AMERSFOORTSCH DAGBLAD
BLINDEN TOCH NAAR SCHOOL
DE SNELTAX
FEUILLETON
HONIG'S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor lOct
Woensdag 5 September 1934
33e Jaargang No. 57
Het nuttige werk der Prins Alexander Stichting
UIT DE S.D.A.P.
Tel. 1354
Tel. 743
SOVJET-RUSLAND EN
DE VOLKENBOND
Dr. ARUNDALE NAAR
ONS LAND
DE FREGATVOGEL
In 1932 is te Huizen (N.-H.) een prachtige
inrichting geopend voor lager- en vakon
derwijs voor blinde kinderen. Het aloude
„Instituut tot Onderwijs van Blinden",
reeds in 1808 opgericht, werd verlaten en
samen met het „Gesticht voor volwassen
blinden" te A'dam betrok een groot gedeel
te van al wat blind i6 in Nederland hier
een nieuw, liefderijk tehuis.
Prachtige gebouwen met centrale verwar
ming, frissche slaapzalen, ruime schoollo
kalen en werkplaatsen, een groot muziek-
gebouw met concertzaal pianocellen cn
leszaal, maken deze instelling tot de beste
van Nederland, tot de modernste van ge-
fcee) Europa. Samenwerken met de Prins
Alexander Stichting te Huis ter Heide,
heeft men ruimte voor 180 kinderen cn
50 volwassenen.
Liefdadig Nederland kan trotsch zijn op
deze instellingen, want wat geven deze go-
bouwen met het geschoolde personeel, alles
onder toezicht van 6chool-, oog- cn tand
arts, niet een prettig onderwijs, een goede
verzorging en dus een grooto levensvreug
de aan allen, die door bet missen van het
licht hunner oogen toch al zooveel bij an
deren ten achter staan Uitstekend lager on
derwijs met uitgebreid leerplan, vakonder
wijs, dat opleidt voor organist, piano- en
zangleeraar, beiaardier, stenotypist, mas
seur, radio-telefonie, rijwielmontage, man
den-, raatten- en borstelmaker, en boven
dien voor meisjes het omgaan met brei- en
naaimachine en weeftoestel!
Het korte bestek van dit artikel dwingt,
om niet te veel te vertellen, maar, omdat
de Prins AlexanderStichting te Huis tur
Heide in onze nabijheid l;gt, kunnen we
den gang van zaken hier wel iets uitvoe
riger beschouwen.
Oorspronkelijk een zelfstandig onderwijs
instituut, i6 ze sinds 1924 met het Instituut
te Huizen ten nauwste verbonden. Deze sa
menwerking, onder leiding van den alge-
meenen directeur, dr A. II. J. Belzer, te
Bu6sum, is een zegen geweest voor beide
inrichtingen en dus ook voor de blinde be
volking van Nederland. Niet alleen, dat de
kinderen van onder 14 jaar cn daarboven
nu gescheiden werden, wat niet anders dan
ten goede kon komen aan hun opvoeding,
maar ook kwam er aan do P. A. S. door een
verbouwing meer ruimte, konden er dus
meer klassen gevormd worden en behoef
de dus niet meer groot cn klein in één
klas te zitten, zooals dit anders het geval
was.
Het succes van dit alles bleek al meer
en meer. In 1928 moest al weer vergroot
worden cn toen er in 1930 zich al weer
ruimtetekort voordeed, besloot het bestuur
dezen keer de oplossing te zoeken door een
apart gebouw to stichten voor het achter
lijke blinde kind. Dat dit ju iet gezien was,
blijkt hieruit, dat het „Prinses Juliana Pa
viljoen", in 1930 geopend, al ruim een jaar
lang laboreert aantekort aan ruimte.
In 1924 had de P. A. S. ruimte voor 20
leerlingen, door verbouwing in 1924 werd
dit 3(3, in 192S voerde men het op tot 50, in
1930 tot 70.
En al6 we nu weten, dat gedurende die
10 jaar steeds de plaatsen onmiddellijk be
zet waren en 135 leerlingen naar Amster
dam of Huizen werden overgeplaatst om
dat zo 14 jaar waren geworden, dan ziet
men. wat deze inrichtingen moesten ver
werken in deze korte 6panne tijds. We ge
ven hiornevens een grafiek, die ons heel
duidelijk toont, in welken grootcn bloei
zich het Instituut cn haar zuster, de Prins
Alexander Stichting, moge verheugen
Na 1932 dacht men met de uitbreidingen
klaar te zijn gekomen, ook al, omdat toch
de groote, massale inrichting te Hu'zcn
nu ook heel wat meer kon opnemen, dan
het oude instituut te Amsterdam. Maar
men had misgerekend. want ook dit is al
weer meer dan vol. En de P. A. S met baar
ruimte voor 70 leerlingen herbergt er op
het oogenblik bijna 100 En na de vacantio
komen er weer tien nieuwe leeningen bij.
De toestand is dan ook meer dan kritiek
Gelukkig zijn er door het bestuur al maat
regelen genomen.
Dit oeeft n.l. dezen keer redding gebracht
door het oprichten van een geheel nieuw
ijistituut te Haren (Groningen) Het plan is
deze inrichting te openen op 1 Januari 1935
en de kinderen uit de vier noordelijke pro
vincies naar hier over te plaatsen. Onge
twijfeld wordt er nu in een leemte voor
zien. Het Noorden des lands bezit een zeer
goed doofstommen-instituut, verder scholen
voor achterlijken, vacantietehuizen enz.,
maar voor het blinde kind heeft dit gedeel
te van ons land niets En daar de inrichting
ook neutraal is, 6taat ze dus voor elkeen
open. In godsdienstonderwijs wordt van
zelfsprekend voorzien, ieder kind ontvangt
dit geheel volgens den wensch der ouders.
In de contracten wordt trouwens hierin
voorzien.
Dat de nieuwe inrichting, die plaats biedt
voor 60 A 70 leerlingen, toekomst heeft, ge-
looven we zeker, daar er nu te Huizen en
Huis ter Heide al 30 leerlingen uit het Noor
den des lands onderwijs ontvangen. En
daar de jongens en meisjes nu dichter bij
huis blijven, zal de toeloop ongetwijfeld
grooier worden. En op de andere beide in
Openlachtschool te Hulzen (N.H.)
Kinderen van de Prins Alexander Stichting, spelende in hei bosch.
richtingen komt er weer plaats voor pupil
len uit de overige provincies.
Wanneer nu 1 Januari 1935 is verschenen,
dan heeft ons land een drietal uitstekend
ingerichte blindenscholen met internaat en
centrale vakschool; geografisch, met het
oog op de woonplaats der kinderen, gond
over ons land verdeeld; alle drie co-
makkelijk te bereiken en in de onmiddel
lijke nabijheid van een groote stad (van
belang met het oog op muziekopleiding en
oogheelkundige klinieken) cn alle drie ge
vestigd op neutralen grondslag, zoodat
iedereen dus toegang heeft en niemand dus
om zijn godsdienstige overtuiging van blin
denonderwijs verstoken behoeft te blijven.
Nog eens, liefdadig Nederland kan trutsch
zijn op deze prestatie; het heeft ons land,
wat blindenonderwijs betreft, aan den spits
gebracht van heel Europa.
In deze tijden van crisis en slapte doet
het prettig aan, dat deze instellingen zoo
bloeien; dat de ouders van blinde kinderen
hoe langer hoe meer inzien, dat de plaats
voor onderwijs en opvoeding van hun jon
gen of inei6je niet thuis, maar de school is
is een verblijdend feit En nu er toch weer
volop plaats is met 1 Januari (voor totaal
250 leerlingen), verzoeken we onze lezers
(essen), de namen en adressen op te geven
van blinde en halfblinde kinderen in hun
jmgeving. Men wende zich tot de Prins
Alexander Stichting te Huis ter Heide of
het Instituut te Huizen.
Wie in dit alles erg veel belang stelt,
wil men daar gaarne ook eens op bezoek
zien. Wie hiervoor geen gelegenheid heeft,
vrage de brochure „Voorheen en T'.ans"
Joor J Niering te Huis ter Heide (IJ.), fran
co wordt ze u onmiddellijk toegezonden.
Hij (zij) zal hierdoor een goed beeid krijgen
van alles, wat er in deze groote, vriende
lijke gebouwen gebeurt.
Men zal dan tot de overtuiging komen,
dat voor de misdeelde blinde kind?ren go-
stadig en liefdevol wordt gearbeid door een
geschoold personeel, dat hier in den waren
zin des woords school en gezin samenwer
ken met als einddoeldat ook voor
den blinde onze schoone wereld openligt.
BIJZONDERE POSTSTEMPELS.
De correspondentie, welke ter post wordt
bezorgd op de nationale postzegeltentoon-
etelling te Amsterdam of tijdens den 25sten
philatelistendag aldaar, zal in beide geval
len van een afdruk van een bijzonderen
poststempel worden voorzien.
Dr. Wibaut neemt ontslag als
lid van het partijbestuur
Blijkens bet verslag van de vergadering
van het partijbestuur der S.D.A.P. in de Ar
beiderspers is de heer F. M. Wibaut, die
van zijn ziekte is hersteld, weder in de ver
gadering tegenwoordig geweest. Do heer
Wibaut, die echter slechts korten tijd de
vergadering bijwoonde, kwam van het Par
tijbestuur afscheid nemen, daar zijn doktor
hem vermindering van werk had voorge
schreven. Nadat de heer Wibaut voor het
lidmaatschap van het PB. bedankt had,
bracht de voorzitter hem oen woord van
dank voor het vele werk, dat hij voor de
Partij in deze functie heeft verricht en
sprak den wensch uit, dat Wibaut nog vele
jaren met zijn schriftelijke» arbeid de Par
tij van voorlichting zal kunnen dienen. De
heer Vliegen sloot zich als oudsle Partijbe
stuurder bij de woorden van den voorzitter
aan.
Ingekomen was een uitnoodiging van de
V.V.S.U tot het bijwonen van een bijeen
komst, waartoe waren opgeroepen de C.P.H.
R.S.P., O.S.P., etc., ten einde te zamén een
comité te vormen voor hei behoud van den
vrede en te protesteeren tegen de bedrei
ging van Sovjet-Rusland in het Oosten door
Japan.
liet Partijbestuur besloot aan dezen op
roep geen gevolg te geven.
Besproken werd een brief van de C.P.H.,
waarin dc Partij wordt voorgesteld om op
den 16en September gezamenlijk te demon-
streeren voor een aantal eischen. Ook hier
op besloot het Partijbestuur niet in te gaan.
Het P.B. nam het besluit om In den ver
volge in alle stukken, van het P.B uitgaan
de, de spelling Marchant te gebruiken.
DRAND TE HEESCEL
Heescli, 4 September. Hedenavond te
ruim negen uur heeft nabij den Rijksweg
Grave—Den Bosch onder de gemeente
Heescli een zware brand gewoed, waarbij
de boerderij van den lieer L. van Orsouw
in de asch werd gelegd.
Ook de gehele inboedel, een groot aan
tal landbouwwerktuigen, voorraden hooi
en stroo werden door het vuur vernield.
Omtrent de oorzaak van den brand tast
men in het duister.
De schade wordt door verzekering gedekt.
De brand was uitgebroken in het ach
terhuis.
De Goedkoopste en Ruimste taxi ie dezer
stede. Naar Uw vacanlieoord, maakt dan
gebruik van onze speciale Reisauto's met
koflcrrekken.
Zeer lage tarieven Naar buitenland vraagt
prijs.
Luxe 4 en 7 pprs. auto's te huur
Betrouwbaar personeel hekend In binnen-
en buitenland
G. LENSINR.
Je ondernemer
Nederland niet voor
toelating
Naar van officieeio ztjdo wordt
medegedeeld, kan niet verdacht
worden, dat Nederland vóór toe
lating van Sovjet-Rusland tot den
Volkenbond zal stemmon. De vraag
of Nederland zal tegen-stemmen
dan wel zich onthouden, moet
voorshands nog open blijven.
Amsterdam, 4 Sept. Do niouwo presi
dent der Theosofische Vereeniving. dr G.
S. Arundale, die in Juli uit Briusch Indië is
vertrokken voor een reis via Italië naar de
Vereenigdo Staten, zal in de tweede helft
van September op zijn terugreis een bezoek
aan Nederland brengen, waarbij hij eunige
lezingen zal houden cn besprekingen zal
voeren over het werk der Theosofische Ver-
eeniging in do naasto toekomst. Op het
program staan o.a. de volgende bijeenkom
sten-
Woensdag 19 September 1G uur, Tafelron
de, Besant Hall, Huizen; 20 uur: openbare
lezing in de Tempo' te Amsterdam. Tol
straat 156, over: „The Future of the Theo-
sophical Society". Donderdag 20 September
20 uur: lezing voor leden der T. V in het
gebouw de Rnyteretraat 67. den Haag, over:
„My work a6 President of the Theosophical
Sociely Vrijdag 21 September 20 uur, ver
gadering met de algemeen secretarissen der
Europeesche afdeolingcn der T. V. Zaterdag
22 September 20 uur: vergadering met het
bestuur der Nederlandsche afdeeling en de
voorzitters en secretarissen der Loges Zon
dag 23 September 15 uur, lezing voor ledan
der T. V. in de Tempel te Amsterdam over:
„The Magie of the Secret Doctrine'; om 20
uur lezing voor leden in het zelfde gebouw
over het leven en werken in het hoofd
kwartier in Adyar, Britsch Indië, waarbij
een film zal worden vertoond
DE ZENDER TE HUIZEN
Wordt 1 Januari bulten werking
gesteld en ook overdag vervangen
door Kootwijk.
Naar het Hdbl. verneemt, zal van I Ja
nuari af de lange-golf zender te Huizen
buiten gebruik worden gesteld. Ook over
dag zullen dan do uitzendingen via den
rijk6zender Kootwijk geschieden, tot t.z.t
de Nederlandsche zenderkwestio definitief
zal zijn opgelost.
Niet al te traag, noch al te snel,
Dan gaan de dingen wonder wel.
door
GEORGE OWEN BAXTER
naar den Amerikaanschen roman
bewerkt door J. M. P.
28
„Wat is er gebeurd?"
„Ik bad Asprey tegen den muur met mijn
revolver op zijn hoofd gericht- Dat jong
lag dood langs den spoorweg, dat dacht ik
tenminste. Wel, hij was niet dood, hij
kwam in de deuropening achter mij en
schoot het wapen uit mijn hand".
Hij stak zijn rechterhand uit en verwij
derde een zakdoek, welke er om gewikkeld
was. Tusschen duim en wijsvinger was een
wond zichtbaar en aan den rug van do
hand was een rood-en-blauwe plek.
„Je kunt nu geen wapen meer hantee-
ren," merkte neef Edgar op.
„Niet?" grijnsde Renney, „dat idee heeft
al eens een man het leven gekost! Mijn
linker is even good als mijn rechterhand".
Hij bewees dit door een revolver met de
linkerhand ergens vandaan te tooveren en
dadelijk weer te doen verdwijnen. „Het
heeft tijd en oefening gekost om dat te
doen", merkte hij op.
Neef Edgar keek toe en nam goede nota.
„Renney", zeide hij, „geef toe dat je een
idioot geweest bent door dien man Geraldi
te onderschatten."
„Onderschatten, je zuster!" antwoordde
de bandiet. „Ik wist, dat hij glad was, niet
zoo glad als het uitkwam, maar handig ge
noeg. Wel, hij sloop mij eenvoudig voorbij.
Ik zat hem achterna, zooals ik nog nooit
een man heb nagezeten. Ik dacht, dat ik
hem van het dak van een spoorrijtuig had
geschoten, ik zag hem er af vallen; de
hemel weet, wat een man meer zou kunnen
doen. Daarvoor had ik hem al in een ge
vangenis doen opsluiten, maar er zijn geen
gevangenissen gemaakt om hem vast te
houden, de hel zou er aan te pas moeten
komen, naar het schijnt".
Neef Edgar luisterde, overwoog cn wa?
gerust gesteld.
„Renney", zcido hij, „er zijn menschen,
die nooit een mislukking excuseeren Ik
ben niet zoo; integendeel, ik geloof, dat ik
jo van nu af aan meer kan vertrouwen dan
tevoren".
„Chef", zeide Renney langzaam, ,.ik weet
niet hoe het uit te drukken, maar als ik
Geraldi te pakken kon krijgen, dan zou ik
bereid zijn het volgende oogenblik te accep
teeren wat voor mij is weggelegd". Er lag
een rustige overtuiging in dit gezegdes
welke geheel bevredigde.
Edgar Asprey knikte. „Je wilt het spoor
dus ook verder volgen?" vroeg hij.
„Ik wensch niets anders".
„Dan zal ik je zeggen hoe dat spoor te
kruisen; die twee zijn natuurlijk op weg
naar den gouverneur".
„Zoo? Dan zal ik ze daar wel te pakken
krijgen".
„Als je zonder ophouden rijdt, een paard
is vlugger dan een trein van hier naar de
hoofdstad. Ik zal je een paard geven cn
een brief".
„Ik ga dadelijk op weg".
„Wacht even. Neem eens aan, dat je
Geraldi ontmoet, Renney. Wat zou je met
hem kunnen doen?"
,.Hem dooden, chef, zoo zeker als..."
„Ben je daar zoo zeker van?"
Renney dacht na5 alles wel beschouwd
was er geen reden om zoo optimistisch te
zijn. „Neen", gaf hij eindelijk toe. „Ik weet
het niet, ik ben bereid de kans te wagen,
dat is alles. Hoe het zal uitpakken, kan ik
niet raden; ik denk, dat de kansen gelijk
zullen zijn".
„Zoo mag ik het hooren", antwoordde
Asprey. „Opsnijden is goed voor gekken. En
dan, nu je niet zekerder kunt zijn, hebben
wij een tweeden man noodig".
„Juist, dat zou beter zijn".
„Ken je lui, die we kunnen huren?"
„Ik ken er genoeg, maar geen jongens,
die in een geval als dit zouden kunnen hel
pen".
„Waarom niet? Waarom niet? Is die
Geraldi van ijzer? Is hij niet te treffen met
looden kogels?"
„Misschien wel, ik weet het niet, maar
dat wil ik wel zeggen, niet elke mannetjes
putter, die je in het vuur brengt, zal met
hem in contact komen. Het gemakkelijkste
in de wereld is een bende te bevechten".
„Goed dan, wat stel je dan voor?"
„Ik zal het overdenken. Wat kan ik beta
len?"
„Hoeveel heb je noodig?"
„Met een duizend kan ik het klaarspelen
met elk van de lui, die ik ken".
„Zooveel kun je krijgen".
„Ik hel) nu alleen nog maar het paard
noodig om te kunnen vertrekken".
„Er is nog iets anders om op te wachten,
dat is de brief, dien ik je zal meegeven".
„Goed, ik zal wachten".
„Ben jo al eens in de hoofdstad geweest?"
„Zeker, ik heb daar (wee jaar gewoond.
„Ken je de politici?"
„Allemaal".
Je bent een tijdlang bij Bill Sandy
Johnson in dienst geweest, hè?"
„Ja."
„Nu, Renney, die is een zaak, die mij kan
maken en breken, begrijp je? En het is een
boodschap, die ik niet rnet de post kan
zenden, die moet persoonlijk worden over
gebracht".
„Je bent begonnen mij te vertrouwen, ga
maar verder", antwoordde Renney.
„Wie is de baas van de bende in dc
hoofdstad.?"
„De Gouverneur".
„Natuurlijk, staat er iemand achter den
gouverneur?"
„Ja, hij heeft een vriend".
„Zijn naam?"
„Lachende Joe Green".
„Ken je dien?"
„Als een boek".
„Ga dan naar Joe Green en zeg hem, dat
je van mij komt".
„Zal dat voor hem waarde hebben?"
„Zooveel," zeide Asprey kalm, .dat je
geen geld op tafel behoeft te leggen; mijn
belofte zal voldoende zijn".
„Dat klinkt goed".
„Je kunt J°e Green zeggen, dat Robert
Asprey op weg is om den gouverneur te
spreken om gratie te verkrijgen voor den
dood van Sam Lapaz vijf jaar geleden. Je
weet van dien moord af?"
„Alles".
„Zeg aan Green, dat als hij dat voorko
men kan, hij een flinke cheque van mij zal
krijgen. Ken jo hem genoeg om te weten,
wat zijn prijs is?"
„Die is hoog".
„Natuurlijk, voor zooiets. Nu, Renney, ik
Iaat liet bedrag aan jou over. Ik kan vijf
tigduizend dollar neertellen op het oogen
blik, dat ik weet, dat dc gouverneur gewei
gerd heeft de zaak van Robert Asprey te
herzien. Zie zelf tot zaken to komen met
Green en als je hem voor minder krijgen
kunt, dan mag je het verschil houden".
Renney knipperde met de oogen en
slikte.
„Ik heb het gehoord", zeide hij, „wat
voor zekerheid kan ik krijgen, chef?"
„Zekerheid, zekerheid?" riep Asprey uit,
„man, je weet al genoeg om mij met een
woord tc ruïnceren".
Renney knikte.
„Ga regelrecht naar do hoofdstad en zoek
Green op. Mijn neef heeft de plaats mis
schien al voor jou bereikt, maar als jo hard
rijdt, zul je daar zijn, voordat er iets defi
nitiefs gedaan is; bewerk Green!"
„Heeft hij invloed op den gouverneur? Is
de gouverneur ook een schurk?"
,.De gouverneur is zoo eerlijk als goud,
een idioot, die zijn bed niet wil opmaken.
Maar Green ging met hem school; hij ge
looft in Green, alsof hij zijn broer was. Is
dat duidelijk?"
„Zoo klaar als de dag", grijnsde Renney.
„Ga dan naar Sam Lorenz. Ik zal je daar
ontmoeten en dan zullen wij voor een paard
zorgen".
(Wordt vervolgd).
