BROUWER
DÊ EEMLANDED
L. J. LUYCX ZOON
GARAGE NIC. BOVÉE
Buiitemlaedsch
Overzicht
Binten ila,nel
4000 EXEMPLAREN
Belangrijkste
Nieuws
Weerbericht
Licht
Dinsdag 29 Mei 1934
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 277
HENDERSON EN DE
ONTWAPENING
KRÜISKAMP10- AMERSFOORT
DE STAKINGSGOLF IN
AMERIKA
CODOS EN ROSSI
GEDAALD
ROEMEENSCHE REGEERING
BLIJFT
9 uur 36 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
TAXI TAXI
6 CENT PER K.M.
TEL. 1830 en 1093.
KAM? 41
AMERSFOORTSCfi DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 voor Amersfoort 2.10. per maand I 0.75, per
1week (met gratis verzekering tegen ongelukken) I O.I7Vr
Blaoealand franco per port per 1 saandca t X-, Ahondcrll|ke nummer. f 0.05.
rOSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC JIJ
PRIJS OER ADVERTENTIEN vaa *re9«l» L05 met »>b«flrtp van een bewijsnummer
elke regel meer f0.25 Llefdadighelds-advertenrtéa voorde
helft van den prijs. Kleine AdvertenfiCn „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.—. Be wil «nummer extra f 0.05
Duitschlands eventneele terug
keer naar Genève. Een be
schouwing der Kölnische Zei-
tung.
Nadat wij gisteren te dezer plaatse zelf
hebben uiteengezet, wat er vastzit aan de
hervatting der Gcneefsche besprekingen
over het vraagstuk der ontwapening, heeft
het stellig zin kennis te nemen van het
geen een gezaghebbend orgaan als de Kol
nische Zeitung hedenochtend over deze aan
gelegenheid schrijft. Het blad herinnert
o.m. aan het voorstel van verschillende in
stanties, die bezield zijn door den wensch
den terugkeer van Duitschland naar de
«mtwapeningsconfercntic mogelijk te maken
door een plechtige herhaling van de ver
klaring omtrent de Duitsche rechtsgelijk
heid, niet slechts door de vier groote mo
gendheden, maar door de geheelc ontwape
ningsconferentie. Een dergelijke handeling
zou het de regeering-Hitier ongetwijfeld ge
makkelijker maken weer naar Genève terug
te keeren, maar volgens de K. Z. zou niet
temin een succes der daarna opnieuw be
ginnende werkzaamheden pas gegarandeerd
lijn door de practischc toepassing van dit
beginsel, waarbij men zou moeten uitgaan
van dc nieuwe redactie van Macdonald's
plan d.d. 29 Jan. 1934, terwijl tevens reke
ning zou moeten worden gehouden met de
elschen, vervat in de verschillende Duit-
scho memoranda, die sindsdien tot de
Fransche en Engelschc regecring zijn ge
richt De Fransche nota van 17 April heeft
echter zoo wordt opgemerkt ten aan
zien van een dergelijke actie der ontwape
ningsconferentie feitelijk alle hoop vernie
tigd. De strekking dezer nota is ondubbel
zinnig, want Frankrijk proclameert daarin
op een wijze, die niet verkeerd kan worden
begrepen, den terugkeer tot het verdra;
van Versailles. Zoolang Frankrijk in deze
houding volhardt, is de kloof, die het van
Duitschland scheidt, op het gebied der ont
wapening onoverbrugbaar. De Duitsche
regeering toch, vroegere Duitsche standpun
ten herhalend, heeft in haar memorandum
aan do Fransche rcgcering van 13 Maart j.l.
vastgesteld, dat „voor Duitschland onder
geen enkole omstandigheid meer ccn bc
wapeningspeil, zooals in 't verdrag van
Versailles werd vastgesteld, in aanmerking
kan komen; dit is een feit, dat reeds lang
van alle zijden is erkend."
Wat is Frankrijk voornemens? Wanneer
het van zins mocht zijn om op grond van
art 213 van 't verdrag van Versailles, dank
zij een eventueel meerderheidsbesluit van
den Volkenbondsraad, een onderzoek in
Duitschland in te stellen, teneinde inbreu
ken op dc ontwapeningsbepalingen vast tc
ftellen, dan is het volgens dc K. Z. reeds
twijfelachtig, of het deze meerdering tot
Itand kan brengen en nog meer Is de
▼raag of het een dergelijk besluit zou kun
nen verwezenlijken. De Belgische minister
president De Broqucville heeft begin Maart
In de rede, welke hij in den Senaat hield,
de toepassing van dit artikel een illusie ge
noemd en Paul Boncour, de voorganger
van Barthou als minister van buitenland-
8che zaken, gaf midden November 1933 in
de Kamer toe, dat hij dc grenzen kende van
de toepassingsmogelijkheden van art. 213:
men moest cr z. i. voor oppassen, door tot
dit artikel zijn toevlucht te nemen, een weg
te bewandelen, die misschien niet tot het
doel zou leiden. Paul Boncour herhaalde
zoodoende hetgeen hij als ministerpresi
dent op 22 Dec. 1932 heeft betoogd: „Er zijn
teksten, waarvan dc levende substantie,
om zoo te zeggen, verdwijnt, zooals de een
zijdige contróle van art. 213, die in verval
is geraakt; dit is niet de schuld van dezen
of genen politicus, maar van allen, die el
kaar op de regeeringsbank hebben opge
volgd."
Het Duitsche blad zegt aan deze verkla
ring van den ministerpresident en den mi
nister van bultenlandschc zaken Paul Bon
cour vooral tc herinneren, aangezien
Barthou in zijn jongste Kamerrede met bij
zonderen nadruk heeft gewezen op de „con
tinuïteit" van Frankrijks ontwapeningspoli-
tiek. Een scherper tegenstelling tusschen
twee opoeavoLaende rcgceringcn, van wie
de tegenwoordige art. 213 nog meent te kun
nen toepassen, terwijl dc voorafgaande dit-
zolfdc artikel beschouwt als zijnde teniet
gedaan, is nauwelijks denkbaar. Het con
trast dezer opvattingen karakteriseert tege
lijkertijd twee politieke methodes en twee
werelden.
Terwijl de openingsbalans van de nieuwe
bijeenkomst der ontwapeningsconferentie
dus volkomen negatief is, kijkt men met
des te grooter verlangen uit naar „nieuwe
initiatieven". Kan een boodschap van
Roosevelt, die reeds werd aangekondigd,
nog redding brengen? Zal een voorstel van
Litwinof inzake een algemeen pact voor
wederzljdschen bijstand dc grondslag kun
nen zijn ecner ontwapeningsovercenkom.st?
De K. Z. gelooft niet, dat op deze wijze iets
te redden is, zoolang Frankrijk geen tege
moetkomendheid aan den dag legt. Ook
verwacht het blad geen heil van besprekin
gen op een ander internationaal terrein,
daar de Fransche regeering gebroken heeft
met de opvatting, dat de ontwapenings
kwestie in wezen een Duitscb-Fransch
vraagstuk is. Daarom stond het erop, dat
de besprekingen zouden v orden voortgezet
binnen het kader dér conferentie. Aan 't
stellen van 't probleem wordt daardoor
echter niets veranderd; binnen welk raam
de onderhandelingen ook plaats hebben,
men zal telkens weer voor dezelfde feiten
komen te staan. Vorderingen zijn volgens
het blad niet mogelijk, zoolang Frankrijk
niet tot het inzicht komt, dat het tijdvak
van Versailles een stuk verleden is gewor
den. Hiertoe kan Frankrijk echter niet ko
men en zoo, aldus de conclusie, gaat dc wc
rcld opnieuw ccn tragische ontwikkeling
tegemoet.
Zitting van het presidium der
ontwapeningsconferentie
G en v e, 28 Mei. (V.D.) In de middag
zitting van het presidium der ontwape
ningsconferentie verklaarde Henderson, na
dat hij de in den laatsten tijd gewisselde
nota's had gememoreerd:
Ten aanzien van de in het Fransche me
morandum van 17 April tot uitdrukking ge
brachte meening scheen het dat de diplo
matieke onderhandelingen tusschcn do mo
gendheden niet zouden kunnen worden
voortgezet. Om een duidelijker voorstel
ling te verkrijgen van de meeiiingon der
verschillende regeeringen, heeft Henderson
in Mei te Londen besprekingen gevoerd
rnct Sir John Simon en Eden, met den Ita-
liaanschen onderstaatssecretaris Suvich en
met den Italiaanschen ambassadeur Gran-
di. Vervolgens heeft Henderson to Parijs
verschillende besprekingen gehad met den
Franschen minister van buitenlandsche za
ken, Barthou. Deze wees er op, dat de
Fransche politiek ongewijzigd is gebleven,
sedert de conferentie haar politieke activi
teit heeft gestaakt en de directe besprekin
gen heeft aangevangen. Barthou bevestig
de Henderson voorts den inhoud van de
Fransche nota van 17 April, die Barthou
beschouwt als een natuurlijke uitvoering
van zijn op 10 Februari aan Henderson ge-
rjcht schrijven, waarvan do cssonticclc in
bond is:
„Dc Fransche regeering kan gei-n directe
vérmfndering hnrer bewapening aanvaar
den,, wanneer zij plaats vindt inet een ge
lijktijdige kwalitatieve herbewapening der
door de militaire bepalingen der verdragen
tot ontwapening verplichte staten.
In dit verhand hciinncrde Henderson het
presidium er aan. (lat de hoofdcommissie
op 26 October tot haar verdaging heeft be
sloten om mogelijk tc maken, dat door
verdero bemoeiingen de bestaande mee-
i'iingsverschillen zouden worden overbrugd.
Tegelijkertijd werd het presidium gemach
tigd verder dc noodigc maatregelen te tref
fen om de hoofdcommissie in slaat tc stel
len dc tweede lezing van do ontwcrp-con-
ventie aan tc vangen op dc basis van een
herzien en aan den huidigen toestand ge
heel aangepast ontwerp. Henderson besloot
zijn redevoering met de volgende woorden:
„Het is thans zaak van het presidium den
toestand te onderzoekon en te besluiten,
dat do procecluro mot het oog op de re
cente gebeurtenissen der hoofdcommissie
in haar zitting van morgen zal worden
aanbevolen. Het presidium achtte het raad
zaam de verklaringen van diegenen, die
actief hebben deelgenomen aan de particu
liere besprekingen in de hoofdcommissie af
tc wachten en pas dan een werkplan voor
de toekomst aan te bevelen. Veroorlooft mij
tot slot nog een enkel woord:
Over de toekomst der conferentie zijn tal
van verklaringen in omloop gebracht,
daaronder eenige die een defaitistisch ka
rakter schijnen te hebben. Ik durf hopen,
clat het presidium do hoofdcommissie al
gemeen op het hart zal drukken, dat de
ernst van den toestand raecr dan ooit een
onbuigzame vastberadenheid vereischt om
onze bemoeiingen voor dc tot stand bren
ging van een conventie overeenkomstig de
der conferentie verleende opdracht voort te
zetten".
Toespraak van Barthon.
In het officmele communique der zitting
wordt medegedeeld, dat Barthou er in zijn
verklaring op heeft gewezen waarde to
hechten aan do constateering. dat do hou
ding van Frankrijk sedert dc onderbreking
der politieke activiteit van de ontwape
ningsconferentie en ook sedert het begin
der conferentie ongewijzigd is gebleven. De
ontwapeningsconferentie mag ondanks al
les niet als een afgedane zaak worden be
schouwd. Men moet naar haar succes stre
ven. Namens zijn regeering verklaarde hij
met zijn geheelen wil en zijn gansche over
tuiging de door den president geöischte be
moeiingen te zullen steunen.
WEGENS BELEEDIGING DER N.S.D.A.P.
VEROORDEELD.
Brunswijk, 26 Mei (V.D.) De land
bouwers Wilhelm cn Frits Hoppe zijn we
gens beleediging van dc nationaal-socialis-
tische partij en haar leden veroordeeld tot
twee en twee en oen halve maand gevan
genisstraf. Zij hadden in cafés den Duit
schen groet belachelijk gemaakt cn de leden
der nationaal-socialistische partij proleten
genoemd.
In deze weken worden de meeste boonen
gelegd. Reeds cmde April of begin Mei heb
ben we een weinig gelegd voor vroegen pluk,
maar nu leggen we datgene waarvan we der
hoofdpluk verwachten cn waarvan we dan
ook willen inmaken. Met de boonenteclt ziju
we al heel erg van 't weer afhankelijk en wan
neer 't in deze maand koud en nat is verrotten
veel boonen in den grond of komen met
kwade harten boven. Vooral op fijnkorrelige
gronden, welke bij eenigen regenval spoedig
dichtslaan, hebben we daar veel last van.
Voor alle zekerheid leggen we dan ook
steeds een nestje boonen dicht bijeen, hetzij
buiten of onder glas, om de open gebleven
plaatsen in te boeten. Bij gunstig warm weer
zaaien we ook een weinig postelein. Over
den vooraf fijn verkruimelden grond strooien
we het zaad uit dat slechts even met aarde
wordt bedekt. Licht doorharken is al vol
doende. Bij droog scherp weer leggen we een
zak of mat over het gezaaide. Zoodra het
zaad begint op te komen wordt deze bedek
king direct weggehaald. Wie leege ramen
heeit kan daarin zeer goed postelein zaaien.
Wel kan hierin de aarde soms te droog zijn
en zullen we deze voor het zaaien doornat
moeten maken. We zaaien nu ook boeren
kool cn koolrapen om op laat vrijkomend
(and uit te planten. De onlangs gezaaide sluit
koolplanlen staan nu juist boven den grond.
Misschien hebben ze veel te lijden van aard-
vlooicn welke kleine springers de jonge
blaadjes vaak deerlijk havenen, ja dikwijls
het zaaisel doen mislukken. De beste manier
om de plantjes te helpen is: een overbeme -
ting met Chilisalpeter, ongeveer 2 ons per
10 M*. en bij droog weer ccn paar maal
daags sproeien. Aardvlooien minnen droogte
en de plantjes zijn juist gebaat met vocht en
een stikstofbemesling die ze spoedig door dc
gevaarlijke kinderperiode heen helpt. Nu de
kans op het doorschieten van spinazie groo
ter wordt zaaien we ter vervanging van deze
bladgroenten snijbiet. Deze zaaien we op
rijen welke 30 c.M uiteen komen. Hiervan
kunnen we de jonge blaadjes den geheelen
zomer oogsten. Dc onder glas gezaaide, en
verspeende knol- en bleekselderij planten we
in ondiepe voortjes op een afstand van 40
c.M., op de rij komen ze 25 c.M. vaneen.
Bleekselderij planten we in greppeltjes ter
diepte van 15 c.M., welke 60 c.M. uiteen
komen, op de rij geven we ze een afstand
van 30 c.M. Ook de onder glas gezaaide to
maten komen nu buiten. We planten ze uit
op circa 60 c.M. afstand. Bij ongunstig weer
leggen we ook enkele komkommers cn
augurkenpitlen. Alleen in een warmen zomer
kunnen we deze gewassen met succes buiten
teelcn.
Horse Weide" voor Uw planten
Wat zy in haar branche offreert
Wordt vakkundig en toch billyk
En als 't best gegarandeerd.
Groote economische verliezen
Ne w-Vork, 26 Mei. (V.D.). Naar uil 1
ledo in 01»io wordt gemeld, hebben de slu-
kingsonluston tot dusverre twee dooden en
200 gewonden geèischt. Dc nationale garde
heeft de afzettingen heden verscherpt, na
dat in den nacht meermalen brand was
gesticht. Bij twee huizen en een vrachtauto
werden in petroleum gedrenkte lappen in
brand gestoken, doch het vuur kon steeds
snel worden gebluscht. Bij stakingsonlusten
to New-Philadelphia in Ohio zijn zes per
sonen gewond.
Volgens een bericht uit San Francisco
schat de Kamer van Koophandel aldaar do
verliezen, op twee millioen dollar. In het
havengebied heeft de politie een onbeheerd
staande auto met 210 patronen gevonden.
PERZIE EISCHT DE BAHREIN-
EILANDEN OP.
Londen, 26 Mei (V.D.) Naar uit Tehe
ran gemeld wordt, heeft do Perzische minis
ter van buitenlandsche zaken Vrijdag in het
parlement medegedeeld, dat de Perzische
regeering aanspraak maakt op de Bahrein-
eilandengroep in de Perzische Golf.
De Ameri-kaansche Standard Oil Maat
schappij, aldus verklaarde de minister,
heeft geen recht dc oliebronnen op deze
eilanden tc exploitecren.
Perzië ra* deze kwestie derhalve langs
diplomatitrvcn weg ter sprake brengen en
zich tot den Volkenbond wenden met den
eisch, dat de concessie van de Standaard Oil
geannuleerd wordt.
Codos en Rossi hebben radiografisch rac
degedceld, dat zij ccn onbeteekenend defect
aan een der motoren van hun vliegtuig heb
ben cn zullen probceren dit in de lucht tc
herstellen, terwijl zij anders op het Floyd
Bennett-viiegveld tc New York zullen da
len.
Op dit vliegveld worden thans voorberei
dingen getroffen voor dc ontvangst der
Fransche piloten.
CODOS.
X e w Y o r k, 28 Mei (V.D.). Nader wordt
omtrent de vlucht der beide l'Yanschc vlie
gers Codos cn Rossi gemeld, dat zij om 1
uur 32 min. pl. tijd (5 uur 52 Amsterd. Zo
mertijd) boven het Floyd Benuett-vliegveld
zijn verschenen en even later zijn gedaald
ROSSI.
New 5 o rk, 23 Mei (V.D De beide Fran
sche vliegers Codos cn Rossi hebben hun
tocht van ongeveer 3700 mijlen afgelegd in
38 uur en 28 minuten. Een bericht, dat de
beide vliegers ergens in Massachusetts zou
den zijn gedaald, is niet juist. De kustwacht
heeft een ontvangen radiogram verkeerd bo-
repen
Kabinetscrisis voorloopig
van de baan
Boekarest, 28 Mei (V.D.). In politieke
kringen is men van mecning, dat (Je regee-
ringscrisis voorloopig van de baan is. De
opheldering van den toestand werd bcspoe
digd door het feit, dat de audiëntie van den
ministerpresident bij den koning, welke oor
spronkelijk op Dinsdag was vastgesteld, na
een voorbereidende ontvangst van den mi
nister van Binnenlandsche Zaken en den
minister van Verkeerswezen reeds Maan
dag kon plaats hebben. Na het verlaten van
het slot verklaarde de minister-president,
dat de regeering niet zal aftreden.
liet parlement zal onverwijld voor een
buitengewone zitting worden bijeengeroe
pen, ten einde te 6temmen over de staats-
begrooting.
Uit mededeeJingen van bevoegdo kringen
zou blijken, dat een mutatie in het ministe
rie van Oorlog met groote waarschijnlijk
heid tc verwachten is. Voorts 6taat vast,
dat van den ministerpresident een voorstel
is binnengekomen, waarbij deze zelf de por
tefeuille van legcrzaken zou willen aan
vaarden.
In ieder geval schijnt het zeker, dat met
het aanblijven der regecring Tatarescoe de
politiek van Titoelescoc zal worden voort-
czet.
IDJT BLAD HEEFT EEN DAGELJJKSCHM
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
BUITENGEWONE CONFERENTIE VAN
OOSTENRIJK'S BISSCHOPPEN.
Wecnen, 26 Mei (V.D.) Heden heeft
onder voorzitterschap van kardinaal-aarts
bisschop Innilzer in het aartsbisschoppelijk
paleis tc Weenen een buitengewone bis
schopsconferentie plaats gehad, waaraan
werd deelgenomen door de vorstbisschop
pen van Klagenfurth, Graz, Linz, St.
Poelten en Salzburg.
Over den inhoud der beraadslagingen
wordt zooals gebruikelijk, het stilzwijgen
bewaard. Slechts wordt medegedeeld, dat
besproken zijn de gevolgen van het concor
daat, aangelegenheden van huwelijksrecht
en kwesties betreffende Katholieke organi
saties. Men noemt echter aan, dat ook de
algemeene politieke toestand uitvoerig is
besproken.
BUITENLAND.
Codos en Rossi over den Ocaan.
Eerste Blad. Pag. 1.
Een rede van Mussolini.
(Eerste Blad. Pag. 2).
BINNENLAND.
Beleediging van den burgemeester van
Laren. (Tweede Blad. Pag. 1).
Afscheid van den burgemeester van den
Haag. (Tweede Blad, pag. 2.)
Met de N.R.V. naar Milaan.
(Tweede Blad. Pag. 2).
Do fraudes bij het Rottcrdamsche abat
toir.
(Tweede Blad, pag. 2.)
(Medegedeeld door het K.N.M.I. te Do Bilt).
Hoogste baromoler6tand 768.0 tc Holy
head.
Laagste barometerstand 751.8 tc Isafjord.
Verwachting: Zw akkc tot matige
Noord-Westelijke tot Noord-Oostelijke wind,
licht tot half bewolkt, waarschijnlijk droog
weer, iets warmer, vooral in het Zuiden.
liet gebied van hoogon luchtdruk in het
Westen verplaatst zich Oostwaarts en
vormt een uitloopcr naar bet Noord-Oosten
over Scandinavië. In liet Zuid-Westen
vormt zich ccn vlokkc depressie, welke
waarschijnlijk etationnair zal worden In de
Golf van Biscaye cn over het Zuid-Westen
en misschien in hot Zuiden van ons land
Oostelijkcn wind zal veroorzaken mot zach
ter weer. Boven het. gehcclo Noorden on
in Centraal Europa blijft bet weer nog koel,
overal komen echter opklaringen voor. In
het Oo6lzeegebied viel zware regen. In
Frankrijk en Zwitserland is de temporatuur
minder laag. In het Middcllandsche Zee
gebied beerscht zomerwarmte. Het i6 te ver
wachten, dat het weer geleidelijk minder
koel zal worden en dat het hoofdzakelijk
in het Zuiden warmer zal worden.
RIJDT VEILIG!
Rijdt bezadigd en verstandig,
Als ge tuft door 'n drukke straat,
Als ge al te hard gaat rijden,
Komt ge absoluut te laatt
LANGESTRAAT 49-51
TELEFOON 190
Vindt u ergens een ZOO UITGEBREIDE
SORTEERING IN FANTASIE ZIJDE?
En de prijzen vallen erg mee, want het IS
PER METER.
VRAAGT PRIJS VOOR TOÊRRITTÈN
IN BINNEN- EN BUITENLAND
VRAAGT OOK PRIJS VOOR DE
LUXE 6 EN 7 PERS. WAGENS.
OOK DES NACHTS GEOPEND
Vaste standplaats ter linker zijde
van hotel Monopole.