DË ËËMLANDEU
HET COMPROMIS TE GENEVE
V
4000 EXEMPLAREN
L. J. LÜYCX ZOON
Dinsdag 12 Juni 1934
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 289
RUSLAND DOOR KLEINE ENTENTE ERKEND
VAN BESSARABIE NIET
GESPROKEN
Joego-Slavië houdt zich
nog terug
DE TIJD IN EUROPA
Tel. 17&B
ZAL ROOSEVELT NOG
INGRIJPEN?
EEN SUCCES DER
FRANSCHEN
9 uur 50 min.
3RAND (V9ELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
De nieuwe
Citro n
met de
buitengewone
eigenschappen
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pcr maanden voor Amersfoort 2.10. per maand 0.75, per
week (met gratis verzekering' tegen ongelukken) f 0.171/*
Binnenland franco per post per 3 maanden i 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnutumef
111 elke regel meer f0.25Llefdadlgheids-advertentlên voorde
helft van den prijs. Kleine AdvertentlSn „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f Bewijsnummer extra f 0.05
Een steeds grootere toenadering;
werkelijke en duurzame
vriendschap
Praag, 9 Juni (V.D.) Officieel wordt me
degedeeld:
De Russische volkscommissaris van
buitenlandsche zaken, Litwinof, en
de minister van buitenlandsche
zaken Benesj, hebben 9 Juni te
Genève gelijkluidende documenten
uitgewisseld, waardoor de normale
betrekkingen tusschcn de Tsjeclio-
Slowaakschc republiek cn de Unie
der Socialistische Sovjet-republie
ken worden hersteld.
Ook de Roemecnsche minister van buiten
landsche zaken Titoelescoe beeft met Lit
winof gelijkluidende documenten uitgewis
seld, waardoor de diplomatieke betrekkin
gen ook tusschcn Roemenie en Rusland her
vat worden.
De Joegoslavische regeering zal eerst be
slissen, nadat de minister van buitenland
schc zaken Jeftitsj, die heden uit Parijs ver
trokken is, rapport zal hebben uitgebracht
De uitwisseling dor betreffende stukken
beeft plaats gevonden na onderhandelingen,
die gedurende verscheidene dagen zijn ge
voerd door alle leden van den permancucn
raad der Kleine En ten e met Litwinof, bij
eenstemmig besluit van dezen raad, en op
grond van de beslissingen der bevoegde re
geeringen.
In de stukken, die vandaag gepubliceerd
zijn, wordt ook de benoeming van gezanten
aangekondigd.
Bijzonderheden omtrent de
voorwaarden.
Boekarest, 10 Juni (V.D.) De briefwis
seling tusschcn eten Roemcenschen Minis
ter van Buitenlandsche Zaken Titoelescoe
en den Russischen volkscommissaris Litwi
nof is Zaterdag door den Roemeenschen Mi
nisterraad geratificeerd, zoodat de erken
ning van Sovjet-Rusland door Roemenië
een feit is geworden.
In do overeenkomst wordt over Bcs-
sarabie in bet geheel niet gespro
ken, zoodat men aanneemt, dat Rus
land zijn aanspraken op Bcssara-
bie voorloopig niet op den voor
grond zal stellen.
Voorts wordt bepaald, dat in Roemenië
noch in de Sovjet-Unie organisaties geduld
zullen worden, dio tegen bet politieke of
sociale regime van een dezer beide landen
gericht zijn. Dc interpretatie van deze be
paling is vrij ruim cn kan zoowel tegen de
communistische als tegen de rechts-extre-
mistische organisaties in Roemenië gericht
zijn.
Russische persstemmen
Moskou, 10 Juni (V.D.) In een artikel
over de hervatting der diplomatieke be
trekkingen met Tsjecho-Slowakije en Roe
menie wijst do „Prawda" op de toetreding
van deze staten tot de Londensche overeen
komst van verleden jaar inzake de defini
tie van het begrip „aanvaller". Voor hel
eerst zijn daarbij verdragen tusschen Roe
menië cn de Sovjet-Unie tot stand gekomen.
Met Tsjecho-Slowakije stond men eigenlijk
door dc voorloopige overeenkomst van 1932
reeds eerder in relatie. Dc betrekkingen
krijgen echter momenteel een steeds nor
maler karakter, hoewel men zich in be
paalde kringen in Tsjecho-Slowakije jaren
lang daartegen verzet heeft.
De „Iswestia" schrijft in een beschouwing
dat het buitenlandsche politiek der Sovjet-
Unio haar in contact heeft gebracht met
alle landen, die momenteel geen belang
hebben bij een oorlog.
Rusland en Roemenië ga
randeeren elkanders gebied.
Boekarest, 10 Juni (V.D.) Behalve dc
reeds, bekende briefwisseling tusschcn Ti
toelescoe cn Litwinof, waarin mcdcdeeling
wordt gedaan van het besluit hunner
regeeringen normale diplomatieke betrek
kingen tusschen henle landen tot stand te
brengen, is nog een tweede brief uitgewis
seld, waarin gezegd wordt:
Opdat de heden lot stand gebrachte di
plomatieke betrekkingen zich normaal in
den geest van een steeds grootere toenade
ring en van werkelijke cn duurzame
vriendschap kunnen ontwikkelen, heb ik de
eer de volgende overeenkomst te bevesti
gen: De regeeringen onzer beido landen
waarborgen elkander wederkeerig volledig
cn geheel do achting voor de wcdcrzijdsche
soevereiniteit, de onthouding van iedere
onmiddellijke, en middellijke inmenging in
de binnenlandsclie aangelegenheden en do
ontwikkeling onzer staten, vooral van icdc-
reagitatie cn iedere propaganda. Zij ver
plichten zich bovendien binnen hun gebie
den geen organisaties te stichten, te onder
houden of toe te laten, welke ten doel heb
ben con gewapenden strijd tegen den ande
ren staat te ontketenen of met geweld het
politieke of sociale regiem aan te vallen,
tot daden van terreur op te ruien of dusda
nige daden tegen de officieelc vertegen
woordigers der landen voor te bereiden.
Hetzelfde geldt voor organisaties, die zich
uitgeven voor regeering van den anderen
staat of van een deel van zijn gebied. Even
zoo verplichten zij zich tc verbieden: de
recruteering, den opmarsch naar hun ge
bied, of ook het doortrekken van gewapen
de strijdkrachten, wapenen, munitie, uit
rust ingsvoorwerpen en alle soorten oor
logsmateriaal, dat voor dusdanige organisa
ties bestemd is.
JOego-Slavië en de Sovjet-
Unie.
Belgrado, 10 Juni. (V.D.) In verband
met de erkenning van de Sovjet-Unie door
Tsjecho-Slowakije en Roemenië bevat de
„Stampa" een bericht uit Praag, volgens
hetwelk ook Jocgoe-Slaviö na afwikkeling
van bepaalde formaliteiten binnenkort zijn
betrekkingen met Rusland zou hervatten.
In politieke kringen schijnen de
opvattingen omtrent deze kwestie
echter verdeeld la zijn. Kenerzijds
wijst men erop, dat in geval van
erkenning de moc-ilijke kwestie der
oorlogs- en voor-oorlogsschulden
van Servië aan Rusland moet wor
den geregeld, evenals de repatriee-
ring van het voormalige Wrangel-
leger, dat zich nog steeds in Joego-
Slavië bevindt. Anderzijds wordt
echter verklaard, dat Koning Alex
ander geen hervatting der betrek
kingen met Sovjet—Rusland
wenscht.
BARTHOU DOOR LEBRUN
GELUKGEWENSCHT.
Parijs, 10 Juni. (V. D.) Dc president
der republiek ontving Zondag den minister
van buitenlandsch zaken Barthou, die hem
verslag deed van het verloop cn liet resul
taat zijner besprekingen tc Genève. Presi-
den Lebrun wcnschte Barthou geluk met
de door hem te Genève bereikte resultaten.
In verhand met het dezer dagen inge
diende wetsontwerp tot invoering van den
Greenwichtijd in ons land, zal menigeen
zich er voor interesscereh, hoe de tijd in
Europa geregeld is. Bovendien maakt het
naderende raisseizoen dit onderwerp weer
actueel, aldus schrijft ons dc A. N. W. B.-
Toeristenhond voor Nederland.
12.00 A'damsehc Zomertijd 11.00 A'dam-
sclie Wintertijd 11.10 West-Europeeschc
Zomertijd r_= 10.40 Wcst-Eur. Wintertijd
(Greenwichtijd) 11.40 Midden-Europee-
scho tijd 12.40 Oost-Europsesche lijd
5.40 in New-York 17.59 in Batavia
19.40 in Japan.
Amsterdamsche Zomertijd des zomers
alléén in Nederland.
Amsterdamsche Wintertijd das win
ters alléén in Nederland.
We6t-Europeesohc Wintertijd (Grecn-
wichtijd) het geheele jaar in Spanje
en Portugal.
West-Europeescho Wintertijd (Grccn-
wichtijd) des winters óók in België, En
geland, Frankrijk, Luxemburg en Monaco.
West-Europeesche Zomertijd des zo
mers in België, Engeland, Frankrijk,
Luxemburg en Monaco.
Midden-Êuropeesche tijd r het geheele
jaar in Danzig, Denemarken, Duitschland,
Hongarije, Italië, Joego-Slavië, Liechten
stein, Lithauen, Noorwegen, Oostenrijk, Po
len, Roemenië, Saargebied, San Marino,
Tsjecho-Slowakije, Vaticaanstad, Zweden
cn Zwitserland.
Oost Europcesche tijd het geheele jaar
in Bulgarije, Estland, Finland, Griekenland
Lcttland, Sowjet-Rusland (Europeesch deel)
en Europeesch Turkije.
Passagiers
verzekerd
6 ci. per K.PX T©L 17B8
Vraagt prijs van onze 6 a 7 pers. wagens.
Vaste standplaats naast het tramstation.
De dreigende staalstaking
Washington, 11 Juni. (V.D.) Zondag
hebben do leiders der Administration be
raadslaagd. over de mogelijkheden van een
ingrijpen door president Roosevelt en het
congres in den dreigenden stakingstoestand
in de staalnijverheid.
Onder de overwogen mogelijkheden zijn
o.rn. een beroep van president Roosevelt op
do bij het conflict betrokenen en het aan
nemen door liet congres van een noodwet
tot bemiddeling.
Voor Donderdag a.s. is een speciale con
ven (ie bijeengeroepen van do arbeiders in
de ijzer-, staal en tinindustriecn, alwaar
dan zal worden besloten, omtrent wel of
niet staken.
DE SLACHTOFFERS VAN EEN ORKAAN.
De schade beloopt millioenen.
San Salvador, 11 Juni (V.D.). Volgens
schatting zijn bij den drie. dagen geleden
voorgekomen orkaan 339 personen gedood.
Men verwacht zelfs, dat dit getal nog groo
ter zal worden, aangezien de verbindingen
met het binnenland ernstig hebben geleden
en men dus nog niet volledig op de hoogte
kan zijn van alle aangerichte schade. De
ergste verwoestingen zijn aangericht in
Vera Paz, waar 250 personen werden ge
dood. To Panchimalco werden 54 personen
gedood, terwijl de geheele omgeving vrijwel
geheel is vernield.
Officieele ramingen schatten do materi
eele verliezen op millioenen dollars. Ei' zijn
maatregelen genomen om de noodlijdende
bevolking te hulp te komen en de duizenden
dakloonon althans van liet noodzakelijkste
to voorzien.
In Engelsche kringen is men nog
zeer sceptisch gestemd
De Fransche bladen zijn algemeen van
meening, dat do onlwerp-resolutie in Ge
nève een groot persoonlijk succes is van
Barthou en van de Fransche diplomatie.
Barthou heeft niet alleen do manoeuvre,
waardoor aan Frankrijk de verantwoorde
lijkheid voor het mislukken der conferen
tie zou worden opgelegd, doen mislukken,
maar ook zijn oorspronkelijke resolutie met
geringe wijzigingen doorgezet, zoodat het
Fransche veiligheidsstandpunt tenslotte
toch heeft gezegevierd. Voor alles heeft
Barthou de Fransch-Engelsche vriendschap
gered en tegelijkertijd het Fransch-En-
golsch-Amerikaanschè, in September 1933
bij dc onderhandelingen in Parijs gescha
pen, morcelc verbond weer hersteld. Dit is
zoo ongeveer een samenvatting van de
voornaamste gedachte, welke de bladen tot
uiting brengen, die bovendien de eerste uit
werking van Vet Fransche succes zien in
de uitnoodiging van Macdonald aan Bar
thou om naar Londen te komen.
Wij hebben ons met Engeland weer ver
zoend, aldus de Oeuvre, zoodat de nota van
17 April geen hinderpaal meer vormt voor
onze goede betrekkingen, ofschoon wij
geenszins hebben toegegeven. Wij hebben
ons standpunt tegenover Duitschland ge
handhaafd en door Engeland, Amerika en
geheel Europa do Franscli-Russische con
tinentale politiek, welke wij in den ver
volge willen voeren, doen erkennen.
Ook het Journal en de Echo de Paris
zijn van meening, dat Barthou de ontwa
peningsconferentie gered heeft. Deze beide
bladen zien echter het essenlieele feit in de
thans beginnende diplomatieke onderhan
delingen. Zoo schrijft het Journal:
De toekomst hangt meer af van de ge
beurtenissen buiten Genève dan van kunst
matige middelen, die uitsluitend bestemd
zijn tot vermijding van een openlijke breuk.
Ook de Echo de Paris acht het compro
mis zeer bescheiden en zelfs uiterst vaag.
Intusschen houdt liet de conferentie eenige
maanden in leven. Tijdens dezen termijn
zal men echter kunnen vaststellen of bet
mogelijk is Duitschland te winnen voor
den terugkeer naar Genève.
In dc Engelsche bladen bestond Zaterdag
grootero belangstelling voor de internatio
nale cricketmatch tusschen Engeland en
Australië dan voor liet compromis dat te
Genève is bereikt. Geen blad is bijzonder
enthousiast over dc door dc ontwapenings
conferentie aanvaarde formule, waardoor
hoogstens een meer verzoeningsgezinde at
mosfeer is geschapen. Dc mogelijkhe
den van een torugkceren van Duitschland
naar Genève, welke in de eerste paragrafen
van de resolutie zijn aangeduid, worden
zeer sceptisch beoordeeld.
Dc bladen publiceeren berichten uit Ber
lijn, volgens welke Duitschland er niet aan
denkt zijn standpunt te laten varen, vol
gens hetwelk eerst de Duitsche rechtsge
lijkheid moet zijn gewaarborgd, alvorens
Duitschland kan temgkeeren.
Dc diplomatieke medewerker van de
Morning Post schrijft, dat dc beslissing van
Gerieve weliswaar in Engelsche officieele
kringen wordt begroet, maar niemand ver
plicht tot concessies, welke voor een over
eenstemming noodig zijn. Dc resolutie her
haalt in feite slechts de standpunten, die
sedert het uittreden van Duitschland door
do verschillende partijen zijn ingenomen,
doch wijst niet den weg, waarlangs Duitsch
land kan worden teruggebracht. Hiertoe
zullen waarschijnlijk nog vele onderhande
lingen noodig zijn, wanneer niet óf
Duitschland óf Frankrijk hun toon wijzi
gen. De Duitschers zullen dit waarschijn
lijk niet doen en de hoop der Engelsche re
geering is daarom op Parijs gevestigd. Deze
hoop is gegrond op de overweging, dat
Frankrijk thans toegankelijker is voor een
herbewapening van Duitschland, nu het op
het punt staat door middel van Rusland
grootere veiligheid te verkrijgen.
Dc verklaringen van maarschalk Pétain
betreffende de Duitsche strijdkrachten tij
dens de onderhandelingen over de Fran
sche legercredieton worden door sommigen
beschouwd als een feitelijke erkenning van
de Duitsche herbewapening, welke moge
lijk ten doel heeft den weg te effenen voor
een erkenning de jure. Wanneer dit het
geval is zouden de kansen op een overeen
stemming op den grondslag van gelijkheid
in een systeem van veiligheid mogelijk iets
verbeterd zijn. In een hoofdartikel ver
klaart hetzelfde blad, dat een ontwape
ningsovereenkomst geen duimbreed nader
bij gekomen is, omdat de nieuwe Gcnecf-
schc formule uit leege woorden beslaat, die
niet in het geringste bijdragen tot over
brugging van de Duitsch-Franscho kloof.
De Daily Telegraph schrijft, dat de in de
nieuwe formule opgenomen nieuwe com
missies dc ontwapeningsconferentie zullen
terugdringen tot ongeveer den stand van
de voorbereidende ontwapeningscommissie.
Het werkelijke belang is gelegen in de par
ticuliere besprekingen cn in het bijzonder
in de verwerkelijking van den terugkeer
van Duitschland. Desondanks moeten de
kansen op een weer bijeenkomen van de
ontwapeningsconferentie met een volledig
onlwerp-accoord uiterst gering worden ge
noemd. De Engelsche regccring zal derhal
ve zeer ernstig de kwestie der Engelsche
luchtbewapcning moeten overwegen.
„Geen mensch spreekt meer over
ent wapening".
Dc Daily Mail stelt vast, dat van alle
ontwapeningsvoorstellen van de laatste
twee jaren niets meer is overgebleven en
dat geen mensch meer over ontwapening
spreekt.
De News Chronicle is van meening, dat
dc resolutie de werkelijke problemen vol
komen uit den weg gaat. Niemand kan ge-
loovcn, dat commissies ter bestudeering
van het lucht wapen cn den wapenhandel
op eenigcrlei wijze een vervanging kunnen
vormen van de ontwapening, die de confe
rentie niet heeft kunnen lot stand brengen.
Het is zeer twijfelachtig, of de ontbinding
van de conferentie in een reeks studiekrin
gen Duitschland naar Genève zal teruglok
ken.
Scherpe Italiaansche kritiek.
Het compromis van Genève wordt door
de Italiaansche bladen scherp afgewezen.
De opschriften van de uitvoerige berichten
uit Genève noemen de opgestelde formule
algemeen een poging ter maskeerir.g van
het volledige bankroet der conferentie. Ita
lië heeft daar geen deel aan en zal, in ge
val het vertegenwoordigd wordt in dc te
vormen comité's, slechts als waarnemer op
treden.
De Popoio d'Ilalia onderwerpt de resolu
tie punt voor punt aan een bijtende kritiek
en schrijft dat Franschen en Engelschcn
een overeenstemming hebben tot stand ge
bracht, die in feite berust op dubbelzinnig
heden. De Italiaansche delegatie heeft niet
het minste aandeel gehad in de opstelling
van een zoo weinig eerlijke formule. De
punten van de formule kunnen beschouwd
worden als een poging van Frankrijk om
onder bescherming van den Volkenbond
bondgenootschappen te sluiten. Verschil
lende punten zijn volkom%m absurd.
{DIT BLAD HEEFT EBN DAGELIJKSCUê
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
BUITENLAND.
Sovjet-Rusland door do Kleine Entente
erkend.
(Eerste blad, pag. 1),
De onrust in Oostenrijk.
(Eerste Blad, pag. J..)' I
BINNENLAND.
Do viering van den Koninginnedag.
(Tweede Blad, pag. 1.)'
Bestrijding van afbetaling en woeker.
(Tweede Blad, pag. 1 en pag. 2).
Memorie van Antwoord der regeering
aan de Eerste Kamer inzake het voorge
stelde crcdiet voor werkverruiming.
(Tweede Blad, pag. 3).
De nieuwe invoerrechten.
(Tweede Blad, pag. 3).
STADSNIEUWS.
Lezing van Mej. Van Dorp over de Mon-
tcssori-methode.
(Eerste Blad, pag 3),
Medegedeeld door het Ivon. Ned. Met. In-,
sliluut te De Bilt.
Hoogste barometerstand 76G.4 te Aber-
deen.
Laagste barometerstand 744.1 te Vardö.
Verwachting: Zwakke tot matige wind
uit Noordelijke richtingen, gedeeltelijk be-,
wolkt, weinig of geen regen, weinig veri
andering in temperatuur.
Nia-awe koude uit het Pool
gebied?
In het Noord-Oostelijk deel van liet waar-i
neniingsgebied, volgen do daal- en stijg-,
gebieden van den luchtdruk elkaar regel
matig op. Elke volgende depressie schijnt
echter van meer betcekenis en brengt op
nieuw koude luchtmassa's. uit het Poolge-i
bied met zioli. Inmiddels blijft de lucht-»
druk hoog in een langgerekt, strookvormig
gebied van Groenland over cle Britsche
eilanden, tot over Spanje en Portugal, ter
wijl de Noordelijke winden lange* cle Oost
zijde van dezen rug van hoogen luchtdruk,
in West-Europa koel en droog weer geven,
met hier en daar onweer en regen. Op het
continent bciveegt zich löngs dc Westelijke
zij-de een zeer warme luchtstroom naar het
Noorden, die in Ierland liooge tempera
tuur geeft en vermoedelijk warmte brengt
aan de kusten van Groenland. Over geheel
West-Europa is het weer gvied cn gedeel
telijk bewolkt. Iloo'ge temperaturen worden
alleen diep in het binnenland gevonden.
Voorshands zijn geen grooto veranderim
gen in den weerstoestand te wachten.
RIJDT VEILIG!
't Verkeer van rechts gaai voor,
Dat is wel algemeen bekend.
Wie nu dii voorschrift nog negeert
Verwekt verkeersellend!
LANGESTflAAT 49-51
TELEFOON 190
SADCOSTUMES,
SADSCHOENEN,
BADMUTSEN,
BADJASSEN
Lees de groota advertentie in
het Amf. Dagblad van morgen
