s. H. MASSA
Donderdag 18 October 1934 AMERSFOORTSCH DAGBLAD 33e Jaargang No. 94
VROUWEN VLIEGEN NAAR MELBOURNE
THEA RASCHE K.L.M.
PASSAGIERE
GEWAAGD EXPERIMENT
BIJ ZEILVLIEGEN
In Wijnen een groote
sorteering belegen
kwaliteiten
Slijterij
HOLLANDERS WEKKEN
OPSCHUDDING
HEBBEN LUCHTWEDSTRIJDEN EENIG NUT?
BETROUWBAARHEIDS-
PROEF
RAICHENBACH—KELLER
Met haar man, Jim Mollison, be
stuurt Amy Johnson de
Comet I „Zwarte
Kunst"
Londen, 17 Oct. (V.D.) De Fransche
machine, die ingeschreven stond voor do
Melbourne-race moest lieden van de lijst
geschrapt worden, daar het toestel bij de
landing te Lebourget, onderweg naar Mil-
denhall, ernstig beschadigd werd.
Do slechte weersomstandigheden van van
daag, regen en mist, maakten het onmoge
lijk, dat de twintig locstellen, die thans in
Mildenhall zijn proefvluchten maakten. In
het belang van de veiligheid van de race
bepaalt het reglement, dat de toestellen
zich streng moeten houden aan de inter
nationale overeenkomst betreffende lucht-
navigatie.
Technische deskundigen, die de toestel
len hebben nagezien zijn lot de conclusie
gekomen, dat verschillende machines een
te groot gewicht meedroegen. In deze ge
vallen zal de hoeveelheid brandstof moeten
worden beperkt, met het gevolg, dat de zon-
'der aanvulling van brandstof af te leggen
afstand veel kleiner wordt.
De K.L.M. naar Mildenhall.
De K.L.M. heeft in afwijking van het oor
spronkelijk verbod vergunning verkregen
op het vliegveld Mildenhall, het beginpunt
.van de luchtrace naar Australië, to landen.
Ze heeft nu besloten haar ochtenddienst
Van 19 dezer nsar Londen, vertrek vanuit
'Amsterdam S uur, van Rotterdam S.35, via
.Croydon naar Mildenhall door te zenden.
Des middags vertrekt er bovendien om
12.15 uur van Amsterdam en om 12.50 van
Rotterdam een extra-toestel via Croydon
naar Middenhall. Dit laatste vliegtuig is
echter reeds geheel met de passagiers van
de „Uiver" naar Australië en belangstellen
den, volgeboekt.
De vrouwelijke deelneemsters aan
'de luchtracc zijn er tot nu toe slechts
drie, een pilote, Anny Mollison John»
son, en twee passagiers, miss E. M.
Lay, een Engelsche, en Thea Raschc,
de bekende Duitschc vliegster en
luchtacrobate, die in het K.L.M.»
vliegtuig de Uiver den wedstrijd
meemaakt.
THEA RASCHKE.
redactrice geworden van het Bcrlijnscho
tijdschrift „Deutsche Flugillustrierte".
Als journaliste, verslaggeefster voor ver
schillende groote bladen, neemt zij nu,
passagiere in het K. L. M.-vlicgtuig, toch
weer deel aan een grooten vliegwedstrijd.
De aanwezigen bij de start van de „Uiver
Dinsdagochtend op Schiphol, hebben liet
kunnen bemerken hoe enthousiast de Duit-
sche vliegster voor onze K.L.M. is cn hoe
zeer de wedstrijdkoorts baar reeds te pak
ken had.
Miss E. M. Lay.
De derde deelnemende vrouw, voor zoo
ver tot nu toe bekend, is miss. li. M. Lay,
uit Bognor liegis, de Engelsche badplaais
die bekendheid beeft verworven doordat
voor enkele jaren na zijn ernstige longziek
te Koning George V cr langen tijd voor her
stel verloofd heeft.
Miss Lay is een jonge dame met .inde
pendent moans", financieel onafhankelijk,
cn zij heeft niet H. L. Brook, die met een
Miles Falcon aan de race deelneemt, de
overeenkomst gesloten dat zij als passagie
re meevliegt en een deel van dc onkosten
draagt.
Zij heeft wel een vliegbrevet maar nog
niet voldoende ervaring om als pilote be
hulpzaam tc kunnen zijnu.
AMY JOHNSON.
Amy Johnson is als pilote een der be
kendste vrouwen ter wereld. Haar eerste
roem heelt zij behaald door haar „lono
girl's flight" van Engeland naar Australië.
Zij legde de afstand af in dag. Maar
dat was nog slechts het begin van haar
Vliegloopbaan, want zij volbracht daarna
nog vele opzienbarende vluchten, zooals die
van Londen naar Kaapstad en een vlucht
met haar man Jirn Mollison over den At-
lantischen Oceaan.
Zij kent dus de route ën heeft een groote
ervaring op liet gebied van lange afslands-
vluchten. Wanneer het toestel, de Havilland
Cornet, voldoet aan hun verwachtingen,
hebben de Mollison dan ook een goede kans
om ook weer in deze vlucht roem tc be
halen.
Thea Rasche, K.L.M.-passagicre
Wat bekendheid betreft in dc luchtvaart
wereld èn bij het publick, volgt Tliea Ra
sche ongetwijfeld direct na Amy Johnson.
Dc Duitsche vliegster en luchtacrobate
komt uit Westphalen, waar zij in 1913, vijf
tien jaar oud, voor liet eerst in een vlieg
machine mee mocht. Zij werd de eerste
Duitsche vrouw die een gezagvoerdersdi-
ploma verwierf en dc eerste stunt-vlieg-
ster.
Zij nam niet groot enthousiasme deel aan
wedstrijden, waar zij meermalen de eersto
prijs verwierf vóór dc mannelijke piloten.
Vooral in Amerika, waar zij van 1927 tot
1930 vcrbleel, boekte zij vele successen in
luchtraces.
In Duitschland teruggekeerd begon zij
reclamevluchtcn te maken voor verschillen
de firma's, waarmee zij een groot succes
had. De crisis ontnam haar echter de mid
delen om dc dure luchtvaart tc beoefenen,
zij moest haar vliegtuig opgeven.
Zij heeft daarna dc stuui-knuppel venvis-
•„lrl „nor non nf cobriifmnebine en is hoofd-
Koktebel (Klim), 1G Oct. (Reuter). Ilct
Tass-agentschap meldt: Tijdens de wedstrij
den voor zcilvliegtuigen alhier \olbracht
de vlieger Anochin een buitengewoon! ge
waagd experiment door in dc lucht zijn
toestel te vernielen.
Anochin, die met een parachute was uit
gerust, had zich door oen motorvliegtuig
tot een hoogte van 2500 meter laten slepen.
Nadat hij den sleepkabel losgekoppeld had,
bracht hij het toestel in een sterk hellende
positie, waarbij hij een snelheid van 220
KM. per uur bereikte.
Het vliegtuig brak, toen het tot zijn nor
malen stand werd teruggebracht. Zij die
het van den grond af gadesloegen, kregen
den indruk van een explosie.
Eenigcn tijd lang bleef Anochin in de
neerstortende cockpit. Toen maakte hij de
riemen, waarmede hij aan zijn zitplaats
was verbonden, los, ontplooide de para
chute cn daalde rustig op den grond.
Het zweefvliegtuig sloeg op ongeveer
1500 meter hoogte uit elkaar. Eerst kwa
men do cockpit en het staartstuk op den
grond neer. De vleugels bleven nog even
zweven en vielen toen tegelijk met den
vlieger omlaag.
Een dergelijk experiment is .voor het
eerst ter wereld uitgevoerd. Voor de prac-
tische studie van de Irillingstlieorio is het
van buitengewoon belang. Van de verkla
ring van deze theorie hangt voor een groot
deel de veiligheid van den bestuurder af.
Havik 41
Tel. 292
LUCHTVERBINDING NEW-YORK—
SJANGHAI.
Londen, 15 Oct. (V.D.) In de ochtend
bladen is het bericht verschenen, dat het
Amerikaansche luchtvaartconcern Pan-
AmericanAirways, dat reeds een uitge
breid luchtverkcersnet in China heeft, een
lucht vaartverbinding tusschen New-York
en Sjanghai wil instellen.
Het plan, dat hier zeer de aandacht trekt,
heeft reeds vaste vormen aangenomen en
wordt liier niet alleen verkeerstechnisch,
maar ook in polilick onzicht van eroote be-
teekenis geacht.
Onze landgenooten vormen met hun
toestellen het middelpunt van
groote belangstelling
Een pijlsnelle overtocht in records
tijden hebben de Uiver en de Pan*
derjager gemaakt van Schiphol naar
Croydon; de Uiver legde de 450 K.M.
af in 1 uur en 25 minuten, d.w.z. met
een gemiddelde kruissnelheid van
318 K.M. per uur.
De Panderjager bleek den afstand
in nog korter tijd te hebben afgelegd,
in 81 minuten was het toestel reeds
op het Engelsche vliegveld.
De Nederlandsche toestellen hebben den
afstand afgelegd in een recordtijd gezien
hut stormachtige weer. Vooral ook doordat
onze landgenooten, dc K.L.M.-vliegers, de
eerste en eenige deelnemers waren die in
een uniform arriveerden, maakten zij een
zeer goeden indruk. Do correctheid en dc
keurige uniformen van do K.L.M. vliegers
is terecht dc trots van de maatschappij.
Experts, journalisten, fotografen, de reeds
gearriveerde deelnemers, kortom alle aan
wezigen op het vliegveld Mildenhall kwa
men toestroomen, toen do komst der Hol
landers werd aangekondigd. Vooral dc vlie
gers waren in bewondering voor dc Dou
glas en de mooie Pandervogel.
Geyss werd voor dc microfoon gehaald
en ook Parmentier en Moll stonden in het
middelpunt der belangstelling. Het was een
prachtige aankomst, die toonde welk een
naam van ons land zich in dc vliegwereld
reeds verworven heeft. En onze landgenoo
ten, die nu in Mildenhall voor het „vlag
vertoon" zorgen, zijn er dc mannen voor
om die goede roep nog te verbeteren.
De gearriveerde deelnemers.
Door dc aankomst van de Hollanders cn
van nog anderen is het aantal gearriveerde
deelnemers in den loop van Dinsdag ge
stegen tot achttien. Het gisteren door ons
gegeven lijstje kan als volgt worden aange
vuld:
G. J. Geyscndorffer en D. Asjes met een
Pander S 4 met 3 Wright Wliirlwind-moto-
ren, de „Panderjager";
K. D. Parmentier en J. J. Moll met een
Douglas D C 2 met 2 Wright Cyclone-ntolo-
ren, de „Uiver";
Roscoe Turner en Clyde Pangbotn met
een Boeing 217 D Transport (Amerika);
Fitzmaurice met een Bellanca Monoplane
met Pratt and Whitney Wasp Jun-mot. (Ier).
De Cornet's onbotrouwbaar.
Dc Comet's van dc Havilland-fabrieken
worden door velen onbetrouwbaar geacht,
omdat zij geheel onvoldoende ingevlogen
zijn.
Smirnoff waagt er gelukkig zijn leven
niet aan, hoe jammer het ook voor hem
is dat hij dezen wedstrijd niet kan meema
ken.
Bij de procf\luchten, die dc Mollison's met
hun Comet „Zwarte Kunst" doen, blijkt dat
zij liet toestel nog niet goed meester zijn,
vooral het. landen geeft moeilijkheden.
Voortdurend is dc snelheid bij het naderen
van den grond te groot.
Dc andere twee Comet's zijn bijna nog
niet in de lucht geweest, velen zijn dan
ook zeer bevreesd voor hetgeen met deze
toestellen gebeuren kan.
Het zijn ontzaglijk snelle toestellen in do
lucht. Wanneer Scott en Campbell Black
met hun Comet met een 200 mijl-snelheid
over het landelijk Suffolk scheren, loopt
alles uit om de roodc machine na te sta
ren, wanneer dez.c achter dc witte uitlaat-
wolkjes verdwijnt.
Een paar militaire vliegers werden met
ontzetting geslagen over de snelheid van
dit vliegtuig, toen Scott. een paar groote
cirkels beschreef om hun toestellen heen,
die reeds met groote snelheid vlogen!
Maar moeilijkheden komen met deze drie
Comet's, een zwarte, roode cn groene, wan
neer zij op een vliegveld van niet te groo
ten omvang moeten dalen.
De start Zaterdagochtend.
Venvacht wordt, dat er een 24 vliegtuigen
Zaterdagochtend zullen starten. Om half ze
ven (Engelsche tijd) zal het eerste toestel
de lucht ingaan cn met een halve minuut
tusschenruimte volgen de overigen.
Na een twaalftal minuten, dus om G.42
zouden alle deelnemers dus onderweg kun
nen zijn.
Het tijdsverschil zal, gelijk wij reeds eer
der hebben gemeld, in Singapore warden
verrekend.
Ook over Nederlandsche zenders zal men
een uitzending van dc start kunnen beluis
teren.
Onze toestellen trekken yroote
belangstelling.
Uit Mildenhall meldt men ons nog, dat
gisteren verscheidene vliegtuigen van deel
nemers aan de luchtrace Londen—Melbour
ne op het vliegveld Mildenhall zijn aange
komen, zoodat in totaal 21 machines gereed
voor deelneming aanwezig zijn.
De berichten uit Frankrijk wettigen de
verwachting, dat het Fransche vliegtuig
vandaag of morgen eveneens zal arrivee-
ren, zoodat met het Blóriot-toestellen 22 toe
stellen gereed voor den start zullen zijn.
De belangstelling voor de beide Neder
landsche vliegtuigen Postjager en Douglas,
die men als een der snelste verkeersvlieg
tuigen cn een der gevaarlijkste mededin
gers beschouwt, was den eeheelen dair zeer
groot
DE STERRENHEMEL 17-23 OCTOBER 1934, 20 h MT.
Wettelijk ingeschreven bQ het
Bureau '/t Induatricelen
Eigendom onder Nat 1
6 4-22
0eebsiekv?
volle hmh
laatste "tvmuler
Onieuve maan
ZUID
VENUS©
MACS
JUPITER©
5ATURNUS©;
Stcrrctijd 21 h 43 min.
In drukletters vermeld zijn dc namen
van de slcrrcbeclden; de eigennamen van
een aantal der helderste sterren zijn in
schrijfletters getcekend. 3 maantjes op dit
kaartje in den Steenbok, do Visschen cn
don Ram.
Aan de recordvluchten en luchtwed
strijden is de verbetering, der
verkeersvliegtuigen te
danken
De vraag of luchtwedstrijdcn van
ecnig nut zijn is aan den vooravond
van de LondenMelbourne race bij»
zonder actueel. Dc Nederlandsche
vliegtuigbouwer Anthony Fokker
heeft zich, zooals wij in vorige arti»
kelen reeds uitvoerig besproken heb»
ben, tegen deze luchtracc uitgespro»
ken, daar hij liet groote risico der
deelnemers niet verantwoord acht.
liet is zeer waarschijnlijk dat in deze
race doodelijkc ongelukken zullen gebeu
ren. Bij vele lange afstandsvluchtcn kwa
men vliegers om het leven, hoe velen*zijn
er niet alleen al in den Atlanlischcn
Oceaan verdwenen?
Met des te meer zekerheid kan men aan
nemen dat er doodelijke ongevallen tc be
treuren zullen zijn bij deze lange afstand-
vlucht, die tevens een wedstrijd is, waar
door nog méér dc piloten cr toe zullen
komen het uiterste uit rncnsch en machine
te halen, terwijl vele machines zelfs nog
niet behoorlijk ingevlogen zijn voor dezen
wedstrijd. -
De tot nu toe gehouden lange afstands-
vluchten vonden plaats na zorgvuldigste
voorbereiding en nadat cr gewacht was op
goede weersomstandigheden. Bij deze Lon
denMelbourne race c^iter wordt op een
bepaald tijdstip gestart, ongeacht dc weers-
toestand, en dc deelnemers moeten maar
zien hoe zij het eerst in Melbourne
arriveeren kunnen.
Men kan zich afvragen: hoe komen dc
vliegers er toe, sommigen zelfs met nog
maar net ingevlogen toestellen, dezen wed
strijd mee te maken, terwijl zij hun leven
welbewust op het spel zetten?
Ieder deelnemer echter lieeft tc kennen
gegeven dat hij of zij, weloverlegd en het
groote risico begrijpend, toch deze race
meevliegt, omdat het voor velen het hoog
tepunt van hun luchtvaartleven betcekent.
De verkeersvlieger vindt hier als het ware
een vergoeding voor jaren lange vluchten
in een eentonig geworden dienstregeling.
De spanning, dc zorg voor motor en vlieg
tuig, de prestatie van een met succes vol
brachte wedstrijdvlucht, dat alles lokt on
weerstaanbaar den vlieger, die verlangt
naar de belevenis van dc „wedstrijdkoorts".
Van Bleriot tot Mac Robertson.
De eerste vlieger die een gevaarvolle af-
standsvlucht maakte was Bleriot, dc over
winnaar van liet Kanaal. Hoeveel toestel
len vliegen nu dagelijks over dit stukje zee
tusschen Engeland en het vasteland? Waar
heel de wereld verbaasd over was, is nu
een onbeteekenend voorval uit het vliegge-
heuren van den dag, waarbij geen passa
gier meer bevreesd is, als hij in Croydon
opstijgt, dat Le Bourgct of Schiphol niet
bereikt zal worden.
Nog dezer dagen maakte een onzer ver
slaggevers een nachtvlucht met de K.L.M.
Men heeft in zijn beschrijving kunnen
lezen hoe veilig men zich in het vliegtuig
gevoelt ondanks het volkomen gemis van
uitzicht, in de wetenschap dat de radiopei
ling, de lichtbakens, de grondverlichting en
de betrouwbaarheid der vliegmachines het
risico vrijwel tot nul gereduceerd hebhen.
Daarin nu ligt het. positieve van deze
luchtrace LondenMelbourne: de be
trouwbaarheid van dc vliegmachines
wordt cr door gediend.
In Blcriot's tijd en nog lang daarna kwa
men de toeschouwers naar dc primitieve
vliegveldjes, zooals nu velen komen naar
auto- en motorrennen: belust op sensatie,
aangetrokken door dc aan zekerheid gren
zende kans op ernstige, zoo niet doodelijke
ongelukken.
Na Bleriot echter kwamen velen die door
recordpogingen, waar men nu om lacht,
door afstandsvluchtcn cn wedstrijden met
primitieve snelheden cn over nu kinder
achtig lijkende afstanden, een groote erva
ring verwierven, die ten goede kwam aan
de bouwers der vliegtuigen.
In slechts 25 jaar is bereikt dat men zon
der ccnig risico op dc gewone verkeerslij-
ncn dag cn nacht met ccn hoog uurgemid-
dclde snel cn zeker passagiers cn post ver
voert. Aan dc ervaring die deze Londen
Melbourne race dc constructeurs zal ver
schaffen, zal het misschien te danken zijn
dat, binnenkort veilige vluchten gemaakt
kunnen worden over do 2070 mijlen Atlan-
tischen Oceaan, die Dublin van New
Fóundlaiul scheiden. Dc eerste etappe van
de Mac Robertson race, LondenBagdad,
hedrapgt 2553 mijl, en dc deelnemers aan
den snelheidswedstrijd hopen dezen af
stand zonder tussclienlanding af te leg
gen.
Vallen er in dezen wedstrijd deelnemers
ten offer aan hun bewonderenswaardig po
gen, dan zal hun leven niet tevergeefs vcr^
loren zijn gegaan.
DAMMEN
Amsterdani, 17 October. Heden
avond vond in het Carlton Hotel te Am
sterdam de vijfde partij plaats van den
wedstrijd om het wereldkampioenschap
Dammen tusschen Raichcnbach en Keiler.
Onze kampioen had met deze match zijn
tweede nederlaag tc slikken door het sterke
spel van zijn Franschen tegenstander.
Vanaf het begin ontstond een strijd om
het tc volgen spelsysteem, waaruit Raichcn
bach als overwinnaar te voorschijn kwam.
Keiler wilde voor alles een Hollandschc
partij vermijden. Raichcnbach daarentegen
stuurde hier juist op aan.
Keiler maakte in die partij eenige posi-
tiefoutcn, waardoor de Franschman hem
Kon terugdringen. In een stand van zes om
zes, na den 45stcn zet, was er voor Keiler
niets meer te beginnen, al moet erkend
worden, dat do beslisscndo fout op den
44ston kwam.
Door deze overwinning lieeft Raiclien-
bach met zeven tegen drie punten de lei
ding.
De wedstrijd wordt Donderdag om vier
uur voortgezet. Zaterdag is nu de rustdag
geworden.
Paardensport.
ENFIELD WINT DE CESAREWITCH.
Newmarket, 17 October. (V.D.) Heden
is alhier de Cesarewitch gcloopen, de be
roemde liandicapraco over een afstand van
3G00 Meter, welke is gewonnen door Enfield
de tweede favoriet, eigenaar Marshall Fields
met een halve lengte voorsprong op Shinig
Cloud van Sir Abe Bailey. Derde werd
„Penny a Liner" van Joels. Dc noleering
was resp. 7/, 20/1 en 33/1. Het verschil tus
schen dc tweede en derde aankomende was
eveneens een halve lengte. Zevenentwintig
paarden liepeiUmee.
