DË ËEMLANDEU
4000 EXEMPLAREN
Naeiuws
L. J. LUYCX ZOON
Maandag 18 Juni 1934
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 294
STAALSTAKING
UITGESTELD
Predikanten veroordeeld
PROTESTEERENDE
STUDENTEN IN
BONN
RUMOERIGE ROUW
Tel. 1788 -4*
V"
6 ct. per K.M. Tel. 1788
HITLER TERUG
Garage Mae Bovée
9 uur 51 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
DEZE WEEK COUPONS
Extra voordeelige ZOMER STOFJES
AMERSF00R1SCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10. per maand 1 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/».
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 515
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels I 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f0.25 Llefdadlgheids-advertentiën voorde
helft van den prijs - Kleine Adverteotien ,.KEIT|ES' bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent elke regel meer 10 cent. driemaal olaatsen f I.Bewllcnummer extra f 0.05
Merkwaardige berichten uit het
Derde Rijk. De redevoering van
von Papen.
Niettegenstaande de berichtgeving uit en
over Duitschland uit den aard der zaak aan
strenge censuur is onderworpen, komen er
den laalsten tijd (och telkens weer berich
ten uit het derde Rijk, die wijzen in een
richting, welke toch voor de huidige heer-
schers minder aangenaam moet zijn. Het
spreekt vanzelf, dat bij lal van zulke be
richten, vooral als zij uit min of meer roo-
den hoek komen, dikwijls de wensch de va
der van de gedachte is, waarbij de betrok
ken vader zich dan kan verheugen in een
oogenschijnlijk welgeschapen kind, dat ech
ter na ecnige dagen een volslagen misbak-
cel blijkt te zijn. Wij hebben dan ook aan
tal van die berichten geen aandacht ge
schonken, omdat de meesten dat niet ver
dienden. Maar den laatsten lijd komen er
toch tijdingen over de grens, die wel even
de moeite van het beschouwen waard zijn
Daar is in dc eerste plaats het merkwaar
dige bericht van ongeveer li dagen geleden,
dat de SA door Roehm met verlof is ge
zonden. Dat is weer een van die nieuwtjes,
waarmede men op liet oogénblik. dat men
ze binnen krijgt ter redactiekamer, aanvan
kelijk geen raad weet, omdat zich direct dc
vraag voordoet: wat zit er achter, of: zit
er totaal niets achter, en is het inderdaad
een vacantie zonder meer, gelijk Roehm
eigenlijk te duidelijk heeft doen uitkomen?
Wij willen het laatste voorloopig aannemen,
omdat verder nog uit niets is gebleken, dat
men met de SA jets „van plan" is. SA en
SS passen te zeer in het kader van den Na
tionaal Socialistischen staat, dan dat zij
zonder meer zouden worden ontbonden
Maar men zal zich in Duitsche regeerings-
kringen toch ook wel gerealiseerd hebben
clat er op het moment weinig of niets meer
te doen is voor de SA, gelijk die met arbeid
overkropt was in de dagen vlak voor en di
reet na do revolutie. 1-Iaar werkzaamheden
zijn op het oogénblik vrijwel afgedaan, on
in dit licht moet wellicht de „vacantie" wor
den bezien, wellicht ook in verband met
het feit, dat alles, wat men de SA laat doen.
per slot van rekening geld kost
In de tweede plaats is er het bericht, dat
enkele Duitsche gezanten terug geroepen
zullen worden. Nadolny gaat Moskou ver
laten. eu het gerucht gaat, (lat ook Luther
de ambassade te Washington zou moeten
ruimen. Deze beide berichten hebben een
dieperen ondergrond, als men weet, dat het
beleid van buiténlandsclie zaken in het al
gemeen, en dus ook dc benoeming van ge
zanten in het buitenland, na de revolutie
nog vrijwel geheel in handen van Rijkspre
sident von Hindenburg is gebleven, een toe
stand, dien Hitier bij zijn benoeming tol
Rijkskanselier heeft beloofd te zullen be
stendigen. Vandaar liet verschijnsel, dat tal
Van Duitsche gezanten in bet buitonland
geen nationaal socialisten zijn. wat bij
Luther al heel sterk spreekt. Zouden dus
deze berichten wijzen op een mogelijk ver
schil van meening tusschen Rijkspresident
en Rijkskanselier? En dat nog wel op het
stuk van bet buitenlandsche beleid?
Het zijn alweer niet meer dan gissingen,
die. in dit verband gedaan kunnen worden,
maar misschien zullen de komende weken
ook op dit punt een antwoord geven.
Ten derde hebben we de redevoering van
von Papen, die hij gisteren heeft gehouden,
en waarin hij wel wat openhartiger is ge
weest, dan zijn mederegeerders allicht wel
gevallig zal zijn. Er is dan ook direct een
verbod van publicatie uitgevaardigd aan de
Duitsche bladen; zij mogen den tekst van
dc rede van den vice-kansellcr niet opne
men. Wij hebben in den tekst, dien wij van
deze toespraak ontvingen, naarstig gezocht
naar de oorzaak van dit verbod, en wij mee-
nen die ten slotte te hebben gevonden in den
aanhef, waarin von Papen heeft gezegd:
„Nu de geestdrift is verslapt". Maar daar
naast blijkt toch ook wel uit wat von Papen
verder heeft gezegd, als men zoo tusschen
de regels door leest, dat hij niet erg content
is met den huidigen gang van zaken in het
derde Rijk Wat te denken bijvoorbeeld van
deze tirade: „Het volk weet, dat zware of
fers gevraagd worden. Het zal ze dragon en
den leider volgen, mits niet elk woord van
critiok als kwaadwilligheid wordt uitgelegd
en mits vertwijfelde patriotten niet als
staatsvijanden worden bestempeld". Als de
vice-kanselier zulke dingen zegt, dan zal er
toch wel wat van aan zijn, te meer, als
dan de publicatie van zijn rede maar zon
der meer wordt verboden.
Al deze feiten werpen wel een eenigszins
eigenaardig licht op dc toestanden in het
Duitschland van beden.
NADOLNY VRAAGT ONTSLAG
H e r i ij n, 16 Juni (V. D.) De Duitsche
ambassadeur te Moskou, Nadolny, heeft
zijn ontslag gevraagd. In diplomatieke
kringen te Berlijn onderstelt men, dat 1it
in verband staat met meeningsverschillen,
die zich tusschen Nadolny cn de Duitsche
regeering zouden hebben geopenbaard.
Volgens moeilijk controleerbare geruch
ten zou ook de Duitsche ambassadeur te
Washington, Lu tb er, zijn post weldra moo
ten verlaten.
Roosevelt erkent het recht van
de arbeiders hun eigen
vertegenwoordigers
te kiezen
Pittsburg, IC J u n i. (V. D Op voor
stel van den voorzitter van de Amerikaan-
sche Federatie van den Arbeid heeft de
vak vereen igïng van staalarboiders besloten
de voorbereidingen voor een' algemeene
staking nog even op te houden, hangende
een nieuwre poging om tot een compromis
te komen met de werkgevers.
Bijna 200 gedelegeerden, die de Amalga
mated Association van arbeiders in ijzer-
staal- on tin Industrie vertegenwoordigen,
hebben dit besluit genomen, nadat Green
had verklaard, dat de lijd niet eunstie was
voor een staking. Zij besloten verder een
tussclierikomst van de regeering af te
wachten. Green wees er vooral op. dat de
grieven der arbeiders, die bun zwaartepunt
vinden in hun recht om vak vereen igingen
te organisecren en erkend te krijgen, de
volledige aandacht hadden van president
Roosevelt en dat de betrokken voorstellen
van den president door de Administration
zeker zouden worden goedgekeurd.
De nieuwe arbeidswet van
Roosevelt.
W a s b i n g t o n, 10 Juni. (V. D.) Gis
leren is in bet congres ingediend het wets
ontwerp van president Roosevelt, dat ten
doel beeft mogelijkheden te scheppen ter
behandeling van arbeidsconflicten in de
industrie Naar aanleiding van het verzoek
van Roosevelt om nog wetgevende maatre
gelen op dit gebied gereed te maken, voor
het congres op reces gaat. hebben de lei
ders van do beide Huizen een gezarnenliikp
resolutie ingediend, waardoor Roosevelt
gemachtigd wordt een commissie of com
missies te benoemen ter bemiddeling in
arbeidsconflicten.
President Roosevelt verklaarde, dat deze
wetgevende maatregelen nood in, waren om
duidelijkheid te brengen in do bepalingen
van de Recovery" Act met betrekking tol
collectieve onderhandelingen, waarin den
arbeiders liet recht wordt toegekend hun
eigen vertegenwoordigers te kiezen. De
president wees er op. dat talrijke en met
elkaar in strijd zijnde interpretaties van
de thans bestaande bepalingen gegeven
waren. Nogmaals legde Roosevelt den na
druk op het recht van de arbeiders hun
eigen organisatie te vormen en vertegen
woordigers te kiezen om te onderhandelen
met de werkgevers. Voftral met het oog
op den dreigenden toestand cn de hangende
staking van de staalindustrie zette Roose
velt de noodzakelijkheid van een spoedige
beslissing in het licht.
Een proefproces'?
Berlijn, 1G Juni. (V.D.) In Schwerin is
een proces geëindigd dat van groot belang
kan worden voor het conflict in de Duit
sche protestantsche kerk. Zeven jonge
Mecklenburgsche predikanten waren ervan
beschuldigd opgeruid te hebben tot onge
hoorzaamheid aan de wet, geweigerd te
hebben vanaf den kansel de aankondigin
gen van het Centrale Kerkbestuur voor te
lezen en verzekerd te hebben, dat door de
Duitsche Christenen en het Kerkbestuur
dwang was uitgeoefend. Deze feiten waren
het vorig jaar voorgevallen on komen neg
steeds voor als normale verschijnselen in
de Oppositiebeweging, gelijk dr. Niemöllcr
in zijn getuigenverklaring uiteenzette. De
vlugschriften die door de beschuldigde pre
dikanten verspreid waren, waren niet an
ders dan de gedrukte circulaires van den
Pfarrcr Notbund, die door dr. Niemöllcr
zelf waren opgesteld, tegen wie geen ge
rechtelijke aanklacht is ingediend, in tegen
deel dr. Niemöller preekt nog steeds, m°t
ondersteuning van zijn gemeente te Dah-
tem ondanks het feit, dat hij geschorst is.
In oppositie-kringen neemt men aan, dat
het proces legen deze zeven betrekkelijk
onbekende plattelandsprcdikanten, welk
proces in een niet-opvallende plaats en
zonder eenige publiciteit gehouden is,
slechts 'als proefneming gevoerd is. De
zaak werd behandeld voor eon van de spe
ciale gerechtshoven, die na de revolutie zijn
ingesteld, en van welks uitspraken m »n
niet in hooger beroep kan gaan. Naar ver
luidt is in den loop van do behandeling
aan het licht gekomen, dat het proces is
gevoerd meer op instigatie van kerkelijke
dan van pclitieke autoriteiten. De uitspraak
is gisteravond bekend gemaakt.
Drie predikanten werden respectie
velijk veroordeeld tot zes, vier en
drie maanden gevangenisstraf cn
boeten van 1000 R.M.. Twee anderen
tot een maand gevangenisstraf en
700 R.M. boete. Een predikant.word
vrijgesproken.
MUSSOLINI NAAR BERLIJN?
Berlijn, 16 Juni. (H.N.) De B.Z. am
Mittag publiceert een bericht van zijn cor
respondent te Venetic, volgens hetwelkHit-
Ier Mussolini uitgenoodigd heeft een be
zoek aan Berlijn te brengen. Er beslaat
grond om aan te nemen, dat Mussolini voor
dit geval van zijn tot nu too gevolgde ge
woonte, om geen bezoek aan liet buiten
land te brengen, zal afwijken cn liet bezoek
van den Duitschen rijkskanselier zal beant
woorden. Voorts wórdt in bevoegdo krin
gen te Berlijn verklaard, dat het doel van
Hitiers bezofck' stechts was, met Mussolini
van gedachten te wisselen en niet een of
ander pact of verdrag le sluiten. Tusschen
do Duitsche en de Italiaanschc regepring
bestaat reeds overeenstemming over de
voornaamste vraagstukken van - de Euro-
pcesche politiek en wat Oostenrijk betreft,
is de toestand daar te verward, dan dat
men op rhct oogénblik een overeenkomst
zou kunnen treffen.
Zij krijgen een gevoelige
reprimande
Frankfurt, 16 Juni. (V. D.) F.on aan
tal leden van de Studenten Corpora van
de Universiteit van Bonn zijn gisteren
ostentatief weggeloopen van een bijeen
komst in de op^n iucht, welke georgani
seerd was door de Hitler Jiuend in het
kader van de campagne tegen de reactie,
de critici en de pessimisten. Zii 'ionen wee
op het oogénblik. waarop de voornaamste
spreker felle critiek uitoefende op de
excessen van de Duitsche Studenten Cor
pora en verklaarde dat 'de Hitler Jugend
niet zou rusten voor de. laatste vertegen
wootdiger van clat sludententypo uitge
roc id was
In verband met deze feiten heeft dc lei
der van de studenten van Bonn heden een
bevel uitgevaardigd, waarin liet aan alle
Studenten Corpora wordt verboden hun
kleuren te dragen tot nader order. Door
het prcvocoerende optreden van gisteren
aldus dit bevel, hebben eenige studenten
openlijk getoond, dat zii dc beteekenis van
de nationale eenheid niet willen begrijpen
noch ile beteekenis van dc nationaal socia
listische jeugd en dat zij een blaam hebben
geworpen op de eer der Duitsche studen
ten.
Warschau, 16 Juni. (V. D.) In ver
band met den moord op den minister zijn
in den loop van gisteravond protest demon
stralies gehouden door den Strzelcc, die
achter Pilsoedski staat cn liet Jonge Lc
gioen. De jongelieden trokken door ilc stra
ten, zongen het lied van de eerste brigade
van legionairs en eischten dat «n cafö's en
restaurants ten teeken van rouw allo mti
ziek gestaakt zou worden. Ook de biosco
pen werden voor een deel gesloten. De ven
sterruiten van de redacties der nationaal
democratische bladen „Gazeta Warszwas-
ka", „ABC." en „Kurjer Warszawski" wor
den ingegooid. Het lokaal van dc radicaal
nationale organisatie is door de politie ge
sloten en verzegeld. Ook uit andere steden
komen berichten over roowdemonstraties
ter eere van den vermoorde. De regeerings
gezinde bladen publiceren uitvoerige art;
kelen gewijd aan het leven van den ver
moorden minister, en eischen zoo noodig
moedoogenloos ingrijpen, om ieder opvlam
men van een terreur in den kiem tc smo
ren.
De vermoorde minister zal op slaatskos
ten cn met militaire eer ter aaide worden
besteld.
TEGEN ONTVOERING VAN ROOSEVELT'S
KLEINZOON.
Schuttingen die onder stroom staan.
Hoezeer rijke cn op den voorgrond treden
de Amerikanen zich moeten verdedigen te
gen het gevaar van ontvoering, blijkt wel
uit de maatregelen die genomen zijn ter be
scherming van den kleinzoon van president
Roosevelt te Philadelphia. Het geheele huis
is omringd door grachten die weer omheind
zijn door onder electrischen stroom staande
schuttingen, terwijl zwaar gewapende detec
tives voortdurend op wacht staan.
EEN HOOGTERECORD.
Op het vliegveld te Montecelio hebben de
beide Italianen Angclo Tivegna en Maria
Curumpa met een Sa\öya-Mnrchctti S. 72
het hoogtorecord voor vliegtuigen met een
belasting van 5000 k g. verbeterd cn ge
bracht op 6100 meter. Het oude record stond
sedert 1925 op naam van den Franschman
Bossoutrot met een hoogte van 3586 meter.
4*%* Passagiers
verzekerd
Vraagt prijs van onze 6 4 7 pers. wagens.
Vaste standplaats naast het tramstation
Engclsche tevredenheid
Venetië, 16 Juni. (V.D.) Hedenmor
gen om S uur is Hitier niet zijn gevolg in
drie vliegtuigen vertrokken. Op het vlieg
veld waren Mussolini met zijn vrouw ver
schenen. Het afscheid tusschen dc beide
staatslieden was zeer hartelijk.
Münclien, 16 Juni. (V.D.) Om 9.50
uur zijn dc drie vliegtuigen, waarmede Hit
ler cn zijn gevolg uit Venetië vertrokken
was, op het vliegveld alhier geland. Een
enthousiaste menigte was ter verwelkoming
aanwezig.
Telegrammen van Hitier.
Ililler heeft bij het verlaten van den
Haliaanschen grond het volgende telegram
tot den koning van Italië gericht:
„Bij het verlaten van het schoonc land
Italië heb ik de eer Uwe Majesteit, met
mijn diepgevoelden dank voor dc gastvrije
ontvangst, mijn eerbiedige wenschen te
doen loskomen"
Aan Mussolini seinde Hitier:
„Terwijl ik 'Uwe Excellentie nogmaals
mijn hartelijke» dank betuig voor do min
zame gastvrijheid cn dc buitengewoon
vriendelijke ontvangst, welke mij bereid is,
•zond ik U bij liet verlaten van Italië mijn
hartelijke groeten."
Engclsche tevredenheid.
Londen, 16 Juni. (V.D.) Dc Engel-
sche pers toont groote genoegdoening over
iict verloop der besprekingen tusschen Hit-
lor en Mussolini. Algemeen zijn de bladert
von meening, dat de hoop op pacificatie
van Europa nieuw voedsel heeft gekregen
in de hartelijke gedachten wisseling der
beide .staatslieden.
De „Times" schrijft, dat in het ontwapc-
ningsvraagstuk groote mate van overeen
stemming in de opvattingen van Duitsch
land en Italië gebleken is. Mussolini cn
Hitier. aldus dit blad, zullen bij toekomstige
beslissingen in de voornaamste Europcc-
scilio problemen het voordcel hebben elkan
ders standpunten te kennen. Uit de verkla
ring van Mussolini) dat luj niet een samen
komst niet llillcr liceft gehad orn de poli
tieke landkaart van Europa tc hervormen,
concludeert het blad, dat de kwestie van
verdragshcrzicning op liet oogénblik niet
op den voorgrond staat. Een belangrijke
plaats in dc besprekingen heeft zeker hel
Russische voorstel betreffende dc Oost-
Europceschc veiligheidspactcn ingenomen.
Het schijnt, dat inderdaad een ver-gaande
overeenstemming tusschen Hitler en Musso
lini in dit opzicht verkregen is. Duitschland
is voorstander van non-agrcssiopacten ge
lijk de Roolsehc overeenkomst toont.
Duitschland heeft ook niet in te brengen
tegen consultatieve verdragon ofschoon de
ze waarschijnlijk op een realist als llitlcr
geen al tc groote indruk maken. Ook over
liet plan van een Middellandschc Zee locar-
no is waarschijnlijk in Stra gesproken, of
schoon Duitschland op het oogénblik in dit
opzicht niet kan bijdragen. De bijdrage, die
Duitschland voor de veiligheid en ontwape
ning moet geven, heeft dc Engelsche pre
mier aangeduid, toen bij zeide, dat Duitsch-.
land geen twijfel moet open laten, om
trent zijn toekomstige politiek.
Het blad wijst in dit verband op dc
Fransche ongerustheid betreffende dc niili
tail-georganiseerde Duitsche organisaties en
verklaart, dat deze organisaties niet gewa
pend zijn
Hitier heeft verklaard, bereid te zijn erin
toe te stemmen, dat zij nooit zullen worden
bewapend. Den Italiaanschcn zoowel als
den Duitschen staatsman wordt de ernstige
wensch toegeschreven, naar een regeling in
zake de bewapeningen'. Beide zijn mannen
van de daad. Zij zullen de gclukwenscchen
van de wereld verdienen, wanneer hun bij
eenkomst de vervulling van deze. groote
doelstellingen nader gebracht heeft.
WATER EN ZELFS TE VEEL!
Santiago, 16 Juni. (V.D.) Dc omge
ving van Santiago de Chile vvoidt op het
oogénblik geteisterd door hevige overstroo
mingen, die haar ontstaan vinden in aan
houdende krachtige» regenval. Verschei
dene personen zijn verdronken. Dc matc-
ricclc schade is aanzienlijk.
In de straat Magalhaens woedt op liet
oogénblik een zware storm, waardoor groo
te \ertraging in dc scheepvaart is ontstaan.
DIT BLAD HEEF! EEN DAGELIJ KSCHi
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
Kamp 41
Te!, nos. 1830 en 1093
De populaire Taxi
6 cent per K.M.
Dag en nacht geopend
Toerritten in Binnen-
en Buitenland.
Luxe 6 en 7 pers.
wagens.
Tel. 1830 en 1093
BINNENLAND.
Massa-vergiftiging door ijsgebruik.
(Derde Blad, pag. 1).
Een groot aantal vcrdrinkingsgovallen.
(Derde Blad, pag. 1).
Doodelijke ongelukken bij den Bosch cn
te Apeldoorn.
(Derde Blad, pag. 1).
SPORT.
Dc Olympia-dag.
(Tweede Blad, pag. 2.)
STADSNIEUWS.
Jubileum Pesie's Bad.
(Eerste Blad, pag. 2).
Wij gaan naar dc kermis toe....
(Eerste Blad, pag. 2).
Medegedeeld door liet Iv.N.M.T. te Dc Bilt.
Hoogste barometerstand: 7G8.6 te Wecnen.
Laagste barometerstand: 751.5
tc Haparanda.
Verwachting: Zwakke tot matigo wmd
uit Westelijke richtingen, toenemende be
wolking, waarschijnlijk nog droog, behou
dens toenemende kans op onweer, aanvan
kelijk nog warm.
Komt er een eind aan da
hitte?
De hoogo drukking welke zicli gisteren
weer over de Britsche eilanden uitbreidde,
trekt zich nu naar Midden-Europa en
Spanje terug. De depressie in Scandinavië
breidde zich over de Zuidelijke Oostzee uit,
die op den Oceaan neemt bij Ierland toe,
zoodat over enkele dagen een onderbreking
van de droge periode waarschijnlijk wordt.
In Frankrijk en Zuid-Duitschlaiid, Zwitser
land cn Oostenrijk is liet windstil, zonnig
warm weer. In Ierland neemt dc bewol
king toe, in Noord-Scliotland valt lichte
regen. Scandinavië had .op de Westkust
zware regen en is behalve in het Zuid-Oos
ten sterk afgekoeld. Terwijl deze afkoeling
ook daarheen zal doordringen, om later
Oost-Duitschland te bereiken. Na passee
ring van de liooge drukking, die thans over
Engeland ligt, neemt, ook bier lc lande, do
kans op onweer cn afkoeling toe.
RIJDT VEILIG!
Wielrijders, rijdt nimmer met
meer dan twee naast eikandet.
LANGESTRAAT 49-51
TELEFOON 190
