DE EEMLANDEU
H. J. MOHNÉ SCHOUTEN KAMPWEG 23
4000
GARAGE MC. B0VÉE
L. J. LUYCX ZOON
Maandag 23 Juli 1934
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
33 e Jaargang No. 19
Buiteollaitidlsch
Overzicht
Buitenland
VOOR ONZE ABONNÉ'S TE SOEST
AARDBEVING, HITTE EN
NOODWEER
Moeilijkheden voor de
Spaansche regeering
Tei. 1788
«ft**
Tel. 1788
DUITSCHLAND EN HET
OOSTELIJK LOCARNO
De lokkende bergen
Vriendschap tusschen
Boedapest en Rome
SUCCESRIJKE BESTRIJDING
DER TUBERCULOSE
EXEMPLAREN
TAXI
6 CENT
PER
TAXI
K.M.
TEL. 1830 en 1093
KAMP 41
Belangrijkste
Nieuws
Weerbericht
Licht
9 uur 35 min.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, pet maand 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/*
Binnenland franco per post ver 3 maanden f 3.-, Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewiisnummef
regel meer f 0.25. Llefdadlghdds-advertenttën voor dt
helft van den prijs. Kleine AdvertentlCn „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elks regel meer 10 cent. driemaal plaatsen f I.—. Bcwllonummer extra f 0.05
Een scheuring in het Duitschs
rijkskabinet? Er is sprake
van, dat verschillende ministers
zullen heengaan.
Er komen berichten uit Berlijn, behelzen
de, dat de gezondheid van dr. Schmitt, den
rijksminister voor economische zaken,
uiterst wankel is, zoodat het niet uitgeslo
ten moet worden geacht, dat hij binnen af
zienbaren tijd voorgoed van het toon eel
verdwijnt. Het is echter ook heel goed
mogelijk, dat dr. Schmitt, die overhoop ligt
met verschillende vooraanstaande politici,
eerlang aan den dijk zal worden gezet en
dat zijn ziekte slechts als voorwendsel
wordt genomen, om zich van hem tc ont
slaan. Overeenkomstige geruchten doen da
ronde ten aanzien van Elz ,von Rübenach
die de leiding heeft van het verkëersmi
riisterio en die blijkbaar bij de nationaal
socialisten ook niet langer persona gratf
is. Ten derde worden voortdurend hard
nekkiger de berichten, die zich bezig hou
den met liet eventueelo heengaan van Von
Papen, den vice-kanselier. Men ziet dus: dc
mutatie-geruchten ten aanzien van hot
Duitsche kabinet zijn talrijk, maar uit den
aard der zaak meer of minder oncontroleer
baar, daar de Duitsche berichtgeving
hetzij door de gemuilkorfde pers, hetzij
door do officieelc nieuwsburcaux euphc-
mistisch gesproken, cenigszins te wenscheu
overlaat.
Vooral de kwestie van het al dan niet
handhaven van Von Papen is een „bran
dende" aangelegenheid geworden, daar hel
hij deze zaak feitelijk gaat om een stil,
maar fel duel tusschcn den vice-kanselier
en Goehbels, den minister voor de propa
ganda, die Von Papen steeds dwars heeft
gezeten cn die indertijd order heeft gegeven
de opzienbarende rede van den vice-kanse
lier, die deze te Marburg hield »en waarin
Von Papen het recht opeischte vrijelijkar,
dan tot dusver in Duitschland is toege^
staan, lo kritiseeren, openbaar te maken in
de pers of anderszins.
Vele teekenen wijzen er nu op, dat
aan de verdeeldheid, die thans in het
Duitsche rijkskabinet licerscht, alleen een
eindo kan worden gemaakt, wanneer een
der beide ministers wordt opgeofferd. Wie
zal er als slachtoffer vallen'? Zal men Von
Papen, naar wieri nog steeds de genegen
hoid van rijkspresident Von Hindenburg
uitgaat en die zeer veel aanhangers heeft
in adellijke, induslrieele en nog andere
kringen, overhoord durven zetten? Dit zou
een gewaagde ondernerniner zijn, waartoe
men niet dan na lang aarzelen zal durven
overgaan.
Of zal Hitler, in arren moede, met den
polemischen dr. Goebhels breken? Deze
laatste heeft het, ook in de oogen van velrtn
zijner partijgenooten, in menig opzicht ver
korven cn velen zijn van gevoelen, rlat,
dank zij de omstandigheid, dat hij buiten-
landsclien journalisten lialsstarig inlichtin
gen onthield, hij er in niet onbelangrijke
mate toe heeft medegewerkt, dat in den
vreemde op „fantastische" wijze o. a. de ge
beurtenissen, die verband hielden met de
révolte-Roehm-Von Schleicher, werden be
licht. Bovendien wordt dr. Goehbels ook
meer of minder verantwoordelijk gesteld
voor den moord, welke op Von Bose, den
oud-niinister, die niet bereid was toe te
staan, dat op de vice-kansclarij de boel
overhoop werd gehaald, teneinde zich even
tueel in 't bezit te kunnen stellen van com-
prornitteerendo stukken, is gepleegd Lcor
S.S.-manncn. In Von Bose trof men niet al
leen den vice-kanselier, maar tevens o. a.
uitgebreide rijksweerkringen, die er huiten-
gewoon slecht over te spreken zijn, dat op
zoo roekeloozo en rücksichtslose wijze een
respectabel en plichtsgetrouw man als Von
Bose om hals werd gebracht als een mis
dadiger. Om deze reden zou liet niet be
hoeven te verbazen, wanneer plotseling op
ccn goeden dag het bericht uit de lucht
zou komen vallen, dat Hitier aan dr. Goeb
hels zijn congé had gegeven. De Duitsche
politiek is echter dikwijls uiterst onbere
kenbaar, zoodat het zeer goed mogelijk is,
dat men te Berlijn nog op een andere wijze
zal trachten de tegenstellingen binnen hot
kader der regeering, die voor het gezag en
het aanzien van het kabinet-Hitler nu niet
bepaald bevorderlijk zijn, uit den weg te
ruimen. Dr. Goehbels als toekomstig fron-
deur, tegenover zich te hebben, is in elk
geval voor Hitier geen aanlokkelijk voor
uitzicht.
EEN KOELBLOEDIG AMBTENAAR.
Registreert zijn eigen dood.
Praag, 19 Juli (V.D.). Een ambtenaar
van het bevolkingsregister te Velky Kyr
nabij Nitra in Slowakije schreef dezer da
gen in het onder zijn hoede staande sterf
register zichzelf aldus in: „Vavrincc Durna,
oud 39 jaar, ongehuwd, ambtenaar van het
bevolkingsregister, pleegde zelfmoord, hoe
wel beschikkende over zijn volle geestver
mogens".
Vervolgens maakte de man met een re
volver een einde aan zijn leven.
Vanaf heden is het adres van ons BIJKANTOOR voor SOEST
Bezorging direct bij verschijning
Directie Amersfoortsch Dagblad.
Tien/allen slachtoffers
te betreuren
Boston (Massachusetts), 21 Juli. (Reu
ter). De United Fruit Company heeft een
telegram ontvangen van haar plantages- te
Puerto Armuelles, aan den kust van den
Stillen Oceaan, meldende, dat een hevige
aardbeving daar aanzienlijke schade heeft
aangericht. De havenwerken zijn nagenoeg
geheel verwoest; tien huizen werden ge
deeltelijk vernield.
Nader meldt Reuter, dat vele personen
tengevolge van de aardbeving zijn gedood
of gewond.
Een betonnen scheepswerf, die $300.000
heeft gekost, is totaal verwoest.
Te Puerto Armuelles is de staat van
beleg afgekondigd.
Uit verschillende declcn der provincie
Chiriqui komen berichten omtrent nog
meer aardschokken en het instorten van
huizen, zoodat de bewoners in de open
lucht moeten kampeeren.
Tengevolge van de aardbeving i6 het
eilandje Scvilla nabij de kust van Chiriqui
verdwenen.
De warmte, die de Vereenigde Staten
teistert, neemt van dag tot dag loc. De
laatste optelling van het aantal slachtof
fers overschrijdt reeds de honderd, waar
van 33 dooden in Missisipi, 23 in Nebraska,
20 in Illinois, 10 in Texas, 6 in Oklahama
en Iowa en 13 te New-York.
Vrijdag is tc Saint Louis een tempera
tuur van 113 gr. Fahrenheit opgeteekend
temperaturen van over de honderd graden
heeft men op vele plaatsen in het Midden-
Westen geconstateerd; het gebrek aan wa
ter is hier ernstig. Het onweer, dat Vrijdag
te New-York gewoed heeft, ging gepaard
met een soort vloedgolf, die talrijke ba
ders verraste Er schijnt er echter maar
één verdronken te zijn.
Een later telegram meldt, dat het aan
tal slachtoffers Van de warmte in drie da
gen tijds reeds 188 bedraagt, waarvan 61
in Mississippi, 38 in Missouri en 25 te Chi
cago.
Omtrent den verwoestenden invloed van
de droogte kan nog worden gemeld, dat de
schade in Nebraska geschat wordt op 15G
millioen dollar. De haveroogst van Mis
souri zal waarschijnlijk slechts 10 dc
tarweoogst slechts 15 en de maisoogst in
het geheel niets opbrengen. Een derde deel
van alle landbouwers is bezig water aan
te voeren, dat op vele plaatsen op 15 K.M.
moet worden aangedragen. In vele gebie
den is het waterverbruik gerantsoeneerd.
Uit de andere staten komen gelijkluidende
berichten. Gemiddeld verwachten de mees
te staten slechts een oogst van 10
Groote overstroomingen in Korea.
Tokio, 22 Juli (VLD.) Door geweldige
overstroomingen, die den laats ten tijd Z.O.
Korea hebben geteisterd, zijn ongeveer 500
huizen onder water gezet. Verscheidene
honderden huizen zijn ingestort. Men vreest
dat een groot aantal mensohenlevens ver
loren is gegaan. Daar de telegrafische en
telefonische verbindingen verbroken zijn,
komen de berichten slechts laagzaam bin
nen. Volgens niet-bevestigde berichten wor
den 5000 personen vermist.
Moskou, 21 Juli. (Reuter). Boven de
vroegere residentie Petershof in de buurt
van Leningrad, ontlastte zich een buiten
gewoon zwaar onweer, waardoor 6 perso
nen werden gedood en zes zwaar gewond,
terwijl 10 personen meer of minder ernsti
ge brandwonden opliepen.
Milaan, 21 Juli. Gisteren heeft boven
het noordelijk deel van Tessino een orkaan
gewoed, gepaard met hevige hagelbuien, die
langer dan een uur duurden. Op de wegen
in de dalen lag de hagel meer dan een
meter hoog. Het verkeer was geheel ge-
trenid.
Milaan, 21 Juli. De schade, welke het
jongste noodweer in Bqven-Italië heeft aan
gericht, is- buitengewoon groot. Naar het
staatswijnhouwinstituut mededeelt, be
draagt de schade alleen reeds in de wijn
bergen rond Monferrato meer dan tien mil
lioen lire. Op verschillende plaatsen, waar
hagclsteenen vielen, die 20 5 200 gram wo
gen, is de oogst geheel vernield.
Milaan, 22 Juli. Zaterdag en Zondag
heeft het in Noord-Italië na een drukkende
hitte wederom zwaar geonweerd, terwijl
verschillende wolkbreuken losbarstten. In
Novara zijn vele hoornen ontworteld, daken
van huizen gelicht en woningen bescha
digd. Een 66-jarig man werd door den blik
sem gedood. Het tramverkeer langs het
Lago di Como moest een tijd lang worden
stopgezet, daar door den regen en den ha
gel groote massa's aardo cn 6teencn op de
rails gespoeld waren. Men is zeer ongerust
over den graanoogst.
Crisis in de steenkolennijverheid
Het geschil met Catalonië
Madrid, 19 Juli. (V. D.) De regeering
is er niet in geslaagd een meerderheid te
verkrijgen ter goedkeuring van een maat
regel, waarbij urgente financieele credietcn
zouden worden toegestaan aan de steenko
len-industrie. Desbetreffende voorstellen
zijn door de permanente parlementaire
commissie verworpen. De regeering heeft
thans haar voornemen bekend gemaakt de
credietcn hij decreet toe te kennen.
Artikel 91 van de grondwet machtigt de
regeeriug financieele credieten bij decreet
toe te staan, wanneer bij uitblijven daar
van gevaar voor de openbare orde ontstaat.
Men verwacht, dat de regeering als recht
vaardiging gevaar voor een mijnwerkers-
staking zal aanvoeren.
Een Catalaansch afgevaardigde is gister
morgen te Madrid aangekomen ter overhan
diging van het antwoord van Companys,
den president van de Catalaansche gene
raliteit, op de nota van den eersten minis
ter van Zaterdag j.l. Het is onwaarschijn
lijk, dat de inhoud van dit Catalaansche
antwoord bekend zal worden gemaakt, voor
dat de premier de boodschap met zijn kabi
net zal hebben besproken. In semi-offici-
eelo kringen verluidt echter, dat het ant
woord gesteld is in verzoeningsgezinden
toon, zoodat men thans goede hoop heeft
op een oplossing van het conflict.
Passagiers
verzekerd
6 ct. per K.M.
Vraag» prijs van onze 6 it 1 pers, wagons.
Parijs, 20 Juli (Reuter).-Besprekingen,
die de Duitsche gezant gisteren met Bar-
tho'u hoeft gehouden, worden door de pers
in verband gebracht met het Öost-Locarno-
pact; in het bijzonder wordt het informa-
torische karakter der besprekingen op den
voorgrond geplaatst, daar, zooals Le Jour
nal meent, de rijksregeering zonder nado-
re inlichtingen haar houding niet kan be
palen. Bovendien bestaan tusschen de rijks
regeering en Parijs en ook tusschen de re
geering van Parijs en Londen meeningsver-
schillcn over het verband, dat bestaat tus
schen een eventueel sluiten van dit pact
en het toekennen van bewapeningsgelijk
heid aan Duitschland.
Londen, 20 Juli (Reuter). Naar Reuter
meldt, is het nog onzeker hoe veel staten
zullen deelnemen aan het Oost-Locarno-
pact. De door den Franschen minister van
buitenlandsche zaken Barthou aan sir John
Simon voorgelegde lijst bevat dc namen der
volgende acht staten:
Duitschland, sovjet-Rusland, Polen, Tsje-
cho-Slowakije, Letland, Litauen, Estland en
Finland.
Bestijging van den Elbroes Merkl
en zijn makkers omgekomen
Moskou, 19 Juli (V.D.). Tweehonderd
vijftig officieren van het roode leger zijn
uit Moskou vertrokken om den Elbroes,
den hoogsten berg van Europeesch Rusland
gelegen in den Kaukasus, te bestijgen. De
expeditie wordt geleid door de opleidings-
afdeeling van den Russischen generalen
staf. Zij dient voor zuiver wetenschappelijk
en militair-wetenschappelijk onderzoek.
Calcutta. 19 Juli (V.D.). Het is thans
zeker, dat Willy Merkl, dr. Wieland en dr.
Welzenbach van de Duitsche Nanga-Parbat
expeditie tijdens een sneeuwstorm ziin om
gekomen. De beide officieren van het Indi
sche leger, kapitein Sangster en luitenant
Frier, die het toezicht hadden over dragers
en koelies, zijn echter veilig.
Berlijn, 20 Juli. Door verschillende
berichten in de wereldpers over de Duit
sche Himalaya-expeditie is de indruk ont
staan, alsof van de Nanga Parbat-cxDcditie
zelve nieuwe berichten ontvangen zijn. De
vertegenwoordiging van de expeditie in
München deelt in dit verband mede, dat
sedert het laatste en eenig authentieke te
legram van do expeditie, dat op 17 Juli door
den draadloozen dienst over alle Duitsche
zenders is uitgezonden, geen bericht meer
is ontvangen van de expeditie. Bij de be
kende moeilijkheden in het overbrengen
van berichten van de hoog gelegen kam
pen naar de basis der expeditie en vandaar
weer naar een telegraafstation is dit ook
niet zoo spoedig te verwachten.
EEN GEDENKTEEKEN VOOR LORD GREY
Londen, 20 Juli. (V. D.) Er heeft zich
een commissie gevormd, waarvan o.a. dpel
uitmaakt de eerste minister Macdonald, ten
einde te komen tot oprichting van een na
tionaal gedenkteeken voor wijlen Viscount
Grey of Falloden, den Britschen eersten
minister tijdens het uitbreken van den we
reldoorlog. Men heeft den wensch uitge
sproken, dat voor hot gedenkteeken een
vorm zal worden gekozen, waarin Lord
Grey's, liefde voor de natuur zal worden
weerspiegeld en vooral zijn speciale belang
stelling in het leveh der vogels.
Ook de aartsbisschop van Canterbury
heeft in deze commissie zitting genomen.
„BORIS I" GEARRESTEERD.
Barcelona, 21 Juli. (Reuter). BorU I,
de pretendent van het koninkrijk Andorra,
is hedenmiddag te Sco do Urgel gearres
teerd.
Boodschap van Gömbös aan
ltaliaansche oorlogst
invaliden
Rome, 19 Juli. (V. D.) De Hongaarsche
minister-president Gömbos heeft aan de
ltaliaansche oorlogsinvaliden een bood
schap gericht, die door alle dagbladen uit
voerig wordt gepubliceerd. In dezo bood
schap zegt hij o.m.:
„De ltaliaansche oorlogsinvaliden staan
mij zeer na, daar ik hen ken als waakzame
verdedigers van de diepe vriendschap der
heide volkeren. De ltaliaansche en de Hon
gaarsche geest, die de verschrikkelijke veld
slagen heeft beleefd en door smart be
droefd, maar niet geschokt is, is onbewust
de pionier geweest en de drager van dit
nieuwe tijdperk van verbroedering. Wat on
bewust begonnen is, is met volledig begrip
en met open hart voortgezet. Ik ben ervan
overtuigd, dat uit dezo vriendschap de
groote weldaad van den vrede te voorschijn
zal treden."
De voorzitter van de ltaliaansche organi
satie van oorlogsinvaliden heeft hierop een
antwoord gegeven, waarin hij om. zegt:
Terwijl wij het Hongaarsche volk begroe
ten, wenden wij ons met bizondere sympa
thie tot zijn oorlogsinvaliden, die meer dan
iedere andere verminking die van hun va
derland gevoelen en wij verlangen naar
den dag, waarop voor de rust en het geluk
van Europa ieder offer beloond en ieder
onrecht weer goedgemaakt wordt."
Zeer gunstige resultaten
in Zweden
Stockholm, 19 Juli. (V. D.) De leider
van het Zweedsch genootschap tot bestrij
ding der tuberculose, dr. Gustaf Neander,
verklaarde in een interview, dat de statis
tiek in de laatste jaren een belangrijke da
ling van het tuberculosecijfer in Zweden
toonde. Vooral in de groote steden blijkt de
toestand aanzienlijk te zijn verbeterd. liet
cijfer voor Stockholm daalde in do afgo-
loopen vijf jaar met bijna 42 vergeleken
met de periode van de voorafgaande vijf
jaar. Te Norrköpping bedroeg de daling
zelf6 54Vt De geringste daling vindt men
in het Noorden en op het eiland Gotland
Inmiddels rust men niet op zijn lauweren,
doch wordt de strijd tegen de gevaarlijke
volksziekte met volle kracht voortgezet. In
vele steden zijn juist in den laatsten tijd de
maatregelen tot bestrijding der tuberculose
belangrijk uitgebreid.
\DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJKSCMM
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
Vraagt prijs voor toerritten
IN BINNEN- EN BUITENLAND
VRAAGT OOK PRIJS VOOR DE
LUXE 6 EN 7 PERS. WAGENS.
OOK DES NACHTS GEOPEND
Vaste standplaats ter linker zijde
van hotel IVionopole.
BUITENLAND.
Gevolgen van noodweer en hitte.
(Eerste Blad, pag. 1.)
Noodlottige brand bij Antwerpen.
(Tweede Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Politieke redo van prof. Aalbcrse.
(Tweede Blad, pag. 2).
Brandend schip in don Waterweg.
(Tweede Blad, pag. 2).
Medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt.
Hoogste barometerstand 765.5 te La Co-
runha.
Laagste barometerstand 753.5 te War
schau.
Verwachting: Zwakke tot matige
Westelijke tot Noord-Westelijke wind, half
tot zwaar bewolkt, weinig of geen regen,
iets koeler.
Warmtekansen nog niet heele-
maal verkeken.
Dc depressie in de Golf van Biscaye trok
Oostwaarts en ligt nu in Oöst-Duitsch-
land. De hoogo druk herstelde zich in het
Zuid-Westen. Aan den ingang van het Ka
naal steeg de barometer in twee dagen 13
mm. In het Noord-Oosten nam de lage
drukking af. Zij bleef echter nog hoog ten
opzichte van Oost-Eng»?land. Bij IJsland
kwamen geringe dalingen voor. I-Iet over
trekken van het depresicstelsel gaf aan
leiding tot plotselinge zware onweersre
gens in Frankrijk en Duitschland. In onze
omgeving werd het weer gisteravond be
trokken en koeler. De atmosfeer hoven de
lage bewolking behield echter haar hoogc
temperatuur, waardoor de terugkeer der
wamte hij opklaring mogelijk is. Het laat
zich echter aanzien, dat de afkoeling met
wind over de Noordzee zal aanhouden, met
bewolkt weer en nog ecnige hoeveelheden
regen.
LANGESTRAAT 49-51
TELEFOON 190
GROOTE ZOMEROPRUIMIN8
Stoffen, Tricotage, Kousen,
Denkt u eraan, dat stilstaande
auto's tegenwoordig weder
verlicht moeten zijn?