U WEET AL FALCON RINTEL DE EEMLANDEIi L. J. LUYCX ZOON 4000 EXEMPLAREN GARAGE NIC. BOVÉE Licht op 9 uur 21 min. Woensdag 1 Augustus 1934| Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 33e Jaargang Ho. 27 HET GRATIE-VERZOEK AFGEWEZEN "li Succes Tel. 1788 dat „DE TOOVERBAL'' UZONDAG AMUSEEREN ZAL? EDUARD VETERMAN'S nieuwe KUNST-CABARET Zie de groote adver tentie in dit Blad TAXI 6 CENT PER TAXI K.M. TEL. 1830 en 1093 KAMP 41 VOOR AMERSFOORTSOi DAGBLAD abonnementsprijs per 3 maanden voor Amersfoort 2.10. per maand 0.75. per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.l7Vr Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513 prijs oer advertentien vaa *-05 met labcgrip van een bewijsnummer 11 elke regel meer f 0.25. Ltefdadighelds-advertentléa voor d* helft van den prijs. Kleine Advert en tién „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels 50 cent elke regel meer 10 cent driemaal plaatsen f 1.—Bewllsnammer extra I 0X5 DE TWEE REBELLEN TERECHTGESTELD Het requisitoir en de pleidooien ter terechtzitting Ween en, 30 Juli. (D.N.B.). lieden hield het militair gerechtshof zijn eerste zitting, waarin de zaak werd behandeld van den 34-jarigen Otto Planetta, den moordenaar van Dollfuss en den 29-jarigen Franz Holz- weber, de leider van den overval. Beide zijn van hoogverraad en moord beschul digd. De zitting begon kort na 5 uur onder pre sidium van overste Kubin. De zaal staat onder militair toezicht. Tot de aange klaagden worden de gebruikelijke vragen gericht, waaruit blijkt, dat zij beiden een blanco strafregister hebben. Ilicrop wordt de aanklacht voorgelezen, waarin o.a. wordt gezegd Op 25 Juli kwamen op het Ballhausp'ein een personenauto en elf vrachtauto's met ongeveer 150 a 200 als militair verklccde personen aan. De personenauto met 4 per sonen reed den tuin in der bondskanse- larij. De personen, die op de vrachtauto's zaten, sprongen eraf, overweldigden de wacht en de beambten en drongen met pis tolen het gebouw binnen. De torenwach ter, het lawaai hoorende, trachtte eerst voor de veiligheid van den bondskanselier te zorgen. Hij snelde naar de Zuilenzaal en verzocht den bondskanselier hem snel te volgen, maar de deur werd verbrijzeld en 10 h 12 op roerlingen drongen de zaal binnen, zoodat vluchten niet meer mogelijk waö. daar zij met hun pistolen dreigden. Do torenwachter Hedvicek plaatste zich voor den bondskanselier, maar er knalden twee schoten. De bondskanselier bracht do handen aan hét hoofd, maar wat er verder gebeurde, kan Hedvicek niet zeggen, daar hij gedwongen werd aan het einde der zaal met het gelaat naar den muur te gaan staan. Uit de latei-3 onderzoekingen is gebleken, dat Dollfuss, ofschoon zwaar gewond, nog eenige uren leefde en ook gedeeltelijk bij kennis bleef. 6choon hij eerst na 20 minu ten werd verbonden. Hij 6tierf ongeveer kwart voor vieren aan zijn verwondingen. Op het lijk werden twee kogelwonden gevonden. Volgens den rechterlijken arts. prof. Werk- garlner, drong een schot links in den hals, drong door het ruggemerg en tot in de rechter okselholte. Het andere schot drong links den hals binnen en veroorzaakte slechts een vleeschwonde. Geen der beide schoten was onmiddellijk doodelijk, maar de dood is door verbloeding ingetreden. Generaal-majoor Pummerer verklaarde, dat in totaal 69 9 m.M. Steyr-zelflaad-pisto- len, type 12, een gewone trommelrevolver en 4600 schoten 9 m.M.-munitie in de bonds- kanselarij zijn gevonden. Slechts van twee wapen.cn kon met zekerheid worden vastge steld, dat zij waren afgevuurd. Eén dezer twee wapenen was de revolver van Panet ta Door een anderen deskundige werd ver volgens de doodsoorzaak van Dollfuss me degedeeld. De verdenking was gew ekt, dat de schoten waren gelost door Planetta, die zulks toe gaf, doch verklaarde, dat het niet zijn be doeling wa6 geweest, den bondskanselier te treffen, laat 6taan te dooden, vooral waar het parool w;as uitgegeven, dat geen geweld daden gepleegd mochten worden, behoudens in dringende noodgevallen. Na een korte onderbreking op verzoek van do verdediging, wordt de beklaagde Planetta aan een verhoor onderworpen. Op de vraag van den president, waarom hij de bondskanselarij binnendrong, antwoordt hij: „op bevel". Hij deelt echter niet mee op wiens bevel. Het blijkt, dat hij tot het bonds- leger behoorde, tot hij in 1932 ontslagen werd wegens verboden actie voor de natio- naal-socialisti6che partij. Op 25 Juli was hij reeds des morgens te vijf uur begonnen de menschen, die als troepleider onder zijn be vel stonden, te waarschuwen, dat zij zich moesten verzamelen in een turngebouw in het 7do district, waar hij zelf des middags tegen half één was gearriveerd. Een kwar tier later vertrokken de auto's naar den Ballhausplatz. Planetta verklaart dan hoe hij op den bondskanselier geschoten heeft Toen hij Dollfuss zag vallen, heeft hij nog getracht verbandwatten te vinden. Aan het slot van zijn verhoor verklaart hij, dat het hem ten zeerste spijt, dat hij den bondskan selier heef neergeschoten. Bij het verhoor van den beklaagde Holz weber komen de onderhandelingen over den vrijen aftocht der opstandelingen ter spra ke en vraagt de president, of minister Fey reeds wist, dat Dollfuss zwaar gewond was, toen hij met de opstandelingen over hun •vrijen aftocht onderhandelde. De beklaagde antwoordt hierop bevestigend en zegt, dat ook minister Neustadter-Stürmer daarvan op de hoogte was. Minister Fey had zijn soldaten-cerewoord gegeven voor het waar borgen van een vrijen aftocht en had daar geen enkele voorwaarde aan verbonden. Minister Fey bevestigde deze lezing in zijn daarop volgend verhoor. Hij wist toen reeds dat de bondskanselier overleden was. De laatste woorden van Dollfuss waren: „Geen bloed vergieten: er moet vrede komen". La ter was minister Neust&dter-Stürmer voor het gebouw verschenen, die een vrijen af tocht beloofde, als het gebouw ontruimd werd cn dreigde, het anders te laten bestor men. Ook toen wa-s aan de toezegging van vrij geleide geen enkele voorwaarde verbonden. Fey deelt mede, hoe hij van het balcon af met minister Neustüdter-Stürmer onier- handeld heeft cn hoe de bemiddeling werd ingeroepen van den Duitschen gezant dr. Rieth. Een vraag van één der verdedigers aan Fey, of deze zijn cerewoord had gege ven, dat de oproerlingen vrij gelaten zou den worden, wordt door den president niet toegestaan. Fey verklaart echter, legen beantwoor ding hiervan geen bezwaar te hebben om dat hij zijn woord niet gegeven heeft en wel, omdat hij geen overeenkomst kon tref fen. Op een vraag van den president, hoe Fey dan verklaart, dat de opstandelingen tenslotte niet ongehinderd konden aftrek ken, antwoordt de minister, dat de voor waarden later door de overige leden der rogeering ter sprake zijn gebracht Vervolgens werd minister Neustadter- Stürmer gehoord, die mededeelde, dat bondsminister Schuschnigg, toen deze op den Ballhausplatz kwam en van den dood van den bondskanselier hoorde, verklaard had, dat daardoor een geheel nieuwe si tuatie was ontstaan. Er was een moord ge pleegd en daarom werden de opstandelin gen in verzekerde bewering genomen. Eén der verdedigers wenscht te con-ta- teeren, dat in ieder geval, los van den toestand van den bondskanselier. vrijgHei- cie was beloofd. Minister Neustadter-Stür mer merkt daar tegenover op, dat hij zijn soldaten-eerewoord slechts aan soldaten geeft en het aan het hof wil overlaten te beoordeelen of soldaten een doodelijke ge wonde geestelijken en medisclien bijstand OTTO PLANETTA. Nadat nog verschillende andere getuigen gehoord zijn, verzoeken de verdedigers ook den Duitschen gezant dr. Rieth en bonds kanselier dr. Schuschnigg te hooren. Na tien minuten in raadkamer te zijn ge\v;est. wordt dit verzoek door het hof afgewezen. De verdedigers verzochten vervolgens de zitting te willen verdagen, aangezien het volgen ervan groote inspanning kostte. Toen de president weigerde hieraan 'e vol doen, kwam het tot een heftig incident neer. Zoowrel de president als do verdedigers kondigden aan, zich bij de Kamer van Ad vocaten te zullen beklagen. De zitting moest nu wel opgeheven wor den. Zij wordt Dinsdagmorgen te 9 uur voortgezet. Met de advocaten wordt onder handeld over hervatting van de verdedi ging. Planetta en Holzweber ter dood veroordeeld. W e e n e n, 31 Juli. (Reuter.) in het prcces legen de moordenaars van Dollfuss zijn de beide hoofdbe- klaagden Otto Planetta en Franz Holzweber ter dood veroordeeld. De behandeling der processen te gen de overige opstandelingen zal pas over eenigen tijd plaats vin den. Wc en en, 31 Juli. Nadat de behandeling van hel proces togen de moordenoars van Dollfuss voor een half uur onderbroken was, nam dr. Tuppy het woord voor het houden van zijn requisitoir. Daarin zeide hij o.m.: De beide beklaagden worden beschuldigd van dr ontzettende misdaad van hoogver raad en een van ben wordt beschuldigd van de ontzettende misdaad van moord. Beide beklaagden zijn schuldig aan hoog verraad daar zij op 25 Juli iets hebben on dernomen dat opsitnd en een burgeroorlog in het binnenland ten doel had, in het bij zonder door bezetting van de bondskanse larij en de daar gepleegde daden van ge weid. Het O.M. gaf een uitvoerige uiteenzelting van de gebeurtenissen van 25 Juli. Toen IN DEN Tuin HET ZAAIEN EN STEKKEN VAN BLOEMPLANTEN VOOR HET VOLGEND JAAR. Wie tuinieren wil moet steeds zorgen, dat alle werkzaamheden op tijd gebeuren. Dit geldt vooral waar het zaaien en stekken betreft van tal van planten. We genieten nu van onzen mooien bloementuin, maar in- tusschen zorgen we ook weer voor de toe komst. We zaaien in deze maand viooltjes. Viola tricolor maxima en het overblijvende viooltje V. cornuta worden nu gezaaid. We zaaien op een beschaduwde plaats en zor gen vooral dat de aarde steeds vochtig blijft totdat het zaad opkomt. Het droog- worden van den bovengrond gedurende het kiemingsproces heeft vrij zeker mislukking ten gevolge. De jonge plantjes worden op 45 cm afstand verspeend in humusriiken grond, b.v. bladaarde, opdat we ze later met een kluitje kunnen overplanten. We gaan nu ook geraniurps stekken. We snijden de stekken ter lengte van circa S cm onder een bladknoop af. Bij deze verdikking is reservevoedsel opgeslagen en daardoor worden hier gemakkelijk wortels gevormd. Om sterke verdamping en dientengevolge slap worden van de stek te voorkomen snijden we de groote bladeren geheel weg en halveeien de blijvende. We plaatsen de stekken stevig maar zeer ondiep in met veel zand vermengde bladaarde. Bij zonnig weer zorgen we voor schermmateriaal. waarvoor we horren, fijn rijs en schermriet- matten kunnen gebruiken. We kunnen de stekken in den vollen grond plaatsen om ze. wanneer ze geworteld zijn op te potten in stekpotjes. Ook kunnen we de stekken direct in deze potjes plaatsen, waarbij we de aarde stevig aandrukken. Met gieten en sproeien zij men voorzichtig; men moet steeds zorgen dat des avonds de stekken droog zijn. Bij regenval kunnen we een raam boven de stekken aanbrengen, anders is dit niet noodig. De in Mei gezaaide twee jarige planten als: Campanula medium, Di gitalis of vingerhoedskruit, Dianthus barba- tus of duizcndschoonen, Agrostemma of prikneusje e. a. zijn nu zoo groot, dat ze met kluitjes kunnen worden overgebracht naar de rabatten in den kweektuin, waar vandaan ze in het najaar weer een plaats zullen krijgen in den bloementuin. We zaaien nu ook Myosotis of vergeetmeniet- jes. Deze groeien gemakkelijk en behoeven niet die zorg als viooltjes. Misschien vindt ge voldoende zaailingen in uw tuin ter plaat se waar ze dit voorjaar bloeiden. Indien de ze goed van kleur waren kunnen deze zaailingen worden opgenomen en verspeend. Passagiers verzekerd 6 ct. per K M. Tel. 1788 Vraagt prijs van onze 6 7 pors. wagens. de beklaagden zagen, dut de hulp die van buiten verwacht was, was uitgebleven en inzagen, dat hun daad zonder 6ucccs bleef, hebben zij zich overgegeven en zijn zij ge arresteerd Er is -gpen twijfel aan dat de bedoeling burgeroorlog ie geweest. Daar valt niels tegen in te brengen. Weliswaar verklaren de beklaagden, dat zij de regee ring legaal hadden overgenomen en dat de bondspresident aernter hen 6tond. De be klaagden zijn echter geen onintelligente mannen cn men vraagt zich dan oak af, hoe zij ook slechts één seconde hebben kunnen denken, dat een zoodanige onder neming legaal zou zijn. Zij kunnen niet gedacht hebben, dat de bondspresident zich van hun hulp zou be dienen om zion van de regeering te ont doen. De bei Je beklaagden hebben bij de bevolking een leidendp rol gespeeld. Holz weber heeft zonder twijfel, zooals hij zelf ook toegeeft, hij beroept zich op een on bekenden leider, die hij niet kan of wil noemen in het Huis zelf een leidende rol gespeeld. Wij weten hoeveel dooden in het land gevallen zijn Een vonk zou vol doende geweest zijn en men had in Oos tenrijk vreemde militairen, vreemd volk cn vreemde machten. Is hoogverraad niet het ergste? Daarenboven wordt Planetta nog belast met de misdaad van moord op den bondskanselier. Planetta heeft het doode lijke schot gelost. Ook de rapporten der deskundigen en verklaringen van getuigen hebben het bewijs geleverd. De voorstelling van z* ken, zooals die door de beklaagde gegeven wordt, i# zoo onmogelijk en on- gerij-md, dat daaraan geen geloof kan wor den geheoht. De beide beklaagden hebben cr met bijzonderen klem op gewezen, dat hun in zekeren zin vergiffenis ten deel was gevallen. Daarvan kan in het geheel geen sproke zijn. In de geheele wereld be staat geen wet, die een dergelijke vergiffe nis mogelijk zou maken. Door onzalige da den van geweld is den minister de belofte afgeperst van vrijen aftocht. En zou deze belofte moreele betcekenis en kracht he-b ben? Hierop eischte het O.M. voor beide bc klaagden het 6ohuldig uit te spreken, cn hun veroordeeling tot de doodstraf. Planetta's laatste woord. Na het requisitoir van het O.M. kregen de verdedigers het woord. De verdediger van Holzweber, Ruehrer zeide o.a.: Er zijn in Oostenrijk twee groe pen, waarvan de eene opkomt voor de on afhankelijkheid vin Oostenrijk, terwijl de andere een aanslu:ting wil met het Duit- sche rijk en het Duit6che volk. Degenen, die opkomen voor deze aansluiting, houden niet minder van hun vaderland dan de verdedigers der onafhankelijkheid. (Hier werd de verdediger tot dc orde geroepen). De verdediger beriep zich verder op het toegezegde vrijgeleide cn op den wensch van Dollfuss, dat zoo weinig mogelijk bloed zou worden vergoten. Daarna werd den beklaagden gelegen heid gegeven voor het laatste woord. Pla netta zeide dai-bij: Ik ben geen moorde naar, ik wilJe Dr Dollfuss niet dooden, ik vraag mevrouw Dollfuss vergiffenis." Holzweber verklaarde, dat hij onschuldig was aan den dood van Dollfuss. Hij zeide: „Wij meenden, dat Rmtelen met de honds- kanselarij tot overeenstemming zou komen, toen wij binnendrongen. Dat was den vo- ngen dag gezegd. Ik kan nog slechts dit zeggen: Ik heb gehmdeld in het belang van mijn vaderland. Ik zie een rechtvaar dige boctendoening tegemoet." Planetta en Holzweber terecht gesteld. Even voor vijf uur in den middag zijn Planetta en Holzweber op de binnenplaats- van de gevangenis door den 6trop terechtgesteld. Het gratieverzoek aart den bondspresi dent was afgewezen. Motiveering der uitspraak. In de motiveering van het doodvonnis te gen Planetta en Holzweber wordt onder andere gezegd: liet feit, van hoogverraad, dat den ba klaagden ten laste was gelegd, is overtui gend bewezen. De beklaagden zijn lid van de N.S.D.A.P. Zij hebben bekend, dat zij hebben deelgenomen aan de actie tegen Bondskanselier Dollfuss, en Dollfuss heb ben vermoord. Het 16 hun bekend geweest, dat het de be Joeling was, dat de regeering omvergeworpen zou worden. In totaal zijn 150 personen in de bonds kanselarij binnengedrongen, zoodat daar door de oogmerken van oproer vaststaan. De beide beklaagden moeten beschouwd worden als aanvoerders. Wat betreft de beschuldiging van moord tegen Planetta, deze heeft zelf bekend. Het opzet om to dooden blijkt uit het gebruik van een ab soluut doodelijk wapen en uit het schieten van zeer nabij Het gerechtshof heeft daar om het opzet om te dooden bewezen geacht Bij Planetta moeten als verzwarende om 6landigheden worden beschouwd «hef. delict van hoogverraad, het lossen van twee schoten, en de belangrijkheid van de ge- doode persoonlijkheid, die beschouwd is als vertegenwoordiger van het geheele vader land. Verzachtende omstandigheden heeft rnen niet in aanmerking kunnen nemen. Bij Holzweber zijn zeer verzwarende om standigheden aanwezig. Als verzachtende omstandigheid kan zijn oprechtheid cn het feit dat hij t.ot dusverre een goeden naam had, worden beschouwd. Hun laatste woorden: Hitier". „Heil Omtrent de terechtstelling van Dollfuss' moordenaars Holzweber en Planetta wordt officipel medegedeeld, dat Holzweber, die liet eerst werd terechtgesteld, toen hem werd medegedeeld dat het verzoek om gra tie was afgewezen, uitriep :„Ik sterf voor Duitschland! Heil Hitier!" Ook Planetta riep tot het laatste moment voor de te rechtstelling: „Heil Hitler!" Beiden hadden om geestelijken bijstand verzocht en spra ken geruimen tijd met de geestelijken. LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 De Opruiming van ZOMERSTOFJES en COUPONS wordt nog eenige dagen voortgezet. Nog zeer mooie koopjes ook in wollen stoffen. DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJ KSCMM GECONTROLEERDE OPLAAG VAN Vraagt prijs voor toerritten IN BINNEN- EN BUITENLAND VRAAGT OOK PRIJS VOOR DE LUXE 6 EN 7 PERS. WAGENS. OOK DES NACHTS GEOPEND Vaste standplaats ter linker zUde van hotel Monopole. BUITENLAND. Moordenaars van Dollfuss terechtgesteld. (Eerste Blad, pag. 1). De gebeurtenissen in Oostenrijk. (Eerste Blad, pag. 2.) Hindenburg's toestand wekt bezorgdheid. (Eerste Blad, pag. 2.) BINNENLAND. T%adiorede over de steunregeling. (Tweede Blad, pag. 2). Onteigening voor het AmsterdamRijn kanaal. (Tweede Blad, pag. 2.) STADSNIEUWS. Een zeer waardeerend oordeel in ,,1-ia Technique des Travaux" over ons nieuwe gymnasium. (Eerste Blad, pag. 3.) Het optreden van liet Kunstcabaret De Tooverbal. (Eerste Blad, pag. 3.) Medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt Hoogste Barometerstand 765.9 te Vardö. Laagste Barometerstand 745.2 te Vest- manoer. Verwachting: Zwakke tot matige Zuid- Westelijke tot Zuidelijke wind, gedeeltelijk bewolkt, aanvankelijk weinig of geen regen waarschijnlijk iets warmer overdag. Kans op tijdelijke weer», verbetering. Do stijging van den luchtdruk in het Zuid-Westen zette door, zoodat zich over Frankrijk do hooge druk een weinig her stelde. Ook over het zuiden van de Brit- schc eilanden steeg de barometer. Intua- sclien passeerden met veel regen en onweer de gisteren genoemde sccundairen gister middag en hedennacht ons land. Groningen tapte 20, Do Bilt 13 m.M. af. Ook over Zuid- Scandinavië deed zich de invloed van deze secündaireri nog gelden. Blaavandshuk had 19, Skudesnaes 17 m.M. neerslag. Over Noord-Scandinaviö versterkte zich de hooge druk. Het weer is overal rustig, behalve in Noord-Duitschland en hier en daar in Scandinavië is 't over 't geheele gebied kou der geworden. Vooral over ons land zijn dc ochtendtempcraturen lager. Het laat zich aanzien, dat een tijdelijke weersver- betering zal intreden.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1934 | | pagina 1