FORD-BEDRIJF - GARAGE WILLG0
Fa. L. A. A. VAN H AMERSVELD
REPARATIE - OLIE - STALLING - BENZINE
WORDT I.ID VAN V.V.V.
UITGAVE VAN HET AMERSFOORTSCH DAGBLAD
PENSION-GASTEN
HOTEL MONOPOLE
No. 2.
met medewerking van de Vereeniging Voor Vreemdelingenverkeer
25 Juli 1934
BEZOEKERS VAN AMERSFOORT
DE SINT JORISKERK
HET AAUSEUAA FLEHITE
NAAR DE PYRAMIDE
VAN AUSTERLITZ
Bevalt Uw tijdelijk verblijf in Amersfoort U goed?
Overweegt dan of U zich t.z.t. ook in de „Stichtsche tuinstad"
metterwoon zal vestigen.
---v'
W.VANJ
SNQ^rrrTtjWiJÜ;.
Barchman Wuytierslaan 196 - Tel. 780 - Amersfoort
UW WONING NOG NIET GEREED?
LOGEERT DAN IN
Tijdens de hevigste hittegolf brengt GAS verkoeling.
Een gas-koelkast houdt Uw spijzen en dranken
heerlijk frisch en levert U bovendien handige
stukjes ijs.
In de toonkamers aan de Gasfabriek is dagelijks
een koelkast in bedrijf te zien.
H0UTZAAGER VOOR UW TRANSPORT NAAR
EN EN VAN AMSTERDAM
HEINEMAN TELEFOON 28
EEN BEZOEK AAN ONZE SHOWROOM
is een attractie voor Vreemdeling en Stadgenoot
De nieuwe Opel-, Buick- en Oldsmobile
MINIMUM CONTRIBUTIE f 2.S0 's JAARS
WE
L
KOM
GIJ ZIJT OF KOMT WELDRA IN ONS
SCHOONE AMERSFOORT
Dat is een goede zetl
Maar ge komt óókte laatl
Of hebt gij wèl onze omstreken gezien, toen de brem bloeide? Men
roemt en terecht! de bollenvelden en de bloeiende vruchtboomen van
Betuwe en elders, maar de fel geel bloeiende brem is niet minder mooi!
Hebt ge dit niet gezien? Dan was dat geen goede zet.
En zult ge óók in het najaar komen, als berk en beuk en eik schitterende
najaarstinten vertoonen in de blinkende zon? En 's winters als de dennen-
bosschen U steeds beschutting geven, of de Eem gelegenheid geeft tot een
buitengewone tocht op schaatsen? Don doet ge weer wèl een goede zet.
Maaris het niet veel beter om Uwe woonplaats alhier te vestigen?
Dan kunt ge altijd genieten.
Amersfoort, Juli 1934.
Burgemoester van Amersfoort.
Enkele bijzonderheden omtrent
dit omvangrijke bouwwerk
Op den Hof worden de bezoekers onzer
stad getroffen door den omvang der Sint.
Joriskerk. Deze kerk, welke thans van de
Ned. Hervormde Gemeente is, werd in 1218
voltooid en op 25 September van dat jaar
door Otto III, bisschop van Utrecht, ingc
wijd en onder bescherming gesteld van den
II. Gregorius. In 1337 werd de toen vergroo
te en verfraaide kerk door Johannes van
Diest, den vijf-en-veertigsten bisschop van
Utrecht, tot. Kollegialc of Kapittelkerk ver
heven. Door een geweldigen brand, welke
drie jaar later bijna de geheele binnenstad
verwoestte, werd ook een groot deel der
kerk vernield. Bij het herstellen wilde men
baar, gebouwd in Romcinsclien stijl, ver-
grootcn en veranderen in een Gotisch ge
bouw. Dit bleef zoo tot men in 1370 besloot
een geheel nieuwe kerk te bouwen. Men
liet hetgeen van het oude Romaansche
kerkje nog gebruikt kon worden bestaan
en bouwdo rond het oude gedeelte een
nieuwe kerk, grootendcels in Gothisclien
stijl, terwijl men liet overige deel in Ro-
maanschen stijl opbouwde. Wat men van het
oude gebouw niet meer noodig had, werd
afgebroken. Teneinde een indruk te krijgen
van den omvang van het kerkgebouw mo
gen de volgende cijfers dienen.
Van binnen gemeten hebben koor, oksaal
en schip samen een lengte van 73.74 meter,
'de Zuid- en Noordzijde ieder 57.08 meter,
terwijl de breed to binnenwerks 30.33 meter
is. Van den grond af gemeten beeft de toren
overgebleven van het oude Romaansche
kerkje, wat zichtbaar is doordat hij niet
vierkant uit het dak oprijst behalve de
spits een hoogte van B4.40 meter. In liet
midden hing dc Sint Joris-klok, algemeen
bekend onder den minder fraaien naam
van „Dolle", welken naam zij waarschijnlijk
'daaraan ontleent, dat Sint Joris dc pa
troon of beschermheer der krankzinnigen
(dollen) was. Op deze klok staat In Gothi-
sche letters:
..f Sanctus Georgius vocor. Gij lieren
Machtich Blief Ecndraetich Endo Volget
De Reden Do Gi Dat So Sel U Stat Wel
Staen In Vreden. Glierardus De Wou Me
Fecit," hetgeen zooveel bcteekent als: „Ik
(de klok) word dc II. Gregorius genoemd
Gij machtige heeren, blijft eendrachtig en
volgt liet- verstand. Handelt gij zoo, dan zal
het Uwe stad goed gaan in vrede. Gcrardus
'de Wou heeft mij gemaakt.
De kerk zou indien zij niet geheel door
woonhuizen omgeven was, veel meer tot
haar recht komen.
Wanneer men het interieur der kerk be
giet kan men aan de zuilen en spitsbogen
'den Gothischen stijl herkennen.
Ongeveer in het midden der kerk zien wij
bndcr een muurschildering, voorstellende
[Sint Joris, vechtend met den draak, de
^.klokman", een mannetje, dat op de klok,
waarbij het staat, slaat wanneer de „dolle"
boven, in den toren, het uur aankondigt.
Tenslotte vermelden wij nog, dat in deze
kerk het graf is van Jacob van Campen,
'den bouwmeester van het Amsterdamschc
stadhuis, die op 13 September 1657 op Huize
[Randenbroek alhier is overleden en in deze
kerk op 20 September 1657 is begraven.
'AD. BIJLAGE WELKOM
[VREEMDELING.
liet oudheidkundig museum Fléhite, dat
gelegen is aan den Westsingel, zal velen,
die op; een regenachtige» middag geen raad
met hun tijd weten, een even leerzame als
aangenamo verpoozing brengen. Dit oud
heidkundige museum heeft dezen naam ge
kregen omdat het gelegen was in de land
streek Fléhite, waartoe het Oostelijk ge
deelte der provincie Utrecht heeft behoord.
In verband met het feit, dat van dit mu
seum een vrij uitvoerige gids verkrijgbaar
is, willen wij hier slechts in liet kort de
aandacht vestigen op dc verschillende
bezienswaardigheden, welke achter den
fraaien oud-ITollandschcn gevel van dit ge
bouw verborgen zijn-
Wij noemen daarvan o.m. de urnen, stce-
nen cn bronzen voorwerpen, de gedenk
en gevelstcenen, welke langs de wanden
der vestibule zijn opgesteld, do fraaie ze
ventiende eeuwschc keuken met. prachtige
tegelbeklceding cn stookplaats, waarin
verschillende keuken-voorwerpen zijn bij
eengebracht, welke vooral voor deskundi
gen zeer interessant zijn. Voorts zien wij in
dit museum do bestuurskamer met fraaie
schouw, vele prenten en gedenkpenningen,
welke betrekking hebben op het leven en
'den dood van den in Amersfoort gewoond
hebbenden landad\ocaat Johan van Olden-
barneveld, vele particulieren, zegels en an
dere op Amersfoort betrekking hebbende
zaken, een prachtig model in hout van
den Onze Lieve Vrouwentoren, vele schil
deringen, verschillende klcederdrachten,
voorwerpen van grovere kunst, smeed
werk, bet stokje, dat Joh. van Oldcnbarne-
veld steunde zij zijn gang naar het scha
vot, een oude apotheek, alsmede verschil
lende schilderijen, welke eenvoudig beeld
geven van de topografie van Amersfoort in
vroeger dagen.
Een en ander over het ontstaan
der pyramide, die jaarlijks
door zeer velen wordt bezocht
Ongetwijfeld zullen vele hotel- cn pensi
ongasten, die Amersfoort als vacantie-ver-
blijf hebben gekozen een fietstocht, gaan
maken naar dc Pyramido van Auslerlitz.
Men kan deze bereiken door den Leusder-
weg af te gaan cn om het hotel Oud Lcus-
den heen den Doornschen grintweg op te
gaan, welke langs.de Leusderheide loopt.
Zoodra men aan de Leusderheide gekomen
is ziet men rechts voor zich een grijze obe
lisk oprijzen: dc Pyramide van Austerlitz.
Men fietst steeds rechtui't lot men bij een
viersprong van wegen komt, waar men,
nabij den theetuin „Quatrc Bras" rechts af
slaat. Men komt dan, na de helling te heb
ben bestegen vanzelf aan Hotel Dc Pyra
mide (rechts). Via het terrein van dit ho
tel bereikt men dan de pyramide van Aus
terlitz.
Op deze pyramide heeft men een prach
tig uitzicht over dc geheele omgeving.
Do pyramide van Austerlitz of de Mar-
mont-berg is blijkens een in 1899 door de
firma Slothouwer uitgegeven gids op de
volgende-wijze ontstaan.
Van Juli tot October 1804 was in ver
band met de voorgenomen expeditie naar
Engeland een Fransch-Bataafsch leger van
21000 man onder bevel van generaal Mar-
mont op de Zeisier heide gekampeerd. Om
zijn soldaten na afloop der oefeningen be
zig tc lioudcn bedacht generaal Marmont
het plan een gedenkteekon op. to richten,
dat het nageslacht zou herinneren aan hun
verblijf in deze stroken en dc overwinnin
gen zou vereeuwigen, waarmede de grooto
keizer do rcpublikcinschc legers had be
roemd gemaakt.. Zoo werd op Zondag 9
September 1804 de plek, waar liet monu
ment zou verrijzen, plechtig ingewijd,
waarna men den volgenden dag aan de py
ramido begon te werken. In 27 dagen was
het geheel voltooid. In 1805 werden op de
vier zijden hardsteenen platen aangebracht
waarvan liet cenig behouden fragment be
rust in het museum Fléhite. Eind Juli 1905
werd het kamp afgebroken en dc troepen
trokken naar Zuid-Duitschland, waar zij
de overwinning bij Austerlitz hielpen be
vechten. Ter herinnering aan die overwin
ning kreeg het plaatsje Austerlitz zijn
naam.
In 1808 was het gedenkteeken reeds zóó
in verval, dat Koning Lodcwijk er de aan
dacht op vestigde cn de houten obelisk
moest worden afgezaagd. In 1893 liet de
eigenaar van liet terrein, de heer J. B. de
Beaufort, burgemeester van Woudenberg,
de obelisk in steen herstellen. Deze arbeid,
verricht door 'den Amersfoortschcn archi
tect D. v. d. Werf, was 1 Juli 1883 vol
tooid. liet hoogste punt van dc obelisk ligt
84.47 meter boven Amsterdamsch peil, de
bovenkant van den aarden heuvel ligt 70.52
meter boven A.P.
Men kan van dc pyramide af weer het
hotel op den hoofdweg naar Zeist komen
(rechtsaf slaan bij het verlaten van bet ho
telterras). Wanneer men dan het eerste
pad rechts inslaat komt men op het fiets
pad, dat dwars door dc Leusderheide voert
en loopt naar Amersfoort.
Men woont en leeft hier goedkoop
GOEOKOOPE B0uwGR0.o.£S*S?55i?T-
AANVRAGEN TE RicnT.NToïS:'"'"1»^»—
GEMEENTE MAKELAAR
ORIGINEELE
FORD
ONDERDEELEN
MODERN
SERVICE
STATION
I
I
STATIONSPLEIN
TELEFOON 41
Arnhemscheweg
Telefoon 42
Het is goed zitten in de schaduw van een
ouden boom op da Zuid helling van den Berg
zijn daar geëxposeerd.
