RELLETJES IN DE HOOFDSTAD BARRICADEN BIJ DE LINDENGRACHT Een der gewonden overleden VALSCHE HONDERD-GULDENS BILJETTEN EEN VERIJDELD COMPLOT TE ANTWERPEN OPLICHTING TEN NADEELE DER VARKENSCENTRALE Vrachtauto onderstboven gegooid. In totaal acht personen naar het ziekenhuis gebracht In aansluiting aan dc mededeelingen in het vorig blad btreffendc dc relletjes te Amsterdam meldt men ons daaromtrent nog bet volgende: Op bet Ambonpleiu zou gisteravond een vergadering worden gehouden van de N.S.B. Dezo vergadering is echter niet door gegaan In verband met het overlijden van Prins Hendrik. Echter zij, die op relletjes belust waren, zijn toch gekomen en hebben het de politie den geheelcn avond lastig gemaakt. Omstreeks half acht vertoonden zich de eerste groepjes, die dadelijk werden ver spreid. Vooral aan den buitenkant van dezen buurt verzamelde men zich telkens Later op den avond werd het tumult nog erger. Nauwelijks had de politie de eene 6traat schoongeveegd of in een aangrenzen de straat moest worden opgetreden. Her haaldelijk werden dan ook charges uitge voerd in bijna alle straten van den Indi- schen buurt. Langzamerhand verplaatste het tumult zich ook naar den Dapper- buurt. Ook hier werd de politie met steenen onthaald. Menigeen heeft bij de charges har de klappen opgeloopen Tenslotte heeft de politie ook gebruik gemaakt van haar vuurwapenen. In de Perlakstraat werd daar door een 20-jarige jongen, wonende in de Koningsstraat door een kogel in den hals getroffen. Hij werd naar het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis vervoerd. Een jongeman van 17 jaar wonende in de Commelinstraat die bij een achtervolging in de Dapperstraa* viel. bleef bewusteloos liggen. Met een her senschudding en een hoofdwonde ls hij naar hetzelfde ziekenhuis overgebracht In den loop van den avond werden door de politie drie personen gearresteerd. Twee van hen, wegens het gooien met steenen. de derde wegens verzet tegen de politie. Deze laatste was in de le Atjehstraat in een huis gevlucht. De politie achtervolgde hem en vond hem verborgen op zolder. Omstreeks elf uur keerde de rust eenigs- zins terug, ofschoon ook daarna nog hier cn daar een charge werd uitgevoerd. Een ander brandpunt was het vergader lokaal De Harmonie on de Rozengracht, waar door de communisten vergaderd werd om te protesteeren tegen de loonsverlaging. De vergadering, die niet al te druk bezocht was. had een kalm verloop Buiten stonden echter groepjes menschen te wachten op wat er gebeuren zou. Toen de vergadering om over elven uitging, trokken verschillen de groepjes den Jordaan in, gevolgd door politie. Het kwam hier niet. tot ongeregeld heden van eenige beteekenis. Barricaden nabij de Lin- dengracht. De onrust, die in verband met de steunverlaging Woensdag in ver schillende Amsterdamsche volks buurten heerschte en in den loop van den avond tot ernstige onlusten leidde in den Indischen en Dapper- buurt en in den Jordaan, zoodat de politie herhaaldelijk krachtig moest ingrijpen en van de vuurwapens ge bruik maken, heeft na middernacht In den Jordaan in de omgeving van de Lindengracht nog een ernstig naspel gehad. Te ongeveer half één kreeg de politie van het bureau Marnixstraat bericht, dat de samenscholing in de omgeving van de Lin dengracht weer een ernstig karakter aan namen. waarop een detachement onder lei ding van een inspecteur met den overval auto uitrukte. De toestand bleek inderdaad ernstig te zijn. De Lindengrarhl was over de gehcele breedte van de straat opgebro ken en de politie werd met een hagel van steenen, niet alleen klinkers, maar ook groo te zware keien ontvangen. Erger was. dat hier een volslagen duisternis heersente, aangezien alle lantarens waren vernield. De overvalauto reed door een zijstraat, de Goudsbloemstraat in. doch kon hier niet verder komen, aangezien de Goudsbloem straat in beide richtingen door barricaden was versperd. De barricade aan de eenc zijde der straat werd gevormd door zware balken, die men had gehaald uit een in de Lijnbaangracht liggende tjalk, waarin het materiaal van een gesloopt huis was gela den, terwijl dc andere barricade bestond uit kisten, steenen. en uit de huizen gesleept huisraad. Ook hier had men de lantarens vernield en heerschte een volslagen duister ni6. van waaruit 'n hagel van steenen op de politie-auto neerdaalde, zoodat de bevelvoe rend'4 inspecteur, inziende dat hij met het te zijner beschikking staande aantal man schappen doch vooral tengevolge van de duisternis niets kon uitrichten, met de over valauto terugkeerde naar het posthuis Wes terstraat. waar hij het hoofdbureau en het bureau Marnixstraat van den toestand op de hoogte stelde cn om versterking vroeg. Een groote politiemacht werd sa mengetrokken en onder leiding van den commissaris van het bureau Marnixstraat, den heer H. Pijper, trok men nu van twee kanten met overvalauto's den Jordaan binnen, ruim voorzien van de noodige zoek lichten en versterkt met vijf moto ren van de motorpolitie, die even eens van sterke zoeklichten waren voorzien Toen men eenmaal over het noodige licht beschikte, had men de voornaamste moeilijkheid overwonnen. In het felle licht der aan beide kanten stralende schijn werpers viel het de sterke politie macht niet moeilijk, de menigte met gebruikmaking van gummistok en sabel uiteen te drijven Verscheide malen moest ook van den re volvcr gebruik gemaakt worden Met enke le schoten in de lucht dwong men de be woners de nu hel door de ook langs de gevels der huizen zoekende stralenbundels beschenen vensters te sluiten. De politie kreeg toen ook gelegenheid de beide barri cades op te ruimen. De balken van de bar ricade in de Goudsbloemstraat bleken zoo zwaar te zijn. dat zij door drie man vertild moesten worden. Het was bijna half twee toen de overval wagens weer konden inrukken. Bij het te rugdrijven werden opnieuw steenen naar de politieauto's geworpen. Een der auto's werd door een reusachtigen kei met zooveel kracht getroffen, dat een voorspatbord er geheel door werd afgerukt. Tijdens dc onlusten werd een jongunan nabij de Lindengracht door een kogel uit een politierevolver in het onderbeen getrof fen, terwijl bij ook een sabelhouw opliep. Hij is in bet Tesselschade ziekenhuis tei verpleging opgenomen. Een ander, die in dc Tuinstraat eveneens een schotwond opliep, kon na in het Wilhelmina gasthuis ver bonden ,(e zijn. naar buis terugkeeren. Een politieagent kreeg een bloempot op bet hoofd. In den Indischen buurt Ook in den Indischen buurt is bet na twaalf uur nog onrustig geweest. Op tal van plaatsen moest.de pohtie samenscbo lingen uiteendrijven. Tegen twaalf uur kwam liet daarbij in dé Sumatrastraat op nieuw tot een ernstige botsing, waarbij de politie van haar vuurwapens gebruik maak te. Een jongeman werd aan dpn arm ge wond. Per auto- van den G.G.D werd hij naar liet Onze Lieve Vrouwe Gasthuis over gebracht Na verbonden le zijn. werd hij door dc politie meegenomen naar het bu reau Linnaeusstraat. waar hij in voorloo- pige hechtenis werd gehouden, evenals een drietal andere personen dip in den loop van den avond zijn gearresteerd. Amsterdam, 5 Juli. De relletjes in de Jordaan zijn hedenmiddag weer begonnen. Men groepte op de hoeken van straten weer bij elkaar. Op de Lindengracht bij de Eer ste Lindendwarsstraat werd de straat op gebroken cn met steenen naar de politic geworpen. Ben -n agenten maakten een charge met dc revolver in de vuist. Agen ten van de motorbrigade reden de geheele omgeving af, terwijl ook tusschen de Wes terstraat en de Goudbloemstraat telkens de overvalwagens opdoken. Uit de woningen werd met allerlei voor werpen naar de politie gegooid. Gelast werd alle vensters te sluiten. Wanneer daar niet dadelijk aan werd voldaan knal den de revolvers. Overal jn de buurt hoor de men de revolverschoten. Op de Lindengracht is bij een der char ges een auto van de firma Nijkerk, in ra dio-artikelen. dwars over den weg gewor pen. In de Goudbloemstraat heeft men een handkar gekanteld om de politie te belem meren. Bij de verschillende botsingen zijn vier personen door revolverkogelö getroffen. Twep van hen zijn zwaar gewond. Alle vier zijn naar het Wilhelminagasthuis vervoerd. Te'kens groept het volk nog weer op de hoeken van de dwarsstraten tezamen en nog steeds knallen de revolvers. Amsterdam, 5 Juli. In den laten na middag keerde de rust in de Jordaan eeni- germate terug. Tegen den avond begonnen de ongere geldheden echtei opnieuw. Toen de politie zich teruggetrokken bad, ie in de ver schillende smalle straten het plaveisel op gebroken cn zijn barricaden opgericht van karren en planken. Omstreeks acht uur had het eerste tref fen met de politie plaats in de Goudsbloem straat en in de Willemstraat Bij dit krach tig optreden van de politie vielen drie ge wonden, die door den Geneeskundigen Dtenst naar een der gasthuizen zijn over gebracht, zoodat op het oogenblik, dat wij dit schrijven sedert hedenmiddag acht per sonen naar ziekenhuizen zijn overgebracht als gevolg van de re'letjes. Eén dezer kon onmiddellijk worden ontslagen, omdat de vertvonding van geen beteekenis was. Een der anderen ls op het - oogenblik zeer be denkelijk. Het ie een zekere Gerritsen, 26 jaar oud, dte neergeschoten werd, toen hij met steenen gooide. Onder de gewonden is ook een werkman van de G.E.W. die bezig was werkzaamheden te verrichten. Zijn toestand is niet zonder zorg. Dit aantal gewonden in zoó betrekkelijk korten tijd heeft de superieuren der poli tie de vraag doen stellen of op deze wijze moest worden voortgegaan. Het opruimen der barricaden in de smalle Jordaan-stra- tcn met geweld, zou gelijk 6taan met het aanrichten van een bloedbad. Daarom heeft de politie zich omstreeks negen uur uit de straten teruggetrokken en zij zal niet an ders dan hij harde noodzaak daar op af trekken. Inmiddels schoolden natuurlijk overal in dc Jordaan de menschen samen en staat af te wachten wat gebeuren gaat. Een aan tal belhamels heeft tegen negen uur een drietal bruggen opgehaald, waardoor bet verkeer gestremd werd. Deze bruggen lig gen over de Lijnbaansgracht voor de Wil lemsstraat en voor de Palmstraat, terwijl de derde ligt over de Brouwersgracht voor de Willemsstraat. Omstreeks haif tien zijn deze bruggen onder bescherming van de politie weer neergelaten. ^Ook in andere deelen van de stad is bet rümoerig Zoo werd cm negen uur weel een troepen trekkenden in de buurt van het Haarlemmerplein uiteengeslagen, waarbij ook nog een gewonde 1e betreuren valt. Voorts zijn in de Van Lennepstraat en Rus tenburgerstraat tr iepen manifestanten ver spreid. Speciale dienst G.G. en G.D. Amsterdam, 5 Juli. In de omgeving van het jiolitiebureau Westerstraat werden laat op den avond voorbereidende maatre gelen genomen om dc opstandige elemen ten in de Jordaan te onderdrukken, Tegen half elf was onder leiding van Dr. L. Meyer mans, directeur van den Geneeskundigen Dienst, een dienst ingericht voor het evon- tueel vlug vervoeren van gewonden naar de ziekenhuizen. Er wordt politieverster- king verwacht en daarna zal een aanvang worden gemaakt met het opruimen van dc versterkingen. Het eerste slachtoffer. De 26-jarige arbeider Gerritsen, die in den namiddag tijdens een politic-charge nabij de Tuinstraat door een kogel iu het hoofd ernstig gewond was, is in den loop van den avond in het ziekenhuis, waarheen hij was overgebracht, aan de gevolgen van zijn verwondingen overleden. Hij was ge huwd en vader van een kind. Hedennacht meldde men ons nog: In Amsterdam-noord aan de overzijde van 't Y hebben den geheelen avond en ook na middernacht ongeregeldheden plaat? gehad. De politie trad hier op onder lei ding van den inspecteur J. P. de Vries. In het Vogeldorp zijn alle straten openge broken cn werd de politie bij het chargee ren herhaaldelijk met projectielen beko geld, zoodat zij zich verplicht zag var qc revolver gebruik te maken. Zoo op het Mosplein, waar het gepeupel een 200 tal lantaarns stuk smeet, alsmede op het Bin nenhof, de Kamperfoelie en Wingerdstraat, waar bij vele winkeliers en particuli'ron de ruiten ingegooid werden. Ook op het Brouwerszand moest ds poli tie een paar honderd betoogers uiteen slaan, waarbij zij zich voor groote moei.ijk- heden geplaatst zag, daar de belhamels m deze buurt met open bebouwing door steegjes, tuintjes enz. telkens een goed heenkomen zochten. In Amsterdam Oost. Ook in Amsterdam Oost kwamen wan ordelijkheden voor. Hoofdinspecteur E. J. C Staal had zijn hoofdkwartier in de poli tiepost Zeeburgerdijk, ter handhaving van de orde in de Indische buurt, waar revo- luiionairo elementen eergisteravond de boel op stelten zetten. Gisteravond had de poli tie het daar heel wat gemakkelijker. De bewoners waren daar merkwaardig kalm, gehoopt werd reeds dat dat zou blijven, toen om kwart over 10 het tumult losbrak in de Louis Botbastraat bij" het Afrikaner plein en op het Krugerplein cn omgeving. Troepen opgeschoten jongens en ouderen braken overal 't plaveisel op en gooiden de lantaarns in. Van het bureau Linnaeus straat rukte en overvalwagen uit; met sabels en gummistok werden dc belhamels verjaagd. Tijdens en na dit optreden werd de. politie vermoedelijk vanaf de daken in den omtrek met steenen gegooid, gelukkig zonder resultaat. Toen de rust hier was teruggekeerd, kwamen berichten binnen over onregelmatigheden in de buurt van de Dapperstraat. Ook hier werden de straten opgebroken. Weer kwamen sabel en gummistok er aan te pas. Van vuur wapenen werd geen gebruik gemaakt. Voor zoover kan worden nagegaan is in Amster dam Oost niemand ernstig gewond. Bij de Kattenburgergracht. De politie van het bureau Kattenburger gracht, die tot 11 uur kon rusten, moest in touw komen, doordat in de Groote Witten- burgerstraat de ruit van een winkel van Jamin werd ingègóoid. Verder moesten ook hier de straatlantaarns het ontgelden, cn werd op enkele plaatsen de straat openge- Groot aantal personen gearresteerd A n t w e r p e n, 5 Juli. Sedert eenigen tijd is men een valsche muntersaffairc op het spoor, die van grooten omvang moet zijn Het betreft hier het in omloop brengen van valsche honderd guldens biljet ten, zoowel in België als in Neder land. De Belgische en Hollandsche recherche werken samen, terwijl naar bekend i6, verschillende ar restaties hebben plaats gevonden. De heer Rooms, rechter-commis- saris te Antwerpen bevindt zich reeds eenige dagen to Amsterdam om het uitgebreide onderzoek ill samenwerking met de Nedcrland- êche recherche te beëindigen. De „Soir" van hedenavond meldt hier omtrent nog het volgende: Een dag of veertien geleden hebben wij melding gemaakt van de arrestatie van twaalf individuen, die te Antwerpen en in Nederland valsche honderd-guldens biljet ten in omloop hebben gebracht. De betrok kenen hadden het plan de Nederlandsche Bank voor een bedrag van 42 millioen fran ken op te lichten. Deze poging is evenwel mislukt doordat de Belgische politie en de Nederlandsche justitie tijdig werden ge waarschuwd. Het onderzoek heeft de volgende bijzon derheden van bet plan aan het licht ge bracht. In den loop van het jaar 1933 moest de Nederlandsche Bank een groot aantal bankbiljetten vernietigen. Een bediende kwam op het idee de bil jetten, welke verbrand zouden moeten wor den te vervangen en dc andere te houden. Een der beschuldigden heeft erkend dat zes series van 5000 biljetten van 100 op deze wijze verduisterd een waarde van drie millioen guldens zou vertegenwoordi gen, d.i. 42 millioen Belgische franken. Men was bet er zelfs over eens niet bij dat be drag op te houden, doch er een geregelde exploitatie van to maken. Een zekere v. d. W., een Nederlander, was het hoofd der onderneming. Hij zocht een middel de noodige valsche biljetten te laten drukken en stelde zich in verbinding met een Antwerpenaar, zekeren B., die zich met deze taak belastte, evenals met heb overbrengen der biljetten naar Nederland. Cliché's cn proeven werden door een Ant- werjDsche drukkerij vervaardigd, naar het schijnt althans. De eerste proeven voldeden niet. Een tweede serie cliché's bracht meer succes, doch met den drukker kon men het niet eens worden. Tenslotte slaagde men erin een eerste serie van 5000 biljetten to doen drukken. Een proef werd naar Rotterdam gezon den, doch geweigerd, aangezien dit speci men niet genoeg gelijkenis vertoonde met de origineele biljetten De beschuldigden, die allen bekend heb ben, verklaren, dat deze eerste 5000 valsche biljetten zijn vernietigd. Niettemin zijn on geveer 20 stuks in circulatie gebracht. Bij deze affaire kwam een tweede. B., die de leider w&s der bende le Antwerpen, ont ving op een goeden dag bezoek van drie individuen, die hem een revolver onder do neus duwden. Zij verklaarden valscho munters te zijn en eischten aandeel in de affaire. Zij-beweerden afgevaardigd te zijn door een Nederlandsch-Limburgsche Bank, welke een bevroren crediet in Duitschland probeerde te incasscerèn. Deze instelling wilde, naar hun zeggen, bet „bevroren crediet" door valsche biljet ten vervangen, dan de Duitsche autoritei ten waarschuwen, dat.zij het Nederland sche deposito moesten vernietigen. Er moesten dus nieuwe biljetten worden gedrukt, daar er voldoende vraag was. Na vrij moeilijke onderhandelingen werd een serie van 500 biljetten uitgegeven. Op dat oogenblik, nog altijd volgens het artikel in de „Soir" waarschuwde een Antwerp- schc graveur, die gesolliciteerd bad naar de vervaardiging der cliché's en de regelma tigheid der bestellingen in twijfel trok, de politie. De rechter van instructie Meche- lynck werd met de instructie belast' en begon het onderzoek. De internationale bende probeerde op dat oogenblik de valsche biljetten de Neder landsche grens 'over te smokkelen Een hunner bemerkte bij aankomst te Vonlo dat de Nederlandsche recherche achter de zaak wa6. Hij verborg het pakket met valsche biljetten en ging weer over de Belgische grens. De politie arresteerde intusschen ver- scheidene medeplichtigen en binnen twee dagen waren alle leden der bende achter slot 'en grendel. Het is nog moeilijk vast te stellen welk aandeel de verschillende leden der bende in de zaak hebben gehad, zoomedo de rol welke twee in Nederland gearresteerde in dividuen in dezen hebben gespeeld. Zij be weerden, dat deze biljetten bestemd waren geweest voor „reclame" en in sigaretten doosjes zouden worden verpakt. Deze affaire, aldus besluit „Soir" het arr tikel, kan een grooten terugslag hebbép, vooral in Nederland, want indien de ,.6lag geslagen zou zijn" zou de Nederlandsche Bank een vijftigtal millioen lichter zijn ge weest. Omtrent dezo zaak vernemen wij van anderen kant nog nader, dat het bezoek van den Antwerpschcn Commissaris aan ons land in het bijzonder ten doel had, het verband te leggen tusschen de uitgevers in Nederland van de valsche bankbiljetten en de makers in Antwerpen. Genoemde politie-autoriteit heeft in dit verband eenige nadere details verzameld, waarvoor hij in het bijzónder contact heeft gehad met de justitie te Eindhoven en te Roermond. Daarna heeft hij vanmiddag omtrent zijp, ..heyindjpgen,, verslag uitge bracht aan de Nadórlandathe 'Centrale in zake Falsificaten (e Amsterdam. Wij vernemen, dat volledig is vastgesteld kunnen worden, wie de tusschenpersonen in dezo? affaire 'zijn geweest. Dezo lieden behoorëri" tot dc 'reeds "gearresteerden, doch liet bewijs was nog niet definitief te leve ren. Verder vernemen wij nog, dat vandaag een arrestatie is verricht te Rotterdam. De arrestant is een bekende cocaïnesmokke laar. van wien vaststaat, dat hij destijds opdracht had ontvangen een aantal valsche bankbiljetten uit te geven Door verschil lende omstandigheden is hij hiertoe echter niet gekomen. De man is in het huis van bewaring opgesloten. broken. De agenten kregen spoedig versier king van collega's, die per motor met zij span van post Zeeburgerdijk kwamen aan gerukt. Voor middernacht keerde de rust hier terug. In de Jordaan. Do toestand in de Jordaan was zoo ern stig, dat hier de militaire politie gerequi- reerd moest worden. Omslrepks midder nacht was er nog geen verandering geko men. Het gepeupel wist den toegang van de Westerstraat bij de Marnixstraat te ver sperren, door de straat open te breken. Inmiddels had de burgemeester de mili taire politie gerequireerd, het wachten was op versterking. Te ruim 12 uur begon de militaire politie van de Rozengracht af in de richting van de Lijnbaangracht de Jor daan schoon te vegen. De straten werden door dc schijnwerpers van de militaire auto's verlicht. In tal van straten werd omstreeks half 1 heftig geschoten. De poltie is voor het eerst overgegaan tot het gebruiken van braakbommen, die bij juiste uitwerking de slachtoffers gerui- men tijd onpasselijk maken. Waarschuwing van den Burgemeester. Amsterdam, 5 Juli. De Burgemeester van Amsterdam, in aanmerking nemend, dat do laatste dagen door duistere elemen ten op onverantwoordelijke wijze hier ter stede ongeregeldheden worden verwekt, die krachtig optreden der politie noodig ma ken, doet een dringend beroep op de goed gezinde burgerij zich niet te begeven naar plaatsen, waar de politie haar moeilijk werk in het belang van de openbare orde moet verrichten, opdat geen onschuldige daarvan het slachtoffer worden cn waar schuwt voorts een ieder, zich voor lijfsge vaar te vrijwaren. Rotterdam, 5 Juli. De rechtbank heeft uitspraak gedaan in de zaak van den 34- jarigen koopman A. P.. vertegenwoordiger van de Nederlandsche Varkcnscentrale te Brussel, die zich te verantwoorden gehad heeft wegens het opzettelijk voordeel trek ken uit de opbrengst van door oplichting, althans misdrijf verkregen bacon. A. P. werd el*, zooals men .zich herinneren zal, van verdacht te zamen met den Belgischen koopman H. C. v. d. E., die eveneens te recht gestaan heeft, doch die door de. recht bank ontslagen is van rechtsvervolging, aangezien gebleken was, dat bet ten laste gelegde feit in België was gepleegd, waar voor een Belg in Nederland niet gestraft kan worden, zich te hebben schuldig ge maakt aan knoeierijen met exportbacon. Op naam van den Belg werd de bacon door Nederlandsche fabrieken, die niet beter wisten, dan dat de bacon naar Belgiö zou worden uitgevoerd, afgeleverd aan twee slachters te Ouderkerk a. d.' IJssel, die do- zendingen bacon niet exporteerden, doch ze brachten naar Rotterdam, van waar uit de bacon zijn weg vond naar de binnen- landschc consumptie. Voor wie bij deze knoeierijen betrokken waren beteekende elke zending, die frauduleus binnen de grenzen bleef een aardig voordeel, doordat de prijs, die voor bet, binnenland betaald moest worden aanzienlijk hooger was, dan die voor export gold. Voor v. d. E. en. P.. zou het voordeel een dubbeltje per K.Q. hebben bedragen. Het O. M., waargenomen door mr. E. D. H. Schutter, had tegen P. een gevangenis straf van 1 jaar gecischt. De rechtbank heeft P. wegens heling ver oordeeld tot 6 maanden gevangenisstraf. ONDER DE LOCOMOTIEF GERAAKT. Heerlen, 5 Juli. Op de werken van het Julianakanaal is de achttienjarige W. hedenmorgen onder de locomotief van* den- zandt'reiri geraakt' en op' slag gedood.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1934 | | pagina 6