DE DROEVE GANG NAAR DELFT Diepe stilte onder tien duizenden N? 4000 EXEMPLAREN L. J. LUVOX ZOON Dinsdag 27 Maart 1934 I Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwai 2a 32e Jaargang No. 227 Tel. 1788 Een indrukwekkende stoet fv 6 uur 53 min. BRAND MELDE MEN AAN DE TELEFONISTE TAXI TAXI ook 's nachts geopend 1093 Tel. 1830 GARAGE NIC. BOVÉE KAMP 41 AMERSF00R1SCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS »c' 3 ™;lnndcn vo°' Amerxloort 2.IO. per maand 0.75, per PRIJS OER AOVERTENTIEN van 1-4 regeli I 1.05 met inbegrip van een bewusnummer week (mei gratis verzekering tegen ongelukltcnl I 0.17»/,. TVE* WT A KT'PiT^ TV elke regel meer f0.25 Llefdadlgheids-advertenrlSn voor d« Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderll|ke nummers f 0.05. I lf rh I f\ Tl I L i\jL hejft van den pri|s. - Kleine Advertentiün KEITJES' bl) vooruitbetaling 1—5 regeia TOSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 51J 50 rent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewiisnummer extra f 0.05 Prof. Obbink geeft in een eenvoudig maar aangrijpend woord uiting aan wat in ons volk leeft Meer dan menschelijk kunnen 's-Gravenhage, 27 .Maait. Nog is het vroeg in den morgen; het ochtendgloren is nauwelijks zichtbaar en reeds vullen zich de straten met duizenden en nog eens dui zenden, van heinde en verre samenge stroomd om getuige te zijn van den laat sten toclit van de alom in alle lagen onzer samenleving zoozeer geliefde Vorstin. Iets onzegbaars ligt in die vroege och tenduren over de stad. Men weet het: de plaatsen voor de ramen cn op de tribunes moeien tijdig ingenomen worden. Strenge politiemaatregelen zijn genomen om de orde stipt te handhaven. De binnenstad ligt als het ware gevangen in een gordel van afzetting, welke van het Staatsspoor- station gelegd is naar het Ilollandsche spoorstation. Een plechtigheid als deze is voor ons land zonder precedent. Wel zijn er ook in vroegere jaren begrafenissen van vorste lijke personen geweest, maar do omstan digheden waren toen geheel anders. Dank zij de ontwikkeling van de verkeersmidde len, kan heden een groot deel van onze be volking de plechtigheid bijwonen. De auto l i teilen hebben daji ook thans, veel meer dan ooit te voren, te rekenen met een mas sale belangstelling, welke strenge voor schriften noodzakelijk maakt. Reeds om 7 uur in den morgen sluit de politie den grooteu ring om de binnenstad, waarbinnen zich geen verkeer meer mag begeven. Langzamerhand komt er tcckc- ning in den chaos van het verkeer; de weg, waarlangs de stoet zal gaan, begint zich te onderscheidon. liet aanzien van de stad toont ook rouw door de tallooze vlaggen, halfstoks uitge hangen, door de omfloerste lantaarns, die aanstonds ontstoken zullen worden, wan neer de stoet voorbij trekt. Het zakenleven ligt natuurlijk zoo goed als stil. De meeste openbare diensten zijn stopgezet. Aan de departementen en ande re rijksgebouwen cn aan provinciale cn ge meentelijke diensten wordt niet gearbeid; winkels en magazijnen zijn gesloten. Op het statige Voorhout heerscht een devote stilte Het statige Voorhout, waar, op dezen droeven ochtend, de voorjaarsbloemen als teeken van jong, nieuw leven uit den grond opschieten, biedt al vroeg een onge kend schouwtooneel. Langs de fraaie lanen verdichten zich gaandeweg de rijen tol een rompactc menigte, zoo dicht mogelijk op gestuwd tot bij hot paleis van de vorste lijke doode. Ondanks de aanwezigheid van al die duizenden blijft elk rumoer achterwege cn alle geluid lijkt gedempt. Veeleer heerscht een aangrijpende, beklemmende stilte pijnlijk contrast met de vreugdetonen, die anders in datzelfde Voorhout uit de me nigte opschallén bij gelegenheid van vor stelijke feestdagen. Thans, op dezen rouwdag, zwijgt de me nigte eerbiedig stil, een devote stilte, slechts verbroken door het gebeier der klokken, waarmede wijding wordt gegeven aan dc droeve plechtigheid. Inmiddels gaan de uren wachtend voor bij en wordt liet tegen half tien. De mili taire troepen komen aanmarcheeren. Zij behooren tot onderdeden van onderschei dene eenheden onzer weermacht. Een de tachement van de brigade Grenadiers en Jagers betrekt de cerewacht bij het paleis. Het omfloerste vaandel met vaandclwacht \an de Jagers cn het muziekkorps van het Vde Regiment Infanterie. De verdere troepenmacht dient voor de afzetting van het begin van den te volgen weg. Voorho'u en Kneuterdijk. Het is een vertegenwoordiging van ons gehcelc leger, een croote verscheidenheid van weer- machtsafdeelingcn: huzaren, luchtvaartaf deeling. schooleompagnie van den motor dienst, regiment wielrijders, veldartillerie, motorartillerie, corps rijdende artillerie, luchtdoelarlillerie, genietroepen, ponton niers, torpedisten, hospitaalsoldaten, enz., enz. Maar tevens komen van de richting Den- neweg aangerukt de detachementen, be stemd voor het militaire gedeelte van den rouwstoet Ds. Welter leidt den rouw* dienst in het paleis. Inmiddels hebben de Koninklijke Familie tact dc vorstelijke verwanten van wijlen II.M. de Koningin-Moeder cn du verdere vorsten en vorstinnen, die voor de begra fenis zijn overgekomen, zich in het paleis vereonigd. De oud-hofprediker, dc hoogbejaarde d s. Welter, leidt don rouwdienst Het uur van vertrek nadert meer cn meer. Voor zoo ver het Voorhout niet is af gezet, is het één menschenmcnigte. Talrijke deputaties hebben in de omgeving van het paleis een plaals gekregen. Zoo staan daar enkele honderden burgemeesters uit vel schillende plaatsen van -ons land. Ook zijn er opgesteld de weeskinderen, verpleegsters de leden van het Haagsch Comité voor Volksfeesten, dc leden van dc vereeniging van oud-Indische generaals en hooge mili taire autoriteiten en verschillende andere corporaties. Ook voor de schoolkinderen .is een rege ling getroffen. Van elke school zijn vijf kinderen aangewezen, die gezamenlijk bij het paleis een plaats gekregen hebben. De opstelling van den stoet Tegen half elf wordt in de nabijheid van het paleis de rouwstoet opgesteld. Deze wordt geopend door een detachement ma reohaussee te. paard met omfloersten stan daard en standaard wacht. Daarachter volgt rle algemccne troepencommandant, generaal majoor Van Andel. als bevelhebber in dc eersht militaire afdeding, met zijn staf. Dadelijk daarop volgt in den stoet dc Koninklijke Militaire Kapel, onder leiding van zijn directeur, kapitein Walthcr Boer Het militair escorte van den rouwstoet bestaat uit twee gedeelen, het eeno, dal aan den rouw wagen en dc volgkoetsen vooraf gaat en het tweede, dat den stoet sluit. Het eerste militaire gedeelte omvat een bataljon infanterie met omfloerst vakndel en vaandel wacht van het Regiment, Grena dier*» en-wordt gevormd door vier compag nieën, resp. uit de lie, 11Ie, 1 Vo en Vc In- fanterie-brigade. Daarachter komt een es- cadron huzaren met omfloersten standaard van het IHe liaif-rcgiment huzaren. Do rouwstoet van het Kon. Huis rijilt voor. Nadat dit gedeelte van het militair es corte zich heeft opgesteld, rijdt de rouw stoet van het Koninklijk Huis voor. Achter de huzaren komt een rij knecht-majoor met twee rijknechts te paard. Direct daarop volgt een hofrijtuig met een lakei, gaande naast elk portier en waarin gezeten zijn de waarnemend kamerheer-ceremoniemeester, jhr. A.G. Sicklnghe en de kamerheer i.b.d. Jhr ir. Six. In een tweede hofrijtuig nemen plaats de oud-intendanl van Soestdijk, de heer Groeneveldt, de secretaris van wijlen II.M. de Koningin-Moeder, Jhr. Witsen Elias en de geneesheer, die wijlen II.M. de Ko ningin-Móeder tijdens haar ziekte behan deld heeft, dr. de Joïigh. Vervolgens (5 hof rijtuigen, waarin de 24 kamerhnerën. die als dragers von liet stoffelijk overschot van H.M. de Koningin Moeder fungeeren, ge volgd door een hofrijtuig, bestemd voor de dragers van de slippen van het rouwkleed. Naast elk portier gaat ook hier een lakei. In het volgende rijtuig heeft plaats ge nomen de opper-ceremoniemecster van HM de Koningin, Graaf du Monceau.Hot wordt een lange stoet door de vele galarijtuigen cn hofkoetsen van hcogwaardigheidebcklee- ders De rouww2gcn voor het bordes. Om elf uur rijdt dc vouwwagen voor het borde». Het plechtige moment, waarop liet stoffelijk overschot van li M. de Koningin Moeder naar buiten wordt gedragen, ter aanvaarding van Haar laatste tocht, is aangebroken. De kist van blank eikenhout, op de hoeken met zilver gemonteerd, bevattend het stoffelijk hulsel van de grijze Vorstin, wordt uit het Pa leis gedragen. Kamcrheeren van dc „Moeder des Vaderlands" verrichten dit laatste dienstbetoon en plaatsen de kist in den vouwwagen. Diep ont roerd ontbloot de onmetelijke men- sch en massa het hoofd. De treurmu ziek van een Infanterie-muzickkorps doet de klagende rouwtonen hoo- ren van Grieg's „Ases Tod", waar naar de duizenden ademloos luiste ren. Rouwwagen en lijkkist dragen het stem pel van vorstelijke soberheid. Da hemel van den wagen is afgezet met een zilve ren omlijsting en draagt een zilveren kroon, terwijl aan vier hoeken zwarte struisplui- rncn met zilveren franje zijn aangebracht. De galabok is gedrapeerd met zwart flu weel, omzoomd met zilveren franje en draagt ter weerszijden het Koninklijk wa pen ie. zilver. De kist is eveneens gedra peerd met zwart fluweel, afgezet met zwart zilveren franje en galons, dat tot dicht bij den begancn grond afhangt. Op het lijk kleed wordt de kroon van de ontslapen Vorstin geplaatst, zoomede hare ordeteeke nen, gehecht op een rood fluweelen kussen. De rouwwagen wordt getrokken door acht mpt rouwkleeden gedekte paarden, waar van zes van den bol; bestuurd, terwijl, het voorste span door een postillon wordt be reden. Do vier slippen van het rouwkleed worden gedragen door hooge liofdignitaris sen; het zijn de heeren Jhr. Schimmelpcn- ninck, Jucksma van Burmania boron Ren ders van Warmenhuizen, Jhr de.Jonge van Zwijnsbcrgcn en Sixma baron, van Heem stra. Dc 24 kamerbeeren, die het stoffelijk over schot van Hare Majesteit naar buiten heb ben gedragen, stellen zich weerszijden van den rouwwagen op. Ter rechterzijde rijdt de chef van liet Militaire Huis van HM de Koningin, vice-admiraal Bauduin, en ter linkerzijde dn gouverneur der Residentie, luitenant-generaal RöeJI. Dadelijk achter den rouwwagen stellen zich tc voet dc officianten en het personeel van wijlen II.M. de Koningin-Moeder op. De volgrijtuigen. Langzaam rijdt de stoet het voorplein af Officieren der landmacht van het Militaire Huis rijden er achter te uaard. twee aan twee. naar ouderdom van rang. In het eerste hofrijtuig achter den rouw wagen rijden in den stoel mede hofdames van dc overleden Vorstin Naast elk portier gaat een lakei. Dan volgt een aantal gala hofrijtuigen, bestemd voor de vorstelijke personen. In het voorste hebben plaal6 ge nomen Prins Hendrik en de Vorst van Wal deck, broeder van Koningin Emma. Naast deze koets alsook naast verschillende an dere dezer rijtuigen, gaan ter weerszijden hofjagers en lakeien In deze volgrijtuigen zijn o a. gezeten de Zwecd^che print. Eugen, prins Karei van Belgic prins Felix van Luxemburg en de verdere reeds vroeger vermelde vorstelijke familieleden. Verder bevinden zich in den stoet eenige hooge hofdignitanssen van II.M de Ko ningin, zoomede de minister-president van Luxemburg, de lieer Bech, als vertegen woordiger der Regeering van zijn land. en onderscheidene hoogwoardigheidsheklee ders, adjudanten van de buitenlandsche vor stelijke personen, benevens de aan hen toe gevoegde Ncderlandsche officieren. De stoet trekt langzaam verder. De kop is reeds uit het gezicht verdwenen. Dan ko men de officianten en dc leden van het personeel van H M. de Koningin, die tij deus liet. regentschap van Koningin Emma dc thans ontslapen vorstin gediend hebben, alle bejaarde menscben, die hun ontroering nauwelijks meester zijn bij dezen zwaren gang De bloemen en kransen, in de laatste da gen in zoo overstelpende getalo bij de baar van de Koningin-Moedor neergelegd, wor den in bloemenwagens geleden en aldue vólgen ook deze laatste bewijzen van trouw en aanhankelijkheid uit alle kringen van Haai- Volk, Koningin Emma. De klaagtonen van dc treurmuziek, ten gehooro gebracht door dc Kon Mi'itairc Kapel, zijn zoo goed als weggestorven; slechts heel flauw hoort men nog de klanken uit de verte, als de rouwwagen zich in beweging zet. Maar reeds klinken weer andere tonen, nu van het muziekkonv van liet Vde Reg Infante rio. Het io het Waldcekselie volkslied. De kanonschoten dreunen vanuit de verte. liet was elf uur toen de rouwwagen niet zijn dierbaren last zich in beweging zete En op dit moment rolt vanuit de verte het gerommel aan van het eerste minuutschot, door eèri artillerie batterij afgegeven. Zoo wel in Den Haag als in Delft staan de vuurmonden opgesteld, die hun zware klan ken door de lucht doen galmen, den gan- schen tijd door tot aan het einde der plech tigheid in de oude Prinsenstad. Het tweede gedeelte van het militair es corte trekt voorbij. Voorafgegaan door een hoofdofficier, marcheert oen bataljon ma rinetroepen met vaandel, tamboers cn pij pers, gevolgd door een muziekkorps, daar achter eon bataljon infanterie met twee batterijen veldartillerie terwijl een detache ment der Koninklijke Marechaussee den stoet 6luit. Het langzame vertrek van den plechtsta tigen, in alle vorstelijkheid toch zoo sobc ren rouwstoet was eentreffend moment, dat niemand ongeroerd liet. Voor dc dui zenden, die liet bijwoonden, was het een oogenblik, dat voor hun verdere leven on vergefelijk zal zijn De duizenden langs den weg. Wellicht nooit tevoren heeft Den Haag een mensclienmenigte op hare straten als heden Er was geen plaatsje op do da ken. voor de vensters van dc hui zen op de balkons, op de stoepen en bordessen onbezet. Op de trot toirs staau dc mcnschcn samenge- Passagiers verzekerd DIT BLAD UEEfl EEN DAGEL1JKSCUË GECONTROLEERDE OPLAAG VAN 6 ct. p3r K.M. Tel. 1788 Vaste standplaats naast het tramstation. pakt Ie wachten om in ieder geval een glimp van den Koninklijken rouwstoet te zien Overal waar er slechts op eenigerlei wijze gelegen heid voor was. heeft men tribunes gebouwd om belangsel'lcndóh gele genheid te geven liet schouwspel gade te slaan. Door sommigen wordt een deel van het geld voor de plaatsen beschikbaar gesteld voor het Koningin Eminafons voor Ouden van dagen, zoomede van het Nationaal Crisis Comité. Onder al deze menschenmassa's heerscht ecu plechtig zwijgen. Onder diepe stilte trekt dc stoet door de stad. Op verschil lende punten zijn deputaties van vereeni- gingon en organisaties opgesteld, Ook voor de leden der Staten Generaal zijn plaatsen aangewezen, vanwaar zij het voorbijtrek ken van den stoet kunnen gadeslaan in liet Departement van Financiën, het bu reau van den Generalen Staf en in de Rijksgebouwen aan den Hofweg. De Haag- scHe gemeenteraad beeft plaats gekregen in het gebouw van het gemeentearchief aan het Rijswijkscheplein Machtige deputaties zijn er van de Burgerwacht en den Vrij illigen Landstorm en van tallooze andere vereenigingen, met hun omfloerste vaan dels. Militair eerbetoon. Op het Lange Voorhout slaan dc reser ve-officieren opgesteld cn bewijzen de laat ste eer aan het stoffelijk overschot van II.M de Koningin Moeder Op een andere plaats staan de beroepsofficieren en weer elders de onder officieren, in grooten ge tale deelnemende aan dit eerbetoon. Langs Kneuterdijk. Hofweg. Spui cn Plcttcrijkade wordt naar het Rijswijk scha plein gereden. Op de Fletteiijkade wordt een oogenblik halt gehouden om aan de Slippen dragers cn de kamcrheeren, die tot hier toe te voet den laclit, hadden medege maakt gelegenheid te geven in de voor hen bestemde hofrijtuigen plaats te nemen Ook de bejaarde officianten en leden van het personeel, die bezwaarlijk den langen weg naar Delft konden afleggen, nemen in rijtuigen plaats Weer verder gaal de stoet langs den Rijswijkscheweg in de richting van Rijswijk. In Rijswijk. Dc rouwstoet verlaat liet Haagsche ter ritoir en is op Rijkswijksch grondgebied aangekomen. Vóór het Raadhuis staan Burgemeester en Wethouders met den Raad opgesteld om een laatsten groet te brengen. Het zal ongeveer één uur geweest zijn, als de stoet de Hoornbrug bereikt en vervolgens over den nieuwen Rijkswet naar Delft voortschrijdt. Tot aan de Hoorn brug spelen de muziekkorpsen treurmuziek van Chopin, Beethoven, Schubert, Bouw man en anderen Op den nieuwen Rijksweg zwijgen de mu zlekcorpsen. Slechts de tamboers cn pijpers doen zich hier nog hooren. Dc Kcninain en de Prinses alzonderlijk naar Delft. Zij, die de overleden Vorstin het naast staan, waren in het paleis aan het Lange Voorhout achter gebleven. De Koningin cn de Prinses niet de vrouwelijke verwanten van wijlen II.M. do Koningin Moeder bege ven zich afzonderlijk naar Delft om daar den stoet in de kerk op te wachten. Zoodra het laatste gedeelte van den rouwstoet de Hoornbrug is gepasseerd, wordt zulks aan het paleis gemeld en rijdt een aantal ge sloten hofauto's voor, waarin H.M. met de Prinses en de overige dames uit Ilaar ge zelschap plaats nemen. Langs den af gezellen weg wordt naar dc Hoornbrug gereden. Hier neemt het gezel schap den ouden weg naar Delft, waar men ceruimen tijd voordat de stoet in zicht is, arriveert. Bij de grens der gemeente Delft staat de Burgemeester om H.M. op te wachten en naar de kerk te begeleiden In de vestibule van het kerkgebouw wacht H.M. de Koningin daarop de aankomst van don stoet af De aankomst van den rouw stoet in Delft. Langs den nieuwen Rijksweg gaat dc rouwstoet verder naar Delft. Ook hier branden langs den weg de lantaarns, wel ke. met rouw omfloerst zijn. Op dc markt zijn geen deputaties cn geen vaandels toegelaten-. Op deze historische plek staat dc be volking zonder onderscheid van rang of .stand dicht opeen gepakt de aankomst van den Koninklijken stoet af tc wachten Lanes den weg hebben zich opge steld deputaties van de Technische Hoogcschool en van de Corpora der studenten van onze universiteiten, alsmede vertegenwoordigers van de Kamers van Koophandel uit geheel Nederland. (Vervolg op pag. BUITENLAND. Doumergue spoort aan tot eenheid. (Eerste Blad, pag. 3.) Pleidooi der Internationale Kamer van Koophandel voor monetaire stabilisatie. BINNENLAND. De plechtigheden te Delft. - (Eerste Blad, pag. 1 cn 2). STADSNIEUWS. Koningin Emma herdacht in de Sint Joriskerk en in de Synagoge. (Tweede Blad, pag. 3). Lezing van Dr. Thomassen over been- en gcwrichtstuberculose. (Tweede Blad, pag. 3). Medegedeeld door het K. N. M. I. tc De Bilt. IIoog6te Barometerstand 772.1 te Valcntia. Laagste Barometerstand 7-49.1 te Vest- manör. V er \va ch ting: Meeat zwakke winden uit Oostelijke richtingen, helder tot half be wolkt, droog weer, lichte vorst des nachts, overdag weinig verandering in temperatuur. Dc gisteren vermelde secundaire over de Britscbe eilanden en over de Oostzee heeft den barometer steeds doen dalen, maar het hooge-drukgebied uit het Westen breidt zich Verder over dc Britschc eilanden cn de Noordzee uit. terwijl de depressie over de Middellandsche zee gisteren iets toenam, zoodat aanvankelijk voortduren van den Oostelijken wind te wachten is. Een snelle opklaring bracht lichte vorst in onze om geving. In Scandinavië nam dc vorst af, op IJsland toe. Een vrij diepe nieuwe depres sie doet op IJsland den barometer snel da len, waarschijnlijk trekt deze in Noord-Oos telijke richting. Behalve in Noord-Noorwe- gen en het Zuiden van IJsland is de wind overal zwak tot matig, maar op den Oceaan waait een stormachtige Zuid-Westelijke wind, door Noord-West gevolgd. Er viel nergens meer dan matige regen. RIJDT VEILIG1 Maak een bocht naar rechts mei kleinen straal, een bocht naar links met grooten straal; blijft steeds op de rechter weghelft. BUITEN-RITTEN 6 ct. per K.M. 6 a 7 pers. auto met chauffeur Vaste standplaats ter linkerzijde van Hotel Monopole LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 Hel aangewezen adres voor HANDSCHOENEN, KOUSEN, ZIJDEN SJAALS, MODERNE KRAGEN.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1934 | | pagina 1