AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DE SNELTAX
FEUILLETON
DE FREGATVOGEL
Dinsdag 14 Augustus 1934
33 e Jaargang No. 38
TWEEDE BLAD
NATIONAAL CRISIS-
COMITE
„ENTAM"-STAKING
OPGEHEVEN
EEN ONTMOETING MET
KONINGIN EN PRINSES
Tel. 1354
Tel. 743
VREESELIJK DRAMA BIJ
HEERLEN
Overzicht regeling extrahulp aan
werkloozen over 1933
Het Nationaal Crisis-comité maakt be
kend:
Omtrent de door het comité in 1933 ver
leende extra-hulp aan werkloozen (B.steun)
kan thans het volgende worden medege
deeld:
Van de SSi gemeenten met 313.000 werk
loozen, welke voor een bijdrage in aanmer
king konden komen, werden door 537 ge
meenten met 295.000 werkloozen uitkeerin-
gen ontvangen; feitelijk door alle gemeen
ten, welke met zware werkloosheid hebben
to kampen.
Aan 60 noodlijdende gemeenten is in ver
band met den 6lechten toestand der finan
ciën ten uitkeering toegestaan buiten be
zwaar van de gemeentekas. Hiermede wa
ren uitgaven gemoeid ten bedrage van
29.682 (in 1932 17 gemeenten voor 5400)
De andere gemeenten ontvingen slechts
uitkfctringen op voorwaarde, dat van ge
meentewege een gelijk bedrag werd be
schikbaar gesteld als bij het Nationaal
Crisis Comité aangevraagd. Aangenomen
kan worden, dat in 1933 door het N. C. C.
en de gemeenten tezamen voor deze steun-
verleening 1.380.000 is besteed.
De kosten werden bestreden uit een
Rijksbijdrage» van 750000, voor dit doel
ter beschikking van het Comité gesteld.
Wat daarbij het vaststellen der bijdragen
voor iedere gemeente afzonderlijk betreft
vormde de wijziging van den maatstaf voor
de berekening, waarbij thans het werkloos-
heidsgeraiddelde in plaats van het aantal
inwoners als uitgangspunt werd genomen
een groote verbetering. Aan gerechtvaar
digde bezwaren van vooral kleinere ge
meenten met zware werkloosheid is daar
mede tegemoetgekomen.
Uitgangspunt der regeling was wederom
voorziening in de meest noodzakelijke be
hoeften aan klceding, dekking en schoeisel
bij steuntrekkende en tewerkgestelde werk
loozen, waarbij op de eerste plaats in de
nooden der langdurigst werkloozen en van
de groote gezinnen behoorde te worden
voorzien volgens- een systeem van indivi-
dueele beoordeeling der aanvragen.
De algemecne indruk is nu, dat met de
bijna anderhalf millioen, welke aan deze
stcunverleening in 1933 werden besteed,
voor het meerendeel der gemeenten ook
alleen in zeer dringende nooden verlich
ting kon worden gebracht.
OPBRENGST CRISISPOSTZEGELS.
Ruim 60.0C0.
Volgens de voorloopige cijfers zijn van
de crisispostzegels, welke tot ultimo Juli
op de postkantoren verkrijgbaar waren, de
volgende aantallen verkocht: frankeer-
waarde 5 ct., verkoopprijs 9 ct: 685.827;
frankeerwaardc 6 cl., verkoopprijs 11 cent:
829.387.
De netto-opbrengst boven de frankeer-
waarde bedraagt ruim 61.900.
DE NEDERLANDSCHE REISWEEK.
Maandag is ten kantore der Nederland
echo Reisvcreeniging het 10.000ste legitima
tiebewijs voor de Ncdcrlandsche Reiswcek
afgegeven.
=B
nET
Ergens aan de kust van Holland
't Doet cr minder toe waar 't was
Liep ik met vacantie-dagen
Aan den grootcn, diepen plas.
Overal vacantie-stemming,
Overal een vrijheids-beeld
Holland lanterfanter t, luiert,
Zonncbrandt, ligtstoclt en speelt.
Dames in hun strandpyama's
Loopen kinders achterna;
Met een zandkuil en een schopje
Amuseert zich de Papa.
Tantes, nichten, neven werpen
Gummi-ringen naar elkaar
Eindje verder loopt een innig,
Maar dan ook een i n n i g paar
Kleine Locs en Wimpjc baden
Aan de grens van zee en strand;
Even verder is een juffrouw
Tot een Pinda-man gebrand
In mijn mijmering van vieugdc
Loop ik door het sirandgcwoel
En ontdek hof6 is dat moog'lijk
Iemand rustig in een stoel!
In het grootehclschc leven
Van het warm vacantic-strand
Zit ccn dame mir nichts, dir nichts -
Lezend in ccn dikke krant!
Nergens waar m'n oog maar zien kon-
IIad ik zóó iets eer ontdekt
En zc zot daar niet te slapen,
Neen! ze las heel opgewekt.
Nog eens keek ik om mij henen,
Nergens las men méér ccn krant
Alles plaste, alles plonsde,
Alles speelde aan het strand.
En zoo snel als beenen loopen
Ben ik er op af gegaan;
Wat ik zog, ziet U hierboven
Via fototoestel slaan!
Toen ik haar dichtbij „geknipt" i l,
Dacht ik: ,,'ja,die doet niet mee",
Want zij is (U ziet het duid'lijk)
Lezeres van hel A.D.!
Jl 'aar men is in bosch of heide,
In de duinen, aan de zee
Reisgezel is ons trouw ^D a gb I a d
Dagblad trektEn trekt dus mee!
PHILIA.
KNAAPJE DOOR DEN BLIKSEM
GEDOOD.
Et ten (Nrd-Br.), 13 Augustus. Heden
morgen te omstreeks elf uur is het bijna
zevenjarige zoontje van den landbouwer F.
Goosc-ens, terwijl het met zijn zusje in den
stal aan het 6pelen was, lijdons ccn zeer
kort onweer door den bliksem getroffen
en gedood.
EEN MILLIOEN K.G. STROO
VERBRAND.
Groningen, 13 Aug. Hedenmiddag is
door tot nu toe onbekende oorzaak brand
ontstaan in een der stroobulten bij de
stroo-carlonfabriek Reiderland te Win
schoten. De geheele bult, die ruim één
millioen kg. stroo bevat, ging verloren.
x\lles was verzekerd.
A m s l r d a m, 13 Augustus Als gevolg
van d?n aandrang der organisaties, uitge
oefend op de stakende chauffeurs bij het
Entam-Taxihedrijf, is de staking, nadat
zich met de ongeorganiseerden nog ecnige
moeilijkheden hadden voorgedaan, te on
geveer h?>li zeven hedenavond opgeheven.
Er heeft met de directie geen overleg
plaats gehad; het door haar aan een dor
chauffeurs gegeven ontslag blijft gehand
haafd.
Met de Chrisiiaan Huygens
naar de Noorsche fjorden
Men schrijft Zaterdagavond 8 uur a/b
van het m.s. „Christiaan Huygens", ten
anker liggende voor Ulvik (Ilardangcr
fjord).
Op het voorschipop de brugon
der do brug... over de geheele lengte van
het C dekvan liet IJ dekcn ik weet
niet waar al meer staan honderden pas
sagiers, voor het grootste gedeelte gewa
pend met kijkers. Aller blikken zijn ge
richt op het Brakanes Hotel, dat met z'n
grijze beschildering scherp afsteekt tegen
dc bronsgrocno bergmassieven, dio vrij
steil achter hetvriendelijke dorpje Ulvik
oprijzen. Van alle passagiers heeft zich con
zekere opwinding meester gemaakt. „Ik
zou erop durven durven zweren, dat het de
Koningin is", roept een jonge dame uit.
„Ja", voegt een ander cr aan toe, „cn ik
zie de prinses ook!" „Niks hoor." roept een
derde, „want do administrateur heeft me
vanmorgen gezegd, dat de Koningin naar
Odda was vertrokken!"
Helaas, de afstand van hel schip tot het
Brakanes Motel was tè groot om met
eenigo zekerheid te constateeren of het in
derdaad onze Iloogc Landsvrouwe was, die
zich ninds in een licht costnum ge
kleed op den aanlegsteiger van Ulvik
bewoog... totdat door de op het schip
achtergebleven passagiers zekerheid werd
gekregen. Mant toen het oogenblik aan
brak, dat de barkassen cn sloepen van de
Chr. Huygens van den steiger vertrokken,
zag men zakdockengcwuif cn hoorde men
in dc verte de klanken van het Wilhel
mus over het water klinken, een moment,
dat iedereen aan boord zichtbaar ontroer
de. Toen begreep men aan boord, dat de
passagiers, die de groote dagtocr Eidfjord
IlaugastöïVoss—Ulvik hadden meege
maakt, hot buitengewone voorrecht deel
achtig waren geworden dc Koningin en
misschien wel de Prinses in Ulvik te
mogen begroeten
Wat toch was gebeurd? Toen omstreeks
8 uur de auto's, die de cxcursionisten
naar Ulvik hadden gebracht, op den stei
ger van dit dorpje arriveerden, zagen zij
Prinses Juliana in den tuin van het Bra
kanes Hotel wandelen. En zij zouden geen
echte Hollanders geweest zijn, wanneer zij
niet onmiddellijk en spontaan het Wilhel
mus hadden ingezet, een attentie waarvoor
de Prinses vriendelijk wuivend dankte.
Nauwelijks had de laatste strofe van ons
Volkslied weerklonken of daar verscheen
ook II. M. de Koningin met klein gevolg.
Na enkele oogenblikken begaf onze Lands
vrouwe zicli naar dc verzamelde passa
giers en informeerde belangstellend of de
reis naar genoegen was geweest cn aan
welke excursie de passagiers hadden deel
genomen. Inmiddels waren nog enkele
barkassen aan den steiger gearriveerd on
der commando van den lsten officier
Steen. Deze, die eveneens 1ste officier was
op de Tanimbar, het schip van dc Stoom
vaartmaatschappij „Nederland", waarmede
If. M. de reis naar Ulvik had ondernomen,
werd onmiddellijk door de Koningin her
kend en ook hij mocht het genoegen sma
ken door de Koningin te worden aange
sproken. Tenslotte werd door ec-n der hce-
ren van II M.'s gevolg dc heer Delprat
aan de Koningin voorgesteld, een der di
recteuren van de Stoomvaart Maatschappij
„Nederland", die de reis met de Huygens
meemaakte.
Was dc fjordenreis met het m.s. „Chris
tiaan Huygens" op zichzelf reeds zeer be
langwekkend, een zeer aparte bekoring
verkreeg zij, doordat het zooveel Hollan
ders vergund was onze Koningin op Noor-
schcn bodem te mogen begroeten, een be
groeting, die de Koningin en onze Prinses
zichtbaar goed deed. getuige de prettige cn
ongedwongen wijze waarop II. M. zich met
verschillende passagiers onderhield. Voor
dezo laatsten was de 12e Augustus een
dag om nooit te vergeten.
De Goedkoopste en Ruimste taxi te dezer
stede. Naar Uw vacantieoord, maakt dan
gebruik van onze speciale Reisauto's met
kofferrekken.
Zeer lago tarieven Naar buitenland vraagt
prijs.
Luxe 4 en 7 pers. auto's te huur.
Betrouwbaar personeel hekend in binnen-
cn buitenland.
De ondernemer
G. LENSINK.
Een zwerver gedwongen zuU
vere spiritus te drinken
Heerlen 12 Aug. Hedenavond heeft
zich in een weide te Voerendaal in de on
middellijke nabijheid van Heerlen in ccn
schuur, waar zoogenaamde spiritusdrin
kers Jen nacht plegen door te brongen,
een drama afgespeeld. Het daar iederen
avond vertoevende gezelschap verkeerde
reeds onder invloed van sterken drank,
toen zich bij hen vcegdo een zekere Hoef-
nagois, die op een gegeven oogenblik den
spiritus-drinkers to lastig werd. Zij beslo
ten toen zich van den man te ontlasten.
Een der mannen hield.II. vas, terwijl een
ander hem dwong, zooveel gemengde
brandspiritus te drinken totdat het slacht
offer geen levensteekenen meer gaf. Nadat
de spiritusdrinkers verdwenen waren, werd
de man door de politie aangetroffen. Het
lijk werd naar het lijkenhuisje lo Voeren
daal overgebracht. Kort daarop werden van
de daders gearresteerd do bekende 6piri-
tus-drinker v. D. en de 17-jarige jongen van
Ileerlcrbaan, v. d. W. Zij werden beide
opgesloten. De marechaussee uit Ilocns-
brock leidt het onderzoek.
Nader vernemen wij:
Omstreeks 10 uur kwam een der „Schuur-
klanten", zoo noemt men in Voerendaal da
spiritusdrinkers, den gemeente-veldwachter
waarschuwen dat er in de schuur een man
te sterven lag. De veldwachter toog er heen
en hem bleek, dat dc man reeds was over
leden.
Do aanwezige spiritusdrinkers zeiden
hem, dat de misdaad door vreemden ge
schied was. Later bleek de onjuistheid
van deze verklaring cn 16 de gemeente
politie in samenwerking met de Rijkspo
litie opnieuw naar de Schuur getrokken
om do beide genoemde daders te arrestee
ren. Dc 6chuur waar deze gruwelijke daad
zich voltrok, ligt ':n de richting der Heer-
lensche grens aan den weg van het sta
tion Voerendaal naar de gemeentekoni.
De flinke schuur heeft alleen een dak en
hooizolder cn biedt den spiritusdrinkers
een welkome slaapgelegenheid. Hier komen
zij bijeen om hun spiritus to koken en
ze met water cn suiker vermengen.
Met slachtoffer is bij de politic onbekend
cn heeft klaarblijkelijk in het hooi ook
nachtverblijf gezocht, stuitte daarbij op de
spiritusdrinkers, die in beschonkenheid
dermate vertoornd weren, dat zij bovenge
noemde gruwelijke daad ondernamen.
(Maandagm.).
KERKDIEF GEARRESTEERD
En6c h e d e, 13 Aug. De politie heeft op
station alhier aangehouden een 26-jarige
Pool, die op weg was naar Amsterdam.
De man blijkt zich te hebben schuldig ge
maakt aan verschillende kerkdiefstallen.
Hij heeft o.a. Zaterdag ingebroken in de
synagoge te Almelo waar hij de offerbus
heeft meegenomen. De man is ter beschik
king van de justitie gesteld.
De optimist bereikt zonder zoeken wat
de pessimist zoekt zonder te bereiken.
door
GEORGE OWEN BAXTER
naar den Amerikaanschen roman
bewerkt door J. M. P.
Zij zouden een prachtig stel vormen, dacht
Geraldi, de kalme, gladde neef Edgar en
Dick Renncy, een en al vuur een echte
fret in zijn bloeddorstigheid.
Plotseling hief Louise Asprey het hoofd
op en keek hem aan. Toen zag hij dat haar
moeder over haar handwerk was ingesla
pen; zij maakte een stcelsch gebaar, waar
op Geraldi onmiddellijk opstond cn dichter
bij do deur ging zitten. Spoedig daarop
kwam zij bij hem zitten. Zij fluisterde niet,
maar haar stem was verwonderlijk ge
dempt en zacht.
„Het is bijna te gelukkig", zeide zij, „neef
Edgar is weg en moeder slaapt. Ik moet
nu met u spreken".
„Bent u er zeker van dat uw moeder
fllaapt?" vroeg de fregat vogel.
„Zij zou niet kunnen veinzen", zeide het
meisje oprecht. „In de eerste plaats wenscht
neef Edgar, dat u iets voor liem doet, i6 het
niet?"
„Ik heb geweigerd".
nAh ik wenschtc, dat u hem eenvoudig
aan het lijntje gehouden had. U kunt niet
vertellen, wat het was?"
„Ilij heeft het in vertrouwen gezegd."
Zij keek Geraldi verwonderd aan, getrof
fen door den loyalcn trek van onkreuk
bare eer in dezen beroepsmisdadiger.
„Vanmiddag begon ik u iets te vertel
len".
„Ja", zeide Geraldi, „en ik hoop dc rest
ook te hooien".
„liet is nu gemakkelijk voor mij om te
spreken, anders zou de geschiedenis u te
buitensporig schijnen! Maar om te begin
nen moet ik u zeggen, dat. hoewel mijn
vader niet hier is, hij niet dood ik. Ten
minste, wij hebben er geen bewijs van, dat
hij dood is en kortgeleden kreeg ik een ver
moeden, dat hij nog in leven is".
Geraldi wachtte af zonder te antwoorden.
„Ik moet heel openhartig met u spreken,
of anders in het geheel niet".
Ilij knikte.
„Nu dan, de Asprey's hebben altijd een
wilden trek in hun bloed gehad. Ik zeg u
dit om het gedrag van mijn vader te ver
klaren. Er bestond geen beter mcnsch; hij
was flink in zaken ook en hij werd bepaald
rijk. Toen ging het slecht met eenige van
zijn beleggingen, en wij werden bijna arm.
Vader maakte zich ongerust cn de zorg
deed dien wilden karaktertrek, waarover
ik sprak, tot uiting komen. Hij begon te
spelen om zijn verliezen goed te maken,
eerlijk spelen natuurlijk, maar hoog en ge
waagd. En dat spelen kostte hem natuur
lijk nog meer geld; toen kreeg hij op een
dag ruzie met een beroepsspeler. Ik denk,
dat de man iets oneerlijks gedaan had met
dc kaarten. Mijn vader doodde hem!"
Geraldi boog zich ccn weinig voorover in
zijn stoel; hij was niet zeer verwonderd
over dit nieuws.
„Dat was vijf jaar geleden; tijdens het
proces deden een aantal van mijn vadcr's
vijanden hij was een man, die zich meer
vijanden dan vrienden maakte, doordat hij
niets onder stoelen of banken stak wend
den zijn vijanden al hun invloed tegen hem
aan. Ik geloof, dat hij zou vrijgesproken
zijn, maar midden onder liet proces werd
hij zenuwachtig cn ontsnapte uit de gevan
genis. Sedert hebben wij hem niet meer ge
zien. Toen hij weggeloopen was, werd zijn
schuld als bewezen aangenomen; hij was
een vogelvrij man. Dat is het eersto ge
deelte van de geschiedenis".
„Toen begonnen onze zaken ccn betere
wending te nemen. Er waren twee of drie
beleggingen van vader ccn in een Mexi-
caansche zilvermijn in Chibuahua die
goed begonnen te betalen. Wij werden we
derom voorspoedig, maar er kwam geen
tijding van vader. Toen kwam neef Edgar
op hot. tooneel. Wij hadden hem nooit goed
gekend, hij had veel gezworven en gereisd,
moet u begrijpen. Hebt u zijn pachttro-
fccen gezien? Moeder vertelde hem van
haar moeilijkheden cn hij was bijzonder
medelijdend. Ilij is zoo sterk en hard als
staal, maar kan zoo zacht zijn als een
baby. Mij was zoo medelijdend en begrij
pend, dat moeder hem om advies begon tc
vragen; zij verzocht hem om bij ons te
blijven en binnen een maand liepen al
onze zaken door zijn handen. En sedert
dien dag heeft hij ons geen oocenblik ver
laten; alle rekeningen, alle effecten cn pa
pieren gaan door zijn handen. U begrijpt
dat. nietwaar?"
„Ik begrijp hel volkomen", zeide Geraldi.
„Ik geloof, dat hij heel handig is in za
ken en ik twijfel er niet aan, of al hel
geld heeft hij goed belegd, rnaar ik kan
liet gevoel niet \an mij afzetten, dat hij
meer voor zich zelf werkt dan voor ons,
omdat, ik moet u dat ook nog vertellen
omdat hij moeder wcnscht te trouwen
en dc vorige week heeft zij hem dat
beloofd, als wij vóór het einde van deze
maand, niets van vader zouden hebben
gehoord".
Geraldi hield den adem in. Ilij had dit
al gegist, maar niettegenstaande zijn erger
nis, luisterde hij rustig verder.
„Een dag, nadat dezo afspraak gemaakt
was, kwam de gouverneur in de stad; ik
ging hern opzoeken en wij bespraken
vader's geschiedenis. Ilij was heel vrien
delijk cn vertelde mij, dat hij er van
overtuigd was, dat de moord ccn vergeef
lijke daad was geweest, in zooverre een
schietpartij ooit vergeeflijk kan zijn. Hij
zeide ook, dat, als mijn vader bij hem
kwam en met hem zou spreken, zooals ik
gedaan had, hij zonder twijfel gratie zou
krijgen.
„Toen ik thuis kwam, bemerkte ik, dat
neef Edgar hevig opgewonden was. Hij
kan alles beheerschen, behalve de roode
vlekjes op zijn kaken, die vuurrood waren.
Vroeger was hij altijd overdreven goed
voor mij geweest, maar nu liet hij blijken,
dat hij mij haatte. En ik weet zeker, dat
het was, orndat hij van mijn gesprek met
den gouverneur afwist".
„Natuurlijk, hij wilde niet, dat uw vader
de geringste kans zou hebben om terug to
komen".
„Natuurlijk niet. Als vader zou terug
komen, wat zou er dan gebeuren? Het zou
kunnen blijken, dat neef Edgar's bock*
houding niet zoo precies was als wel moest.
Als vader niet terug komt, dan gaat alles
dadelijk in handen van neef Edgar over
en binnen een week na het huwelijk zou
alles zoo geregeld zijn, dat, zelfs als vader
zou terugkeeren, er heel weinig over was,
waarop hij de hand kon leggen. Is u dat
duidelijk?"
„Volkomen".
„Nu, de opwinding van Edgar was te
groot. Na een afwezigheid van vijf jaar
zou men als vaststaand kunnen aannemen,
dat iemand dood was, maar Edgar was
zoo overstuur, dat ik er vrij zeker van ben,
dat hij weet, dat vader nog in leven is en
waar hij i6. En nu ben ik vreeselijk bang,
dat hij dat hij ik durf niet tc zeggen,
waarvoor ik bang ben!"
Geraldi kon niet nalaten de feiten met
elkander in verband tc brengen; die
moord, waarvoor neef Edgard zoo rijkelijk
wilde betalen!
„Ik heb dus", ging het meisje voort,
„iemand ,noodig, die dapper, scherp en
handig is en die zou willen trachten de
zaak te ontwarren en mijn vader to zoeken.
Dc wet kan mij weinig helpen, maar
Zij weifelde.
„Iemand aan den anderen kant van de
heg zou een betere kans hebben", zeide
Geraldi hulpvaardig. „En ik ben het ge
heel met u eens. U zult mij echter wat
meer van uw rader moeten vertellen, zijn
gewoonten cn zoo meer".
^Wordt vervolgd).