"t FILM PUBEIEK
J. VONK Wz.
i
IJS VAN VONK! J
Fa. H. ELZENAAR
Concertgebouw
„DE VALK"
ZALEN TE HUUR
voor alle doeleinden
AMERSFOORT
3
Bevroren Negers
10 cent
„Keit j es"
3 maal plaatsen voor
Fl. 1.—
De vier Marx Brothers. Marxisten
brengen hun film Dictatornaar
Nederland
Toen de Vier Marx Brothers in het pu
bliek gingen optreden, waren zij heelemaal
Jliet van plan om komieken te worden. Zij
waren jong en vervuld van hooge idealen,
en hun eenige ambitie \va6 om voor hun
toehoorders de schoonste en klassiekste mu
ziek op ideale wijze ten gchoore te brengen.
Maar ze hadden alle vier veel gevoel voor
humor. En bovendien hadden alle vier last
van plankenkoorts, tenzijze tijdens hun
verblijf op de planken enkele woorden kon
den spreken dat brak direct de beklem
xning. En zoo kwamen de broers ertoe om
op bescheiden wijze grappen met elkaar te
maken, wanneer het publiek ongevoelig
scheen voor de schoonheid van Chopins of
Brahms' scheppingen. Dat was hun eerste
stap op hun weg naar het clown-schap
en thans treden zij op als vier dwazen, wier
grollen het uiterste van 's menschen lach
spieren vergen!
Hun muziek hebben zij echter niet geheel
cn al in den steek gelaten. Groucho Marx
geldt nog altijd voor een der beste guitaar
spelers van Amerika en hij weet ook zeer
goed den weg op de piano, de mandoline cn
de harp.. En de kroon op zijn veelzijdigheid
zet wel het feit, dat hij zijn carrière begon
als koorknaap in een kathedraal!
Harp-o heeft zijn naam te danken aan
zijn virtuoos harp-spel, hoewel hij toch ook
een goed piano-, fluit- en trombone-speler
is, Dc bekende pianist Arthur Shattuck ver
klaarde eens, dat bij Ilarpo alle aanleg aan
wezig is om een meester-pianist van don
eersten rang te vormen; maar dat zou hij
natuurlijk alleen door ernstige tudie kun
nen worden.
ZEPPO
CHICO
CROUCHO
HARPO
Chico zal men op ftct looneel of op het
'doek altijd op een belachelijke wijze piano
zien spelen, die een ware caricatuur van de
ze schoone kunst vormt, maar als hij wil
kan hij het ook als een echt artist. Behalve
aan de piano weet hij ook aan cornet, cither
cn viool lieflijke geluiden te ontlokken. Zep-
po, tenslotte, 6peelt saxophoon, piano, cello
jen fluit.
Het is deze buitengewone muzikale vaar
'digheid die voor een groot deel aan hun suc
ces ten grondslag ligt. Want Groucho's ge
schilderde snor cn Zeppo's zoete ernst mo
gen dan al do vaste kenmerken van een
Marx-voorstelling zijn, Chico zal toch even
min vergeten even in de pianotoetsen te
grijpen, en Ilarpo zal vast en zeker even
zijn idioterie laten varen om ccnige melo-
'dieuzo accoorden aan de snaren to ontlok
ken.
Hun veelzijdige artistieke aanleg hebben
'do broers overigens van niemand vreenid
Hun moeder is do vroegere Minnie Palmer,
actrice cn vaudeville-ster. Zij zette hun eer
ste nummer in elkaar en zond ze ermee den
boer op, hetgeen de jongelui een gemiddeld
bruto-inkomen van S 50 per week ver
schafte.
Hun grootvader reisde door Duitschland
als beoefenaar van de zwarte kunst en de
goochelarij. Hij emigreerde naar Amerika
en stierf in Chicago in den ouderdom van
101 jaar, na Ilarpo al zijn kunstgrepen ge
leerd te hebben.
Hun grootmoeder was harpiste. Haar in
strument zeer versleten cn zwaar be
schadigd, werd geërfd door Ilarpo en de
jongen leerde zichzelf or op spelen. Bijge-
yolg doot hij het op een manier, die alle vak-
menschen do haren te berge doet rijzen,
maar het resultaat is schitterend en onbe
vooroordeeld publiek is verrukt over zijn
spel.
Van muzikant tot komiek
De Marx-broers reisden eerst de kermis
sen af als „Muzikaal nummer". Met bun
moedor cn een tanto traden zij op onder
den naam „do Zes Muzikale Mascottes". In
later jaren presenteerden zij zich als dc
s,Vier Nachtegalen",
Tot ze op een avond in Texas door on
voorziene omstandigheden in moesten val
len, en een geheel nieuw nummer moesten
iraproviseeren. Zij brachten dat uit onder
Hen naam „De Vier Marx Brothers", en toen
kwam aan het licht, dat zij clowns yvaren
van een ongelooflijke handigheid cn vin
dingrijkheid. Sindsdien zijn zij komieken ge
bleven, en noch zij, noch het publiek be
hoeven daar spijt van tc hebben, want zij
zijn in die gedaante waarachtig grandioos.
Voor de Paramount hebben zij enkele
films gemaakt, die hen in Amerika en vele
andere landen eerst recht tot de „Koningen
van den Lach" verhieven.
Het grootste gedeelte der wereld hebben
zij reeds gelaafd met hun frissche humor,
hun dartele overmoed cn hun kostelijke
dwaasheden. De vier gebroeders Marx heb
ben al heel wat lachkrampen op hun ge
weten en slaagden er zelfs in het onge
makkelijkste en stijfste publiek grondig uit
do plooi to brengen. Hun 6ucces is voorna
melijk te danken aan hun spotten met vor
men en conventie's, zij halen op het doek
allerlei streken uit, die ieder ander ook wel
eens had willen doen, als het „fatsoen" geen
onoverkomelijke slagboom bad gevormd.
En daardoor bobben zij direct contact met
do zaal.
Vroeger speelde in plaats van Zeppo Gum-
mo mee, maar die heeft na den oorlog zijn
plaats ingeruimd voor de jongste broer:
Zeppo en is zelf thans de impressario van
het edele viertal. Zeppo maakt van de vier
de meest „normale" indruk, raaar toch is
hij in deze dolle combinatie een zeer be
langrijke kracht. Hij is zeer knap in bet
improviseeren van ..gags" cn kan zijn broers
zoo goed imiteeren, dat. mocht ziekte een
van hen verhinderen op te treden. Zeppo
onmiddellijk zijn plaats kan innemen.
Dictator in Nederland.
In hun film „De Dictator", die thans in
Nederland vertoond wordt, zijn de hoeren
weer in hun element. Groucho is een gro
teske dictator, Zeppo zijn privé-secretaris,
Chico promoveert van pinda-man tot Mi
nister van Oorlog en Harpo is chauffeur
van 's dictators zijspan. Zij bekleedcn deze
functies in een zeer fantastische republiek:
Freedonia cn de Paramount heeft als ach
tergrond een complete staat geschapen met
burgers, wetten, legers, enz.
De burgers werden uitgezócht uit de
19.000 figuranten, die in Hollywood beschik
baar zijn. waarbij eenigszins aan het La-
tijnsche type do voorkeur werd gegeven. De
muziekafdeeling componeerde een volkslied
en dichtte zelfs woorden erbij. Andere ex
perts ontwierpen de Freedoniaansche vlag,
die natuurlijk op geen enkele bestaande
nationale vlag mocht iijken. In het cos-
tuums-atelier werden zeer origineele unifor
men uitgedacht en het ridderorden mu
seum werd afgestroopt om de noodige de
coraties voor de Freedoniaansche hoog-
waardigbeidsbekleeders bij elkaar tc krij
gen.
Do Paramount-drukperecn leverden eeni
ge tonnen speciale bankbiljetten en om in
flatie te voorkomen werden in een andere
afdecling duizenden muntstukken aange
maakt, enz. enz.
In deze ietwat fantastische, maar keurig
ingerichte staat werden de 4 malle Marx-
broers gezet, en dc film laat zien hoe onder
hun leiding het land zijn ondergang tege
moet 6neldc
DEBUUT VAN MARLENE'S DOCHTER
Moeder en dochter spelen beiden
Katharina
De voorschriften, geldend op dc terreinen
der Paramount studio's, verbieden alle ster
ren zonder uitzondering om met hun auto's
het terrein op te rijden. Dat staat in ver
band met dc bepalingen der brand-assuran-
tiepolissen. Maar voorschriften en assuran-
tiebepalingcn bostonden eensklaps niet meer
op den dag, dat het 8-jarig dochtertje van
Mariene Dietrich de studio's betrad om haar
eerste rol te spelen. De welbekende, grijze
en ietwat ouderwetsche, Rolls-Royce reed
onverstoord de poort binnen. Men had kun
nen denken, dat President Roosevelt erin
zat, want behalve de chauffeur zaten er nog
twee gewapende lijfwachten in den wagen.
Maar al deze voorzorgsmaatregelen golden
de kleine Maria, die door haar moeder naar
Josef van Sternberg werd gebracht, die de
nieuwe film, waar moeder en dochter bei
den in optreden, regisseert.
Deze film behandelt 't leven van Katharina
de Groote, keizerin van Rusland, en de klei
ne Maria speelt de ICatharina-van-zeven-
Jaar, die toen nog prinses Sophia Frederica
heette. In een later deel van do film, als
Katharina zoo langzamerhand zestien jaar
is geworden, neemt Mariene dc rol.van haar
dochter over, cn ontwikkelt de figuur tot
Katharina de Groote.
Oorspronkelijk voelde Mariene er niet
veel voor haar dochter filmactrice te laten
worden, maar door dc eigenaardige eischcn
van dit scenario viel do aandacht vanzelf op
de kleine Maria, die net zoo blond is als
haar moeder en ook overigens veel op deze
lijkt. Verschillende proefopnamen werden
van Maria gomaakt, die tot groote voldoe
ning van Von Sternberg uitvielen. En nu
er dus kans is dat baar dochtertje werke
lijk iets in de filmkunst bereiken zal. heeft
Mariene toegestemd*
HEIDEKE DIETRICH.
HET BRUIDSKLEED
(Naar het N'oorsch van Axel Mikkelscn).
Het oude moedertje was dood. Meer dan
tachtig jaar had ze geleefd. Langzaam was
ze uitgeteerd, al zwakker cn zwakker wor
dende. De oude levenskracht was verbruikt
en nieuwe kon ze niet meer vergaren. Zij
bad dapper tegen de zwakheid gestreden,
zooals ze altijd dapper gestreden had, heel
haar lang leven door.
Bij den dood van ieder mensch past het,
even stil te staan en tc trachten te bepa
len hoe bet levenslot was van hem of haar
die den levensstrijd bad uitgestreden, om
opnieuw, telkens weer, de tragedie van den
sterfelijken mensch te zien en daaruit le
venslessen, levenswijsheden te putten.
Mevrouw Berg was dood en dit kleine
vrouwtje stond nu, ontdaan van haar heb
belijkheden, gezuiverd van haar gebreken,
niet meer crilisch bekeken door anderen,
zooals dit in ieders leven geschiedt, voor
on6 als een vrouw, egoïstisch in haar liefde
voor man en kinderen, werkende, zwoegen
de, slavende voor haar gezin, weinig zeg
gende, altijd bezig met bewustheid, met een
onbegrijpelijke wilskracht haar huis, baar
echtgenoot, haar kinderen leidende en re-
geerende. Dom, onontwikkeld, voor niets
belangstelling hebbende dan voor het wel
zijn van de haren. De wereld, daar buiten,
beschouwde zij als iets vijandigs, altijd loe
rende op liet geluk van haar man, haar
zoons en haar dochters.
Haar man stierf. De slag kwam ontzet
tend aan, maar zij had haar kinderen, die,
zoo meende zij. haar noodig hadden, al was
dit, wat de stoffelijke dingen betrof, niet
waar. Ze verdubbelde haar zorgen, naar het
scheen, en ze werd- nóg vrecsachtiger, nog
banger voor een wereid, waar de dood
grijnsde. Haar kinderen werden haar, een
voor een, door den dood ontnomen. Zij zag
zo uitdragen uit haar woning, verbijsterd,
In niet begrijpen. Ze morde, ze pruttelde
niet, ze schreide zelfs niet. Ze ging door het
leege huis, zooals een ander, eenzaam en
verlaten, neergeslagen gaat langs een een
zaam pad, een verlaten weg.
Een ander zou, na al de rampen, die haar
hadden getroffen, met dc onverschilligheid
voor het leven, den dood met verlangen
hebben afgewacht, ongeduldig vragend,
waarom zij werd gespaard. Neen. Ze was
bang voor den dood, als iets, dat uit die
booze wereld van buiten kwam, voor den
dood, die haar alles had ontnomen wat zij
in het leven had liefgehad.
En toen was de dood gekomen, even vóór
de lente kwam. Van den winter verwachtte
zij niets goeds voor haar, maar als het voor
jaar kwam. dan zou zij weer heelemaal op
knappen. Dan zou ze weer in do koeste
rende zon zitten, want de zon kwam van
God.
Maar toen het voorjaar kwam on do zon
weer nieuw leven bracht aan de kille aar
de, was zij stil heengegaan, onbewust van
het naderende einde.
Toen men, in den morgen, haar slaap
vertrek betrad, was zij stil ingesluimerd,
voor goed. Van de dekens van haar bed
was een bosje sleutels afgegleden, lag op
het kleedje, vóór haar bed, op den grond.
Ze had de sleutels nooit willen afgeven. Die
ring mot sleutels van linnenkast cn chif
fonnière, van kleerkast en oude commode,
was als het symbool van baar macht, de
scepter van do huisvrouw.
Nu raapte een verre bloedverwante, die
haar onverschillig was geweest en die om
haar evenmin iets gaf, den ring op. Zij
ontsloot do linnenkast om te zien, of zij
een doodskleed kon vinden. Ze keek in de
lade van de commode, in do chiffonnière,
maar vond niets wat op een doodskleed
leek. Weor ging ze zoeken in dc linnenkast
en eindelijk zag zij. achter een 6tapel lin
nengoed verborgen, een rol, in geel papier
zewikkeld cn vastgehouden door een rosen
band. Ze ontknoopte het bijna vergane
bandje cn uit het papier, dat zich ontvouw
de. nam zij een zijden kleed, dat blijkbaar
eens wit was geweest, maar nu licht-geel
was geworden en op dc naden, hier en daar
versleten.
Een droevig, medelijdend glimlachje kon
de nicht niet weerhouden bij het zien van
dit ouderwetsche kleedje, met kanten en
strookjes, met volants, met baleintjes in de
corsage, meer dan dertig jaar oud. De nicht
begreep het. dit moest het bruidskleed zijn
van tante. Maar daarmee had zij nog niet
het doodskleed gevonden. En de bloedver
wante vroeg zicli zelf af, of tante misschien
geen doodskleed had gemaakt, omdat zo
bang was voor den dood. Toen viel haar oog
op een strookje papier, dat in het gele pa
pieren omhulsel was achtergebleven en zij
las de woorden: „mijn bruidskleed, mijn
doodskleed."
En voor de vrouw, die onverschillig, go-
voelloos naar het laatste kleed had gezocht,
omdat zij, als bloodverwante. in de eereto
plaats daarvoor in aanmerking kwam,
bloeide, plotseling, het beeld van een jong
meisje op, die een nieuw leven inging, op
den dag, waarop zij dit nu vergane kleed
voor het eerst droeg. Hoe gelukkig moest
zij zich hebben gevoeld, toen, voor het eerst,
het witte zijden kleed over haar schouders
gleed; zij, die wees, haar oudere niet had
gekend, zich niet bewust was van een eigen
tehuis en nu een eigen liui6 ging opbouwen
met een geliefden man. Met hoeveel innige
aandoening moest zij, altijd weer, naar dit
kleed hebben gekeken, dat haar herinner
de aan den dag, waarop zij voor altijd een
levensbond 6loot.
Iloe dikwijls zou dio arme tante Berg,
zoo vroeg zij zich nu af, met weemoed en
smart hebben gestaard op het witte gewaad,
dat haar omhulde als een gelukkige, jonge,
teergeliefde, innig-beminnende vrouw. Hoe
vaak zou zij, in de dagen van droefheid en
van groot verlies, toen zij zag. dat ook het
huis, door haar opgebouwd verloren ging,
dit doodc, koude kleed hebben gestreeld,
dat het schoone verleden in beur geheugen
versterkte. Nu begreep de nicht beter, de
tante in haar egoïstische liefde, die haar
huis als een vesting verdedigde, opgebouwd
als in een vijandig land.
Hoe dierbaar moet wel dit oude bruids
kleed aan die oude vrouw zijn geweest, dat
zij bet had bestemd voor haar doodskleed,
dat zij wilde, dat het nu het oude, uitge
teerde lichaampje zou omhullen, zooals het
eens het blozende veerkrachtige lichaam
had omhuld in haar gelukkigste uren. Was
het nu niet, dat zij dit kleed lot laatste
kleed had gekozen, opdat de dood niet zoo
verschrikkelijk voor haar zou zijn? Was
het omdat zij dan iets meenftm van haar
levensgeluk naar het kille, koude erbar-
minglooze graf?
Wie zal liet zeggen.
Het hart eens menschen is moeilijk te
peilen.
EEN MEXICAANSCHE TOREN VAN
BABEL.
Dc liiéroglyphen der oorspronkelijke be
woners van Mexico vermelden, dat vóór
den grooten watervloed, die 4008 jaren na
de schepping der wereld plaats vond, het
land Anahur door reuzen (Trocuillixeken)
bewoond was; zij, die niet in den vloed om
kwamen. werden veranderd in visschen. op
zeveu na, die in bergholen een toevluchts
oord hadden gevonden. Toen de wateren
gezakt waren, ging Xclona, een van die reu
zen, bijgenaamd de bouwmeester, naar de
Scioloulan, waar hij, ter herinnering van
den berg Flu loc, waarop hij zich gered had,
een kunstmatigen heuvel oprichtte in den
vorm eener pyramide. llij deed baksteenen
vervaardigen in de provincie Tlamanalco,
aan den voet van de Sierra van Cacotl, en
om die naar Scioloulan te vervoeren, be
schikte hij over scharen van menschen, die
elkander de stccnen van hand lot hand toe
reikten. De goden zagen vol toorn dit gebouw
waarvan dc top tot in dc wolken moest rei
ken, cn troffen do pyramide met het blik
semvuur. Vele arbeiders kwam om cn het
werk bleef onvoltooid.
DE NAAM „RABARBER".
Over dc afleiding van het woord „rabar
ber" (ook wel „rhabarber geschreven), waar
mee dc plant wordt aangeduid waar een
geneesmiddel uit getrokken wordt, en wel
ker bladstelen ons, gestoofd met suiker of
stroop, tot zeer gezonde groente dienen,
vertelt de Romein Alexander Trabianu6, die
circa 600 jaar na Chr. leefde, dat een nieuwe
eetbare plant ter markt was gebracht, die
den naam van rha droeg. Voor zij op de
Romeinsche markt verscheen, had zij al een
heele reis achter den rug, want zij groeide
aan den anderen kant van de Wolga, aan
de Zwarte Zee, de toenmalige Pontus Euxi-
nus. Deze rha ponticum, die oorspronkelijk
van de Barbaren kwam, werd derhalve ook
rha barbarorum, de Rha der Barbaren ge
noemd, waaruit het woord rabarber ont
stond.
Reparatié en Onderhoud
Schrijfmachines
van alle soorten
KANTOORBOEKHANDEL
Lanyestraat 84 Telefoon 528
Teletoon 281
L
EEN UITKOMST VOOR IEDERE
VROUW.
Orient Henna Shampooing
Verft door gewoon wasschen elk haai
in elke gewenschte tint.
Onschadelijk f 0.60.
DROGISTERIJ „DE GAPER"
JULIANAPLEIN 3.
Amersfoort
&VAVAVAVAVAVAVI
tb.
<0
t>:r
LANGESTRAAT 87B TELEFOON 50 j.e
Vruchten
emmertje
en
Vanille-, Mokka
Room-IJs f 1.- per
Vanille IJs f 0.60
Voldoende voor
6 personen
Bekertjes 10 en 15 ct.
Zondags wordt óók bezorgd
I>ii
M
<l
Dc
4:
>C
t>:'
ISAVAVAVAVAVAVYf
De yoorjaarsoode staat parmantig op zün nest*
