DE EEMLANDEU
4000 EXEMPLAREN
L. J. LUYCX ZOON
GARAGE NIC. BOVÉE
Dinsdag 15 Mei 1934
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 266
ONEENIGHEID BIJ DE RAD.-SOCIALISTEN
CHAUTEMPS EN DALADIER
VERDEDIGEN ZICH
Betoogingen van de Fransche
nationalisten
STRIJD TEGEN DE
MISDAAD
RADIOREDE VAN
DOUMERGUE
DE RAMP MET DE
RACE-AUTO
GROOTE RAMP TE
HONGKONG
EEN NIEUWE OCEAAN-
VLUCHT
GROOTE BRAND IN HET
FRANKISCHE LAND
DE ZANDSTORM WOEDT
NOG STEEDS VOORT
9 uur 16 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
TAXI TAXI
6 CENT PER K.M.
TEL. 1830 en 1093.
KAMP 41
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10. per maand 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17J/r
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f 0.25. Llefdadlghelds-advertentHrn voor de
helft van den prtjt. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent elke regel ®eer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
De meerderheid voor de regeering
der nationale concentratie
De derde zitting van den radicaal-socia-
listischen landdag te Clermont Fcrrand is,
gelijk men weet, Zaterdag door oud-minis
ter Marchandeau geopend. Hcrriot werd
met veel bijval begroet. Een vertegenwoor
diger van de groep Seine-et-Oise, luiks ge
oriënteerd, wilde daarna het woord voeren
over economische kwesties. Hij werd daarin
door de vergadering verhinderd.
Zaterdagmiddag heeft eerst de vroegere
ministerpresident Chautemps liet woord
gevoerd. Hij verdedigde zich tegen de uan-
vallen, waaraan hij en zijn medewerkers in
den laatsten tijd zijn blootgesteld geweest
on verklaarde, dat hij sedert 30 jaren aan
de grondslagen der partij is trouw gebleven.
Hij koos ook positie tegen dc verwijten, die
hem zijn gemaakt in verband met liet feit,
dat hij vrijmetselaar is en zeide, dat hij
oen vereeniging, waaraan hij zijn geheele
opleiding dankt, niet zoo maar den rug kan
loekeeren. De partij heeft de nieuwe regee
ring eerlijk ondersteund, Zij denkt er echter
niet aan werkeloos te blijven en heeft het
voornemen, ook bij de eerstvolgende kamer
zitting krachtig op te treden en o.a. te pro
testeeren tegen den vrijen wapenhandel.
Als men in de toekomst geen regeering van
nationale concentratie meer wil, dan moet
men die toekomst door actieven arbeid
voorbereiden.
Daarna sprak oud-ministerpresident Da-
ladier. Hij verdedigde zich tegen de aanval
len, die tegen hem zijn ondernomen naar
aanleiding van de bloedige straatgevechten
van 6 Februari. Als do regeering inderdaad
bevel tot schieten had gegeven, zouden er
niet 17, maar honderden dooden zijn geval
len.
De financieele toestand was op dat oogen-
blik uiterst hachelijk en de regeering stond
op het punt den gouduitvcer te verbieden.
Wanneer bij deze financieele moeilijkheden
nog andere waren gekomen, zou de deva
luatie van den frank onvermijdelijk zijn
geweest. Daladier pleitto verder voor ont
binding dei* rcchtsche organisaties, omilat
die naar zijn meening \an wapens voorzien
zijn. Hij herinnerde aan de onderhandelin
gen rnet den socialistischen leider Léon
Blum en verklaarde, dat juist hij. om de
rad.-soc. partij te redden, niet alle voor
waarden van Blum had aanvaard.
Daarna nam de voorzitter Herriot het
■woord om dc rpgeering der nationale con
centratie te vertegenwoordigen. Hij ver
klaarde, dat hij van den ministerpresident
opdracht had gekregen er den nadruk op te
leggen, dat een verandering van regime
niet in de bedoeling lag.
De meerderheid verklaarde zich tenslotte
voor de regeering der nationale concentra
tie en sprak opnieuw haar vertrouwen uit
in den voorzitter Herriot.
Nader wordt gemeld:
Een vertegenwoordiger van de oppositio-
neele ambtenarengroop Seinc-et-Oiso zeide,
'dat hij geen persoonlijken aanval op Herriot
wijde doen en erkende, dat de partij Herriot
opdracht had gegeven in het kabinct-Dou-
merguc zitting te nemen. De toestand is
intusschen echter principieel veranderd. De
rcchtsche partijen hebben den godsvrede
niet in acht genomen. De reactionaire par
tijen noemen Daladier en Chautemps dage
lijks moordenaars en de rad.-sociilisten
Idicvcn. De reactionaire organisaties bedrei
gen de republiek. De regeering heeft verge
ten, dat de laatste parlementsverkiezingen
een linksche meerderheid hebben gebracht.
Na Cudenct sprak Elouard Pfeiffer, die
'een lans brak voor do handhaving van den
godsvrede. De radicaal-socialisten behoeven
geen vrees te hebben voor een Kameront
binding. Daar niemand de rechterzijde al
leen aan de macht wil laten, loont het niet
de regcering te doen vallen. Naar zijn mee
ning moet de partij haar onafhankelijkheid
bewaren tegenover het socialisme, maar
ook tegenover organisaties als de liga voor
menschenrechten en de vrijmetselaars.
Royementen.
Met congres der radicaal-socialistische
partij is Zondag gesloten. Nadat de politiek
der partijleiding Zaterdagavond was goed
gekeurd. dank zij de uitvoerige rede van
Herriot, die zich daarbij zoo had ingespan
nen, dat hij een aanval van zwakte kreeg,
bleef er voor de discussie van Zondag nog
slechts de behandeling over van het rovee-
ren van een aantal onzuivere elementen
uit de partij. Reeds den yörigen dag had
een commissie voorstellen gedaan, die door
de partijleiding met slechts enkele wijzigin
gen waren overgenomen. Geroyeerd werden
de Kamerleden Garat, oud-burgemeester
van Bordeaux. Bonnaure, Proust, Hesse,
Dalimicr en Bonnardi, alsmede senator
René Renoult, aangezien zij als advocaten
of in andere boedanigheid in verband met
de zaak-Sfavisky» genoemd waren.
Twee roycmentsvoorstellen werden na
langdurige discussie verworpen. Het cene
voorstel betrof het Kamerlid Hulin, die Sta-
visky indertijd aan den toenmaligen minis
ter-van arbeid Francois Albert had voorge
steld. Hulin verdedigde zich door erop te
wijzen, dat zijn handelwijze louter onvoor
zichtigheid was geweest, waaruit hij geen
enkel geldelijk voordeel had getrokken.
Het andere verworpen royeraentsvoorstel
had niets te maken met dc zaak-Stavisky.
liet gold den afgevaardigde Malvy. die bij
liet ontslag van den Parijschen politie-pre-
fect Chiappe bij een stemming in do Kamer,
om vertrouwen uit to spreken in dc regee-
ring-üaladier, zich met goedkeuring van de
fractie als ccnig fractielid van stemming
had onthouden. Malvy had gehandeld uit
vriendschap voor Chiappe, die in 1918 in
een proces voor het Hooggerechtshof, waar
voor Malvy terecht stond, verklaringen had
afgelegd, waaraan Malvy vermoedelijk heeft
te danken, dat hij niet standrechtelijk werd
gefundeerd
Uit de partij getreden.
De vice-voorzitter der radicaal-socialis
tische partij. Cudenct. heeft een brief ge
richt tot den partij-voorzitter Herriot, waar
in hij. tezamen rnet Lc Brun, Scnac en
Faron mededeelt, dat hij uit de partij
treedt.
Ter motivering verklaart Cudenet, dat
hot congres van Clermont-Ferrand zonder
eenig voorbehoud en zonder waarborgen,
dat dc andere partijen zich eveneens aan
den gesloten wapenstilstand zouden hou
den. zijn goedkeuring heeft gehecht aan dc
samenwerking met de regeering der natio
nale eenheid. Gedurende het geheele con
gres heeft men de kwestie van deze waar
borgen niet besproken. Op politiek gebied
heeft Herriot zelf toegegeven, dat men den
traditioneelen strijd tegen de oppositie van
rechts heeft opgegeven. Uit al deze feiten
valt af te leiden, dat de rad.-socialistische
partij de overwinning der opstandige ele
menten steunt. Daardoor veroorlooft de par
tij de minderheid van liet land vrij te be
schikken over de meerderheid Cudenet
verklaart in zijn brief, dot hij de oenige is.
die tegen do gevaarlijke bondgcnooten-poli-
tick van Barthou heeft geprotesteerd en de
eenige, die op het congres den naam van
Briand heeft uitgesproken. Op dc agenda
stond ook de ontbinding van fascistische
organisaties. In plaats daarvan is de strijd
en sociale ondcrdrukkings-politiek van
rechts en de capitulatie voor de opstandige
elementen door een resolutie der partij ge
legaliseerd.
Tn zijn antwoord aan Cudenet heeft Her
riot de beschuldigingen legen de partij af
gewezen en verklaard, dat de partij ook in
de toekomst de democratische beginselen
trouw zal blijven. Men bewijst liet volk den
besten dienst, door zijn belangen te ver
dedigen cn dc verplichtingen, die men op
zich heeft genomen, na tc komen. d. w. z.
den godsvrede met de partijen te handha
ven, zonder dat men daarom zijn overtui
ging behoeft te verraden.
Parijs, 14 Mei TV. D.). Algemeen ncenit
men aan, dat na het congres der radicaal
socialistische partij tc Clermont Fcrrand de
uitgetreden afgevaardigde Cudenet met zijn
vrienden een nieuwe radicaal-socialiSti6chè
partij zal oprichten, welke dc aanduiding
„richting Camille Pellctan" zal dragen. Do-
ze nieuwe partij zou zich willen plaatsen
op de oude grondslagen van het Fransch
radicaal-socialismc, zooals deze in 1901 zijn
vastgelegd
Parijs, li Mei. (II.N.) Het Jeanne d'Arc-
feest is tc Parijs door de patriotischc vcr-
eenigingen met veel geestdrift gevierd. Al
le nationale groepen hielden optochten,
waarbij het de aandacht trok. dat vooral
voor het nationale front werd betoogd. Ook
do oud-strijders hadden een betooging ge
organiseerd, om van de regeering tc eischen
dat sneller recht in de financieele schan
dalen zal worden gedaan. Een stoet van
5000 oud-strijders met hun vaandels, voor
afgegaan door zwaar verminkten in hun
wagentjes, trok naar de Quai d'Orsay,
waar een deputatie op het ministerie van
buitenlandsche zaken door Sarraut werd
ontvangen, daar minister-president Dou-
mergue zelf verhinderd was. Pogingen van
do communisten, om roet in het eten te
strooien, werden door liet beleidvol optie
den van de oud-strijders verhinderd, hoe
wel het op sommige plaatsen tot botsingen
met dc communisten kwam. waarbij enkele
personen gewond werden Een groote me
nigte was op de been en juichte do ver
schillende nationale optochten met geest
drift toe Ook een delegatie uit liet Saar-
gebied was aanwezig, die stormachtig werd
toegejuicht.
WOLKBREUK IN PALESTINA.
15 dooden.
Jeruzalem, 14 Mei (V.D.). In de huurt
van Tiberias heeft een geweldige wolkbreuk
plaat6 gehad. Tal van huizen zijn onderge-
loopen. Vijftien personen zijn verdronken.
Nader wordt gemeld:
De overstroomingsramp bij het meer van
Genezareth heeft tot nu toe reeds 21 doóden
geëischt. Men vreest dat onder de puinhoo-
pen van de talloozc ingestorte huizen nog
een aanzienlijk aantal slachtoffers zal wor
den gevonden, te meer daar het aantal ver
misten nog niet bekend is.
Ook het aantal dakloozen is zeer groot.
Op sommige plaatsen kwam het water tot
een hoogte van twee meter in de stralen
te staan.
Oppervlakkig berekefld beloopt dc schade
ongeveer 30.000 pond sterling.
Politie en militairen zijn naar het geteis
terde gebied gezonden Qm hulp te vcrleenen
Amerikaansche politie
in actie
Londen, 14 Mei. (V.D.) Uit Washington
wordt gemeld, dat het Anieriknanschc mi
nisterie van justitie de instelling over
weegt van een speciaal fonds van 2Yi 3
millioen dollar voor de versterking der fe
derale politio met 270 man, 20 pantser
auto's, 200 snelle politie autos machinege
weren. geweren en kogelvrije pantservos-
ton.
Hoe noodig een dergelijk plan is. toont
een bericht uit Tucson in den staat Arizo
na, waar een misdadigershonde het plan
zou hebben gemaakt, een lid van hei Ame
rikaansche kabinet, n.j. den depnrtements
directeur voor de begrooting Lewis Don
glas, en een vrouwelijk lid van het Huis
van Afgevaardigden, miss Isabella Greên-
way, te ontvoeren. Een in de gevangenis
van New Mexico gedetineerd veroordeelde
heeft medegedeeld, dat de misdadigers hun
oorspronkelijk plan als onuitvoerbaar had
den opgegeven on in plaats daarvan het
kleindochtertje van een rijk veehouder,
Jane Robles, ontvoerden, dut zich nog
steeds in hun handen bevindt. I)e politie
heeft in dit verband hiermede nog geei
stappen gedaan, aangezien zij de misdadi
gers met rust wil laten, tot de onderhan
delingen over de vrijlating van het kind
tot resultaat hebben geleid.
Los Angeles 14 Mei. (V.D.) Dc politie
te Los Angeles hoeft don ontvoerders van
den piillionair William Gcttle een ultima
tum gesteld, dat men Zondagnacht te 1
uur een drijfjacht zou openen, indien Gcttle
gevangen zou worden gehouden De familie
van het slachtoffer heeft do politic drin
gend verzocht het ultimatum 21 uur uit tc
stellen om in de gelegenheid* te worden
gesteld nog een dag langer rustig n«'t de
bandieten te onderhandelen over hei los
geld. Op het oogenblik eischen de ontvoer
ders een losgeld van 75.000 dollar.
Parijs. 14 Mei (V.D.). Minister-prcsidenl
Doumcrgue heeft aan den vooravond van
dc bijeenkomst van het parlement een ra
dioredevoering gehouden, waarin hij herin
nerde aan den ernsligen toestand, welke dc
regeering midden Februari aantrof. De vol
komen genezing kon niet binnen enkele we
ken worden bereikt, ook niet door de macli
tigingen, welke de regeering waren verleend
Doumergue deed een beroep op de luister
aars er voor te zorgen, dat de politieke par
tijen elkander niet meer met wantrouwen
bezien.
Sedert bet einde van den oorlog heeft
Frankrijk voortdurend zijn effectieven ver
minderd, evenals zijn bewapeningen Wij
weten zeer wel, dat terwijl wij onze strijd
macht verminderen anderen openlijk hun
effectieven cn wapeningen vergrooten Dat
alles geschiedt bij scheuding der vredesver
dragen. Nimmer zal Frankrijk het initia
tief nemen tot den aanval.
Parijs, 14 Mei (V. D.). Het aantal slacht
offers van het ongeluk met de race-auio bij
Fontaineblcau is gestegen tot acht.
Uit het nadere onderzoek is gebleken, dat
de oorspronkelijke veronderstelling, dat de
coureur zou zijn uitgeweken voor een op de
baan loopende hond, niet steekhoudend is.
Integendeel zou zijn gebleken, dat dc race
wagen zelf constructiefouten had. Een dei-
beide remblokken was losgeraakt en van
dc-n wagen gevlogen. Toen dc wagen kort
voor dc finish een snelheid van 170 K.M.
had. wilde de coureur remmen. Aangezien
slechts aan een der wielen werd geremd,
werd de wagen opzij geslingerd cn kwam in
dc toeschouwers terecht.
Voorts heeft men geconstateerd, dat de re-
gclingsdicnst, in strijd met de aanwijzingen
van de politie het publiek tot xlak bij den
weg had gelaten.
BLADEN IN HET SAARGEBIED
VERBODEN.
Saarbrücken, 12 Mei. (V.O.). De re-
geering6comraissie heeft op grond van de
verordening tot handhaving der openbare
orde en veiligheid de verspreiding van de
Rote Erde, dc Mittag en de Aögrlff in het
Saargcbied tot nader order veiboden.
Gashouder vliegt in de lucht:
vele dooden
Hongkong, li Mei. (V.D.). Up een dei-
westelijke eilanden van de stad Hongkong
is een der beide daar staande gashouders, de
grootste van Zuid China, in dc lucht gevlo
gen; dc huizen in de omgeving !en ge
heel vernield en op tal van plaatsen brak
brand uit. Tot nog'toe heeft men een 20-tal
dooden geborgen, terwijl ruim 100 gewon
den in d»' ziekenhuizen zijn opgenomen.
Omtrent de oorzaak verluidt, dat klaarblij
kelijk de gasdruk te sterk is geweest, waar-
dooi- liet bovendek van den gashouder werd
weggeslingerd. Een reusachtige gnsstroom
ging over de stad en ontbrandde <-p alle
plaatsen, waar open vuren brandden cn in
rJe huizen. Dientengevolge sprong kort
daarna de gashouder in de lucht. Vele be
woners, in wier huis brand ontstond, spron
gen uit de ramen van hun woning en an
deren renden in paniek met verbrande ge
zichten en verschroeide haren de straal op.
Onder de dooden, die grootendcels door
brandwonden onherkenbaar zijn ve.minkt,
bevinden zich vele vrouwen on kinderen.
De brandweren uit do geheele omgeving
\erleenen assistentie op de plan It? van (lc
ra m p.
17an NewiYork naar Rome
New York, li Mei (V.D.). Dc Ameri
kaahsclie vlicgofflcierën kapitein Fond en
luitenant Belli zijn hedenmorgen tc 11.21
uur lï.M.T, met hun vliegtuig „Leonardo da
Vinci" van het Bennctl-vliegveld bij New
Vork gestart voor ecu afstandsvluehi naar
Rome. Het vliegtuig liccft ongeveer 3000 li
ter benzine aan boord, waarmee men hoopt
in ongeveer 40 uur liet doel tc bereiken.
Het vliegtuig in een dikken
mist.
II a r b o u r,G r a c c, 1 i Mei (V.D.). De bei
de Italiaansche officieren-vlieger, die Maan
dagmiddag met hun vliegtuig „Leonardo da
Vinci" van hot Bennctt-vliegveld zijn ver
trokken voor een vliegtocht naar Rome, zijn
ter hoogte van New Foundland in een dik
ken mist geraakt. Uit Oostelijke richting
waait een tamelijk krachtige wind.
Bad Kissingen, 14'Mei (V.D.). In de
gemeente Poppenrotli heeft gistermiddag
een groote brand gewoed, die in een schuur
uitbrak cn, aangewakkerd rloor den feilen
wind, zich met groote snelheid uitbreidde
cn een geheele rij huizen aantastte. Het blus
schingswerk was door gebrek aan water
zoo goed als onmogelijk cn pas toen de
brandweren uit Bad Kissingen, Hammei-
burg Schwcinfürt en 2 andere plaatsen met
hun motorspuiten ainveerdcn. slaagde men
erin den brand tot, staan tc bi-engen. Zes
tien woonhuizen en 22 schuren werden een
prooi der vlammen. Door den brand zijn
meer dan 100 bewoners dakloos geworden.
Velen hunner werden door neerstortend ge
steente cn houtwerk gewond, zoodat de
Geneeskundige Dienst in dertig gevallen
hulp moest verlecncn.
Ne w-Vork, 13 Mei. (V.D.) Een duistere
zandstorm, over een lengte van 1500 mijlen
en een breedte van 1000 mijlen, woedt nu
reeds eenige dagen.
Deskundigen schatten, dat de storm reeds
thans een hoeveelheid van 300 millioen ton
vuil heeft meegevoerd en zijn van mecning.
dat dit de grootste zandstorm is, die ooit
is voorgekomen in Noord-Amcrika. Drie
kwart van het land is er door getroffen. Er
kan nog niet bij benadering geschat worden
hoe groot de schade is, die door dezen storm
i6 aangericht, doch reeds thans taxeert
men, dat de tarwe-opbrengst er 20 millioen
bushels minder door zal worden dan voor
den storm geschat werd.
TROTZKI NAAR ZWITSERLAND?
P a r ij s, 13 Mei. (V.D.). Volgens een Ha-
vasberieht uit Annecy is Trotzki, die zich
48 uur aldaar heeft opgehouden, Zondag in
de richting van Vallorcina vertrokken, met
bestemming naar Zwitserland, x
[DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJ KSCMB
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
BUITENLAND.
Veidceldhcid onder de Franscho radicual-
socialislen.
(Eerste Blad, pag. 1).
Ramp te Hongkong: gashouder vliegt in
de lucht
(Eerste Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
De burgemeester van Denokamp veron
gelukt. (Tweede Blad, pag. 1).
Interim-dividend van Philips.
(Tweede Blad, pag. 1).
Dc steun aan de boomkweekers.
(Tweede Blad, pag. 2).
SPORT.
Dr. v tl. Mculen gaat mee naar Italië.
(Tweede Blad, pag. 3)<
Medegedeeld door het K.N.M.I. tc De Bilt*
Hoogste Barometerstand 767.(4 te Isa fjord.
Laagste Barometerstand 748.3 tc Stock
holm.
Verwachting: Zwakke tot matige, later
wellicht tijdelijk toenemende Zuid-Woste-
lijkc lot Noord-Westelijke wind, zwaar be
wolkt, later opklarend, waarschijn lijk re
genbuien, weinig verandering in' tempera
tuur.
De hoogc drukking in het Westen is
sterk afgenomen. Over de Britsche eilan
den daalt dc barometer plaatselijk nog vrij
sterk. Dc dcpi essiekern, gisteren over dc
Noordelijke Noordzee gelegen, heeft zich
langzaam Oostwaarts verplaast cn bevindt
zich thans over Zuid-Scandinavie. Óver
IJsland is de barometer, na gistei*en in den
loop van den dug te zijn gedaald, thans
weer stijgende. Behalve over Zuid-Scun-
dinavië cn de Duitsehe Oostzeekust waai*
het nog krachtig uit het Westen tot Zuid-
Westen waait, hcerschon over het geheele
gebied, matige tot zwakke winden. Rond
de depressiekern viel hier en daar matigo
neerslag. Karlstadt had 18, Stockholm 6 en
de Bilt 6 m.M. Overigens wei-den slechts
geringe hoeveelheden afgetapt. Tengevolge
van den krachtigcn aanvoer van koudo
lucht uit het. Noorden en Noord-Weston is
do temperatuur vooral in Duitschland sterk
gedaald. In ons land kwam lichte nachti
vorst voor. Er is voor de eerstvolgende
dagen nog slechts weinig verandering in
den wcci'stoestand te wachten.
LANGESTRAAT 49-51
TELEFOON 190
HET STOFFENHUIS
Allerliefste
Zomerstofjes in Katoen, Zijde en
Linnen. Voiles, Organdie enz.
VRAAGT PRIJS VOOR TOERRITTÈN
IN BINNEN- EN BUITENLAND
VRAAGT OOK PRIJS VOOR DE
LUXE 6 EN 7 PERS. WAGENS.
OOK DES NACHTS GEOPEND
Vaste standplaats ter linker zjjde
van hotel Monopole.
POLITIEKE GEVANGENEN IN OOSTEN.
RIJK VRIJGELATEN.
Ween en, 12 Mei. (H.N.). Aan 230 socia
listische gedetineerden is gratie verleend,
zoodat zij op vrije voeten worden gesteld.
Naar verluidt, is een aantal andere gede
tineerden naar het concentratiekamp van
Wollersdorf overgebracht. De geruchten, dat
er in dit kamp onlusten zouden zijn uitge
broken. worden door de politie tegenge
sproken.
