P. F. A. VAN DAAL DË ËÊMLANDÊU BAKKERIJ „DE LUXE" L. J. LUYCX ZOON 4000 Vrijdag 8 Juni 1934 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 32 e Jaargang No. 286 MILITAIRE PUTSCH IN LITHAUEN De situatie ernstig OM DE STERKTE DER VLOTEN Amerikaansch initiatief tot ontwapening HET CIJFER DAT U DOET VERWACHTEN GELUK VOORSPOED VOORUITGANG Twee vliegtoestellen gestort GEEN TERUGKEER VAN DUITSCHLAND NAAR GENEVE Nieuws DE BRAND IN SCHRAMBERG EEN FAMILIEDRAMA? 9 uur 45 min. 3RAND MELDE MEN AAN DE TELEFONISTE Tel. 1788 -j* V' 6 ct. per K.M. Tel. 1788 AMERSFOORBCfi DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS 3 maandt:D v°°' Amersfoort 2.10 per maand 0.75. per weak (mei gratis verzekering tegen ongelukkenl I 0.17'/* Binnenland franco per post per 3 maanden 13.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERG 51J PRIJS DER ADVERTENTIEN "ao *re9eJa '-05 mel inbegrip van een bewijsnummer - elke regel meer f 0.25 Ltefdadighclds-advertcnti&D voor de helft van den prijs. - Kleine Advertentlên „KEITJES" bl) vooruitbetaling 1—5 regels 50 cent elke regel meer 10 cent driemaal olaatsen f I.Bewilcnummer extra f 0.05 In scène gezet door de aanhangers van den voormaligen premier Woldemaras T i 1 s i t» 7 Juni. (V.D.) Naar uit Kowno gemeld wordt, is in den nacht op Donderdag een militaire putsch gepleegd, die in scène is gezet door de aanhangers van den voormaligen premier Woldemaras. Nog in den loop van den nacht werd Woldemaras per vliegtuig uit zijn verbanningeoord in do nabij heid van Kowno gebracht. Hij werd door zijn volgelingen uitgeroepen tot minister-president en bevindt zich thans in het gebouw van den gencralen staf. De militairen heb ben de macht in handen, doch de civiele autoriteiten schijnen op de hand van de regeering te zijn. Staatspresident Smctona heeft ge weigerd met de opstandelingen te onderhandelen. Alle regeeringsbureaux door militairen bezet Naar omtrent den militairen putsch na der wordt gemeld, zijn in den afgeloopen nacht tusschen 2 en 7 uur alle regeerings bureaux door militairen bezet. Een ultima turn dat aan staatspresident Smctona go stold is, is om 12 uur hedenmiddag afge loopen en naar bet -schijnt ccnigen- tijd verlengd. Op het oogenblik kan nog niet worden voorzien hoe de zaken zich verder zullen ontwikkelen. Onder de gearresteerden bevindt zich, naar verluidt, de gouverneur van het Me melgebied, Nawakas. Het gerucht volgens hetwelk een aantal ministers van de regee- ring Tubelis in arrest gesteld zou zijn, kon nog niet worden bevestigd. Hedenmorgen bevonden zich geen mili tairen in de straten van Kowno. In de stad heerscht volkomen rust. De toestand nog niet opge klaard. Tilsit, 7 Juli. (V.D.) De berichten uit Kowno geven nog geen duidelijk beeld van den toestand in dc vroege middag uren. Volgens ge ruchten zou een compromis zijn tot stand gekomen, w a a rbij Wol d ema ras het ministerie van buitenlandschc za ken op zich zou ne men. Later verluid dc, dat Woldemaras per vliegtuig zou zijn teruggezonden. WOLDEMARAS doch dat de regee ring niet tegen hem zal optreden, omdat de militairen hem tegen zijn wil naar Kowno hebben overgebracht. De luchtvaart- en tankafdeelingen zijn vóór Woldemaras en de eigenlijke aanstich ters van de putsch, terwijl de andere wa pens, weliswaar niet tegen Woldemaras zijn, doch toch een afwachtende houding aannemen. Het paleis van den staatspresi dent is door 300 man bezet. Waarschijnlijk is, dat in de regeering eenige veranderin gen zullen komen, welke in overeenstem ming zullen zijn met de wenschen der mili tairen. Op touw gezet door officieren? Warschau, 7 Juni. (V.D.) Volgens een mededeeling van den correspondent van het Poolsche Telegraaf Agentschap uit Riga is de toestand te Kowno nog steeds niet opgehelderd. Volgens particuliere mede deelingen, die te Riga in de avonduren zijn binnengekomen, heeft de militaire putsch inderdaad plaats gehad en is de situatie zeer ernstig. Woldemaras zou geen direct aandeel aan den putsch hebben. Deze zou veeleer op touw zijn gezet door een groep officieren, behoorendc tot dc aanhangers van Woldemaras. liet Poolsche Telegraaf Agentschap meldt verder uit Riga. dat Woldemaras president Smetona een reekö eischen in den vorm van een ultimatum zou hebben gesteld, waarover thans beraadslaagd zou worden. De chef van den Littauschen generalen staf, kolonel Koebelioenas, zou zijn ontslag ingediend hebben en in zijn plaats zou generaal-majoor Jackoes, commandant van dc krijgsschool, benoemd zijn. Berlijn, 7 Juni. (V.D.) Volgens de laat ste berichten uit Kowno heerscht in de stad volkomen rust en orde. Bij geruchte verluidt, dat de vroegere minister-president Woldemaras is gearresteerd. De officieele instanties te Kowno onthouden zich echter van het geven van mededeelingen. Japansche mededeeling t.a.v. de aanstaande maritieme besprekingen Tokio, 7 Juni (V.D.). Officieele Kringen hechten geen geloof aan de persberichten, volgens welke Groot-Britannic en de Ver- ccnigde Staten overeenstemming trachten te verkrijgen voor een gemeenschappelijke ac tie tegen Japan ter vlootconferentic, hetgeen de conferentie zelve schipbreuk zou doen lijden, indien dc mededeelingen op waarheid zouden berusten. Japan heeft dc Britschc voorstellen, om vóór 1935 vlootbesprekingen te houden, aan vaard. Het tclcgraafagcnlschap Rcngo verneemt, dat de voorbereidende bseprekingen geschei den en openhartig tusschen dc belangheb bende landen zullen worden gevoerd. Voorts verneemt dit agentschap, dat de kewstie van deelneming van Duitschland of Rusland aan de vlootconferentic nooit is opgeworpen cf in overweging genomen. DRIE KINDEREN LEVEND VERBRAND Parijs, 8 Juni (V.D.). In dc hut van een Spaansche houthakkersfamilie bij Auderre »s in den loop van den nacht brand uitge broken. Het vuur greep snel om zich heen. De moeder slaagde er in zich met het jongste kind in veiligheid te brengen. De drie oude re kinderen kwamen in de vlammen om. Kapelweg 58 Tel. 690 geeft morgen een EXTRA Reclame. Heerlijke Boterkoekjes 50 ct. p. p. Tevens onze bekende heerlijke gebakjes 10 voor 60 cent. Washington, 6 Juni. (V. D.) De demo cratische senator Tydings heeft een voor stel ingediend om president Roosevelt te machtigen in directe onderhandeling te tre den met de leiders der regeeringen van andere landen over een algemccne vermin dering der bewapening te land, ter'zee en in do lucht. >rolgens het voorstel zal de be wapening van een land in verhouding met zijn bevolkingscijfer moeten zijn, bijv. een bepaalde mate van bewapening voor elk half millioen inwoners, eventueel met een zekere progressie. NOODLOTTIGE ONTPLOFFING. Philadelphia, 8 Juni (V.D.). Bij een ontploffing op een in het droogdok alhier liggend petroleumtankschip zijn drie man gedood en 11 gewond. BANDIET ONSCHADELIJK GEMAAKT. Waterloo, 8 Juni (V.D.). Tommy Car roll, een luitenant van de bende van John Dillinger, is gisteren door een detective al hier neergeschoten. De politie bracht Car roll over naar een ziekenhuis, waar de ge wonde toegaf een gangster te zijn en een vriend van Dillinger. De federale politie had al maandenlang op den bandiet jacht gemaakt. DOOR VIER LEEUWEN VERSCHEURD. Londen, 7 Juni (V.D.). Tengevolge van onvoorzichtigheid is heden in het om zijn prachtigen aanleg beroemde, verleden jaar geopende dierenpark Whipsnade nabij Lon den een bezoeker door vier leeuwen aan gevallen en voor de oogen der ontzette toe schouwers verscheurd. Door een windvlaag was den bezoeker de hoed van het hoofd gewaaid en in de leeu wengrot terecht gekomen. In de hoop zijn hoek toch nog te kunnen pakken, klom dc man langs het afsluithek van de grot naar beneden, toen hij plotseling door vier leeu wen werd besprongen, die hem met hun klauwen met het hoofd naar \orcn in do grot trokken en hem wel veertig meier naar binnen sloepten, waar zij hem ver scheurden. De bewakers, die (loor bezoeker gealarmeerd warch-, trachnen vergeefs de leeuwen met ijzeren slaven en revolver schoten van hun prooi te verdrijven, doch slaagden daar pas in, toen hun hulp te laat was. De piloten verblind Sag an, 7 Juni (V.D.). Bij een vliogde- monstratie in Sagan zijn gisteren twee sport-vliegtuigen boven de stad waar schijnlijk ten gevolge van verblinding der piloten door dc zon, met de vleugels tegen oikaar gebotst. Beide toestellen, stortten naar beneden. De piloten kwamen om het leven. Evenzoo twee passagiers. Mislukte staatsgreep »n Li tanen. Woldemaras weer een oogenblik op het poli tieke tooneeL In den nacht van 6 op 7 Juni hebben zich in Litaucn gebeurtenissen voorgedaan, die volgens dc aanvankelijke geruchten een uiterst ernstig karakter droegen, daar zij suggereerden, dat door een coup d'ótat de tegenwoordige regeering was weggevaagd De staatsgreep w erd aldus de inhoud der opzienbarende berichten uitgevoerd door militairen, die waren gerccruleerd uit krin gen, die sympathiseerden met den vroege ren premier Woldemaras. Deze zou het oord, waar hij als banneling vertoefde, heb ben verlaten en per vliegtuig naar de hoofdstad Kofno zijn gereisd, waar hij na derhand tot ministerpresident zou zijn uit geroepen. Ter aanvulling werd nog meege deeld, dat hij zijn zetel had gevestigd in 't cbouw van den generalen staf. Staatspre eident Smetona zou niet bereid zijn geweest met de rebellen te onderhandelen, terwijl de ambtenaren do regeering trouw zouden zijn gebleven. De staatsgreep zou dus alleen door militaire kringen op touw zijn gezet In den vroegen ochtend van 7 Juni tus schen twree en zeven uur zouden alle openbare gebouwen door troepen zijn bezet Verder zou den staatspresident een ultima turn zijn overhandigd,met zeer korten, maar naderhand verlengden looptijd. Ziedaar óón lezing van het gobcurde. Volgens andere geruchten zouden de leden van 't Lilausche kabinet in arrest zijn ge steld. Wat de berichten omtrent Woldema ras betreft, vooral deze luidden zeer tegen strijdig. Sommige telegrammen behelsden, dat hij minister van buitenlandschc zaken was geworden, andere, dat hij gevangen was genomen. Wat is de waarheid intusschen? Het heeft istcrèn niet lang geduurd, of van officieele Litausche, dus regceringszijde, werd mee- edeeld, dat het volkomen onjuist was, als zouden militairen erin geslaagd zijn de thans aan het bewind zijnde regeering van het tooneel te doen verdwijnen. De macht hebbers, die tot dusver de lakens uitdeel den, zitten, zoo werd verklaard, nog steeds tevig in het zadel, overal in het land is dc toestand rustig en het leger is op de hand der regeering. Er is zelfs een officieel com muniqué gepubliceerd, waaruit valt af te leiden, dat in den nacht van 6 op 7 Juni het garnizoen van Ivofno bij wijze van proef werd gealarmeerd; men had dus te doen met een nachtelijke oefening, waarbij het tengevolge van dc duisternis tot enke le incidenten moet zijn gekomen. waarbij blijkbaar ook enkele schoten vielen, doch die overigens niet al te veel om het lijf had den, daar niemand werd gewond of gedood. Het schijnt nu, dat enkele officieren van de alarm-manoeuvre gebruik hebben willen maken om druk op de regeering te oefenen, teneinde gedaan te krijgen, dat de regee ring, die thans aan 't bew ind is, plaats zou maken voor een regeering, waarxan Wolde maras dc leider zou zijn. Smetona, de staatspresident, wilde een dergelijke regee ringsreorganisatic zelfs niet eens overwegen, hetgeen voor den chef \an den generalen 6taf, kolonel Kubeliunas, aanleiding was zijn ontslag in te dienen, hetgeen werd aan vaard Als vervanger van Kubeliunas werd door Smetona aangewezen luitenant-gene raal Jackus. Omtrent dc rol, die Woldemaras bij den staatsgreep lieeft gespeeld, wordt van offi cieele zijde meegedeeld, dat hij door een vliegerofficier Donderdag in dc vroegte per vliegtuig uit Zarazai, waar hij als balling vertoefde, naar Kofno werd vervoerd. Na enkele uren te hebben doorgebracht in het kamp der vliegerofficieren, leverden dezen Woldemaras zelf uit aan den generalen staf, die op zijn beurt den gewezen minister president overgaf aan de veiligheidspolitie van den staat, ter wier beschikking hij mo menteel is. Wanneer deze officieele voorstelling van zaken inderdaad de juiste is en men krijgt den indruk, dat dit'werkelijk het ge val is blijft er van dc omwenteling niet al te veel meer over. Evenzeer wordt na drukkelijk geloochend, dat met Woldema ras van gedachten is gewisseld over dc re organisatie der regeering of dat hij zou hebben vertoefd ten paleize van den presi dent der republiek. Een regceringsvorming door Wöldemara6 zou zelfs geen seconde zijn overwogen. Rust en orde en tucht, zoo wordt ten besluite gezegd, zijn alom ge handhaafd. Van degenen, die ongediscipli neerd zijn opgetreden, zijn een aantal in verzekerde bewaring gesteld, terwijl naar enkele anderen, die zich schuil houden, wordt gezocht. Geen druppel bloeds is bij 't gebeurde gevloeid. M.a.w.: de „omwenteling" is door de auto riteiten teruggebracht tot de h.i. juiste ver houdingen: een niet al te ernstig incident, dat het gezag der regeering niet heeft ver mogen te schokken. Ondertusschen kan reed6 nu worden ge zegd, dat, wanneer inderdaad een militaire dictatuur onder leiding van een onstuimig politicus als Woldemaras zou zijn geslaagd, daardoor de toestand in Oost-Europa, waar Litauen een z,g. „sleutelpositie" inneemt, op een ernstige wijze zou zijn beïnvloed; de gevolgen daarvan zouden wel-i6-waar niet terstond zijn te overzien, maar men mag aannemen, dat dc kans op verwikke lingen dan eerder grooter, dan kleiner zou zijn geworden. Tenzij de rechtsgelijkheid verwerkelijkt wordt Berlijn, 7 Juni (V.D.). Volgens berich ten in de buitenlandschc bladen zou te Gcnève tusschen Duitschland en vertegen woordigers van andere mogendheden on derhandeld zijn over het 6luitcn van vei- ligheidepactcn alsmede over den terugkeer van Duitschl-ind naar dc ontwapeningscon ferentie te. Genève. Van welingelichte zijde wordt medege deeld, dat deze bcr'chfen niet juist zijn Duitschland heeft geen reden om een an dere houding aan te nemen dan het tot dusverre gcda.ni heeft, daar het motief voor het verlaten der ontwapeningsconfe rentie nog altijd bestaat. Er bestaat geen grond voor het vermoeden, dat dit motief door dc gebeurtenissen te Genève vervallen is, vooral niet, waar de Fransche minister van bui'enlan-lsclie zaken in zijn laatste rede heeft verklaard, dat dc houding van Frankrijk onveranderd blijft. Eveneens van Duitsclie zijde wordt mede gedeeld, dat de Rijksregeering ongetwijfeld vastbesloten Is, met naar Genève terug te keeren vóór de verwerkelijking der Duit- sche rechtsgelijkheid verzekerd is in den vorm al» bij de Dust6ch-Engelsch-Italiaan- sche onderhandelingen tot uiting gekomen is. DIT BLAD HEEF1 EEN DAGELUHSCiU GECONTROLEERDE OPLAAG VAN EXEMPLAREN BUITENLAND. Militaire putsch in Lithaucn. (Eerste Blad, pag. 1). BINNENLAND. Clearingovereenkon.st met Chili. (Twecdo Blad, pag. 2). Reclamecongres in den ITaag. (Tweede Blad, pag. 3). Aanvaring op het Noordzeekanaal. (Tweede Blad, pag. 1). SPORT. Duitschland verovert door een 3—2 over winning op Oostenrijk de derde plaats in dc wereldkampioenschappen voetbal. (Derdo Blad, pag. 1). STADSNIEUWS. Het was hollen of stilstaan. (Kantonge recht). (Eerste Blad, pag. 3). De zesde autotocht voor ouden van dagen. (Eei-ste Blad, pag. 2). Stuttgart, G Juni. (H. N.) Bij het on derzoek naar de brandcatastrophe te Aichalden bij Schramberg is gebleken, dat- men hier \ermoedelijk met een familie drama heeft te doen, aangezien de vader van het gezin Lambrecht in oen naburig woud gevonden werd, waar hij zich opge hangen had. Lambrecht werd verdacht den laatsten tijd herhaaldelijk kleine inbraken en diefstallen geploegd le hebben. Men neemt dan ook als vaststaand aan, dat hij zijn huis in brand heeft gestoken en men vermoedt ook, dat hij dc leden van zijn ge zin om het leven heeft gebracht, omdat dc schedels teekenen vertoonden, dat slagen moeten zijn toegebracht. Zooals reeds ge meld, zijn de moeder van het gezin en 7 kinderen van 2 tot l i jaar omgekomen. De rnoordeommissic heeft haar onderzoek nog niet geëindigd. DE BELGISCHE REGEERINGSCRISIS. Vrijdag opdracht aan De Bro- queville? Brussel, 7 Juni (V.D.). De koning heeft hedenavond graaf De Broqueville ontvan gen, die hem rappor» heeft uitgebracht over de politieke situatie. Het onderhoud duurde ongeveer een uur en semi-officieel wordt medegedeeld, dat gesproken is over de con sequenties, die getrokken moeten worden uit de Kamerstemmingen, die gisteren hebben plaats gehad. Het is klaarblijkelijk de wensch van den koning, dat de bespre kingen niet te lang gerekt zullen worden en dat spoedig een oplossing voor de re geeringscrisis wordt gevonden Morgen te 12 uur zal De Broqueville nogmaals zijn opwachting bij den koning maken. Dc in druk bestaat, dat hij opnieuw zal belast worden met dc vorming van een kabinet, kabinet. Medegedeeld door het IC. N. M. I. te De Bilt. lloogsto barometerstand 776.1 te Sey- disfjord. Laagste barometerstand 760.7 te Warschau. Verwachting: Zwakke veranderlijke wind, licht tot half bewolkt, droog weer, iets warmer. Kansen op warmer weer ge stegen. In Frankrijk en Duitschland bleef do luchtdruk stijgen. Ook het groote gebied van boogen luchtdruk in het Noorden nam nog in beteekenis toe. De depressie in het Westen bleef nog aanwezig. De vlakke mi nima, welke gisteren regen brachten, losten allo op. Een groot vlak minimum ligt tus schen de Azoren en Ierland. Over liet ge- hecle vaste land van Europa is het thans mooi zomerweer met zwakken wind cn iets tc hooge temperatuur. In onze omgeving verloor het weer zijn buiig karakter. In Oost-Duitschland is het weer nog betrokken en regenachtig. In Noord-Zweden werd liet koeler. In Midden- Scandinavië cn om de Botnisclie golf komen nóg zeer hooge. temperaturen voor. Het is tc verwachten, dat het weer zich in gunsiigen -zin zal ontwikkelen en gelei delijk iets warmer zal worden. RIJDT VEILIG! Wie vraagt de straat voor zich alleen Hoe of hij er passeert. Neemt iets wat d' and'ren toebehoort Verkeert dus glad verkeerd. LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 VOILE PIQUE is voor zomerkleeding een gewild artikel- Het is niet duur. Het blijft goed cn er zijn veel mooie patronen in. 65, 75, 85 ct. per Meter. «A Passagiers verzekerd Vraagt prijs van onze 6 h 7 pers. wagens. Vaste standplaats naast hot tramstation.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1934 | | pagina 1