Het plebisciet van 19 Augustus DÉ EÊMLANDEU L. J. LUYCX ZOON 4000 EXEMPLAREN GARAGE NIC. BOVÉE Woensdag 15 Augustus 1934 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 33 e Jaargang No. 39 Voor „neen" geen propaganda „Geheim" slechts betrekkelijk EEN SERIE ARTIKELEN VOOR WEGGEBRUIKERS Tel. 1788 Licht op 8 uur 55 min. GHANDI EET WEER DE ALCOHOLBESTRIJDERS IN LONDEN LORD ASTOR PRESIDENT TAXI TAXI 6 CENT PER K.M. TEL. 1830 en 1093 KAMP 41 Nieuws IBONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10. per maand,1 0.75. per weelt prntli verzekering tegen ongelukken) I 0.17'/r Binnenland franco per port rm 3 maanden f 3.-. Afzonderllike nummer, f 0.05. fOSTREKENING 47910 TELEFOON INT ERG 511 DAGBLAD flus M AOVERTEHTIEH helft van deo prija - Kleine AdverteoUfa „KEITJES" bfl vooroltbeUMng 1—3 «gala 50 cent elke reaeJ meer 10 cent driemaal olaatsen I 1.—. Bewllinommer cxtrs f 0X5 UIT BERLIJN Zal de toegenomen ontevredenheid niet in een veelvoud van tegen stemmen tot uiting komen? (Van onzen correspondent). Berlijn, 10 Augustus. Het Duitsche volk wordt door zijn regee ring opgeroepen, op 19 Augustus wederom ter stembus te gaan en met „ja" of met „neen" aan tc geven, of het zijn toestem ming geeft aan een door deze regeering intusscben reeds afgekondigde wet, die voorschrijft, dat voortaan alle bevoegdhe den van het rijkspresidentschap op den rijkskanselier Adolf Hitler overgaan. Deze stemming is als alle vorige vrij en geheim. Een en ander ziet er op het eerste ge richt nogal eenvoudig uit. Maar bezien wo do dingen eens nader. Adolf Hitler houdt van bevelen, die „voor do eerstvolgende duizend jaren be doeld" zijn. Natuurlijk kan hij niet beve len, dat zijn aardsche leven zoozeer ver lengd worde, dat hij zelf duizend jaren de naleving zijner wetten persoonlijk con troleeren kan. Maar hij rekent er blijkbaar op, dat zijn wereldbeschouwing na duizend Jaren in Duitschland nog do oenige machts factor zal zijn. En in dit vaste geloof is iets, wat men bewonderen moet. ook al kan men het niet deelen. Zoo heeft hij verleden jaar bevolen, dal rik jaar een volksstemming in Duitschland zal plaats hebben, die constateert, dat hij nog een overgroote in elk geval een afdoende meerderheid der bevolking achter zich heeft. Een moedig besluit, waaruit een imponeerend zelfbewustzijn spreekt. Maar tevens, een Interessant be sluit. Immers, wist men het nog niet, dan zou men het nu weten: dat de nalionaal- aocialistische boweging in Duitschland bet Rijk met in hoofdzaak do tegenwoordige ministers en met in elk geval den heer Hitier aan hun hoofd, zal blijven regeeren, totdat een meerderheid der bevolking zich daartegen verzet. Hitler zelf heeft dat dezer dagen in een gesprek met een vertegen woordiger van het Londensch© blad „Daily Mail", dat wegens de fascistische overtui ging der redactie zijn bijzondere sympathie geniet, nog eens uitdrukkelijk bevestigd. En hij heeft er aan toegevoegd: uit een en ander kan men zien, dat wij nationaal- Eocialisten ten slotte de eerlijkste en beste democraten "ter wereld zijn. Nu is het hocl gemakkelijk, om met een en ander den spot te drijven. Men kan bij voorbeeld zeggen: als ik honderd volks vertegenwoordigers in een hok opsluit en commandeer dat zij ja of neen zullen roe pen, doch dat de neen-roepers onmiddel lijk overhoop geschoten zullen worden, cn els ik dan constateer, dat zij allen ja ge roepen hebben, dun is het een klein kunst je, daaruit de gevolgtrekking te maken, dat rij het eenstemmig-gloeiend met mij eens rijn. Ik zou ook kunnen opmerken: als ik zoo'n parlement zelf kies en daarvoor al leen mannen uitzpek, van wie ik bij voor baat weet, dat zij het met mij eens zijn, dan kan ik desnoods eiken dag en met hetzelfde schitterende resultaat, een stem ming uitlokken. In werkelijkheid staan de zaken, wat den zoogenaamden Rijksdag van heden in Duitschland aangaat, ook werkelijk zoo. In dezen Rijksdag zitten voor 90% zuiver na- tionaal-socialisten cn voor 10% „gelijkge- schakelden", d.w.z. vroegere Duitsch na tionals (richting Hugenberg) cn r.-katho- lieko staatspartijmanncn (Centrum), die geen partij meer achter zich hebben en van wie eenvoudig geeischt wordt, dat zij zich 0ls nationaal-socialisten gedragen. Wat' zij dan ook doen. Een eenstemmig besluit van dit „parlement", dat hoogstens drie of vier malen per jaar een uurtje te zamen komt ®n dan niets zegt maar alleen luistert en op bevel ja-stemt, heeft in onze oogen natuurlijk niet de allergeringste waarde. Ook niet, als men met het argument komt. dat deze Rijksdag niet anders handelen kan, omdat hij de stemming van het volk weergeeft, dat nu eenmaal nationaal-socia- listis'ch is. Want dat is volstrekt niet hel geval! De werkelijke nationaal-socialis ten vormen ook heden in Duitsch land nog een minderheid, en zelfs een zeer kleine minderheid. Vult men deze minderheid aan met de meeloo- Rfrs. die om welke redenen dan ook vóór 30 Januari 1933 de Hitlerbeweging bij ver kiezingen gesteund hebben, dan komt men °P ongeveer 45% der bevolking. Voegt men daar nog de overloopers, <lo opportunisten, do angstige broeders en ten slotte de goede vaderlanders uit andere groepen, die ter wille van land en volk zich in het oogen- blikkelijk-onvermijdclijko geschikt hebben, aan toe, dan komt men vermoedelijk op 80 tot S5%. En vraagt men, hoe verleden jaar bij een plebisciet over het uittreden uit den Volkenbond bijna 93 tot 95% tot stand kon komen, dan is het antwoord: om dat over die buitenlandsche politiek de laatste jaren, ook vóór het Iiitler-rógimc met uitzondering van do communisten vrijwel alle Duitschers het reeds eens wa ren; cn in 1933 de stormvloed van het na- tionaal-socialisme bijna de geheele bevol king gehypnotiseerd cn in een angst psychose gevoerd had. Was dus na Maart 1933 een stemming in den „Rijksdag" allesbehalve een uiting van wat wij als betuiging van nationale een heid beschouwen omdat deze „Rijksdag" niet meer het resultaat van een werkelijke geheime volksstemming met volledige vrij heid tot het opstellen en propageeren van candidaten mag genoemd worden ook het „geheime en vrije" plebisciet, gelijk bet nu op 19 Augustus wederom zal plaats hebben, kan ons al bij voorbaat niet de overtuiging geven, dat het hier gaat om het conslateeren van den werkelijkcn wil van het Duitsche volk. Al dadelijk is de inzet ongewoon. Het volk moet stemmen over de vraag, of Adolf Hitler rijkskanselier zal zijn met de volle bevoegdheden van rijkspresident. Maar in- tusschon bezit hij die bevoegdheden reeds en zijn leger cn vloot reeds met oen „hei ligen eed op zijn persoon (niet alleen op het ambt:) vastgelegd. Dat is een beïnvloe ding van het plebisciet, gelijk hel sterker niet kan gedacht worden. Gaan we verder. Ilct volk stemt niet over de vraag: Hitler practisch rijkspresident of een ander staatsburger! Het heeft geen keuze. Het stemt op Hitler of liet zegt „neen". Uet kan nog voor een anderen candidaat noch zelfs maar voor dal „neen'' propa-, ganda maken. Niet alleen, omdat de regee ring zulk een tcgen-propaganda onmiddel lijk zou verbieden, niét alleen omdat daar toe geen enkele zaal, geen enkele drukkerij geen enkel blad, geen enkele reclamezuil ter beschikking zou staan; maar ook, om dat zelfs propaganda van mond tot mond voor een „neen" als landverraad, als be dreiging van leven en persoonlijke vrijheid beschouwd moet worden. Aan den anderen kant stait voor ,,ja" het geheele f.ropagan- da-apparaat der regecring en der cenig-toc- gelatcn partij ter beschikking. Staat, school kerk, radio, pers, partij, arbeidsfront, bon don, kortom liet geheele door de regeering behcerschte Duitschland staat in dienst van de „ja"~propaganda. En tocii, kan men opmerken, blijft de stemming geheim.. Dal i6 volkomen juist. Echter: ook dat geheime is slechts betrekkelijk. De organisatie op politiek In verband met do nieuwe bepa lingen van het Motor- cn Rijwiel reglement zullen wij in een serie artikelen, geschreven door een aes- kundigc, voor onze lezers het ge heele Motor- en Rijwielrcglcment op elementaire wijze 'behandelen. Hierdoor sparen wij velen het door werken van het in vaak moeilijke termen gestelde motor- cn rijwiel- reglement. In ona numnior van he den zal het eerste Inleidende arti kel over dit actueel© onderwerp in de rubriek „Stadsnieuws" zijn op genomen. De geheele serie, welke vóór het in werking treden van alle nieuw vastgestelde bepalingen op 1 Januari a.s. zal zijn beëindigd zal onder het hoofd „Ieder weggebrui ker moet dit weten" worden ge plaatst. Wij twijfelen er niet aan of de vele bestuurders van rijwiel- lcn, auto's en motoren onder, onze lezers zullen aan dezo nieuwe arti- kelenreeks een zeer overzichtelijke vraagbaak hebben.. REDACTIE A.D. gebied is sinds jaar cn dag hier zoo in de puntjes, dat men bijna zeggen kan, dat het vrijwel uitgesloten is, neen te stemmen zonder dat dit op de een of andere wijze bekend wordt. Het Duitsche volk is tegenwoordig hon derd procent verpolitiekt. De strijd der meeningen loopt dwars door alle stammen, beroepen en gezinnen. De neiging tot klik ken cn verklappen is zoo sterk, dat de re- geeringsorganen er herhaaldelijk met zwa re strafbedreigingen tegen te keer moeten gaan. Een enkel onvoorzichtig wóórd, waardoor een „neen"-stemmer zich ver klapt, kan hem in liét ongeluk stór- teh of zijn existentie vernioiigcn. In de ste den kent men in het groot de „ja"-sleni- mers en kan door buurtcoromissies, door speurders in de huizenblokken cn in de fa milies wel ongeveer opmaken, waar de neen-stemmers moeten schuilen. In de dor pen is dat nog minder lastig. Het ie wel niet de wensch der regeering, dat zulk een controle wordt uitgeoefend. Maar net als in Rusland en in Italië wordt niet zelden, waar 't van pas komt, dubbel spel ge speeld en neemt „de partij" voor haar re kening, wat „de regcering" niet zou kunnen verantwoorden. En ton slotte: het is zeker stellig de wensch der regeering, dat het „geheime" der stemming even pijnlijk doorgevoerd wordt als het „geheime" der stemmentel ling. Maar waar geen politieke partijen meer bestaan die elkaar bij het tellen op de vingers kijken, is practisch de controle op Passagiers verzekerd 6 et per K.M. Tel. 1788 Vraagt prijs van onze 6 ft 7 pers. wagens. Vaste standplaats naast het Tramstation. LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 Stoffen voor Regenmantels Gabardine. Lodenstof de eerlijkheid der kleinere cn kleinste stemopnarae-coramissies niet meer zoo ab soluut doorvoerbaar als nog twee jaren go- ledcn. En dat zelfs in het nationaal-socia- Ustischc, volgens kras-radicale moreele be ginselen. opgebouwde Duit6cho staats- cn gemeenschapsleven corruptie cn verraad tot in de allerhoogste ambten niet uitge sloten zijn, heeft het geweldig schandaal, dat den Rijksminister Roehm het leven kostte, toch wel afdoende bewezen. Desondanks kan het plebisciet van 19 Augustus interessant zijn. Want reedö bij de voor Hitler zoo overtuigende volksstem ming in de Volkenbond-beslissing konden ecnigo millioeneu neen-stemmen niet weg- getooverd worden. En men vraagt zich af, of de sin ds dien zeer toegeno men ontevredenheid ditmaal niet i n een veelvoud van tegen stemmen tot uiting zal komen. Ook al zou dat veelvoud nog in het kwa draat toegenomen zijn, indien werkelijk het volk volle vrijheid zou gehad hebben, niet alleen man voor man geheim te stemmen, maar voor een van de regeering afwijkende meening ookstemming te maken. Het schijnt ons in elk geval vvcnschelijk dat de Nederlandschc lezer aan al dezo din gen gedacht heeft, voordat hij het resultaat van den 19en Augustus onder de oogen krijgt. ROLAND Wardha, li Aug. (Reuter). Ghandi heeft zijn vastenperiode beëindigd en heeft honing en sodawater tot zich geno men Hij ontving een groot aantal tele grammen waarin hij met den goeden af loop van zijn vasten werd gelukgewcnscht. Ruys de Beerenbrouck voorzitter van den Internationalen Anti-Alcohol Raad Het Derde Rijk drinkt meer bier! Ilct 20ste Internationale Congres tegen het Alcoholisme, te Londen gehouden, on derscheidde zich in .verschillend opzicht van zijn voorgangers. Tegenover het vorige, dat te Antwerpen gehouden werd, muntte het uit door straffe organisatie, vootdurend trouw bezoek, maar er was vcol geringer vertegenwoordiging van elders, met name ook van Nederland. Van nagenoeg alle vo rige congressen onderscheidde het zich door gemis van officiële deelneming van de Engelsche- cn daardoor oók van tal van buitenlandsche regeeringen. liet programma droeg ook een ietwat ander karakter. Van de 8 zittingen wer den er 3 gewijd aan „verslagen omtrent den stand der beweging, bezien uit opvoed kundig. economisch, medisch, wetgevend en „andere" gezichtspunten. Een zitting was gewijd aan speciale zij den van het alcoholvraagstuk als: alcohül en sterfte, alcohol bij de behandeling van ziekten, alcohol cn moederschap cn alcohol en de natuurvolken. Na onderbreking door een „Iheercceptie" zooals eiken dag door ren Kngelschman van positie aangeboden werd, volgden nog referaten over alcohol met betrekking tot motorrijden en 6port Den volgenden middag werden or refera ten gehouden over: alcohol in verband met omgeving, en erfelijkheid. Hierbij zou men do nieuvve Duitsche methoden voor den strijd tegen het alcoholisme uit eugenetisch standpunt vernemen en een Duitsch refe raat over het alcoholvraagstuk in werk kampen te hooren krijgen. Van die werk kampen werd niets medegedeeld, maar wel werd de loftrompet gestoken over Ilerr Hitier en de houding van de nieuwe jeugd Dit ontlokte een der Nederlanders de ondeugende vraag, hoe 't to ver klaren was, dat er in 1933 moer bier gedronken was dan in het vooraf gaande jaar, terwijl het in ons land andersom was en 6cdcrt 1930 het biergebruik 38 gedaald was. De aanbeveling van sterilisatie lokte protest van de Internationale Ka tholieke organisatie uit. Daarna .sprak het Engelsche socialisti sche Kamerlid Salter over den invloed der sociale wetgeving op het gebruik van al cohol. Donderdagmiddag werd er bij uitzonde ring in twee partijen vergaderd; in de eene zitting werden de oorzaken en de behan deling der dronkenschap behandeld en in do andere de vraag: hoe moet ons opvoed kundig werk gericht zijn. De Vrijdag was tot aan de middagthee bestemd voor do bespreking van de inter nationale organisatie, die tot nu toe veel te wenschen overliet. Daarbij bleek de Engel sche mentalL&it: vrijwel volledige onbe kendheid met en negatie van wat terzake in den loop der jaren, speciaal ook in de laatste jaren bereikt was. cn tevens het opvorderen van een uitzonderingspositie voor de Engelschen. Twee zittingen waren voor dezo zaak gereserveerd. Na de-thee- receptie, waarop we een speech kregen over 't onderwijs in hygiëne, op de scholen was er dien avond een1 „afschcid-r'eceptie in avondkleeding met decoraties" (niet ver plicht). Er waren reeds twee avond-partijen aan vooraf gegaan. Op dé eerste recipieer: den de bekende Lord en Lady Astor, die daarbij zeer rake toespraken hielden. Lord A. was de president van het congres, de bisschop van Norwich die van het uitvoe rende comité Zij werden terzijde gestaan door 142 vice-voorzitters en -zitsters uit Engeland en 12 van elders, waaronder Mi nister Slotemaker de Bruine en Jhr. Mr. Ruys de Beerenbrouck. Een slotzitting werd niet gehouden, maar Zaterdag was er een zitting van den Intern. Anti-Alcohol Raad aangekondigd Besloten werd deze te zijner tijd om te zet ten in een Europeesche sectic van de Inter nationale Temperance Union, dié den vorigen dag opgericht was cn die bovendien voorloopig tevens een Britsche sectic voor het geheele Britsche Rijk en een Amerikaanschc sectie zal bevatten, terwijl een Aziatische, Australische cn Afrikaan- sche sectie zullen worden voorbereid. In afwachting van de definitieve regeling is Z.E. Ruys de Beerenbrouck tot voorzitter van de Intern. Anti-Alcohol Raad gekozen. Opgemerkt dient nog te u-orden, dat voort durend nadruk werd gelegd op de nood zakelijkheid en de superioriteit van opvoed kundig werk tegenover „drankbestrijding door de wet", waarbij echter ook gewaar schuwd werd tegen het .voet geven aan de meening, dat, vooral in Europa, het omge keerde geschied was. Een der krachtigste argumenten voor de internationale aaneensluiting w-as gelegen in de zeer straffe internationale aaneenslui ting der alcoholbelanghebbenden met hun uit financieel cn politiek oogpunt zoo ge weldige macht. IDJT BLAD HEEFT EEN DAG BLIJ ESCM» GECONTROLEERDE OPLAAG VAN Vraagt prils voor toerritten IN BINNEN- EN BUITENLAND VRAAGT OOK PRIJS VOOR DE LUXE 6 EN 7 PERS. WAGENS. OOK DES NACHTS GEOPEND Vaste standplaats ter linker zijde van hotel Monopole. BUITENLAND. De beschuldigden van den aanslag op het Ravag-gebouw te Wecncn voor den krijgs raad. (Eerste Blad, pag.2.) Nieuw financieel schandaal in Frankrijk. (Ècrstc Blad, pag. 2). BINNENLAND. Ernstig ongeluk op oén onbewaakten overweg hij Beilen. (Tweede Blad, pag. Felle brand te Rotterdam. (Tweede Blad, pag. 1). SPORT. Willy den Ouden wint de finale 100 M. vrije slag bij de Europeesche kampioen schappen te Maagdenburg. Rio Masten broek tweede. (Tweede blad, pag. 3). STADSNIEUWS. Ieder weggebruiker moet dit weten t (Toelichting op het nieuwe motor- en rij wielrcglcment). (Eerste Blad, pag. 3). Medegedeeld door het Kon. Ncd. Met. In stituut te de Bilt: Hoogste barometerstand to Lo Havre en Avord. Laagste barometerstand 747.6 te Akurcyri. Verwachting: Zwakke tot matigo Weste lijke tot Zuidelijke wind. aanvankelijk op klarend, later weer toenemende bewolking, wellicht eenige regen in het Noorden, in het Zuiden weinig of geen regen, wéinig verandering in temperatuur. Niet veel goeds te verwachten. De weerstoestand bleef lastig te beoor- dcelen. Weliswaar is thans de depressie over Scandinavië en Finland geheel ver dwenen en komt het weer ten onzent steeds meer onder invloed van het hooge druk- gebied rond de Golf van Biscayc, doch ook do JJslandsche depressie won terrein. Zij deed in de afgoloopen 24 uur de barometer over Schotland en Noord-Icrland 5 tot 8 en 10 dalen, zoodat een secundaire uitlooper over de Britsche eilanden regen geeft. Het regenfront strekt zich uit van Valentia (Zuid-Ierland) tot Stornoway (Noord-Schot land). liet zal zich wel naar onze omge ving verschuiven, doch zoowol de snelheid als de richting zijn niet té schaitèn; Het meest waarschijnlijk lijkt het, dat na een korte opklaring de lucht morgen wéér zal gaan betrekken. In het Noorden kan dan eenige regen vallen. In het zuiden zijn de regenkansen kleiner. Behalve op Jan May- en, Zuid-I Jsjand en de Faroër waar het nóg hard waait, is het weer overal rustig. In Frankrijk is het meest windstil Echt zo- mei'sch weer is het nergens. Over ons land en de Britsche eilanden zijn de temperatu ren iets gestegen, doch in het overige ge bied zijn zij weer verder gedaald. Slechts in Lapland js het warmer dan normaal.' De neerslag was minder zwaar dan gisteren. Do aftrekkende depressie veroorzaakte in Stockholm nog 28, in Kinn nog 16 m.M. re gen. In ons land vielen nog lichte buitjes, in Duitschland cn Noord-Frankrijk wat zwaar dere buien, terwijl over Groot-Brittannië hoofdzakelijk langs het bovengenoemde frout regen viel. Over Frankrijk en centraal Europa mag eenige verbetering in het weer worden venvacht.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1934 | | pagina 1