij Geertscma tc Bavoort is.
WAT ETEN WIJ MORGEN?
VOOR DE KOFFIETAFEL.
Linzenkockjcs.
Bereiding: 500 gr. linzen, 2 eieren, 2 uien.
boter, beschuitkruim, paneermeel, Dclfiu of
slaolie.
Kook de linzen gaar. Giet ze af cn wrijf
ze door een paardenharen zeef (bewaar liet
nat voor soep). Vermeng de puree met de
geklopte eieren, wat zout cn de gesnipperde
uien, die vooraf in dc boter zijn bruin-ge
fruit. Maak er met beschuitkruim een ste
vig deeg van. Vorm er plakjes van plin.
1 c.M. dikte van. Haal zo door paneermeel
en bak ze aan beide kanten bruin in boter.
Delfiu of slaolie.
VOOR DE MIDDAGTAFEL.
Vurkenescliijf.
Aardappelen.
Snijbooncn uit het vat mot witte boonen.
Decnsche vla.
Borciding: 300 gr. rozijnen, 3'/a d.L. be&sen
sap, 3l/j d.L. water, 120 gr. suiker, wat pijp
kaneel en wat sago.
Kook de sultanarozijnen zachtjes inet de
bessensap, het water, de 6uikor en het stuk
je pijpkaneel (ca. '/a uur). Bind bot vocht
dan af mot wat sago cn giet de bekoelde
vla in een glazen schotel.
Dien het gerecht op met vanillevla.
28 cent per blik
OMREKENINGSKOERSEN
Ofl Not. Niet Oft.
27 Kcbi 28 Fcbr uuT
Londen
7.57
7.55
Berlijn
58 90
es 89
Parijs
ü.78n
9.79
Brussel
34.69
i4.70
48.02
48.04
Kopenhagen
33 90
33.90
Oslo
38 10
38 15
Stockholm
i 1
39.12
39 00
New York
J.49
1.49
Milaan
1272
1291
Praag
4
t
6 20
6 20
Medegedeeld door de Rotterd. Bankvereen.
DE NEDBRLANDSCHE BANK.
Beleening op effecten 3
Voorschotten in rekening-courant 3
Niet Balthus,ur üerardts, doch
Theunissen heeft den Vader
des Vaderlands ver.
moord!
Vrijdag a.s. in City Theater
Het is met du .Nederlandsche film een
eigenaardige zaak. Een land dat voortref
felijke filmische menschentypen, natuur-
aspectcn en typisch stedenschoon bezit, een
land dut meedoet in zijn muziek, zijn too-
ncclkunst en vooral zijn architectuur met
de .stroomingen van den nieuwen tijd in de
beeldende kunsten; een land dat voldoende
bioscoop-lievend „publiek" heeft, oni een
Vuderlundschc filmproductie dc matcriee
lc kansen to bieden, die zij behoeften:
een land zonder films van eigen bodem.
Althans speelfilms.
Op ander gebied: dc zuiver documentaire
film spreekt Holland zijn woordje mee. De,
laat ik het leelijke woord maar gebruiken:
artistiek-documentnire van Hollandschen
bodem slaat op zéér hoog peil, „stond" is
beter gezegd: wat Ivens, Franken, Bon en
anderen gew rocht hebben is bekend genoeg.
De documentairc-„toul-court": de wek'-
lijksche filmjournaals van de actieve film
fabrieken Polygooa en Orfon-Profilti zijn
voldoende bekend. Ieder bioscooptheatci
dat zich zelve cn zijn geregelde bezoekers
respecteert, draait die voortreffelijke jour
nalistiek-op-celluloid iedere week af. En
het publiek waardeert dat in hooge mato.
Maar de speelfilm
Er zijn wel pogingen toe gedaan. Vrij
vele zelfs. De meeste zijn geëindigd in cen
débacle zoowel in filmischcn als in cora-
mercieelen zin. Het meest recente voor
beeld daarvan is de Willem-de Zwijger-film
geweest. Dat was in ieder opzicht een gran
dioze mislukking. Een bijster slechto film,
die aanleiding heeft gegeven tot het grapje,
dat niet Balthasar Gerardts, doch Theunis
sen den Vader des Vaderlands heeft ver
moord. Misschien flauw, doch in ieder geval
typoerend en voor hem die de dingen van
hot w itte doek wat dieper pleegt te beschou
wen (omdat ze zijn liefde hebben) een be
wijs voor het feit dat cen goed cineast in ar
tisticken zin, in filmisch hóógsten zin dus,
nog niet in staat behoeft tc zijn een goede
speelfilm te maken. Want Theunissen':»
Sabbath, dat prachtige suggestieve filmpje
van cen paar-honderd nieter behoort tot het
voortreffelijkste, wat Nederland op celluloid
heeft, voortgebracht.
Er is over dit onderwerp in het algo
meen voel meer tc zeggen natuurlijk. Het
belang van Nederlandsch-sprckcndc films
op het zelfde peil als de gewone buiten-
landscbe „productie" heeft zéér vele belang
rijke kanten: artistiek, ccnomiscli en zeker
ook cultureel. Het is cen aanfluiting van ons
gezonde nationale gevoel dat honderd-dui
zenden hun wckclijksclie ontroeringen uit
vreemde cultuurgebieden en talen moeten
putten. liet is niet minder dwaas, dan dat
alle tooneelspeclkunst niet in liet Neder
landsch werd vertolkt. Men denkc maar
eens, met deze zoozeer voor dc hand liggen
de vergelijking voor oogen, over dezen wan
toestand na. En men bcseffc, dat ik in deze
korte inleiding, de problematiek ccncr
vaderlandse he filmproductie slechis heb
kunnen aanroeren
Kil nu heeft in de groote steden van
Nederland de première plaats van wéér
een Nederlandsche speelfilm: Dc Jan
tjes. En nu is er eindelijk reden om héél
even tevreden tc zijn, om met vreugde vast
tc stellen dit kun een begin zijn. Eindelijk
zien wij dat een Nederlandsche speelfilm-
productie althans niet onmogelijk is. Dat is
de algemceno indruk, die liet zien van deze
film mij heeft geschonken. Die is verheu
gend genoeg en dc bezwaren do groote
bezwaren die ik nog tegen de Jantjes
koester, zinken er werkelijk bij in het niet.
Het grootste bezwaar is het blocd-armc
scenario. Dat is verschrikkelijk leeg en
angstig primitief. Wie liet stuk gezien heeft
van de prachtige oer-Amstcrdamsche eerste
tooneelgroep onder Herman Bouber's lei
ding, weet dat de sentinicnieelc geschiede
nis geheel werd weggedrongen door de vol
uit-mecsterlijke, innig-„volksche" vertolking.
Dat is in de film niet het geval. Het scenario
is mager en kinderlijk, van eenige dramati
sche spanning is geen sprake, het is alles
bijzonder primitief in elkaar gezet en bij
tul van, zelfs ondcr-middclmaiigc buiten-
landsche rolprenten vergeleken, is het erg
simpel.
Regisseur Speyer verstaat zijn vak wel en
dc bouwer van het „décor" óók. Verschil
lende kroegjes 011 kamertjes zijn alleraar
digst getypeerd, het cabaret was héél goed,
rnuar dc Indische dessa is bijster tooneel-
matig en van de inlasschingen, uit oude
journaals gemaakt, is een wel héél kinder
lijk gebruik gemaakt. Het beste decor is het
levende Amsterdam, het prachtige, ont
roerende juweel van stedenschoon. Daarvan
liceft dc regisseur een goed en vakkundig
gebruik gemaakt. Dc liavenscèncs, die al
tijd ongeloof lij k-schoone grachten en torens
onder zware luchten, deze symphonieön in
zwart en grijs van allerlei sfeer en diepte
heeft Speyer's eamera-oog voor ons her
ontdekt.
Maar dit is weer documentaire film
en in dc speelfilm speelt dc stad, die zich
zoo wonderbaarlijk opendoet aan het Y, een
wel belangrijke, doch niettemin onder
geschikte rol.
Wat mij liet meest verheugd heeft bij liet
zien van de Jantjes is het spelersmateriaal.
Willy Costello (die naar ik meen Catz heet)
heeft méér gefilmd. In Parijs cn Berlijn.
Het is duidelijk te bemerken. Hij is dc beste
van allen. Verreweg. En bovendien is bij
foto-génique. Een „mooie" jongen, maar
zonder de zoetelijkheid van een Ramon No-
vuito. Mannelijk en austhctisch. En een die
spelen kan. Na hem poem ik Joh an
Kauri, do eenige van d^ drie Jantjes boven
dien. die (met opzet of ongewild niet als
cen „heer" doch zuiver Jordaansch spreekt
Dat leek mij wèl cen grovo fout van den
regisseur, dat Costello en Jan van Ecs er
cen idioom op nahouden, dat men eerder op
het Haagschc Frankenslag dan op de Rozen
gracht verwacht. Van de vrouwen geef ik
de eerepalm aan Marie van Westerhoven,
(cen ontroerend en ontroerd oudc-vrouwtjcs-
gclaat) en Aaf Bouber, met haar gezicht en
haar stem vol warme menschelijklieid; wij
kennen die oogen en dat donkere timbre van
den Plantage Schouwburg. Wij bewaren er
dc beste herinneringen aan onvergetelijke
tooneel-avonden van.
I)c röst van de spelers kwijt zich voldoen
de van haar taak. Susy Klein, het blonde
zangeresje, is lieel lief en ook wel filmisch,
Ficntjc de la Mar beviel mij liet minste;
haar verschijning lijkt mij bepaald onge
schikt voor dc film. Henriëtte Davids cn
Sylvain Poons doen aardige dingen en
Louis Davids zingt cen liedje. Het zijn alle
drie ras-artistcn, maar in deze film vervul
len zij een wel erg onnoodzakelijke en
bovendien tooneel-matigc rol. Zij geven do
„Einlagen", welker noodzakelijkheid op zich
zeiver reeds de zwakheid van het scenario
onderstreept. En hun optreden heeft met
„film" waarlijk niets te maken.
BLONDE GREET MET DE HANDSCHOEN GETROUWD.
Van links naar rechts: De Mop (Sylvain Poons), Na Druppel (Henriëtte Davids),
Blonde Greet (Susie Klein), Oom Gerrit (Cor Hermus).
Ge ziet, dat ik vrijwel niets dan aanmer
kingen heb en dat ik, met welwillende objec
tiviteit, tóch talloozc bezwaren zie. En on
danks deze, heb ik mij verheugd om deze
film. Laat ik zéér oprecht zijn als het een
buitenlandsche rolprent was, zou ik een
strengere maatstaf uanleggen;
Maar voor een Nederlandsche speel
film vergelijkenderwijs is het een
blijde belofte. Bij „Willem dc Zwijger" ver
geleken is het een meesterwerk.
Ik weet, dat een kunst-beoordeelaar objec
tief moet zijn en niet vergelijken mèg. Maar
ik weet óók en heel zeker, dat ik mij bij het
zien van de Jantjes op sommige oogenblik
ken danig verheugd heb dat de sentlmen-
teele, overbekende liedjes, zélfs iets van ont
roering in mij hebben losgemaakt en dat ik
de donkere zaal van liet zilveren doek ver
laten heb met voldoening. Omdat ik nu
zeker weet, dat wij het óók kunnen; omdat
ik de. overtuiging heb, dat deze rolprent
véél succes zal hebben en zoodoende een
allerminst tc verwaarloozen factorook
aspecten op commercieel gebied zal openen,
die vruchtbaar zullen kunnen zijn.
Laat ons hopen, dat de vrucht rijpen zal
en geplukt zal worden.
Mr. E. ELI AS.
