J. A. SCHOTERMAN Zn. ST. EMILION m m 1928 Rapport-Idenburg onder de loupe fa. M. R. N. OOSTERVEEN WIJNHANDEL per flesch f 1.45, per anker f 58. UIT DE STAATSCOURANT Vereen, voor Krijgs wetenschap Scherpe critiek t.o.v. Indië Onze Postvliegers onderweg Langestraat 42 - Tel. 77 HUMORHOEKJE GEVESTIGD 1878 - UTR.STR. 17 TEL. 145 De officier van justitie: „Als u niets van de inbraak Afwist, was bet voor Ko ning to:li een onderneming van risico om die inbraak te doen uitvoeren. Verbeeldt u dat men bij liet werk verrast was ge worden?" Onnes: „Voor risico's schrikte Konin niet terug. Hij dorst wel risico aan. Dat is hier ter zitting wel door voldoende getui gen aangetoond. Brand hier cn brand daar! En als ik, als kasteelheer, alles van do inbraak afwist, zooals Koning het afschildert, waarom gebruikten do daders dan handschoenen bij hun werk, zoodat er nergens vinger-afdrukken achter bicven? Waarom deed men dat, als alles afgc sproken werk was en dus niemand er ccriig kwaad bij kon??" Dc officier van Justitie: „U kwam vroc ger veel aan de Amstcrdamsche Bern's, is 't niet?" Onnes: „Vrijwel lederen dag." Do officier: „Heeft TJ daar nooit gehoord dat men over Koning sprak als de Brand- Koning?" Onnes: „Nooit van gehoord." De officier: „Nooit van gehoord?? Aan do Beurs was dat anders toch wel bekend.' Onnes: „Ik hoop dat U mij als fatsoenlijk man zult willen gelooven, al valt het mij moeilijk dat te hopen, want wat i k zeg wordt in 't algemeen niet geloofd, maar ik verzeker U dat ik dit op dc Beurs nooit heb gehoord. Misschien kwam dat hierdoor: dat Koning op de Beurs kwam speciaal voor Indische zaken en ik in dien hoek van de Beurs niets te maken had, omdat ik geen affaires dreef op IndiÖ en dus ook niet hoorde wat er aangaande den Brand-Koning werd verteld." De officier informeert naar de relatie On nesKoning. Onnes deelt mede, dat hij na 1921 den naam van Koning nooit meer had gehoord cn Koning zélf algeheel uit liet oog was verloren. De officier: „U heeft zelf aan Koning ver leid dat er een inbraak was gepleegd op Nijenrode. IIoo kon die inbraak dan door Koning zijn voorbereid?" Onnes: „Maar ik wist op dat moment toch niet wat Koning tegen mij in 'r schild voer de. Dat is toch immers pas later tot open baring gekomen!" Mr. Muller Massis: „Er is door Koning te gen Witbraad gezegd, dat dc „verhuizers" spoed hadden tc maken met dc inbraak Als er nog lang met de uitvoering werd ge- ialmd, was dc hcele inbraak niet meer noo dig. Weet U voor die aansporing, die van Koning tot Witbraad uitging, een reden op te geven? Waarom spoorde Koning toch tot grootc haast aan?" Onnes: „O, dat kan ik U wel dadelijk ver tellen. Voor die haast die Koning betracht wilcïe zien, bestond alle aanleiding, in zijn <>ogcn. U inoct weten dat ik in die dagen bezig was een beleening mijner kostbaarhe den tot stand to brengen door bemiddeling van de Bank, waarvan mijn broer in Am sterdam directeur is. Van dc daarover loo- pendo onderhandelingen wist Koning af, want ik had hem daarvan iels meegedeeld loen 11ij mij op Nijenrode bezocht en wij over dc kostbaarheden op Nijenrode zoo met elkander spraken. Dat wij het daarover hadden, kwam h ie rui t voort, dat Koning mij herhaaldelijk om geld had gevraagd cn ik hem wel eens met kleinere bedragen had geholpen, vóórdat ik hem dc broche voor f 1000 in Den Haag deed belcencn. Ilij had nlzoo te vreezen dat die bclecning van mijn goed in Amsterdam haar beslag zou krijgen en wanneer deze bcleening een feit zou zijn geworden, was zijn kans op een diefstal in het kasteel teniet gedaan, omdat dc kost baarheden zich dan niet meer op Nijenrode /ouden bevinden. Dut oogcnblilc verontrustte Koning natuurlijk cn daarom heeft hij den „verhuizers", toen deze met liet plan geen haast maakten, aangezegd, nu spoed in acht to nemen, omdat anders dc inbraak wel eens niet meer noodig zou kunnen zijn. Wat wonder! want als het lang duurde, dc uitvoering van dc inbraak, waren dc schil derijen op Nijenrode niet meer aanwezig. Vandaar Koning's aansporing bij Witbraad: laat er toch spoed achter zetten." Dc president zegt, dat 'liet getuigenver- hoor cn het cindvcrhoor van Onnes hier mede vrijwel ten einde is gebracht. Onnes vraagt het woord en informeert of de Rechtbank nog pogingen in het werk heeft gesteld om den hoor Hogcwcg tc he reiken, den man, die op het kantoor van Onnes tc Amsterdam de opdracht aan den boekhouder Dc Koning zou hebben verstrekt om inkt uit te storten over een der boeken in het kantoor, de hcschukhging welke Za terdagmiddag tegen Onnes werd inge bracht, die cr toen sterk op aandrong om dezen heer Ilogeweg als gteuigc op te roe pen. Reeds dadelijk na dit verzoek des hecren Onnes, is Zaterdagmiddag gepoogd den heer Hogcweg in Amsterdam tc bereiken; do Rechtbank liet overal heen telcfoneercn naar alle adressen waar mon den heer Ho- geweg eventueel zou kunnen achterhalen. De president deelt aan Onnes mede, dat m-en geen succes had gehad in de pogin gen om den heer Hogcweg tc ontdekken. Onnes verzoekt den heer Hogeweg dan alsnog te dagvaarden tegen Dinsdag as. De president doet daartoe de toezegging. De officier van justitie deelt mede, dat tegen Dinsdag dan als getuigen nog zullen worden opgeroepen: de hoeren Wijnstroom, De Koning cn Hogcweg. allen werkzaam ten kantore van Onnes te Amsterdam, ten dage dat de geschiedenis van üc inktvlek over een der boeken zich daar afspeelde. De officier deelt verder mede, dat het zijn voornemen is in dc Nijenrode-procedure requisitoir te nemen op Dinsdag 21 April a.s. des voormiddags ten tien uur. (Men neemt tusschcn Dinsdag 17 April cn Dins dag 21 April dus een week pauze). De zitting wordt te half zes geschorst tot Dinsdag a.s. des voormiddags ten 10 uur. Bij K.B. is bevorderd in de Oranje-Nassau orde tot commandeur J. C. Bunge tc Acr- denhout voorzitter van de Wagnervereeni- ging N.V. en tot officier Dr. P. Cronheim te Amsterdam, gedelegeerd lid van het be stuur. Bij beschikking van den Minister van Onderwijs is Ir. W. Col lof op zijn verzoek eervol ontslag verleend als hoofdassistent bij de scheikundige technologie aan de Techn. Hoogeschool te Delft. ZWARE HEIBRAND. Honderden hectaren een prooi der vlammen. Someren, 15 April. In de omgeving van Someren is een hevige heidebrand uitgebro ken, dio steeds grooteren omvang aan neemt. De oppervlakte, die afgebrand is, bedraagt op het oogenblik reeds honder den hectaren, terwijl het vuur nog steeds om zich heen grijpt. Ook de bosschen bij Ileeze loopen groot gevaar door dc vlam men to worden vernield. Door het aanleg gen van tegenvuren cn andere maatrege len tracht men clcn brand meester tc wor den. Som er oil, la April. Hedenavond tegen middernacht woedde de heidebrand nog op buitengewoon fello wijze voort. Tot uren in den omtrek is de rosse vuurgloed, die den hemel kleurt, zichtbaar. Boven de vlammende vlakte verheffen zich als bran dende fonteinen de in lichter laaie staande vliegdennen. N >g steeds breidt het vuur zich uit, thans in de richting Geldrop, tus schcn do gemeenten Geldrop cn Mierlo. Reeds zijn honderden II.A. heidegrond ver brand cn het is op geen honderd II.A. tc schatten hoeveel grond nog door het zie dende element zullen worden verwoest. De bosschen van do gemeente Ilcezo ioopen inmiddels ook groot gevaar. Van overheidswege wordt alles in het werk gesteld om het vuur zoo veel cn waar slechts mogelijk in zijn vaart te stui ten. Wcrkloozcn zijn gerequircerd, burgers bieden de helpende hand. kortom, wat aan blnsschingskrachtcn beschikbaar is. is aan het werk gesteld. Al naar omstandigheden legt men tegenvuren aan, graaft men greppels en tracht men het voortvretendo vuur tc doovcn met zand en takkebossen. Intusschcn jaagt bet vuur voort cn laat zich aanzien, d it cr al oen wonder gebeu ren moet, wil men er nog in den loop van den nacht nog in slagen dc vlammen tot staan to breng -n Somcre n, 10 April. Omtrent den heidebrand vernemen wij nadory, dat he dennacht omstreeks drie uur do brand was gcblusclit. Naar schatting zijn ongeveer 3 a 400 If.A. beide en 10 II.A. vliegdennen afgebrand. Ook de heidevelden rondom dc waterplas Bcuvcn onder do gemccnto Lierop zijn een prooi der vlammen gewor den, zoodat een groot stuk natuurschoon is verwoest, hoeveel dc schade bedraagt, is nog niet bekend. HET DRAMA TE REEUWIJK. Op Oud-Eik cn Duinen tc Den Haag is Zaterdagmiddag liet stoffelijk overschot van dm M.T.S.-scholicr Chr. A. II. Ebbiuge Vvubben, dat to Roeuwijk na een vermis sing sedert 11 November j.l. werd gevonden, ter aarde besteld. Er was veel bolangstclllng; aanwezig wa- r« n o.m. bestuursleden, directeur, enkelo leeraren en verscheidene leerlingen van de Haarlcmsche M.T.S. Een schat van bloemstukken dekte do baar l^jaronder waren cr van bet bestuur, van directeur cn leeraren en van liet corps van leerlingen der M.T.S. en verschillende bloemstukken van vrienden. Er werden geen toespraken gehouden. Bij het graf dankte dc vader voor de be langstelling. RAPPORT COMMISSIE-IDENBURG. Naar wij vernemen, i# bet advies van den Raad van Defensie over het rapport des Commiösie-Idmburg Zaterdag bij dc rcgecring ingediend. MOORD UIT MINNENIJD. T e g e 1 e n, 16 April. Zondagavond is de 36 jarige A. S. door een zekeren ir. van B. in een café aan den Aalden Kerkerweg te Tegelcn bij een vechtpartij zoodanig met messteken gewond dat hij cnkolo oogen- blikken later overleed. De dader handelde uit minnenijd. Hij is door do politie ge arresteerd. Dc dader en zijn slachtoffer waren beiden gehuwd. Drie inleiders houden beschouwingen over de bezuinigingsvoor stellen 's Gravenliage, li April. De Vcrccni- ging ter beoefening van de Krijgsweten schap heeft gisteren een avond gewijd aan dc besprekingen van het rapport der com missie Idcnburg, waarin de vooretellen, in dit rapport belichaamd, zijn behandeld door een officier van het Kon. Nederlandsche Leger, een van het Kon. Ned. Indische Leger on van de Kon. Marino. Er was buitenge wone belangstelling voor deze vergadering. Majoor van den generalen staf M. L. A. van A1 p b en behandelde het gedeelte van het rapport, dat betrekking heeft op de Koninklijke Landmacht. Na dc voorstellen inzake het capitulantenstelsel te hebben uiteengezet, stelde hij, wil het goed werken, de volgende cischen: 1. De duur van het dienstverband moet ecnerzijds zoo lang zijn, dat het legerbe stuur geruimen tijd kan profiteeren van de diensten van den tot ervaren instructeur geworden capitulant en anderzijds weer niet zoo lang, dat de capitulant op te hoo- gon leeftijd in een burgerbetrekking over gaat. 2. De duur van het dienstverband moet zoodanig zijn, dat het aantal naar burger betrekkingen dingende capitulanten kleiner dan of hoogstens gelijk is aan het aantal beschikbaar zijnde betrekkingen. 3. De capitulanten moeten bij goede plichtsbetrachting hunne toekomst verze kerd weten, waarvoor is noodig naast wet telijke regeling de medewerking van alle departementen, provinciale-, gemeentelijke, en waterschapsbesturen cn van de daar voor in de termen vallende semi-overheids organen. •4. De betrekkingen, welke beschikbaar worden gesteld, mogen niet zoodanig zijn, waarin zij bij de mobilisatie niet zouden kunnen worden gepist, daar anders van de meerdere militaire ervaring bij het gemo biliseerde leger niet zou kunnen worden partij getrokken. 5. Aan de capitulanten moet de gelegen heid worden geboden om zich tijdens hun dienstverband vöo^Jiüri lockömetigcn werk kring te bekwamen. Hat Vooroefeningsinstituut de kanker. Het vorstel tot opheffing van liet voor- oefeningsinstituut juicht hij van barto toe, aangezien z. i. het vciorocfcningsinstituut de kanker is, die aan ons leger knaagt. Want niet alleen geeft het ons onvoldoende ge oefende soldaten, maar bovendien onthoudt het ons de stof voor dc opleiding cn dc vorming van het kader. De vredessamenstelling der regi menten veldartillerie. Hei voorgestelde stelsel ter reorganisatie van de veldartillerie, door vermindering von dc regimenten tot. twee schoolbatte- rijen, verwerpt majoor Van Alphen abso luut. Dit is geen bezuiniging door af braak. In dc eorste plaats is de mccning, dat de ocfenslcrkte van elk der schoolbat- t er ij en zeer gering is, na de reorganisatie van 1932 niet meer juist. Ze. bedraagt thans bij 7 Veld per ploeg en per batterij pl.m. 30 beredenen en 24 onberedenen. Kapitein A. Struyvenberg, van den generalen staf van het K.N.I.L., behandelde het rapport, voorzoover het betrekking heeft op het Kon. Ncd.-Indische leger en waar schuwde al dadelijk, dat met aanvaarding van de voorstellen een gevaarlijke weg zou worden ingeslagen cn dat hij ze Fataal voor de Indische weer macht acht cn dus ten scherpste veroordeelt. In zake een capitulantenstelsel merkte hij op, dat de invoering ervan ongetwijfeld oen on- gunstigen invloed zal hebben op het ge halte van het Europcesche bcroepspersoneel in vergane! met de geheel andere eischen, welke Indio stelt voor dc onderofficieren. Voor velen zou het leger een doorgangshuis worden cn de ruggegraat van liet leger is toch al op een bedenkelijk sterktcpcil terug-, gebracht, dat dringend versterking behoeft Voor het Europecschc personeel beneden den rang van sergeant zal wel niet aan het stelsel tc ontkomen zijn. Infanterie als veldpolitie. Geen enkele der voorgestelde bezuini gingsmaatregel is in zijn consequenties zóó gevaarlijk als die tot geleidelijke vervan ging van de veldpolitie op Java door infan- teric-afdcelingcn. De vredessterkto van het Javalcger toch zal in wezen met 3200 man verminderd worden en op het oogenblik worden reeds bij dc voortgezette opleiding van het Javalegcr dc grootste inoeilijkh» den ondervonden w egens gebrek aan sterkte van eenheden. De invoering van den maat regel zal dan ook bctcekencn het einde van de opleiding van het leger voor optreden tegen buitenlandsch geweld, zijn secun daire taak. Het Javaleger zal worden, terug gebracht tot een. depót voor aanvulling cn aflossing van de troepen op de buitenge westen cn van de inarccbaussce-afdceliu gen op Java. De uitvoering van het plan komt neer op verdwijning van het Javaleger als zoodanig in vredestijd, waarbij dan nog komt, dat liet totaal aan machtsmiddelen op Java met rond 3700 man zal achteruitgaan. Het is dan ook aan gerechten twijfel onderhevig of het in geval van een beter georganiseerd verzet dan in 1926 zal lukken den toestand te beheerschen, cn zoo dit al tegen do ver wachting in zou gelukken, zullen de kos ten van zoo'n opstand hoogcr uitkomen dan do bezuiniging, welke do invoering van den maatregel in een recks van jaren kan opleveren. De maatregel zal dan ook ten gevolge hebben, dat cr niet meer voldoende zekerheid bestaat dat ten allen tij do oen sterke troepenmacht naar do buitengewes ten kan worden gezonden als dit vereiecht wordt. Wat betreft de verwachting, dat het werk als veldpolitie aan den geest in het leger ten goede zal komen, merkte kapitein Stuyvenberg op, dat een soldaat, dio eenige jaren politiedienst heeft gedaan, als mili tair niet meer deugt en clat slechts nood gedwongen en als tijdclijken crisismaat regel het legerbestuur speciaal politioneel opgeleide marechaussee in enkele daartoe aangewezen streken de taak der veldpolitie heeft laten overnemen. Ernstig zou hij be treuren de opheffing der cavalerie, aangezien, speciaal in den natten moesson, wielrijders slechts een zeer beperkte waar de zullen hebben wegens den aard van het terrein en uitbreiding met één afdeeling wielrijders niet opweegt tegen inkrimping met 4 cscadrons. De voorgestelde samenstelling van Intendance en Administratie Zou in oorlogstijd zeer duur betaald moeten worden. De taak dezer twee diensten is ge heel verschillend cn voor die der inten dance, waartoe o.a. do zoo belangrijke eco nomische oorlogsvoorbereiding behoort, moet men speciaal worden opgeleid. Samenvattende wat het gehecle complex van maatregelen der commissie Idenburg zal geven, constateerde hij, dat de uitvoe ring ervan een voor Ncd.-Indio hoogst ge vaarlijken toestand in het leven zal roopen. De vraag rijst daarbij of ook deze bezuini ging in de toekomst niet zal blijken een zeer kostbaar experiment geweest te zijn, want zoodra bij het uitbreken van onlus ten wederom een krachtig beroep op het leger gedaan moet worden, zal géén geld te duur zijn om hetgeen thans wordt af gebroken, in allerijl tc herstellen, tegenover welke mogelijkheid hij zeer sceptisch staat. En indien zooals bij de zich steeds meer toespitsende conflicten rondom den Pacific binnen afzlenbaren tijd te verwachten is, Ned.-Indie tc kwader ure betrokken zal worden in een buitenlandschen strijd, zal dc thans in uitzicht gestelde afbraak van het Indische leger leiden tot het voor ons verloren paan van ons sclioonc Insulinde. De Koninklijke Marine Luitenunt ter zee lo kl. R. van Tycn, leeraar aan do Hoogere Marine Krijgs school, behandelde het marinegcdcelte van het rapport. Do conclusie van dit betoog luidde: De floor de commissie Idenburg ontwor pen vloot volgens het volledig plan I vol doet in geenen dcele aan den gestelden cisch van bezuiniging. Instede van 13 is slechts 5 rnillioen gevonden. Toch is die vloot met haar bemanning te zwak voor de op te dragen taak. De in de grondslagen genoemde toekomstige uitbreiding cn re serve is op den duur voor do vloot niet te ontberen. Dc commissie heeft haar moe ten laten vallen. Wat betreft de samenstelling, opleiding cn oefening van het bcroepspersoneel, mede door over cn weer dienen van liet moderne materiaal, wijst dc commissie wegen aan, welke een belangrijke verbetering brengen ten opzichte van dc huidige omstandighe den. Afschaffing evenwel van liet korps ma riniers moet ten sterkste worden ontraden. Een militie van 11 maanden zou in zeer veel opzichten toe te juichen zijn. Een mi litie van VA jaar is een experiment waar mogelijk veel in zit, dat zeer voorzichtig zal moeten worden beproefd liet gehecle onderzoek der commisic naar mogelijkheden en daardoor het resultaat heeft sterk den invloed ondergaan van den zeer hoogen, tc hoogeti bezuinigingseisch, gesteld ten opzichte van een budget, dat in zich zelf al tot een op den duur onhoud baar minimum was teruggebracht. De voorzitter, luitenant-generaal C. Prins, heeft bij den aanvang der zeer druk be zochte vergadering hulde gebracht aan de nagedachtenis van II.M. de Koningin-Moe der, de nobele figuur, die als gemalin van Koning Wilhelmina III. als opvoedster van Prinses Wilhelmina, als Regentes van het Koninkrijk, als Koningin-Moeder cn als weldoenster van alles, wat zorg cn liefde noodig had, een zeer bijzondere bctoekenis voor ons volk heeft gekregen. Ons gehcele volk, aldus spr., deelt in het leed van het Vorstelijk Gezin, met een eenheid, welke misschien eenig is in de geschiedenis. De voorzitter noodigde do vergadering, welke zijn woorden staande aanhoorde, uit, eenige oogenblikken eerbiedig bij de nagedachte nis van II.M. de Konigin-Mocder te verwij len. Er volgden eenige momenten van plech tige stilte. De voorzitter heeft daarop medegedeeld, dat namens dc verceniging een betuiging van rouwbeklag was gericht aan Z. K. II. den Prins, eere-voorzitter der vcrecniging, die voor deze uiting van deelneming heeft bedankt. In verband met het uitstel van de ver gadering, welke thans gehouden werd cn die aanvankelijk tegen 1G Maart was uitge- schrcven, deelde dc voorzitter mede, dat het bestuur, nadat het rapport Idenburg was verschenen, de behoefte had gevoeld de Pelikaan A Kwartel 12-4 Amsterdam 12-4 Marseille Rome 13—4 Athene Mersaraatruh 14—4 Cairo Gaza 15-4 Rutbawells Bagdad Boeshir Djask 15—4 Karachi Jodpoer 14—4 Allahabad Calcutta 13—4 Akyab Rangoon 12-4 Bangkok Singapore 11-4 Medan Batavia 11-5 Y b Vertrek van het eerstvo gende post- vliegtuig van Amsterdam 19 April. WAT ETEN WIJ MORGEN? VOOR DE KOFFIETAFEL. Croquctjcs van vlecschrcslcn. VOOR DE MIDDAGTAFEL. Kalfscolelctten. Aardappelpuree Spaghetti met tomatensaus. Warme kabinetpudding. Bereiding: 100 gr. zachte biscuits, 175 gr. bitterkoekjes, 75 gr. suiker, 50 gr. kronten, 50 gr. rozijnen. 25 gr. sucade of snippers, wat geraspte citroenschil, 3 eieren, 3 d.L. melk. Smeer een warmen puddingvorm in met boter, snijd de zachte biscuit gelijk cn plaats ze tegen den wand van den vorm. Bedek ook den bodem van den vorm met lange biscuits. Maak vervolges een meng sel van de verkruimelde bitterkoekjos, 30 gr. van de suiker, de gewasschen krenten, rozijnen, snippers cn wat geraspte citroen schil cn vul hiermede den vorm. Giet over hot geheel een mengsel van dc geklopte eieren. 75 gr. suiker cn de melk. Sluit de puddingvorm en kook de pudding lVs uur au Bain-Marie. Laat de pudding vóór het opdoen even zonder deksel bij de open oven drogen en stort haar op een verwarmden schotel. Geef er scliuimsaus of vanillesaus bij. Zeer voordeelige aanbieding VINOLIA toilet zeep per stuk 22 cent, per doos f 2.50 Zoolang de voorraad strekt. verceniging door eenige ter zako kundige sprekers omtrent het rapport te laten voor lichten, maar dat het liet bestuur was ge bleken, dat do publicatie van con desbetref fende bespreking op dat oogenblik don mi nister van Defensie niet aangenaam zou zijn. Do bespreking to doen houden in een besloten vergadering achtte liet bestuur niet verantwoord tegenover dc vele leden, die niet tegenwoordig zouden kunnen zyn. Daarom besloot liet bestuur de bespreking uit te atollen tot den dag, waarop zij zou kunnen worden gehouden in een gewone vergadering. Zulk een vergadering is het thans. Ter vergadering waren o.a. dc luil- gcneraals Kramer, oud-commandant van het leger in Ncd.-Indié, Seyffardt, chef van den generalen staf, en Van Terwisga, oud- commandant van liet veldleger, cn gene- raal-majoor Kiès, benevens dc Kamerleden Schaepman cn Tilanus. Wegens het late uur cn liet aantal debai ters is het debat bepaald op 20 dezer. Jan Bruins, tot Marie Johanna Elisatfotli Willemse: „Het spijt me zoo liefste, maur ik 'vrees dat er geen plaats genoeg voor jet is in mijn hart." (Humorist.]

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1934 | | pagina 6