HET DEFILE IS AANGEVANGEN
AMF.RSFOORTSCH DAGBLAD
Zaterdag 24 Maart 1934
32e Jaargang No. 225
Als algemeen commandant van de te
Delft optredende troepen is aangewezen do
luitenant-kolonel van den generalen staf
J. van Santen, die op Dinsdag a.s. te
vens optreedt als waarnemend garnizoens
commandant te Delft.
Bij de Nieuwe Kerk to Delft wordt een
eerewacht van mariniers opgesteld, ter
6terkte van 80 man, waarbij de Marine-
kapel.
Voorts zal in do Nieuwe Kerk bij den in
gang van den grafkelder een eerewacht
worden gevormd door 10 adelborsten met
het omfloerste vaandel van het Kon. Insti
tuut voor de Marine, onder commando van
een officier van de Kon. Marine, en 10
cadetten met het omfloerste vaandel van
de Kon. Mil. Academie, onder commando
van een officier van de K. M. A.
Te 's-Gravenhago zal, evenals te Delft,
een batterij worden opgesteld, welke bat
terijen minuutschoten afgeven vanaf 11 uur
tot het einde van de plechtigheid te Delft,
waarvoor kan worden gerekend 3 uur.
DUIZENDEN TREKKEN
LANGS
Een krans namens het gemeente
bestuur bij de baar gelegd
*s-G ravenbage, 23 Maart. In den loop
van den nacht is de statiekist met het stof
felijk hulsel van Koningin Emma uit de
sterfkamer naar beneden gebracht en in de
vestibule van het palei6 geplaatst. In deze
vestibule had men zorgvuldig alle rouw vér
meden.- De kist stond in het midden; ter
weerszijden waren standaarden met kaar
6en geplaatst, terwijl de groote lichtkroon
boven de kist eveneens brandde. Op de kist
lag een gouden kroon. De baar was geheel
bedekfmfct kransen en bloemstukken De
achtergrond werd door een eenvoudige
palmversièring gevormd.
Aan den voet van de baar was een tuil
viooltjes neergelegd, welke Prinses Juliana
dezer dagert persoonlijk geplukt heeft en al-
een laatsten groet aan haar grootmoeder
heeft gebracht. De deuren van de vestibule
waren reeds lang vóór 0 - uur open; een
schot onttrok echter de kist nog aan aller
blikken.
Daarbuiten 6tond de menschenmcnigle
reeds lang te wachten om aan het défilé
deel te nemen. Op verschillende plaatsen,
in de omgeving van het Voorhout, zag men
reeds in den vroegen ochtend, ondanks den
regen, zich groepen mensclnyi verzamelen
die gezamenlijk langs het 6tófJelijk hulsel
van II. M. de Koningin-Moeder wilden trek
ken. Velen van hen torsten kransen of
palmtakken, en dezen weer vaandels of
banieren. H-efr -Voorhout zelf \va6door de
politie-geheel afgezet. 'Door het spannen
van touwen had men verschillende paden
gemaakt, waarlangs het publiek uit de
richting v4n hotel Paulez kon opmarchee-
ren en.dan, nadat het een blik in de vesti
bule had kunnen werpen, via den Denneweu
aftrok. Reeds lang vóór 8 uur stonden ceni-
ge duizenden op het Voorhout te wachten;
dit aantal groeide zienderoogen aan, zocdat
verwacht kon worden, dat vele tienduizen
den heden langs do kist van Koningin Em
ma zouden trekken.
Eenige minuten vóór 9 uur wcrd.de ves
tibule geheel geopend en dadelijk daarop
betrokken eenige heeren der hofhouding de
eerewacht. Ter weerszijden van do kist
6telden zij zich, gekleed in ambtscostuum
op. Deze eerewacht werd voor de eerste
uren betrokken door baron Taets van Ame-
rongen en jhr. Repelaer van Driel. Deze
werden afgelost door baron v Haerinxraa
thoe Slooten en jhr. v. d. Wijck en deze
weer door baron Benlinck en baron Van
Heemstra.
Op het bordes van bet paleis stonden twee
kamerdienaars van wijlen H. M. de Ko
ningih-Moeder. Voor deze functie waren om
beurten aangewezen de heeren Jansen en
Roel,' de beide kamerdienaars, die geduren
de den tijd, dat Koningin Emma in het pa
leis aan het Voorhout gewoond heeft, steeds
in haar onmiddellijke nabijheid zijn ge
weest, alsmede de heer Kaan.
Nadat de vestibule geopend was, trad hel
voltallige college van B. en W. met den
gemeentesecretaris, mr. Boasson, en den
fungeérend chef van het kabinet van den
burgemeester, de heer Robin, naar voren
om namens de gemeente 's-Gravcnhage een
krans bij de baar te leggen.
Deze krans werd gedragen door twee bo
den van het Stadhuis en door burgemees
ter Bosch v. Rosenthal bij de baar gelegd
Daarna volgden de besturen van den Ned.
Journalisten Kring en do Haagsche Jour
nalisten Vereeniging, uit welker naarn de
heer E>. Hans een krans legde, vervolgens
werd namens de Buitenlandsche Persver-
eeniging een palmtak neergelegd. Vervol
gens trad eep deputatie van de Haagsche
politie onder aanwezigheid van- commissa
ris Paré naar voren en legden twee agen
ten namens het geheele corps een krans
Toen nam het défilé een aanvang. In
rijen van ongeveer tien trok de Haagsche
bevolking, die vanzelfsprekend in do och
tenduren nog het grootste gedeelte van de
belangstellenden vormden, voorbij de kist
van de zoozeer beminde Vorstinne.
De kist met het stoffelijk overschot was
gedekt mét het groote Orchidecén-klced,
dat het Vrouwen-.Comité had doen vervaar
digen, een zeldzaam kunstproduct van
bloemsierkiinsL Ook een gedeelte van den
vloer van de vestibule ging nog onder deze
orchideeénweolde schuil.
Buiten groeide de belangstelling ziender
oogen aan. Omstreeks 10 uur werd het aan
tal van de belangstellenden reeds op 4 5
duizend geschat cn van alle kanten zag
men nog do menschen optrekken.
Van buiten de stad begon langzamer
hand ook het publiek toe te vloeien, voor
namelijk hög lii de' vele autobussen, die
Het défilé langs de baar.
6 ->
zoo ver mogelijk in de binnenstad werden
toegelaten.
Wanneer do extra-treinen, welke van
daag uit alle deolen des lands menschen
naar Den Haag brengen, hier ter stede
zullen aangekomen zijn, dan zal de be
langstelling eerst recht massaal zijn.
De politie heeft uitgebreide ordemaatre
gelen genomen om alles een ordelijk ver
loop te doen hebben en er zorg voor te
dragen, dat het' gedrang geen ongelukken
zal veroorzaken. Drie vakken van het Lan
ge Voorhout stonden te tien uur reeds
stampvol met menschen.
De stroom van menschen groeide steeds
aan. Omstreeks 11 uur was het geheele bor-
les van het Paleis reeds bedekt met bloe
men.
Ook bet tweede gedeelte van het Lange
Voorhout moest toen in gebruik genomen
worden om de mcnschenmenigte te groe-
pceren. Uren lang trok men in onafgebro
ken rijen, met ontbloot hoofd en omfloers
Je vaandels langs de vestibule.
Eenige minuten na 11 uur kwamen de
vertegenwoordigers van de verschillende
Nederlandsche universiteiten bijeen cn toen
werd het défilé, voor eenigeoogenblikken
onderbroken om aan deze deputatie ge
legenheid te geven een reusachtige krans
aan den voet van dc baar te leggen.
Deze kranslcgging geschiedde door den
prac6es callegii van het Lcidsche Studen
ten korps, jhr. W. C. S. La man Trip.
Aan deze krans waren de linten van de
verschillende studentenkorpscn aan onze
universiteiten bevestigd.
Het défilé heeft tot hedenavond half ze
ven geduurd. Toen trokken do laatsten
langs de vestibule van het paleis. Duizen
den stonden nog te \vachtcn, maar de order
was onverbiddelijk: zij moesten voor he
dén teleurgesteld ■worden. Een oogenblik
morde de menigte, maar dank zij het tact
volle optreden van de politie deed ;zich niet?
oijzonders voor en 'ietcn de duizenden zich
gewillig en vlug verspreiden.'
Hoevelen er vandaag voorbij het palei-
zijn getrokken is op geen duizenden nauw
keurig te zeggen. Van politiczijde schatte
men de massa zeker op zestig duizend Hoe
velen er, zonder de. kist gezien te hebben
terug zijn gegaan, is natuurlijk niet te zeg
gen.
Men verwacht echter voor morgenochtend
wederom een grooten toeloop. Voorloopig
is bepaald, dat bet défilé zal plaats hebben
van 9 uur tot 2 uur.
Het aantal bloemstukken en kransen
heeft zich in den loop van den middag op
aén indrukwekkende wijze vermeerderd. Af
cn toe moesten de lakeien een aantal van
Je kransen naar binnen dragen om zoo
.veer ruimte te maken voor nieuwen toe
vloed.
Toen om half zeven het défilé een einde
nam, was het bordes en de omgeving daar
van een groot bloembed.
De lichten gingen uit, do ve6tibulc-deuren
.verden gesloten.
Een protest.
Het Verbond voor Nationaal Herstel heeft
heden bij de autoriteiten geprotesteerd, te
gen het feit, dat op den dag van hét défilé
voor het stoffelijk overschot van H.M. de
Koningin-Moeder on den daarmee samen-
hangenden Natïonalen Rouw een straatcol
lecte gehouden is ten bate van de Joodsche
vluchtelingen.
Ook dc N.S.B. kring den Haag, heeft zich
tér zake met een telegram van protest tot
Jen burgemeester gericht.
MILITAIR EERBETOON
Omtrent de regeling van het militair eer
betoon bij de overbrenging van het stoffe
lijk overschot van II. M. de Koningin-Moe
der kan het volgende worden medegedeeld:
Bij het paleis aan het Lange Voorhout zal
een eerewacht wórden gevormd door een
letachement van de brigade grenadiers en
jagers, waarbij het omfloerste vaandel met
een vaandel wacht van het regiment jagers
en het muziekkorps van het 5e regiment
infanterie, alles onder commando van een
kapitein.
Voor het afzetten van het Lange Voor
hout en eventueel den Kneuterdijk zijn aan
gewezen een zoo 6terk mogelijk geformeerd
detachement onbereden huzaren van bet
3e half-regiment onder-commando van-oen-
ritmeester en voorts detachementen ter
sterkto van 1 luitenant, 1 sergeant of wacht
meester en 12 korporaals of soldaten van
ieder der volgende korpsen: de luchtvaart-
afdeeling, dc schoolcompagnie van den mo
tordienst, het regiment wielrijders, het le,
het 3de, het 4de, het 5de, het ?de cn het 8e
regiment veldartillerie, het regiment motor
artillerie, het korps rijdende artillerie, hel
regiment genietroepen, het korps ponton
niers en torpedisten, van de hospitaalsol
daten en van de school voor dienstplichtige
onderofficieren-administrateur.
De stoet zal geopend worden door een de
tachemcnt Kon. Marechaussee te paard met
omfloersten 6tandaard cn standaardwacht
onder commando van een officier, ter sterk
te van 16 ruiters.
Daarachter volgt als algemeenc troepen
commandant generaal-majoor Van Ande)
als bevelhebber in de le militaire afdeeling
met zijn staf.
Dan komt de Kon. Mil. Kapel en vervol
gens te paard als commandant van het
voorste militaire gedeelte van den 6toct een
luitenant-kolonel, commandant van een der
regimenten grenadiers cn jagers, met een
bereden luitenant-adjudant.
Daarna volgt onder comniando van een
majoor te paard een bataljon infanterie
waarbij het omfloerste vaandel met een
vaandehvacht van het regiment grenadiers
De vier compagnieën van het bataljon wor
den gevormd uit dc lie, Ille, IVe en Ve in
fantericbrigadcs.
Het vooratc militaire gedeelte van den
stoet wordt besloten met een eskadron be
reden huzaren van het 3o half-regiment
waarbij dc omfloérstc standaard van dat
regiment.
Achter don rlnnrop volgenden rouwstoet
van het koninklijk huis rijdt oen luitenant
kolonel te paard als commandant van hel
achterste militaire gedeelte van den sluet
inet een bereden [uHcnant-adjudant.
Vervolgens komt een bataljon mariiïetroe-
pen onder cofnroaVido va ft' een hoofdofficier
van dé koninklijke marlnaeji bestaande uit
a. tamboers en pijpers;.b. eeh compaanie
mariniers, waalbij het omfloerste vaandel
van het korps mariniers; c. twee compag
niecn matrozen.
Dan volgt liet muziekkorps van het 6i
regiment infanterie en, verder onder corn
mando van een majoor van het Ge reg inf
le paard een bataljon infanterie van 3 com
pagnieën, waarbij het omfloerste vaandel
van het 6e regiment infanterie. Deze com
pagnieën worden gevormd uit do Vie, Vile
en VIIIc infantcrie-brig^des.
Daarachter komen onder commando van
een hoofdofficier van het 2e reg. véld-art
te paard, met bereden luitenant-adjudant
twee batterijen vcld-artillerie, iedere batte
rij bestaande uit 4 vuurmonden van 7 veld
met caissons, gevormd uit de Ie artillerie
brigade.
De stoet wordt besloten door een detache
ment Kon. Marechaussee te paard ter sterk
te van 12 ruiters, onder commando van een
officier der Kon. Marechaussee.
De Prins-gemaal van Luxem
burg verwacht.
Voor de begrafenis a.s. Dinsdag zullen
waarschijnlijk de prins-gemaal van Luxem
burg, prins Fclix, en de minister-president
Bech, overkomen.
Do plaats voor de Tweede
Kamerleden.
Naar wij vernemen zullen de leden van
de Staten-Generaal in de gelegenheid wor
den gesteld het voorbij trekken van den
Koninklijken rouwstoet gade te slaan. Zij
zullen daartoe een plaats krijgen in het
Departement van Financiën, in het bureau
van den Generalen Staf aan het Lange
Voorhout en in de Militaire gebouwen aan
den Hofweg.
Voorts vernemen wij, dat de deputatie uit
de Tweede Kamer zal bestaan uit den voor-
bitter met de leden van de commissie, wel
ke het adres van rouw aanbieden zal be
nevens den griffier, mr. Kcspcr.
Een staanplaats voor bur
gemeesters bij het Palels.
Ervan uitgaande,, dat in den kring der ge
meenten behoefte wordt gevoeld haar te
doen vertegenwoordigen bij de uitvaart van
H.M. de Koningin - Moede?, is bij de Vcreeni
ring van Nederlandsche Gemeenten de ge
dachte gerezen, dat er alleszins aanlcidinc
bestaat de individucclc beteekenis van zul
ke vertegenwoordiging te verheffen tot het
karakter van een gemeenschappelijk eer
betoon van de zijde der Nederlandsche Ge
meenten.
Na beraad over mogelijkheden tot verwc
'enlijking van die gedachte heelt-de Verr.
eeniging den Burgemeester van 's-Graven
hage bereid gevonden een schikking te tref
fen, volgens welke naast het Baleis aan het
Lange Voorbout een terrein beschikbaar
"wordt' gesteld als staanplaats uitsluitend
voor de Burgemeesters der gemeenten.
Geen gelegenheid moer om
op de registers te teekenen.
's-G r a ven b agc, 23 Maart. Wegens
noodzakelijke voorbereidende maatregelen
kan de gelegenheid, om te teekenen op de
registers in het Palels van de Koningin
Moeder aan het Lange Voorhout, niet wor
den verlengd.
Het Roode Kruis herdenkt
de overleden vorstin.
In de Vrijdagochtend gehouden vergade
ring van het dagelijksch bestuur van het
Nederlandsche Roode Kruis, voorgezeten
door Z.K.II. den Prins der Nederlanden
heeft in tegenwoordigheid van leger- en an
dere militaire commissarissen en de ambte
naren en beambten van het hoofdbestuur
de eerste onder-voorzitter, jhr. J. H. Röell
in eerbiedige bewoordingen het verschei
den van H.M. de Koningin-Moeder her
dacht.
Koningin, ministers en Tweede
Kamerleden niet in den
rouwstoet
's-G ravenbage, 23 Maart Naar
ons ter oore komt zal H.M. de Ko
ningin zich a.s. Dinsdag niet in den
6toet naar Delft bevinden.
Hare Majesteit zal het vertrek uit
het palcis aan het Lange Voorbout
bijwonen en zal zich met de dames
van de Hofhouding per auto naar
Delft begeven, waar Zij aanwezig
zal zijn, voordat de rouwstoet bij de
Nieuwe Kerk zal aankomen.
Voorts vernamen wij nog, dat de
bloemen in een drietal rijtuigen in
den rouwstoet meegevoerd zullen
worden.
Naar verder wordt gemeld, zullen
de ministers niet in den stoet mede
rijden, maar zich rechtstreeks naar
de Nieuwe Kerk te Delft begeven.
Ook een deputatie uit de Tweede
Kamer zal zich rechtstreeks daar
heen begeven.
Een zilveren krans van do
weermacht.
Maandag 26 Maart om 12 uur zullen
volgens aanwijzingen van den minister van
defensie een deputatie, bestaande uit luit.-
generaal H. A. Seyffardt, chef van den ge
neralen staf, oudste officier der Nederland
sche weermacht, vice-admiraal C. J. E. Bru-
tel de la Rivièrc, commandant der marine
in Nederland, oudste officier van de Konink
lijke marine, de adjudanten van genoemde
opper en vlagofficieren, een onderofficier
en een matroos van de Koninklijke marine,
zoomede een onderofficier en een soldaat
van de Koninklijke landmacht, namens de
geheele Nederlandsche weermacht een groo
te zilveren kran6 leggen aan do baar van
het stoffelijk overschot van do Koningin-
Moeder.
De krans, die vervaardigd wordt door de
Haagsche juweliers*!!. B. Lohman en Zoon,
wordt opgemaakt uit orchideeën en zal op
zilveren lint de inscriptie dragen: Van de
Koninklijke Nederlandsche weermacht aan
H.M. de Koningin-Moeder, 20 Maart 1934.
De plechtigheid in de Nieu
we Kerk.
Voor den dienst als adjunct-ceremonie
meester op 27 Maart in do Nieuwe Kerk te
Delft bij de plechtige bijzetting van het
stoffelijk overschot van de Koningin-Moeder
zijn de navolgende officieren aangewezen:
de luitenants ter zee le klasse J. J. L. Wil-
linge cn M. M. Merens; de lc-luitenant der
artillerie van het Indisch leger Buurman
van Vreeden: de le-luitcnant der infanterie
van het Indisch léger R. Roos; de kapitein
van den generalèri stof A. G. J. M. F. v. d.
Kroon; de le-luit'énants der grenadiers K: F.
Puffius en C. F. H. Seijffardtde reserve-
eerste-luitenant der grenadiers II F. D.
Oxenaar; de kapitein der jagers K. J. Even
wél; de reserve-kapitein der Jagers J. Kruis
de le-luitenant der jagers L. T. F J. S. van
Embden; de lc-luitenant der infanterie S.
v. d. Kloet; de reservé-eer6te-luitenant der
infanterie D. J. Karree; de ritmeester der
huzaren A. D. C. v. d. Voort van Zijp; de
reserve-eerste-luitenant der huzaren dr H.
L. M. van Schaik; de le-luitenants der ar
tillerie R. J. G. Doorman en A. C. J. Valk;
de reserve-eerste-luitenant der artillerie YV.
A. H. C. Boellaard; de le-luitenant-maga-
zijnmeester der artillerie J. G M. Huisman
cn de le-luitenant der genie C. van Boven.
Kon. Familie naar Het Loo.
Wij vernemen, dat het in het voornemen
van de Koninklijke familie ligt, om zich op
Zaterdag 31 Maart a& naar Het Loo te be-s
geven.
(Zie vervolg op pag. 2).
Een ontzaglijke menigte heelt gister voor het stoffelijk overschot van wijlen H. M. de Koningin-Moeder voor het Paleis aan de
Lange Voorhout te den Haag gedelileerd. De lijkkist bedekt met het kleed van levende bloemen dat geschonken werd dool
do Nedertandsohe Vereeniging van Huisvrouwen.