AFSCHEID VAN Dr. VAN AALST
SCHULTEN
DE SNELTAX
TELEF. 1354 of 743
FEUILLETON
Vrijdag 22 Juni 1934
32 e Jaargang No. 298
Dr. D. CRENA DE IONGH
WORDT ZIJN OPVOLGER
Kaas volvet 25 et. p. p.
Slagroom
40 ct. p. U liter
van Campenstraat 9.
De spellingkwestie
G. LENSINK
en
UIT DE STAATSCOURANT
Het Mysterie van het
Diamanten Kruis
In de vergadering van aandeelhou--
ders wordt de scheidende presh
dent der Ned. Handel Mij.
met warmte toegesproken
lil de Woensdag onder liet presidium van
dr. C. J. K. van Aalöt gehouden jaarlijk-
eche algemeene vergadering van aandeel
houders van de N. H. M. waren aanwezig
16 aandeelhouders, vertegenwoordigende
50.129 aandeden.
Do balans en do winst- en verliesreke
ning werden goedgekeurd.
Dr. Van Aalst deelde nog mede, dat in
het afgeloopen jaar certificaten van eigen
aandeden zijn ingekocht Sedert dien is
daarmede doorgegaan. Het geheele bedrag
is tban6 circa flYz millioen nominaal. De
president voegde daaraan toe, dat na de
mededeelingen in het jaarverslag gemeend
wordt, dat er geen aanleiding meer be.
staat dezo aankoopen voort te zetten.
In de vacature ontstaan door het over
laden van den heer S. P. van Eeghen werd
als ccommissari6 gekozen de heer H. L. v
Eeghen, terwijl de periodiek aftredende
commissarissen, de heeren jbr. H. Loudon,
II. W. van Marle en W. Ruye Bzn., werden
herkozen.
Aan do orde was verder de verkiezing
van een president in de plaats van dr C.
J. K. van Aa'st, die, gelijk reeds vroeger
is medegedeeld, met ingang van 1 Juli a.s,
zijn functie nederlegt.
Als president werd gekozen Mr. D. Crena
de longh, thans Directsur der Mij., die als
zoodanig niet zal worden vervangen.
Van do gelegenheid, welko dc rondvraag
daartoe bood, maakte de heer Rehbock,
voorzitter van het College van Commissa
rissen, gebriik oni afscheid te nemen van
president Van Aalst. Hij zeide o.rn.:
Ik kan begrijpen, wat er in U is omge
gaan deze laatste weken, sedert U het ge
wichtige besluit genomen hebt om Uw hoo
ge betrekking vaarwel te zeggen en deze
over te dragen aan een jongeren opvolger.
U nadert do 70 jaren en net is geen won
der dat U, gezien uw Indischen tijd, de
zware oorlogsjaren en het vele dat ook
daarna op uw schouders heeft gerust, bo
gint te beseffen, dat U, hoe goed U zich
ook anders moogt gevoelen, niet meer ge
heel zijt opgewissen tegen een taak, die
iri plaats van lichter te worden, integen
deel een steeds grootero verantwoordelijk
heid op U zou leggen.
Wij nemen nu afscheid van U als presi
dent, en het zou dus logisch zijn, dat ik
mij bepaalde tot uw arbeid hier in ons
midden. En toch is dit onmogelijk. Uw
werk in de laatste 21 jaren, sedert U het
presidentschap bebt aanvaard, is zóó veel
zijdig en ging zoo ver uit boven de gren
zen, die men aan de taak van den leider
van zulk een machtig concern zou kunnen
•tellen, dat ik toch ook hierover het een
en ander zal moeten zeggen.
Ik wil in het bijzonder memoreeren uw
buitengewone verdiensten tijdens de oor
logsjaren.
Maar laat ik nu nader ingaan op uw
werkkring bij onze Mij. Op 1 Januari 18S9
is u, na het gebruikelijke examen, hier in
dienst getreden.
In het begin van 1902 ging u met verlof
naar Holland, waar u bij Kon. besluit, van
25 Juni 1902 benoemd werd tot directeur,
ingaande 1 Augustus 1902. Tien jaren later,
bij Kon besluit van 8 Nov. 1912, werd u
benoemd tot president der N. II. M., in
gaande 1 .Tan. 1913.
Ik herinner mij nog duidelijk, hoe ik in
'de avonduren van dien dag een briefje van
u ontving met dc mededeeling van deze
benoeming en hoo verrukt en gelukkig U
hierover was.
DR. C. J. K. VAN AALST.
Uw groote energie, uw werkkracht,
doorzettingsvermogen, verbonden aan groot
optimisme en een bijzondere blijmoedigheid
hadden u binnen 24 jaren doen klimmen
van jongsten bediende tot het hoogst be
reikbare.
Als directeur reeds, maar meer nog als
president, werd u de vraagbaak van ve
len, van handel, nijverheid en scheepvaart,
maar ook in het bijzonder van onze Regee
ring. Talloos zijn de Maatschappijen, die U
hebt helpen oprichten, ophouwen en \yaar-
aan de Nederlandsche Handelmaatschappij
haar steun .verleende, talloos het aantal
waaraan U als commissaris- of wel in dc
meeste gevallen als president commissaris
verbonden waart.
Maar al do vroegere crises zijn in onze
oogen maar kinderspel, vergeleken met de
zware economises depressie, die wij nu
reeds sedert jaren doormaken en waarvan
het einde nog niet is te zien. Ik denk daar
bij in het bijzonder aar. onze belangen in
Indië, dat wel zeer ernstig door de lage
prijzen der producten wordt getroffen.
Geachte president, u waart steeds voor
uw mode directeuren en voor het geheele
personeel der N. II. M. een voorbeeld van
plichtsbesef, vin nimmer rustende volhar
ding en van groot initiatief.
Wij allen wensehen van harte, dat het U
gegeven zij, in goede gezondheid nog ge
tuige te mogen ziji, dat de Mij., die U b )-
ven alles lief is, weer tot haar ouden bloei
zal geraken.
Dr. van Aalst dankte den voorzitter van
het co'lege van commissarissen met enkele
woorden, en stelde zich ook voor de toe
komst gaarne ter beschikking van de Han
del Maatschappij.
Nadat ook door één der aandeelhouders
nog sympathieke woorden tot den schei
denden president waren gericht, zeide
dr. Van Aalst de jaarlijkschc algemeene
vergadering van aandeelhouders der Ne
derlandsche Handel Maatschappij voor de
laatste maal te sluiten.
De nieuwe president der Nederl.
Handel-Maatscbappij.
Mr. D. Crena de long h, de nieuw
benoemde president, die in April 1S88 te
Dordrecht werd get eren en dus thans 46
jaar is, trad na zijn promotie, in Mei 1914,
in Juni d.a.v. bij de Nederlandsche Han-
del-Maatschappij in dienst en wel bij het
agentschap Rotterdam, naar hij in Jan.
1920 tot Agent werd benoemd. Vijf jaar
later volgde zijn benoeming tot directeur
der maatschappij te Amsterdam. De heer
Crena dc longh heeft dus geruimen tijd
gelegenheid gehad het Rotterdamsche za
kenleven in al zijn geledingen te leeren
kennen en ook in dien tijd trad hij reeds
door zijn veelzijdige belangstelling op den
.'oorgrond
In tegenstelling met zijn voorganger
heeft mr. Crena dc longh niet de hoogste
TEL. 1736 TEL. 1736
LEVERT
GEEN GESTERILISEERDE.
EIEREN, BOTER, Marktprijs.
spils bij de Handelmaatschappij bereikt
langs den weg der Indische cultures en do
vestiging der bank in het Verre Oosten,
doch is hij van den aanvang af meer in
bet algemeene baanvak op den voorgrond
getreden. Toen dr. Van Aalst met de hoog-
sto leiding der zaken belast werd, was Je
Ned .Hanael-Maatschoppij nog hoofdzake
lijk cultuurbank, terwijl de algemeene
bankzaken omstreeks dien tijd een aan
vang namen. Van omstreeks 1914 af werd
de Handol-Maatschappij ook op dit gebied
mede toonaangevend, hetgeen o.a. moge
b'ijken uit bet feit, dat de president der
Ilandel-Maatschappij tevens 6eders haar
oprichting voorzitter van de Amslcrclam-
sche Bankier6vereeniging is geweest.
De beer Crena de longh heeft zoowel
practisch als theoretisch steeds blijk gege
ven van ccn ruimen blik in economische en
finaneiede aangelegenheden. Men zal zich
zijn bijdragen in Economisch Statistische
Berichten berinneren uit den tijd van de
ernstige moeilijkheden bij den Postohèque-
en Girodienst, zijn medewerking aan de
Gidö eri tenslotte zijn artikelen over dc Ne
derlandsche Geldmarkt. Als lid van het
bestuur van hot Verbond van Nederland
chc Werkgevers nam hij dikwijls levendig
deel aan discussies over onderwerpen uit
het industriee'e leven. Herinnerd zij hier
voorts ook nog aan zijn lezing over de ver
houding lusschon bonken en industrie in
het Koninklijk Instituut van Ingenieurs
waarbij hij altijd blijk gaf van een helder
oordeel, gebaseerd op een groote kennis
van zaken Zijn talrijke commissariaten,
waarvan wij noemen dat der Java China
Japan Lijn, Werkspoor, Ned Maatschappij
voor Havenwerken, Ned, Staalfabrieken
v/h de Muinck Keizer, Ned. Wolmaatschap
pij en Heemaf getuigen trouwens van zijn
belangstelling voor bet Nederlandsche be
drijfsleven in zijn meest verschillende scha-
keeringen.
De tijdsomstandigheden, waeronder de
nieuwe president de leiding van de zaken
Dij de Ilandel-Maatschappij overneemt, zijn
inderdaad zeer midlijk. In financieels
kringen heeft men echter algemeen het
vertrouwen, dat. do nieuwe functionaris
volledig voor zijn zware taak berekend is.
TWEEDE KAMER
Onze jeugd mag niet de dupe
worden van een troepje kib
belende geleerden
BELEEDIGIKG VAN EEN
BURGEMEESTER.
Raadslid tot twee weiten gevan
genisstraf veroordeeld.
Leeuwarden, 21 Juni. Heden veroor
deelde hot gerechtshof alhier den 43 jari
gen timmerman aannemer G. R., lid van
den Raad van Opsierland en lid van de
Provinciale Staten van Friesland, tot tweo
weken gevangenisstraf. De procureur-gene
raal had bevestiging van het vonnis van
de rechtbank gevraagd en wel een maand
gevangenisstraf wegens eenvoudige belec-
diging van een ambtenaar in functie.
Verdachte had tijdens de begrootings-
debatten m den raad van Opstcrland den
burgemeester „lafaard" en „provocateur"
toegeroepen Dit geschiedde, nadat ver
dachte het recht was ontzegd om de raads
zitting verder bij te wonen, maar vóór de
vergadering was ge.cchorst
Op grond du door bet besluit van den
Raad wel bet bijwonen van de vergade
ring van den Raad aan verdachte wa6
ontzegd, maar het lidmaatschap van den
Raad niet was ontnomen en de raadsver
gadering niet was geschorst, vroeg mr. Van
'tHoff Stolk uit Amsterdam vrijspraak.
De behandeling van het wetsontwerp tot
belastingheffing van het vermogen van in
stellingen van de doode hand, zal worden
voortgezet na bet. wetsontwerp tot instelling
van een verkeersfonds.
Aan de orde is de interpellatie Tilanus
over het standpunt der rcgcering ten op
zichte van de schrïjfwijzo der Nederland
sche taal.
De heer Tilanus constateert, dat de ge
leerden het niet eens zijn. De minister heeft
ten onrechte zijn naam aan het rapport der
commissie verbonden. Spreker constateert
groote verwarring op taal- en schrijfgebied.
Onze jeugd mag niet do dupe worden even
wel van ccn troepje kibbelende geleerden,
De deskundigen staan in deze scherp tegen
over elkaar en do minister is herhaaldelijk
met zichzelf in tegenspraak gekomen. Men
is in strijd gekomen met wat historisch ge
gmeid is. Ook om financieele redenen is
de nieuwe maatregel niet te aanvaarden. De
minister bekijke deze zaak nog eens rustig.
Minister March an t heeft in bestuurs
functies do overtuiging opgedaan, alles te
moeten beproeven om meer eenheid inzake
do schrijfwijze te brengen. Spreker schetst
zijn moeilijkheden bij het samenstellen en
de werkwijze der commissie.
Pucdagogische overwegingen staan bij
spr. voorop Bij liet onderwijs in de spel
ling-De Vries en Tc Winkel gaat te veel tijd
onnoodig verloren. We hebben te doen met
een levende taal, die niet stilstaat bij De
Vries en Te YV inkcl.
Ook in Indië dringt men sinds lang op
vereenvoudiging aan.
Spr. komt er tegen op, als zou hij dicta
toriaal optreden, alsook tegen dc voorstel
ling dat. er historische tradities zouden
worden aangetast.
Spr. verklaart dat de raad van ministers
zich wel met spr.'s standpunt vereenigt,
Dc minister zal, ingaande 1 Sept., de
keuze laten tusschen De Vries en Te Winkel
of hel compromis. Hij vreest daarvan geen
verwarring en voor niemand ernstige
schade.
De heer Tilanus (c. II.) repliceert. Spr.
constateert, dat de chaos nog verergeren
zal. Spr. dient oen motie in, uitsprekend dat
niet tot toelating van de compromis-schrijf
wijze behoort te worden overgegaan.
De beer Th ij ss en (S. D.) acht het com
promis een practisch belang voor het on
derwijs.
De boer Wandelaar (üb.) betoogt, dat
deze quaestie een zaak van bet gchoole
kabinet is.
De heer Ketelaar (V. D) zegt, dat nu
tegen het compromis dezelfde bedenkingen
worden aangevoerd als vroeger tegen de
spelling van De Vries en Te Winkel.
Dc lieer Feber (R. K.) zegt, dat alleen
mag worden ingegrepen als er schade is
De Goedkoopste ruimste Taxi tc dezer stedo.
Betrouwbare en kalme chauffeurs.
Vraagt prijs voor de buitenritten.
Luxe auto's te huur met en zonder chauf
feur w.o. 7 pers. vanaf 7 cent per K.M.
De Ondornemor,
HOOGEWEG 19.
Geoni
AMERSFOORT
B A A R N.
2ö Juli. llotel do Pauw. Vcrkooping van
het dubbele hoerenhuis Elisabethstraat 21
en 23. 8 uur n.m.
SOEST
28 Juni. „De Gouden Ploeg". Verkooping
van het dubbele woenhuis Birktstraat 48 en
50 en verder de perceclen Kerkdwarsstraat
14 en Molenstraat 93 en 95, om 11 uur v.m.
voor litterair, wetenschappelijk en cultu
reel leven.
De heer Wester man (nat. herstel) bei
toogt, dat de schrijftaal niet tc gemakkelijk
moet worden gemaakt. Ilct moet een eer
zijn haar goed te schrijven.
Dc vergadering werd verdaagd tot mor
gen één uur
Bij K. B. is aan mr. dr. S. J. M. van
Gcuns, in verband met hot bereiken van
do leeftijdsgrens, met ingang van 1 Augus
tus 1934 eervol ontslag verleend uit zijn be
trekking van procureur-generaal bij het ge
rechtshof te Amsterdam, tevens belast met
de function van directeur van politie in het
ressort van dat gerechtshof, onder dankbo-<
tuiging voor de vele en gewichtige diensten
door hem aan dc Koningin en aan den
lande bewezen.
Bij beschikking van den Minister van
Waterstaat is tot lid van den Spoorweg*
raad benoemd tot 15 Februari 1936, de heer
H A Stheeman, voorzitter van dc Kamer
van Koophan lel en Fabrieken voor Dren
the, te Meppel.
Bij K. B is aan Dr. H. Bo6chma, hoog
leeraar aan de Rijksuniversiteit te Leiden*
het onderwijs in de systematische zoölo-zie
opgedragen en is hij tevens- benoemd tot
directeur van het Rijksmuseum van Na*
tuurlijko Historie.
't Idee, dat men dadelijk begrijpt, is veelal
bet begrijpen niet waard.
Multatuü.
Uit het Engelsch van Chester K. S. Steele
door A. W. v. E.—v R
„Misschien kun je het mij beter laten uit
leggen, Tom!" kwam het meisje tusschen-
beido. „liet zit zoo", vervolgde zij tot den
kolonel. „Deze jongen heet Tom Tracy, llij
verkoopt kranten in den trein. Vroeger was
hij jockey in dienst van mijn vader, maar
bij kreeg een ongeluk een stijve arm
en we moesten wat anders voor hem zoe
ken. Vader zorgt altijd voor zijn jongens en
zoo kreeg Tom dit baantje."
„Ik moest iets doen, waar beweging iu
zat!" legde Tom terloops uit,
„Ja, dat kwam het meest overeen met
paardrijden", zei het meisje, en zij glim
lachte, hoewel do verdrietige blik niet uit
haar blauwe oogen verdween. „Welnu, zoo
als hij U vertelde, hoorde hij van Uw be
diende, wie U was, kolonel! En toen hij nu
over den moord las en bemerkte, hoe hoe
na ik er bij betrokken was, haastte hij zich
naar ons huis en zei mij, dat ik u om hulp
moest vragen."
pglij ls de grootse detective .van New-
York onderbrak Tom baar, „en dat is. wat
we moeten hebben, een groote New-Yorksche
dctectiv e!"
„Maar wat beteekent dit allemaal?" vroeg
do kolonel. „U spreekt in raadsels, hoewel
ik cenigszins begin te begrijpen
„Vergeef mij", zei het meisje, „ik had u
moeten vertellen, wie ik ben. Mijn naam is
Amy Mason, cn
„Ah! U bent verloofd met James Darcv,
die eh is aangehouden als eh als
getuige in de moordzaak van zijn nicht!"
„Ja, juist.' En zij scheen er heel trotsch op
te zijn. „Zoodra ik hoorde, wat er met hem
was gebeurd, wilde ik helpen. Dp het hoofd
bureau wilden ze mij niet bij Jimmio toela
ten, maar ik liet hem weten, dat vadertje en
ik iedere minuut vcor hem aan het werk
zouden zijn
Dat zal hem zeker hebben bemoedigd!"
„Ik hoop het! Maar ik wil moer doen dan
dat. Ik wil hem helpen! Ik wil don besten
detective van het land hebben, om voor deze
zaak te werken en te bewijzen, dat Jimmy
dat dat afschuwelijke, waarvan hij bo-
schuldigd wordt, niet beeft gedaan."
„Hij is nog niet precies beschuldigd, zoo
als ik het begrepen heb, miss Mason."
„O. nu ja, het is even erg. Hij staat onder
verdenking. Wel, Jimmy zou mrs. Darcy
zelfs geon pijn hebben kunnen doen, laat
staan, dat hij haar zou gedood hebben! O,
het is vreeselijk, vreeselijk!"
En zij bedekte haar gezicht met haar han
den.
„Ik begrijp niet. goed", begon de kolonel,
„waarvoor u bij mij bent gekomen, of hoe
„Ik zei haar, dat dit het cenige was, wat
zij doen kon", onderbrak de krantenjongen
hem. „Zoodra ik las, dat Carroll en Thong
de zaak in handen hadden, wist ik, dat er
een gladde vogel voor noodig was, om hun
te slim af te zijn. Ik probeerde U in den
trein een detective-boek te verkoopen, niet
wetende, wio U was. U behandelde mij goed,
en toen ik hoorde, dat miss Mason in moei
lijkheden was of eigenlijk haar vriend -
zei ik dadelijk bij mezelf, dat U do man was.
om den Jioel in orue te brengen. Ik ging
gisteravond naar haar huis en zij was erg
geschrokken."
„Het was een vreesclijke schok voor mij,
toen ik hoorde, dat Jimmy in arrest zat!" zei
het meisje. Ik wist niet, wat ik moest doen.
Tom, hier, stelde voor, om U op te gaan
zoeken, en toen vader hoorde, wie U was, zei
hij hetzelfde, hoewel wij niets van u wisten
IIij beloofdo mij zooveel geld, als ik noodig
had, en ik heb zelf nog iets, als het niet ge
noeg is."
„liet is niet. altijd een kwestie van geld!"
begon de kolonel zachtjes.
„Dat weet ik", viel Amy hem in de rede,
..maar als ik IJ daarbij beloof, dat U al onze
forellen weg mag visschen
„U brengt mo org in verzoeking, mijn lieve
jonge dame' Maar ga door met uw verhaal."
„Er is niet veel meer te vertel Ion. Tom
stelde voor, dat ik U. zou opzoeken en U vra
gen, om mr. Darcy's zaak op U te nemen,
en to bewijzen, dat hij niet de hand bad in
den moord, want daar ben ik zeker van.
Tom bleef vannacht bij ons in Pompey Ik
wilde onmiddellijk naar uw hotel gaan,
maar de storm werd te hevig, daarom
wachtte ik tot vanmorgen, on toen reden we
er heen. We hoorden, dat u was gaan vis
schen en wij volgden U hierheen. Het was
misschien niet juist van ons, maar ik was
zoo bezorgd! Ik verlang er naar, Jimmio te
vertellen, dat er iets voor hem gedaan
wordt. U wilt ons helpen* nietwaar?"
En weer strekte zij haar handen smee-
kend uit.
„Ik weet niets van politie of detectives",
ging zij voort, „maar ik ben er zeker van,
dat er een middel moet zijn, om te bewij
zen, dat mijn dat Jimmie hier niet de
hand in hoeft, gehad. De een of andere af
schuwelijke dief <f inbreker moet mrs.
Darcy vermoord hebben. O, kolonel Brent
nail, U wilt ons toch helpen, is het niet?"
Zij stond daar als een schoon en aangrij
pend schilderij. Do wind ruischte door de
boomen en het gemurmel van het rimpelen
de water vervulde de lucht.
„Als het u blieft!" fluisterde zij. Haar
handen schenen te trillen. Haar lichaam
zwaaide
„Shag, jou zwarte schelm!" riep de kolo
nel, „de dame valt llauw! Vang baar op!"
„Ja, kolonel!"
„Neen! blijf staan' Ik zal zelf voor haar
zorgen! Ik heb het detective-werk opgege
ven, maar
En een oogenblik later zonk Amy Mason
in de armen van don kolonel.
HOOFDSTUK VI.
Grafton's onderzoek.
De begrafenis van mrs. Darcy was voorbij,
bijgewoond, zooals te voorzien was geweest,
zoowel door een groote menigte nieuwsgieri
gen als door eenigen van haar verre fami
lieleden. Een dier verwanten was aange
zocht om voor haar winkel en haar andere
zaken te zorgen, want, daar tegen James
Darcy een aanklacht wegens moord was in
gediend, was het hem niet veroorloofd, de
begrafenis bij te wonen, en mocht hij zich
niet meer met den juwelierswinkel be
moeien*
Harry King, dio nu pijnlijk nuchter was,
had men ook gevangen gehouden, daar de
verlangde borgtocht, om zijn wispelturig ka
rakter, zoo hoog was gesteld, dat hij die niet
kon betalen.
Do politie was aan het werk geweest, de
detectives eveneens, maar tot nu toe waren
Darcy en King de eenigen, die gearresteerd
waren. Singa Phut, wiens horloge men in
de hand van dc doode vrouw geklemd had
gevonden, was scherp ondervraagd, doch
had zijn alibi volkomen kunnen bewijzen.
En de getuigenverklaringen hieromtrent
kwamen niet van personen van zijn eigen
landaard, maar van zaken-liedcn en men-
schen, aan wier woorden niet kon worden
getwijfeld. Dus oordeelden de autoriteiten,
dat hij vrijuit ging.
Hij verklaarde, dat hij zijn horlogo ecnige
dagen voor den moord ter reparatie in den
winkel had achtergelaten, en dat hij er niet
meer was teruggekomen, behalve op den
morgen van den misdaad en eenigen tijd na.
de ontdekking er van, om zijn uurwerk te
halen, hetgoen hem toen natuurlijk niet ver
oorloofd werd.
Darcy was door den commissaris van poli
tie, in wiens district het gebeurde had
plaats gevonden, formeel wegens moord
aangeklaagd, en daar bij moordzaken geen
borgtocht was toegelaten, was hij gedwon
gen, gevangen te blijven zitten voor het ge
rechtelijk onderzoek. Van de getuigenka-
mer in het hoofdbureau van politic was hij
den dag na de bogrnfenis naar de minder
plezierige gevangenis overgebracht en in eori
cel opgesloten, zooals de overige bewoners
van dat gebouw.
(Wordt vervolgd).