AMERSFOORTSCH DAGBLAD
PANIEK DOOR FILMBRAND
DE SNELTAX
FEUILLETON
Dinsdsg 25 September 1934
33 e Jaargang No. 74
VIJFTIG KINDEREN
GEWOND
Geen voorzorgmaatregelen
genomen
NATIONALE RADIO-AVOND
OP 2 OCTOBER A.S.
GROOTE BRAND TE NOORE
SCHARWOUDE
SCHEURING ONDER ANTI
REVOLUTIONAIREN?
Tel. 1354
Tel. 743
en
DE FREGATVOGEL
Fief gebouw der R.K. Werklieden'
\ereeniging te Hilversum een
prooi der vlammen
H i 1 v e r s u ra, 25 Sept. Gister»
middag heeft in deze gemeente
een brand gewoed, tengevolge
waarvan het sedert eenige maan»
den in gebruik zijnde gebouw
van de R.K. Werkliedenvereeni»
ging der St. Clemens»parochie
aan de Boschdrift een prooi der
vlammen is geworden.
De bijkomstige omstandighe»
den waren van dien aard, dat als
niet spoedig hulp van alle kanten
aanwezig was geweest, de brand
een catastrophe zou zijn gewor»
den.
De brand is namelijk ontstaan door liet
vlam vatten van het laatste gedeelte van
een film, die voor een gezelschap van onge
veer honderdtachtig kinderen in den leef
tijd van ongeveer acht tot twaalf jaar,
eenige zusters en een pater vertoond werd.
Uit het ontzaggelijk brandbare
celluloid schoten groote vlammen
te voorschijn, de kleertjes van
eenige kinderen raakten even»
eens in brand en in ontzetting en
paniek renden de kleintjes door
elkaar, daarbij met hun branden»
de klceren het vuur een steeds
grootere uitbreiding gevende.
Tot overmaat van ramp weiger»
den de nooddeuren te function»
neeren.
Hoe dit mogelijk geweest is staat nog
niet vast, doch dc politie stelt cr een streng
onderzoek naar in. Intusschen breidde liet
vuur zich steeds meer uit, terwijl de kin
deren zich letterlijk in het kleine zaaltje
opgesloten bevonden. Brandbluschappara-
ten waren niet aanwezig. Ook schijnen
slechts zeer weinig volwassen personen
ter bewaking in het zaaltje te zijn geweest.
De ijzeren ramen konden niet worden ge
opend en eenige oogenblikken zag de toe
stand er wel zeer fataal uit. Gelukkig
slaagde men er eindelijk in eenige ruiten
kapot te slaan en zoo goed en kwaad het
ging een aantal kinderen daar door heen
naar buiten te werken. Dat verschillende
kleinen hierbij verwondingen door glas
scherven bekwamen ligt voor do hand.
Toegeschoten burgers en agenten van poli
tie forceerden ten slotte de deur, zoodat de
redding der in vreeselijke angst zinneloos
tusschen de vlammen rondloopendo kinde
ren vlotter vcrloopon kon.
Intusschen bleek dat er niet
minder dan vijftig kinderen
brandwonden hadden opgeloo.
pen. In allerijl werden de patiën*
ten naar het dichtbij gelegen zus*
terhuis en het Diaconessenhuis
overgebracht.
Later bleek dat in totaal dertien kindo
ren alsook do pator, de heer Buis uit Soea-
terberg, in verpleging moesten blijven.
Deze had eveneens zeer ernstige brandwon
den bekomen, daar hij, onmiddellijk toen
de vlammen uit het filmapparaat schoten,
getracht had nog zoo veel mogelijk te blus-
schen. Zijn toestand is zorgwekkend. Het
gebouw van de R.K. Work lieden voreeniging
St. Clemens, dat van steen is opgetrokken
en overdekt is met een houten kap, is vol
komen vernield.
Nader vernemen wij nog:
Tijdens de voorstelling waren alleen
meisjes in de zaal aanwezig, die niet voor
bioscoopvoorstellingen was ingericht De
film werd dan ook met behulp van een kof
fer-apparaat geprojecteerd. Toen het onge
luk gebeurde, moest nog slechts een 50
meter gedraaid worden. Plotseling sloegen
de vlammen uit, waardoor is thans nog
onbekend.
Het bestuur had do zaal reeds verlaten;
broeder Duivel en missionaris Buis konden
alleen de hevig geschrokken kinderen niet
kalmeeren. Buiten plaatste een der ouders
een ladder tegen den muur en pakte dc
door het raam getildo kinderen aan,
waarop hij ze den veldwachter toewierp.
Toen allen het gebouw verlaten hadden,
brandde dit als een fakkel.
In tegenstelling met andersluidende ge
ruchten bleek dat er wel een toestemming
was aangevraagd om een film te mogen
vertoonen, die zoowel door B. en W. als
door de politie verleend was.
Er waren echter geen voorzorgsmaatrege
len genomen. Geen brandweerman was
aanwezig; geen emmer water of snelblus-
schcr bevond zich in dc buurt van het zoo
gevaarlijke en brandbare materiaal; waar
door deze paniek misschien voorkomen had
kunnen worden.
VIER HOUTLOODSEN AFGEBRAND
Voor ƒ100.000.— schade.
Pey (L.), 23 September. Hedenmiddag
zijn vier houtloodsen van de firma Gebr.
J. Turlings te Pey (bij Echt) tot den grond
afgebrand.
De brandweer, die onmiddellijk gewaar
schuwd werd, kon bij gebrek aan water
niets uitrichten. Zij heeft zich dan ook be
paald tot het behouden van dc belendende
perccelen.
De brand was ontslaan aan de Zuidzijde
der loodsen cn breidde zich door dc wind
richting Noordwaarts uit. Zoodoendo wer
den de vier loodsen door het vuur aange
tast. Zij brandden alle tot den grond toe af.
Een groote voorraad hout werd een prooi
der vlammen.
De schade, welke geschat wordt op
100.000.—, wordt door verzekering gedekt.
SAMENWERKING.
Handelsverdrag tusschen Neder
land en Turkije geteekend.
Istambocl, 24 Sept. (V.D.) Tc Ankara
is het handelsverdrag tusschen Nederland
en Turkije thans onderteekend.
Het Nationaal Crisis-Comité maakt be
kend, dat in den avond van 2 October van
8.05 tot 9.20 een radio-uitzonding over be(dc
zenders zal plaats vinden ter inleiding van
de inzamelingen, welke in hot a.s. najaar
over het geheele land worden gehouden.
De A.V.R.O. en do K.R.O. hebben dien
avond welwillend zendtijd afgestaan, zoo
dat thans met goedkeuring van den minis
ter van Binnenlandsche Zaken onder auspi
ciën van het Nationaal Crisis-Comité een
uitzending kan worden gehouden met
medewerking der gezamenlijke omroepver-
cenigingcn.
Het programma, dat gelijklui»
dend over beide zenders zal
worden uitgezonden, omvat naast
de reeds vermelde toespraak van
H. K. H. Prinses Juliana een
openingswoord van den minister
van Sociale Zaken, prof. dr. J. R.
Slotemaker de Bruine, alsmede
een toespraak van jhr. mr. Ch. J..
M. Ruys de Beerenbrouck, minis»
ter van Staat, onder wiens be»
wind het Nationaal Crisis»Comi»
té in November 1931 werd opge»
richt.
De avond zal worden besloten met een
prijsvraag, waaraan evenals ten vorigen
jare door eeri ieder zal kunnen worden
deelgenomen. Tiet geheel zal worden ge
goten in den vorm van een nationaal pro
gramma.
De vier omroepverenigingen, A.V.R.O.,
K.R.O., N.C.R.V. cn V.A.R.A hebben geza
menlijk de verzorging van dit programma
op zich genomen, zoodat deze N. C. C.--uit-
zending nationaal zal worden in den ruim
st en zin van het woord
aan den weg van Schogcn naar Alkmaar
hedenmorgen gestremd. Men is begonnen
met het omverhalen der wankele muren,
zoodat nog slechts een puinhoop, die hier
cn daar smeult, over is. Niets kon worden
gered. Dc geheele inventaris en alle voor
raden gingen verloren.
Eigenaar van het warenhuis is de heer
K. Bood, die tegen brand was verzekerd.
Langedijker warenhuis in
asch gelegd
Noor d*S charwoudc, 25 Sept.
In den afgeloopen nacht heeft alhier
een felle brand gewoed waaraan een
der grootste gebouwen van deze ge-
meentc ten offer is gevallen. Onv
strceks 11 uur is door tot nu toe ons
bekende oorzaak brand uitgebroken
in dc meubelafdeeling van het Lan=
gedijker warenhuis, gelegen in de
hoofdstraat der gemeente. Het vuur
breidde zich snel uit en werd door
den feilen wind aangewakkerd. Toen
de brandweer van NoorcDSchar*
woud ter plaatse verscheen, zag men
onmiddellijk in, dat men alleen het
vuur niet meester kon worden.
De burgemeester, jhr. Spengler, riep de
hulp in van de branwecr te Alkmaar en
vier andere omliggende gemeenten om te
helpen het vuur te blusschen. Toen twee
groote motorspuitcn kort na middernacht
arriveerden, stond het geheele drie verdie
pingen hooge gebouw in lichter laaie. Aan
alle kanten sloegen de vlammen uit en er
bestond ernstig gevaar dat de brand naar
andere huizen zou overslaan. Met 12 stra
len werd water gegeven. Het warenhuis
was echter niet meer te redden cn brandde
geheel uit. De omliggende gebouwen bleven
gespaard. Gedurende den geheclen nacht
heeft het blusschingswerk voortgeduurd en
hedenochtend stonden nog slechts de mu
ren van het warenhuis. Daar cr ernstig ge
vaar voor instorting bestaat, werd het ver
keer langs het afgebrande pand, gelegen
Vorgaderlng to Utrecht to wach
ten.
Men schrijft aan het Handelsblad:
De afscheiding van de groep „Hervorm
de kiezers' uit de a.r. kiesvereeniging te
IIu«izcn, waardoor do a.r. raadsfractie van
6 op 2 zetels terugviel, is ccn symptoom van
necningsverschil in dc a.r. gelederen geble
ken. In verscheidene gemeenten zijn groe
pen Herv. kiezers van orthodoxe richting,
in wier midden ontevredenheid heerscht
over het beleid der A.-R. Pari ij cn spe
ciaal over de benoemingen der laatste ja
ren, waarbij volgens ben voor het
overgroots deel leden der Gercf. Kerken
zijn voorgetrokken.
De geschillen zijn niot plaatselijk geble
ven. Uit allerlei gedeelten van ons land
hebben groepen ontevreden Hervormden
voeling met elkaar gekregen en in deze be
weging spreekt men thans over de confe
renties te Zeist. Er worden n.l. voorberei
dingen getroffen om een algemecne verga
dering te houden tc Utrecht, teneinde de
organisatie van de orthodoxe Hervormden
in eens landelijk te doen slagen, op onge
veer denzelfden voet als dit geschiedde met
den Bond van Herv. Mannenvereenigingen,
waarvan prof. dr. II. Visscher de geestelijke
vader en thans nog bondsvoorzitter is. Be
oogde deze bond met reeds duizenden le
den in den lande do locale kerkelijke be
langen te dienen, de te «stichten Hervormd
Anti-Rev. Partij beoogt reeds haar politieke
belangen bij de a.s. Kamerverkiezingen to
doen gelden en zal eigen candidaten stol
len van Herv huize.
In de tweede helft dezer maand is de
vergadering tc Utrecht te wachten. Op dezo
vergadering zal voor de Iluizer groep, die
thans pi.m. 12Ö0 kiezers omvat, aanwezig
zijn de uilgever van het „Gercf. Weekblad
welk periodiek, zooal niet het orgaan der
beweging wordende, toch haar kolommen
voor de Ilerv. Anti-Rcv. Partij zal open
stellen.
Omtrent de leiding van de nieuwe partij
doet hot gerucht do ronde, dat daarin prof.
Hugo Visscher en prof. Severijn oen be
langrijke plaats zullen innemen.
PROF. M. G. VERRIJN STUART
Hot ligt in het voornemen van prof. dr.
j M. G. Verrijn Stuart op Maandag 8 October
a.s des middags om 3 uur in hot Gebouw
van do Nedorlandschc Handelslioogoschool
to Rotterdam een laatste collego tc geven
teneinde van zijn leerlingen en van do
bestuurders van de Iloogeschool en van
zijn ambtgenooten afscheid te nemen al
vorens te Utrecht zijn inaugurcelc rede te
houden.
Dc Goedkoopste cn Ruimste taxi te dezex
stede. Naar Uw vacuutieoord, maakt dan
gebruik van onze speciale Retsaato's met
kofferrekken.
Zeer lago tarieven Naar buitenland vraugt
prijs.
Luxe 4 en 7 pers. auto's te huur.
Betrouwbaar personeel hekend In binnen-
en buitenland
G. LENSINK.
De ondernemer
AMERSFOORT
25 September. Wagen workplaal sen der
Ned. Spoorwegen. Vcrkooping van oen partij
hout (afbraak), 10 uur v.m.
5 October. Iloutwerf Hooglandschoweg
no. 44. Verkoop van 70 porceelen planken,
palen, blokken cn brandhout. 11 uur v.m.
B A A R N.
26 September. Hotel Central, verkoop van
do villa „Le Chalet"' aan den Koningsweg
no. 8.-8 uur n.m.
DE RIJNBRUG BIJ ARNHEM.
Hontagcbruggen verwijderd.
Arnhem, 24 Sept. Een tweetal montage-
bruggen, die ongovear drio maanden in ge
bruik zijn geweest bij den bouw van de
vaste brug over den Rijn hij Arnhem, zijn
gisteren verwijderd.
Deze montage-bruggen, dio dienst hebben
gedaan speciaal voor den bouw van de
brug boog cn dio elk ccn gewicht van 220
ton hebben, werden door middel van een
drietal drijvende hokken van dc brug af
gelicht cn vervolgens op dekschuiten ge
plaatst, waarmee zij naar Vianen kunnen
worden vervoerd, waar zij in het volgend
voorjaar zullen worden gebruikt bij den
houw van do brug bij Vianen-Vreeswijk.
Het werk duurde xan den vroegen Zon
dagmorgen tot des axonds laat. Onderwijl
was liet .scheepvaartverkeer in den Rijn
stilgelegd. Er was groote belangstelling van
do zijde van het publiek.
De vaste brug zal vermoedelijk in Januari
1935 gereed zijn.
NEDERLAND TER GOUDLANDEN
BESPREKING.
Mr. J. A. N. Patijn vertegen
woordigt ons land.
Daar liet lid van de Eerste Kamer mr. W.
M. van Lanschot xvegens zijn parlementaire
xvcrkzaamhcdèn Genèvc vroeger zal moeten
verlaten dan aanx-ankelijk zijn voornemen
xvas, zal, naar het Hbld. meldt, de Neder-
landsrhe Regeering Jij de. a.s. bespreking
der Regeoringen der tot het goudblok bc-
hoorende staten over do mogelijkheid van
een samenwerking ook op economisch ge
bied, niet door mr. Van Lanschot, doch door
mr. J. A. N. Patijn worden vertegenxvoor
digd.
Ieder mcnsch kan dxvalen; in dc dwaling
Volharden kan alleen dc dxxraas.
door
GEORGE OWEN BAXTER
naar den Amerikaanschen roman
bewerkt door J. M. P.
„Ik vraag slechts een oogenblik van uw
tijd", zeido hij.
„Dan moet u xvel zeker zijn van uw
man', zeide Thomas Fuller. „Ik heb be
grepen. dat hij niet zoo gemakkelijk te vat
ten is".
„IL «veerde, dat ik u wilde spreken
over zijn aanhouding", zeide de jongeling,
naar voren in het licht tredend. ,.en dat
aal gemakkelijk gaan. Ik ben James Ge-
raldi".
De gouverneur glimlachte, toen stond
hij op cn stak de hand uit naar de bel,
maar toen hij zag. dat Geraldi zich niet
bewoog, trok hij zijn hand terug en stond
een oogenblik met gefronste xvenkbrauwen
onrustig, maar zich beheerschend.
„Ik geloof, dat ik je nu herken", zeide
de gouverneur, „jongmensch, waarom kom
jo hier?"
„Om u den xveg te wijzen uit dc duister
nis", zeide de fregatx'ogel.
„Je komt om mij te helpen?" glimlachte
Fuller. Het was een strenge glimlach.
„Ik kom u helpen".
„Waarmede?"
„Met misdadigers te vinden cn eerlijke
menschen te herkennen".
De goux'erneur glimlachte xx'eer.
„Je bent een stoutmoedig jongmensch,
Geraldi", zeide hij. „xvat je nu in je schild
voert, weet ik niet, maar ik heb het druk.
Over tien minuten zal ik bellen, die tien
minuten zijn tot je beschikking".
„Ik wilde u bewijzen", zeide Geraldi,
„dat Robert Asprey een eerlijk man is".
De goux'erneur schudde het hoofd. „Ik
heb het oordeel van mijn meest vertrouw
den raadsman over hem geboord".
„Ik kan bewijzen, dat uxv meest ver
trouwde raadsman een schurk is en een
dief!"
„Over xvien spreek je?"
„Over kolonel Green".
„Als je iets tegen hem te zeggen hebt",
zeide Thomas Fuller, dan doe je beter te
wachten tot hij hier is en dat zou moeilijk
voor je zijn".
„Ik heb nog acht minuten", zeide Geral
di, wilt u naar mij luisteren cn trachten
aan te nomen, dat, hoewel ik ten koste van
de maatschappij geleefd heb, ik misschien
niet heelemaal slecht ben?"
„En xvat xvil je daarmee bereiken. Ge
raldi?" -
„De x'oldoening van oen belofte na te
komen".
„Ga zitten", zeide de gouverneur, „ik
zal gaarne luisteren".
HOOFDSTUK XXXVII.
Txx'ee x*ermoeide ruiters op twee nog ver
moeider paarden bereikten Sankeytoxvn na
een uiterst snellen en zwaren rit over de
bergen. Gouverneur Fuller had zich steeds
er op beroemd, dat hij een goed kenner
van paarden xvas en hij had steeds een
half dozijn van de beste en krachtigste die
ren in zijn stal, maar nu was hij tot de
ontdekking gekomen, dat hij slechts een
nieuweling xvas op dit gebied en hij koek
met bexvondering en verxvondermg naai
den jongen metgezel cn diens grijze mer
rie, die zulk een wonderbaarlijk uithou
dingsvermogen hadden aan den dag ge
legd, door tweemaal dezen afstand op een
namiddag af te leggen.
Zij kwamen in de kronkelende steeg en
bij den blinden muur van een gebouw hiel
den zij halt en stegen af. Geraldi opende
een kleine deur en de goux'erneur ging
met gebogen hoofd binnen. Dc deur werd
gesloten en zij liepen door de duisternis
verder. Was dit een samenzwering en was
het een handige valstrik? Als een dwaas
had hij een bekend misdadiger gevolgd! En
toch begon hij een vast vertrouwen te krij
gen in dezen Geraldi!
Een andere deur xverd geopend en zij
kwamen in een kleine, zxvak verlichte ka
mer en op dat oogenblik klonk de zware
stem van kolonel Green uit de verte; „Wij
willen bet geld nu hebben.....
verdwij xvillen bet nu dadelijk! An
ders zal ik jc villen, jij ellendeling!"
Het gelaat van den gouverneur nam een
harde uitdrukking «aan; hij had Green
nooit zoo hooren spreken. Geraldi xvenkte
hem naderbij; zij stonden naast eon deur
en daardoor hoorden zij de stem van een
anderen man, die antwoordde: „Ik heb
het geld gezonden, op mijn xvoord van eer;
vijftigduizend dollars in nieuxve, kraken
de bankbiljetten!"
„Dat is Edgar Asprey", fluisterde Geral
di.
„Verduiveld, man", riep Green uit, „denk
jc, dat ik zoo gek ben om daarmee genoe
gen te nemen? Ik heh Fuller omgepraat,
ik heb er voor gezorgd, dat hij gratie wei
gerde aan een van de xveinige eerlijke
mannen in dozen staat; als dat geen vijf
tigduizend xvaard is, voor den duivel, dan
zal ik hem xvcor ompraten en hem Robert
Asprey laten begenadigen. En xvaar sta je
dan?"
Er was ccn pauze en toen zeide een har
de, snauwende stem zacht: „Jc zult ook
met mij moeten rekenen, als je tracht ons
te bedriegen, Asprey!"
„Dat is Ranney, de boof", mompelde Ge
raldi.
De gouverneur sloot de oogen en klemde
de handen samen.
„Ik moet tijd hebben om na te denken",
zeide Edgar Asprey. „Laat eens zien, wat
ik doen kan Het vermogen i11 niet geheel
in mijn banden, voordat ik met mevrouw
Asprey getrouwd ben. Jullia zult moeten^
toegeven, dat bet niet gemakkelijk is om
in een oogwenk vijftigduizend dollars bij
elkaar te krijgen. Ik heb er al vijftigdui
zend bij olkaar geharkt en ik zie nu, dat
jullie den prijs verdubbelt".
„Jij gluiper", bromde Renney. „Trouwen?
Jo zult eerst het geld op tafe! leggen voor
dat je met haar trouwt. Trouwen! Drie uur
later zou je op weg zijn, het land uit!"
Geraldi nam ccn bundel uit zijn zak cn
liet den gouverneur zien, dat het bankbil
jetten warén. „Dat zijn do vijftigduizend
dollars, die gezonden werden", zeide hij.
„Dat is het bloedgeld, bewaart u hot zoo
lang voor Robert Asprey."
Hij liet het pakje in den jaszak van den
gouverneur glijden cn Thomas Fuller zag
op van de deur cn keek den jongeling
scherp aan, die een fortuin van die grootte
zoo losweg prijs gaf.
„Hot is onmogelijk", zeide Edgar, „wer
kelijk, hot gaat niet. Ik kan niet nog ecn6
vijftigduizend dollars betalen, pas na het
huwelijk. Dat zal over een half uur plaats
hebben ik moet nu gaan." Er werd een
stoel verschoven.
„Als je weggaat", zeide Joe Green, „dan
ga je er aan, man. Ik waarschuw je nu, als
je mij bedriegt, laat ik jo als een hond
neerschieten."
„Wat dat betreft", zeide do ander luchtig,
„Iedereen moet op een zekeren dag ster
ven".
„Open de deur", zeide de gouverneur plot
seling. „Ik xvil die schurken zien". En Ge
raldi wierp de deur wijd open.
^(Slot volgt), j1
