Enkele honderden slachtoffers
DË ËEMLANDEü
St**
4000 EXEMPLAREN
GARAGE NIC. BOVÉE
Belangrijkste
Nieuws
Weerbericht
L J. LUYCX ZOON
Maandag 10 September 1934
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
33e Jaargang No. 61
De ondergang der
Morro Castle
ALGEMEENE STAKING IN
SPANJE
Tel. 1788
Tel. 1788
JAPANSCH DIPLOMAAT
WIL HUWEN
DE PLAATSVERVANGER
VAN HITLER
TAXI TAXI
6 CENT PER K.M.
TEL. 1830 en 1093
8 uur 3 min.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10. per maand 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken! f 0.17'/r
Binnenland franco per post oer 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTfiRC 513
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1,05 mct ,Db«9riP v*11 CCD bewijsnummet
elke regel meer f0.25. Llefdadlgheids-advertentMn voord#
helft van den prijs. Kleine Advertentlèn „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent elk» reoe) meer 10 cent driemaal olaatsen f I.—. Bcwilcnummer extra f 0.05
De passagiers wilden zich niet in
de reddingsbooten begeven
New Jersey, 9 September (Reuter).
Omtrent den brand op liet Amerikaansche
passagiersschip „Morro Castle'' kan nog
liet volgende worden gemeld. Het eerste
bericht omtrent den brand kwam van de
New York Rad'o Corporation, die een
draadloos bericht van het schip opving,
dat het, op 20 mijl ten Zuiden van het
lichtschip „Scotlandin brand was geraakt.
Aile reddingsboolen langs de kust van
Ne v-Jersey schoten onmiddellijk te hulp,
evenals verschillende schepen, die in de
buurt waren, zooals bet Engelschc mail
echip „Monarch of Bermuda', het stoom-
6cliip „Luckenbach", de „Cily of Savan
nah" en de „President Cleveland". Toen
deze bij de „Morro Castle" aankwamen,
stond het schip van voor- tot achtersteven
in lichterlaaie.
Zaterdagmorgen om half tien waren
reeds 150 k 200 personen aan land gebracht.
De „Monarch of Bermuda" meldde kort
daarop, dat het 65 overlevenden aan boord
had genomen. Om uur zond een vlieg
tuig, dat boven de „Morro Castle'' cirkelde
een draadloos- bericht, dat wederom twee
redding6booten met passagiers het schip
verlieten.
Onder de passagiers van de Mono Castle
bevonden zich circi 100 leden eener Ncw-
Yorksche zangvareeniging. Op dc passa
gierslijst komt ook voer de naam van don
Duitschen consul te Malansas op Cuba,
Clëmens Landman met vrouw en dochter.
Onder de gereddden bevindt zich Scnora
Renee Capote, de dochter van den eersten
vice-president van Cuba.
Dc „City of Savannah" is Ic New-York
aangekomen met 60 overlevenden, Kén hun
ner verhaalde van het heldhaftige gedrag
van een stewardess, die weigerde in de
reddingsboot, te gaan, zoolang er nog pas
sagiers aan boord waren, en aldus den
heldendood stierf. Vele der geredden had
den nagenoeg geen Vloeren aan. De gewon
den werden in allerijl naar de gasthuizen
gebracht. Door de visscbersboot „Doris"
werden een vrouw en zeven mannen uit
het water gehaald, maar toen het schip de
kust had bereikt, waren allen overleden.
Toen de vrouw aan boord van dc Doris
werd geheschen, drukte zij krampachtig
haar zuigeling in de armen. Bemerkend
dat het kind dood was, wierp zij het over
boord en stierf eenige oogènblikken latei-
zelf
Een der laatstcn rlie het brandende sohip
verlieten en te New-Jersey aan land werd
gebracht, verhaalde, hoe na het ontdekken
van den brand alles werd gedaan om het
vuur te blussoheri, maar toen dit onmoge
lijk bleek, werd bevel gegeven de sloepen
aan stuurboord te strijken, daar dc wind
de vlammen naar bakboord joeg.
Do oorzaak nog niet vastgesteld.
Dc Ward-schecpvaartmaalschappij maakt
bekend, dat zij voor het sluiten van het of
ficieel© onderzoek naar dc oorzaken van
den brand over dc schuldvraag nog geen
medodeelingen kan doen.
Tegelijkertijd werd medegedeeld, dal dc
waarnemend gezagvoerder, Warms-, zich
nog met eenige mannen aan boord van het
brandende stoomschip bevond.
Omtrent den brand op de Morro Castle
wordt gemeld, dat de eerste leden van dc
bemanning, die te Asbury aan land zijn
gebracht, het bericht, dat de brand door
het inslaan van den bliksem veroorzaakt
zou zijn, hebben tegen gesproken. Volgens
hen is hij ontstaan in de bibliotheek
het schip vervoerde plczierreizigers van
Havana naar New York waardoor hij
ook zoo snel om zich heen kon grijpen,
iyfv Een steward van de Morro Caslle heeft
aan een verslaggever van de New York
Post meegedeeld, dat het groote aantal
dooden veroorzaakt is door dc weigering
van vele passagiers, om in de reddingboo
ten te gaan. Leden van de bemanning heb
ben deze bewering tegenover een corres
pondent van Reuter bevestigd. Zij zeggen,
dat dc passagiers het hoofd geheel kwijt
raakten en weigerden zich door de beman
ning iri de reddingbootcn te laten helpen.
- Velen schenen bang om door de vlammen
heen naar do reddingsboolen Ic gaan. Veel
passagiers waren in nachtgewaad. Wij
inhesion snel handelen, zeiden dc malro-
Bzon, en wij zijn met de reddingbootcn nog
■maai- juist bijtijds weggevaren. Anders
■waren wij verbrand.
Volgens een draadloos bericht van het
kustvaartuig Tampa zijn er 360 menschen
passagiers en bemanning levend van
het schip gekomen.
.Uit Allenburst (New Jersey) wordt ge
meld, dat er Zaterdag in dc vroegte ver
scheidene lijkon zijn aangespoeld.
Volgens Reuter is do kapitein van dc
Morro Castle door hartverlamming getrof
fen en gestorven vóór het schip in brand
geraakte. Dc eerste officier nam het bevel
over het schip over.
Ken le Springlnke (New Jersey) aan wal
gcbrachto geredde verklaarde, dat er niet
een bepaalde paniek aan boord is uitge
broken. Ilij geloofde, dat van do passa
giers. die hun hullen boven dc bibliotheek
hadden, niemand is gered. Hij beschouwde
het als een wonder, dat de reddingboot,
waarin hij was gezeten, die elk oogenblik
dreigde om te slaan op de zeer bewogen
zee. nog de kust heeft bereikt.
F.en man en een vrouw, passagiers van
de Morro Caslle. zijn van het brandende
schip naar de kust gezwommen, cl ie zij bij
Seagirt bereikten. Zij hadden elk rei) red
dingboei aan en vochten zes uur lang te
gen de golven Toen zij aan land kwamen,
vielen zij in zwijm en werden in bcdenke-
I ij kon toestand naar het ziekenhuis ge
bracht
Volgens een telegram van Reuter
uit New York worden er nog 200
passagiers en loden van de beman
ning van dc Morro Caslle vermist.
Kr zijn 365 van de 55S mcnscbcn,
die er aan boord waren gered.
Slechts enkele geredden hebben
brandwonden opgéloopen, maar ve
len vcrkceren in een toestand van
volslagen uitputting na dc zware
beproeving, die zij hebben door
staan.
Verschillende schenen hebben veertig lij
ken aangebracht en aan de kust zijn twin
tig lijken aangespoeld
Toen de brand tennaastebij was gedoofd,
is de Morro Castle door slecpboolcn met
een snelheid van twee knoopeu per uur
naar de kust gesleept. Ongetwijfeld moeten
er zich binnen in het schip n>g verkoolde
lijken bevinden van mensc-vm, die niet
hebben kunnen ontsnappen.
Enkele reddingbooten zijn. volgens Reu
ter door de vlammen vernietigd, vóór zij
in zee waren neergelaten. De menschen in
de booten vielen in zee of sprongen in het
wilde water.
Aan den steiger, waar de Morro Castle
werd verwacht, speelden z:ch tragische
hartbrekende fooneelen af. Mannen, vrou
wen cn kinderen stonden er in stortregens
te wachten op tijding van hun verwanten
die aan boord van het ongelukkige schip
waren.
De Morro Castle is een dubbclschroef-
6loomschip van 11.520 ton bruto en 6i49 ton
netto. Het schip werd in 1930 bij do New
port News Shipbuilding Comp. te Newport
News gebouwd en behoort toe aan de Agwi
Navigation Company (Now York Cuba
Mail St. Comp.) le New York.
New-York, 9 Sept. (Reuter). Er zijn
reeds 181 lijken van de Morrn Castle opg©-
vischt, terwijl nog verschillende verkoolde
lijken zich ui het schip bevinden.
liet aantal geredden valt nog niet nauw
keurig vast le stellen. Na de opgave der
eigenaars van het schip, dat dit getal 333
bedraagt, is nog geen nadere officieel©
mcdcdceling gedaan. Tot nu toe zijn 12S
passagiers en 140 leden dor bemanning, dus
in het geheel 16$ overlevenden te Ncw-
York cn New-Jersey aangekomen.
De beambten der Ward-lijn verwerpen
do gedachte, dat de brand door den blik
som ontstaan zou zijn.
Zij achten het vrijwel zeker, dat een pao
sagicr in de bibliotheek, door het achteloos
wogwerpen van een brandende sigaret, den
brand heeft doen ontstaan.
Dc overlevenden roemen om strijd den
heldenmoed van den plaatsvervangende»
kapitein Warms, die, gedurende 10 uren
op zijn post bleef, rustig bevelen gevende,
opdat zooveel mogelijk personen zouden
worden gered.
New York, 10 Sopt. (Reuier). Volgens
do laatste berichten was de Morro Castle
toegerust met de nieuwste vindingen op
het gebied van brandbestrijding. liet schip
had geen brandbare lading en dc kustwacht
die aan boord kwam, verklaarde, dat in de
ruimen geen spoor van vuur was le be
speuren. De meeste geredden tc Nevv-Yer-
sey zijn leden van de- bemanning. Zij ver
klaren herhaalde malen passagiers te heb
ben geroepen naar het bovendek te komen,
doch tenslotte moesten zij met weinig pas
sagiers vertrekken met dc hooien, aange
zien dc davids begonnen te branden. Som
mige passagiers verklaren, dat zij maar
weinig matrozen bij de passagiers hadden
"■©zien. Dc bemanning berklaardc dit, met
ie zeggen, dat de weg tot dc passagiershui-
ten voor hen afgesloten was door do a lam
men. Volgens dc laatste cijfers zijn van de
55S opvarenden 12S vermist, terwijl men
van 114 zeker weet, dat zij zijn omgekomen
Volgens de Wardlinc, aan wie het schip toe
behoort, zijn 228 passagiers gered, 17 «lood
geïndentificecrd en 73 vermist. Van do be
manning zijn minstens 140 gered. Later
werd gemeld, dat 162 passagiers cn matro
zen zijn omgekomen. Dc autoriteiten heb
ben een nauwkeurig onderzoek gelast.
N c w* York 10 Sept. (Reuter). Het s.s.
Morro Castle, dat nog steeds, brandt, ligt
thans nog slechts 60 M. van het strand bij
Ashburry Park aan den grond. De boven
ste dekken zijn volkomen uitgebrand, lie
den zullen dc federale autoriteiten een aan
vang maken niet het officicclc onderzoek.
Het is den officieren van het schip streng
verboden dc pers mededeelingen over den
brand to doen. De bladen geven uiting aan
huil verwonering over het feit, dat tusschcn
het uitbreken van d,en brand en het alar-
mceren van de passagiers minstens een
uur is verloopcn. Daar het Zondag nog niet
mogelijk was de lagere dekken te betreden,
hcerscht nog volkomen onzekerheid over
het aantal dooden, temeer daar van vele
personen nog niet kon worden vastgesteld
of zij omgekomen of gered zijn.
Gisteravond laat deelde dc Wardlinc de
volgende cijfers mede:
Overlevenden: passagiers 221. manschappen
171. officieren 9: dooden: 45. vermisten: pas
sagiers 52, manschappen 59.
New-York. 10 Sept. (Reuter). Omtrent
den brand van dc Morro i Castle wordt nog
medegedeeld, dat het schip nog steeds
brandend op het strand 'is getrokken. De
gewone geruchten omtrent sabotage en dc
weggeworpen brandende j sigaret, doen de
rondo, doch niets is definitief.
Volgens het verhaal van een ooggetuige
knielde een groep passagiers te midden
der vlammen op hot dek neer, om den
zogen to ontvangen van 'om jeugdig pries
ter. alvorens zich in ze© i© worpen cn te
pogen zwemmende het land tc bereiken.
Waarschijnlijk afkondiging van
den slaat van beleg
M a d r i d-, 8 SeplcmDe"}'; 'V.D.). Dr sociaal
democratische \akvcrecnigingcn zouden
voornemens zijn in samenwerking met de
1 communisten een algemeen©, staking te
proclameercu. Aangezien de regeering voor
ongeregeldheden vreest, zijn uitgebreide
v oorzorgsm aa t rege 1 e n gel ro f f e n
Madrid, S Sept. Reuter. De Socialist!
sche Vakverecnigingcn zijn in samenwer
king met do communisten van plan een
algemoene staking af te kondigen. In ver
band hiermede heeft do vcreeniging van
werkgevers tc Madrid bekend gemaakt, dar.
alle arbeiders, die aan deze staking deed
nemen, ontslagen zullen worden.
Madrid, S Sept. Reuter. Om zes uur
hedenmorgen ontving het personeel van
tram en métro en de taxi-chauffeurs van
bun vakvercenigingen opdracht het werk
neer te leggen, waaraan zij voldeden. Ook
do typografen ontvingen deze opdracht cn
men geiooft, dat de dagbladen niet zullen
verschijnen, waarschijnlijk zal de regeèring
ion staat van beleg afkondigen
M a d r i d, S Sepi. (Reuter). Naar aanlei
ding van dc geruchten eener algemoene sta
king (e Madrid zeid- de minister van bin-
nenlandsche zaken, dat allo maatregelen
waren genomen om eventueel aan den toe
stand het hoofd te kunnen bieden.
Madrid, S Sept. (Reuter) De staking
le Madrid is een protest tegen de vergade
ring van Calalaansche landeigenaren, wel
ke heden to Madrid zal worden gehouden
om te protcsteercn tegen dc agrarische po
litiek van de regcering.
Bloedige onlusten gevreesd,
Madrid, 8 Sept. (Reuter). Dc stakings
order wordt goed nageleefd. De couranten
zijn niet verschenen en de bevolking maakt
(juoue voor de bakkerswinkels. Politie en
militairen patrouilleeren door de straten,
gewapend met karabijnen, pisio'en en ma
chinegeweren. Samenscholingen zijn verbo
den cn een groot aantal personen worden
op straat op wapenen gefouilleerd. Aange
zien dc gemoederen verhit zijn, vreest men
bloedige onlusten.
GROOTHERTOGIN MARIE DIENT EEN
EISCH IN
Belgrado, 7 Sept. (Reuter). Ten be
hoeve van groothertogin Marie, een tante
van prinses Marina van Griekenland, wier
verloving met prins George van Engeland
verleden week bekend gemaakt werd, is
opnieuw een cisch ingediend tot vrijgave
van een museum-collectie gouden munten,
waarvan de waarde geschat wordt op
150.000.
Do munten zijn thans onder berusting
van den Jocgo-Slavischcn minister van
financiën.
Een beslissing inzake de vordering kan
spoedig verwacht worden. Groothertogin
Marie is tegenwoordig gehuwd met admi
raai Joanides, een Gricksch onderdaan, wo
nende »e Rome.
Passagiers
verzekerd
G cL per K.M.
Vroagt prijs vao onze 6 7 pers. wagens.
Vaste standplaats naast het Tramstation.
De autoriteiten leggen hem
moeilijkheden in den weg
Tokio, 7 Sept. (Reuter). Een jong
Japansch diplomaat, Toshiu Ivatsubc, atta
ché bij het Japanschc gezantschap tc Lon
den, is bereid zijn carrière prijs te geven,
teneinde het meisje zijner keuze, een vrcem
delingc, te kunnen trouwen.
I>e verloving van den jongen diplomaat
met miss Dallias Green, een Schotscho
zangeres, ondervindt namelijk van offi
cicelo zijde tegenkanting.
Dc chef van de personeels afdeeling van
het Japanschc gezantschap verklaardo h©
den in oen onderhoud, dat de Japansche
bepalingen in dit opzicht gelijk zijn aan
die van andere landen en dat de toestem
ming van den minister van buitonlandsche
zaken noodig is, alvorens een lid van de
legatie kan huwen.
Het bericht, dat Hirota, de Japanschc
minister van buitonlandsche zaken het.
huwelijk tusschcn Kalsube en miss Green
heeft verboden, is van alle grond ont
bloot, zeide deze functionnaris.
De zaak is op het oogenblik nog hangende
Niettemin tracht de gezant, met het oog
op do onlangs door het ministerie vaD
buitonlandsche zaken uitgegeven circulaire
waarin er op gewezen wordt, dat huwelij
ken met vreemdelingen min Ier wenschclijk
zijn, den heer Katsube ertoe te bi wegen
van zijn voornemens af tc zien.
Inlusschen heeft liet jonge paar, tenein
de de persvertegenwoordigers te ontloopcn.
zijn hotel verlaten.
De moeder van Katsube, lie wetüiiwe is,
heeft, hoewel zij oorspronkelijk op het
huwelijk legen was, na een ontmoeting met
miss Green haar toestemming hiertoe g©
geven.
Blijkbaar houden zij veel van elkaar,
zeide zij, cn daarom geef ik van harte mijn
toestemming.
Mr. Ka'subc zelf heeft medegedeeld, dal
bij den Japanschen diplomatieke» dienst
vaarwel zal zeggen, als minister Hiicta zijn
toestemming voor het huwelijk weigert.
Berlijn, 8 Sept (V.D.). Men acht het
thans onwaarschijnlijk, dat Ilitler nog tij
dens den partijdag te Neurenberg mededee-
lingen zal doen omtrent aanstelling van zijn
plaatsvervanger(s). liet schijnt, dat de ge
dachte aan instelling van een triumviraat,
bestaande uit Hess, Goering cn generaal
Voir Blomberg, thans weer op den achter
grond is geraakt Daarbij wordt erop ge
wezen, dat de wet, waarin bepaald werd,
dat dc leider zijn plaatsvervanger zou be
noemen, geen mogelijkheid biedt tot het
benoemen van plaatsvervangers, zoodat
wanneer mon een triumviraat zou wen-
schcn in te stellen, eerst deze wet zou
moeten worden gewijzigd. Intusschcn is
men van meening, dat dit laatste onwaar
schijnlijk is cn dat slechts één plaatsver
vanger zal worden aangesteld, die Ilitler
in al zijn functies zal kunnen vervangen.
Dc candidaluur van Rudolf Hess blijft men
dan ook hot meest voor dc hand liggend
vinden.
CONFLICT MET DE DUITSCHE KERK-
LEIDING.
Het Duitsche Christelijke Persbureau te
Berlijn (Evangelischer Pressverband) on
der leiding van prof. dr. A. Hindcrer, is
in een dermate groot conflict met de kerk
leiding geraakt, dat alle betrekkingen ver
broken verklaard worden. Dc organen van
liet bureau zijn voortaan niet meer offi
cieel of officieus. En de kerkleiding heeft
een eigen persbureau onder leiding van
ds. Christiansen opgericht. liet werk van
prof. dr. Hinderen blijft inmiddels, daar
het van een particuliere vcreeniging uil-
gaat, bestaan cn zal krachtens zijn prach-
tigen opbouw cn uitbouw ook thans onge
twijfeld groote betcckenis behouden.
AARDSCHOKKEN IN ALGIERS.
Algiers, 8 Sept. (Reuter).- Tc AffrevUle
hebben aardschokken plaats gehad, welke
aanzienlijke schade aanrichtten. Twee per
sonen werden gedoed.
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJKSCMM
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
Vraagt prijs voor toerritten
IN BINNEN- EN BUITENLAND
VRAAGT OOK PRIJS VOOR DE
LUXE 6 EN 7 PERS. WAGENS.
KAMP 41
OOK DES NACHTS GEOPEND
Vaste standplaats ter linker zijde
van hotel Monopole.
BUITENLAND.
Achter do coulissen der particuliere wa
penindustrie.
(Eerste Blad, pag. 2).
De scheepsramp van do „Morro, Castle'*.
(Eersto Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Groote hagelsohode te Haamstede.
(Dordo blad, pag. 1).
De Ilaarlemsche moordenaar bekent.
(Derde blad, pag. 1).
STADSNIEUWS.
40-jarig bestaan van dc S.D.A.P.
(Eersto Blad, pag. 3).
Tentoonstelling van werken van Willem
Witscn.
(Eerste Blad, pag. 3).
SPORT.
De Europeesche athletiokkarapiocnschap-
pen tc Turijn.
(Tweede Blad, pag. 1).
De Beker-wedstrijd A.P.W.C.Neerlandia
eindigt in een draw (2—2).
(Tweede Blad, pag. 2).
Quick plaatst zich door een 60 overwin
ning op S.C.A. (Amsterdam) in de tweede
ronde voor den K.N.V.B.-bckcr.
(Tweede Blad, pag. 3).
Medegedeeld door het K/N.M.I. te Dc Bilt:
Hoogsto barometerstand: 76S.4 te Hel*
singfors.
Laagste barometerstand: 714.4 te Jan
Mayen.
Verwachting: Zwakke tot matige wind
uit Zuidelijke richtingen, licht tot half be
wolkt, droog weer, iets warmer overdag.
Stijging van temperatuur te
verwachten.
Een uit het Zuid-Westen opkomend hoo-
ge-drukgebied heeft Westen winden met af
koeling gebracht, hier tc lande met zwaar
onweer gepaard gaande, waarbij op do
moeste plaatsen dc regen matig bleef. In
Duitschland cn Zwitserland is hedennacht
zvvaro regen gevallen. Zurich meldt 45,
Frankfurt 29, Hannover 23 rn.M. en dc re
gen duurt in dc opvullende secundaire
over Duitschland nog voort. Een diepe de
pressie ten Westen van Ierland schijnt
Noordwaarts tc trekken cn in verband met
de verdero ontwikkeling van do boogo
drukking, ook boven liet Oostzcegobicd, is
weer opklaring cn stijging van tempera
tuur te wachten. Frankrijk heeft windstil
en zonnig weer. In Ierland waait het storm
achtig uit Zuid met weinig regen. Enge
land heeft opklarend weer. In Oost-Duitsch
land en om do Oostzee houdt dc warmte
aan. Noorwegen had ook veel regen, die
hier cn daar nog voortduurt.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
De najaarscollectie in onze
STOFFENAFDEELING
is vrijwel compleet. Er is bijzoncfe.-
ren zorg aan besteed.