DE EEMLANDEü
SPANJE NOG VERRE VAN RUSTIG
■re**
CÊ
4000 EXEMPLAREN
.GEEFMIJEENBGVEETJE"
Belangrijkste
Nieuws
L. J. LUYCX ZOON
Dinsdag 9 October 1934
Uitgave: VALKHOFF Co. Bu eau: Arnhemschepoortwal 2a
33 e Jaargang No. 86
OVERAL IN 'T LAND WORDT
GEVOCHTEN
TALRIJKE ARRESTATIES IN
SOVJET-RUSLAND
DE DUITSCHERS DUCHTEN
VOEDSELGEBREK
Tel. 178S
DE NAASTE TOEKOMST
DER WERELD
TAXI
TAXI
TEL. 1830 TEL. 1093
STANDPLAATS STATIONSPLEIN
(RECHTERZIJDE HOTEL M0N0P0LE)
WEE RVE RW AC HTIN G
5 uur 52 min.
PIANO'S IN HUUR
AMER3F00RTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
pet 3 maanden voor Amersfoort 2.10 per maand 0.75, per
week (mei gratis verzekering cegeo ongelukken» f 0.17'/r
Binnenland franco per post c*r 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG SIS
PRIJS OER AOVERTENTIEN van 1—4 regels I 1.05 met inbegrip van een bcwusnummei
elke tegel meer f0.25 Licfdadlghelds-advertentHtn voor dfl
helft van den prijs. - Kleine Advertentlto ..KEITIES' bij vooruitbetaling 1—5 regelt
50 cent elke read meer 10 cent driemaal olaatsen f I.—Bcwllonommer extra I 0.05
Ministerpresident zal niet voor
de scherpste maatregelen
terugdeinzen
Madrid, S Oct. (V.D.) Hedenmiddag is
door de centrale regeering een kort over
zicht gegeven door de radio over den toe
stand in Spanje. Hierin wordt medegedeeld,
dat in de hoofdstad, evenals in de overige
opstandige gebieden van Spanje rust
heerscht. In Madrid zijn alle winkels weer
geopend, terwijl do bioscopen weer hun ma-
tinées geven. In de stralen van Madrid
heerscht een levendig verkeer, de bevolking
betuigt haar sympathie met de patrouillcc-
rende politie en militairen. Tram- en taxi-
verkeer is nog onvolledig.
De minister zonder portefeuille in het
nieuwe kabinet, Martinez de Velasco, die te
Madrid do plaats hcett ingenomen van den
afgezettcn socialistischen burgemeester,
heeft door de radio hekend laten maken,
dat die gemeente-arbeiders en -ambtenaren,
die Dinsdag niet op hun werk zouden zijn
.verschenen, ontslagen worden.
Hedenmorgen is het in de hoofdstad nog
tot een schietpartij gekomen waarbij een
agent van politie gedood en een andere
zwaar gewond werd.
In do regeeringsgebouwen der generaliteit
te Barcelona zijn ruim 1000 geweren, tal
rijke bommen en pistolen en eenigc kisten
dynamiet gevonden. In de straten van Bar
celona wordt geestdriftig gejuicht voor de
Spaansche republiek en worden de polilie
en de troepen even hartelijk ontvangen als
in Madrid.
Overigens maakt de Spaansche regeering
er opmerkzaam op, dat de onjuiste geruch
ten, die voortdurend onder de bevolking in
omloop zijn, van iederen grond van waar
heid ontbloot zijn en dat alleen de commu
niqués die door de regeering worden uitge
geven, den feitelijken toestand weergeven.
Tegelijkertijd hebben de journalisten van
regeeringszijdc den oproep ontvangen over
den toestand in Asturië slechts zoodanige
berichten te verspreiden, die door de regee
ring te voren goedgekeurd zijn.
Balans
Volgens schatting zijn tijdens de onlusten
der laatste dagen in tolaal 500 personen ge
dood, en 2000 gewond.
Azana per vliegtuig naar
Frankrijk uitgeweken.
Naar uit Barcelona gemeld wordt is het
den voormaligcn premier Azana gelukt
tezamen met twee leden der generaliteit en
een linksch-burgerlijk politicus in een -vlieg
tuig naar Frankrijk uit te wijken.
Maandagavond laat was de toestand in
Madrid weer minder gunstig. Op verschei
dene plaatsen waren lievige vuurgevechten
aan den gang.
In Asturië zijn 52 soldaten gedood, door
dat de rebellen de autobus, waarin zij ver
voerd werd,n in de lucht lieten vliegen.
Barakken, waarin zich muiters bevonden,
werden te Barcelona vanaf oorlogsschepen
gebombardeerd.
IIen day, S Oct. (Reuter). De spoorweg
verbinding met Spanje is nog zeer gebrek
kig. Wel is vannacht de Zuid-expres aan
gekomen, doch pas hedenochtend werd
doorgereden naar Parijs. De enkele treinen,
welke in Spanje rijden, worden bestuurd
door ingenieurs.
Uit Barcelona wordt gemeld, dat het le
ven daar weer normaal is. Trams en auto
bussen rijden weer en de arbeiders hebben
den arbeid hervat.
Madrid, 8 Oct. (Reuter). De levens-
middclenvoorziening te Madrid ondervindt
moeilijkheden, aangezien de bezorgers nog
al vaak door geweervuur worden verrast.
Er hebben te Madrid verscheidene vuurge
vechten plaats gehad, met name bij liet
Zuid-Station. Er zijn zes dooden en tal van
gewonden in de buurt van de Puerta del
Sol. Men gelooft, dat opstandelingen in een
dorp bij Palencia de kazerne in de lucht
hebben laten vliegen. Verscheidene zusters
en verpleegden in een meisjesweeshuis zou
den gedood zijn. Men gelooft voorts, dat in
een dorp bij Valladolid ernstige incidenten
hebben plaats gehad. De invoer van buitcn-
landsche bladen is verboden. De krijgsraden
hebben hun werkzaamheden aangevangen.
Te Barcelona is de toestand ongewijzigd.
Men verwacht de aankomst van troepen uit
Marokko. Twee reserve-compagnieën zijn
gemobiliseerd om op de spoorwegen dienst
te doen. Sedert Zaterdag zijn te Barcelona
meer dan 2000 personen gearresteerd.
In Asturië zouden de stakers zeer goed
van wapens zijn voorzien, terwijl zij hier
ook dc beschikking zouden hebben over ge
schut.
Te Malaga hebben de socialisten en syndi
calisten de algemeene staking geprocla
meerd. Ook te Granada is de algemeene sta
king geproclameerd. In de stralen hebben
gevechten plaats.
Men is van meening, dat de toestand hoe
langer hoe hachelijker wordt. Dc beweging
breidt 'zich thans uit over tal van belang
rijke centra in Andalusië, waar dc syndi
calisten grootcn invloed hebben.
De rcvolutionnaircii bedienen zich van
„guerilla-mcthodcs". In dc haven van Tara-
gona zijn 2000 soldaten aangekomen, terwijl
te Gijon 2500 militairen gedebarkeeul zijn.
Nieuwe president der Catalaan-
sche generaliteit.
Madrid, 8 Oct. (V. Dj Kolonel Antonio
Ximenez Arenas is tot president der Cata-
laanschc generaliteit benoemd.
Wederoplaaien der opstandige
beweging.
Madrid, 8 Oct. (V. D.) Maandagavond
laat was de toestand te Madrid weer minder
gunstig. Op een gegeven oogenblik ving op
verschillende punten in de stad een hevig
geweer- en pistoolvuur aan. De overvallen
golden in het bizonder politic- en militaire
patrouilles.
De telefoonverbindingen zijn in eenigc
dcelen der stad gestoord.
Het is zoo goed als onmogelijk betrouw
bare berichten te krijgen omtrent den toe
stand in het binnenland.
Tc Villanova y Goltru (provincie Barce
lona), waar de revolutionnairen het gemeen
tehuis wilden bestormen, heeft een hevig
vuurgevecht plaats gehad, waarbij aan dc
zijde der insurgenten zes dooden en negen
gewonden zijn gevallen. In dezelfde plaats
v.-crd een kerk in brand gestoken en de pas
toor vermoord.
Madrid, 9 Oct. (V. D.) De revolution-
naire actie is met nieuwe hevigheid hervat.
Te Barcelona hebben vandaag hevige vuur
gevechten plaats gehad tusschen politie en
militairen aan dc eenc en anarchisten aan
de andere zijde.
Er zijn vliegtuigen en oorlogsschepen ge
zonden met 24,000 soldaten. Dc gevechten te
Madrid duren voort. Men verwacht, dat de
regeering alle reservisten beneden 39 jaren
onder de wapenen zal roepen.
Madrid, 9 Oct. (V. De opstandelin
gen hebben Maandagavond te Madrid hun
actie hervat. Dc officicele per radio bekend
gemaakte medcdcclingen schijnen dus wat
optimistischer te zijn dan gewettigd is
De ministerraad, welke sedert vanmiddag
onder voorzitterschap van den minister-pre
sident hijeen was, was om middernacht ten
einde. Bij dc besprekingen is naar voren ge
komen, dat minister-president Lerroux niet
voor scherpe maatregelen zal terugschrik
ken, wanneer het 't, behoud van den Spaan-
schen staat zal betreffen. Hij wil zich noch
door de guerilla der socialisten noch door
andere intimideerende middelen laten af
brengen van den in liet belang van het
vaderland te volgen weg.
Daarom zal dc regeering zich ook van
daag (Dinsdag) voorstellen aan het parle
ment, dat van vandaag af geregeld zal bij
eenkomen.
Er zijn te Barcelona nog geen doodvon
nissen voltrokken.
Lerroux heeft verklaard vastbesloten te
zijn met alle kracht gebruik te maken van
alle hem ter beschikking staande middelen
om liet gezag Ie handhaven.
De opstandelingen te Santa Catalina heb
ben zich overgegeven na een langdurig bom
bardement door den kruiser Libcrtad.
Uit Oviedo verluidt, dat de regceringstroc-
pen, die waren opgetreden, tegen den avond
zijn teruggekeerd. Over het resultaat van
hun „actie" is nog niets bekend.
Te Valencia is een bataljon van het
Spaansche vreemdelingenlegioen geland.
Het betrc.ft liier een veiligheidsmaatregel,
aangezien de stad rustig was.
In Asturië is het treinverkeer nog niet
hervat.
Het Spaansche persbureau Febus, dat in
relatie staat met dc links-burgerlijke bladen
Sol en Voz, is verboden wegens de versprei
ding \an tendentieuze berichten.
Uit Barcelona wordt gemeld, dat ook de
anarcho-syndicalistische arbeidersorganisa
ties definitief besloten hebben morgen wcci
aan het w«rk te gaan.
Maandagavond is te Madrid een officier
van politic, toen hij zijn woning verliet,
doodgeschoten.
In het Zuiden des lands en vooral te Ma
laga was dc toestand vanavond ernstiger.
Men kan niet bij benadering zeggen, hoe
veel slachtoffers tijdens dc ongeregeldheden
zijn gevallen. Men schat het aantal dooden
op minstens 400, terwijl er wel 20Ü0 perso
nen gewond zijn.
De Spaansche regeering heeft in den af-
geloopen nacht de mobilisatie gelast van al
het spoorwegpersoneel tusschen 20 en 38
jaar. De stakers, die aan dezen oproep geen
gehoor geven en niet aan het mobilisatie
bevel voldoen, zullen beschouwd worden als
deserteurs in oorlogstijd, die voor een krijgs
raad terecht moeten staan. Door deze dras
tische maatregelen hoopt dc regeering de
spoorwegstaking te breken.
Gisteren was vooral in Noord-Spanjc de
orde nog lang niet hersteld. De regcerings-
troepen konden in de opstandige gebieden
slechts langzaam vooruit komen. Oviedo
was nog in handen der revolutionnairen en
van de openbare gebouwen woeien nog de
roode vlaggen. Nabij Bilbao werd een regi
ment infanterie door dc opstandelingen on
der vuur genomen. I.egcrafdeelingcn enma-
rinetroeneii hebben in de provincie Biscaye
na een langdurig gevecht, waarhij een v
deelte van de stad ernstig werd beschadigd,
Gyon bezet.
Madrid, 9 Oct. (Reuter). Dc regcering
gelooft, dat de socialisten 10 milliocn pe
seta's hebben uitgegeven om de revolutie
voor te bereiden.
Dc minister van binnenlandscho zaken
verklaarde het volgende:
Dc revolutie is mislukt. Dc socialisten zijn
er niet in geslaagd Madrid in handen te
krijgen. Alleen enkele afzonderlijke groepen
opstandelingen rondom Oviedo blijven nog
wanordelijkheden verwekken. In verschil
lende wijken van Madrid hielden do scher
mutselingen en vuurgevechten vannacht
aan.
De socialistische leider en afgevaardigde
in do Cortes Jimenez is gearresteerd.
Te Sevilla zijn op verscheidene punten
der stad machinegeweren opgesteld.
Tc Gijon zijn de laatste rebellen gevlucht
in de visschcrswijkcn en hebben zich met
hun wapenen overgegeven. Uit, Barcelona
wordt gemeld, dat oud-president Companys
en zijn aanhangers ter dood waren veroor
deeld. Het proces tegen Companys is nog
niet begonnen. De nationale arbeiders-fede
ratie te Barcelona heeft dc stakers gelast
het werk te hervatten.
Ilooge ambtenaren pleeg;
den sabotage
Re val, 7 Oct. (V.D.). Naar uit Moskou
wordt gemeld, hebben de Sovjet-Russische
autoiriteiten in overleg met de instanties
der communistische partij het agentschap
der part ij-organisatie in het Alma Ata-ge
bied opgedragen den chef dezer organisa
tie, zoomede den secretaris dezer partijor
ganisatie, te arrestccren.
De chef der partij organisatie wordt ervan
beschuldigd bevel te hebben gegeven geen
tarwe af te leveren aan den staat, omdat
dc bevolking zelf het gratie zou noodig heb
ben. Bovendien zijn ecnige personen gear
resteerd, die er niet voor gezorgd zouden
hebben, dat de oogst tijdig werd binnenge
haald. In het geheel zijn 23 ambtenaren
gearresteerd.
Moskou, 7 Octobe» (V.D.). Dertig col
lectieve landbouwbedrijven en tal van
slaalsgoederen hebben geweigerd gehoor te
geven aan den oproep van den staat tarwe
te leveren en zij hebben zich evenmin» ge
houden aan den gestelden termijn, waar
binnen de tarwe moest worden geleverd.
In Novo Sibirsk is een commissie be
noemd, welke tot taak heeft tegen dc col
lectieve bedrijven op te treden. Tal van
partij-functionnarisson en leiders van col
lectieven zijn van hun functies ontheven
en gearresteerd.
Er wordt reeds gehamsterd
Reuier meldt uit Berlijn:
In verband met de vrees voor een moei
lijken winter en gebrek aan invoer van bet
buitenland begint men in Duitschland
reeds levensmiddelen en kleercn te ham
steren, aldus wordt medegedeeld in het
jongste weekrapport van het statistische
bureau.
In dit verslag wordt gewezen op dc stij
gende consumptie van talrijke goederen
en levensmiddelen. Dit wordt toegeschre
ven aan een algemeene toeneming van het
inkomen in Duitschland, doch er wordt aan
toegevoegd:
„De normale ontwikkeling van dc con
sumptie wordt ook beïnvloed door hamster-
aankoopen, die door dc bevolking zijn ge
daan met het oog op liet verwachte tekort
van buitenlandscho „voortbrengselen."
De ongewoon sterk toegenomen verkoo-
pen van kleedingstukkcn en texticlgocde-
ren lieeft vooral dc aandacht getrokken.
Het blijkt, dat aankoopen, die anders in
het midden van den winter worden ge
daan, nu reeds zijn geschied.
Uit de overzichten der spaarbanken blijkt
dat men voor het financieren van aezc
aankoopen geld van de banken heeft ge
haald. Ondanks de officiecle verklaringen
in Duitschland, dat er geen sprake is van
voedselgebrek, ook zonder invoer van het
buitenland, hebben talrijke personen be
sloten geen risico te loopen. Fabrieken van
verduurzaamde levensmiddelen maken zeer
goede zaken.
TAL VAN COMMUNISTEN IN BULGARIJE
GEARRESTEERD.
Sofia, 7 October. (V.D.)
vertakte communistische
ontdekt, welke over geheel
Macedonië werkte.
Zaterdag en Zondag zijn
en in de Macedonische stad
meer dan 20 communisten
Tc Sofia is een geheime
communisten ontdekt
Er is een wijd-
samenz wering
Bulgarije en
te Haskowo 98
Sweti Wratsch
gearresteerd,
drukkerij der
Binnen- en
bnitonland
6 ct. per E.M. TeL 1788
Vraagt prijs van onze 6 d 7 pers. wagens
Vaste standplaats naast het Tramstation
Spaansch helderziendewaagt
zich aan voorspellingen
Madrid, 8 Oct. (V.D.). Een Spaansch
helderziende, Tonias Mcnes genaamd, die in
Spanje een ongekende reputatie geniet
heeft zich over dc naaste toekomst van
Europa uitgelaten.
Mencs, die in de dertig is, heeft, naar men
beweert, nooit gefaald in zijn voorspellin
gen.
Hij heeft den gewelddadigen dood van
Dollfuss geprofeteerd en ook het overlijden
van Francisco Macia, hoewel Macia ten
tijde, dat dc voorspelling gedaan werd, nog
volkomen gezond was. Voor Engeland doet
Mcnes de volgende voorspellingen:
De Labourparly zal het volgend jaar groo-
te overwinningen behalen. Engeland zal
echter bedreigd worden door groote gevaren
en als het er het minst op bedacht is, zal
het eenigc van haar koloniën verliezen,
waarschijnlijk Indië, waar dc actie van
Gandhi zal leiden tot een geweldigen op
stand.
Wat Duitschland betreft: er zal een groote
burgeroorlog komen, die op den val van
Hitier uit zal loopen. Dit zal voorkomen,
dat Duitschland aan een grootcn oorlog zal
deelnemen. De Duitsche kroonprins zal mis
schien dc kroon veroveren.
In Italië zal Mussolini, die onder een goed
gesternte geboren is, minstens tot 1937 dic
tator blijven. Dan is ook zijn val waar
schijnlijk, hetgeen het herstel van de mo
narchie zal brengen. (Italië is toch nog een
monarchie? Redactie).
België zal in groote internationale moei
lijkheden komen. Oostenrijk zal zelfstandig
blijven, maar de monarchie zal niet hersteld
worden.
Mencs voorspelt verder een oorlog tus
schen Rusland en Japan; Rusland zal de
sterkste blijken, maar Amerika zal in liet
geheim hulp verleenen.
In 193G zal een groote oorlog uitbreken.
Het zal een zuivere chemische oorlog wor
den. Deze zal niet zoo lang duren als do vo
rige oorlog, maar zal intensiever gevoerd
worden en nog grootcrc verwoestingen aan
richten.
Het is jammer, dat Menes voor Nederland
geen voorspellingen doet. Vreemd is het
echter, dat hij, wat zijn eigen land betreft,
zich niet aan voorspellingen waagt.
DIT BLAD HEEF1 EEN DAGELIJ KSCMê
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
NATIONALE BEWEGING IN DE
KATHOLIEKE KERK.
Berlijn, S Oct. (V.D.). Dc Germania
meldt, dat te Essen een „Katholieke natio
nale kerkbeweging" is gesticht, die in nau
we betrekking staat met dc Oud-Katholieke
beweging en Protestanten zoowel als
Roomsch-Katholiekcn in haar rijen welkom
heet. De beweging stelt zich ten doel een
katholieke Duitsche nationale kerk onder
een bisschop, die onafhankelijk is van Rome
en een ritus, die geheel in dc Duitsche taal
wordt uitgevoerd, een beweging, die zich
bewust is van haar verplichtingen ten aan
zien van het groote verleden van Duitsch
land en die zich zonder voorbehoud in
dienst stelt van de Duitsche opstanding on
der leiding van Adolf Hitler.
In oppositioneele kerkkringen ziet men
in de oprichting van deze beweging een po
ging om Katholieken van de Katholieke
kerk te scheiden, waartoe men, naar ver
luidt, pogingen zou hebben gedaan om een
Katholieken bisschop te vinden, die bereid
zou zijn de leiding van deze nieuwe bewe
ging op zich te nemen. Tot. nog toe is men
hierin echter niet geslaagd.
VROUW VAN OUD-BURGEMEESTER IN
HECHTENIS OVERLEDEN.
Erfurt, 8 Oct. (V.D.). De Erfurter Allge-
meinc Zeitung meldt, dat dc vrouw van den
vroegeren socialistischen burgemeester van
Langewicscn in Thüringcn, Worth, zelf
moord zou hebben gepleegd. Toen de nazi's
burgemeester Worth anderhalf jaar geleden
wilden arresteeren en deze tijdig naar het
buitenland bleek te zijn uitgeweken, wer
den mevrouw Worth en haar dochter in
Schutzhaft genomen. Op 1 October j.l. werd
mevrouw Worth van haar dochter geschei
den en naar de gevangenis te Grafentonna
overgebracht, waar zij zich volgens de of
ficiecle rapporten op 2 October j.l. zou heb
ben opgehangen in haar cel.
Betrouwbare Onderneming
WAGENS GOEDGEKEURD DOOR
GEIYIEEN TE-POL IT IE.
PASSAGIERS VERZEKERD.
Naar buiten 6 cent p. K.M.
Hoofdkantoor KAMP 41.
BUITENLAND.
De opstandige beweging in Spanje.
(Eerste Blad, pag. 1.)
Bezwarend getuigenis tegen Ilauptmann,
(Eerste Blad, pag. 2).
De verkiezingen in Frankrijk; geen ver
anderingen, die opzien baren.
(Eerste Blad, pag. 2).
BINNENLAND.
Eerste vertooning van de film „Neder
land
(Tweede Blad, pag. 1).
Medegedeeld door het K. N. M. I. te
De Bilt.
Verwachting: Zwakke tot matige,
Noord-Westelijke tot Zuid-Westelijko
wind, nevelig tot half bewolkt, weinig
of geen neerslag, kouder des nachts,
overdag iets warmer.
Hoogste barometerstand 772.5 te Brest.
Laagste barometerstand 746.6 te Ingö.
Tijdelijke weersverbetering
waarschijnlijk.
Do kern van de depressie in het Noorden
zette haar weg in ongeveer Oost-Noord-
Oostelijke richting voort. De secundaire, die
gisteren over dc Duitsche bocht was gele
gen, verplaatste zich slechts zeer langzaam
en veroorzaakte zwaren regen in onze orn-
geving. De Bilt had 27, Groningen 24, Ko
penhagen 20, Vlissingen 17 en Brussel 16
m.M. Een hooge druk in het Oosten heeft
sterk terrein verloren, die over de Golg van
Biscaye handhaafde zich en vertoont thans
cenige neiging om zich naar het Noorden
uit te breiden. Ten Zuid-Westen van IJsland
nadert weer een nieuwe depressie. Behalve
aan de Noorsche kust, waar het hier en daar
nog krachtig waait, is het overal rustig
weer. Over Duitschland en Zuid-Zweden
komen uitgestrekte novclgebicden voor, ter
wijl verder de lucht meest zwaar bewolkt
is. Regen van bctoekenis viel verder nog
aan de Noorsche kust en over dc Britscho
eilanden. Over liet algemeen is het wat
kouder geworden, slechts in Zuid-Frankrijk
steeg de temperatuur. Ten onzent mag een
tijdelijke verbetering in den wccrstocstand
worden verwacht.
LANGESTRAAT 48-S1 - TELEFOON 190
Hoewel wij een enorme voorraad
hebben, ontvangen we dagelijks
nieuwe zendingen in alle afdee-
lingen.
Wij* verstrekken piano's te huur
met recht van koop, tegen 1 6.en
f 8.per maand.
Vraagt volledige inlichtingen
Firma R. VAN DEN BURG,
Pianohacdel van 1887.
