DE EEMLANDEü
Buitenland
GARAGE NIC. BOVEE
4000 EXEMPLAREN
Weerbericht
Licht ©p
L J. LUYCX ZOON
Maandag 9 April 1934
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 236
Generaal Von Einem
overleden
ROSENBERG WAARSCHUWT
HET CENTRUM
TAXI TAXI
6 CENT PER K.M
TEL. 1830 en 1093.
KAMP 41
DE MOORD OP RAADS
HEER PRINCE
SPOORWEGONGELUK IN
BRAZILIË
7 uur 15 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
AMERSFOORISCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS f" 3 maanJco voor Amersfoort 2.10. per maand I 0.75. per
week (mei gratia verzekering tegen ongelukken) I 0.17'/,.
Blnncaland franco per port per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummera f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513
PRIJS OER ADVERTENTIEN vao 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f0.25. Llefdadlghelds-advcrtcntlcn voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentlcn „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—# Bewijsnummer extra f 0.05
Spaansche actie in Noord-West-
Afrika. Om het bezit van Ifni.
Zelfs in deze lijden, waarin dc verkeers
middelen een graad van ontwikkeling heb
ben bereikt, waarvan men enkele tientallen
jaren geleden in de verste verte niet had
durven droomeh, bestaan er in onze \eel
doorvorschte wereld nog weinig bekende en
zelfs onontdekte, gebieden. Dit geldt, b.v
met betrekking tot sommige Spaansche be
zitingen aan de Afrikaanscbe Noord-West
kust, waarvan men in Europa nagenoeg
niets af weet, zelfs in Spanje niet, dat van
bedoeld gebied niet eens buitengewoon ver
verwijderd ligt. Ofschoon Rio de Oró een
oppervlakte heeft van niet minder dan
255.000 vierkanten kilometer, is het vrijwel
terra incognita. Een uitzondering hierop
maken alleen de omgeving van het fort
Villa Cisnero, waar de Spaansche regeering
nog al eens monarchistische rebellen naar
toe heeft gestuurd en liet vlicgstation kaap
Juby.
Nog onbekender is inmiddels dc bpuaii-
sche beziting Ifni, een terrein van om-ende-
bij 90 bij 25 K.M. liet strekt zich midden in
dc Fransche kustzone uit tusschen Rio de
Üro en het Zuidelijk Marokkogebied. Ifni
schijnt al een Spaansch veroveringsobject
te zijn geweest ten tijde van de ontdekking
der Vereenigde Staten. In 1S60 is een ver
drag gesloten, waarbij de Marokkaansche
regeering bevestigde, dat Ifni Spaansch be
zit is en in 1912 kwam tusschen Parijs en
.Madrid een overeenkomst tot stand, die de
zen toestand nog nadrukkelijker legaliseer
de. Het merkwaardige is inmiddels, dat
Spanje, al is het al eeuwen lang in naam
hecrschcr over dit gebied, naar deze streek
eigenlijk nooit heeft omgekeken. Feitelijk
weet men niet eens welk standpunt de in
boorlingen innemen ten aanzien van Span-
je's soevereiniteit over het bedoelde gebied.
Een eigenlijke bezetting der streek is steeds
achterwege gebleven. Wel heeft verleden
jaar een kleine expeditie in Ifni vasten voet
trachten te krijgen, maar deze poging liep
op een mislukking uit en in allerijl zug ze
zich genoodzaakt liet terrein te ontruimen,
Ofschoon tevoren onderhandelingen waren
gevoerd met den „blauwen sultan". het
hoofd van dc stammen, die het verder ge
legen gebied bewonen. Overigens verluidt,
dat-m* in Ifnj ongeveer zesduizend families
zijn gevestigd, die zoo voor en na de wijk
genomen hebben uit Fransch Marokko naar
het moerassige, weinig herbergzame land,
waar zij zich veilig waanden. Bovendien
trekken af cn toe nomadenstammen door
hot land, die op bepaalde tijden uit dc Sa
hara komen om er hun veestapels te laten
weiden.
Thans meldt de Madrilecnsche bericht
gever van de Fr. Ztg., dat. sinds dc Fian-
schen de laatste maanden hun opmarsch in
dc Westelijke Sahara op succesrijke wijze
ten einde hebben gebracht, het probleem
van het Spaansche Saharabezit weer urgent
schijnt te zijn geworden. In de Fransche
pers duikt opnieuw de bewering op, dat een
deel der overwonnen stammen iu de Spaan
sche zone is gevlucht, zich daar opnieuw
heeft georganiseerd en zich van wapens
voorzien, die \ia Ifni en Rio de Oro iu
groote hoeveelheden zouden zijn binnenge
smokkeld. Dcz3 geruchten vonden voorai
]iun oorsprong in liet feit, dat de „blauwe
sultan" naar Ifni was gevlucht, ofschoon dc
siiltun zich inmiddels reeds lang bij de
Spaansche autoriteiten in Kaap Juby lieelt
aangemeld.
De laatste dagen zijn van Parijs uit op
hefmakende berichten de wereld ingezon
den, volgens welke twee kleine Duitsche
schepen met een kleine bemanning cn
groote wapenvoorraden aan boord van Am
sterdam naar kaap Juby onderweg zouden
zijn. Men zou hier te doen hebben met
jonge Duitsehers, die zich bij de opstande
lingen zouden willen aansluiten en dezen
voorzien van oorlogstuig. Deze berichten
hebben te Madrid eerst eenigen indruk ge
maakt, maar weldra zag men in, dat ze te
fantastisch waren om er geloof aan te
hechten. Een deel der Spaansche pers
verklaarde terstond, dat de Fransche fan
tasie een beetje ai te erg op hol was ge
slagen.
Niettemin schijnt verleden week de
Spaansche regeering volgens mededcelin-
gen, die van ministerpresident Lerroux
zelf uilgingen, liet spoedig zenden van
strijdkrachten naar kaap Juby en Ifni te
hebben overwogen. Het Spaansche volk
heeft van een cn ander met gemengde ge
voelens kennis genomen en van vele zij
den is de vraag gesteld, of het nu wel het
oogenblik is groote bedragen te besteden
aan een vrij twijfelachtige onderneming.
Iu dit verband is eveneens herinnerd aan
dc- oorlogen in Marokko, die voor Spanje
zoo ongelukkig zijn afgeloopcn, daar zij
geweldigo sommen hebben verslonden ch
duizenden inenschcnlcvens hebben ge-
eisclit. Inmiddels wordt van officieele
Spaansche zijde bestreden, dat men op
eenigerlci wijze militair zal ingrijpen.
Naar verklaard wordt, is alleen besloten
kolonel Capaz, die een Afrikaansch des
kundige is, naar kaap Juby te zenden om
met den „blauwen sultan"' de mogelijkhe
den van een vruchtbaar onderzoek in Ifni
te bespreken. Bij doe verkenningsarbeid
zoo wordt gezegd, zal voornamelijk ge
bruik worden gemaakt van vHegluigeska-
ders. Dc bezetting van "t territorium van
Ifni, die men. eindelijk ernstig lei» band
wil nernen, hoopt men naderhand op vol
komen vreedzame wijze te verwerkelijken.
Een Zwitsersch correspondent die van
dc N.Z.Z. verneemt nog, dat do Spaan
sche regcering ecu buitengewoon crediet
heeft goedgekeurd om op een geschikt punt
aan de kust van 't gebied van Ifni, ten
Noorden van kaap Juby, een militaire ba
sis in 't leven te roepen, van waaruit liet
onbekende gebied zal worden onderzocht.
Hieraan wordt nog toegevoegd, dat dc
jongste veldtocht der Franschen in den
Anti-Atlas niet geleid heeft tot een on
derwerping van geheel liet Fransche ge
bied. Do Zuidelijke punt blijft als laatste
toevluchtsoord in 't bezit der nog niet on
derworpen slamrnen. Het lijdt echter geen
twijfel, of de Franscho overheden zullen
na korter of langer tijd ook dit stukje
land bezetten, waarvan het gevolg zal zijn,
dat het grootste deel der rebellen de wijk
neemt naar Spaansch gebied. Meermalen
heeft men te Parijs gedreigd het gebied
van Ifni binnen te dringen om den haard
van opstand uit te. roeien. Men vraagt
zich af, of dc Spaansche regcering thans
een dergelijke mogelijkheid wil voorkomen,
dan wel haar bereidheid zal te kennen ge
ven met de Fransche regeering samen te
werken, wat. betreft de pacificatie van liet
betrokken gebied.
Op Sl-jarigen leeftijd is te Mulheiin aan
dc Ruhr generaal v. Einem overleden.
Na het gymnasium cn de militaire aca
demie te hebben bezocht, nam hij als
vaandrig in hét lie Ulilancn-regirnent aan
den oorlog van 1870 deel. Hetzelfde jaar
werd hij te velde tot luitenant bevorderd
en op 23-jarigen leeftijd was hij reeds bri
gade-adjudant. In 1881 werd hij opgeno
men in den general en staf. Als overste
werd hij in 1598 afdeelingschof in het mi
nisterie van oorlog en in 1900 nu zijn be
vordering lol generaal-majoor werd hij be
noemd tot départcmentsdiiecteiir en ge
volmachtigde in den bondsraad. In 1003
volgde hij mlhfétÖi9 Gossler op als Prui
sisch minister van oorlog cn werd tegc
lijkertijd bevorderd tot luitenant-generaal.
In 1900 trad hij af als minister wegens
den voorldurendcn strijd met de regeering
en den rijksdag om do crcdieten, die noo-
dig waren voor do moderniseering van het
leger. Tal van hervormingen had hij in
middels uitgevoerd, nieuwe voorschriften
uitgevaardigd voor alle wapens, nicuwo
velddienstoefeningen uitgewerkt', de infan
terie uitgerust met nieuwe geweren en de
door den oorlog bekend geworden \cld-
grijzo uniform ingevoerd. In den wereld
ooi log voerde hij aanvankelijk liet bevel
over het 7e legercorps. later over hol 3e
legercorps, waarmede hij tusschen Reims
cn de Ardennen Champagne bezet hield.
Na 1919 trok hij "zich (enigen vestigde
zich te Mulheim.
Generaal Von Einem f
Berlijn, 8 April (V.Ü.). De Rijksweer-
minister, v. Blomberg, heeft den bevelheb
ber van Weerkring IV, luitenant-generaal
Fleck, opdracht gegeven de familie van
den overleden generaal v. Einem zijn per
soonlijke deelneming en die van de Duit
sche weermacht te betuigen en tegelijker
tijd mede te deelen, dat Rijkskanselier
Adolf Hitler op voorstel van den Rijks-
weerminister lieeft bepaald, dat de begra
fenis op staatskosten zal geschieden.
GROOTE BOSCHBRAND BIJ BERLIJN.
Berlijn, 8 April (V.D.). Hedenmiddag
heeft een groote boschbrand bij Frohnau aan
de Jacgersticg 25.000 a 30.000 vierkante meter
120- a 150-jarig sparrcnbosch vernield.
Toen dc brandweer kort na het uitbreken
van den brand vanmiddag tegen 2 uur arri
veerde, stond liet dichte hakhout in volle
vlam. Met razende snelheid greep het vuur
om zich heen en ondanks het snelle ingrij
pen breidde het zich steeds uit. De geheele
omgeving was spoedig in een dichte rook ge
huld. Met behulp van S.A.-troepen ging men
het vuur systematisch te lijf en tegen lialf
yicr as men. ,den brand meester*
De kansel in de kerk mag niet
verwisseld worden met hel
spreekgestoelte in den
rijksdag
De Volkische Beobachter publiceert een
artikel van Alfred Rosenberg, waarin deze
o.rn. schrijft.
Toen de centrumpartij zieli tegelijk met
do andere oude partijen ontbond, schreven
wij in den Volkisclien Beobachter, dat, na
dat nu deze historische periode ten einde
was gekomen, wij een gesneuvelde niet
moer wilden slaan. W ij hebben in dien
lijd liet voormalige centrum en zijn leiders
alle mogelijkheden gegeven om het on
wrikbare politieke feit van de nat.-soc. re
volutie te aanvaarden en zich daarmede
ook innerlijk in den loop van den tijd te
verzoenen. Wij zijn er ook vast \an over
tuigd, dat het grootste deel van de voor
malige centrumkiezers innerlijk niet liet
resultaat van den thans beslistun tijd te
vreden is cn aanving zich politiek en za
kelijk, ja, ook wat hunwereldbeschouwing
betreft, te verzoenen met de trrorafeerendc
beweging.
ROSENBERC
Dit feit hebben echter klaarblijkelijk dc
voormalige ccntruinleiders, voornamelijk
de centrumprelaLen, ook gemerkt en se
dert eenigen tijd kunnen wij een beweging
opmerken, die, door hooge instanties ge-
inspircerd, ér op uil liep do kanselpreek
lot werktuig van nationale en sociaal-poii-
tiekc beïnvloeding te maken Een liecle
reeks van" centrumgeestelijkeii cn an
dere centrumleiders zou alle reden gehad
hebben den iialioiiaal-sJciaUstlschen staat
dankbaar te zijn, dat hij ecu dikken streep
getrokken had onder hot verleden, want
liet zou maar al te zeer begrijpelijk zijn
geweest, wanneer de nieuwe regcering een
buitengewone rechtbank zou hebben inge
steld om do rol van do centi'uinlciders,
bijv. in de separatistische beweging in liet
Rijnland, nu te gaan. Wij weten ook tc
nauwkeurig, dat ook een groot aantal cen-
t'rumgeestclijken iu deze separalistonbewc-
giiïg verwikkeld was
Voortgaande wijst Rosenberg er op, dat
ook do overige cenlrumlciders onaangetast
door de Duitsche revolutie zijn heengeko-
tnen cn dat o.a. de incest verbitterde te
genstander van hel nationaal-socialisme,
dr. Bruning, ongedeerd in Üuitscbland
leeft. Dat alles, aldus gaat het artikel ver
der, moet men zich bewust zijn om de aan
matiging op haar juiste waarde te schat
ten, wanneer nu, ui liet gevóel van nieu
we veiligheid, door verschillende huogc
kerkelijke instanties het nalionual-socia-
lisrue bijna het recht ontzegel wordt, ook
zijn wereldopvatting te propagecr.cn. Kar
dinaal Faulhaber in Miiiichen heeft het
wachtwoord gegeven cn een aantal bis
schoppelijke toespraken heeft dezen aan
val voortgezet. Rosenberg noemt dan als
voorbeelden de redevoeringen van den
bisschop van Berlijn, dr. Bares en van den
aartsbisschop van Freiburg, dr. Grocbcr.
Inzake de critick van een voormalig
Berlijnsch centrumorgaan op een gerech
telijke uitspraak, volgens welke do confes-
sioneclc pers niet noodzakelijk was,
schrijft Rosenberg: I-Iet esscnticele in het
geheelo omsmeltingsproccs van onzen tijd
ligt immers daarin, dat een openbare ac
tiviteit niet in den zin van een socialen
of religieuzen klassenstrijd mag worden
gevoerd, maar slechts van het aigcmeene
Duitsche standpunt uit. In de slotalinea
van het artikel wordt dan nog gezegd:
Wij gcloovcn, dat met de genoemde aan
vallen van voormalige centrumleiders een
stemming moet worden gemaakt om even
tueel martelaren tc voorschijn te brengen.
Waar het voormalige centrum in feite zijn
aanhangers tegenwoordig voor het groot
ste gedeelte ook innerlijk :n het nationaal-
socialisüsche kamp ziet, lijkt het marte
laars-maken liet laatste middel om met
deze vertoogen dc nog aanwezige reserves
to mobiiïseercn door een beroep op ecuwen-
oude religieuze begrippen. De nalionaal-
socialistischc staat heeft de vrijheid van
het religieuze leven van oudsher erkenden
zal die niet aantasten, maar hij. zal steeds,
zoo noodig met krachtigcn nadruk, moe
ten eischen, dat, nadat de pariementstri-
bune van liet centrum verlaten werd, niet
de kansel in do kerk verwisseld wordt met
het spreekgestoelte ijl den rijksdag.
VRAAGT PRIJS VOOR TOERRITTEN
IN BINNEN- EN BUITENLAND.
VRAAGT OOK PRIJS VOOR DE
LUXE 6 EN 7 PERS. WAGENS.
OOK DES NACHTS GEOPEND.
VASTE STANDPLAATSTER LINKER
ZIJDE VAN HOTEL IVIONOPOLE.
Kou a an, 7 April (H.N.). Te Rouaan is
een automobilist verboord, die op den dag
van den moord op rechter Prince to Dijon
heeft vertoefd llij verklaarde, dat liij op
dien dag met vier vrienden met zijn auto
te Dijon is geweest, waar hij ook het mid
dagmaal heeft gebruikt.
De Lussals was hem wel bekend, doch
liij ontkende, dat hij met de Lussats op
dien dag te Dijon ia geweest. Het onder
zoek duurt voort.
Geuève, 7 April (II.N.). De Luasals en
Venture Carbonne, die beiden in verband
met den moord op rechter Prince verdacht
worden, zijn ook voor den volkenbond te
Genêvo geen onbekenden. In het archief
Fan de opiiwnafdeeling komt dc naam van
de Lussats voor in verband met den han
del in cocaïne, terwijl Carbonne in do re
gisters van den volkenbond voorkomt, om
dat hij in 1924 wegens handel in vrouwen
uit Egypto is verbannen.
Tot dusver negen dooden
Rio de J a n o i ro, 7 April (V.D.). In het
Mantiqueiraghbergte zijn van een sneltrein
dc locomotief en drie personenwagens ont
spoord. Zij rolden van een steile helling en
werden volkomen versplinterd. Tot dusverre
zijn 'J dooden geborgen, terwijl 8 zwaarge
wonden cn vele lichtgewonden zijn opgeno
men. Een lmlptrein met dokters is naar de
plaats des onlicils onderweg.
Dc sneltrein kwam uit de richting van
Bollo Horizonto. liet Mantiquciragcbergtc
ligt ongeveer 150 K.M. ten Noordwesten van
Rio de Janeiro. Dit is het grootste spoorweg
ongeluk, dat tot dusverre in Brazilië lieeft
plaats gehad.
VIJF LEDEN VAN DE BEMANNING DER
„TSJELJOESKIN" GERED.
Moskou, 7 April (V.D.). Naar uit Van
kareni wordt gemeld, zijn Lepneff, Karnanin
en Molokoff ter redding van dc „Tsjcljocs-
kin"-bemanning opgestegen. Bij de landing
op liet door do bemanning geconstrueerde
vliegveld is de rechtcras van het landingsge
stel van Lcpneff's machine gebroken. Het
vliegtuig zal ter plaatse gerepareerd worden
en dan weer ojistijgen.
De beide andere vliegtuigen zijn vlot ge
land en hebben vijf leden der „Tsjcljoeskin"
bemanning aan boord genomen en naar Van-
karem gebracht Indien liet weer gunstig
blijft, zul de redding morgen worden voort-
gezel.
OVERSTROOMINGEN IN SPANJE.
Madrid, 8 April (V.D.). Tengevolge van
den drie dagen aanhoudenden hevigen re
genval zijn verschillende streken in Zuid-
Span jc overstroomd. Vooral dc dorpen om
Sc\illa hebben veel schade geleden. Het
spoorwegverkeer is op tal van plaatsen ver
broken.
BALDUR v. SCHIRACH TEGEN
KATHOLIEKE JEUGD.
II a m b u r g, S April V.D.) Ter gelegen
heid van de opening van een drijvende
jeugdherberg heeft de llijksleidcr voor de
jeugd, Baldur v. Schirach, een toespraak ge
houden, waarin hij o.m. verklaarde, dat dc
Hitlerjeugd S0% van de Duitsche arbeiders
jeugd in haar rijen heeft, deze Hitlerjeugd
is er trotsch op, dat zij „Bond van Duitsche
arbeidersjeugd" is. Er zijn evenwel nog
kleine jeugdgroepen, die voor zich aanspraak
willen maken op bizondcre rechten, er is
nog een blok van confessioneele jeugd, dat
beweert dit bizonderc recht noodig tc heb
ben voor dc vervulling van haar bizondcre
taak. Wij bestrijden dat. Wij erkennen geen
bizonder recht, in liet jonge Duitsclilund be
staat slechts ócn recht liet recht van den
staat;
\DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJKSCUM
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
BINNENLAND.
De Onnes-zaak.
(Tweede Blad, pag. 2.)
Dame te Wassenaar gestorven aan vergif
tigd voedsel.
(Tweede blad, pag. 1).
OMTREK.
Aanrijding met doodclijkcn afloop tc do
Bilt.
(Tweede Blad, pag. 1).
STADSNIEUWS.
Teraardebestelling van den heer E. Hoge-
wind. (Eerste Blad, pag. 2).
Liefdadiglicidsuitvoering voor liet zwakke
kind. (Eerste Blad, pag. 2).
SPORT.
Onze voetbalploeg verslaat de Ieren met
5—2. (Derde Blad, pag. 1 en 2).
Medegedeeld door hel Kon. Ned. Met. lm
sliluut te dc Bilt.
Hoogste buromctersL 772.0 Ir Vestmanör.
Laag6to barometerst. 71(3.7 tc Vliesihgcii.
Verwachting: In liet. Oosten zwakke tot
rnatigc, in liet Westen matige Oostelijke tot
Noordelijke, later wellicht Noord-Westelijke
wind, half tot zwaar bewolkt of betrokken,
Waarschijnlijk eenigc regenbuien rnct kans
op onweer, iets kouder.
Sinds Zaterdag is het uitgebreide depres
siesysteem met kernen. Over de golf van
Biscaye, ons land en nabij Schotland in af
meting afgenomen. Thans bevindt zich nog
een kern over ons land met een lagen ba
rometerstand van 716.7 te Vlissingen.
Ilct minimum schijnt zich in Oost-Noord-
Oostelijke richting te verplaatsen. Over
Schotland en Noorwegen is dc barometer-
flink gestegen. Boven IJsland is sinds Za
terdag de druk weer eenigszins gedaald, ter
wijl over Noord-Spanje, Zuid- en Midden-
Frankrijk de luchtdruk toenam. Hoewel de
veranderingen vrij aarzelend vcrloopen, is
er toch cenige kans, dat liet weer ten on
zent oen ander karakter zal verkrijgen. Ver
moedelijk zal de wind uit Noordelijke rich
ting gaan waaien, hetgeen een aanvoer van
koude luchtmassa's betcekcnl. De kans op
regen is groot, vooral omdat sinds Zater
dag in de bovenlucht de temperatuur daal
de, terwijl zij in dc onderste luchtlagen
steeg. liet is niet onwaarschijnlijk, dat deze
buien van onweer vergezeld zullen gaan. In
Frankrijk bleef de onweersaclitige locstand
aanhouden. Biarritz meldde (37, Toulouse
18 m.M. neerslag. Ook elders is do regen
val vrij zwaar, zoo over Schotland cn Noor
wegen, waar plaatselijk sneeuw en hagel
valt. Over Scandinavië vriest liet nog steeds
Op IJsland werd het iets warmer. Over de
Britsche eilanden en Frankrijk loopen dc
temperaturen sinds gisteren ver uiteen.
RIJDT VEILIG!
Wie vraagt de straat voor zich
alleen
Hoe of hij er passeert,
Neemt iets wat d' and'ren
toebehoort
Verkeert dus glad verkeerd.
LANGESTRAAT 43-51 TELEFOON 130
WOLLEN GEORGETTE,
COTELé, ANGORA.
Voor Costumes, Mantelpakjes,
Rokjes.
