AMERSFOORTSCH DAGBLAD
TOESTAND EN SPANJE ERNSTIG
Titoelescoe hield zich afzijdig
Zaterdag 6 October 1934
33 e Jaargang No. 84
DE ALGEMEENE
STAKING
DERDE BLAD
DALADIER UIT ZIJN
BEZORGDHEID
DE ONTVOERING VAN
LINDBERGH'S KIND
De ware reden van zijn
aftreden
Ontwapeningskansen
zeer gering
KONING ALEXANDER NAAR
FRANKRIJK
De definitieve ministerlijst
Madrid 4 Oct. (V.D.) Hedenavond is de
definitieve lijst van het nieuwe kabinet-
Lorroux gepubliceerd; nieuwe figuren zijn:
Minister van binnenlandsche zaken
Eloy Vaguero (radicaal).
Minister van oorlog Hidalgo (radicaal).
Minister van verkeerswezen
.lalon (radicaal).
Minister van handel en nijverheid
Orozco (radicaal).
De radicalen zijn dus niet den minister
president en acht ministers, de Katholieke
Yolksactie met drie ministers, do liberaal-
domocralcn, de agrariërs en de onafhanke-
lijken met elk één minister vertegenwoor
digd.
De lijst is den staatspresident toegezon
den.
Nog een wijziging in de samen
stelling der regeering.
Madrid, 4 October (V.D.) Op het laat
ste oogenblik zijn nog enkele wijzigingen
gebracht iu do ministerlijst Tot minister
van openbare werken is benoemd de agra
riër Cid.
Aangezien in de voorloopigo ministerlijst
op deze post een radicaal voorkwam, heb
ben dus thans twee agrariërs en acht radi
calen (behalve den minister-president ze
ven afgevaardigden) zitting in de regee
ring.
Madrid, 5 Oct (V.D.) Na middernacht
hebben te Madrid schietpartijen plaats ge
had tnsschcn politie en groepen extremis
ten. Hoe groot het aantal slachtoffers is, is
niet. bekend.
Schietpartij te Madrid.
Madrid, 5 October (Reuter) Do algc-
mecne staking, waartoe socialisten en com
munisten naar aanleiding van de kabinets-
vonning zouden overgaan, werd tegen mid
dernacht wel-is-waar nog niet officieel af
gekondigd, doch het stond toen reeds met
vrij grooto zekerheid vast, dat in de vroege
ochtenduren het parool „algemecnc sta
king" zou worden uitgegeven.
Madrid toonde reeds tegen den avond de
eerste symptomen van do komendo staking
de ondergrondsehc trams, en taxi's hadden
het verkeer geslaakt en tegelijkertijd kwa
men uit verschillende doelen van do stad'
berichten over schietpartijen tusschen po
litie en arbeiders. De botsingen duurden in
do vroege ochtenduren nog voort en had
den toen reeds drie slachtoffers veroor
zaakt; de politic verrichtte ongeveer 200
arrestaties en nam vrij groote voorraden
wapenen en munitie in beslag.
Men verwacht niet, dat de ochtendbladen
nog zullen uitkomen.
Vervolg Spanje
Madrid, 5 Oct. (Reuter) Iu den afgc-
loopen nacht hebben, gelijk men weet, de
vakbonden de algemeene staking afge
kondigd als antwoord op het optreden van
den president der republiek, die den weg
heeft vrij gemaakt voor een anti-marxisti
sche regeering. Madrid lijkt een doodc stad
zoowel het verkeer van de trams als van
de ondergrond, is volledig gestaakt en men
vreest, dat ook de vitale bedrijven in den
loop van den dag zullen worden stop ge
zet. Het is uiterst moeilijk nog telefonische
verbinding met het buitenland te krijgen.
Madrid, 5 Oct. (Reuter) Zaterdag zal
hot nieuwe kabinet zijn eerste zitting hou
den. Het zal zich waarschijnlijk niet voor
35 Oct. aan de Cortes voorstellen, den dag,
waarop de begrooting wordt ingediend. De
eerste bezigheid zal zijn liet verzekeren
van de openbare orde.
In sommige kringen wordt de mogelijk
beid van het spoedige afkondigen van den
staat van beleg niet buitengesloten geacht.
Madrid, 5 Oct, (Reuter.) In bet gelieelo
land is de nacht onrustig geweest, overal
hadden vechtpartijen plaats, tusschen sta
kers en de overheidsorganen.
Het gerucht gaat, dat de regeering den
staat van beleg zal afkondigen.
Reeds is in hel gcheele land censuur in
gevoerd en slechts 2 of 3 rechtsche bladen
zijn hedenochtend verschenen. Ook in Ca-
talonië is de algemecnc staking afgekon
digd. Azana en Companys hebben een
langdurige conferentie gehad, waaraan
veel waarde wordt gehecht.
Companys oordeelt den toestand zeer ern
stig.
Madrid, 5 Oct. (Reuter) In verscheide
ne steden van Spanje is dc algemeene sta
king een feit geworden, o.a. Sevilla en Cor
dova. Volgens nog niet bevestigde geruch
ten hebben ernstige onlusten plaats gehad
.te Sevilla en Barcelona
In dc provincie Asturië zijn dc telefoni
sche verbindingen verbroken.
DRAlSIflAvAM-W.KEriBURG'S*-
e A -"i LEVERTRAM
LEEUWARDEN-
Prjj3 verlaagd tot 70 ct. per flacon.
Madrid, 5 Oct (V.D.) In de
hoofdstad is het heden op verscheid
dene plaatsen tot hevige schietpar*
tijen gekomen tusschen stakers en
politie. De enkele trams, die, be*
waakt door de politie, trachtten het
verkeer te hervatten, werden door
groepen arbeiders beschoten en met
steencn gebombardeerd. Tot dusver*
re zijn ruim 20 personen gewond.
Vooral in Asturië heeft de alge*
meene staking ernstige vormen aan*
genomen. De mijnwerkers hebben
hier verschillende daden van geweld
gepleegd. Syndicalisten deden ver*
scheidene malen aanvallen op politie*
posten, waarbij tot dusverre 5 agen*
ten zijn gedood en vier zwaar ge*
wond.
Ook in Sevilla en Barcelona is het
parool tot algemeene staking uitge*
geven. Bijzonderheden ontbreken,
daar de telefoonverbindingen voor
het grootste deel vernield zijn.
De regeering beeft, toen de meest
ernstige berichten uit Asturic bin*
nengekomen waren, voor deze pro*
vincie den staat van oorlog afgekon*
digd. Naar verluidt zouden verschei*
dene eskaders vliegtuigen van Ma*
drid derwaarts zijn vertrokken.
In Eibar hebben opstandelingen
een wapenfabriek bestormd. Ook
hierover zijn nog geen nadere bijzon*
derheden bekend.
De links*burgerlijk georiënteer*
de president van het staatsgerechts*
hof is uit protest tegen dc nieuwe
regeerii'g afgetreden. De toestand is
buitengewoon ernstig.
De staking van revolutio
nair karakter.
Madrid, 5 October. (Reuter). Berichten
van particuliere zijde uit Ovicdo melden,
dat dc algemeene staking een zuiver revo
lutionair karakter zal hebben aan te ne
men. Alle verbindingen met Oviedo zijn
verbroken. Het is onmogelijk een bevesti
ging te krijgen van deze geruchten, die
met reserve moeten worden beschouwd.
Verder verluidt, dat opslandelingcn aan
vallen zouden hebben gedaan op alle ka
zernes, in het mijnbekken van Asturië. Do
kazerne van de Guardia Civil te Ljganes
zou stormenderhand zijn ingenomen, in de
kazerne van Oyonicgo zou brand gesticht
zijn. To Lyganes zouden een aantal per
sonen gedood en gewond zijn, doch de juis
te getallen kan men niet opgeven. Te Oyo
nicgo zou een vuurgevecht zijn ontstaan
tusschen tweehonderd stakers cn Gnardia
Civil. Ook verluidt dat twee leden van de
Guardia Civil te Oviedo gedood zijn cn tien
gewond naar het ziekenhuis overgebracht.
Wat de hoofdstad betreft schijnt de toe
stand sedert hedenmorgen beter te zijn ge
worden. Verschillende /aken hebben hun
deuren weer geopend. Er rijden weer meer
autobussen. In het begin van den middag
echter is in het stadsdeel Atiocha een hot
sing ontstaan tusschen stakers en politio
waarbij 1 doodc en verscheidene gewonden
zijn gevallen. Volgens berichten van par
ticuliere zijde zouden bij verschillende
relletjes een aantal dooden en gewonden
zijn gevallen en een honderdtal arrestaties
zijn verricht.
Uit Barcelona wordt gemeld, dat de al
gemeene staking zich daar uitbreidt. Ook
hier is do staat van beleg afgekondigd.
In do Baskische piovincics is de toestand
zeer gespannen. Bij botsingen zijn ver
scheidene dooden en gewonden gevallen te
San Sebastian, terwijl alle verbindingen
met Bilbao verbroken zijn.
Tc Valencia is dc water-, gas- cn electri-
citeitsvoorzicning stop gezet. In deze stad
beginnen de levensmiddelen reeds schaarsch
te worden.
Volgens een mededecling verspreid door
het revolutionaire stakingscomité te Ma
drid, zijn alle kazernes van do Guardia Ci
vil in Asturië door rebellen ingenomen. In
bet Noorden van Asturië zou het spoorweg
verkeer geheel zijn stil gelegd, terwijl dc
politic, die trachtte do wanordelijkheden
to onderdrukken, zich gedwongen zou heb
ben gezien in dc lichting van Madrid te
rug te trekken.
In Cataloniè is dc staking algemeen. Dc
Catalaansche regeering is in permanente
zitting bijeen. De president der generali
teit, Companys beeft een beroep gedaan op
de bevolking door de radio, waarin bij zei-
de, dat kalmte en discipline een betere
verdediging mogelijk zullen maken dan de
Catalaansche cn republikcinsche vrijheden.
Geruchten doen de ronde dat dc Cata
laansche regeering oen manifest zou heb
ben opgesteld, waarin dc Catalaansche
staat in dc Spaanschc republiek wordt ge
proclameerd.
ANNAM DOOR TYPHOON GETEISTERD.
Saigocn, 5 Oct. (Reuter). Dc kust van
Annam is door typhoons geteisterd. De eer
ste richtte weinig schade aan, doch dc twee-
do, welke 2 October plaats had, vernielde
vele huizen, waardoor zestig personen om
het leven kwamen.
De radicaahsocialisten onder het
kruisvuur van reactionairen en
Marxisten
Parijs, 4 Oct. (Reuter.) Oud-minister
president Daladicr publiceert in de to Mar
seille verschijnende Petit Provinciale een
artikel, waarin hij over den binnenland-
schen toestand van Frankrijk schrijft:
„Do kantonnale verkiezingen staan voor
de deur. De tribunes van het gemeenschap
pelijke front, waarop communisten en so
cialisten zich mot elkaar hebben verzoend
cn de leer van klassenstrijd cn dictatuur
van het proletariaat verdedigen, weerklin
ken van de aanvallen op dc radicaal-socia
listen.
Het fascistische blok beschikt over min
stens 30.000 gewapende leden, die zich op
den burgeroorlog voorbereiden, hoewel zij
beweren, dat zij zich alleen cn uitsluitend
ten doel stellen Frankrijk tegen dc komen
de revolutie le beschermen.
Inmiddels neemt de economische crisis
in scherpte toe. Dc winter belooft gevaar
lijk te worden; is nog niet de tijd gekomen
om te trachten alle republikeinen te ver
eenigen, die do republikcinscho vrijheden
DALADIER.
zouden willen behouden en een ingrijpen
de hervorming der economische toestanden,
alsmede den binnenlani^chen cn buiteii-
landschc vrede wensclieh? Dat zal echter
niet mogelijk zijn, zoolang de felle aanval
len op de radicaal-socialistische partij wor
den voortgezet. In achttien maanden tijds
zijn vier radicaal socialistische regeerin
gen onder het kruisvuur van socialisten
en reactionairen gevallen. Deze voortduren
de regeéringscrisis in een tijd van dc groot
ste economische moeilijkheden, dreigt een
voor het fascisme gunstige atmosfeer te
scheppen. Dc steun der arbeidersklasse,
boe noodzakelijk die ook is, is niet voldoen
de. Dc republikcinsche concentratie eisclit
ook de medewerking van alle democraten,
zelfs van hen, die verder rechts staan dan
wij. Zoo zijn in Frankrijk ook het Boulan-
gisme en het nationalisme uit den weg ge
ruimd, terwijl in Italië cn Duitsehland de
dictatuur, die slechts dc arbeidersklasse
tot vijand heeft, heeft gezegevierd.
De kwestie van een
medeplichtige
Boston, 4 October. (V.D.) Bruno Ri
chard, Hauptrnann's medeplichtige in de
ontvoeringszaak bevindt zich, naar de fede
rale autoriteiten te Boston vandaag verna
men, in een gevangenis in Massachussctts.
John J. Murphy is op weg naar de gevan
genis om een gedetineerde te ondervragen
die beweert, dat dc medeplichtige van
Hauptmann zich in dezeïfdc gevangenis als
bij be\inut en hem zou hebben toever
trouwd deel te hebben in de zoo gerucht
makende zaak.
De medcdeeling werd per brief gedaan.
Welko gevangenis bet beticft, wordt ge
heim gehouden.
Boston, 5 Oct. (Reuter). De autoritei
ten hebben nieuwe aanwijzingen ontvan
gen in dc affaire-Lindbergh. Zekere Rus
sell, momentcel gedetineerd in dc gevan
genis. heeft medegedeeld, dat Hauptmann
hem in 1930 heeft geholpen uit de gevan
genis te Westchester in den Staat New-
York te ontvluchten.
Russell was een intiem vriend van
Hauptmann, doch hij weigerde meer te zeg
gen uit vrees voor wcerwraukmaatregelen.
De autoriteiten zijn van mccning, dat dc
ontwikkeling van de laatste 24 uur liet mo
gelijk maakt Bruno Hauptmann te vervol
gen voor ontvoering van en moord op baby
Lindbergh.
Men zou nieuwe vondsten hebben ge
daan, die belastend voor Hauptmann zijn.
O.a. zou in de struiken langs één der auto
wegen in de omgeving van het huis van
Lindbergh een koffer zijn gevonden, die
eigendom van Hauptmann zou zijn geweest
en waarin Engelsch-Duitsche..woordenboe
ken zijn gevonden.
Z.i. verzetten zijn collega's zich niet
krachtig genoeg tegen het streven
naar verdragsrevisie
Londen, 4 Oct. (Reuter.) Een naar
Montrcux gezonden speciale verslaggever
van de Daily Telegraph meldt, dat Titoe
lescoe, zooals reeds bekend was, einde de
zer week uit Montrcux naar Boekarest zal
vertrekken. Do ware reden van zijn aftre
den zou wezen zijn verzot tegen elke her
ziening van bestaande verdragen. Hij be
schouwt evenals vele andere staatslieden
do verklaring van den Poolschon minister
van buitcnlandschc zaken Beck over het
minderhedenvraagstuk als een stap in do
richting van cvontucelc herziening der
vredesverdragen. De handhaving van deze
verdragen was zijn program en aangezien
bij bij deze politiek geen stoun kreeg,
wonschtc hij niet langer Roemcensch mi
nister van buitcnlandschc zaken te blijven.
Een dagblad verboden.
Boekarest, 4 Oct. (V.D.) Het dagblad
Courage, dat eigendom is van dc broers
van minister-president Tataroscoe, is thans
na een kort bestaan verboden.
Onlangs was In liet blad een artikel ge
publiceerd, waarin de door Titoelcscoo aan
gegeven koers voor de buitcnlandschc po
litiek ernstig werd gecritiscerd.
De gcheele pers heeft toen afkeurende
woorden geschreven over het bedoelde ar
tikel. Men achtte het artikel in het bizon-
der in strijd met bet landsbelang, daar de
regeering juist was afgetreden.
In het communiqué, waarin wordt be
kend gemaakt, dat liet blad verboden
wordt, staat o.m., dat bet blad verraad
heeft gepleegd aan dc traditioneclo buitcn
landschc polilick van het land.
TITOELESCOE.
Boekarest, 4 Oct, (V.D.) Vanavond
zijn cenigo jongelieden, die lid zijn van do
anti-semiotische liga van Cuza, het rcdac-
ticbureau van het onafhankelijke blad Cacla
binnengedrongen, waar zij do hcclc boel
kort cn klein hebben geslagen en den di
recteur cn do leden der redactie hebben
mishandeld.
Het schijnt, (lat dc anti semieten tot dit
optreden zijn overgegaan in verband met
dc in het blad geuite beschuldiging, dat zij
in rclatio zouden staan met dc Rocmeen-
scho vrij-metsclaars.
Dc indringers zullen worden vervolgd.
Eenigcn hunner zijn bij dc politio bekend.
Er zijn bovelen tot in hechtenisneming te
gen lien uitgevaardigd.
Dc nieuwe
leening.
binnenlandsche
Boekarest, 4 Oct. (V.D.) De inschrij
ving op de nieuwe binnenlandsche lecning
zal begin November worden opengesteld.
Het lecnlngsprospcctus vermeldt o.m.
als voordeden voor dc inschrijvers op do
lecning. dat zij jaarlijks aan een premie-
trekking zullen deelnemen, waarbij jaar
lijks tien milliocn lei aan prijzen zullen
worden uitgeloofd.
Do leening wordt gewaarborgd tegen den
goudkoers van lieden, terwijl dc leening
vrijgesteld zal zijn van belasting.
Neville Chamberlain uit zich zeer
pessimistisch
Londen, i Oct. (V.D.). Tijdens de bespre
kingen over dc rijksverdediging op het con
gres van do conservatieve partij to Bristol
heeft Chambeilain een verklaring afgelegd
in antwoord op een krachtige redevoering
van lord Llovd, die een resolutie had inge
diend, waarin ongerustheid tot uiting zou
worden gebracht betreffende de onvoldoen
de voorzieningen met betrekking tot de rijks
verdediging. Chamberlain verklaarde, dat
Engeland door woord en daad zijn best had
gedaan andere landen cr toe te brengen hun
bewapeningen tc verminderen, maar daar
in niet was geslaagd. Tot op het oogenblik,
waarop de vrees en ongerustheid van de
gewapende naties kunnen worden opgehe
ven, bestaat er niet veel hoop op een ern
stige mate van ontwapening. „Wij trachten
nog steeds den vrede te behouden en de oor
zaken der ongerustheid en van den arg
waan weg tc nemen, maar deze regeering is
zich bewust van het feit, dat na al deze ja
ren geen merkbare vooruitgang is bereikt
op den weg naar ontwapening, zoodat het
niet in overeenstemming zou zijn te bren
gen mei haar plicht jegens het land de En
gclsche verdediging in den toestand te la
ten, waarin deze thans verkeert. Wij bob
ben een uitvoerig onderzoek ingesteld naai
den staat der verdediging, niet alleen van
Engeland, maar van bet gcheele rijk, aange
zien wij niet alleen ons eigen land te verde
digen hebben, maar ook onze handelswegen
en dominions. Wij hebben, bijgestaan door
hen, die met het grootste gezag kunnen sprc
ken ten behoeve der verschillende diensten,
vele maanden besteed aan het onder
zoeken van den gcheelcn toestand cn bet
formulccrcn van passende plannen om aan
dien locstand het hoofd tc bicden. Wij heb
ben een definitieve bekendmaking gelan
ceerd inzake de luchtstrijdkrachten, aange
zien wij van mcening zijn, dat (Le Licht
dienst in zoo verre verschilt van de andere,
dat een aanval uit de lucht iederen man,
iedere vrouw en ieder kind kan treffen. Wij
hebben plannen naar voren gebracht, waar
NEVILLE CHAMBERLAIN.
bij dit land ongeveer 20 milliocn pond ster
ling zal uitgeven in den loop van dit cn de
vier volgende jaren voor het in het loven
roepen van oen aantal eskaders vliegtuigen
voor dc verdediging, hot geheel 42 tot 75 es
kaders. Dit zijn de thans bostaando plannen,
zij kunnen versneld of verlangzaamd wor
den, wai dc uitvoering betreft, wanneer do
omstandigheden dit noodig of mogelijk ma
ken. Do regeering is zich ten volle bewust
van dc gevaren van den toestand cn is vol
komen vastbesloten ze het hoofd tc bieden,
Washin g ton, 5 Oct, (Reuter). Behal
ve Norman Davis is dc chef van den admira
len staf, admiraal Stanley, benoemd tot
vertegenwoordiger van Amerika bij de Lon-
dcnschc vloolbesprekingcn. Noch op het de
partement van buitcnlandschc zaken, noch
opdat van marine heeft men hooge verwach
tingen van het resultaat der Londcnscho
vlootconfcrentic.
Bcilgrado, 5 October (V.D.). Koning
Alexander cn koningin Maria van Joego
slavië zijn Donderdagavond om 11 uur uit
Belgrado naar Frankrijk vertrokken, waar
zij een bezoek zullen brengen aan den pre
sident der republiek. Dc koning en dc ko
ningin worden vergezeld van den minister
van buitcnlandschc zaken, Jcftitsj.
De reis van den koning gaat eerst naar do
Dalmatischc kust, waar hij zich zal insche
pen aan boord van den torpedo-jager Du-
brownik. Met dezen oorlogsbodem maakt
dc koning de reis naar Corsica, waar dc
Fransche Middellandschc Zee-vloot wordt
verwacht, welke dc Dubrownik naar Mar
seille zal escorteercn. Het gezelschap wordt
op 9 Ociober le Parijs verwacht.
In politieke kringen acht men het bezoek
aan Parijs van groote bcteckenis.
BELANGRIJKE OPGRAVINGEN IN
ZUID ALBANIË.
Belgrado, 5 Oct. (Reuter). Onder lei
ding van professor Ugolini worden opgra
vingen gedaan op de plaats, waar vroeger
de stad Butrinto heeft gelegen.
Deze stad is volgens Homerus gesticht na
den val van Trojc op een cenigszins ver
hoogd terrein temidden der bijna onderdoor-
dringbarc moerassen in het zuiden van Al
banië, nabij Santi Karanti, tegenover het
eiland Korfoe.
Reeds is een groot amphitheater blootge
legd met zitplaatsen voor 2000 personen en
gebouwd van marmer, in een combinatie
van Griekschen en Romeinschen stijl.
Nabij de monumentale stadspoorten, die
6l/j meter hoog waren en gebouwd van enor
me blokken graniet, vond men vijf stand
beelden, elk bijna 7>h meter hoog cn uit
Grieken'und afkomstig.
Voorts heeft men een huis uitgegraven,
dat omstreeks liet jaar 500 v. Chr. gebouwd
moet zijn, doch vrijwel onbeschadigd is. Dit
zou het oudste huis zijru dat men tot dus
ver gevonden heeft.
