.TWEEDE KAMER ONTEVREDEN
fa. M.R.N. Oosterveen
80 cent
Verbindende kracht van
ondernemers- overeenkomsten
Onze Postvliegers
onderweg
„DE BELOFTE IS NIET
VERVULD"
EEN KANO IS EEN
ROEIBOOT
DE NIEUWE SPELLING
RIJKSBEGROOTING SLUIT
BERLAGE IN ZWITSERLAND
HERDACHT
„DUTCH EN NETHER
LANDS"
Langestraat 42 - Tel. 77
Zeer voordeelige aanbieding
DOOZEN BONBONS
DE BENOODIGDE VISCH even bestellen bij
GLASTRA'S VISCHHANDEL
Wegens vergevorderd seizoen TUINSTOELEN
LIGSTOELEN - KLAPSTOELEN met 10 korting
A. H. VAN NIEUWKERK N.tf. - TELEFOON 543
COMPLETE WONINGINRICHTING
HUMORHOEKJE
Is dat üw
INVAL IN EEN SPEELHOL
Verhooging van de uitkeeringen aan
oud^gepensioneerde
militairen
Verschenen is het voorloopig verslag dei-
Tweede Kamer inzake het wetsontwerp
wijziging van het achtste hoofdstuk der
Rijksbegrooting (defensie) voor 1934 (ver
hooging der uitkeeringen aan oud-gepen
sioneerde militairen van zee- cn land
macht).
Er wordt aan ontleend, dat verscheidene
leden met groote teleurstelling kennis had
den genomen van de regeling, waarvan in
de toelichting op deze begrootingswijziging
sprake is. Tal van jaren hebben elkaar
opvolgende ministers toegezegd, dat te zij
ner tijd een redelijke regeling zou worden
getroffen. Drie jaren geleden liep een debat
tusschen Kamer en regeering uit op de ge
meenschappelijke opvatting, dat een gelijk
stelling van de pensioenen der oud-gepen
sioneerde militairen met die van denzelf
den tijd gepensioneerde burgerlijke ambte
naren gewenscht is. De belofte, die dat
debat inhield, is niet vervuld. Van een her
ziening van pensioenen is geen sprake.
Slechts wordt voor een jaar 40000 ter
beschikking gesteld van de stichting, be
doeld in de wet van 26 Juni 1926. Zoo wordt
slechts een deel der belanghebbenden ge
holpen en blijft de zaak voor de toekomst
ongeregeld. Met klem drongen de hier aan
het woord zijnde leden er op aan, dat als
nog aan de gedane toezeggingen uitvoe
ring zal worden gegeven. Dat de kosten
een onoverkomelijk bezwaar daartegen zou
den vormen, meenden zij, niet te moeten
aannemen. Tc minder, omdat het aantal
gerechtigden jaarlijks afneemt.
Vele andere leden, die waardeerden, dat
de regecring nu metterdaad toont, iets voor
do oud-gepensioneerde militairen te wil
len doen, meenden echter evenzeer, dat de
ontworpen regeling geen bevrediging kan
schenken. Al is h.i. van positieve toezeg
zingen in een bepaalde richting geen
sprake, toch meenden ook zij. dat het Ka
merdebat een gunstiger regeling had mo
gen doen verwachten. Geenzins zagen zij
de ongunst der tijden voorbij, maar ook
h.i. behoort een blijvende regeling te wor
den tot stand gebracht, waarbij aan alle
oud-gepensioneerdo militairen een zekere
toeslag op hun pensioen wordt toegekend.
Kan om financieele redenen de meest ge-
wenschte toestand op dit oogenblik dan
al dan niet worden bereikt, in elk geval
is het noodzakelijk, dat de verschillen tus
schen de pensioenen van bedoelde catego
rie miliairen cn van de in denzelfden tijd
gepensioneerde burgerlijke ambtenaren
cenerzijds cn de later gepensioneerde mi
litairen anderzijds tot het bereikbare mini
mum worden teruggebracht. Er kan niet
worden berust in het voortbestaan van een
regeling, welke b.v. tot gevolg heeft, dat
een gepensioneerd adjudant-onderofficier
een lager pensioen geniet dan een later ge
pensioneerde matroos.
Bij uitvoering van het voornemen der
regeering zouden zich nog meer gevallen
gaan voordoen, waarin een gepensioneerde
van lageren rang een hoogcr bedrag aan
pensioen geniet dan een gepensioneerde
van hoogeren rang. Gevraagd werd, of op
dezen grond do opvattingen omtrent de ver
houdingen in het leger zich niet tegen het
regeeringsvoorstel verzetten en of niet met
den rang der betrokkenen rekening dient
te worden gehouden.
Sommige leden vroegen, of althans voor
de ouderen onder de oud-gepensioneerde
militairen nog niet eenige verbetering zou
kunnen worden aangebracht in dier voege,
dat verschillende beperkende bepalingen,
voor den bijslag geldende, zooals het in
rekening brengen van de gezinsinkomsten
en van genoten ouderdomsrente, niet lan
ger worden toegepast, zoodra de gepensio
neerde den leeftijd van 63 jaar bereikt
heeft.
Van verschillende zijden vroeg men, wat
de regecring zich voorstelt, na het hegroo-
tingsjaar 1934 voor bedoelde gepensioneer
den te doen.
Verscheidene leden vestigden er de aan
dacht op, dat de 40.000, voor de uitvoering
van het rcgeeringsplan noodig. gevonden
zijn in een overschot op de begrooting als
gevolg der vermindering, toegepast op de
uitkeeringen aan de mobilisaticslachiof-
fers. Zoo wordt aan do oud-gepensioneer
den een tegemoetkoming verleend ten kos
te van do mobilisatieslachtoffers, van wie
velen in niet minder moeilijke omstandig
heden dan de eerstgenoemden verkeeren
Deze gang van zaken maakte op de leden,
hier aan het woord, een pijnlijken indruk.
Van andere zijde werd opgemerkt, dat
het tegenover elkaar stellen van deze bei
de zaken slechts een toepassing is van den
reeds sinds gcruimen tijd gcvolgden regel,
dat in den loop van een begrootingsjaar
geen nieuwe uitgaven op de begrooting
worden gebracht, tenzij een compensatie
kan worden gevonden in den vorm van
verlaging van een anderen begrootings-
post. Van ecnig verband tusschfen den
maatregel, die tot verhooging en dien, wel
ke tot verlaging van de begrooting aan
leiding gaf, is geen sprake.
Sommige leden spraken twijfel uit aan
de mogelijkheid van handhaving van de
genoemde vermindering van de uitkeerin
gen aan mobilisatieslachtoffers. H.i. zal.
gezien de zeer ernstige moeilijkheden, waar
In die oud-militairen zich in het algemeen
bevinden, een verhooging van de desbe
treffende uitgaven niet kunnen uitblijven.
Eenige leden wezen erop, dat ej* naast
tfe categorie gepensioneerden, welke onder
de voorgestelde regeling valt, ook nog an
dere categorieën zijn, die wel op eenige
verhooging van pensioen aanspraak heb
ben. Zij uitten het vertrouwen, dat de re
gecring spoedig ook ten gunste van die
categorieën eenigerlei maatregel zal tref
fen.
Tenslotte werd gevraaagd, iets te doen
voor de gcpasportcerde miliairen van leger
en vloot, die een deel van hun diensttijd in
Indiè doorbrachten cn die minder dan 10
effectieve dienstjaren hebben, welko echter
nominaal voor 10 jaar of meer gelden, wijl
in Indic doorgebrachte diensttijd dubbel
wordt geteld. Volgens andere leden is deze
materie aan den inhoud van dit wetsont
werp volkomen vreemd.
donker moet helder wit licht
gereed worden gehouden
Indertijd heeft de kantonrechter te Delft
twee kanovaarders vrijgesproken van het
hun ten laste gelegde: dat zij in voor de
scheepvaart openstaand vaarwater, varend
bij donker, niet hadden gezorgd, dat in hun
vaartuigen een helder wit licht werd ge
reed gehouden om tijdig genoeg, om een
aanvaring te voorkomen, to worden ge
toond De kantonrechter achtte het feit niet
6trafbaar op grond, dat een kano geen roei
boot is cn het feit dus niet valt onder art.
14 Binnenaanvaringsreglement.
In hoogef beroep weerlegde de rechtbank
deze opvatting uitvoerig door te overwegen
dat, al mocht er in strikt technischen zin
een onderscheid beslaan tusschen een kano
en een roeiboot, een kano in den zin van
art. 14 van het binnenaanvaringsreglement
als een roeiboot dient te worden beschouwd,
daar het duidelijk is, dat de wetgever in
het binnenaanvaringsreglement de bedoe
ling heeft gehad, dat in het belang van
de veilige vaart alle schepen en vaartuigen
in het donker zouden zijn verlicht; en hij
daartoe in art. 11 een voorschrift heeft ge
geven voor alle vaartuigen (geen roeiboot
zijnde), voor welke hij in principe voor
schrijft „een helder wit rondschijnend licht
voeren aan den top van den grooten mast"
cn in art li een regeling heeft gegeven voor
rocibootcn. Uit deze tegenstelling reeds
blijkt, dat de wetgever onder roeibooten
in het binnenaanvaringsreglement heeft
verstaan alle kleinere bootjes zonder, of
met kleinen, gemakkelijk uitneembaren
mast. die gewoonlijk door menschenkracht
worden voortbewogen.
Indien de kano's niet onder roeibooten
gerekend moesten worden, zouden zij val
len onder art. 11, sub 3. en beschouwd zou
den moeten worden als een vaartuig zonder
mast, hetwelk het licht ter hoogte van ten
minste drie meter boven den romp moet
voeren, hetgeen voor dit soort vaartuigen
wel uiterst bezwaarlijk zou zijn.
De verdachten werden ieder tot 1 boete
veroordeeld. Zij teekenden cassatie aan bij
den Hoogen Raad, die zich met de uitleg
ging door de rechtbank van het woord
„roeiboot" vcreenigde en het beroep ver
wierp. (Hbld.)
's-G rxvenhage, 22 Augustus.
Naar wij vernemen, is bij het depar
tement van Onderwijs het advies in
gekomen van den raad van state in
zake het ontworpen Koninklijk be
sluit betreffende de spelling. Het de
partement zal de desbetreffende
stukken deze week opzenden aan
H.M. de Koningin om het ontwerp-
Koninklijk besluit aan haar beslis
sing te onderwerpen.
Naar liet Handelsblad verneemt is voors
hands een sluitende ontwerpbegrooting voor
1935 verkregen, onder meer dank zij op
nieuw ingrijpende bezuinigingsmaatregelen
waaronder zich verschillende z.g. perspec
tiefbezuinigingen bevinden.
ZAANDAM BLIJFT ZICH VERZETTEN
Zaandam, 21 Aug. In de gisteravond
gehouden gemeenteraadsvergadering kwam
in behandeling bet Koninklijk Besluit,
waarbij do gemeenteraad wordt aange
maand binnen een termijn van drie maan
den bet Ambtenarenreglement aan te vul
len, overeenkomstig de aanwijzingen
daartoe gegeven in dc aanschrijvingen van
God. Staten van Noord-Holland.
Burgemeester Ter Laan stelde namens de
meerderheid van het college van B. en W.
voor aan de regeering te berichten, dat de
gemeenteraad bij zijn besluit blijft.
Het lid Dorjée (c.h.) vroeg stemming,
waarop do stemmen over het voorstel
staakten. Links stemde legen rechts. In de
eerstvolgende vergadering zal dus opnieuw
gestemd moeten worden.
TELEGRAAF.
De belangen van verbruikers
en arbeiders
Het bestuur van het Ned. Verbond van
Vakverecnigingen zegt in een adres aan de
Tweede Kamer naar aanleiding van het
wetsontwerp op de verbindende kracht van
ondernemers-overeenkomsten zijn instem
ming te betuigen met het beginsel, dat aan
het wetsontwerp ten grondslag ligt, doch
tegen de wijze, waarop dit beginsel in het
ontwerp is uitgewerkt, eenige bezwaren te
hebben.
In de ecr6tc plaats meent adr. dat de be
langen van do verbruikers in dit wetsont
werp niet voldoendo gewaarborgd zijn. Het
verbindend verklaren van ondernemers-
overeenkomsten lean beteekenen dat afspra
ken t.a.v. pi ijzen algemeen geldend worden
verklaard, welke zware lasten op de ver
bruikers leggen. Wèl schrijft het wetsont
werp voor, dat de minister van economische
zaken geen besluiten van dezen aard zal
mogen nemen, dan nadat de economische
raad is gehoord, doch de samenstelling van
den economischcn raad is niet van dien
aard, dat het verbruikersbelang daarbij als
zoodanig is vertegenwoordigd cn be
schermd.
In de tweede plaats is in het wetsontwerp
naar de meening van adressant geen reke
ning gehouden met de belangen der arbei
ders. Het zal noodig zijn, dat het op eeni
gerlei wijze mogelijk wordt gemaakt, dat
de arbeiders gekend worden in beslissingen
ten aanzien van ondernemers-overeenkom
sten, welke voor hen als producenten in dc
bedrijven, waarop deze overeenkomsten be
trekking hebben, van invloed zijn. liet zou
voor de hand liggen, dat b.v. de bcdrijfsra-
den, waar deze bestaan, worden gehoord,
alvorens een algemeenc maatregel krach
tens dit wetsontwerp wordt uitgevaardigd
In de bedrijven, waar nog geen bedrijfsraad
bestaat, zouden aan do tc benoemen com
missie uit den economischcn raad verte
genwoordigers van de arbeiders moeten
worden toegevoegd.
Verder merkt adr. op dat dc wijze, waar
op in het ontwerp een sanctie gesteld is
op het niet-naleven van verbindend of on
verbindend verklaarde bedingen of beslui
ten, niet voldoende is om dc juiste nale
ving van do ministerioclc voorschriften te
waarborgen.
Ten slotte wijst adr. er op, dat de con
sequentie van het aannemen van (Ut wets
ontwerp zal moeten zijn, dat ook wordt
overgegaan tot het scheppen van dc moge
lijkheid, dat collectieve arbeidsovereenkom
sten verbindend worden verklaard.
Een artikel van S. Giedion
Ook de Ncue Zürchér Zeitung komt (in
haar nummer van 21 Augustus) met een
herdenking van Berlage. Natuurlijk herin
nert het blad er aan dat de Ilollandsche
architect in Zürich onder Stadlor studeer
de en later van de Technische Hoogeschool
in dezelfde stad bet eeredoctoraat ontving.
S. Giedion, die het artikel schrijft, merkt
op, dat als men in de laatste jaren tegen
over het teere mannetje met de witte
puntbaard stond, men eerder aan een be
weeglijken Zuid-Franschman moest den
ken dan aan een Amsterdammer; daarbij
kwam nog dat hij in zijn uiterlijk de mode
van zijn jeugdjaren trouw bleef en steeds
een zwarte breede „lavallierc" droeg zooals
de schilders en fotografen uit zijn eersten
tijd gaarne als een soort herkenningstec-
ken vertoonden. Alleen wanneer hij iemand
met wien hij sprak met de oogen vast
hield, onderzoekend uitvorschte met wat
voor één hij to doen had, en met twee zin
nen hcele perioden afdeed, aanvallen en
opwekkingen scherp naar voren bracht, dan
begreep men, dat hij de man was, die den
strijd om den bouw van do Amsterdamsche
Beurs tot de overwinning had gebracht.
De schrijver zet uiteen, dat het in dezen
tijd veel minder moed en innerlijke zeker
heid vergen zou, indien een bank of een
verzekeringsmaatschappij bijv. een Corbu-
sier een opdracht zou verstrekken dan het
Amsterdamsche Beursbestuur aan den dag
legde, toen het den nog niet veertigjari
gen Berlage deze opdracht gaf. Eerst, als
men den in dezen tijd nog overschatten en
in het formeele vastzittenden gevel van
Wertheim in Berlijn, die van een tijdge
noot van Berlage, Alfred Messel afkomstig
is, met de Amsterdamsche Beurs vergelijkt,
kan men de daacl van Berlage ten volle
naar waarde schatten.
De schrijver schetst den invloed van de
Beurs aldus dat plotseling een zwerm uit-
eenloopende talenten opstond, die Holland
aan dc spits brachten van de gcheele ar
chitectuurbeweging. Vanzelfsprekend trad
evenals thans Lloyd Wright Berlage in
de oppositie tegenover een deel van de na
hem komende ontwikkeling. Dat vermin
derde echter noch de vereering die men
hem toedroeg, noch belette liet hem met
de jongeren contact te houden. Toen wij
hem aldus besluit Giedion in 1928
naar Sarraz uitnoodigden, schuwde bij dc
reis niet. Ilij was liet, dio in dc slotkapel
als eenige een voordracht liielcl over „Ar
chitectuur en Staat". Niemand, die door
den ernst zijner overtuiging werd gegre
pen, zal dit uur vergeten.
Snip
Oehoe
IJsvoRel
16-8
Amsterdam
Boedapest
Belgrado
22—8
22—8
16—8
Athene
Mersamatruh
Cairo
21—8
17—8
Gaza
Rutbawells
Bagdad
23—i
18-8
Boeshir
Diask
19—1
19-8
Karachi
Jodpoer
13—8
23—8
Allahabad
Calcutta
Akyab
171
21—8
Rangoon
Bangkok
16-8
22—8
Singapore
Medan
15-8
22—3
Batavia
15-1
22—8
Vertrek van het eerstvolgende post
vliegtuig van Amsterdam 30 Augustus.
Men schrijft ons:
V e n 1 o, 22 Aug. Toen de 26jarige juf
frouw II. Albers uit Delft per fiets met nog
enkele kennissen te Gennep van den Ot-
tersumschen berg in de richting van de
Nierbrug reed, werd zij door een vracht
auto aangereden en deerlijk verwond. De
ongelukkige werd naar het ziekenhuis te
Gennep overgebracht. Haar toestand is zeer
ernstig
WAT ETEN WIJ MORGEN?
VOOR DE KOFFIETAFEL.
Schelpjes gevuld met ei en sardientjes.
Bereiding: drie hardgekookte eieren, vier
sardines, 1 gekookte aardappel, 1 geraspt
uit ic y.theelepel mosterd. Verwijder de
graten uit de sardines, hak ze daarna met
het geraspte uitje goed fijn, en voeg er
den mosicrd bij. Rasp er een gekookte
aardappel door om den oliesmaak weg te
nemen. Ilak de eieren fijn en roer alle in
gredient© goed dooreen. Vul kleine schel
pen met de massa.
VOOR DE MIDDAGTAFEL.
Gebakken zalm.
Sla.
Aardappelen.
Vanillevla met bitterkoekjes.
BANKINSTELLING FAILLIET
VERKLAARD.
Amsterdam, 22 Aug. De rechtbank
verklaarde heden in staat van faillissement
de N.V. Nederlandsche Commercieele Di6-
contobank alhier, gevestigd Heerengracht
250.
BEEKENST. LAAN 10 OPGERICHT 1909
POSTVLUCHTEN.
Do „Snip" (uitreis) is heden uit Bangkok
vertrokken cn te Singapore aangekomen.
De „Ijsvogel" (thuisreis) is te Singapore
aangekomen.
Dc „Oehoe" thuisreis vertrok heden
ochtend uit Boedapest. Het toestel wordt
hedenavond om 6 uur op Schiphol ver
wacht.
Natuur:
Ail^en a's u op den aschstaal
gait kampeeren, moogt u al
lerlei rommel" achterlaten
in 't bosch.ruimt daar den
iommr.1 aven op s v p
Üe Natuur.'is geen Vuilnisvat
„Steward, ik ben liet nummer van mijn
hut vergeten, kunt u me ook helpen?"
„Dat is een lastig geval, mevrouw. Hebt
u niet het minste idee waar hij zoowat
moet zijn?"
„O, wacht even; ik herinner me nu, dat
het raampje op den vuurtoren uitkeek."
(Passing Show).
De actie der vereeniging „Nederland in
den Vreemde" tot vervanging van het bij-
voegelijk naamwoord ..Dutch" door een on
dubbelzinnig woord als „Hollands" of
„Netherlands", heeft ecnig verzot ontmoet
bij bon, die pleiten voor de oude rechten,
waarop „Dutch" kan bogen in de Engel-
6che taal.
Het is afgeleid van een oud Noordsch
(Nordiek) woord THIOD (Grieksch: demos),
dat beteckende- volk (Latijn: vulgus).
TIÏIOD is de vader zoowel van „Deutsch"
„Diets" en „Dutch". Het is de benaming,
die in verschillende landen is gegeven aan
verschillende talen, die er vertegenwoor
digden de taal van het volk als tegenge
steld aan het Latijn, de taal van Kerk cn
Staatsbestuur.
De handhaving van deze benaming in
het Engelseh, zoo gehecht aan oude tra
dities, is niets anders dan een uiting van
de diepe overeenkomst in aard tusschen de
Nederlandsche en Engelsche taal. Het is er
mede als met de maten en gewichten. Wij
vinden ons oude pond en ons. onze pint en
onze el terug in „pound", „ounce", „pint"
cn „ell". Maar dit belet ons niet te wen-
schcn dat Engeland eens. evenals wij, het
metrieke stelsel zal aanvaarden. Het heeft
om dit niet te doen, misschien redenen, die
wij niet zijn geroepen te ontzenuwen, maar
de vervanging van ..Dutch" raakt ons. en
ons allen. Terwijl „Diets" op zeer beperkte
schaal is gehandhaafd in een gewild ar-
ehaicke bcteckanis. hebben wij het verder
sinds lang latjn varen voor alle doelein
den van dagclijksch gebruik. Het lijkt ver
gefelijk. indien wij Engeland verzoeken het
zelfde te doen cn de benamingen te aan
vaarden, waarvan de overeenkomstige vor
men thans in nagenoeg alle talen in zwang
zijn.
DOOR VRACHTAUTO AANGEREDEN.
UTRECHTSCHESTRAAT 40. TeL 92.
Zes personen door de
üolitie aangehouden
's-Gra venh age, 22 Augustus. Heden**
namiddag heeft de politie aan de Bierkade
5a een inval gedaan, daar het vermoeden
bestond, dat men zich daar schuldig maak
te aan overtreding van artikel 254biö van
het wetboek van strafrecht. De politie trof
in dit perceel zes personen aan en ingre
diënten van een soort starperlospel en van
baccarat. Op het oogenblik, dat zij den in
val deed, was het gezolechap echter niet
aan het spelen. Eén dezer zes personen is
een zekere H., die verdacht wordt, gelegen
heid tot beoefening van verboden spel te
hebben gegeven. Het vermoeden bestaat, dat
hij sinds eonigc dagen in dit perceel, een
bovenhuis, een speolgelegenhoid had inge
richt. Sedert korten tijd had hij het gehuurd
De zes personen werden in een arrestanten
wagen naar het hoofdbureau van politie ge
bracht, wat in een tamelijk drukke buurt
als die der Bierkade uit den aard der zaak
vele nieuwsgierigen te zamen bracht. On
der de zes personen bevonden zich vier Bel
gen. Deze zijn voorloopig aangehouden,
omdat Tnen wil nagaan, of deze vreemdelin
gen zich aan een strafbaar feit hebben
schuldig gemaakt, of hun papieren in orde
zijn, of zij over voldoende middelen van be
staan beschikken, enz. De beide anderen
van het zestal, die Hollander zijn en van
wie II. er één is, konden, na op het hoofd
bureau te zijn verhoord, heengaan. De rou
lette-ingrediënten zijn in beslag genomen.
