HET LEVEN VAN PRINS HENDRIK ENKELE PERSSTEMMEN Weinigen zullen, tijdens do droeve dagen na het overlijden van de Koningin-Moeder, rekening gehouden hebben met de mogelijk held dat binnen eenigc maanden daarna ons Vorstenhuis opnieuw door een sterfge val zou worden getroffen. Na de geliefde Vorstin, die de broosheid had bereikt van den ouderdom, ontvalt onze dynastie plut- scling de stoere figuur van den Prins-Ge maal; inderdaad, wie zou, hem ziende, maar verondersteld hebben dat de dood ook hem binnen een korte spanne tijds van ons zou wegnemen? Prins Hendrik vóór zijn huwelijk met onze Koningin alléén: Hertog Wladimir Albrecht Krnst van Mecklenburg, vorst Von Wenden, Schwcrin en Hatzeburg, graaf Von Scliwerin, heer van de landen Rostock en Stargard ie? den 19en April 1876 geboren ais vierde kind uit het derde huwelijk van Friedrich, Franz, Hertog van Mecklenburg- Sch'.verin en Marie van Schwarzburg Rudolffstadt. De Prins is dus ach', en vijf tig jaar oud geworden. Uit het eerste huwelijk van zijn vader waren zes, uit het lv\eede was er slechts één en uit het derde waren vier kinderen geboren. Prins Hendrik was de jongste van deze elf. Hij genoot zijn opleiding aan het gymnasium te Vilzthum en daarna aan do Krijgsschool te Melz. Op 12 September 1S93 legde hij met 6ucces het pfficiersexamen af en werd hij benoemd tot luitenant bij 't Gar de Jagerbataillon te Potsdam. Wij zien hem in onze herinnering nog onze langsgrenzen, in 1900, het jaar zijner verloving, over schrijden, een toen nog baardelooze, rossige, rijzige jonge man. Het huwelijk van Koningin Wilhelmina is, naar als vrij zeker mag worden aange nomen, geen aangelegenheid geweest, waar bij motieven van dynasticken of internat io- naal-politiekcn aard voorzaten, doch een uitvloeisel geweest van zuivere inspraak des harten en tal van typische trekjes die uit de eerste huwelijksjaren van Koningin en Prins tot ons gekomen zijn, hebben ons volk in dezen indruk kunnen versterken. Wij zullen, onmiddellijk na het vernemen van de doodstijding van den Prins ons niet vermeien in herinneringen over de feeste lijkheden, waarmede ons volk de vorstelijke verloving en later het huwelijk van het jonge paar, heeft gevierd; wellicht zal daar toe dezer dagen hot wel eens een gelegen heid zich voordoen; wij kunnen constatee- ren dat het in die dagen aan tal van be tuigingen van sympathie, zelfs van enthou siasme, uit breede kringen van ons volk niet heeft ontbroken. Het huwelijk van Koningin en Prins is den 7en Februari 1901 ingezegend in de Groote of St. Jacobskcrk te ,-Gravenhage. Bij de wet van 2G Januari 1901 was inmid dels aan Z.H. den Hertog van Mecklenburg de hoedanigheid van Nederlander verleend, terwijl hem bij Kon. Besluit van 6 Februari 1901, den. dag vóór de huwelijksvoltrek king do titel van „Prins der Nederlan den" met het praedicaat „Koninklijke Hoog heid" werd verleend. De Prins-Gemaal heeft zich in den loop der jaren aan het Ncderlandsche volk doen kennen als een eenvoudige, trouwhartige persoonlijkheid niet alleen, doch ook als iemand met een warm hart voor zijn mede- menschen. Niet het minst op het Loo, de zomerresidentie onzer Koninklijke familie, genoot hij een groote populariteit. Vreesde men aanvankelijk dat dc nieuwe Meester, wiens plannen tot reorganisatie van de jacht en tot het ter hand nemen van ontginningen, welke beido aangelegen heden zijn groote voorilefde hadden, nood wendig technisch goed onderlegd personeel vereischte, een groote opruiming onder dc „oud-gedienden" zou houden, deze ver wachting is ongegrond gebleken. Integen deel heeft de Prins met eerbiediging van langbestaande toestanden, veler positie nog verbeterd, en ook getoond oog te hebben voor de belangen van het personeel. De re putatie van een edelmoedigen en zorgza- men Meester te zijn, was Prins Hendrik trouwens reeds uit Schwerin en Rabenstein- veldt de familie-residenties, en uit Pots dam, waar hij aan het hoofd stond van het Pruisische Garde-Jager-batallon, naar Ne derland voorgegaan. Een werkzaam aandeel heeft dc Prins genomen in de verfraaiing van oude ge bouwen en bosschen op Het Loo, doch meei nog in de uitgestrekte ontginningen in do omgeving aldaar, die getuigen van een praktiscbcn blik in bosch- en landbouw aangelegenheden. Corporaties die de ontginning van Neer lands bodem in hun program hadden, de Ncderlandsche Heide Maatschappij bijvoor beeld genoten dc bizondere bescherming en sympathie des Prinsen. Deze, een zoon van het landelijke Mecklenburg, was in dc eerste plaats 'n agrariër, die bovendien ge reid was om alles wat dn Ncderlandsche Volkskracht en het helaas nog zoo dikwerf ontbrekende, gevoel voor tucht, kon bevorderen, te steunen. Men mag hiermede ongetwijfeld ook in verband brengen zijn sympathie voor bewegingen als dc bijzon dere vrijwillige landstorm, dc padvinderij onze meer en meer ontwakende zin vo« eigen folklore c.d. Nog meer beeft echter de echtgenoot onzer Koningin in ons land een levensdoel ge vonden, en daarmee een zijner beste karak trekken geopenbaard, in alles wat betrek king had op de bevordering van het red dingswezen, te land en ter zee. Wat dit laatste betreft zal menige landge noot zich nog herinneren, 's Prinsen warme belangstelling voor do slachtoffers van de bc kende ramp van het stoomschip „Berlin aan den Hoek van Holland, waarbij Z.K.II zelf kloekmoedig met dc reddingsboot zee koos. Iets dat in de harten der Nederlanders den uiterst sympathieke reactie wekto niet alleen, doch nog belangrijker en van heei wijder strekking is geweest dan dit, op zich zelf loffelijk feit alléén, omdat het ten ge volge gehad heeft dat onder 's Prinsen lei ding, het initiatief genomen is tot de reor ganisatie van ons reddingswezen en tot dc opheffng van de gebreken die het nog ver toonde, door do oprichting van „Het Oranje-Kruis", dat alle organisaties omvatte op het gebied van hulpbetoon ten deze. „Con stante toewijding in dc hulpverleening en liefde voor den mcdemensch" zoo schreef de Utrechtsche arts G. A. Prins in „De Sama ritaan" het officieel»» orgaan van het Roode cn van het Oranje-Kruis „zouden wij als hoofdpijlers willen noemen waarop het le venswerk van Z.K.H. den Prins rust." „Geen gebeurtenis van trngisehen aard," zoo zegt deze schrijver nog, „in den lande, geen oefe ning (van het Roodc Kruis) van eenig be lang of Z.K.H. was tegenwoordig, gedreven door Zijn onverflauwde toewijding." Toen op 16 December van bet vorige jaar Prins Hendrik vijf en twintig jaar voorzitter was van bet Nederlandsche Roodc Kruis, mocht Z.K.H. dan ook van tallooze kanten betuigingen van sympathie, ontvangen mei dit heugelijke feit. Niet alleen dat op de re ceptié die in het gebouw van het Roode Kruis te den Haag gegeven werd, niet min der dan 700 personen hunno gelukwcnschen kwamen aanbieden, waarhij Hem ook ge schenken van Koningin en Prinses werden aangeboden, doch op de hoofdbestuursverga- dcrig welke daaraan was voorafgegaan werd aan den Voorzitter warme hulde gebracht voor diens tocgewijden arbeid. Het was dn eerste onder-voorzitter, luitenant-gen. b.d jhr. Rocll die daarbij de aandacht vestigde op dc groote plaats, die Z. K. H. niet alleen zijn hoedanigheid van Voorzitter doch van echt Roode Kruisman in de harten van alle leden en vrienden van het Roode Kruis in binnen- cn buitenland innam. Dit dailkt u zoo zeide Jhr. Roëll onder meer aan de niet enkel waardige, doch ook zoo bijzonder innemende wijze, waarop Ge Uw taak vervult, geen onder scheid makende tusschcn verschillende per sonen, of zij hoog geplaatst zijn dan wel een nederige rol in het maatschappelijk leven vervullen; daarbij steeds bereid dat gene uit te voeren, wat in het belang van het Roode Kruis dient verricht to worden Onlangs heeft een geacht lid van het Be stuur van den Nederlandschen Journalisten kring het zoo juist uitgedrukt toen hij tol Uwe Koninklijke Hoogheid zcide: „dat Uwe voortdurende belangstelling voor alles waf Volk en Volksleven betreft, U recht geeft op elks eerbiedige waardeering". Zoo wenscht het geheclc Ncderlandsche Roode Kruis met allen, zoowel in binnen- als buitenland, die deze vcreeniging gevoelens van vriendschap en genegenheid toedragen U toe, dat het Uwe Koninklijke Hoogheid, die aan een betrekkelijk jeugdigen leeftijd, een voortreffelijk en gezondheidstoestand paart, mogo gegeven worden nog zeer vele jaren aan het hoofd onzer Verceniging te staan." Wat een droef contrast: de hoopvollo ver wachting die aan het einde dezer rede word uitgesproken en de werkelijkheid van thans! Annex aan de bovenvermelde functie van Rouw tn do hoofdstad. Nadat het overlijden van Z. IC H. Prins Hendrik bekend was geworden werd overal de vlag halfstok geheschen. De Nleuwendljk te Amsterdam De vlag aan het sterfhuis, Paleis Noordeinde, te den Haag hangt halfstok en de gordijnen zijn gesloten den Prins cn zijn beschermheerschappen van tal van verecnigingcn op het terrein van maatschappelijke liulpverlecning, willen w volledigheidshalve nog aanstippen dat Prins Hendrik commendator was der Johannitcr- orde cn eere-baljuw-grootkruis der Souve- reine Ordo van Malta. Z.K.H. was luitenant generaal la suite van het Nederlandsche le ger cn voorts ook vice-admiraal a la suite der Ncderlandsche zeemacht, doch de daar bij behoorende uniformen droeg de Prins slechts hij de meest noodzakelijke officicclc gelegenheden. Dc Prins was wij gaven het reeds te kennen in de eerste plaats agra riër cn géén militair. Het bewijst ons boven dien naar ook Dr. P. II. Ritler terecht i zijn aan den Prins gewijd hoofdstuk in bel Gedenkboek „Trouw aan Oranje" opmerkt dat de Prins geenszins zijn kracht heeft ge zocht in legerschouwen en militair vertoon, maar dat hij heeft uitgemunt door mensch lievendheid cn goedhartigheid, die hem de aangewezen verrichter deed zijn van de wcr ken des vredes. En wij willen ook niet nala ten iels te citeeren van hetgeen dezelfde schrijver Ier kenschetsing van den Prin zegt: „De echtgenoot van de Koningin heeft hier te lande een hooge, maar ook een zéér delicate positie. Hij staat in liet licht, maar hij staal naast den troon. Aan de Koningi de eerste eer, aan den Prins een iets terug wijkende houding. De Prins heeft deze moei lijke positie met meesterschap ingenomen en de oorzaak van dit meesterschap ligt in den eenvoud en de hartelijkheid van zijn natuur, Aan mindcr-strakke verplichtingen is hij on derworpen dan dio het ceremonieel voor schrijft voor het Hoofd van den Staat. De Prins weet dit gemakkelijke verkeer rnet de onderdanen der Kroon te bezigen op een wijze, welke dé liefde voor het Koninklijk Huis te inniger maakt." Inderdaad: de thans overleden Prins-Ge maal heeft dc representatieve plichten welke zijn positie hom oplegde in binnen- en bui tenland, waar hij eveneens een geziene fi guur was, hetgeen bij verschillende bezoe ken en reizen is gebleken, op een uitne mende wijze vervuld, waardoor hij velen voor zich innam. Hij was ccn mensch met deugden en gebreken, zooals ieder ander maar dio door een aangenamen omgang veler harten had gewonnen. Uit den aard der zaak bevatten nog wei nig avondbladen van gisteren beschouwin gen over den dood des Prinsen. In de Maasbode treffen wij een artikel aan dat Prins Hendrik prijst om zijn na tuurlijken, ongeveinsden, ccht-hartelijkcn cn jovialen eenvoud. Prins Hendrik zoo zegt het blad was in dit opzicht een ware zoon van het tegoedertrouwe Mecklcn- burgsche volk, en daarom kon Hij zich ook bij on6 zoo spoedig cn zoo gemakkelijk thuis gevoelen. Hij acclimatiseerde snel. Zijn accent bleef Duitscb, zijn hart werd volop-Nederlandsch. En zoo snel verworven genegenheid ging spoedig over in liefdevolle hoogachting, toen bleek hoe levendig de Prin6 zich voor allerlei volksbelangen ging Interesseeren. De positie van Prin6-Gemaal had zoo ge makkelijk kunnen verlokken tot een „het er gemakkelijk van nemen", tot het zoeken van een maximum aan geneugten, een mi nimum aan lasten. Maar dat was niets voor Prins Hendrik. Werken wilde Hij, cn dat bovenal, of liever enkel en alleen in het waarachtig belang van den naaste tot heil vooral van den behoeftigen, van den lijdenden even mensch. De Prins bezat een edelmoedig hart, dat hij van zijn vader geërfd had. Men6Chen helpen, zonder te letten op rang of stand: dét werd het levensdoel van den Prin6, dat hij nastreefde met zijn ge zonden werklust en onveranderlijk goed humeur. En Hij gaf niet alleen met gulle hand uit eigen middelen, maar Hij gaf geheel Zijn persoon, en dat op de meest pretentielooze innemende wijze, klein met de kleinen, met wie Hij zoo verbluffend gemakkelijk kon omgaan. Door geen tegenslagen liet Hij zich terug houden van het pad, dat de nobelste men- schenliefde Hem al6 het Zijne voorhield. Het Roode Kruis teekent dit levenspad met het adelsmerk van de meest verheven Christelijke charitas. Prins Hendrik, de Gemaal van Koningin Wilhelmina, de vader van Prinses Juliana, de eenvoudige weldoener van zijn volk, de edele menschenvriend, zal bij de Neder landsche natie in dankbare cn liefdevolle herinnering blijven voortleven. D c Nieuwe Rotterdamse li c C o u rant constateert dat ZK.II. een in het volksleven, wij mogen wel zeggen, bekende figuur was. Hij had zich do sympathie ver worven van velen, met wie hij in den loop der jaren was in aanraking gekomen cn met wie hij op menig gebied naar beste weten heeft samengewerkt. Prins Hendrik was allerminst ccn man die dc dingen deed om zich bemind to ma ken. Hij deed zc uit inncrlijken drang Dééraan vooral dankte hij zijn plaats in de harten der Nederlanders. Men voelde dat het Z.K.H. niet te doen was om populariteit, maar dat bij hem eenvoudig de wensch voorzat om voor liet volk iets te mogen zijn. In den vroegen ochtend van 22 Februari 1907 strandde de Berlin aan den Hoek van Holland, Iloe sprak liet tot do verbeelding, dat Prins Hendrik, die zich zoo spoedig hij kon naar den Hoek bad begeven, eenige malen den Waterweg uitvoer tot dicht bij het wrak. waar zich nog menschcn op be vonden. In het verloop van uren en van dagen, van eindelooze zwarte nachten, waar doorheen de sneeuwstormen gierden over het wrakstuk, werd een klomp wanhopend samengestrengelde schipbreukelingen met bet voorschip mee verzwolgen door de zee. Maar op het andere brpk leefden nog ver scheidene menschcn. Langzaam aan wer den telkens andere schipbreukelingen, door kou en ontbering bevangen, in stortzeeën van liet wrak afgevaagd. Dc reddingsboot, die wonderen van onversaagdheid deed. dag en nacht voort, in do branding, mocht er niet in slagen, verbinding te krijgen. Tot eindelijk, den middag van den derden dag, de matrozen van het loodswezen de helden daad hebben verricht, aangevuurd door Prins Hendrik. Want Klaas Ree was het. met dc makkers die hem volgden door de branding op do pier, die dan eindelijk het waagstuk, waar dc wereld op wachtte, vol brachten. En toen, op het voorbeeld van de kranige loodsjongens, is Sperling er des nachts heengegaan om de prachtige daad te voltooien. Twaalf dagen later Werden dc redders, wier namen door heel Europa gingen, ge huldigd aan boord van dc Hellevoetsluis. Prins Hendrik was met zijn Moeder daarbij tegenwoordig; hij sprak hen too en reikte hun uit naam van de Koningin de versier selen van de huisorde van Oranje uit. Als dc geschiedenis van de verschrikke lijkste aller scheepsrampen, die ooit aan onze kust zijn voorgekomen, zal mede de naam van Prins Hendrik verbonden blijven. Als van een man, die door medeleven troost wist to brengen in doffe ellende; als van een vriend der menschcn. Wie het voorrecht hadden, hem persoon lijk te kennen, spraken over hem met gene genheid. Het waren er velen, want de Prins vertoonde zich zeer veel in het openbaar. Het Centrum zag den Prins meer malen: ongedwongen, vrij zichtbaar cn daadwerkelijk hartelijk, gemoedelijk, minzaam, vroolijk, jolig zelfs soms. „In vele kringen bewoog hij zich; met voorkeur echter bij sportsmen, waarbij de paardensport cn dc zcilsport zijn voorliefde hadden cn ook heel gaarne cn vaak onder dc studenten. En dan bewonderde men telkens weer in dc uiterlijk stijve en stramme figuur de warme, echt-menschclijko eigenschappen van een goed en edel karakter. Een mensch was hij. Als Koninklijke Hoogheid moest hij zijn menschelijke eigenschappen vaak, te vaak naar zijn ge voelens verborgen houden, maar werd hem dc gelegenheid geschonken zich als mensch te geven, dan deed bij dat met een rond borstigheid en gulhartigheid, die alten, aan wien het genoegen geschonken werd daar mee kennis te maken, nog lang zullen bij blijven. Een volmaakt mensch was hij niet. Dit- zal niemand beweren, maar ieder die men schelijke gevoelens weet to waardeeren en te schatten, zal zijn nagedachtenis toch hoog houden als die van ccn, dio de wei nige oogenblikken dat liet hem gegeven was werkelijk mensch tc zijn, nog verdeel de tusschen zijn medemcnschcn. Hij zocht gezelligheid, omgang en vriendschap, maar hij paf zc ook ruim cn breed roncl zich heen." ENGELSCHE PERSSTEMMEN. Herinnering aan de Berlin- ramp. Londen, i Juli. (Reuter.) De dapper heid van Piins Hendrik waarmede hij het reddingswerk leidde toen liet Engelsche stoomschip Berlin in 1907 bij Iloek van. Holland was gestrand wordt door alle bla den hedenmorgen in berinnering gebracht. De Times verklaard dit Koningin Wilhel mina en prinses Juliana dc sympathie en deelneming van alle landen zullen ont vangen. Onder het opschrift „Een ware Prins gemaal" verklaart dc Daily Telegraph dat Prins Hendrik gedurende den oorlog nim mer heeft getracht Holland te doen afwij ken van do strikte neutraliteit en dat hij een eervolle plaats zal blijven innemen in bet huis van Oranje. Dc morning Post wijst op de manhaftige cn recht op het doel afgaande redevoeringen en dc diplo matieke bekwaamheden waarmde de Prins Gemaal alle misverstanden onder de onaf hankelijkheid van Nederland heeft uit den weg geruimd. Dc populariteit van prinses Juliana in Engeland is een onderpand van langen duur voor de groote bewondering en hoog achting voor het koninklijk huis en het volk van Nederland. Rouwbezoek. De Deensche gezant Herald de Scavenlus (links) an de Duitsche gezant graaf Jullu» «en Saeh Burkersroda bij het verlaten van het sterfhuis, Palols Nqordtlnd» te den Haag

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1934 | | pagina 2