MET DE LICHTE BRIGADE TE VELD STOFZUIGER BeldanopNo.42 SLAG BIJ DONGEN DE INBRAAK BIJ LISSONE B. SCHOOLEMAN FELLE BRAND TE HELMOND VREEMD VERLOOP VAN HET WEER Anti-semietisme in examen-opgaven Vragen van den heer Wijnkoop beantwoord Hebt U een Taxi of Auto noodig? Onze Postvliegers onderweg HUMORHOEKJE Strijd om de overgangen over het \Vilhelminakanaal Aan het „Huisgezin" ontleenen wij het volgende over de oefeningen van de Lich te Brigade in Brabant: Er is oorlog uitgebroken. De troepen van „Oostrijk" en die van „Westrijk" zijn den opmarsch begonnen. De eerste (de roode partij) hadden Zondag avond met het gros van het leger den straatweg BoxtelEindhoven—Valkens- waard bereikt en daar kwartieren betrok ken. Vooruitgeschoven verkenningstroepen hadden voeling gekregen met vijandelijke voorposten langs de spoorlijn Tilburg Baarle-Nassau ter hoogte van Rlel en ton Noorden van het Wilhelminakanaal, Zuid westelijk van St. Joachimsmoer, in dc buurtschap Galgeneind. Op den Noordelijken vleugel van dit roo de leger opereert een detachement lichte troepen, bestaande uit een regiment wiel rijders met twee motorbatterijen. Zij hadden hun kwartier in den nacht van Zondag cn Maandag Oostelijk van Boxtel, maar \^aren Maandagmorgen opgerukt naar het wegvak Boxtel—Vught cn hadden tc 8 uur den Westrand van de gemeenten Esch en Vught bereikt. Daarmede was de rechtervleugel van het roode leger beveiligd, daar langs de spoor- baaan 's-Bosch—Raamsdonk en vandaar Zuidelijk om Oosterhout heen, de grens loopt van „Noordrijk", dat in het uitgebro ken conflict zijn neutraliteit heeft afgekon digd. Het gros van het blauwe leger van „West rijk-" had met zijn hoofdmacht Zon lag- avond de lijn Zundcrt—Rijsbergen—Prin- senhage bereikt en daar overnacht. Wij za gen reeds, dat verkenningstroepen in hol voorterrein waren doorgedrongen tot Riel in het Zuiden en Galgeneind, tusschen Dongen en Loon-op-Zand in het Noorden, waar deze troepen stieten op vijandelijke verkenners. Ziehier de (veronderstelde) positie van beide vijandelijke legers, waarvan bij do oefeningen der Lichte Brigade op gisteren is uitgegaan. In werkelijkheid opereerde slechts van de roode troepen het detachement, gevormd uit het regiment wielrijders. 2 batterijen gemotoriseerd geschut cn een viertal pant serwagens. onder bevel van luitenant-kolo nel Baron van Lawick; van de blauwe troepen als onderdeel der Noordelijke divi sie: het regiment Huzaren met een batterij van het korps Rijdendo Artillerie onder be vel van kolonel Diemonl. Een blik op de kaart doet zien. dat bij de verdere ontwikkeling der operalies op den Noordelijken vleugel van beide legers het Wilhelminakanaal. dat operatieterrein van af do grens van „Noordrijk" bij Oosterhout, tot ten Noorden van Tilburg dwars door snijd, een groolc strategische beteckenis krijgt. De overgangen over dit kanaal bevinden zich hij het dorp Dongen, oostwaarts daar van vindt men wel een tweetal schutslui zen, doch geen bruggen voor in de buurt van Tilburg. De commandant der Noordelijkste divisie van het blauw© leger, dio gistermorgen te 8 uur de beschikking kreeg over het regi ment huzaren, besloot deze mobiele troe pen, die op het genoemde uur tot Oostelijk van Breda in de omgeving van het Cadet- tonkamp waren opgemarcheerd, in te zet ten. ten einde zich de overgangen over het Wilhelminakanaal te verzekeren, en daar mee de gelegenheid om zijn volgende m- fanterictroepcn benoorden dat kanaal in stelling to doen komen. De commandant van het blauwe regi ment huzaren ontving dus de opdracht de overgangen van bet Wilhelminakanaal bij Dongen te bezetten en vast te. houden, tot de voorhoede van de in opmarsch zijnde divisie het regiment zou aflossen. Onafhankelijk van dit regiment huzaren kwam op dat uur de blauwe verkennings afdeeling in actie, dio naar verondersteld werd den avond te voren reeds Dongen had bereikt, voeling had gekregen met den tegenstander cn nu van den Oostkant door het dorp Dongen trachtte op te rukken en de vijandige troepen, welke ze tegenover zich wist. terug te dringen. De roode verkcnningsafdecling. die bij Joachimsmoer positie had genomen, was intusschen gesteld onder bevel van den commandant van het roode detachement wielrijders, welke vanaf 8 uur in opmarsch waren van uit de lijn EschVught. om ingevolge hun opdracht zich meester te maken van de overgangen over het Wilhel minakanaal cn deze bezet te houden. De taak der vooruitgeschoven verken- ningsafdeeling was nu do door haar bezette stelling tegenover de opdringende blauwe troepen vast te houden, tot de aanrukkende hoofdmacht op het gevechtsterrein zou zijn gearriveerd. Ze had daartoe een eskader wielrijders geposteerd bij Heidebloem a&n 'den weg Tilburg—Dongen, terwijl de rest van de afdeeling het kerkdorp St. Joachims m.csr bezet hield. Deze troepen hadden bei de punten nog in handm, toen het ~egi- rTier.c wielrijders met de pantserwagens aan het hoofd cn door de bijbehoorende artil lerie gevolgd, tegen 11 uur op het gevechts terrein verscheen. Inmiddels was de commandant der blau we troepen vooruitgesneld met zijn staf en zijn onderbevelhebbers; te tien uur be vonden deze zich op den commandopost van de blauwe verkenningsnfdeeling. ge vestigd bij de R.K. kerk te Dongen. Daar werd aan de hand der ingekomen berich ten aangewezen welke posten door do on derdeden van het regiment huzaren zou-1 den worden bezet. Het le eskader met 2 secties zware mitrailleurs en 2 stukken veldgeschut nestelde zich bij Dongensche Vaart, terwijl de verkenningsafdeelini werd samengetrokken op den weg Dongen sche Vaart De Moer. Ter beveiliging gingen posten naar s-Gravcnmoer en langs het Wilhelminakanaal tiaar de schutsluis bij paal 17. Do le lichting van het korps rij dende artillerie kwam in stelling bij Don gen, met last vuur voor te bereiden op de voornaamste punten van de stelling van den tegenstander. Twee escadrons bleven in reserve. Omstreeks een uur waren ge noemde onderdeden er in geslaagd de di verse punten te bezetten. Tegen zijn zoo opgestelden tegenstander bracht de commandant der roode troepen het gros van zijn macht in het veld Zuid en Noord van den weg TilburgDongen vanuit den driesprong bij Heidebloem. Het le bataljon wielrijders kwam in ge vecht Noordelijk van den weg de Moer- Dongensche Vaart. Het sloeg hier een aan val van het eskadron huzaren af, maar vermocht niet die terug te werken. Meer succes boekten de roode troepen bij bun aanval op het Eind. Nadat een flankaan- vallende beweging tusschen het Wilhelm nakanaal en den weg Tilburg—Dongen was uitgevoerd, tengevolge waarvan ook de blauwe post aan de schutsluis zich naar Dongen moest terugtrekken werden de blauwe posities bij de ..Uiterste Stuiver" door de wielrijders bestormd cn weken de huzaren voor de numerieke overmacht en •lo grootcre vuurkracht van hun tegenstan ders een cindweegs terug, waar ze zich in nieuwe posities verschansten. Te drie uur eindigden de oefeningen, door de troepen met veel élan uitgevoerd en door velen met belangstelling gevolgd. Onder dio velen bevonden zich de com mandant van het Veldleger luitenant-gene raal Jhr. Roëll, do commandant der Lichte Brigade generaal-majoor Fabius, de mili taire attaché'» van Duitschland Frankrijk en Engeland. Oberst Freiherr Geijr von Schweppenburg, Jieutonant-colonel Lesjui- nasse-Fonsegrive en major W. Frasor, ter wier beschikking was gesteld ritmeester- adjudant Pieters. Nog geen spoor van de daders Amsterdam, 21 Aug. Ecnig houvast heeft het onderzoek van de recherche van het bureau Singel in samenwerking met de mobile brigade met betrekking tot de inbraak bij het reisbureau Lis60ne in de Leidschestraat, nog niet gegeven. De gangen worden nagespeurd van de zware" jongens, die op het oogenblik op de vlakte zijn: om cr achter te komen, hoe ze Zaterdagavond en Zondag hebben door gebracht. Gespeurd wordt of ook door de zen of genen vreemd geld wordt uitgegeven of gewisseld. Het verdwenen bedrag toch van bijna 17000.bestond toch uit aller lei gangbaro munt, zoowel Jn papier als specie. Tot nu toe beeft dat 6peuren niet geleid tot ecnig resultaat. De zaak is nog duister. VIJFJARIG KNAAPJE DOODGEREDEN. Dinsdagmiddag heeft dr. U. uit Lange- raar naar Vooruit meldt met groote snelheid met zijn auto rijdende langs een vrij smallen weg van Nicuwveen naar de Kattebrug. eerst een hond overreden en daarna den vijfjarigen Henk van Bruggen uit Leiden, dio geheel rechts van den weg fietste. Het jongetje werd tegen een lang6 den weg staande heg geslingerd, terwijl de fietsaan den anderen kant terecht kwam. Het ventje was op afschuwelijke wijze verminkt cn op slag gedood. Intusschen vernielde do auto nog een brugleuning en een telefoonpaal en bleef ton slotte aan den slootkant steken. Do inzittenden, de dokter, zijn zoontje en twee andere kinderen, kwamen er goed af. Alleen liet zoontje van den dokter liep ecnige 6nij\vonden op. De omwonenden, die spoedig in grooten getale op de plaats des onheils waren, molesteerden den dokter. Bijtijds kwam er echter poliliehulp om hem te ontzetten. De door do molestatie gewondo dokter is. na dat hij op het politicbureau was gehoord, langs een omweg en onder geleide naar zijn woning in Langeraar gebracht. De zwaar beschadigde auto is in beslag genomen. ONGELUK MET DOODELIJKEN AFLOOP. V eg hel, 21 Augustus. Hedenmiddag is alhier een ernstig ongeluk gebeurd, dat aan den 63-jarigen, ongchuwdcn II. Bijnen het leven heeft gekost. Deze zat mot twee an dere personen op een vrachtauto, geladen met zware ijzeren raamkozijnen. Dezo ko zijnen, welke een hoogte hebben van onge veer twee meter, zijn, toen de auto ging rijden, omgeslagen en op het drietal te recht gekomen. Twee der mannen bekwa men slechts lichte beenkneuzingen, doch Bijnen werd zeer ernstig gewond. Kort na aankomst in het Sint Jozefziekenhuis, al hier, is hot slachtoffer overleden. Ds. J. KRONEMAN. t Te Oudoschoot is in den ouderdom van 62 jaar overleden ds. J. Kroneman, sedert 1908 predikant bij de Ned. Herv. Gein. te Oudeschoot, Nieuweschoot, Mildam, Rottum en Katwijk. De overledene predikte in 4 van de 5 dorpen die tot deze gemeente hehooren. Voordien stond hij tc G&rrewecr en te Blankenham. Voor reparatie en schoonmaken van den naar v. PERSEYNSTRAAT 19. TeleL 423. Een woonhuis en een winkelpand uitgebrand Helmond, 21 Aug. In den afgeloopen nacht ontstond door onbekende oorzaak brand in de Heislraat alhier in het woon huis van de familie van Grootel, dat door het vuur werd vernield. .Het „Gordijnen huis", een zaak in gordijnen, bewoond door den heer W. van Riet, brandde eveneens uit. De coiffeurszaak van den heer van der Horst, werd door waterschade ernstig be schadigd. Te half twee werd de heer van Grootel door geknetter van het vuur cn een ver- stikkenden rood wakker. Do achterzijde van het woonhuis was reeds één groote vlammenzee waar doorheen men zich niet meer in veiligheid kon stellen. Nadat vrouw en twee kinderen waren gewekt, moest men door het dakraam vluchten. Via het dak raam van de naastgelegen coiffeurszaak stelde men zich in veiligheid. De familie v. d. Horst, die uit acht personen bestaat, lag echter nog te bed, (oen de familie van Grootel voor het dakraam stond. In aller ijl vluchtte men ook hier met achterlating van den geheelen inboedel. In het „Gordij nenhuis" werden de bewoners door een verstik kenden rook eveneens wakker. Er bleef hun niets anders- over. dan in nacht gewaad naar buiten to snellen. De vrijwilligs brandweer had het vuur na een uur gebluscht. In het „Gordijnen huis" ging een opgeslagen voorraad pluche en gordijnstof verloren. De drie aaneen- grenzende huizen, welke vrijwel werden vernield, zijn eigendom van den heer Lc- louop. De inboedels van de bewoners kon den niet worden gered. De brandschade wordt voor verzekering gedekt. UITVOERING OMZETBELASTING. Naar de Msb. van bevoegde zijde ver neemt, is het aantal personen, in het bezit van de akte M.O. boekhouden of van het Staatspraktijkdiploma voor handel en ad ministratie en niet ouder dan 40 jaar, die gesolliciteerd hebben naar vacante plaat sen aan de inspecties der invoerrechten en accijnzen ten behoeve van de uitvoering der Omzetbelasting nog niet voldoende om in de behoeften aan personeel te voorzien. Be langhebbenden die aan de cischen voldoen zullen daarom goed doen zich zoo spoedig mogelijk bij het Departement van Finan ciën aan te melden. Zij, die niet in het be zit zijn van het vereischte diploma worden zonder meer afgewezen. VECHTPARTIJ TE WEERT. Venlo, 21 Aug. Tc Weert is gisteravond tegen elf uur op straat een vechtpartij ont staan, waarbij de twee vechtende personen zoodanige wonden opliepen, dat zij in zeer zorgwekkenden toestand naar het zieken huis tc Weert moesten worden overge bracht; hedenochtend verkeerden zij nog ln levensgevaar. Omtrent de aanleiding tot bet gevecht meldt het Hbld. liet volgende: Toen de ongeveer 40-jarige L. Sa es uit Eindhoven den 33-jarigen herbergier M. Hendriks uit Weert op 6traat ontmoette ontstond tusschen beiden een scherpe woordenwisseling, over een oude veete, liet meeningsverschil liep zoo hoog, dat er een gevecht ontstond, waarin beiden zich van bet mes bedienden. Bij het gevecht werd Hendriks den polsslagader nagenoeg door gesneden. Saes kreeg zeven vrij zware snij- en steekwonden. BOERDERIJ AFGEBRAND. Kaatsheuvel, 21 Aug. Hedenmorgen brak brand uit in de boerderij van de gebr. 'Mayers te Sprang-Capello. In een oogenblik stond de geheele boerderij in volle vlam. De westenwind, die fel woedde, was oor zaak, dat het met riet bedekte dak in een minimum van tijd een prooi der vlammen "werd. De brandweer moest zich bepalen tot bet nat houden van het belendende pand. De geheele boerderij met groote voor raden hooi en 6troo werd vernield. Twee varkens kwamen in de vlammen om. Van den inboedel kon niets worden gered. De eigenaars zijn verzekerd. De schade is zeer •aanzienlijk. De oorzaak is vermoedeliik te •wijten aan een schoorsteendefect. Een stormdepressie zonder regen, 't Wordt nog droger Onze weerkundige medewerker schrijft Het is met het stormachtige weer van Maandag ccnigszins vreemd geloopen. Van Maandag op Dinsdag trok een kleine maar zeer actieve depressie van Ierland over de Noordzee naar het Skagerrak, waar zij op haar weg stormweer veroorzaakte over Engeland en de omgeving van het Engel- schc Kanaal. Hier te lande werden geen buitengewone windkrachten geregisteerd. Een zomerstorm maakt echter altijd veel geweld in de bebladcrde boomen en schijnt deswege heviger clan hij werkelijk is. Hij richt daarbij echter eerder schade aan dan een winterstorm, omdat men des zomers niet rekent op stormweer cn er dus meer scliadc te doen valt. Te De Bilt werden geen hoogere windkrachten dan 7 Beaufort op- geteekend, terwijl een winterstorm wind krachten van 8—10 Beaufort geeft. De grootste windkrachten kwamen voor tusschen 3 en 7 uur namiddag. Doordat het overal droog was op den grond, woei er ge wcldig veel stof op. Merkwaardig was er aan dezen storm geen regenweer voorafge gaan. Dit is wel te verklaren uit het feit, dal wij hier aan den rand der voorbijtrek kende depressie bleven en dus buiten het lot de depressie belioorendc regengebied. Minder gemakkelijk tc begrijpen is het, dat de genoemde stormdepressie ook elders slechts van weinig regen vergezeld is ge gaan. Daar de depressie Maandagmorgen over dc Ierschc zee lag zou men hebben mogen verwachten, dat aan dc Oostzijde reeds veel regen zou zijn gevallen, maar alle Britsche stations vermelden slechts kleine hoeveelheden neerslag. Dg depressie is verder op haar weg naar het Noordoosten snel opgevuld, waarschijn lijk juist doordat de regenval in haar ge bied zoo gering was en er dus geen vrijko mende energie was, die de depressie in stand kon houden, liet isintusschen niet duidelijk wat de oorzaak is geweest van den geringen regenval. Dc depressie werd onmiddellijk gevolgd door een nieuwe, die veel grootcr en krach tiger was en die ook meer regen heeft ge bracht. Hoe deze zich verder ontwikkeld heeft moet nog nader blijken. Met deze cn vorige depressies is «le actie in den dampkring over N.W.-Europa wel sterk toegenomen, maar dit heeft nog niet tengevolge gehad, dat bij ons de regenval is toegenomen. Het weer is er integendeel droger bij geworden. IIct is dus nog steeds een vreemd verloop, dat do weersgesteld heid ons tc - ien geeft. (Nadruk verboden). Ecnigcn tijd geleden heeft het Tweede Kamerlid Wijnkoop den minister voor Onderwijs, K. en W. schriftelijke vragen ge steld over een aan de candidatcn bij het onderwijzersexamen 1934 voorgelegde op- gavo in lier Fransch, ter vertaling in het Nederlandsch. De lieer Wijnkoop vroeg o.m. of de mi nister niet van oordeel was, dat men in het onderhavige geval te maken had met een opgave van ontoelaatbare anti-semietische 6trekking. ontleend aan een boek van een zekeren Hecri Deraesse, behoorencl lot de soort, waarin de insinuatie over den ritu- eelen kindermoord wordt verbreid. Minister March ant antwoordt thans, dat het stuk geciteerd is uit een verhaaltje van zekeren Henri Dcmesse, voorkomend in een bloemlezing uit Fransche schrijvers, uitgegeven door E. L. E van Dantzig, te Den Haag, zonder jaartal. Het verhaaltje aldus de minister speelt in 1763 te Amsterdam. Jacob Mayer- mann (dc hoofdpersoon in het verhaal. Red.) was een klokkenmaker, die naast zijn huis nog een tweede, geheimzinnig, huis bewoonde. Het bleek door een brand, dat hij, als bekwaam mécanieien. daar allerlei poppen had in beweging gezet, die een nachtelijk bezoeker de haren ten berge de den rijzen. Deze poppen waren de inhoud van de griezelige pakketten, in het stuk bedoeld. De onderstelling gaat minister Mar- cliant verder dat het 6tuk zou zijn ont leend aan een bock, „behooronde tot de soort, waarin dc insinuatie over den ritu- celen kindermoord wordt verbreid en dat tegenwoordig behoort tot den inventaris van de fascistische propaganda", berust, voor zoover den minister bekend is, niet op feiten. Het stuk is voorgesteld als examen opgave door een lid van een der commis sies en aanvaard zonder dat een der hoofd inspecteurs of voorzitters der examen-com- missies er bezwaar tegen heeft gevoeld. Moet dc minister aannemen, dat elke go- dachte aan anti-semiotisch opzet hier is uitgesloten, hij betreurt, dat geen rekening is gehouden met de mogelijkheid, dat het citaat op zichzelf tot do onderstelling van zoo iets aanleiding zou geven, in elk geval aanstootelij 1; zou werken. Men had aldus de minister het stuk aanvaardende, daaruit de woorden hehoo ren te schrappen, waaruit bleek, dat de mécanieien een Jood was. De minister vertrouwt, dat in het ver volg voor vragen, als de onderhavige, geen aanleiding ineer zal worden gegeven. Snip Oehoe Amsterdam Boedapest Belgrado 21—8 Athene Mersaniairuh Cairo Gaza 20—8 Rutba wells Bagdad Boeshir Djask 19—8 Karachi Jodpoer 00 1 00 Allahabad Calcutta 17-8 Akyab Rangoon Bangkok 16—8 Singapore 15-8 Medan Batavia 15-8 16-8 16-8 17-8 18-8 19-8 20-8 21-8 Vertrek van het eerstvolgende post vliegtuig van Amsterdam 23 Augustus. BURGEMEESTER VAN WETTUM NEEMT ONTSLAG. 1-Iet Handelsblad vernoemt, dal de burgemeester van Naarden, de heer M. P. van Weltum, die wegens het bereiken van den 67-jarigcn leeftijd bij het eindigen van zijn loopendo ambtsperiode per 7 Nov. a.s. niet voor herbenoeming in aanmerking komt, aan dc Koningin per 1 November a.s. eervol ontslag heeft verzocht. Thans ia eerst bekend geworden, dat een groot aan tal der meest notabele ingezetenen van alle richtingen te Haarlem en Den Haag pogin gen in het werk gesteld hebben om de re geering te bewegen tot herbenoeming van burgemeester Van Wettum over te gaan. Dit heeft tot hun groote teleurstelling niet mogen baten. Naarden verliest in zijn bur gemeester een magistraat die in de lijden van hoog-conjunctuur den eenvoud in do gemeentehuishouding heeft weten tc bewa ren en aan zijn opvolger een gemeente ach terlaat in voqrbe ddigen fi.nanciëeien toe stand. Het is te betreuren, dat voor dezen lichamelijke cn geestelijk krachtigcii fi guur geen uitzondering is kunnen worden gemaakt, zoodat Naarden in de komende moeilijke jaren van zijn beleid versloken zal zijn. NEDERLANDSCHE RONDVLUCHT 1934. Een kruisenwedstrijd. Evenals het vorig jaar zal ook ditmaal aan de rondvlucht een wedstrijd in het zui ver waarnemen verbonden worden. Daar toe zullen zoowel op het parcours van den Sisten als op het parcours van den 25sten Augustus door de goede zorgen van de con suls van den A.N.W.B een aantal witte kruisen uitgelegd worden. Dc deelnemende vliegers moeten dc plaats dezer kruisen zoo nauwkeurig mogelijk bepalen en deze op hun kaart Inschetsen. Niet alleen wordt met dezen wedstrijd een element van spanning geschapen, doch ontstaat - tevens een prik kel om de voorgeschreven route zoo nauw gezet mogelijk te volgen. Een aantal mooie prijzen, bestaande uit kunst- en uriliteitsvoorwerpen. al6 ook me dailles werden uitgeloofd door de Alg. Ned. Ver. voor Vreemdelingenverkeer, de Ameri can Petroleum Cy., do Bataafsche Import Mij., dc Texaco alsook door' jhr. ir. A. Kraycnhoff, de Kon. Ned. Ver. voor Lucht vaart cn het organisatiecomité. DE POSTVLUCHTEN. Dc „Snip" (uitreis) is heden uit. Calcutta vertrokken c-n tc Bangkok aangekomen. De eene schilder op den gashouder „Zeg is, Klaas, we zakken Dc andere schilder: „Dat komp uit, om. deze tijd zet nujn vrouw altijd de thee ketel op het stel." 'Passing Show)/

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1934 | | pagina 6