S. H. MASSA
AMSTERDAM'S RAAD IS WEER DWARS
ONDERWIJSBEZUINIGING
VERWORPEN
AUTOTOCHT MET EEN
ARRESTATIE
DE SABOTAGE TE
DEN HELDER
UIT DE STAATSCOURANT
In Wijnen een groote
sorteering belegen
kwaliteiten
Slijterij
SIGARENWINKELIERS
VERGADEREN
OVERSTROOMINGEN EN
DROOGTE
Onze Postvliegers
onderweg
A. H. VAN NIEUWKERK N.V. - TELEFOON 543
COMPLETE WONINGINRICHTING
HUMORHOEKJE
Ook de werkverschaffing;
voordracht ontmoet
tegenstand
Amsterlam, 25 Juli. De Vrijdag
avond geschorste vergadering werd heden
middag voortgezet. De heer Seegers (C.P.)
vraagt een interpellatie aan naar aanlei
ding van dc schietpartij op Zondagavond
door een agent van politie. Dc burgemees
ter ontraadt dezo interpellatie, waaraan de
Raad gevolg geeft en do aanvraag afstemt
Bij do voordracht om het aantal open
bare scholen voor gewoon lager onderwijs
met 41 te verminderen vraagt de heer De
Miranda of B. en W. niet naar aanleiding
van het aannemen der motie-Toornstra,
deze voordracht wenschcn in to trekken
of een nadere verklaring wenschcn af te
leggen.
De heer Ketelaar (V.D.) vraagt of het
niet mogelijk is de voordracht zoo te wij
zigen nu do Raad de wenschelijkheid heeft
uitgesproken niet 48 leerlingen per klasse
toe to laton het getal 41 te wijzigen in 29
welke scholen toch opgeheven zullen wor
den.
Prof. Woltjer (A.R.) stelt in het licht dat
B. en W. alleen bevoegd zijn het getal leer
lingen per klasse te bepalen.
De wethouder van Onderwijs. Dr. Vos,
antwoordt, dat B. en W. nu niet 29 scholen
kunnen aanwijzen. B. en W. wenschen niet
aan do motie-Toornstra gevolg te geven.
Do Raad heeft indertijd bepaald dat zij het
aantal leerlingen per klas zullen bepalen.
B. en W. kunnen aan den wensch van den
Raad belichaamd in de motie-Toornstra
geen gevolg geven. De Raad moet zich nu
maar uitspreken; de Raad heeft zijn eigen
verantwoordelijkheid maar B. en W. heb
ben de hunne.
Bij de replieken constateert de heer De
Miranda dat de toestand langzamerhand
onhoudbaar wordt. Hij verklaart dat de
soc. democraten tegen alle voorstellen be
treffende onderlijs zullen stemmen.
De heer Ed. Polak (S.D.) noemt h^t on
behoorlijk dat B. en W. tegen den zin van
den Raad handelen. Het is formeel jui6t
dat B. en W. het aantal leerlingen per klas
bepalen, maar zij doen dit toch niet buiten
den Raad om. De Raad heeft zich daar
over uitgesproken.
De heer Seegers (C.P.) vraagt waarom de
Raad vergadert. Als hij niet. doet hetgeen
B. en W. willen, dan voeren B. en W. de
wenschen van den Raad niet uit of ze gaan
naar booger bestuur.
De wethouder zegt dat B. en W. medc-
'deeling hebben gedaan nnn Raad van
het aantal leerlingen per klas. B. en W.
zijn het ook eens dat 48 leerlingen onwen-
schelijk is, maar B. en W. hebben te oor-
deelcn of die wenschcn vallen binnen de
financièele mogelijkheden. Daarom kunnen
B. en W. de motie niet uitvoeren.
De voordracht wordt hierna in stemming
gebracht en verworpen met 20 tegen 16
stemmen.
Bij de voordracht om ook over te gaan
tot verhooging van het maximum aantal
leerlingen per klas en van den leeftijd van
toelating voor de openhare en de gesubsl
dieerde bijzondere scholen voor voorberei
dend onderwijs waarschuwde de wethouder
voor onderwijs tegen het verwerpen van
deze voordracht, omdat de nadeelige gevol
gen bij verwerping veel grooter kunnen zijn
voor dit onderwijs, nadat door de soc. de
mocraten was verklaard dat zij zouden te
genstemmen. De voordracht werd verwor
pen met 19 tegen 18 stemmen.
De voordracht om het vrij gebruik van
boeken op de openbare scholen voor Mid
delbaar en Voorbereidend hooger onderwijs
af te schaffen gaf den heer Boekman aan
leiding uiteen te zetten dat door dezen
maatregel alleen getroffen worden de ar
men onder de leerlingen.
Nadat nog door enkele sprekers opmer
kingen waren gemaakt zette do wethouder
uiteen dat de heer Boekman zich vergist
Leerlingen die voldoende examen doen voor
het Middelbaar onderwijs en wier ouders
niet in staat zijn het schoolgeld te betalen,
worden vrijgesteld van schoolgeld en aan
schaffing van boeken.
De voordracht in stemming gebracht
wordt verworpen met 20 tegen 18 stemmen
De avondzitting.
In de avondvergadering werd de behan
deling voortgezet over de voorschotten be
treffende werkverruiming (het 60 millioen-
plan) en wel met een tweede motie van de
soc. democraten om deze voordracht aan
te houden totdat het resultaat bekend zal
zijn van het overleg van B. en W. met de
plaatselijke vakcentrales. De heer De Vries
(S.D.) was van oordeel, dat het loon niet
gedrukt mocht worden, zooals in het voor
nemen ligt.
De heer Steinmetz was van meening dat
zoo spoedig mogelijk de wcrkloozen aan
werk geholpen moeten worden.
De heer De IIoop (V.B.) stelt in het licht
'dat de soc. democraten hier een andere
houding innemen dan in de Tweede Kamer.
Daar i9 hot 65-milliocnplan goedgekeurd.
De heer Kitz komt er tegen op. dat de
werken zullen uitgevoerd worden onder
de bestaande arbeidsvoorwaarden.
De heer Woudenberg (V.D.) komt er te
gen op dat de heer De IIoop do houding
van de soc. democraten een uitzonderlijke
heeft genoemd. De nartijgenoolen van spr.
hebben voor het 60-millioenplan gestemd
in de Tweede Kamer, rnits de Regeering
wat de loonen betreft tot overeenstemming
met de vakcentrales kon komen. en
De wethouder voor de Publ. Werken zet
uiteen dat de Regeering poogt workloozen
aan het werk te zetten. Of dit nu is werk
verschaffing of werkverruiming laat spr.
in het midden. Er is overleg gepleegd met
do Regeering en daarbij ook ter sprake ge
komen de arbeidsvoorwaarden. De Regee
ring heeft die zeer uitdrukkelijk aan zich
gehouden. Nu wil dc heer De Vries dat
B. en W. gaan handelen tegen de zeer uit-
drukkelijken wensch van de Regeering.
Waar het zoo staat kunnen B. en W. met
de vakbonden geen overleg plegen. Spreker
wil de Raad geen oogenblik in het onzeke
re laten Ook al wordt de motie aangeno
men, dan kunnen B. en W. die niet uitvoe
ren. Spreker dringt er tenslotte op aan de
voordracht aan te nemen, want anders zal
de uitvoering van de werken weer eenige
maanden worden uitgesteld.
Hierop volgden replieken.
Dc wethouder h°eft hierop nogmaals uit
een gezet dat de werken die thans worden
voorgesteld niet kunnen uitgevoerd worden
op normale wijze. 'Nu komt de Regeering en
wil bevorderen de uitvoering van deze wer
ken. Dat kan dus niet normaal en nu heeft,
de heer De Miranda in de Commissie van
Bijstand verklaard, dat hij zal bevorderen
dat deze werken niet voor uitvoering in aan
merking komen, m.a.w. hij zal ze torpedee-
ren.
De motie werd aangenomen met 20 tegen
17 stemmen.
Politie zag excursieleider voor
een berucht inbreker aan
Een bekend fabrikant in een der Veen
koloniale gemeenten bad. naar de „Maas
bode" vertelt, onlangs het initiatief geno
men tot een auto-tocht met ouden van
dagen, cn hij had ruime medewerking ge
kregen. Tal van auobezitters stelden hun
wagens beschikbaar en de oudjes kwamen
zich bij tientallen opgeven.
Dc vorige weck had do tocht plaats. Ook
de Drentsche hoofdstad werd aangedaan
en in den speeltuin van een der hotels ver
maakten de ouden zich, als stonden zc nog
in ile kinderschoenen.
Doch daar kwam plotseling een kink in
den kabel. Dc politie verscheen ten toonee-
1c. Allerwegen schrik cn ontsteltenis
Er moest een arrestatie worden gedaan.
Wie Nieband minder daïl de leider van
het gezelschap moest met de dienaren van
den Heiligen Hermandad mee. Want hij
zou de beruchte inbreker zijn, naar wien de
politic in het gcheelé Noordon reeds vele
maanden zocht. Nu was de goede vangst
gedaan.
En of de oudjes al beweerden, dat dit
niet juist was en dat hun gewaardeerde
leider te goeder naam en faam bekend was,
en groot-fabrikant ter plaatse was en nim
mer zich met dieverijen of inbrekerijen had
opgehouden, het hielp niet. 't Signalement
kwam volgens de politie precies overeen
met dat. van den gezoche cn hij ging mee...
Anderhalf uur had de politie noodig om
s mans identiteit vast te stellen.
Gelukkig had het incident geen storen-
den invloed op het goede verloop der excur
sie, en met den leider voorop werd des
avonds in nog vroolijker stemming de
terugtocht aanvaard.
Schepeling gearresteerd
die bekent
Naar men aan het „Hbld." uit Den Helder
meldt, is aan boord van de „Nautilus", na
dat aanvankelijk enkele leden van de be
manning bij het vooronderzoek werden be
trokken en ter beschikking werden gehou
den, zonder dat echter van voorarrest spra
ke was, thans een marine-schepeling (niet-
gegradUieerde) gearresteerd, die ervan ver
dacht wordt de daad van sabotage (veront
reiniging van de smeerolie) te hebben ge
pleegd. liet onderzoek duurt nog voort.
Den Helder, 25 Juli. Het onderzoek
naar de aan boord van IIr. Ms. Nautilus
plaats gehad hebbende sabotage, heeft het
resultaat gehad, dat de in arrest gestelde
schepeling heeft bekend in de voor het
smeren der machines te bezigen olie te heb
ben gemengd cn zand en kopersoldeer in
dc metalen olie pijpen van de hoofdmachi
ne te hebben geworpen. Aanleiding tot deze
daad was ontevredenheid over het feit, dat
aan zijn verzoek tot overplaatsing geen
gevolg was gegeven. Het betreft hier een
zuiver persoonlijke daad. Van eenig conflict
is geen 6prake. De verdachte bevindt zich
in arrest en zal waarschijnlijk voor den
ze?krijgsraad terecht 6taan.
Bij K.B. is aan J. P. A. Wilhelm op zijn
vorzoek, met ingang van 1 October 1934,
eervol ontslag verleend als burgemeester
der gemeente Eibergen;
is aan J. Pot, op zijn verzoek, met in
gang van 1 September 1934, eervol ontslag
verleend als burgemeester der gemeenten
Hei- en Boeicop en Lexmond, met dankbe
tuiging voor de langdurige diensten door
hem als burgemeester bewezen;
is toegekend de aan de orde van Oranje-
Nassau verleende eere-medaille in brons
aan J. Meerburg, schipper bij P. Kloos en
Zoonen's werkplaatsen N.V, te Amsterdam.
Havik 41 Tel. 292
De geschiedenis der Tabaks
wet en allerlei mis:
bruiken
's-G r a v c n li a g e 25 Juli. In de he
den voortgezette vergadering van den Ned.
Bond van Sigarcnwinkelicrsverecnigingen
heeft het Tweede Kamerlid Henri van der
Putt een overzicht gegeven van de geschie
denis der tabakswet. In het aanvankelijke
wijzigingsonlwerp was de accijns verhoogd
zonder dat rekening was gehouden met de
wenschcn der tabaksfabrikanten en win
keliers. Dank zij hun krachtige actie is dat
ontwerp echter gewijzigd en zijn de hef-
finsperccntages verlaagd. Verkregèn zijn
voorts banderollcbescherming. cadeauver
bod en verscherping van de eischen voor
het verkrijgen van een tabaksvergunning,
waardoor thans ook de winkeliers zijn ge
bonden aan do wettelijke controlemaatre
gelen. Art. 17, dat aanvankelijk uitsluitend
de werkplaatsen e.d. omvatte, geldt n.l. nu
ook voor winkels.
Tenslotte behandelde spreker de kwestie
der mechanisatie van het sigaren- en siga
rettenfabricagebedrijf. De toestand in het
bedrijfsleven in het algemeen is van een
ontredderden aard. Het belang bij export
is teruggedrongen tot 20 pet. Wij zullen
een meer actieve handelspolitiek moeten
gaan voeren desnoods met toekenning van
uitvoerpremiën.
Spreker meent, dat het wel tijd wordt,
dat tot een betere verdeeling van den be
schikbaren arbeid wordt overgegaan. In de
eerste plaats moeten de jongemannen aap
het werk worden gesteld.
Al te snelle omzetting van handenarbeid
in machine-arbeid mag niet de werkloosheid
nog vergropten; tegen dat gevaar diénen
maatregelen to worden getroffen.
Het is van groot belang, dat de sociale
belangen door bindende overeenkomsten
worden beschermd: in dien zin heeft de
Minister trouwens reeds toezegging ge
daan.
De heer Klooster (afd. Groningen) wees
erop. dat te Groningen een sigarenwinke
lier loten beschikbaar stelt voor hen, die
in don winkel komen, op welke loten o.a.
rijwielen en belastingplaatjes genomen
kunnen worden. Proces-verbaal is op ver
zoek van de Groningsche sigaremvinke-
liersvereeniging opgemaakt, doch de belas
tinginspecteur zou hebben geweigerd, dit
proces verbaal door te zenden. Do winke
lier gaat intusschen met deze manier van
wetsontduiking voort. Inhouding van de
tabaksvergunning zou in dit geval een eind
aan deze methode kunnen maken.
De heer Van der Putt antwoordde, dat
in een dergelijk "geval de vergunning zeer
zeker geschorst zou kunnen worden in af
wachting van de uitspraak der justitie.
Ook andere afdeelingen hebben derge
lijke ervaringen opgedaan; soms worden de
loten op straat uitgereikt nadat men den
winkel heeft verlaten.
Geklaagd werd voorts over art. 3 der
Tabakswet, volgens hetwelk een kleinfabri
kant kistjes sigaren tegen legeren prijs dan
dien welke met de banderolleering over
eenstemt mag verkoopen
De heer Van der Putt erkende, dat dit
nog een leemte in de wet is, waarin zoo
spoedig mogelijk moet worden voorzien.
Hierna werd pauze gehouden.
De heer F. L. van der Leeuw, adjunct
directeur van den Koninklijken NederlancJ-
schen Middenstandsbond, hield hierop een
referaat, waarin hij een korte uiteenzetting
gaf van zijn zienswijze, betreffende de toe
treding van den Bond van Sigarenwinke-
liersvereenigingen tot den Kon. Nederl.
Middenstandsbond. Spreker wees erop, dat
de slechte economische toestand een zeer
nadeelingen invloed heeft op het midden-
standsbedrijf. Een actief optreden van de
vakorganisaties is geboden. Slechts door
aaneensluiting van de verschillende mid
denstandsorganisaties kan de vakbeweging
zich tegenover de andere groepen, b.v. van
fabrikanten, staande houden. Als afzonder
lijke vakgroep is het niet mogelijk, de
vele moeilijkheden op te heffen. Slechts
wanneer de verschillende organisaties zich
solidair verklaren en zich aaneensluiten tot
een bond, zullen zij den strijd tegen dc
moeilijkheden met kans op succes kunnen
opnemen. Spreker zeide, dat het voor dezen
Bond van groot belang zal zijn, toe te tre
den tot den Kon. Ned Middenstandsbond
om hier, gezamenlijk met de 175 aangeslo
ten vakgroepen het hoofd te bieden.
Overeengekomen werd. na een langdurige
discussie, dat vóór 1 September a.s. van
de verschillende onderdeelen van den
Bond. een besluit omtrent al of niet toetre
ding zal moeten worden ingediend.
De voornaamste bezwaren, die door de
vergadering te berde werden gebracht,
waren het financieele gedeelte van de
toetreding en het feit, dat, naar de mea
ning van sommige leden, niet uitvoerig
genoeg over de voor- en nadeelen van de
zaak was onderhandeld.
Besloten werd, de niet-afgehandelde
agendapunten aan de orde te stellen op
de op 5 September te Amsterdam te houden
bondsvergadering.
Iloe zijn deze verschijnselen te
vetkaren?
Onze weerkundige medewerker schrijft
ons:
In den laatsten tijd brengen de kranten
lal van beTicliten over droogte in verschil
lende landen naast berichten over wolk
breuken eil overstroomingen in andere dce-
len der aarde. Er is in deze gebeurtenissen
schijnbaar tegenspraak, omdat droogte en
wolkbreuken twee zeer verschillende mete
orologische verschijnselen zijn, dio, wat de
oorzaken betreft, elkaar uitsluiten. Hoo ie
het dan te verklaren, dat over groote ge
bieden geen regen valt, terwijl elders bui
tengewone hoeveelhedon water uit den he
mel vallen?
Wij moeten hierbij onderscheid maken
tueschen enkele hoofdzaken. Daar is voor
eerst het verschijnsel van de groote cn
langdurige droogte, die, voor zooverre uit
de berichten valt op te maken, reeds lang
een wereldverschijnsel is. Deze droogte om
vat zeer groote gebieden, namelijk goheel
West-, Midden- en Oost-Europa gedurende
meer dan anderhalf jaar, met zekerheid de
Westelijke en Midden-Staten van Noord-
Amerika gedurende ten minste een half tot
driekwart jaar en verder, voor zooverre uit
de vrij schaarsche, doch veelzeggende be
richten uit China en Japan valt af tc lei
den, ook dezo landen wat betreft den laat
sten tijd. Gedurende geruimen tijd schijnt
verdei buitengewone droogte geheerscht te
hebben in Zuid-Rusland en in den Balkan.
Van het Zuidelijk Halfrond wordt niets ver
nomen, zoodat men vooralsnog moet aan
nemen, dat daar niets bijzonders aan de
hand is en dat de droogt© dus hoofdzake
lijk, voor zooverre bekend, over het Noor
delijk Halfrond heerscht.
Dit is dus één feit cn wel het voornaam-
sto, waarvoor nog geen verklaring bekend
16.
Naast dit groote feit staan de kleinere,
de overstroomingen in Zuid-Polen en wolk
breuk-verschijnselen in andere, betrekkelijk
kleine gebieden. Ofschoon do overstrooming
in Polen geweldig schijnt te zijn gewoest,
moet zij toch worden beschouwd als een
min of meer plaatselijk verschijnsel, al
thans vergeleken met de groote uitgebreid
heid van het droogte-gebied. De oorzaak
van deze overstrooming, ecu zware regen
val in het bovenstroomgebied van de Weich-
sel en zijn zijrivieren, was bovendien van
korten duur. De op eenmaal gevallen groote
boeveelheid regenwater kon niet 6ncl ge
noeg door de hoofdrivier worden afgevoerd
en het duurde verscheidene dagen eer deze
watermassa op haar weg naar zee het eind
punt bereikte.
Deze zware regenval was liet gevolg van
het voorbijtrekken van een actieve depres
sie over Polen. Overigens was in den laat
sten lijd de activiteit van de depressies niet
groot. Wèl kwam het hier en daar tot do
ontwikkeling van zwakke- onweersdepres
sies, die ook hier en daar tot wolkbreuk-
achtigè regens aanleiding gaven, maar deze
verschijnselen 6trekten zich niet uit over
groote gobieden. Het is bovendien een nor
maal verschijnsel, dat in het warmste ge
deelte van den zomer in verband met ster
ke temperatuurverschillen in dicht naast
elkaar gelegen streken lokale onwedens tot
ontwikkeling komen, die plaatselijk zeer
hevig kunnen zijn cn dan zware regens
brengen, die den indruk kunnen wekken
alsof algemeen regen is gaan vallen. In
werkelijkheid zijn dezo verschijnselen van
weinig beteekenis tegenover de groote uit
gebreidheid van de droogte.
Intusschen schijnt toch in den laatsten
tijd de actie in den dampkring iets toege
nomen te zijn, tengevolge waarvan dan toch
hier en daar veel regen is gevallen. Daar
dit echter grootendeels kan worden toege
schreven aan den invloed van het hoogsei
zoen met de hoogste temperaturen en sterk
ste témperatuurtègenslellingen, kan het pas
later blijken of dc groote droogte aan het
voorbij gaan is.
Voor Nederland geldt dit alles evenzeer.
In Juni vielen op verschillende plaatsen den
derden en vijf-en-twintigsten zware regens,
maar dit waren onweersregens in verband
met kleine onweersdepressies en zij vielen
plaatselijk. Van een algemeen heérschen-
den regentoestand was in den laat6ten tijd
Pelikaan
Rijstvog.
19-7
Amsterdam
25-7
Boedapest
19-7
Belgrado
Athene
24—7
Mersamatruh
Cairo
20—7
Gaza
Rutbawells
23—7
Bagdad
Boeshir
21-7
Dj ask
22—7
Karachi
22—7
Jodpoer
21—7
Allahabad
23—7
Calcutta
20-7
Akyab
Rangoon
24-7
Bangkok
19—7
25—7
Singapore
18-7
Med an
Baf a vin
18-7
r v
25—7
25—7
Vertrek van bet eerstvolgende post
vliegtuig van Amsterdam 2 Augustus.
noch in ons land, noch over groote gobie
den in Europa sprake.
(Nadruk verboden).
OPDRACHTEN AAN BELGISCHE
KUNSTENAARS.
Gustaaf van de Woestijne en
Anto Carto.
Dezer dagen werd gemeld, dat de Belgi
sche Senaat besloten had, twee wandtapij
ten te Mechclen te bestellen en twee borst
beelden van het koningspaar te laten ma
ken. Naar het Handelsblad vernoemt, heb
ben de Vlaamsche decoratieschilders Gus
taaf van de Woestijne, een broeder van wij
len den dichter Karei van do Woestijne en
zijn Waalsche collega Anto Carte opdracht
gekregen, do ontwerpen voor deze wandta
pijten te vervaardigen Zij zullen onderschei
denlijk den intocht van Koning Albert in
1918 te Brussel en do troonsbestijging, van
Koning Leopold III voorstellen. De tapijten
zullen tezamen frs. 400.000 kosten, waar
van frs. 330.000 alleen zullen worden uit
betaald aan arbeidsloonen en honoraria
voor de beide kunstenaars. Daar de werk
loosheid in de tapijtweverij te Me ch el en
zeer groot, is, wordt deze bestelling be
schouwd als een belangrijke werkverschaf
fing.
De vervaardiging van de borstbeelden
van Koning Leopold en Koningin Astrid is
opgedragen aan den Vlaamschen beeld
houwer George Minne en aan den Waal-
sclien beeldhouwer Egile Rombauix. De
borstbeelden zullen frs. 50.000 per stuk
kosten.
OP HOOP VAN ZEGEN
ALS FILM.
In September begint de ver-
filming.
Het Handelsblad verneemt dat de film
regisseur Benno gewacht heeft op de terug
komst van Willem van der Veer uit Suri
name (waar hij met zijn „Dietse Spelers",
speciaal het echtpaar Mulder-Stekelenburg
veel succes heeft geboekt), om hem te enga-
geeren voor de film „Op Hoop van Zegen".
Willem van der Veer, die jarenlang in dit
stuk de rol van Geert heeft gespeeld, zal in
de film als reeder Bos optreden. Aanvang
September begint de verfilming in de stu
dio's van Cinetone aan de Duivendrecbtsche
kade bij dc hoofdstad.
VLAAMSCHE FRESCO'S ONTDEKT.
Te St. Truiden (Belg. Limburg) in de kerk
van het voormalig begijnhof, zijn fresco's
voor den dag gekomen, zoo verneemt de
„N. R. Ct.". Het moet Vlaamsch werk zijn
uit de 14de of de 15de eeuw; de eene schil
dering stelt voor het, „Sterfbed van Maria",
de andere de „Kroning der H. Maagd".
ONZE MODERNE MEUBELEN MAKEN UW HUIS GEZELLIG EN GEVEN ER EEN
SPECIAAL CACHET AAN. ELK MEUBEL IS VAN DEGELIJKE CONSTRUCTIE EN
KEURIG AFGEWERKT.
BEEKENST. LAAN 10 OPGERICHT 1909
Wé
Hé, baas, Je el Is uitgekomen
(Humorist),
